Digitizc' 'JDgle
•ft i t
e 0 n
lütrn, 1853.
Digitized by Google
Digitized by Google
«
ie ^(iÜQttjümev cineö SSoIfeö , feien ed nun jene i
feinet ©lauben^, ober feiner @e^d}iä)te, ^mh bie ©lanjpnnfte
feinet bebend, ^enn aber bte ^etligt^ümer feiltet (glaubend
|it0let4 bie fdiier 9ef<i^i4te (Ittb/ fo t&ft cd fii^ nio^l mit
ffttdit (utne^iiiett, baf bie veligidfen (Slemente mit beti )»o^
littfd^en in ben Zt^titt» biefe^ S^olfe^ auf M imi(fit «er»
f[od)ten I9<irem
^aum wirb eine @tabt/ fftcm aufgenommen^ ^eiitg^
t^ömer folc^er Sebeutung, »eldje burrf^ i^re ^tad^t unb
^)errlid)feit unfere 3(ugen überrafrf)en, mt ali 9?taufoleen
einer t^atenrei(^en @efc^ic^>tc und mit erhabenen Oebanfen
erfüllen , aufjutoeifen ^aben, mie Ärafau. @^ebem jlanb
biefe ^rcnung^llabt ber polnifo^en ^'onige feiner ^trc^en me^
gen in folgern ^tife^en/ baf man (ie nur bod 9{om be^
92orbeiid|tt »etitieis pfit^U*
3» friner €ftabt M iidrbli«^ ^topa*9 ^ben fid^ attc|
fe Diele JKrd^eti unb StibfUt, ttnb in »ieleii i^on i^neitfoldffe
G(4&^e unb IKeic^t^itmer, ^oflbarfeiten, Mtt^erfe^ lOtnh
mäUt unb9^aufo(een wie in jenen ^rafau'd. 3m S[$er{)äUnt^
^ttr®röße bcv ^taU muß man tf}at^ad)iid) über beren Spenge
flaunen , unb ba Ärafau feib(l in ben klagen feiner ^oc^jlen
^iüt()e nie fo üolfreic^ gewefen, baMw^ ber 3Kenge ber
S3ev)oIferttng biefe Saiji feiner Äird^en pc^ erfldren liefe, fo
ifl nur ein crf^ö^ter religiofer ©inn anjunel^men , ber ffdj im
ISaue fo f^erriic^er ©otted^&itfer ofenbovte luib M (Sj^araf^:
term f«^^ glorreichen gi^rflett, ja att ber eine« ganzen
SoIM in einer Seit wie bie degeiiwArt^e »onSebentnng ift
OJa^e lag ba^er ber ®ebanfe an einer gefd^ic^tlic^en
6fi||e biefer eottef^ftufer/ gu einer ^efi^reibung feiner
Digitized by Google
IV *
9R(itifo(feit, ^ftmmtutt mh anbertr ^fmAtcT/ Me bm
Äftnfgen, ^tlhfftvrtn, 55(f(^dfen, ©efe^rten, ^eiligen unb
anbcren mtht ober weniger ben!ȟrbi(jen ^erfonen erricfjtet
ffnb. din fofcfjeö 2ßerf wdrc ein 92aHonalfricb()of, eine HpU
bargcfd)id)te bed Solfeö, unb ntd)t mtnber cinc53ereic^erung ber
3Öiffenf(f)aft , wie eine ?a6ung für baö ^crj bed (Smjelnen/
ber cbenfo burc^ bte Jpetitgtpmer ber ^irc^cit, toie burc^ bte
^utnerung att gvofe ^änntr einer vergangenen S^tt unb
an tl^ iE>anbIinigeni »tld^c i^neii ein ffttäit auf bad S(nben#
(dl bcv SRatimi gebot/ begei|lerti»irb* Gtar^ivoUH i» feinen
!Ronn«ettten;ber Qkirmaten fammelte bie 49rabe4inf4rifiten
ber 9>9(ett ; aber biefe^ SBerf reid^t nur bii lum Sa^re IWSIL
unb werben fpätere, andi wichtige :^enfniAIer, nontentlid» ber
(5at^ ebralc , barm nid^t mefjv aufgeführt Die JDrWbefd^reu
bungen V)on Ärafau, 2Darfcf)au, 2ÖiIna, Dublin, ^(o(f,
^re^IaU/ Hemberg, 3arodIa», ^alüaria, bte 5[^onogra*
pl|ien \)erf(^tebener Zl)eHt bed alten 9)oIend enthalten m
biefer J^tnfld^t retd^e^ aXateriaU ; ebenfo ftnbet ber %otiiiiit
inbenttOerle «»Monumenta ecciesiae metropolitanae 6nes>
nensM^ ttnb {nTele2jiudd'«®rabnt&Iem ber ^afauerZ^o«
»inffonerrircte rei^e lln«bente; an« war eine t^ottflAnbiae
eammlnnd ber iDenfnAIer JTrafan'^ «»n ber ^anb'eine«
oerbienflttotten Ärafaner aitert^nni«forf*eri in «n^fi^t ge*
fleUt , aber e« blieb leiber nnr beim Programm, ba# 3«
Sppcer im % 1843 runbgemad)r. 5[Jian fieJ^t , eö i(l SWate*
rial genug Dor^anben, bo(f> finb bie bezeichneten 2öerfe —
tt>te bie 33erfaffer biefed 53ucf)ed felbfl erfafjren — fe^r fc^wer
mer^Uen, mtt^xtxe berfelben finb bereite [ehr feite« gcwor*
ben, man (kbgt alfo an manche ipinberniffe, »eld^e faum
|tt ftber»inben finb, unb fomit niedre, ivenn and^ fonm fft^I#
bare 8ik<fen in «einem ä&erfe oeranlaf tem
9teifenbe nnb grembeftyra^en 9ieC ^pn ben «bnigdgr&#
bcrn in Ärafan, -nnb trugen nnwttirftrliA h^c Serbreiinna
M 2ßaf)ned bei, baß ttt berÄrafaner Äatftebrale bie ©ftrae
ber polni(d)en Äönige ber 9?ei(ie nadf aufgeilettt feien, ^ief
tfl ein Sirtl^ttwi/ ber bur« bie ^lufjaiilung fÄmnitIi*er in
Digitized by
V
Sttafau Sefiaklld^eit 0ra6bf iifwtter UtStbni^t am httttn wi*
Sfud btefem Sfniaffe fjalten wir für attgemrffrn/ eine
gebrannte UebcrfTc^t ber ®vabMtten ber polnifdjen Könige
brr 9{ett)e naciy unb »o fle ßcft bcftttben , totiUt unttn foU
flett iu laffen.
X)te$o(en fe(6flmod)ten longe benfrlben SBahn getragen
tabcn ttnb burdi» unbeflitnntte SIenf erungru tf)rrr (S^rontfleit
9011 Dhigocs an ba|tt wUittt »ofben fein« ^er MjUtdiie
FraoB Jeiierski in bem !IBeirfe: „Wi^e HBorte in alpl^a«
betftiMer JDrbnnng *) Sßarfc^an 1781 /' bal Witsdewski
für wttrtffiidi besefc^nef, brad)te ber (Stftt eine eftna« an««
fu^rlt(^ere yiad)tid)t über bi'e po(nifd)cn Äönig^^®räber unb
berichtigte bi'e bid^er ^errfdjenb getorfeite S(nfTd)f.
S3alb barauf ßjfhete Thaddäus Czacki bie feit J»ei
3af)r^unberten gefd)loffenen <5ärge, unb bejTdjtfgte bte ^fit*
je(nf)eiten , welcf)e bie ^eit^name be^ ^ontgd ®tgmunbd I.
Gfgmnnb« Sfugnfl'd / 9l(bert'd bed @of|ned (Signtunb L unb
ber Anna' Jagidionka antevfd^eiben. Z)ie baranf beiftgiid^e
etifU MS^tiifH, ben CsackianNariMBewtCBf^rieb/ tt>ifb
inbtefenifDerfe, 9nnierfung33€*a61, ntieget^eilt. mtflir
c^er ^eife enetnei^ee biefer ©ele^rte ntc^t f&ntmnitli^e ber
in ber ©ruft aufgejlefften ©ärge.
UBte Czacki berid^tet, fo lagen bie Ceic^name ber Könige 3
lange ^tit in ben ©ewölben ber Äatf)ebra(fird)e jerjlreut»
^ietät ijl tt)o^I bo feine ju erwarten, wo mannid)t einmal
tatan benft baö §(nbenfen etned Dlugosz burdE^ etn Wtontu
mm, ba^ t^m bod) Idngfl fdion gebührte, {tt «er(^err(t<^en*
9^ alfo mit ben in biefen gel^eUigten 6t&ften anfbewa^r»
ten Ueberreflen ge|Kinb^bt werben, bleibt iebem in benfen
ftberlafen* Sange Seit wftl^rtf haf H Senianb einfiel,
tiefe benhnftrbigen 9)?onnniente, bie unter ber i^b ber
Barbarei wenig gefc^fi^t waren/ bodSi bnr^ gute Slbbilbun^
gen ber Sufunft retten* .
*) Niekldrew^raa^ porsadkiem abeaiUa uloiooe* Warssawa 1791.
Digitized by Google
VI
M. StachowicK {|i htt erfle auf beit ^ebonta ^thm*
mtnhit fAdnett ^aMitfi Ut f5nt3n<4eti€»Arge fopixtn,
mh l^at fem fdjone^ trnb iattttfanM SBerf i^oVenbet (9e#
gettwdrtid gt6f ber ^eeev^bur^er ^üdjffänhUt SBoIf/
f(^eint narf) ben näni(id)en Äupfertafe In , 5(66ilbungen ber
Oraber unb ICenfmäler ^erau^. 2öie Siachowicz f!d) burt^
bicfe Slbbübungcu um bie 5!Itertf)umöfunbe ücrbient Qmad)t,
fo emarb fld) ber ttorrreffltd)c unb uncrmübcte gorfd)er A. Gra-
bowski burd) bie Söefdjrcibung bcr^arge unb ber Snfdjriften
^berSenfmäler tn feinem üßerfe : bie 6)raber ber polnifd^en
ni^t, SttoXm 1835, ein nid^t mttibcr er^ebltc^ed Serbtenft.
ter l^bett btr Seitf^rift „Przjjaciel luda" (ber a^olf^freunb)/
ber Stupftffttditt Oleszczyiwki*) unb enbCtc^ ber üRaler A*
PloDCBjncki 966t(bunßen ber foniqIicf)en ®ra6mdler(eratt6ge
ge6en. ©egcnwärtig fammelt, unb jmar bereite fcit mehren
3a^ren Jnr. Slronrzyriski .Kopien ber ©rabmaler ber ^'6f
«ige unb i^rer gamitienglieber , unb ber ^, Alexander ®raf
Przedziecki fjat fogar eine 9?cife unternommen, um in ben
S0erf(^iebenen ©täbten bic ®räber ber Zöd)tev unb ®ema*
Itittteit ber alten ^i>ntge holend ju erforfc^en. X^ie tBemü-
(imgeii ber |»ei Se^eeren werben bie bi^^erigen 92ad)ric4teii
erdftiiieii unb i^re Wl^t, üft ^tfer biefeit für bte (Sefc^ic^te
be^ 8aiibe^ fo interefTanten ® egenfionb ittmerwftiif(^teii9lb#
fc^Iuffe brtngeit.
4 8td auf bie Sutten M Jf5n{gd Miecislaus surütf {(I
eö m(^t befannt, mo bteÄonige oberbamal^ mclme^rbiepoU
mfc^en gelb^errn begraben würben. 3Öaf)rfd)einIid) becfen
i^re ?etd)name ©rabhügel, älmiid) benen beöÄrafuö unb ber
9ßanba. Ziemiomjsl foU, wie bie (S^ronifen berid)ten, in
©nefen auf fieibnifd)e SIrt begraben worben fein. Miecislaus
liegt tit ber ^at^ebralftr^e |u 9>ofctt* Boiealaiu ber SCo«
♦) Groby i Pomniki. Ära!au I8'i2. 2 ^efte mit bcn IbMlbungen
ber ©rabbenfmdler bcs Ladislaus Lokietek, Leszek b(8
®(|)tDai:i(n/ Kasimir bcd Tropen unb LadisiauA Jagiello.
Digitized by
vu
pfere ebenbafelbfl. (^nant 92acf)rid)t über bU ®xahUAU
mäUt bfffer betbett ^5ntge hrinc^t LeleweK*
Miecislaus bcd IL (Btab^&ttt foH fidi in^ofett«
beflnbrn. Kasimir bcr SBtbndi Ut^t, toic hit Ql^roiiir
fa0t, fit ber Kat^ebralfif^e in y^feii. Boleslans bei
J^ftMett (Btäb ht^nhtt (Tdf einer alten Uebevrieferun()
^olge ttt Ossiach in $titntf^tn, m er auc^ efit X^r nfmal \}at.
95o!t bicfem Denfmal fcfjneb man im 5- lS'i2*), alö »on
einem jum er(!en ^Wale aufflefunbenen, unb bennocf) hat biefe
5nfcf)riftfcf)on Starowo Iski in feinem 5!)?onumenfenanqes
fübt^auc^Kadlu h ek unbBiel ski f)atten.^enntni^ bat)on
unb P r !i s z r z bat in fe(nem 2Öf rfe „Forteca Monarchow"
Gelte 59/ fpeitett befd^mbem Ladislaus Her mann liegt
tn ber Jtat^ebralfir4e in Plock, n^efc^e er felb^ erbnnt f^,
begraben; ebenbafelbflKegtanc^Bo leslaus bagJtrnni'
nanl; Boleslaus ber <8eio(fte in ber AraVaner i^a«
tHebralKrc^e; Miecislaus berfllte in StaU^d}. Sta^
ftmir ber®ere(f)te hatte fem ®rab unb fein ®rab»»
benfmal in ber j^rafauer ^athebrale, aber fein fo tüie
aucbjeneö Boleslaus beö ©efocften unb 2IIeranberd beö2ßei*
ßen gingen bei bem 53ranbe ber ^atf)ebrale im % 1306
^tt ®rttttbe, Boleslaus ber @ d)a m Mfte liegt wub
bem S^itgtti^e ber (§f)ronifenfd)reiber in ber t)on if)m
banten gfranii^fanerfirc^e in ^afan* tai ©rabbenfmal
beg Ladislaas, g^rflen )»sn Kalisn* würbe lange 3^^^ fftv
bag (Brabbenfntal beg Boleslaus gehalten. 2)ag ®rab«
mal Alexanders be^ Gdlmarien in Straf au in ber
l5ominifanerf ird)e , er hatte bafelbfl neben bem großen tlltar
jwei X^enfmäler. A. Plorzyiiski hat beibe ge^cicftnet unb her*
ausgegeben. Jp e i n r i cf) ber @ a n f t m ü t h i g e hat fein ®rab^
mal in 53reöCau in ber I). Äreujfir(f)e ; Przemyslaw in ber ,^a*
t^ebraif trdl^e tn )>ofen ; Wenzeslausber bö|)mtf(4e tutb
Pol8ka wieköw srednich. 'pofen 1817. II ®. 313, t>tüt\ä) :
|)olen im SOtittelalter.
Atheneam lU. Vbt^Ie* 3. ^eft 0* A. Lelevel fn feinem ober«
»Ahnten Oerie. —
Digitized by Google
vm
)Mfoif4e Mnf0 Ife^t dt fta^ U^taUnu LadialansLokietek
\}at fein (SraS in hn Sttc^antt Statffthf0mxd)e , unt> f)at ber
rafllo^ t^ätige $((tertl^umdforfd)er A. Grabowski ü6er bteSeff*
rntitg feiner ©rabftdtte in feinem neueflen SQBerfe (fTetje giterat.
9'?r.2.) feftr mterreffante XietaiU anöefül)rt. Kasimir bed
großen (Grabmal Befinbet flrf) in ber ^rafantv^att)et)taititd)e
gegenüber ber ^apeKe beö ^. Slnbrea^. L u d w i g ber polntfc^r
unb ttttgortfc^e Jldnig liegt in Ungarn tn ^efc^rab begrabenXa-
difllans Jag^iello f^at tn ber ^at^ebralftrc^e in ^ofott
i» Ut StWßtUt M ^ Sttilt^ fettt (Slvabma^L Ladialaiis M
Sonieitrerl Mdtnm ift ni^t üitfgeftiiibctt mtbt», wetiia»
01110 nielbfii bfe d^efc^td^Hfc^mber beffrtt afttfffttbimg ttidjit
S.R a • i m i r J a i e 1 1 o (at eilt leeret &tah in ber Jhmi)«
fapeffe ber Ärafauer Äattebrdfirdje — ein auögeieid)neted
SBerf M Veit Stuos au« bem 3. 1492. 2)aö ©rabwal be«
Johann Albrecht bejtnbet ffd) in ber ndmlirf>en Stitdjt
in ber i^apelle bed l), 3(nbrea«. Alexander liegt in ber
j^at^ebrale in Wino begraben. Sigmund ber I. rul^t un^
ter ber (Sigmunb^fapelle, tn we(c^ev er aü4) ein Z)eiifmal
l^at; be^Uid^en Sig^mund Antust Heinrich «oit
Valoi« tuf^t in ber iStnft ber ^diitge «»oit groitfreidii*
Stephan Bathery f^at eilt jDenAaot in ber j^opeKe Ci*
borhim in ber Jhrafaner l^attebrale« iDb ff<4 fein M^nm
and} bafe(bfl beftnbet ifl ntc^t mCt 9efKmmti^eft ermittelt (ff e^e
@. 57 «Warg. 155 nnb 156 bief. JBurfjed). Sigmund HL
liegt in einem jinnernen Sarge unter ber Capelle ber 2öafa in
ber Ärafauer Äat!)ebralfir(^e. 3n biefer Capelle ijat er eine
®rabedinf(^rift , unb in 2Barf(f)au ein Tenfmalauf öffent*
It^em 9>la$e, Viadislaus IV. rul)t in einem fupfernen
©arge in ber ©ruft «nter bem ^)auptt^ore ber Ärafauer
^attcbra(ftrd)e ; feine ©rabe^auffc^rift beftnbet ffc^ in ber
ita))elleber9Bafa« Johann Kaaimirs^eriititbjDeiifiiial
befdibet f 4 i» ber llbtei 6t <9einiiaiii; ben ^eid^nam (fnge^
gett |at S3tf(^of Tmebicld in ber ®ntft ber SSafa iit ber
Jhrafaiter ^atbebrafe in einem (teinemen Qkirfbp^age beige«
legt* MichaSl Wisniowiecki ru^t unter ber ^apette
Digitized by
IX
M k. MttulU in Ut ^otf^ebralftrd^e; feilt 2)enfmAl ^cfiiM
htt ^di f^inttt hm gropeit üftar mib M J^erg in 8iel<ni9
nädift SBarfff^au. Johtnn M IIL Scnfmal {(l itebni bew
be^ Wfsoiowiecki/ brr €kirg in ber Qkuft ittiter beut ^aupu
ttfoxt hn ^ratautt Äat^ebrafft'rcfje — ba« i&erj in ber Äa*
pujincrfirc^e m 2Öarf(i)au; Friedrich Augustll. in ber
©ruft unter ber Äopeöe ber 3Dofa in ber Ärafouer ^atf^e=
brale, Leszczyiiski vnfjt in S^antcä. Friedrich Au-
gust III ifl in :^re^en geflorben^ too er aud) begraben
lit^t SuAugustPoniatowski liegt in @t. ^eter^burg
begroSen* (Dsiennik literacki 1862 Nr. a) 2>cmac^ htfmß
ben fr4 <n ben thrftften ber Jhroftitter ifatl^ebralffril^ stte
bfe 6ftrge i^onS pofitif4eti JtdiHgeii/ tvel^e im iB. mib 17.
Sof^r^unberte regiert fabelt. —
9Bad bte polnifc^en ^bni^inntn, beren ^6d)ter uitb«
(55^ne betrifft, fo ru^t D a br o w ka bic Ocmalinn beö Mie-
cislaus, ben ^Ijronifen jufolge im ^re^bijteriuni ber Äat^e*
bralfirrf)e in ®nefen; ebenbafelbjl aud) Judith, bte ®ema«
Itnn Boleslaus M Zapfttn* AdelaideDomicelia^ ®ema«
(tnn Kasimir IL tnber j^trc^e M f). Safobtn ®anbomif, wo
fle ein 2>eiifnal ^at Hedwig, Gatter be^ %nx\ten \>on
tlegnlb, »inrbe all i^eflige attf be» Ultar In Tnebinie
nfebergelegt Grsymislawa, Q^nMÜm Alezander bei
9Dei^^ xuf^t all GeItggef))ro(^ette fn Zawichoat bei ben
granjidfanern. Salomes, ^od^ter ber Grzymislawa nnb bei
Alexander, fjat ald Jpeitige in ber Jranii^fanerfirdje in ^xa*
lau einen §((tar. Kunigunde, bie ®emalinn Bol esiaus
bei ®(^am f)af te n, rul)t a(d ^eilige in ^(t«(5anbej im
ftlojler ber ^(arifferinnen. Lug er da ober Ludgarda,
©emah'nn beö Äßnig« Przemislaus, liegt in berÄati)e*
bvalftr<4e tn)>ofen begraben« Hedwig, (^emalinn Ladia-
lans Jagiello*« fiegt nnter ben €^tnfen bei i^e44ntarl fn ber
jlrafaner i^atl^ebralffr^e« Büaabeth Pilecka, brCtte
Qlemalfnn Ladisians Jagiello'a Ißt eine Qhrabelfnfc^rift fn
ber j^apeUe Ciborium in ber J^rafauer ^atf^ebrale unter bem
Denf mal bei Stephan Bathorj. Kasimir (ber ^eilige)
Digitized by Google
X
tut)t in Wilno. (Sarbmal Friedrich f^at ein ^enfmal
tu ber ^xatanev ^athetxaltivd)t m be» ^od^altwc, —
tft ein UBaf Peter Fischer'«, tiat^ betttfc^eit 9)?el|leH au^
Stftm^erg« Anna Conetantia/ ®eiiiaCtilil Sif|;mand AagoBta,
Anna Jagiello/ ^of^ann StCiUmir, ®o(n Sigtnntibd
III., |t»d j^ae^arfitf ti, ^5(^ter (St'dmunb'd III. ru^en
attc mjinnernen ©argen inber ®ruft unter ber ©igmunb«^
fapeUe in ber Ärafauer Äatbebralc. Unfer ber Capelle ber
SBafa befinben fld) bie ©arge : Ä o n (l a n 1 1 a'ö uitb 31 n n a'^,
©emattnnen ©igmuiibd III., 21 n it a ü)? vi r i a^ö, ^oc^ter ©ig*
munb^ III. unb ^leranber ^atVi, ©o^n @tgmunb^
ORarta^uboidte a% ©emaltnn ^(abt^Ioud IV. unb 3o(|antt
Staiimit'i ; 3 0 tt 914 ( e v t'« te« Car bliial^ $ Sodann @t0«
nttttb% MSfo^ttedSoiaiiit j^affmir*^; ©igniitiib Stafimix^i
M 6o(tte^S(ab{^(att^ be^ IV. nnb ^atia Sbina Sfa^eQa^^^
Zoditet ^lahiMau^ bed IV. 3n ber iBvuft mtn bent ^aupti»
tftore ber Ärafauer Äatf)ebralfir(f)e liegen bie ©orge ; ber
(Säcilta Dienara, (^emaltnn SSlabi^lauö IV. unb ber Tiavit Ma*
ffmi're, ©emalinn Sodann III.
' IDieß bie furge Ueberfldjt ber polm'fdjen ^önig^gräber,
wie f7e ber in Hemberg erf(^einenbe Dziennik iiteracki
Dorn 3« 1B52 9?r. 8 ge6rad)t, bie nad^jle^enbe Wlonogita^
)»^e bringt Aber alle in Sttatau beftnblid^en Abnig^dv/U
ber unb SKattfoIeett genaue S^a^rid^ten unb an^ if^tt Sn^
fd^rif^eit »erben barin nitgetbe ilt. wirb and^ i^on aVen
J^irdien itralan*^ ber Steide nadftefne fur^e t)i|!orifd)e <Btiiit
gegeben^ unb tverben bann fätnmtlidie barin beffnb(id)en (a^
teinifrf)en Denfmdler aufgeführt. 2Benn man bebcnft , bag
Ärafau lange ^ät ber @i$ ber 5IBi(fenf(^aft in ^olen war,
baf an feiner Uniüerfftät bie au^.qejei'djnetflen dTiännn beö
alten ^olen^ (ehrten, unb bie meiden bafelbü begrabenen iie-
gen nnb i^re ®tab^ätttn bnrc^af^onumente I9erf^errtid)t ffnb/
fo i»irb mm biefe ^pnpfftapiii aii einen wefeniltt^en 9ei#
trag |itr ®ele^reen»®ef4i(i^te intofern gelten (äffen, aH bie
€fte(tte über bie (MutU-, Gterbei^Sal^re nnb bie be|ftg(i4eii
Ser^<nifre t^ieler benfmiirbiger, in ber Mnnernng ber
Digitized by Google
XI
5latfoti / in ber iSififidiU imb Cimottir 1104 ie|l Wmß
bettfR&itter ble beflimtHttlicit Serege geben* WM bie aufs
geführten ^r^eit onbelattgt, fo tfjtiUe id) ffe ttt fold^e, ia
betten ttoc^ ©oüedbtettfl abge^altett totrb / 38 att ber i^tjU
imb in ^irc^en , bie bereite gefcf)loffen ober abgebrannt ffnb,
26 an ber 3al)I. 25ie ^itd)t ber \)ciU I^reifaltigfei't (Nr. IV.)
unb bi'e ^xaniUtantxfitd)t (Nr. V.), n)eld)e bcibe am 15.
3u(t 1850 abbrannten , beftnben ftc^ aber in ber IDtei^e ber
erfleren^ mil bfe 3(rbett (ange t)or^er beenbet toar» ebe
biefed Unglucf ^creingebrocbem $liu^ war eine 9Ienberttits
ber dleiftenfolge bed SRattiifrrt))!« ob ber nadjf be» IDtar»
HiiiaKeit »orgenomiiieneit Zitaten , ble iiatftrK^ bitrcQ ben
ÜBegfatt ber fDtardfitoIiett 588 in ber feflgefe^ten Orb«
nnng atte bitten umge&nbert werben mfiffen , mit großen
©djwtertgfeiten t)erbunben, utib ber barauö getoonnene
ben {ule^t )u uner^eb(td).
I)aö SDBerf üon Peter Hiacjnth Pruszcz (ffe^e ?ttera»
tur SWr. 3) ja^It C5 Stixd^tn unb frei'jlcbenbe Äapetten in
Mtafau itnb feinen SorflAbten auf. 3e$t ffnb t^rer bei SBei#
tem nidit fo otele me^r/ et« ZiitU bavoii ifl abgebrannt, ein
anbereri^erfaiift ober inanberen 3i»^(f^)»fvtoenbet toorben*
9l?an weif M^t mit 9efilQinif(eft bie Atteftt IKrc^e
Jhrafan^d anzugeben. SBenn man ben ^wlnifc^en Öi^roniHen
glauben foO/ fo war noc^oor §(nnabwe be< df)rifl(icben OCan«
ben^ turd) Mieczislaus I. alfo im 3* 966 bie (brißli(^e Dte^
ligion in ^ofen bereite befannt.
Naruszewicz im 2. 53anbe feiner ®efd)i(^te 9)oIen^
f(f)reibt unter bem % 1046: „3h Ärafau war feit Can*
gern bereite ein (^rifllic^ed ^ird^lein befannt/ bad ben
fIaoifcb4ateinif(f)en (S^rijlen SR&^ren^/ wenn fie ben (Slrau^
fanfeiten ber ^ibnif^en Ungarn entfowmen waren, nnbgdjf
ing bentige 0ebiet(f SttafauH fCftcbtefenr geflattet war." t>ie
6agefpri(bt/ eg fei bieß bag JTtr^Iein M f^il i^renieg
anf bem Klepans gewefen^ ba^ feit ben Afteften Seitnt
unter bem9?amenber „fla»tfd)en ^irc^e" befannt war unb in
0olge feinet ^Itcti iufammenflürite.
Digitized by Google
XII
Z^df M iMMtf htffm 9Mm Mdi vor einiger
Seit fldfthüt tomn, gelftm eiiiefi»eit f|>&tefeit Seit an imb
mat imr an hit ^UfU Ui eirfiteii Don ter Stini^im Hedwig
bafelbfl begrönbetett , erbant werben. UM e^ t« 3* 158% ein
9fatt6 ber flammen getvorben, (teß Johann Sroczjiiski,
©djoppe bedaWagbcburgi'f(^en9?e(^t^, ju ^nbe beö 17. 3al!^r*
^unbertd unter Johann III. t)on Beuern aufbauen.
90a4 bie dinnäitttn^ btefed ^uc^ed anbelangt^ fo et*
leidlftem ein betaillirte^ Sn^altdredifier nnb bie im Serte M
Sierfe« ongebraciten aHtargtnalien ba^ Gndlfen nnb ben tle*
l^ranc^ beffelben«
Digitized by
A.
ü t r d| e tt ^
1
Digitized by Google
l
ober hU
(ILatedra czjrli Koäeiol S. Waclawa.)
Vi eben bem ölten ^alafte bcr ;)o(nifc6en Äönige auf bem SBerge 9
Wawel fte^t biefer cjrofarti^e iiem^jel, ber ^errli*fte unter ben
Äirc^en ber alten ÄronunglfTtabt ; in feiner sprod)t unb ^u^*
fc^mücfnng^ in feinem 93ou unb ber gewaltigen ^uöbe^nung,
ein SBert feiner Äönige, bie bereinft barin gefalbt rourben. 5Die
SBiege i^reS JRu^me« im Äeben ift fie nun bie ©robeSurne i()rer
^fc^e. SBenn fie mit i^rer 9litterf(^aft an bie ©renjen beö l^an*
bei! eilten, biefelben gegen ben anftürmenben ^^einb ju »ert^eibi*
gen, fo em^jfittgen fie in biefen ^eiligen fallen in JDemut^ ben
®egen, ber i^re Söajfen feite gegen bie Ungläubigen, bie ibr
Äanb unb i^r SSoIf bebrofjten; rürfgeFebrt aber brachten fte bem
^errn ber SBelten, ber i^nen ben 0ieg mlie^en, i^r ^anh
o^fer bar, unb hingen bU Zx^p^n i^ev geiveiiiienfii ^i^la^ttn
m ben SGS4nben auf.
®o j. SB. erbauten ^lexanber ber SBeiJe, gürft 'oon j^ra* 10
fau, unb Äonrab, gurff »on 3Rafo»ien, SBröber, jur (Erinnerung
an i^ren «S^ieg über fHoman, görften 9on Halicc, ben fte im
3. 1S05 bei Zawichost öber i^n ttfimpft, in ber 5(at^ebraU
ben %ltar ber ^. @en>aftud unb ^otoftit^, an beren Sage, 19. ^n*
niuS, [it ben 0icg erfochten Ratten, unb flifteten baju ein ange»
meffened ^a^itaL (Dtufoas VI. 8. 608.) — LadiaUos Jagietto it
fam im 3. 1411 |tt gu^ in feierlicher ^^f(t»ti von Niepuio-
mice na4 ^afau |ur ^at^ebrale, bie gdfnten, »cU(e in ber
^kiiu^t bei (Mmvalb 141« ben gefii^laseiifii ^tn^tttUm
Digitized by Google
4i
itommcii tD^ben, flBerktngenb, worauf biefc ^ro^^jaen sur 6rtn»
nerung <m beti benfwfirbigcn ^ieg in ber Aa^ebraU aufee<)fta«|t
lourbeiu (BbeiidM.XI. o*
12 SHe Aftmn poUi^^tn ©eft^ic^tfc^reibet fe|eii bie Ontiib«
fteintegung bei; ^at^htaU auf ba9 3a$t966 an (DtagoiiBll.p* 9ft)
gleic^jeitid mit bn f[suMi|me beS ^ripcien il^lanbeitS bur^
Mieczyslaus L, bcr, na<^bem er |td^ mit ber Bi^mifc^en ^)ri«*
jeffin DabrdwHca (Dobroalawa) wmi^f)lt, burc^ fie htmq,t»
tDorben, fic^ mit f eitlem Steife jugleic^ taufen ju (äffen. iSr nun
grünbete biefe SD^etro^^oIe ^ bie anfdudUc^ ttttter bett Site! eine«
(Srjbidt^um^ ^eftiftet mthtn. ^ber Lambert Zola« «om®a^)>en
Topor i»erIor i^ im 11. ^^f^rjunbert, ittbetfl er e« nnterfie|,
ben aitet eine« (Sribif^ofö ju fuhren nnb in «om feine 0(^tte
bef^atb t^at. ®eit biefer ^eit pnb feine Stac^fotgev nur me^
SBifc^ofe von ^rafau.
18 «Huf i^ürbitte feiner ©attin ^atte lüemiyala«» ju
be8 ^eiligen Söenjeölauö, eine« C^m« ber ÄitiidiUf biefe Äird^e
erbaut. SRac^ Naruseewicz aber , in feiner ®ef(^id^te bei ^^Ini*
fc^en ^oim, aSanb II. fSnä) 3. ^. 1^13, beffen -©eipd^ftnMnn
Bogufal, ein (ibronift be« 13. ^[a^r^unbert« ift, ift Ladlllaiia
Herrniann (ic^. 1081 — 1102) ber (Srbauer ber Äat^bwfc fn
e^iren bc^ i). söen^c^slau« ; er ftatttte fie mit einer (a^ttftung auf
24 SDom^errcn auö, unb überfe^te ba^in bie ^at^ebrob W«
Skalka, rooranf Ägidiu», ÄarbinaI*$8ifc^of Wtt Toacnlaniiin,
im 3. 1120 päp^tii^tt Äegat in ^olen, bie feierlidje «infeg*
nung «)oa$og.
U e« ift verläßlicher, wa« bie Stiftung ber j^rafouer Std^o
brale betrifft, fid) an Dlugosz, atö irgcnb einen anbem |tt ^«fc
ten. jDicfer, in feiner Hist. pol. II. p. 95, »ie in feinem ^nb*
fci)riftlichcn SD&erfe : „Liber beneficlorum Ecdesiae Calhedra-
lis et Dioecesis Cracoviensis/' fc^reibt au« biefem ^nUffe
folgenber 9)^affen:
16 ,>Haec a Mieczslao I. Christiaiiorum Poloniae Principe,
cum decore juris Melropolitani fundata et dotata, iMtante
devotissima faemina Dabrowka« bealo Venceslao Mar-
tyri A. 9<i6 dicata est Hanc ipse Mieczslaus quadro lapide
sed anguste fabricaverat, quam demolitum successor ejus....
Boleslaus Krzywousty, Dux et Monarcha Poloniae, in la-
tiorem amplitudinam exJLulerat: aed cum iUa quoque proprle
Digitized by Google
incoodio defornaU fWHt, NaBkwros Crac. Bpiscop. A. D. 1810
votar^p formam Pesalv^ns , iqipoaiU Clero loUaa aaaa Oloe*
caals contributione eum in erucla OMiilaM forma larga et
ampla juxtH loci capacitatem, partim» qnadra lapida« par-
tim cocto latere aedifioari coepit etc."
Vlugosz Seenbete hiti fein über beneficioruai im % 1«
aU ^efretar be^ ^rafauer ^if^of^ Zbign. Oletoicki, tt»^
in beffen ^uftra^e ftd^ mit bem ^tKtiam htx 9itfiU bie«
Ter mx^tn bef(^aftidenb , UwU er ju bitfem jBt(«ft wa^t
bie ädeßett SDofitmente fammeln nnb bie ^mtUti^w CtntKen
Benü^en.
Ladialana, Herrmanna tmh ifta^ti^, Balaabiia 1?
Krzywousty , (^rummaal) emtittvtf im 3« 1185 btc S^t,
et^ab bie niebmn SD^auern unb ha^t |mei 2:$Avmf $in|tt (Dia-
goBz IV. s. 425). m nun im 3a$rt tM eint gfenet^brattfl
bo« ^(^0$ unb bie Äirc^e ein&f(|erif , mtb Ut^tm fo ab««»
bwnnt war, ba§ feibft bie ©runbmanant nnbrawl^bar eewatbtn,
(ie| Nankier, «Bifc^of »on Ärafon, im 3, 1388 bie S^t^
«am ©runb aud unb ani CXnabet^en anfbanen. Nankiert«
i^ott ^(bftammune ein ®<i^(efter «am. Sßa|4iett hm Okaaa« beflei«
bete anfanglid^ beu ^of!en eine« tBtftnbttn bei ben palnifd^
Aonigen. IBalb geftel e« i^m in 9a(f)i, n Kei bafßlbß »i^
ber unb baute, roie oben em%t, bie JTaliebrale. SDie aber
bev ititd^ent^ibe befinblid^e ^nfid^rift lantet;
D. 0. M.
B. M. V.
8. S. Patronis.
Etrlesiam hanc \gm absumptain IVankerus Nilesius Episco-
pu8 Cracoviensis , in hanc formam resliluit. Heliqui poslea
successores Episcopi et capitulum cum ex communis tum
vero quidam ex privato censu adornavere.
Anno Domini MCCCXX.
(Rej. von Naftow. Swlerclatllo Mef S93). Umfang nnb
^efltalt ber Air(|e ftttb anS biefev S^iL ^Bom ita|»tte( erlieft
er bie ©e^attnns |ttt tBoHenbnng beS $ßwtt$ ben
bie €infunftc ber erfebigten Seneftjien |n «erwenben* i^er 9)an
ber Airc^e — 1880 begannen, nnb 1858 beenbft— M^e na(e an
40 Sofift gebonert.
Digitized by Google
9
19 Sfi^hn iMmt»<|ittfit 9(itet9toitft %tmtn hU fitctn Ibtnh
miki ber pMfi^m it^ni^e «nb ittafancr (Bifd^ffi in <9nmbc*
tBo» erflent bie S>eitfm<I(v Bol«s1tos IV. be^ 9eMttti (K«dite-
mwy) 1178; KaAlmir II. bc^ 6erf listen, geft. IfM; Ale-
zmders bei tt^eif en %tft, Iff7. SDie tmnme^ in biefem SDom
bffinbl^ett 8l»nttmente (|e^6ren ber fpAttm Seit an. cntnfOM
IX. p. m n. 1118.)
90 Stüftmit ber 9rofe, ber in feinem CKfet für bie fSerbreitnng
be9 d^rtfHid^ (SfHanBent i»iele jKr<|en erbanf; wibmete boti^ ber SttOß
foner Jtai|ebra(e eine Befenbere ^or^faU. Gr «erfc^dnerte biefelbe
!»on innen, lief bie flft^ttnn^ malen wib ber mittelotterlii^en «on
Offen flammenben, »on ben ®ried^en an bie Italiener »ererbten
€Ütte gemif mit golbenen ®temen antfi^mfiifen. liefet ®ter«
nengemdlbe (atellatom laqueare) fiel Betm(ünfhir) befTrsebieki-
fd^en St|nrmel 1703, ber gerabe anf bie jtin^e ftür^te, infam«
men« gemer Kef itafimir fle mit 5tn^fer be(f en nnb (ereiferte
fie (mit Blelfki p. 190 nnb tOl er^a^U); mit anB 9tnf lanb fieim«
^ebrat^ter itrie^tbente.
91 0elbft im «ngenbUcfe feinet SCobed ^atte er bief de$ei%te
^tS)titinh feinet Sebent «or ^u^en, unb ^interlie^ ba< ^tU
htm, reid| mit (Sbelfteinen on^gefc^mfiifte itren|, ba# er mit ber
IBente ont SemBer^ mitgebracht , ein anfe(nK(^e9 @tA(f be9 ^i(.
Stttu^ti, maS bamaO im ttert^e twn 10.000 ^olnifc^en Onlben
gefii^ilt wnrbe. (Dtugon, ix. S. 1116.)
19 fl^ele S3tf(h6fe ^lon^, (oniie wt htm Sranbe no^, wa*
ren <95nner biefe< ®otted^aufeg , bad fte me^r ober minber betir«
ten, mir nennen Ztwim Kvrovwfcki, Zbigniew Oletfnicki«
Johann Rseinowakl, ber bie ®afriflci nnb @<i$a|fammcr an!
£lnabem Bontn IKef i Peter Tomlekt, Peter TjMd, Ut, be«
mit fie »en anf en mit einer ^feinmoner eingefaßt werbe, ein ^
reid^enbeS Stttpitü füftete; Peter GemMcki, ber bie anl ber
^(tiftunglUessowekll^ervorgegangenen S3auten mit ^u^fer becfen
tief ; Andrea« Trsebicki , ber i^r burd^ $Bergr5f etung ber %tni
fter me^r Sic^t i^erfd^affte. (Niesiecki IV. s. 391.)
98 '^(^^ maren bie auf ber fO^ittagfeite gelegenen genfter bei
biefer 9Sergr6§erung niä)t mit inbegriffen, ^n Kamelski'd ^nh*
fc()rift : „Vilae parochorum" ffebt aud biefem ^ntaffe ba« golgenbe :
„Kasimir LubieriskI, erft "ipfarrer ju Ceeladz, f^jater ©ift^of
«on ^rafau, lie^ ben ^^urm, ben am 16. ^ej. 1703 ein heftiger
Digitized by Google
0tttn»wteb ete(f|lii}t| tmb (wie ««mtol^t) M iM^ mib bit
^eoMitte S^MioMh ^vfwmMßiMi (fieff SHfd^ «itf bir
Sftoniiovfaf^f in btt ita|»e(If Clb^rinm) «nf ftine eigenen itoften
onl Cnobem nen Kmen, nnb goB ber StM^, Me um ben ^o^«
oltor ienrni fe^v bnnfel mar, b«n( (Sr^tf^nng ber 9«n|ler, m^r
Sielt" fM W^pm, bann bie Ow^flttben C. h. B. 0. D. a
nebp ber 9kiirel)a(1 1715, bie «nf biefen gf^fiem befinben,
befMÜgen biefen Umflanb*
®inb mM^ Umfang nnb biefeS im fd^nen gof^fd^n**
^le aufgeführten flBonel w» Sebeninng, fa befielt bod^ beüfen
l^fler flftert^ bartn, bafi bie IHrc^ ein ^ort Mn SDenMKeru,
eine nnDergleti^ßil^e, foflbore ^^d^^fammer ber Oeft^ic^te ift 9M
bie 9c(latt bitfer iNri^e anbelangt, fo ifT (te fe^r r tgent^um(i(|.
IDa9 after^grone <8e»$Ibe M gro|en ^orl füt|t ftc^ auf
10 ^feiter anl jCtnaberfletnen, in ber 9Ktte beginnt M foge«
nannte ^prelb^terium, ba9 f^rmlt^ eine IHnl^e in ber JKrd^e biU
bet SDa^ier befinbet fi(| ber ^od^attar, in einer bem bebentenben
Umfange beliDrteS entf^rrt^enben <9ro|e^ geftiftet wn fiU^andl.
SBitb bei «^od^altorg auf Sled^ gematt fteVt ^vi^uitB
' am i^reu^e vor nnb ift ein flfterf bei WtaUH Thoma« DoUb«n«,
mtb «errnnt^nd^ ^u ber <kufd^f^^^^ Sifc^of Pater G«ni« .
biekl ben Vltw auf feine j^oflen neu ^erfleden lie|. ^uc^ befinben
fid^ basier bie ^anjel, ber bifc^oflic^e 3:|ren nnb ber (S^or ber
j|y»ni|erren.
Qfu^er bem ^od^Itar^ an meiern auger bem SBifd^ofe unb zo
ben jDom^errcn Fernem anbern ^efler geftattet tfl bie SWeffe ^u
lefen , beftnben ficf) in ber Äird^e nod^ «5 ^U&tt, oOe au« fd^war*
^em SKarmor c^cmcipclt, unb ba bie altem bereif« verwittert unb
unbraud^bar geworben waren, um bie ^ittt be« 18. ^[a^rl^unbert«
neu gebaut, mit fd^Snen ®em5lben , barunter me^re von ber .f>anb
be« SJJater« Thad. Konic«(«. (5ine befonbere ^wd^nung ver*
bienen ber ^Uar juna^fl ber®afrt|Tei mit ber ^ffton; bann ber
fleinc ^itax be« ^eil, 2ßenje«lau«, mit bem fc^onen au« 9??armor
unb SWofaif in gtorenj gearbeiteten 9(nte|)enb{um, welcJ)c« vor
ber Äo^Jede ^pborium befinbet. intern vSd;mucF biefe« „SOfteft* «7
mönfler«'' ber ^einif<^en Station bilben 9)iarmormonumente , bie
9(rbeiten au« ^(labafter, §Bronje, bie ©cmdlbe, %(ppi(i)e , bie
ebenfo Foftbaren al« altert^ümti^en ©erdt^fc^aften, wovon bier
eine gro|e 2)tenge oor^anben, unb ©efd^enfe ber einzelnen ^onige^
Digitized by Google
s
i^er ^mcXamw, ber 35tf(^6fe, SOJagnaten unb (Mro|ftt bc«
fRtx6)t» ftnb, mticl^t in ber Steife btefed ®i>tte#|«ti# , bie üte«
mmg^fir^f i^rer görftcn, fc^mudPen, 0leul^fam weftfif erteil.
2g ^ud^ ber ^.aipofloUfd^e^tu^I richtete auf btefe merftourbü^e
JHrd^e fem befonbereö ^Cugenmerf ; ein SSewei« beffen finb bie vtf*
• im im Original im j{<Miite(^^rc^it) anfBema^en j|)&|>ftti(i^eii SSuU
toi^ ^h>i(egten^ wtX^t auf fte S)e|ttg ^6en»
^ie Stxt^t i^^U 18 Ao^eUen, med^e eint SMroil^*
11110 htca^m^tn* i^nen wie an ben Stauern ber Airc^ felSfl
(cfhibeti fÜ^ bie 99tauf6(een ber j^oni^e, )a$irei4e iMtnftaftin
iu Mfüteiibfleii SDKhiner bd ^Mha, e9 ift, wenn man bie ^iüw
biefe« 9aue< na<^ mib na<^ icraBfiefi, all l^Atte man bie
9eff|iil^t< be^ Sonbe^ selefcn, bie |ier wn ben IBerfa^reu ip in
^feiii mib Wtmm, %^&»%t in ben Sa^iborfl^t, gemeipelt
werben/
29 ^ie ftlnbe geBen mit Kwtbe «on Jenen Sttoem, weUl^
0r0f b»f# i^ t(ii0ettben, i^ 9Üf(tn, i^e 2:$A(fraft; §ttr (Ber<*
terrH^wifi i^ref IBottel, Jeber in feiner 9ttt, (ei^eiragen. ttnfer
ftevMenp aBer, wemt wir wn ^4tte |tt ^t&Ut, OroB
OraB, «Ott SDenfmat jn X)enfmft(, von War jn War ftelen, unb •
btl ^efe^ene 6ber ®etefene anf^eici^tlett, Befleiß nur b«ritt, bof
wir bicfe S|ronif Mn 0teitt auf ^pkt A^ertmgen, u« Wtn,
bie bie är6f e einet fl^ollet ni^t f ernten^ biefelBe in feiner ergaben«
flen ®ef(aft )n leiten; jenen aber, bie im UeBermttt|e bei i^en
mlie(fiit»9(Mi|el feiner f8er0att0ett|ett ^ebenfcn, lujnmfen: sie
traiiiH f lork mmnÜ,
Digitized by Google
9
1..
]Di«! RapellV 6es Ijeificjni Kn-u^c^.
€Kf liegt ^ t>om <^iii|»tetngaii9e ber jHrd^e (genommen, ^u^^o
tiA||l bemfelSen auf ber redeten <^t\tt. <2^ie ift 1473 au9 Ctiiaber»
IhHlim ^likttt. 3^re (SJtifter finb Kafimir Jagielio — tUt
l»(t t$ii 9fnbere nennen , Andreas Kasimfr — unb beffeii <9att(li
tUktth, hti beutfc^en j(atfer9 Albreeht Sod^ter, wellte fte mit
S^orf <raf Wieliczka's Sergn^erfen funbirten.
^ter bepnbett ffc^t
1) T)a9 (^rahtxal be«* .^ouiv-\s! Ladislaus Jagietlo, au8 ro* 31
t^em, focjenanntem fcf; n,> c b i f rf) c n 5)krmcr*). JT^agfcfSc f^cint
auf Sig-rnunds I. 3?efpM entroeber von Franoiscus Ilalus, ober
Bai'tholuinaeus Florfiitiniis gearbeitet \n [ein. Cc§ tft rin^^ mit
fc^onem ^c^ni^roerf \>crfe^en. SoHyk tn feinem SDtJerFe, Serie»
monumentoruni p. 14 et 15, o,\bt an, ba er t^on biefem SÜlaufo«
[oleum )ptiä)t, baf, {"eine 3"Ü"^)^if^ (^^^be ; Starowolski fii^rt
p. 2 unb 3 ;3nfc^riften an, welche oberhalb unb auf 3 leiten fic^
befinben, SDie ^cit feinesi sBau'ö fdilt (naii Starowolski;, Mo-
num. «arm. p. 2) in'Ö ^af)v 1524. Cbenan fiebt man bcn in 5D?ar«
mor gebauenen .Körper be^ ÄbnigÖ, welcher ber C*rfte, intern er
ficb mit ber ))olnifc^cn gurftin Hedwij^ 1386 t>ermä^(te; Sitbaucn
mit ^>oIen m^rcini^te unb bte ftol^en .Kreuzritter bänbigtc. %U er 32
einft tief in bie dlad)t ^u Medyka bem ©efange einer ^f^ac^tigatt
]^erd)te, erPdltpte er fic^ (wie Dhigosz unb ßielski 305 fd^rei*
ben) , unb ftarb ^u Grodek, unterhalb Lemberg, im 5. 1434
im ^o^^en Hilter, im 48. ^ai}xe feiner Dtei^ierunt;. Cfr hinterließ
a(d ^aci^folger feinen <Sobn Ladislaus , ber in ber ^^iadi^t bei
Varna, ge^en ®tt(tan Amurath Umpftnb, gefallen*
•) aBarum ber OXarmor //f^jwebif^jer" ^)eift, tft nid^t ergrünbet, U
ift aber ^timi\ä}u SD^acmor. 9Ran nennt fo — wk ^rof* Zeusch-
ner bemerft ~ bcn Wtwmw, wncm$ bie SRottfoIem ber pM*
f4en Könige geaiebcttet finb« 9t fi^tint an« bcn Jtacpal|ctt ab|tt«
ftammen/ n>o d^nlii^er in ber ©egenb oon €sorsztyn unb ben
fogcnannten Pieniny gebrot^cn wirb. 93?an nannte t^n in früfieret
3ctt aucf) „ungartf(i^en", wie bfe^ aut einem SobiciU im Seßa«
mente t>ed üan^lece Stephan Korycinski tcft4|tU(^ ift.
Digitized by Google
10
t) SDal SHonitmetit (CenoUplifaiii) Kaiimir Jagl«Ho'f,
auf ^ttnp^m ^fttp^, oitd^ mit hm in beit flUtttmot demtifeCtcK
IStlbttif bei A^igl in SeBenlgflf c« fbn MkA^ ft«^ Qroloo
in Sil|aneit im 3. f499, im 64. SeBenIfafvre tmb 46* feiner 9te«
^iermid^ wtb ifl in bierev fto^eVe Bei0efe(t. SMuieki in feinen
Annal. Pul. p. 889 fc^reibf : „Catimirot in bMllfet Crne.
pnlinn eat in tacello 8. Crncla» uU et nxor «jna ab Alexandro
aepniu fnil." S>od^ Sefinbet ftd^ bev SeiB bei Üfoisl tti^t in bie«
fem ^bmat, benn el ifl leer. Sn ben Stilen biefel fOtennmenfl
ifl bie ^a^rel^a^i 149tnnb betStomebelS^^etletndemfifeft:
Bit StvoB, b. i. Veit Stoaa. ®eine Oemalintt mar Blisabeth
)»on Ctftttiä), bei Mfetl Albreeht %e<^ter. iSr Mnbigte bie
itreniritter; ba| fie ^rieben bitten mußten, unbfHSte bie Unm^n
im eigenen Steide. Qitinin®6^nLMdlBULn»^hnhtn SSö^men |nm
jtlnift. Stelf^miten, Unearn, SIrfen, flßalad^en; (2Jd^Ie|ter nnb
onbere ^eten benntu^igenbe fßo(fetfc^aften trieb er ^wM,
8) 5Da« JDenfmal bc8 ÄraPaucr SSifd^ofg Kajetan SoUyk,
ber im 3- 1788 gcftorbcn. 3>QÖfelbe wn |iemltd^em Umfange ifl
aul f(^n)ar$em Marmor gemeißelt.
3tt bem in ber „ÄiferahJr" sub Nr. 5 cittrten SBerfc: Prze-
wodnlk etc. , wo auf ®eite 16 »on biefer StaptUt Un^ttt wirb,
fle^t: ,;S)arelbft ift begraben Elisabeth m £)eflreid^, bie Stifte«
rinn (Helzbieta Rakuseanka Fondatorka) Weiter unten ^ wa
«om ®rabe Ladislaus Ja^iello'l bie ^tht ifl, fte(t: „JDie Sttt*
pette Nr. 8t, bie Jagiellonif^e, )wif(^ 9f^^lem, gegenüber
Krscielnicy , ifl mit einem eifemen bitter nmgeben; barin befin«
bet fid^ bei j(lnigl JagieOo ®rab anl Farmer, ein 9ltttr mit
einem atten (8em&(be, »aranf Jagielio abgebilbet ifl, wie er bie
Sit^er |ttr Xonfe, Hedwig )nr S^ereinignng 1^4<tnenl mit ber
itrane ^alenl f&itt, nnb bie Arafaner fUabemie fliftet»'
JDtefe Capelle , bie eigentlich nnr ein wn einem bitter nm«
[(^(offener Stonm mar, «ar ber ^«kttfStaptUe, wo je^t ber Vftar
bei ^eit. Kaaimir fi^ bejlnbet, gelegen, befte^t f(i^on feit langer
3eit nic^t me^r.
3[n einem imterirbifAen ©rabe biefer Äa^eHe liegt Äonig
Michael 1. au§ ber ^omilie Korybut Wi^niowiecki. 5Die
3nfd)rift ber S){armortafel, welche bie ®ruft bedft, beurtunbet
bie^:
Digitized
11
Sepnlcliriini MIdillelia I. Begit PolonUe h Domo et Fa-
milia Korybnt Wliniowieeki. Qol saeeMsH Joattnt
Caalmiro ultimo de atlrpe Jagiellonnm et Taaeram.
(Mtyk M, p. t«.)
9Mli ZiOnakf , Epist. I. p. 483 (efHmmte htt Stini^ fe($fl
feine iSitoMftiHt : „Corporla mei aepnitnram ad BaatlleamCa«
tbedralem Crac. in Mauolaeo Anteeeaaoram meomm Regvm
Pol« designo. Cor vero meam Religioaia Camald. in monte
Regio prope Varsaviam deponi volo.**
^Diffe Äa^jetle f)ic§ etjebcm bie ruffifc^e; warum [\t bie*
fen Sl^amen fü^fe if! nid^t beFannt. J?ie ©attinn Ladislaus Jagiel-
lo*l, Sophie, unb Alexanders Jag., Helena, bie fid^ ^um
ruffifc^en Olttug beFannten , befa§en nun m^)l eine eichene RaptUt,
benn Bielski p. W4 unb Albertrandy p. 95 berichten: „1502
traf au§ Äit^auen in ^rafau ein bie Äonigin Helena , fic würbe
aber nid^t (gefront, mcil fie 9rie(^ifc^en ®Iauben8 roar, bod^ befa^
fic im Ärafauer «Sd^Ioffe eine eigene Äat)elle, wo ber ©otteöbienff
in rufftfcJjer Sßeife abgebatten würbe." Ob aber biefe Äa|)elle in
einem ©emac^e be§ ÄonigSfc^toffeS , ober aber in ber baranflofen«
fcen Äot^ebratc ftc^ befanb, Idpt ficb nic^t bcffimmen.
S!)ie 2Bo(bunq ber Äa|>eüc ift mit alter fOialerei bebedft; in 3*
ber fcni^t ® tiftungöurPunbe vom 3«1473fte^t: Mosaieo inore de-
picla ; Johann Rzesiowski, SBifd^of von ÄraPau, in ber SSerleibun^gj
urfunbebc^ 3f^^"^<^"^^^w ^^77 fc^rcibt: graeco nior« depicta
et decorata. Koppen , ber ftcb mit bem ^tubium ftawifd^er ^tter*
tbümer befa§t, verfemt biefe S)Ulereien in bie ^tittn beö beditineit«
ben 14. 3a^r|«n^fi^tf^-
5(uf ber SJ^aleici bcfinben mebre flavifc^e ^nfcf^riften.
Sarnicki in feinen Annales p. 369 ma(^t einer merf würbigen
^nfArift in fta^öifcf)er v^prac^e (Stwd^nung, bie noc^ feiner
^tit, 1587, vorbanben war.
5lurf) befinben fttf» barin jwei ^Itdre au« ®(^ni|arbeit, 3»
ver<^ofbet unb von ^o^em ^tter. 5(uf einem berfelben beftnbet
ftc^ bie b. :i)reifalti(;feit (nad^ ruffift^em CRitu«) unb unterhalb
fie^t man bie ^uffii^rift;
A. D« m. ecec« Ix. aeptimo facta eat hee (aie) tabala*
^uf bem (Getäfel, welche« ben QHtar f^tiept, ift ber
jlampf M Krakus mit bem SDrac^en am ©eftabe ber l&ei^fel
Digitized by Google
1f
hu «Ituf» hft ftinblftt, auf btr UnM bw HkUveimP ttt Vo«
Itii oeflMibiti*
%o Vttfer b<n hü^tt tmH^nUn 9)toitiitteiitiii^ i^ benen bte
AwifAlMii CMiafar'« uitb Laditlans Ja^ielhi'a #|tt» anf^^i^ft
fittb; ent^4(t biefe ^aptUtnc^ bol S))ita))l^ bf9 SttüftiUtt
jDom^etm Christoph Sapelltat, toelc^e^ ^ier f»(gt;
D. 0. M.
Christophorus Sapellius S. T. et Medic. Doctor , Canonicus
Cracov, Kieicen. et 00. Sanctor. Cracov. Decanus fato func-
tus die 16. Julii Iß'tö. Anno aetatis 60. hic adventum glo-
riae Ma^ni Dei expectat.
Plura Vin, Lector.
Dicant Acadeniiae Cracov. et Zamoscen. in quibus praeclari
illj^eiiii siii specimina Professorein agens edidit. Roma , nbi
in publica quadam dispulatione cum laude stellt , Cathedralis
haec et aliae plure« Ecclesiae, quae illum e sug-gestu Divina
proniemteni eloquia suspexere : Synodi Dioecesanae tum et
Turuniensis Conventns: ubi labor ipsius et indastria enituit.
Curia Ke^ia» in qua »Sig:ismundi III. et Vladislai TV. a Con-
siiiis Medicis fuit , cumque hoc etiani Moschoviam invisit.
Moäciska suum natale solum , ubi cultum Deiparae, Presby-
tero fundato, argento et apparatibu.s auxit , ac pauperibus
studiosis sabsidiuni penes Academiam Cracoviensem provi-
dit. 8acellum denique hoc ideni, cujus Praebendariis centam
annuum in refrigerium animae suae attribuit.
His Lector , prae angustia lapidis cognitis et defnncto bene
praeeatae vale; noviasimorum memor eato. Kxecutorea Te-
atamenti posu^re.
(Starow. M. S, p. Sottyk S. M* p. 19.)
41 X>it Ropeffe imferer Smtn mh in bret Bdmge (auc^ Tlofen»
(KapUca N. Paanjr i trseeh ILrölöw (iaacsej kapL BMyo6w.)
®ie tfi «on ^Ut SawiOa Ktroiwek, ber SBU
fc^ef m jtrafott mc mh 1880 ftwh, rtboitt <^^atev lief {te
Digitized by Google
18
9Wipf Pttdniawikf «mlaitMU IDit #«iuiiiiflfr IMf tin
htn ®tetii^ mU^it kii INiftlSfpniii^ (iMe, ^i w im ^iH; fonb
man nmb (etun bie (ttnfffttifts Jomhim Mioiialvwie Ur«ndo*
vieni. 157&» 3» betfetben fiitbet nuiit:
1) X)ai JDcnfmal be« obengenannten Är. ©ifcficr> Philipp M
Padniewski, ber im 3« ^572 geftcrben, mit einet ^ilbfciuU
»on «lobafter. 5Die ^nfd^rift be« 25enfmal« ift:
Epitaphium Philippi PiadnievU Bpiae. Crac.
Egre^la in Patriam meriU atq. heroic« YirtiM
Padnievii , ad suiiiiiiiim te decos extalerant •
Aoaa nec infelix oculoa attollere contra eat
fiplendara icU tat naMinia Invidia.
Padnievii Urna tue aatia haec pro corp. magna
Virtna Maoaolea anpra eat, omneaq, eoloaaoa.
(Starow. M • fik p« Sottjk 8. M. p. 10.)
i) ^ (tpitapf) bed Martin Izdbinaki: 43
D. O. M.
Rndus D. Martinus Izdbinski de Rusiccz , ScholasticuM Cra-
coviensis ; Archidiaconus Ponnaniensi.s , Canonicus Gnesnen-
818, anliqua nobilitate clarus , doctrina praesertim Juris Ca-
nonici, ac rerum lisu excultus, ideoque Vicariatus Gene-
ralis et Adniinistrationis Episeopatus Cracoviensis ofüciis
com laude perfanctus , eeio et laboribus pro Ecclesia Catho-
Itca ad extremam aetatem invictus : tandem aetate morbisque
diutornis confectus pie et fortiter ex hoc vita commi^rat,
die 24. Maji Anno salutis 1594, aetatis vero saae 80. Cura-
torea Testamenti äoo aMmnaentttm efden poanerunt.
(Slarow. M. fik p. U. MIgrk. 8. M. p. 19.)
8) (&pitapf) be9 Jakobua Montanna, ober JakL.4%
Gtfraki, eine9 ®ele^rten, ber oteU SGQierfe f^nm^i^tUn,
BendBowaki tom. I. S. 669 attc auf^a^tt.
^a^fetbe tautet:
Jacobo Montano Philosophiae Doctori et Medicinae Canon.
CuBC. qni primnm in exhibendis Medicamentis Philippo Pad-
nievio speetatam navavit operam : Eo Heinde vita funolo, Col-
legii CanonicoruDi procurationia maoua auacepit, in quo per
Digitized by Google
14
•MIM «UqMt iU te gmaU, at idem et dllifenliaM tingiU-
r0B oanlb«* prviMuret. Cwatore» TefUneoti hoc fotuftre
MiiiBienlw die tO. Febraartt Abbo 1880«
M 4) SDol <S|)ita|>^ bei Simon Saroowiki:
D. 0. M.
B. Simonl Strnowski Cantorl Cracovleiioi. Bs PalaliiMUi et
Dfotrietii Lancielea: De Armia Accipitrio. Den« propiUni
eile peeeatorl. Natna Anno 1596 obttt 16. Hartii 1630. re-
quieaeat In paee. Ex Teatamento ejna deaimptom«
(SUrow. M. S. p. 43. Soltek S. M. p. 21.)
M 5) SDol iSpiUip^ M Talontin KnenboraU:
K. D. Valentino Kuczborski Archid. Ponieraniae, Cracov.
Yar. Canonico, Regio Secretario, Cardinalis Hosii alumno,
Viru pietate aingulari, ingeniu, scientia dicendi scribendiq;
clarissirao, integritate vitae sacrisque tractandis religiös:
Fratres Coli: Can: fecere. Obiit Anno Domini 1573. die 30.
Oct: aetatis suae k7.
(SUrow. M. 8. p. 36. Soltj^k S. M. p. 21.)
47 6) (S^ita))^ bei Stanislaos Dambrowski:
R, D. Stanislao Dambrowski I. D. Archidiacono GDesnenai
Crac: V ladisi: Canonico , Viro pietate doclrina , morum gra-
vitate insig: aliquot Episcop: Gnesn : Cancellario, erga inopes
ei alttdioaoa Patrono per quam liberali et propenao, Amici
posuere 1575. 8. Januarü aetatis 78.
(SMUPOW. 8. p. 8ft. 8ottjk 8. M. p. 81.)
49 7) (^pitap^ bei Raphael Wargawfki:
R. D. Haphaeli Wargawski Budek de Wargowa Eccleniae
Cathed: Crac: et 8. Fioriani in Kleparz, nee non S. Jacubi
Casimirae Praeposito, Custodi 8andomir: et Vladislav: Cano:
Viro genere nubili, pietatis cultori studioso , ingenio perapi-
caci doctrina eleganti, morum singulari candure, et comitate:
pauperum tum in edncandis Consangvineis egenis doctrinae
studiosae Patrono liberali, mortali vita perfuncto. Oenero-
aua Martiaua Jarochowaki de eadem Wargowa et in Mag n-
Digitized by Google
15
nanj Hacret» Bl^pot ex F^atn farmtno; ad locun i^ilcluri
prof ter «xciliuidiMi fraetermtai depracanil Uli Vita» et re-
qnieiii aateraam* Fatnio soo pieotUtliiio potiit.
(Sturow. M. 8. p. 36w Soltyk 8. M. p. 22.)
SDicfe ÄapeUe i)at in neuerer ^eit eine ptad^tooÜt Um« 49
geftaltung erfafiren. T)it ©roftn Sophie «on Branicki-Potocka
^at fte nac^ einem ^piane von Peter Nobile in SBien auf hai
5{oflBarf!e audfc^mäcfen (äffen. S)ie Sß^anbe ringsum fmb mit
SRarmor aufgelegt, bie Äu|);)el ift »on innen reic^ vergotbet. Der
9(Itar auö in geuer ttergolbeter SSronje, naä) einer 3^i^^"W"d
öon Nobile, bie Äa<>ita(er, bie JRofcn, finb fammtlic^ Arbeiten
berühmten SBiener ÄünfHerS Johann Danninger unb feineÄ
<2Jo^ne8. ^iiuf bem ^Itar ift ein alui SSitb : „>Die ^eu^igun^
(S^rifti/' baS nad^ einigen üon Guercino fein fott.
jbie fc^onflte ^itv bicfer Äa^)eUe fmb aber bie vgJtatue 50
(S^rijlti au8 roeipem 9Äarmor »on S^orroalbfen , ferner bie S8ü*
jlen be8 ©atten ber ^tifterin, Arthurs ©rafen Potocki unb
feiner Butter ^nlit ausl ber ^amilie ber dürften LubomirAki-
Polocki, ml^t beibc in biefer Capelle beigcfe^t fmb.
3n biefem ©ra6e ru^en oud) bie ©ebeinc bc§ Wladimir
©rafen Potocki , ber nac^bem er ^Dberft ber berittenen
txUmt ftc^ in ber ^am^agne von 1809 ru^mt)oU ^ervorget^an^
im 3|a^re 181«, 24 ^[a^re alt geftorben. Die ^erpettung biefer
5(a^effe «Mir im 3* 183« ^donitcn unb im 3* 18M »otten«
bet mofbeit*
&
Dir Rapeffr &n Szafrancer, oftrr Ropcffe b9t <ßr(e$rtm. &i
(ILaplica 8salirarfeow, iaaea^j Capeila Dodoran.)
im ^nbe» ftc( folgeiibe 2)eiifmdUr unb Orabfc^ü«:
1) jDte iiel Uft itanonifnf iMieskiewies*
Deo Vilae
£t Mortis Domino, Optimo, Maximo.
Memoriae Immortali
Prlis et Edmi Joannia liuczkiewicc Canon: Cracov: Sacra«
T, et U. J. Doctorie 8acerdotis Jobilati.
Digitized by Google
16
igne hac BwUiiMi, CtMuiiwtaaai ftMoU» «t SMrMmiriae
qaoUdianls sacrtfleiki «mpliavit reHgtoaiMlBW.
In Dei^ram
Cujus YeiMfratioseiii ereclione ofBcii miiiorU at Immaealatae
Conceptionia Soarbimiria« wiiU
DevotiMiari in Prozimoa
Qnibttf ae et aau, totam impeodit, stipendüa in aiadantea,
dotibaa in Virgines nubilas, redemption« Incarceratorun,
apertione Thliae, Typo^raphia« Sandomiriae, profesaione
Ungoaram exoticarom« deemoigraia in pauperea et egenoa
liberaliaaimL
In ae ipaam
Virlotibua Deo noUa conapieni et onnibua onmia facti. OMit
Anno Domini I7f6« 9* Novembria aetatia 86. 8acerdotU56.
Viatar inittare» cbarismata aimiUa aemolare^ defancto re
qniem aeternam praeeare.
(Sotlyk: fik IL p. 23.)
I
t) (Spitap^ hti Johann Fox :
I). 0. M.
Joannes F o x i u s J. L . D. Archidiaconus Cracov: Protho-
not: Apostolicus , ►Seciv?larius Kegni Vir magnorum in Kccle-
aia Cathedr. prope 40 aiinos meritorum, iidelitale, opera
agendi, peritia. Principibus in Ke^^no comiiiendatus. Sex
Illustriss: Episcopor: Cracov: in Dioecesi lidelis et felix ope-
rarius, Cardinaliü Kadzivilii causaruni Auditor, Pelri Tilicii
ad Paulum V. et iterum ad Urbanuiii VHI a S>i»odo Provin-
ciali Internuntius, optinii Semper tenax propositi , sententia
in dicendo incorrupta , mens et Consilium €apituli, ubi na-
turae et gloriae satis vixisset ; plenus annorura et pro Eccle-
sia i)ei iaboruni, prope septuagenarius decessit. Anno Saliitis
1636 die 81. Febr. cnjus memoriae monamentum hoc £xecu-
lores Teslamenti posuerunt.
(Starowt M. S. p. 28. HoUyk S. M. p. i»,)
Digitized by Google
i?
Ü. O. M.
ÜVicolau i>obrocic8kide Dobroci;^» «f, D. Cracov: et
»San dum: Canonico.
Ol mors iiiiinica, quae priscani virtutem Cleri et Aoademiae
deeu.s imniature suHlulisti. Deilent pii disertum et g-ravem
verbi D«u prauconiMii dolet Diuecesis renovata luagni Cardi-
nalis Hadzivilii Kpiscupi Cracov: Cancellariura.
At voä aiiiici et egeni dulcem amicum et Patrunum diu com-
plorate, eheu! inagnus vir ubiit die 28. Januarii AnDO Do-
mini 1608, aelatis ^|9. Executores Testaaien» poaaSre.
(Starow. M. S. p. 21. SoUyk S. M. p. 26.)
Stanislaus Cirochow^ki feierte bad '•itnbenfcn biefcö ^lan-
ned itt einem eigenen Irauergebtc^te; bai unter htm äitet: \a
zalosny pugrzeb \. Mik. Dobrocieskieg-o , gorzkie a ser-
deczne zaie. k. w Krakowie u Bas. ttkaUkiego rokul61i*)
erfc^icnen ift.
4) X^a^ (^p{ta^f> Jakub IVeyman, au^ Nejmanovicz, $Hcc* 6%
tcr§ bcr ^tafouer ^{abernte , ^eft- IGki , ber unter Sigmund lU.
bie ^^abemte oon ifrem gatt|U(^en SBetrfatt gerettet* (Saiadecki
1. p. 123.)
D. 0. M.
Jacobi N e y in a n ntriusque Juris Docturis et Professoris
Canon: Crac: Viri nieriloruni pleni »*l opud uninem Posteritä-
ten» meujorandi, famae loti Pcloniae et Europae notae ; quod
claudi poluit, hic jacel , cujus ingenio, dcxterilate et animo,
«jxtremo quodani sno disci iniine Acadeniia liberata. Obiit
sexa^enario nurior iXovenibris 23 Anno IJoniiui 1641, sedeci-
inum llector, Executores Testaiuenti posuere.
(Starow. M. »S. p. 'il. Soilyk S. AI. p, 27.)
5) 5DaÖ fd)enc ^( (abaff er *3:^cnf mal be§ Michael Skotnicki, 66
^eft. 1808, c^cmeipelt Mon Stephan Kicci g-loren^. Öraf Mich.
Skotnicki; in bcr i)3falerei au^c^c-^cic^net, ftarb ^^(oren^ 1808. '
©eine ©cmatinn ]d\te ihm jivci SOionumeutc, M eine in ber Äirdjc
^txi. Äreuj in glorcn^, M jmeite ihmi bcr nämlichen ^orm in
iititV'Ststpfli^i bei^e (inb Arbeiten hti obgenannten Florentiner
*) iDeutfc^ : ^^tttere unb ^cr^itc^e Setrübnip an bem traurigen ®rab»
' mal »ei 9>riefler« Nik. Dobr, 4. in SUtaUfi 9fi Baa. Sk^lahl
fm 3. teil, l
Digitized by Google
18
Sdb^MMfl. Sab9 Morgan in \^tm tttrfl: lUlk, tome t. p.
Wk, gibt «on beut gfioffittHiari'SDIomimcnte fotgenbe flad^ri^t:
f^one QvMt$Xmoll M 9tüfkA BkotnieU i|l »on lUed»
bem bit^mttn SBilb^uit Häb W^t^tM Ut ^Utmfyuf mibemie»
«I ifl «in »trt «08 vM(ir (EllifadJ^eit Utlb «««de^eic^netfii 9e«
fd(iiiaiie9. X)te ^(i^e Ocflall be< i^tibd, baS man auf ber
Qrbt ean^ itt ft(^ «erfunden fi|vii fte^t, wie bief bei »o^em
^c^meqe immer ber $aa ijl, Mrtet eitt tuitib1U|e< imb ergreifen'
bfl Mb tiffcr SDlNmer« IM 9Uwmm tUf tfiie junge unb ^arte
Mtefet«!. X)iefe 3bee ifl «msl ettd«^.''
M Met biffcv llc^8< tufit brr UtS^U Ibühia« «on Hie*
ehow«), ©efc^i^t^fd^rcibH «Üb i^ofar^t Sigmunds tet»r bd
IBerfii: CkmilMi PolMfBnni. Cr«ß. a^. J. ttallcü^ 15tl fol.
9iu|er^Ib ber Jto^eUe befinben ftc^ nod^ nac^fle'^enbe <Bra«
beüttft^flMT
67 6) {ipitap^ hti Hieronimus von Brsesie-Ruaaocki:
D. O. M.
Hin lapis Gloriae pefennis oraculum Priis olim et Adm. Hdi
• Chieronymi de Brzezie Hussocki Crac: Ploc: Canonici , Prae-
positi Oswiecim: Thesauri Hni Custodis, 8acrao Regiae Ma-
jetitatis 8ecretarii, Vocali silentio loquitnr. Quem ob exi-
niiam in Deum pietalem, aniini inagnitudinem, invictum pro
Ecciesia Dei zeluin , mirani in rebus gerendis dexteritatem,
Romae quoque coram Mede Apostolica probatam. In Tribu-
nalitiia Regni Jndiciis in officio toties Judicis Surrogati, in
componendis aniinoruni dissidiia aommam pradentiae vim et
felicitatein, piam in sacros usus etiam poat obitum munifi-
centiam aevo longiori digni^sinio : sola digne immortalitas
loquetur. Obiit Anno Domini 1681 die a Aug: aeUtis 52.
cujus monumentum hoc Exectttores TesUimenii yoraere.
(Sottyk S. M. p. 87.)
«6 7) (&fU«i3fi^ bei Jakob tenowihlt
a o. M.
Jacobot ex antifoo Accipitnaa AHemnate Saroowaki
BcdeaiaiHim Gathadrt Cracov: al CoHag: Saadaaifrs Mnlea*
riaa» magni llliaa Jacob! Zadaik Bpiac: Cracov: azSo-
rora Napoo, cm Annoa aetatia 07. netnini iijurioaua ptö vi-
xiafat; peenHo in Tamplornm oroamenta et paupernm nana
Digitized by Google
I
■klmla tabalia ordinato, Amo 7. Jdu« Ifovein:
CMsit «t in hftc Basilica in SMalio AviUMuli avi iofolA vokllt.
R. D, Daniel Sidonius 8acrae T. D. et Professor ^ Ca-
nonicus Crae: cum Deo fruatur, illius misericordia non curat
longain serieni .supei-insoriptionum hanc tarnen umbrani , te-
«tem äic 4yu.s depositae mortalitatis amici extare volatrunt.
Obiit A. D. 1638 8. Julii aetatis 75.
D. 0. M.
Agnosce lapTä felicitatem tuam ad quanti FuneriB nKBinoriaai
destinaris? in cujus muneriä gratitudinem !
Quas te äcalptum docuit , aeternilatis virtutes loquere. Prlis
Kdnii A d a i b e r 1 1 in JSiowovvod^ Ztowodski Cast: Crac: Ca-
nonici Sandoni: Prae: 8ölecetisis. Quol titulus sed quot meri-
lis comparatos? Ecclesias Dioecesis Cracov: tuebatur et Sem-
per tideliter. Regni causarum tolles Arbiter Deputatus judi-
cabat aeque, satls , hI juste, cultum Superum, Teniploram
dei'us , promovebat; pie et religiöse. Denique nihil ad omnia
quae egit, desiderafi potest, praeter Ipsum, hiaturus Coelo
tot virtatibas terris eripi debuit Anno Oni iWk die d. Mi^i
aetatis S6.
Ot^tyk S. AI. p. M.)
4.
Xüc Bo^fCEr hr Pfarteriflen. oi
(lUplIcA PsaUer>«t6w.)
^ot %ett tarnen »en ber Otbmiht&het^^aft , »elc^e
föotteSbienft in biefer j^a^elle abju^alten p^t^ ü^hm fbutb
^ier eine ^apeUt bcr ^. steter «nb ^ut, ttad^ J«liiuui
Pranduta, Öifcbof \?on ^vatw, %t% l«66, bie ^^«ttf fratt-
dota'Ö genannt , ber bafclbft begraben ift. Möni^ Migmiiiid lU.
begann aber ben ^au ber je^igen imd) bem SJlu^er ber Jag^W-
mfdj^en (IVr. 1). üt lief fie and £u)<ibei;n bauen 4titb ^eftiinmtf
Digitized by Google
«0
barin bie (Bxah^&ttt ftlr [xä^, ferne QetiMlnm itnb fiiiie
iejTamente wp|riel er i^r tofthatt» Äir^en^crdfJ, eilt
(^tamm-Äa^itat wn fO,000 pol ®ii(beii Wlb «ttSerbe« ottia^rlid;
3000 ^ol. @u(ben au« ne(H?olitanifc^cn i^ttbetn, fo lange, bil
it)r 23au voßenbet fein »örbe. j)en lejfen SBifleii imb biefe »e*
jTtimmun^en erfüllte fein ®o^n Äonig Johann Kaftfmir« ber im
3. 1667 mit htm für jene ^^ittti tttiermeSlic^en ÄofltenaufnHiliib
von 100,000 pol 0)ulbcn ben 93au ^joflenbete, bie fftu^tft&Ht fet*
ne§ @efd>Iec^t§ einfegncn liep, unb ^um Unterhalte ber bafctbjt fungi*
renbcn Äaplane bie ©infunfte be« X^orfe§ MyslawczycttnbÖÖO^Jolii.
©utbenau^ ben (^infünften ber ^cr^pt^erPe ju Wielicaka beflinunte,
unb burc^ bie Gonftitution t)om ^a^re 1667 hi^täti^tt. (Volum.
Leg. IV. p. 95'4
2Der ^lan biefer Äa^)eUe buvfte tjon Joh. Bapt. Gislenus
fein, 'üluf beffen ©rabftein in SHom ^eipt eäS, er fei Jpofarc^itect
ber ^cm(\t Sigmund III., V\ ladislans IV. unb Johann Kasl^
mir ^emcfcu, unb von i^m ift unter ^^Inbcrn bie 3»^i4>"""9 5""*
Äatafalf aue ^Xnla^ ber Jsieidjenfeier beis 1655 verftorbencn Carl
Ferdinand, Jil>i[ct;of von Ptock , ber ein 2^oi)n Sigmund III.
war. 3m Tvnd erfdnen: J. B. Gislenü, Descriplio Exe-
quiarum Caroli F«;rUiu. rriiicipis Itegii Episcopi Ploc. 4.
(jiedani a. 1655.
, !t)ie SDvauern biefer Äapelle finb von innen gan^ mit fd)ivar*
jcm SDiarmor au^elci^t, rooburd) biefelbe einen bitftcrn 'iHnbUcf
C5eiv%t. .^Mer befmbcn fid; bie ®rabeöinfd;riften Sigmunds III. (1),
,ju SeSarfc^au 16o2 im 66, 3- fci»e^ 'iiUerö, im 45. feiner öiegie*
mnc^ i^cftorben; Ladislaus IV. (3), c^eftorben ^u Merecz in Äi«
trauen im 3. 16'48, 52 ^ahr( ait, im 16- feiner Ote^ierung.
. Q(i;dj Johann Kasimir bat fein (^;5ita|>b (5). J. Kasimir
ftarb im 3. 1672 in feiner ^^Übtei Nivernois in -^ranfreid) im
64. feinet 'iHlterg, nadjbem er 19 ^a\)xz regiert, ^em ^eidjnam
unirbe ouf Säeranlaffung bee .^rafauer SlMfcbofS Trzebicki nac^
Ära!au gefül^rt unb in ber Familiengruft in einem <^axtop\)a^e,
bctt biefer SBifc^of l;atte anfertigen laffcn, im 3- 1676 bctgefe^t.
(Kwiaikiewic* p. 97i) *^ein ^^tv\ m\\i( in ber ,*i\ird}c ber 'Xbtei
8ainl-Gerniain in granfreic^) bcigcfc^t, jocfclbft fic^^ fein ftattli*
c^e^ SDcnhnal befanb, ba«> in ber crften franjcftfdien Öicvolution
t>ernic^)tet «urbe. JDie ^efd;reibun9 biefeg ^Jonumentfii bcfinbet
jü^ im ^frle; DeMri|iiioji aouv« de ce il y a de ^iiM
Digitized by Google
remftrq. dans la ▼ille de Paria. Mt: m 1684 Tom. h
p.
4[u9na$me Ladislaoa IV. mh feiner ®enia(tii CecIlteM
Renata» beren «on ffioft jerfreffene ^ärije ^ergeflettt nnb oB SD^an«
.jel an Staunt im 3a$re 1840 an bie Stätte iiBertragen worbeo,
WD Johann III. tü^t, Beflnben ftc^ in ber ®nift unter biefer Sta*
ptUt bie ISeiii^nante ber oben Oenamtfen nnb nod^ Vnberer and bem .
@efc(Uccf>tc ber S©afa, in fci^onen, reic^ mit SBiftwerf w9%t*
fc^märffen SD^efattfargcn.
jricfo .^ta^jctle fd^KeJen ^»ei ijrac^woH gearbeitete te\ä) ^tx*
jierte SBronjct^üren, weld^c auf Äofifen beS 95ifc^of Andr, Trze-
birki um 16,000 poln. @u(ben angefertigt worben. ^uf benfH^en
befinbet ftd^ bie ^uffd^rift: Michael Weinhold Qedanensis, fe-
cit Gedani A. ir)73. T^et ndmlic^e Weinhold goß aucü von
ben bret ©tocFcn ber .<^at^ebra(e bie tUinfte unter bem ^iamen
ber „fttberttcn" bePanntc. ^uf if)t befinbet fic^ fein 9lame unb bie
^ai^x^ahl 1669.
j^ie in biefer Äa^elTe bepttbUcfeen ©rabinfc^riften fmb fot*W.
genbe :
1) ^a« SD^ottfoIettm Sigiamnod« III.:
Sigisniiindtis III.
Joanne Siieriae Kegf. ex Catherin » Jai^ielloiiia Sigisraun-
di f. filia rit-nitus Poloniae ae Siieeiae Rex.
Ornn»^s bBii«; re;2^nan(li roinplcxus artes , inconcus.siis aninio
Reli;j:i(in(5m avitain Patcrnac uliin irat; victrici palicntia as-
serlani , dcnsls in Polonia expurn atain hacresibus propaga-
vi! , K»'gni liinites protendil, V^irlor quotitis Reilatur. Sci-
thas muUis dadibus , Moschorum V^iros , captis nia«fnis
Dncibus ac Smolensko recepto , Tiiroarun» potiniliani ad
Chocimum, aliornnique audaciam Hosliuin armis fr«'gil.
Virlntuin praerog:ativa Regioriim Hegiini sui teniporis visius
Pater, Reg^nis mortalibns: exccssil e vita Varsaviac, Anno
Xsti 1632 aetalis 66. R<*o^ni Polon: pridic Calcn: Maj.
Patri desideratissim» nec non Anna«* \niillat' , Conslanliae
Malri , inolyli Anslriaci Sangvinis priini et secuntli nuptns
Sigismnndi Consortibus et Tlirono et lanto Rege e\ virlule
di^ni.s. Joannes Casimirus Rex Poloniae el Suecia« posuit.
(Soltjk M. p. 31.)
Digitized by Google
•8 t) SM Btmf€iUm JdUn Alberto.
.Joannes Albertus
Sigiamundi Tertii et Constantiae Austr^cae Heguia Polo-
niae et »Sueciae filius.
Maturom Regiae Juventutis floreni sumiuis in utraque Ke-
publica Sacra, Civili Honoribus consecravit Regale Sacer-
' dotium et ipse facturus 8acrae Romanae Ecrlesiae Cardina-
lis Episcopu§ Cracov: gemina Purpura insignis Nang-vinis
etHonuris, par ulrique animas ac Virtus Regiuni utrumque,
utrique valetudo impar, sola obstitit, ne summis taiiti IVo-
ininis ditibus diu Polonia, diu Ecclesia frueretur, valere
desiit, atque extremum Terris speique valedixit Patavii.
Anno Xsti lß34, vitae 23, 10 Calend. Januarii. Cui hoc
fraterqi ainoris monumentum Joannes Casimiras R6x Polo-
niae ac Sveciae erexit.
(SoMjk 8« M. p. 32.)
09 3) ^ad iJ^aufoteum Ladislaus IV.
Vladlalaas IV
Sigiamnndi Tertii ex Anna Anstrlaea Fertf nandl II. Sorore
filius.
AdoleaeeiM a Moseliia Patarna virtnte victia Sleetni Ma^pias
Dos, ne Ifliperium adirat Merait fprtana Poloniae, cui
aatia aeqnioribos debitns, eoncordibas civium votis ac yo»
elbas Bex optaUw, bella aimnl adiit^ ac Regnom fortisst
fortnnataaque Regnator ac BeUator.
A Moscbia Imperata sigoorupi ^rmoramqae deditian^ ado«
ralna Victor, aliiaque contra Tttrcaa ac H^tooB, compendio
confcctia aaecolommqac belUa, aUiisimam Regni pacem
circomiindiqae armia frementibus paravit, et attuit terra
in conapectn ejus, miyora ingentibos animi molienti ipaa
ae ae terminDm obiecit mora. Mere^ii in liilhvanla Anno
Xaa 1911» aetatia 53 R^i Poloniae Ii. decimo tertio C%-
len. Junioa.
Fratri Deaideratisa. ejusque priipi Nuptus conaorti CeciUae
Renatae Anatriacae Ferdinandi aecnndtt fiUae Anno t6M pie
mortnae Joannes Caaimima Rex poanit
(Soltyk S. H« p. 88.)
Digitized by Google
4) Slattfoleitm Carl Fwdliiaiid^: ^
Carola» Ferdinap^os
Sigiammidl Tertil «s Conatantia A«a|rii^ca filios.
In qio ultra reglnm Sanguinem, parevi Infiüia et Scepiro
▼iHmam» Sacrodvllea domi foriaqua tlt^il ^aeque pt en-
aanint. Sacria Uli qofdem^ aterileaceme Fratemo aolio,
eonauna in Patriaai amor Intardixit, at non Sanctimonia
et fcmina prope eo^fnomipi Borromaao pietate quam cum
noD aatia diu apactara licdt Polppiae Übet etiam nunc lu-
dere. Moritar ViaeovU Anno aetatia 4t. Xati 1655. 7. Jdus
Majas. Joannaa Caalmlrua Raz Unicna e Re^ia Domo su-
peratea, dealdaffttiaM Fratrl Jam allm Varaaviae sepulto,
bie et ipae dtnuini immortali^ i41«ctiM, Hegale iatud Mne-
mosjnon condldit. In illo aipneni^ morientia volantati, in
hoc mori neac|^. In frat^m atodio obsecttlaa.
Quantum ^ rea bumain^^ fgrtuo^?
Qnantnm in fortnna poaail vlrtua ,
Unna asa ananpUk
(Sottjk S. M. p. 85.)
5) ^aufoleum hti Zottig« Johann Kasimir mtb frittern
@emalmn Ludovica Maria Gonaaga.
Joannea Cai^irnii res.
Sigiamondt IIL et Conftantiae ^natriacae filina plurimnm
doenit
Initio Regni grandem anbilt belloram qiolem« hnc aimnl ae
Diademmato aoronatno» Coaacoram primo rebellinm, ac Bei-
tharum » tum II oachor: Sveeor: ae Tranaylvanornm , ingenti«
bna nndiqoe aimnl bellia oeeapi|tna, ftagno peno amiaao Rex -
ae Victor animi magnlffi^p j»f ^^naf^Dli^ invietaa vlctia ho-
atibna» de ipaa inprimia fpr^fin* triumplmvit, Denique ata-
bile olim adituma Hegnnm, terreno apopte A. 1668 in ppmitiia«
ac demnm A1190 16.DeGem. Riverniae in Gallig aetatia
anae M vitae mortali cofait. Unde ^na Cinerea in hoc Sacel-
lom tranalati annt« Regi optima merito f^tqne Lpdovicae Ha*
riae Ctonsagiae Polonomm Regifiaep primnm Vladialao IV.
dein Joannt paaimiro piiptaa» viriUf afliini Harpinae, Vero
Sf^tri P«tria|e popitvp».
(Mtjrl^ S. 91. p. 36.)
Digitized by Google
n 6> fD^mtfdteitm Alexander Carl«:
A puero ^ .siiffra^fio piiblieo fl üh* ni;iürnis onjns indoli ani-
moque par Re£:iirn tion aliud trat «{uaiii iiiaxidmin Ku;^a1ibiis
diseipliniA adolt'Nc^'iiliain Ptihlieae iiia^naequ*; iiialurat spei ;
cum mors praefestinala spivs omniiiin ar vofa. lurtii omniiim
evertit eluslNjiut. Heu! «{uantiim Poloniae praesiditim, quan-
tum Dürnus lie^ia derus ? purdidisli ! viderr puterant minus
perdtT*' : riisi quanlus futuruä erat coi^niluiii fnissrt , utrique
Obiit Anno Christi I63^l aelatis 20. Caiend. Decembri».
(SoltyK 8. M. p. 37.)
73 t) Stlfiftife ht» Sttahm mf^tfi Prandota:
B.- JoMnea Prandota Episc. Cracov. obüt die 20. Apr.
A. D. It66,
(Starow. Hf. S. p. %l. SoHyk S. M. p. 37.)
%u|er^alb biefer l^a^eUe bejtnben ftc^ :
7) 8) IM ^btntml M Hieronymoi SoHyk :
D. O. M.
Hieronymus Soltyk antiquissima IVubilitale clarus Filius Fer-
dinand! et Marlhae Lnhomirüka Falalinorum Czerniechovien-
sium, Canonicus hujus Ecclosiae Catliedrali.'», posl ascetisuiii
Padnievii In majorem Cancellarialutii , uiajori Secretarialu
insi^nitus a Serenissimo Si^^isnmndo Au;^^usto. Vir Pienu.s
meritlfl terminum vitac suar posiiit 4nnu IVIDLXII aelalis 33*
Exenit. Test, pusuere*
(SoMyk Ser. Monimi. p 3H )
15 9) SRottfeUum M St^m%^ Jehano III.
Infinitae del bmnipotentiae
perpetoae
SereniMimi et inviettssimi Joannia terlii Regia Poloniae
Magni Dada Lithuanlae , Rnaiiae, Prusafae, Masoviae, Ba-
mogitiae, Kiioviae, Livonian, Vothiniae, Podoliae, Podla«
hiae, Smolenseiae, Severiae, Czerniechoviaeqoe.
Memoriae
VexUlnm hee Oltomanicnm ab invictlasimo Rege ipaia in
Tentoriia niagni Veairi captum in arasD. Stanialai Praeaalia
ac incljti Regni Patroni aacram dicatum- eat. Qni ot labenti
Digitized by Google
Tel Chrimianfte opem ferret, ih 10. Attgast. Ann« 'Verb!
incarvatl 1IK89 Polona Arma verani Vlamam • IVeeantta
nilliboa Bariiaroniiii oppu^^atam proflp«r« moTit. Ope di-
Tina inaadiu fortitadine, Anno eo4«fii die varo 12. Septem-
bris Victor boatem profli^avit , TrHifn|>bator Castra eaepit.
Liberaler Viennae, exitialem obaidionem aolvir. De flore
OUomaBici exarciln« resperaas fioatili »San^vtne Lauros obti-
nuit. Strigonium , Setinum et alia complnra loca Leopoldo
Romanortiiii Imperatori asaeriiit.
Tandem dies Augusta Anni decur'rentia 24. Deeembris: dorn
AugustuiB hac int Basilica .sistit Regnum Universum io ma^na«
lat^tiliao efTunditur voces.
nie in profundam D«i Omnipulcnlis Venerationem. Post ap-
pensa Romae in Vatiranu ad suutinutn decus nunqtiani antea
Visa bina Turciea vexiUa, lertiuni siio K**(fio in tf.mplü ap-
pooit: ut Irino ma^narum vIctoriarum docuniento Sanoli.ssi-
mae Triadi det (>loriain fiituraqnc saecnia erudiat, niagnus
Victuriis uiajoreni non fuisse.
Maai^no Joanne.
In arg'umt'.ntnm Recrlae pietatis »!l rnctnurabilis victoriae.
Joannes de Matacliovici' Kpisropus Oraooviensis , cum Capi-
tuln ad rei g-osla«; prrpctiiitatem posuil.
(Starowolski M. S. p. 750. Sottyk S. M. p. 39.)
10) d^iUpi bt» <&anmaa Staaialaua Bmdainaki :
Prli et Adni. Rdo Domino Slanislao d«« Brudzynv Brudzinski
Crac: Sandom: Canunico Macrac Regiae Majestatis Secre-
tario.
Illuslrirts: et Kdini ollm I). Petri (i>'bioki Episropi Cracovien-
sis et Surore i\epüli carissiino. xVvilae Düiiuks novissimo
surrulo: pietatis, innoceiiliae , hiimilitatis , candoris, alia-
runique virtulum insi^niis nemini sct undo, Viru solidae
eruditiunis eultii et sing"ulari Capitulariiiin peritia speclatis-
simo; contemplu nuimli el sliidiu paiipertatis Evarigelicae
nunquani sali» latidato. Posiliiiu nionunientum qui vides,
aeternani salulein apprroare. Ohiil 23. Maji Annu Ooinini
1690 aetalis 67.
(Soltyk S. M. p. 42.)
99 II) IR«ilf0lcit«i M Patrn« G^ickt:
Petras C^bicki Bpiscopus Cracoviensis Dux Severiae, Veteii
et Illufltri Naleclorutii Gente, Re^e SigismniKto tertio pri-
mom 8ecretariofl, dein atriusque Cancellariae Regens, Via-
dislao IV. Regni 8ecretarius majoi' ad Ferdinandam II. Im-
peratorem Romanornm Legatus.
Pmlhenicae, M oachovitiae , Turcicae, expeditionuin Regibus
comes.
Praemysliae Antistes, utriusque sigilli Legumque Custus.
Parata apud suos principe^ fidissinii obseqnii gloria, liberata
Submontanae rebelUonis periculo Palria, Duce Turbarum
NopitTscio capto, Templo Cathedrali, ara majori Corporibus
Sanctorum, argenteis Divorum statuis ornato, Dioecesi et
Episcopatu bonis legibus exculto.
Hunc demuin nec vivere recasans nec mori timens. Ante fala
pie et religiöse, posterae posuerunt memoriae monumentam
Anoo Domini , quarto Jdus Octobris ipso natali die ao-
tatis vero saae 70.
(Soltyk 8. M. p. 43.)
78 12) SD^oufoleum M StxatMtt ^ifc^of« Kasimir Lu-
bienski ;
Caaimiroa a Lnbpa Lqbi^naki Bplaeopna Cracov: Duz Se-
verlae.
dementia XI. vivae vocls Oraculo Vir Beoleaiae, Processus
GanoiiiVfttionia B. Joanis Cantii Comiaaariiia A|^9alolicua
Promotor liberalissimus.
Hanc Basillcam, tnrri et muria novia ampliavit, Araa ejna
et Cliolmensia Cathedrae olim sponsae snae apparatu pretioso
adomavit Inpeate, fame, bello, Patriam Consilio , egenos
aaxilio, Clerom Synodo, Dioeceaim exemplo illustravit.
Hontem Pietatiai pauperom Nosocomia» JKobilium Contu-
bernian Beligionum Caenobia, Clericornm ^eminaria aluit,
doUvit, avxit. Obiit Anno Domini 1719 die 11. Migi Bpiac:
9. aetatia 07.
(M^k 8. M. p. M.)
TV 18) 4E|>itap$ M Qeprr MoraM :
Ifortalitatia Ixinriaa nigmin hoc conlbiel Htmiort «ndidum
v«ro apirllam Aatra tenent. Prlia et Rdml Domini Oeorgtt
Digitized by Google
n
de Mortko Morakl, OftUuiMii Cmk CMMwid, VIMM: D»*
eanl, qol ex intifM Tof^nnim frofipl«, ommIU« IMor*
natwlUto fr«vif» pnidaiitiA mgaiw» t«rg««ifmie Otpttali
CraeovieiwiB Coronae gemma pretioia lanti aaattmata, nt
tripHci Themtdia Laorea ad Irlbmial Regnt ornaratnr ; Via-
diilav: Cathedr: quem aemper eolnit, Generalam aede vacanle
liaboit AdniniatratoreBi. Ywh divinna Myatea.
Tamplmn Dei, «t ae probaret In terria eaae« Sacraa aadaa
in Parva KaamlerBa et Plotrkowiee Domino gloriae anmp-
tooai erexit. Tantia maritia glorioaat aeternam ▼ictaroa,
ylvwt temporaliter daaiii Anno lfl07 die dO. AofiaÜ aoU-
ÜaH.
(Mtyk «. M. p. «.)
14) (&pit9p^ M StaniaUua Ziitfii 80
Tanavakili fltanlalao 2afi|e de Pabianice Sacrae Regiae Ha*
Jaatalia Oapellae Praeposito. Qnl insig^ni Tirtmnm pietate et
▼atnata morum gravtute Annae Jagielloniae Polen: Regioae
nirnm in modam gratna eztilH, et eam plnrea aimoa Yiee*
deeanatns et Poenitentiariae Oflieiam non minaa felicHer ad-
ministravit, quam svadente senecta aommo cum afecto depo-
auit. Executores Testamenti poaaere. OMit Anno aalulia
1602 die 18. M. Januarii aetatia 80. Sacerdotii 54.
(Sottyk 8. Bf. p. 46.)
15) <Spüap( M Matbiaa Laneiki : 81
I). Mathiae Lanczki Juris consulU Viru gravi et prudentis»i-
mo apud Archiepiflcopuni Gnesnensem aliqaoties Canceilario,
in Academia verö Cracov; Hectoris munere cum laude functo,
Archidiacono Gnesiiensi , Schulaslico Vladislaviensi« Decano
Lu\iciensi, et Canonico hujus Basilicae. Curatores Testa-
luenti poauere. Obiit Anno 1557. die 12. I^ovembri« aetatis
8uae 50.
(SUrow. 8» p, 8olt>k 8. M, p. 47.)
fbtfet^tb bcv Staptflt Befinbet |ic$ nad^pt^eiib« Snfilviftt n
Hoe Ja^^ellonicae Propaginia olUmoa Uaerea
Marmorei poaait grande laborla opna.
Tot Ragnn cinerea, totpignora cara taomn«
Digitized by Google
98
' Golilgf» Auguste Eex Cadinfre Domo
llaad erlt um mtilv tot MaJestAtibtii tode«
Pto' qnlbiM aniirnsto« qua |iatet ort>ia erat;
W Unter fciefer iici^jefTc, mie unter bcr fofijenbcn, bcr ^i^v
munböf a;?effe , fccfinbcn fid> 03rufte mit me^>reren bärgen, njelc^e
mit ^nfif^riftcu lUTfe^en finb.
{^kiA) iHMu C^inijanvjc UnU in einem 3i""fö^ii<^ ^^t-'A^
cftr. (vr^ber^o^v" Cunslantia. 3" 8ÜJeu M ^M^ed fin*
D. O. M.
Sereniaaima Be^na PoloDiaram Constantta, Perdinandl L
Imperatoria Optlmi Neptis, Caroli Arcbidueio Aiiatriae et
Mariae Bojoram Ducis Filia, Ferdinand] II. Caeaaria Sem-
per ann^Dsti Soror, Sereoiaa. ac potentisaimi Pol. et Svec.
Regia. Sigiamondi III. Conjoax, mortalitatia aoae exaviaa
ad Dei JadieJa naq. adventam hie depoauit — Joannem-
Caaimirvm, Joannen Albertun, Carolum Perdinandum,
Alexf ndrum Carolom« AaoaiA Catharinam leotiaiilmoB lerrla
Principea reliqait, foeconditatia «oae partem fitinm et filiam
in&ntea eoelo conaeeravit.
Mpiltia üla decora» qaa Proaapia, q«a Sangninia, qna Pro-
pinqaitatia , qna aflßnitatia nominibaa, aed emineotiaaima ob
eximiom a m^foribna traditam erga adoraodae Biiehariatiae
Saeramentam reverentiam, ob magnom Bellgionia promo-
vendae propagandaeqne fervorem', ob tnfinitnm prope ege-
nia, pnpilUa, vidnia« benefaclendi atudinm« inopino mortis
caso Regina Regnom, Coijonx Regem» Mater Principis»
totam Cbristianitatem Piisaima Prineeps in maerorem tra-
xit, Varsaviae X. Jolii Anno reparatae Salntis MDCXXL
Aetatis XLIH. Conjagii XXYl.
(Starow* M. S. p. 13 )
8« <&tmi ^o^er ift ein fünftticfi au^ 3inn angefertigteir <i^g
mit bem ^tx^mm Si^mnnd.s HI , unb folgenbev auf einer ftl«
bernen ^Uttt angebraii^ten ^Infc^rift :
Si^ismiindns III. Poloniae, Svetornm, Gotborum, Vandalo-
riimq. Rex , Optimns Maximiifi , Joanne Re^e Gnslavi Reg-fs
Sneciae Filio et Catharina Dominorum Sigismundi 1. Filia,
Digitized by Google
Angasti «orore« Mitgiiiu Pyloniae geirtlii«. Pot(«^ «B0piciit
R«fb Regan, Rnx li|N>ris Uber«« GiMitM vottibiM, Ann»
salntia hnmana« MDLXXXVU. «etatis XXL r«nanti«Ui«y
Regnum qninqne anpra quadraginU annos ^ertna, priscani
ReUgionem« Mores» .Instiluta propagailt, Rem^^ublicam Le-
gibas» Cives LiberUte, Benenierilos praemüs auxit. Regnum
Basilids, Fabrlcis sacris pubHdsqne exornavit Victoriia*
ac Trophaefs Germanieis, Livonicfs, Valaehicis, Moldaviclft,
Moscofiileis, OUomanicis» illnslraviL Aemulo Uegnl %iclo,
captoq.^ MielMMile Palatino Mulda%iae eaoao» Dneo-fimler^
maniao praiUgato» la«liosis civibos vicUsy aarvalisq., lfo*>
ehondB ezacciln dalelo. Magno Dnoe .cnni Fratribnn «apto»
MetrapoU oecupnta> Tareanm Imperalnre dneln Piteogo»
nili filtt pnifio, Tartaromm copUa fnsia eaetoribusq.. hoat^
bna dabeliaib, finen Regni «t Conailio proInliL 48niol«Daoo
eipignnta, Dncaln •JBaveiMsnai, fimolonaeianai , CeraielN»*
vienai recuperaU)> Caloniin nilra Boryathenom longo la»
teqne dadhctia, |rfna, cienMma, jnatua» banefiona, Pater
Patriae y Regnm omnbim aäi temporia- aatato» sapieatia,
re^nandi diatvmitate, Maximua, nHjjaatate AugustisainMiik
ranun gealarnm gloria» Liberornmq. ex Anna et Conalantia
Anetrlica FenUnandi Jmparatoria aontfibos aaaceptomm
nnnero» bidola, firinto, iniperiia neiernnni viet»raa. Mor^'
tana Varsaviae pri4 CaL Miji Anuo Dam. MDOXXXIL
aoUtia LXVIf.» Regnorn» Potonin« XUXV.» ttaanlaa
XXXIV. Uie tindllna «st.
(Slarow. fik AI. p. 8.)
9&tiUT ^auf ifi htt imnerne 0a¥0 Uv itoni^m Anna^
Christo l)eu Sahalori. >
Anna Poloniae Mueciaeq. Heg^ina, Archidux Auslriae, ex
Carolo Ferdinaiidi Caesaiis Filia susceperat, Annu a Chri-
sto nato MDLXWXII. inalriinoniuiii cuiitraxil cum higisiu. 111.
Puluniae 8ueciaeq. Ucgo lntl,>lu. AIDIAXXWIII. uieruni
ferens jani mensem octavuin, annus nata viginti quinque
abdormivit in Domino. Pia, religiusa, prudens, laude re-
^aliuni VirUitutu adniirabilis. Maler pauperuai*
Digitized by Google
30
9iitiei|alB bfl ^%t9, cmf ttner fü&emeii ^pdmt, «vMbcf»
fi^ W vorlte^ntbr 3iifü^ft, «nb fiitb imr noi^ Me folgen
Slitvl bcfiflfftebeiit
Pol. 8uec. Regina, M. D. LU. Ru«. Prui». Mm. 0am. Liv.,
— Filio Vladislao trienni et Anna Maria superstitlblis.
86 3""^^)'^ beftnbet [ic^ nun ber (Zar^^ ber Jltontgin Ludovica
Maria» mit folgenber^ an Un ^ü|cn ht\tiä^tu ^nfc^rift:
D. T. M.
B«r«rfMinft LoA^Tiea Mari« Ck»nMgft » PoMiie M 4ShM«fft«
R«f|]ia, orleaUlittiD «t oeeldenlaliaiB €«mriilüi Regum»
Prlneiprai, AugiwtaProfMiiM, OaroU Ii. MMrtM» Mtatli*
Ferrali, Kivenii« VMum BMim^q« DimIs, «« OiHiarlnM
PriBOipia Lolharioglaa Pilia, VlatfaUi IV. primin daki
jMmni Gaiiaiirl GlorkMiMlnMrnm PoKm. et Regwi
O&mmn, iDevItaUla MrUMlatl« peMOM kae 9ai«aflMg#
dapaalt, aaiino at fana imaiortalla. UN PokMi liaic wrb a a
aadaai Mi, atrobki. ea faHahM fao paranoioa» aa glarla*
aiaa f«o baatiaa» Coalwn platata^ artem Vfrtata aiibarfflin%
priai» variumlia Javcnlaa llara» Aagalite IbroM at p »di cRi a,
daatitoa ai momni vanoatala inoampambili» varo OaHfaa
Llttaai aiidi?it, irnna al Raaam saaa asliibalt, dm «d
MChrlatlaaiaaiBa Manar^a Tata« daapafata Mala» Jura dl-
vartH im IhanMi at Ihaianwai lavilaoMa, iraraamda fagia»
auitata ambait Ragia aada aanaadana na altera cadaral»
digna Imparatorii aangoiato Magoanlaiiitala dare Ragnnm
quam praaripara daligaatia. Mirata aat Gallla» apacta?U
Coalom» probavit at panaavlt Fraaafaenm Sarmalioa Dia-
dama nt Palonia Religionein» at Regaa a GalHa teotoara
aalita» atlam habarat Regiflam onnlimi ratro aatatmn Prlti*
dpam» Ipaa varo qfna Papoli Malar «C Domloa haberalnr.
Qai Mfciii ae gaaaraaa Indala namiiii afiiBBi aaaaadua aii-
al«at, Bxplavit vata« axeaaalt.daaidaria» MarHaniw Rcgan
Cku||iuis amantiaalnia. fik^ramum pobllcl anaplrtt fraata«
nuaaaliiai at fSMAaltaai io apam Ragoi prabdit Rad han
aoarbiin ftarnatiaa aartam! 14 vor invidit» fota aegand*
aoa «dalaacara, «t aaaat, qaod PaloMBi aobtede isUiaarat
falidtataBi, Regiamife qaf^ Famlliaram aoaaaoa Ryrtaa
aata Gantlaait* qalbna aalaa pnblica nanfragal» Libartaa ae
Digitized by Google
tl
ipsam faim, utraq. AmbiliMe anelflatar. Dwulgltiir MtMr
»aperstltis proÜa eaae iiefait« P«r«il» oniitmii et PMritt
evadit, quam ceu unlcam tuinn pMtivm mir« Mr^avlt, or-
navit, auxit. Inundant« bellorom • Vkliifo pme omnibiM
Cataclyamo notantibus homlBam et Frotineimiii «tulH»,
exercitibü« fesaia. Principe deftitnto» eeii Mm ntebwä,
profusia opibiia, dietreota gaia, •■«piisatfwiiiio Conaflf^
laborifl et itinerum aupra vires et fbHiiaaiii teleraatia, Po-
loniam e faociboa Jioatiani erlpuit. Mneipea in pemlefeiii
Hegnl colllg^atoa man mlraef. facandiae ae prndentiae vi
aefuMit, Patriae ennciUavft; anieoa et mioi reddldit, de-
aiderataiB ptoeen fegi eora raa eflMt im^lq, H^m tonnt,
taantea exercitna ad Legnm et PHHhe eftaeauta«
rwoeavit, O Sidaa aeenlil pabHee et prtvaihn enlvl^ be-
iieielnm, noapiam moleetmn MifBatibna Jnxta ae inteia
e» aequo lucidum. O Gemina Meroinanini, mmnetudlnia
et eeniitatia onieam Prindpibaa exenpiar, Pfetatia Arehe-
tjpam, Scoleaianai, XeoDdocMorMn ae Monaateriornm
praccipue in Regia nrb« Taraavienai, aacri eaetna Virrinam
viaitandia Deiparae {natitnte dicatarnm, pari priacia Reffibaa
■elo Fundatrix pientiaaima , Vicomm militarinm aingnIarU
munificentiaaimaqae Patrone, veraq. Caatrornm Uater. Pan-
peram deniq. et inopnm praeaentlaalmum aeitoper Aa>lom«
Tarn landmn Aatralli dem Gbriatianornni et profaooram
Pnacipum rapit obtntae, erbem atnpore, Polontan Adleilate
eurnülai, velut altera Aatrea in Bmpyrenm evolat, immer,
talia Gloriae Mgmm eecnm Anrena, Terri» erbitate lachri.
maa eliciens . qnlba» e«o JeriehmitinAe Boaae aemper revi-
reacet Obiit Varaatfae Vtl. Id. Maj. Attno Chr.MMLXVIl
aelat. LVl. ac«ttemfti Polen, et Sneeiae tXIt. Anno.
SBon ^tttien enthält eme mibtxpiatu bai ^a^e^e; n
Vlxlt Lüdoviea Ilaria Genaaga Regina Poioniamm Magna
Du* Litvanlae ftnaaiae» Pmaaiae elc. Hata Princep» Man-
luae, Vladlalai V. Forlnnatiaaimi, Joannia Caaimiri poten-
liasimi Regum nxor. Qnod gloriae aatia, dolori multum
est. iVon impar tantia Nominibns, plnrinm eapacior, ^re-
»ina ppole. qna» ex Caümiro .«acepit, orbata, in nume-
roaiaaimae eabdlteram gentee matemmn tranatalit affectum.
Digitized by Google
n
Bbifem ^|e. iUf ni po«t, l»!« ellua pra^biiura niai Ipfam «q*
Yero^M fortiuani habuUi^t^ In AngiMlo ad au^usta aal«»
in Main ialMitwnm. «Xffrla iüigu«liun« Plpa. HegtuaraiiL ia
ipao Vere Antumüttoi- Virlulvai «mhibttit» qaas in R<^kiiai
muiipalam ^eUrnitalia faacia eoUi^avit HiU IWur!. cant
Gloria! MaUer« ingonio Virum« oonailiia prudenUatifliaBH
Aalmo viria ro^orain • regnaadi p«riUa puloherBiaiaMi , Mar
jealale auavit^Ü eonUmpfrata, liberia GeatUiaa imparara
digi^ni. Plura tacuarint tocttpletaiii «t adultaroiii ara» Ov-
phanorttin. ac Uifanliuni ad lachriuiaa paroranl qnaroiilvt.
aiibla^m aibi uiifiei;icordiaaimaHi ae pmvUUviliMiiiuim Ifa^
trein. Augo/ila. aiiguaUa virtiitji .faaraBft fugitivi Utspavia
apatia» ajsteirmialaii occupari} inarifil Lodoviea iFatoiftiaaiiiia
* llagüia> heil jaoi v>vrtja lado vieU! Qal lagia Im» ipaa
qaoq. dam peacia uiorüa lado viocanduai. JUadoaicaa i» km
äarcopbago proairalaf» aggam« et poal «»aetoa- Annaa
IttUa MOCU^VIl. in ttarmatico ThraM XX« 10 vite aimrUU
LVJI ^noa uunm fU<Mn ain« occaan jtpjpIrciiiMira,
^ !^arau ftopt ein Äupferfar^, funfti>oU ciu^v^cartHntet , barin
rnbt l.adi.sUu» IV., unfc bcn güßcu teö.iSardc^ bcfinbct fid;
bic 3«f^^^ff •
Vladialaua IV. Puloniae 6»uecia«^ue iiex. Pusl fasluiii Asiaa
depreaanni, reprcssain Muacuae pariidiaui» dojuUaui furlQ»
iiatae tuiie Sueciae fcrociani, pruMralaiii lalrucinanlia Tun»
ciae insolunliaiii , reatiluUm fei'UUUii paci# Palaiiiaiu, ppal
peracta brevi Annoruui arinoruiiiq. euiiipendio« magBorani
saeculorum bulia, cum lulo in urbe Sibi fecisaat Ifunuiueno
tam^ bic suis cineribu.s fecil. Obiil Merelii aerfie CbrittUa-
nat» MüCXLVlIi. Xlil Calenda« Juoii aetaUa MW*
$8on ^mm\ auf einem ^ilberbUd) fte^jt: •• ;
VladUlaus iV. Puloniae et Maeciae Rex, Magnua DuxXiilii-
vaiiia»; , natus Cracovia»' IX. Junii MI>XCV\ , corunatua
VI. Februarü MUCXWIll., ubiil MereUi XX. Maji
MÜCXI^VIU.
Ct^tarow. M. S. p. id.j
n :D.iefe Steide ft^ttcpt ein fimfboU ^twUUttn SttUp^tt^üX^ mÜ
bemSfi^iiani ber^mguwCV»ß>iialMiiiala» ittilbfoIgMibeieSiifi^^nfts
Digitized by Google
33
Ta qni AngatUe Regioae Mcram nrnam aspicis, venarare
tredecem Imperatoram , Aoatria Domo Prognatoram Divum
banguinem CaeeiUam Renatam , Vladielai IV. Polonfae et
Sttodae glorioaiaaiml lUgi» scciptri toriqne GoDtortem » pa-
lernae Ferdinand! secondi Augusti pietalia et omnium Virtu-
tam ex asse Haeredem, qui dum orbia Immortalitatem pre-
catus, coelum mortU via ereptani sibi vindicat gloriosum,
exuvias hic capit tumulus , posthumi amoris et regiae mae«
stissimae Coiijucris magnificentiae Monumenluni. Sic decuit
Imperaturum .sang:uinem , sie codi triumphantis pignaa.
(Starow, M. S. p. l'i.j
fBon ^mm auf einem ^iibtshU^t ße^t: W
Quicuinq. hanc sacram augusto cineri urnain secuturis sae-
culis inspexeris, scia.s contineri angusto ergastulu amplinsi-
niani V irluUiin et sanctimoniae Aedem, corpus nempe Caeci-
liae Henatae Ferdinand! II. Austriaci Romanoruni Iniperatoris,
diiodecim Inipcraluruni sui'uris, iNeptis, Proneptis, Abneptis,
quam si antiquac Philosophiae crederes Kunianaiii ('aeciliaiii
Ucnatain judicares. Adeo uninibiis huic adequatani V iiluti-
hüs praeter eoelibeni thoruni quem foecunduni nostrae ideu
Deus esse vuluit, ul et > ladislaus IV. Poloniae et Sueciae
Hex •j;loriosissiimKs bella Dei gerens, hanc e coelo datani
sortiretur cüiiju^ein , el feiigismundus Princeps Palerno de-
fendendi Honoris, divini zelo siinul et niaterna sanctimonia
prius initiatus quam nalus mundutn salutaret. Tantum iNu-
nien dum Coelum repetit, Solas Corporis exuvias tantisper
terrae largitur , ne pulsa virtus mundo vidcretur, repeten-
das aliquando el <^loriosae menti jun^endas, quas interim
moestissinnis Conjunx infinilis rigalas lachrymis utpote vix
ultra sexennium tantae foelicilatis possessor, dum amplio.
rem e gravido utero expectat et Conjuge et Filia orbatus,
8ibiq. Consortem uuico Filio nialrem praematurae ereptam
ingemiscens hoc sarcophaj^o dcposuit. Uegna et proxinciae
planxerunt. Tu aiiimae beatae bene precare. Nata Anno
Christi MDCXI. VI. Julii. Coronata Kegina Poloniae
MDCJUJiLVil. Xiil. 8epi. Moritur Viinae MJiCXLiV,
XXIV. Allartii,
8
V
Digitized by Google
I
tft bet Äu<>f«fard De« ««»binaW Johip«. Albert, ^mit berS«*
Joaones Albertos, Dei Gratia nalua Poloniae Sueciaeq. hae-
rediUrins PriDCef s 8, R. B. Cardlnalit Episcopus Cracovien-
als« moritar Patayii die mena. Dccembri« Anno aalutia
MDCXXXIV. Aetatia anae XXIII.
»on antien ent^Ät eine ®itter^)Catte bie foisenbe, bwtd^ bie
etei^e bet Sahire ftovl beft^ibt^te 3nf^ *
D. O. H.
Sereniaaimna Joannea Albertaa PolonUe et Sueciae Prin-
cepa, S. B. B. Titnli S. Mariae in Afrfro Cardinalis Dia-
eonna, Craco^lenala Bpiacopataa AdnOniatrator . Dux Seve-
rienais, Domna Jagellonicae Decua, Sereniaa. Sigiamundi III.
Poloniae et Sueciae ac OonaU^tiae Auatriacae prioram Pa-
rentum filius, Potentiaaimomm Imperatorum Wep<Ä, Prone-
p«8, Abnepos, Sereniaa. Ferdinand! M. Imperatoria tum
feliciter imperantia Sororinua, SerenUa. Vladislai IV, Po-
loniae et Saeciae glorioalaaimi Begla frater deeideralissi-
nius, NübIHtatls Poloniae et univeral Popnll Amor et DeU-
ciae, Pius, benignus, manauetna, caetna, anam inbacnrna
reliqnit morUHtatem , eam anteqnam exniaaet Dornna auae
augustiaalmae Inaiatena veatigiia. Beglam Indolem nberri-
mia aclentlae fructibua in BccL et Patriae emolamcntum
cxornando. exterarum GenÜnm dam perlnatrat Religiones»
aiq. iter ad Lauretanas D. Virginia Aedea pro voto
Paironae auae exolvendo InaUtnit, aexto die poat tactno-
suni de morte Sereniaa. Principia fratrla Alexandrlaul
minorifl natu Nuntium, aimili Variolarum morbo et Ca-
thari Patavii correplua , Ibidemq. omnibna SacramenUa
munitus, eum quem in v|U nnlce dilexerat »«»«y
nam paiiler coinitalur Glorlam dnodeciroo aegritudinis
suae , meniia WO Pecembria XXIX. die , A. D.
MDCXXXIV AeUlia XXW, PonÜficatna SSm| Dm ür-
bani VIII. Pontificia nKM^InU duodedmo, Sereniaa. Vla-
dislai He^uoium Poloniae IL Sneeiaa vefo ffl. Anno,
Digitized by Google
36
Hic quasi Flos egressus et mox vi mortis eontrttui, Joan-
nes Sigisiiiundus seeundu genitus , Joannis Casimiri Poloniae
Sueciaeq. Regis , h\ Maria Ludovica Gonsagia Filina COn-
ditur. Natu8 die VI. Januarii, iiiortaus X. Calend. Mavtli
Aiiuu Salulis MDCLIl.
D. O. M.
Hic priniaevo in flore raplus flos ille Prinoipum^ Alexander
Carolus Poloniae el Sueciae Princeps, 8igisniundi III. et
Constanliae Polun. et 8uec. Keg. Filius, Vladislai IV. Regis
Frater, tot Caesaruni stirps, tot Reguni Germen, mortalis
aevi floreni mortales exuvias deposuit. Ille Alexander san-
guine, Indole^ expectatione magnus , et ipsa expectatione
major, magno illi Alexandro sed innocenti siiuilimiis. Ea
jara indoles, is animus praecursor aetatis in moribus, Consi»
Iiis, FacUs emicuit, qua jam Regnis Jani spei publicae nun
Donii tantuni sed foris placuit. Qui dum Christiani Orbi flo-
• rentiores partes inter stuporem el amorem niagnus Hospes
lustrat, repenle ad arma ac bellum contra Christiani orbis
hosten! pro Reiigione, pro Patria properavit, rediit: Huc
spem, huc studia , huc vuta uuiiiia praeparabat. Intercepit
pax, accepit morbus, suscepit heu mors, sed nil Laudi nil
Gloriae decessit. Respexit Vota Coelum et animum corona-
vit (lieXlXiVovembris Anno Aetatis \\., ChriaUMDCXXÜV.
rognanti« Vladislai Fratris il.
9hin fotnmt ein Stapf tt^M^, von Vufeit mit ber S^pIMf^ ^
Sigiamandus Ca^iniinis Poloniae Princeps , Sueciae Haeres,
Opolia« et Ratisboriae Dux, Vladislai IV. et Caeciliae Rena-
tae Austriacae Regum filius, hic dormit in pulvere, cujus
alta in paerili corpore Indolea spem dederat. Eum futurum
Haeredem et Bonorum Patris et Honorum, nisi aetas invi»
diss«t. Judicio proveetus, forma venustissimus , moribas
placidissimuSy omoiam votis et ocnlis iu se conversis vix
3*
Digitized by Google
orltur, morltar VarMviae dia IX. Angnati A. D. MDCXLVII..
aetatia anae VIII.
(Starow. M. 6. p. 14.)
Sfimer^alb beS «^arge^ iUüt man:
Slgiamnndua Caaimiraa natua A.D. IIM prima Aprflia« vi-
xit Anoia VO. menaibua IV. Obiit Varaaviae IX, Aogiiatt
Patre Vladialao et olim Caecilia Renata Auatriaca Poloniae
et Saeciae Re^bna.
06 bcr so^itte ter i^or^cnannten 2)avc^i fte{)t ber fteinetne
<2^at(o|>^ag Johann Kasimirs mit bei; ^^uf jc^rift :
In hac nrna conAiti aunt cinerea Casimlri Poloniae et Sae-
ciae Regia.
96 Sßßeiter in ber O^ic^tung ^ur 3:hüre ift ein ^öt^erner ^arg,
mit einer «Silber)) latte in ber (^egenb bed ^o))fed ht^t\ti^tf unb
ber ^ffc^rift:
Corpus Serenissimae ac potentissiniae Mariae Caaimirae Re-
glnae Poloniae Matrnae Ducissae Litlivaniae etc. etc. Joan-
nisIII. Reg. Pol. Consortis, nataeA. 1646. Obiit d. 30. Januarii
A. 1716. Bloia , aetatia 70. 8epulta Cracoviae die 15* Ja-
nnarii 175^
97 &vinä(i)ft bem »on<ien ftc^t ein ^innfar^, von ^nnen eine
@ilber|)(atte mit ber ^u[cl;iif t ;
D. 0. M.
Pueritiae aetatem Indole priidentiae vincens, humanam ge-
neris aniplitudinem , splendore natalium exequans , Anna
Maria Sig-ism. III. Pol. Siieciaeq, Recris Filia , Aiina Caroli
Archid. Austr. Filia pro^nala, paterni niaeroris ubitu opti-'
inae Pai entis (liiaruiii sororurn iiifantiiim acerbo falo sing^u-
lare solatium liac arciila contineliir septennis, exlincla die
UL mensis Febru. A. Christi MDC. Murs omni aetati com-
munis, Omnibus noverca.
Sdti ber im 1814 «ordenommenen ^erfieSttitg 0a6 man
«nf bell TbtM biefc« Q^%t» bic 3nf(^ft:
Anna Maria SIgiam. m. ex Anna AuatrL filia septennis obiit
die OL F^roirii MDC,
Digitized by Google
87
IDatan fl&ft ({n SKetolTfor^ mit bcr auf iMbtlU^ Bc|iiiU{«M
3iif(#rfft:
Maria Anna Isabella Vladislai IV. et Caeciliae ftenatae Po>
Ion. et Sueciae Reg. Filia , Varsaviae nocte inter diem VlI.
et Vlil. Januarii A. Dei MDCXLII. nata, et mox salutaribus
aquis renata intra diem XXXI., VII. Februarii denata, digna
quae cito renasccretur coelu , brevis murtalitatis exuvias hic
depusuit.
„Maria Anna Isabella, Vladislai IV. et Caecil. Henatae Pol.
et kSuei*. Reg. Filia , intra dies XXXI. aetatis suae diem,
VlI. Febr. MDCXLII. Varsaviae denata hic requiescit.**
fbU 9tei$c fi^tie|e ettt (6(jctttcv ^otfl, Jener bei jUlniglM
Aognit II., mit ber im 3* 1814 ongefertiftteit Visff<#nft:
Augucius 11. Rex Poluoiae filector Saxoniae.
5.
Die Sigmun^s-Bapcdc , auc^ RapeHe 5er Borati|ten. loo
nUpll«a ZjFfmaBtowska, eijrll lloraiityat6w«)
€S ift bief bie t»rad^t»ettfie unb foflbarfle offev Sts/ptUtn in
^Mtn. ®ie ifi mit einer mefffn^enen SSattuflrabe, »oranf bie
SBfto|>|>ett ^Un$, dttfaneni, rnib ha9 mailfobtfc^e ber Sfona
Mtbar (tnb, gefd^offett. ^Bto» turnt fle aaH^ oft bie Mnigli^e ober
JagieBottifiie ia|>ette. Sigmund I. ftifMt fie im 3. 1590. <Sr
^t n4mlt<| bie StaptUt, bie Katinir ber ®rofe im 3. 1340 min«
ber foflbor (rudiore opore et aimplice eraeta) mtter bem 9tamen
ber ito^eEe „^tmmelfo^ Mariae" erbaut l^tte, »om Srnibmnent
an« emenert, inbem er mit Sßiffen M iBifd^fl Peter Gamrat
M (SoEegium ber 9toratiften, ani einem ^|»fl, 9 ^Mbenboren
unb S^htfifem unb einem Glericn« Beftei^enb, fHftete, bamitfie
bie SHeffe Borate in ber f^6nflen italienifd^en&eife fSngem
^ futtbirte fie |um ^eit ouS bem alten 0tammfa)>ital Ka- loi
aimir M ®ro|en auf CSin^ünften M Sergioerll (U Wlelloilu»
Digitized by Google
88
lfm "X^cU ne», inbem er t^r ben ^e^ettt in ber SoduHsewski-
fi^eit ®ta»flei |ttwie^ ^iefe <^üftnn^ fottte für immem%eiibe
3eiten anfreii^t erl^tteit bleiben, beim in einem ber boranf bejä^li»
(I^K ^j^rtvite^ieit (eift Hanc donationem oostram firmam et
ratam eaaa ▼olentea aempilernU temporibiu Baccesaorea
etian noatros ad eam ratam habendam et manntandam aatrin-
gimua: si qnia aatem controveoire et eam violare anaiu fue-
rit, ei coram aevero Jodice Deo Opt. Max. dtem dlcimoa»
ut ad jnatam Hlios Tribaoal primo qnoqne tempore ae aiatat»
lOSet plae voluDtatlt haius nostrae temeratae easaam dicat.
Kaaimir ber 9ro|e in fetner frfi^em ^^Üftttn^^urlnnbe bie«
fer ita4>eDe fogi: «Saceesaorea noatroa, comuniter et diviaim
omnea refali jore aatringimua ad obaertatioDem hqjaa no-
atrae donationia eontrarios ira. Jndicia aeteroi ferientea.**
SM ^^tiftunfi^Fa^itol biefer StßpttU nmrbe noc^ ber «^nb
ttemtetft tt> |* bsn^ Sigmund Angaat tm 3. 1851, inbcm er
ben Pabianicliifi^en S^^tnt jnfc^tnd, b<nm bnrd^ Stephan
Bathorys ©rmatimt Anna, meldte im 3« 158% i»on ben Ko*
naraki*f<^en ®fltern Swoanowiee mit ben nnfif^enben Sefttim«
(jen Melcaraöw nnb Koryto Mnflic^ an fii^ brad^te nnb fie ber
StaptfLt fd^enfte, i^ ben Sebent «an liobsöw fi6erltt|, anl
108 bem ^(o|e $wei 9Xtlhct i^ verebte n« f» m* 2)er ^epfl
be< flioratijten « üSotteoinm^ be^ob an9 ben ®ntBen Bochnia*^
160 4>fttnb* JDie fromme ^t^fflU, mit »elf^ btefe ebte ito«
nidtnn btefe St^ptUt ^{tegte nnb ^te, bemeifen bte |a$irei(i^ett
et^enlMiden ^Beiten, ipie M hftbcat fdtortnd^, U%
fCnte^enbinm n. bgt m. nnb He )(i|(rfi^ «n ben fhropft %t*
ri^tften »riefe. (tHe^e Vnm. «.)
3n n»dtem Briten (^emmm unter anbem Stiftungen ba9
(Sefleginm bet Staratiften ned^ ein nenef ^MoiUdinm, bei i(m
Johann m« Dec(ie|3 Jon cncnmbendl menaae regia«» bcffen
bie ^ipftt biefer AopeSe fl^ ond^ bebienten. IDie Slaf^felger
ber genannten gfirften befUtigten «8e ^^MU^ nnb SBerfei^n«
gen ifver fl^orgdnger nnb finb biefilben in JDri8ino(«9[ften mit ben
eigen^Aibigen Unterfilriften ber Ü^nigc im tted^io be9 flbrat^en^
(SeVeginml mifbewa|rt.
IM ^ ttft ^k^pft ber 0toftttiflcn, am 81* fiRai 1518 etnge«
fieibet, mar Nllcolaua wn Poaen , ein ^le« SDie erfle 9lorate<'
flRefft nmrbe am la «ng, b. % in ber Octo» be9 geiertag«:
Oigitized by
m
Msriae Oeburt, auf meldten Site! bie ^a|>elle gefHftct ift, $ef\nu
^ IDcr Hl^ette if! Christoph Borek im % 1557; bet britte
Bttiedlct idon Stryjköw im 3- 1574; ber ^^ierte Stanislaus Sft-
ji|c, ober aud^ Zaji^cxek, ^ef). 1601, mit bem bip .Königin Anna
in 93mf»ef^fet geftanben, bet: (t|te enblid^ Bernard Biltner attf
itrtfoii «om ^. 1780 (t9 1608, nat^ beffen ^bleBett von brr ba«
tnoliftm Apt* fiftegicütitg bie bfttei% «tbmiiiiftvatiMt UfMLt
9[ttf er bell ongifai^rtett <2^ttftun98fft|»itftlien unb ^«itegten tos
fd^enften Sifpniund I. unb bie «tontginn Anna unaBl^f ig bie tti^*
flcn JNrf^dtQerdt^e in ®oIb unb ®iKctr, mit perlen unb (SbeC«
fleinett bffc|t, toie |* 9* Helene, Jfrett§e, ^d^hn, ^niptln,
Settc^ttt IC, bie |imi ^ttübienfle ii6f|{deii 9)»)>arate. 2)<i< SBev«
)ei<(iii| «Her biefet Jtofibaefetten ifl eitt|attett im: Apparaina
Beelealaat. Oapalla« 0. B. Mtif in Eceletta Cath. Crae« A.
1809 conacriptna etc.
m fligmnnd I. im 3. 15t0 Mf fe StoptUt umbauen lieg, loe
fe t|at er H gutt^fl, um feiner im 3. 1515 «erflerbetien Gattin
Barbara «on Kapolicb eint HlAifHt CftrabfYitte |tt erri<$tetl,
mtb ffir M unb feilte S^A^felger eine 9«itft )ti erbauen. Barbara
tk^ ottd^ bafelbfl, wie e« auf Wapowakfd fragm. erfeitet:
^Elatnm eat ftuioa ^na Reginae mnlta extfqolarum pompa ac
mnltia ceremontla } acfpnltä aat in teinpli m^oria Saeello nova
qvod 0igiamnndna Rex Ittlorom artillonln opera Regelt anmptn
ac raagnifieentta ereslt.*
Bartholemaeo norantlno«), fCrcfiteet, bante bie jto^etle 14^
and £uMbem in Oeflalt eine* IDieredPI« 3m danken wie in feinen
3:|eilen (errfd^t bie «ellenbetfle Harmonie/ wetd^e bnrc^ M i»on
obfit ^emfattenbe mib %Ux^m&ii% vert^eiUnbe Sic^ einen
Icrrfic^en «nblidT bietet ttin fd|6ner 0(f mndP flnb bie in rotten
SItamwr ^melfelten SMtt liefl ber l^eififten unb (Soongeliflett ; in
ber Stüppti finb bie SHop^en M SonbeS gemeif eft mtb bie Sftaitb
ring« bilbet ein föttlaif^bel ®d^iiitmerf in ^Hia, mit einer
^^orgfaa gearbeitet, all nMhre et iit 4^0^, ein nKi|re9 SReifler«
»crf ber €H«inf($niierei«
e$ befinben [id^ bafetbfl bie JDeitoller mit bett 3»fid|rifttR im
ber bdben ü^nige SigimMid Ja^iello anl rotfem Wt(mn9t, ibre
0tat«cii in Seben^drdf e m^en auf beii 2>edPeftt ber ^arf^i^f age.
SU ber C^ttie 8igman4al., feiner 3^t pater prlnel^m
Digitized by Google
10
genattttt (Kwlatkiewicz p. ß79), geft. 154ft, im 80. 3a^re feine«
liebend , im 42. feinet ru^mvotten| S^iegierung, ift bie ^e^nl.i(^!eit
bewahrt.
109 W Sigmund ftttrB, »erbat er e§ ba§ fein Ä6r^)er
nac^ bem Sobe geöffnet wnb cinbalfamirt merbe, ^ingec^en «er*
langte er ti, bap fein IL'eid)nam mit ÄalF eingeftreut werbe
(FrancoDiufl). Ueber feinen %oh berichtet Lauterbach's ^o{nifcf)e
(S^ronif: „^m erften SÖei^narfir^tage vollbrachte Sigmund iine
gewo^ttlic^ feine ?(nbad^t; bann an ber ©ruft, bie er ficb in ber
j^ird^e neben bem ©rabe beg b. Stanislaus auögcfurfn harte , be*
tete er auf ben Änicen langer benn eine «Stunbe, um feine burd^
baö 5(Iter niebergebeugten ©ebanfcn burc^ bie .'Doffnung an einfli<^e
^uferftc^ung ^u ftarPcn. er nun bieSlöorte Jobs XIX. 25, 26:
„„^^ njeip, ba^ mein SBefreier lebt . . mit tiefer (?r{)ebung
feiner ®eele auSf^jrac^ , fiel er yom ^c^lage getroffen nieber unb
enbete halb barauf im ©emad^e [ein Seben."
110 Unroeit t>om SKonumente bei )Bater^! befinbet ficb jene« Sig-
mund'» August'», feine? ^obne«, geft. 1572 ju Knyszyn in
^oblac^ien, im 52. ^abre feine« geben«, im 24. feiner 9tegie*
rung. 5Den JDrt feiner @rabe«ruf)e rodelte er aucf) fetbft au« unb
Beflimmte i^n in feinem 3:eftamettte. Wiszniewski M. in feinen
„^iftorif^cn JJenPmafern" (Pomniki historyczne III. p. 37) er»
jd^tt, ba^ ber ^taat ba« ©elb ^ur ai^ottenbung be« ©rabmal«
nid^t gegeben \)ahe. Ambros (irobowski mad^te bie, auf bie
fOlobe jener Reiten ftd) be^iebenbe Sßemerfutig: Sßdbrenb ba«
@benbi(b be« im ^oben ^iilter »erftorbcncn ißater« feinen ^art bat,
ift ba« be« (So^ne«, ber im 2Jianne«aUer geftorben, mit einem
©arte gefc^mücft.
111 ^viv ^eite ber ©rabbenPmdler beiber Sigmunde erbebt
ein SO^armort^ron , unb \)or bcmfetben ba« ©rabe«benfmal
Anna Jagiello's, ber Xoc^ter Sigmund 1. unb ©attin Ste-
phan Baihory's, mit if;rem 33itbc in aSaSreCief auf SJJormor,
bie im 1596 im 72. ^a^ve geftorben. Skarga in ber an
fie gerichteten Äeic^enrebe fagt: „sjJ^e^re ^abre vorder tie^ fie
fich ihr ©rob errichten, unb bafetbft oft verroeilenb , ^Jflegte
fie ihrer ©ewohnheit gcmdp ^u beten, inbem, wdhrenb ihr
aSIicf auf ihr ©rab gerichtet roar, ihre <^eele an ihr @nbe barf)te.''
yj)ie Leichname biefer legten (2|>ro§en au« bem ®tamm ber
^aftiedoniben ruhen in ber unter biefer ^a{>ette befinblichen
Digitized by Google
entft OMtt btffe (e^te Jr^nigfii |>offti</ »fe fie bi( |»elcit tumm,
fSt^ meine #^0fd<lftwtotct bev )9oIeii'' S. Vit|I. OMen 1862 0. 85.)
jDer Wtot bofettfl ifl ^att) cmS €(tt&et mtb pt^iMfl ge«
arbeitet. Vn vteten ÄteOeit rei(| mgelbet. Vttf bem tmtevit
mttelflfltf {Utb auf «ier S»alrefiefi (S^fH iSetot, bev
ber |. brct Stlni^t, bte iöffenbatttiift, imb bte Slettitgung Ma-
riae bargefleHt« 9(uf ben ^tten, tmb jmcnr auf (eitev bei
iS!mi%ttimA , befinbet (td^ bte SSefd^neibung, bte (Sef^id^te bei
Zacharias ttnb ber Elisabeth, ber Anna tmb bei $. 8ta-
nislaui» auf ber Q^ifietfeite Mariae Sj^erffinbidung , a^enn£(«
lvM%f iöpftt ttttb ber 1^. Adalbert Vttfer^alb in 14®em4Iben,
beren &tifi unb gorben bie «enetianifile Äd^ule Mrrat^en, ifl
bal ganje Seiben (^^rtfli unb auf bem 15. unterhalb bie
florung 3erufa(eml gemalt. JDte ^ilberorbeit bei Vttarl r%t
«on Albert Olim attl 9l(Amberg. ^al ^oftament ifl aud^ i»ott
®t(ber mtb man Helt auf bemfetben : D. O. M. Mariae Matri
Virgiiii* divoqne Sijj^amandot Sigismnndna I* Poloniae rex
etc. snae erga illoa pietatis et Re%ionifl ergo poeuit Anno
Dom. MDXXXVDI. Regni XXXII. % 1680 nwrbe bie*
fer 9ttar von )wei itunfberfldnbigen, Johann Kayper mtb
Joh. Ceypler, ®oIbarbeiter $u ^afan, foIgenbernta|en %t*
fd^d^t: Altare magnnm deanratnm in partibua est valoris
fl. 800.000. j^er 9Itar ifl ein 9nbenfen Sigmunds I. nnb
ber nAmltc^e, ben er in feinen S^tb^Ögen mit^ttfftbren ^ffegte*').
^uf ber S^alluftrabe, mldx bic Äa;?elle fd)liept, ftnb in 1**
alfer ?Katerci bie ^crtrdte Sigmunds I. unb if»m beibfn
®eiten bie feiner lorf^ter Anna, einmal im Ärcnun^öcjercanbe,
ba^ anbere ^lai in 9Bitipentra*t unb alle in fte^enber ^i^ur
oSgebÜbet, bocf ift e« umuai)rfcf)einlic^, bap bie ^ivci weiMicf^en
f^iguren eine unb biefelSe ^perfon vorfteücn, mx möd;ten bie
ff{)n>ar^9efleibete :i>ame für bic .^oni^in Buna galten. ?(uf bem
anbern S3ilbe fpric^t bie ^nfdj^rift:
Anna Regina Poloniae, Jagellonidar. qai CC prope annos
regnaverant, soboles nltlma. Regam. Sigism. prirai ex
Bona Sforlia Ulla. Sigism. Augnsti soror et Steph. Batoril
oonjnx. Cum esset pnblico ordinnm eonsensn cum Rege
marito Coron« anrea quod est inslgne regalis imperii tem-
pora redimlta et sceptro regio dextram impUdta. Scapn-
Digitized by Google
4»
Itfq. Mcr. uleo deÜbota Ulli aparnit A. Chr. Dom. MDLXXYL
Ktl. BlaU hora XVII.
(8tar«w. M. S. f. 7«)
114 2)te ^d^rift auf bem dem^Ibe Sigmmida, bntd^ elncii im«
gef(!^i(fteii 9^o((T §mn S^etl »erwifc^t, ift fotgeitbe:
Sigiamuodus I. Rex Poloniae Magnus Dux Lituaniae, Rus-
siae, Prussiae, Masoviae, Samogitiaeque dominus et haeres,
belli artibus, pacisque. pietate et religione insignis , virto-
riis celebris clarus, Justus, clemens, benignus, Chrislu nato
MDXLVIII anno regni vero suiXL, aelatis autem suae A.
LXXXl mens. III. Vivat Rex optimus.
IIJ^ ^^atfdc^lid^ mar and) biefer Stoni^ fo geliebt^ baf ber
ganje ^of ein^a^c ^inburc^ in Xtamr nadB ihm ging, o(8 er gc*
ftorben; ba# ^anje Sanb i^t ein @(ei(^e@ unb xt>ax <^c^anbe
für bcn gemeinen 9)^ann, wenn w tiid^t im fcfrpar^en ©emanbe
erfc^ien; ein Feinen %anj^, Fein ^pid, feinen
@efang (j. BieUki p. 532). ^er ^ob bed j^onigd hrad}U eine Um
terbred^ung in ber |^ortfe|ung M SSauel btefcr ^a|>eUe ^en»or,
aber fein §)*^ac^folger Sigismund August unb Anna Jagielio voll«
brad^tett bo^ Sföerf bc^ ä^ater^, tn^bffonbere ftattete le^tere bie
Ä<M>eUe mit reiti^en ©erot^en au8, \?erwenbete bie i^r \>on ben
SReicfi^ftMen 1581 ^ugeftanbenen C^inPunfte be^ 3urftcitt|umd
SDlafo«icii| web^e vor i(r i^re Butter Bona belogen ^atte
(Vol. Leg. II, p. 1022;, ^um ^uSbau ber Äa^jette. T^ic ^org*
fatt biefer gürftin, welche jte in biefer ?lngelegen^eit beobad^tete,
bemeifen bie in ber ^nmerfuttg *) mit%tt^9tiUtn ^Briefe an ben
^Of)ft Stanislaus Zajac.
116 2)0(^ ntd^t hl»i bie innere ^xa^t biefer ^aptUe iff bte
unfeve SSewunberun^ tttt^t, |te iß i»on ^u§en mit flarf «ergoC*
betem Tupfer gebedPt, »oju me^e taufcnb ®tüdP 5DuFaten \)er*
wenbet n^urben. ®o geftaltet fic^ ber ^nblidP biefer StciptUt , feit
{le burci^ Abtragung M ^anfeS , mXä)t^ Sßerantaffung gemefen
|tt ber unglöcffeUgen Zobrsydnwskifc^en frei geftettt
WMben, in flattUd^er, pta^i»^\itx SOßeife.
^euferlic^ an biefer Staptüe befinbet ftd^ in ®tfttt ((emft|ett
ber 3ai»ieaomfiie mn mit felgenber 3nf<^ift:
IVo mireria Hospea decna hoc aoblfme aacelli
0axaqoe Phidiaeo acnlpta magiaterio.
Digitized by Google
43
Hoe «totiit fiKgismnnda« opu fni •truxH et; «reem
Glarior hfe recU sed radoiie tobor.
nioni ne credai« dam momeiiUnoA eoadlt
AtriM, pwpatvani poithabniflae doiMD.
(Starow. H* S. p. 5.)
btefev jta|)eile fittben fi(^ nac^fte^enbc ^nfc^riften:
1) 9ttf Si^mand I. :
In hac CapelU Rorantistarum D. Si^iamondas JagiellonioA
Poloniae Rex . ac Lithvaniae Dux Magnus , Scithicus , Vala-
ehicus; Mosch: Prua: elc. Victor ac Triumphalor» Pater
Patriae, io hoc monumentuni a ae magnificentiaaime eraetam
illatus reqnieseit.
rStarow. M. 8. p. 6. Sottyk S. M* p. 48.)
2} ^uf feinen ^o^n /Sigmund August; tl8
SigiiimuDdo Aogoato Poloniarom Regi et Hagna Lfthvaniae,
ac reliqnaa Sarmatiae Daci ac Domino.
Principi ConaOUa promptiaa: factia leotiaaimo» moribna
paticDtiaaimo , vita benigoiaaimo. Aona Infana Regni Polo-
niae, Fralrl bene merito ano anmptn poaoit, et auia Ipaa
laehr jmia coMperatt.
(Starow. H. 8. p. «. SoltylL 8. M. p. %9.)
3) Anna, Sigmunda I. Zo^ttt ttnb Sigmunds Au- 1I9
gnat ^d^toeflev:
D. O. M«
D. Anna JagieHonia CHglammidt I* illia Jagfellomim ultima
propago Stephani Batorli maximi Regia Coiynx munifica,
pia, religiusa, triam Interregnorum pignua Concordiae.
Conununia mortalitatia memor boc monuroentum Cinerilma
auia conatraxit. Vixit omnium Regiamm virtote lande flo-
rena per aingnloa aetatia auae gradoa, maxime laudata. Sa-
cellnm boc veativit tecto aureato, ornamentia et cenau loeu«
pletavit. Bxtiaeta 9. Septembria NataUa ani 73 summo laetn
8igismuDdf IO. Regis Hororla filti et totioa Regni moerora
ingenti. Anno 1504. ,
(Starow. M. 8. p. 7. Soltyk 8. M . p. 49.)
Digitized by Google
44
flirte Ott UtM em^itt, tit^ bie fkitfyutm melieret .95«
itifte ttttb Sfhtglteber M Stlki%9^\ti in bev unter biefer ^apttLt
Befiiibttd^en ®nift Sßit Befeljen min ®a(ft um ^arfo^^ag
tun 0(trfo^l^as, ttnb lafTen bU bafelbfi befiitbti#cii M^ttftett, loie
fie (atttttt fotdeit:
3tt ber $DHtte bet ®ntft ifl ber fletnente ®<irr0|>$a$ Sig-
mund I. mit beir 3itf(|riftt
5(uf ber recf>ten «Seite :
Lector quisqiiis es, aevi tanti ne sis nescius. Si^ismundu»
Rex primus, Pater ille et Illustrator Patriae hie situa est.
9(ttf ber lttt!ett®etie:
Sigismuiidi Regia faeiee eft, caetera longom dicere: sed Fa-
ma est , non moritara pete.
Jbie innerhalb be8 0ar(;e8 beftnblidBe 3nf<^"ft fie^e in ber
«ttmerfuttg 33, »elcfie bie SSeft^reibung ber polnx\ä)tn ÄonigÄfträ*
ber ttt j^raPau von Thadäus Czacki ent^tt.
ginW m bem obigen 2>axHp^)a^e ift ein Sarg au§ ^inn,
mvauf ftd^ eilte STafel aud d^ic^em Sftetaa mit fol^enber 3nf4)(ift
beftitbet :
D. O. M.
Sereniaaima Polooiae Princepa, D. D. Sigiemimdi et Barbarae
Seeposiensis Filia. neacia aortla et labia mortaliom, qnarto
aetatolae aaae anno eoelo emigrans hic erat aita. Quam D. Si-
giamnndna III Poloniarnm et Sveeorom Rex, auoa e aorore
Nepoa ratna non poatreinam anae pietatia partem manibna cl*
neriboa Majornm deberi; vna cum malre Barbara e loealia
▼eteraaeentibaa in hane tranaponi jnaait.
Die X. JanuaHi A. D. MDCXXXH.
3u ben güpen biefe« Sarc^e« finb ^?ier Pteinere Särge,
^leic^faü« au§ 3inn, von linfg nadj red^r^ in folgenber Orbnung:
jDer erfte yon Johann Kasimir im .^inbeSatter 1607 geft.
mit fol^enber, [c^on faft unUferlic^er ^nf^^i^ift*
Joannea Caaimiroa Regum Caeaaromqae aangnia , Sigiamnn*
di III. Poloniarnm et Svecornm Regia et Conatantiae CaroU
Archidncia Anatriae Filiae , Ferdinand! Imperatoria Romano-
rnm Neptia« Fiüna. Vix mnndo bnic me oatienderam et Incem
Digitized by Google
45
baae bis feptem iucibus aipezwam , abii ad aeteraai co«le-
•tit Paradüi festiviutei. Salvete Parentea optimi, regnate
longaevi et felicest Salve et Yladialae Freier dnleiaeime!
Co! virtaa et iDgeninm aetate matoriora omnia glorioaa et
fortanata epondent et praeaaf^mit.
SDoitn ber ^as% Katharinen«, mit ber l^nf^nft: t28
Catharinau Sigiamnndi III Poloniae 8veciaeq. Hegie Filia, ex
Anna Conjnge a Carole Arehidace Aoetriae Ferdinand! Cae-
aaria Filio praegnata. Anno ab orbe redempto MDXXCIII
Stodcbelmiae XIII Calend. Uaji vivere cum eoepianet, Idi-
bna mensie aequentia ea hora, quae nata foerat, ad beatlorea
■edea voeata« lueta inaperato recentem Parentom et Polo-
niae Sveeiaeq. fortisaimamm Gentium pnblicam contnrba-
Vit laetitiam.
2)er ®at9 eittet smeiten Katharina, mit bct 3nf<^vift: im
Floribna tenellia aacram Catharina aecnnda ex magnia opibna
exilem banc urnam in sortem Patrimonii accepit. Vale Sigia-
monde Polen, et Snecorom Rex Inclite, cum Anna Austriac.
Caesar. Progenie , Parentes pientieaimi, Vale tn quoqae ma*
guG spei Vladialae Fratellole com Anna Maria aorore dnleia.
Yolete aceptra, ego vix loee eonspecia, post mensem octa-
vnm ad Paradiai amoena virentia in aanctam Hion evocor.
Spargite rosas. MDLXXXXVIL
ibtt i»ierte ^at^ Anna ConaUntiaa mit bev 3itf#rift: 125
Deo. Virginiq. Deiparae.
Anna Oonatantia Serenissimor. Principum Sigiamund! III. Po-
loniae et Sueciae Regia ac ConaUnliae Sereniaa. Principis Ca-
roli Archiducis Auatriae Filiae, Reginae Poloniae, Conjugum,
onica foeniinea prolea. Tot Imperatorum Romanorom atque
Polunorum et S\ ecorum Reguiti Propago. Cai cum per mortem
immaturam implere nun licuit , C'hariaa. Parentom deaideria
vix dum lucem hanc aspiciens innocentem animam Creatori
auo reddidit, atq. Paitntibus et Fratriboa dnlciti. Inctnm
iiioeroremquc aLcrbuin i i liquil. V^arsaviae die XX. M. Janiia*
rü naU. Die XXIV. M. Maji A. D. MDCXVI. obiit Hoc
Monumeoto condita est»
Digitized by Google
46
ICO 9Cnf b<r rtd^ttn ®ctte Mm (Sineang auf (Sifenftangen Beßtt«
bet m ein Qiare a«9 wofw M^mmid Augast (teflt, in her
9Km M IDeife» entölt ein verdolbeteS ^etBIed^ fo^enbf
ijnfc^nft:
Slg'. Auguslo, I. Casim. i\. Jagellonlo Poloniaruni Reg'i
et Ma^no Litvaniue ac reliquae 8ariiiatiae Duci ac Domino.
Qui Accisis H. P. vectigalib. recuperandis et Litvanis ac
Prussis ad Hegni corpus aggregandis, Vindex dici meruit
Leguiii piiblicarum , Kegi ipsi et Heguin Filio JVepoti, Pro-
nep. Abnep. i^ui nulla suscepla ex trib. uxorib. sobole , eun-
dem heu vitae suae et stirpis ac Imperii Jagellonidar. qui
bis centutii prope annos in Polonia huc anipltus etlani in
Lilvania iniperitarunt, terminum habuit. Princeps consilio
quam faetu prumptior , utroque etiarn supra furtunam mitiüi%
tülus industrius, patiens, lentus, benignus. Moritur Cnissini
I\oni8 Julii, Annu urbis redempti M.DLXXII. Kegni sui An-
no XLill. Anna 8uror, Infans Poluniar. Fratri et Respubl.
Principi upt. Orbae ac lu^enles pos.
(SUrow. M. S. p. 6.)
199 Snner^tb beS ^iorgel tfl auf eintm ^^OBMUii fol0f«be
3f«Wrift:
»Sigisnmiidus Augiistus Poloniae Hex, Sigisniundi i. ülius,
florentiss. Jagiellunis domus altimus palmes, Livoniae donii-
tor, Litbuanor. cum Polonis nnitor , hostium suoruni viclor,
aerarii Polonici instaurator, cujus prudentiam orbis adniira-
lus est; uiansuetus , coniis , patirjis , juslus et Clemens, pa-
cis , belli et domesticuruui dissidiorum moderator insig-
nis, in cathulica religioiie cuiislanter perseveians. A Dom.
MDLXXlh die VII. Julii, bora XVIII. aelatis suae LIIL
re^ni vero XXIV. cum magno moerore moritur Knisini.
128 ttttf ben tt^mtic^en (Stfenflongen nur etomd (o^er ^tlt^m,
i/ft ^kx% Anna's aud hm <&aufe Jagietto, ®attm 8le-
pbM BaÜMvy'a, mit folgenber auf in ba fStittt bed
«toi^bctfett b(ii»bfi(^ düff^ft;
D. O. H
Monumentiim Annae Jagellonia« Reginae Poloniae , Magna«
Ducis Litvaniae, ex Avgnata FamiUa Jagellonica nllimae
Digitized by Google
47
catholica Illastrit , M atrlnoila fitephani primi BelUooaiaaimi
Regis insignis, ad immortalitatem V. Idas Septembr. pro*
faetae, natall« aoi Anno LXXIU. Jean Christi MDXCVI.
IBon innen ent^^U eine ^mttpUttt hu 3nfd^:
nia Jagellonldain Aognsto sanguine creta»
Anna Noras Regam , FoUa , Sponsa , Soror ,
Magna ort« ma^s, niiyor irlrtutibus, at nunc
Tarn magnam, brevis haec eoDtinet urna, Deam.
Plangite Sauromatae , miseri logete clientes ,
Non Domina haec vobis, sed fait illa Parens.
Si^ismundus III Polonor. Suecor. Golhor. et \ andalor. Hex
Inclitus, Malerterae quantuni Matri alteri opt. ineritae, de-
bitae gratitadinia memor, cum iuclu et woerore p. — A. a
Christo uato MOXCVl.
129
3n ber ®rbe lic^t eine 3)Jarmortofcl mit ber o"l"d;rift:
Stanislaus Witowski de Armis Jastrzt^biec , Magnus Pru-
curator Crac, infelix Herenissimum Migisni. III et Herenissi-
mani Constaniiam Austriacani ejusdein Consortem , hoc tu-
mulo oiun lachrimis depouit. Quibus superstitibus pru benefi-
eil« in ae oollalis diutissime fidelibus obtiequiis gratiam re*
ferre pereopiebaU Ulati simnl amho 24. Januarii 16^9.
6.
B«t|)e(re in fj, VMttt <B(»ttes, anc^ RapeCTr htt paittlmttarier, lao
ober Konarskfsche-Szauiawski'sche Ba^effe genannt.
(KapUea II. Panny« Paaitenojrafsöw» Koaarakieg o, Ssanlawaklego.)
^te ift im ^a^rc 1351 t>on Bodaiant Jankowski , SBifc^of
t>on ^rafau erbaut. ^Id [te nat^ ber ^Ipanb in Otuinen jiel, ev«
neuerte fie im 3. 1522 ber ^ifc^of Johann Koaaraki.
6§ befinben fid; barin:
1) JDaÖ SDcnfmat be§ ^ifc^of^s Konarski gcft. im ^abrc
1525. m ift fein ^ilb in ^aöreUef Ott« vttt^Uc^em ^ormoi;. ^wt*
auf ^(fia^«t (t(^ feine ^nfc^ift*
Digitized by Google
48
131 t) ^ol SDenhnal mit hm SntflHIb Konatantln FeliciM
SaanUwsU's« SBifd^of^ Mtoitam «eft 175t.
D. 0. M.
Memoriae immortali Constantini , Feliciani in 8zaniawy
8zaniavvski Episcopi Cracoviensis Ducis Severiae.
Qui Petro ttsaoiawski et Catharina Chomska Parentibus in
Lithvania, poaaeasione Terrestri et Genere claria nataa est.
Fratrum quatnor saeculariom. Muniis in ilio Doeattt ma^no
et quinti 8ecretaria miyora in Regno Abbatis Comniendatarii
W^choc: distinctorum Princeps fuit. lUornm Saccedanei
Subdapifer Rni. Ch^inen : etc.
Venator Magni Dncatus Litt: Sochacsovien: ete. etc. Alter
Angostor. Capitanei adinvicem sibi Patraelea, ntroMqne Pro-
vineiarom ceu aarea fortunae ampliores vollere ^loriantur in
•uii posteris Gentiliciia Junoaaa armis.
Conatantiniini In Feliciano et Felicianum in Constanlino non
aatis mirabitur, nisi qiiis noverit prius iilum ex Scholastico
Viln. Referendcrio M. D. L. ad Nacerdotium magnum in Ca-
thedra Vladislav: et Pomeraniae assuniptum , deinde in solio
Ponlificiü Cracovien: et Dueali »Severiae consedisse, nisifor»
lasse etiani Principibus placuisse \ iris haec laus maxima sit.
Aii^^ustü II Poloniae Keg;i apprinie acceptus , quia illi fidelis
constanter adhaesil. Apud Pelruni I. Iniperatorem Russiae
in tionur«; habitus, qui cum Cruce pectorali ju8lae niaj^nitudi*
nis »Sapbiris et Adaniatitibus intertextis pretiosa , praesens
Cunsecralioni ejusdem in Kpisoopuin , sulenniter de manibus
suis dignatus estLeupoli. Cognoverunt penitus hae Majestales
in illü eniinenleni nienlis perspicaciani , profundas stalus ra-
tiones, »Senatoris prudentiam, optimos de Hepublica sensus,
quibus eliam apud extraneos faina celebris fuil. Pruinptum in
übviis, aeque ac arduis quibus vis dabat eloquium. Dicta il-
lius pro urarulis notabantur: ut rede appellari niereretur
Consilioruin Hi[)iscopus. Per hunc Helifrio parem cxcrcitus
conslituto regulari stipendio robur, Tribunalia justitiam,
avita libertas et immuniias Kcclt^siaslica jus suuni aHserue-
runt. Et adhue Heiigioni locus esl. lUius zelus a Balthico
ubi Jurisdictione ordinaria Dioecesi \ ladislavien : et per Po-
lueraniam aonis drciter 15 praeiuit et pruiuil aucto ad il-
Digitized by Google
4»
lam Cathedram 8eiiiintrio derieoram Saeealariam. Qedanl
apud PP. Soc: Jesu Andata Theoloj^a apeenlatlTa et non
longias inde ac Beeleaiain Parochialem Sancti Adalbert!
Domo lÜM. coDgregationfa Preabyterorum erecta. ManilU
centiae anae hie nondom aiatit pedenii donec in Coronato
Crad colle pedem figeret. Laadant io Portis Hetropolia
iativs opera ijna , Semfnaria gemlna in Aree et Stradom, nee
non Sandomiriae et Lnblini , item Kielcia pro elTormandia Vi-
ria Apoatolieia tarn et Convietna lialwTiae pro alomnii Do-
mna aoae inatttnendia per Bondem fondata» ereeta, dotata^
avcta» ampliata, reataarata; quornm aamptna prope dvaa
Millionea florenor. expenai liquide coropntantnr. Sponaam
baue anam pretioao adomavit apparatu, et Capellam iatam
Regiae aiateritlam fecit Harmoream, avb cajna mole qniea*
eit. Mortnna Liporidae die 3* Jalii Anno aetatis ft4.
Memoriale boe adjecit gratitudinia ergo Mecaenati sao Cli*
enä Teatamenti ejusdem Execotor J. R. C. C.
(Soltyk. S. M. p. 51.)
3^iefer Äa^Jetlc getjcnüBcr ergebt fic^ ba§ ffattlic^e S)en(mal
U% Wtodzimir Pütocki (@ie^e bie 2. Jtapelle Unf. Heb* Sratt«n {U
(Snbe) von beffcn ©attin Thecla geB. ^urfÜn Sanguszko tvt^
tet. @d fteUt einen jungen r5mif(^en ibrieger in ebler (Seflalt wxf
mit teid)tcm ©enianb, bcffen ^öttenwurf ^oc^ft gelungen, mit auf
ba^ ^cfcnjerbt c^cftü^ter ^anb. 3" feinen Jögen Hegen ^elm unb
StAfhing. X)ai^ ^piebeftat fteßt im Sa^relief einen @n9e( «or^ ber
eine ^adPel au$(ifd)t. lb\t\ti SBerf in metfem SD^armor gearbeitet
if! feine« ^eifterS^ M großen S^omalbfen würbio. ;3m :9a^re
1831 ift t% aufgefiettt toovben*
».
liapd'e 5e$ fjcific^eii 3o§rttmcs 5e$ Käufers, nucfj bie
Koscielecki'sche ^Ui Zadzik'sche IX^i^k geaanni.
(kaplica S. Jana Chrzciciela» Zadzika, Koacieleckicii).
Andreas kosrielerki , ein burdi eigene iine bie iUerbienfte
feiner '^^nen aud^e^eic^netet ^Imk, ^c^a^meißer ber ^rone,
4k
geft, 1515 unb bafelbtl heftatttt, Hep biefe Äa^)ette crBaueit. ^uf
Untoflen bed ^ra!. ^ifc^ofd Jacob Zadzik, ber bieft im ^fbi^
mcnfc »erorbnete, ift fic fuT^effcUt unb gan^ mit SÄarmor auSge*
legt morben. :i)afelbft befinbet fi(i^ aud^ beffen ®tabnMl. ^ florb
1642. Siarowülski t>at fein geben ^efti^ridbeii.
JDie barin befinb(icf>cn ^Denfmaler pnb:
1) SM iipit<ipi be« Andr. Koseieleeki :
BlagnifiGua Andreas Koscieleeki Castell: Voinicen: Regni Po-
loniae Theaaurarius. Scepaaien: Oaulednen; Zatorien: San-
decen: et BidgosUen: Capftanena Zaparina ac Magnus Pro-
carator Oracoviensis» obyt MDXV. die Tl. mense Septem-
bris.
(Starew* M. S. p* 39.)
13« 9) @rab»2>ctilttial M ^ifc^of« Jak. Zadsik.
D. O. M.
JaeolM^ Graeoviensi Epis« opo Dvei 8everiae sapremo Viegnl
Cancellario gente Corabitaram inclyia Stirpe Zadsicoviana
ultimo hajos Nominis Haeredi. Qal valtn animnm in pro-
speria adversiaqae aeqnalem gerena eam domi continuo
remm asu de se existimationem eomparavit; nt exteris
quoque gentibns admirandna esset Mos inter Moaeb: et
Sveeom, nee non alios Prindpes a partibia ellam aecum
dimieantlbns belli pacisque Arbiter diceretnr vocaretar Ob-
latam sedem Metropolitanam mereretur omne peculium in-
nocenter paratam in D. Cantiom, in bona« Uteras in Sacra
aedificia, in pauperum subsidiuiu^ libenter distribuit. Ariana
impietate Cracoviam immaculatani priniuin lege publica, cuUu
dein Orlhodoxae fidei, sacrisque Rilibus expiavit.
Quidquid laudis , honoris , meriloruni publico testimonio
nactnsy id virtuU, literis, conslanliae uon fortunae de-
bebat.
Ita pins, gravis nioderatus, paeificus, zeli cultor optimns»
oinnibus snspieiendus aemulanda gloria: dieni extremum
dausit, Bosantini 17. Bfartii Anno salnL 1641S aetatis 60.
(Starow. M. 8. p. 37. SoJTtjrk* 8. H. p. 67)«
Digitized by Google
61
8.
(Kapliea S. J^drseja, inaci^J Bosego ciala.)
S>areIS|l Befiltbet fU^ M OraBmoI M Aoni^g Johann Al-
bredit, hit im 3* isei , ki jja^e aft^ im 9. feiner dlegienrng
OepotBen* ®e{tte aHnfter ElsbeA, eti^tt^oc^m Oefbeid^ nnb
fein fBvuber J(6ni0 ^ignumb 1 festen i^m biefe^ IDenfmaf «nl
vof|em aSlarmor, mit beffen S3i(bntf im SBaftKOef.
«ttd^ Befbibet |td^ bafelBflt nftter «bibem bad IbtOml M iM
itralonet S^fd^ofB Johann Ohoitiski, ^tft. im 3. 1538; bolfelbe
fhmb etnf! gegenüber ber Aa^eEe ber Xansyonare, tat M<fen
beB fod^Itord, wie bie| att9 bem flRerfd^en Pnewoteifc knie.
hrakowsk. (eic^e tftct. 9lr. p. 13.) $u eKtite$meR ift Ibit ha*
felbfl enthaltenen ^nfcl^riften folgen «m^d^luffe ber Sef^reibune
biefec St^tUt* SDiefet ito^efle degenüBet ergebt ftd^ aud fd^mar^
Sem im asfe^id^er %5^e bo9 <Srabnia(, ober eigentUc^
SJtanfoIenm Kasimir be9 trogen !»on etfemen Gittern umgeben.
5Der $au|)t6eftanbt]^ei( biefe^ SDenfmoU ift ber Ibe^tV
Unter einem loon hinten getragenen ^albad^in (ie^t bie 137
®e|latt biefeg Sürf!en im fonigtic^en S^antet, bad ^anpt mit ber
Ärone anf bem Äiffert ru^enb, bie $dnbe l^alfen bie ^eit^en ber
Sftad^f, ju ben gu^en aU (S^mbot ber ©emalt Hegt ein Sowe.
«HJad^ piugosz IX. S. 1162 tragt ba8 SJiibniJ bie ^üge beö Äo*
tilg« , ben fein SBoIf mit unb 9led^t feinen a^ater nannte. $Der
@arg fclbjl ober beffer ber Untert^eil beS sj)ionumente«, worin ber
Seib be« Äonig« fic^ bcfinbet, ift mit f^oner ^c^ni^erei gefc^mudPt
ober im Saufe ber ^eit bebeuteub bcfc(;abi^t. J)a§ (Srabmal t}at
ii)m bie 9iation l^üd)cn ber SScre^rung unb (Erinnerung an ii^n,
ber |le gro^ gemac^jt, errieten laffcn» (IVaruszew. IV. p. IL)»
Kaaimir ber ©roßc lebte 60 ^a^ttf regierte bavon 37 unb jlarb
im ^d^lojfe 1370.
•hinter bem 2)enfmal Kasimir beg ©rojen bepnbet (id^ bie 138
@rabe8infc{;rift ju ei;ren (Jregür.s Gort-zycki, ^pönitentiaring,
SJ^agifter ber ^cblopfa^ette unb Äom^ofiteur, ber im ^a^re 1736
geftorben. ^eine mufitalifc^en, nie im i^iud herausgegebenen
Digitized by Google
58
SBerPc, ganj \)om ©eifle er^aBener Äird^enmufiP burd^we^t, »er*
ben nod^ ^eut Sage in ber ^at^ebrale ^raPaud vorgetragen.
5Dte ^fnfci^riftcn ber SSorerwa^ntcn, unb anbere bie in biefer
MaptUt |ic^ Beftnben, tauten:
139 l) 9)^aufotcum Johann Albrechts:
Joannes Albertus Rex Poloniac successit Patri Divo Casi-
miro de Christi Republica nee non de Regne suo bene ine-
rito. Pace et bello clarus, ingenio magno, animo invictus
erat, rei bellicae mileA ejus ingenii consultor et testis fuit
novem annis avitum et Paternum Regnum tenuit ; annos
agens quartum et quadragesimuui Thorunii 17. Junii AdüO
1501 matura morle perüt. Relictis poAt se fratribas, magno
Vladialao Uungariae et Bohemiae Hege, Alezandro Poloniae
Successore, Regina Haler ex longa Stirpe Imperatorum quae
FUia Regia« Soror, Uxor et Mater erat, Charisaimo fiUo
et bene merenti cam altere FiUo Sigiamnndo Dnce hoc ae-
polchnun posuit.
(Starow. M », p. 8.) .
m S) ^pitapf) bt% ^r$emi8ter«$8if(^ofd Johann Ghoinakl.
Joanne Choinski Viro Consultissimo qui primo Episcopi
Cracovieiisis Cancellarius , Archidiaconus , niox Regius He-
i'relarius , deinde Episcopus, Premyslien: hinc Pioeen: po-
stremo Cancellarius Regni et Episcopus Cracoviensis factus
in comitiia Piotrcovien: extinctus est 1538' 8. die Hartii,
annos natu« 51.
(8olt>k. M. 02«) *
141 3) apitcipi) bei SttüUutt J^anontM Alex. Brseeki.
Alexander de Brzezie Brzeski Canonicus Cracovien: Archi-
diaconus Zawichost: 8. R. M. Secretarius. Ob virtutem, in-
genium , et Sacri peculii diligentem curam tribus Cracovien:
Praesulibus carus. Ecclesiae, ariiicis, paoperibus, opera,
consilio, liberalitate cominodus, non prius bene agere quam
videre desiit. Mortuus vero ad ejus pedes sepeliri voluit, cujus
beneücio in hac Ecclesia titulos consecutus fuit. Consuniptus
labore niagis quam morbo Aniio Christi 1650 quarto Ca-
lendas Maji aetatis 57.
(8ottyk. & M. p. 63.;
Digitized by Google
4) iipiU^^ Jbcafoiier itonoiiiM Lukas Prutki. im
O. M.
Hoc tomolo morttlM exn^its Admodum Reverendos Domi-
nos Lacas Priiski Canonici!« Gracoviensis deposoit. Qd dorn
virlntem cum pietate coiyanctam in omni Vita aecutua fola-
ael. SenÜi aetati etiam ad|jocit ornamenta; ut prisco can*
dore et hnmanitatia Officüa cnm optimo quoque certaret,
^ legis baee piis mantboa beatam praecare immortalila-
tem quam dam Ipse esset morlalis «mnibas anteposnit fe-
llcitatibas. Visit Annos 7f . Oblit die 7. Men: Angosti im*
(floltyli. S. V. p.64.)
5) ^ttop]^ M Georg Gorcsycnki. IM
O. O. M.
Meraoriae nanqnam moritnrae Hl. et Adm. Rdi. D. Georgii
GorczycskI» Canonici Scab. Poenitentiarii et Capellae Ma-
gistri, ab omnIbus g^emma Sacerdotnm vocati; doctrina et
pietate praediti, obseqviis ad hanc Bcclesiam Catbedralem,
nec non Dioecesis consumpti. Obüt Anno Domini 173% die
So. Aprilis. Viatori Virtutes commirare et defancto requiem
aeternam praecare.
(Sohyk. B, M. p. 64.)
6) (Spitop^ M StxafMtt jDom^cmi Andreas Olssowski. IM
D; O. M.
Pias Memoriae Andreae Olssowski Canonico Cracovien.
Gloriae Dei» ferventl nelo addicio, Ordini devotionia et Ba-
erls Ceremoniia pii iittento, Statntormn Capitnli ebservan-
dornm aollicito» exemplari vita» rectitndine momm et co-
mitate omnibas caro» recusatis Episcopatlbns , erogatis ad
Cnllnm Divinum et pauperea bonis Anno aetatis &i, die
S. Aprilis Tita fäncto Bzecnt: Testamenti posnere.
(Sottyk. Sei*, p. 65 )
7) (Spttop^ bei Sttafaan jDemietrn Sam. Kaaimir Sswy- im
kowski.
D. 0. M.
Hic jacet Samnel CMlmirns 8swykowski Canonicas Craco-
vien: Seholastlcns Vislicen: Praepositos Sncsepan: ftretus
Digitized by Google
tnultitadlae mlserieordtarnm 'Dlvinarom, tnm intercesaiane
B. Immacolatae ConcepUe V. M. et omniam SS. praecipne
Patrononrai anarttm, rMorrecÜoiieni mortnoruin quam fir-
miter credidit« fiducialiter Qxpectat nataa; Obüt Aaaa Bo-
mini 1758 die fS. Aprilia aeUl: anae 8^
(Soltjrk. San p« M).
146 ^BM hit ^tifttnt^ biefev Stapft üxMca^, fo (autet He
barottf ^benbe Urfwibe »om 1M8:
„Ser. Elisabeth Regina Poloniae eniit recmptionis cen-
SUDi 30 marcar. super pensa inajor apud Consul. Crac. pro
mille et qiiadraginta flor. Quem quidem eensum consulendo
salulü animae filii sui (Joannis Alberti) donal pro fundo
duorum nvinisteriorum seu allarium , ad altare lit. Stae.
Marthae hospitis tristis in capella in qua corpus dicll filii
Ser. Elisabeth requiescit .... De quidein censu 30 marc.
dat 25. mareas Capellanis eorundein niinislerioruni et resi-
duas 5 mar. Dni Consules debenl rj'finere pro vino, pane
dictorum ministeriorum ^ ablufione et reparatione, uti jus pa-
tronatos habenies, converlere valebunt. DaU Cracovia« fer. 3.
a. f. ezalt S. Crucis 1503."
147 Snbem btc Äoniijirt (9UUth biefe ^apeUe ftiftete, ubertrug
fte bem .^rafauer JHaty6errn=(5oUcijium M ^attonat^rt^t , in*
bem fie i^m btc Dblie^enBeit auferle^te^ bie ^um ^ietifte be9 ^t*
tati taugUd^en ^erfonen matten :
mSI qiiaiiiaiii Conaalea jure patronatna ^udent, ideo
debent inalitaere , non allqna Magnatmii fnterceaaione vel
recemendatione, d«oa Praeabyteroa ad dictum altare, aed nt
•nnt pü« modeati» habilea et idohel BteJ"
9iv4 $atte a bte Qluffid^t ^ bie in btefer S^aptUt wt*
tottbetieit Aepbavfetteit ttnb fenbete j|it biefem $Bef;ufe au« feiner
SÄitte be9 IBert)ratteit9 »firbige «perfonen, wie |. SB. tm 3. 1540
bell Johann Mornateln ttttb Stanialaua Waclaw, ^rafauer
9tat^^mn „in Proviaorea aaeelU et ibidem existentium cle-
nodiornm'' Grabowaltl. SUrozjtne Wiadomosci. iiUt,
Mr« i. e. 16).
Digitized by Google
6S
9.
(Kapiicu iViewitii^lek , daMuiej S, Jana K\iaiigeiial>.)
^tefe StüptUt füftete uiitl 3a^ 1344 Johann Grotho «on
Shipy, «om Sßa|>i|>eti bet Rawics, IBifi^of Mit itrafau. W fte
tta4 iittb nad^ jiifanmtenfiel erneuerte fle 15f2 SiWester Oia-
rowaki , Uttterffimtnerer ber itrone ttnb fp&ttt wteber ber J(ra«
fauer Sifd^of Andreaa Zahiaki.
jDie bafelbß befinblid^en SDeitfmdter , beren «oVfIMide 3n«
fd^rifteii weiter utiten folgen, {inb: ba^ SDenfmal beS Sifd^of^
Groiho^ ber tm % ld4t gcfi.; jene« be« j^rolouer^jeafieiran«
Valentin D^birtaki, nnb be« itrafatter»$Btfd^of9 Andreaa Zahiaki.
3tt ber ®mft unter biefer ilo^eOe Kegt auf le^te SG^iEen«« 1)9
anorbttung Johann Paul Woronics SSif^of wn SttatciUf
Bebeutenber ^tc^ter unb ^an|e(rebner, ^u Sitten 18S9 gefiorben^
ber noc$ fein ^enhnal bafelbfl fat.
^afelbft ml^en oud^ bie UeBerrefle ht9 Stanislaua Borek,
JDefan i^on Stvatm, gefi. 1556, ber Stifter eine«, unter bem
Spanien be<Bokarn*f(#en, bekannten ®ti:))ettbittm9 fein ^nbenfen
unter ber ffnbierenben ^ugenb er^lten ^t. 9(u(( erbaute er im
$ofe ber 5(at$ebrale ein j^ouS fAr^bie S^ifare, nac^ feinem 9(amen
Borek genannt, befl'en SUninen nt^ (eute fh^tbor flnb«
SDie 3ttf(^riften ber ^ier befinMid^en SDenfmIIer ftnb:
O Ossa Servi Dei Joanuis Grothoiiis Episeopi Craro- 150
vien: Annu Doniini 1732 liic recondita in opinione j^anctita-
tis. Obiit Anno Drii. 1342.
(Solljk. Ser. p. 66.)
2) Illustrifl et M. Dominus Valentinus Debinski in D^» 151
biany, Caatellanua Craeovien: Capitanens Vartcn: in hoc ae-
polchro reeonditna jacet. Qui avita Religione pletaleqoe in
Patriam praeatans et meritia in Uempublicam elania foit et
ad hanc anmmam dignitatem per omnea bonorum gradua per-
veiiit, Primum qnidem aoh Sigismundo primo Rege Tariis rau-
neribna perfonctua eat. Beinde vero anb Angnato Sigiamundl
Digitized by Google
filioaulae Referendarius. Sandecen: ac posteaBiecen : Castel-
lanus fuit; quo locu cum iideni industrianique suam probas*
set, multis Praefecturi» aiictu», prinuim Thesaurariu» , de-
itium Regni Cancellarius est factus. Tandem hoc Ma^istratu
in senectute deposito, Castellanus Cracov : spectabatur. Jam
verocum per omnem vitani ita vixisset, ut plurimis maxime
carus, niolestus esset nemini. ftJatur vitae atque gloriae: non
paucis flusceptis ex tribus uxoribus liberis (quorum commoda
et ornamenla cuniulavit) exlremumCrac : (Mausit diem. Annes
natus plus minus 80 Anno a Christo nato 1584 die 16. Octobris«
Barbara Gossowska de Bebelno conjux fida et dulo-
ris plena desideratissimo marito coiyugalU amoris monu-
mentum fieri fecit.
(Sotlyk Ser. p. 66.)
3) apitopi be« j^talauer ^ifdftofd Andrea« Zaluaki.
D. O. M.
Andreae Geote Zaiaacio Plocensi, Luceoriensi^ Culmensi,
Cracovienai anccessive Episcopo, Cancellarlo Regni , Sena-
torf Pastoratu , Magistratu, sensa Demini secundo, Viroque
per omnia eruditissimo , omnibus curis quam annis consum-
malo aetatis 63. die 16.Decembri8 1758>
Tu qui legis ! Manes honora suspirio aectare exeroplo,
memenlo mori.
(Soltyk Ser« p. 6S.)
10.
Die Iia)>eae he» $ei(. ^onias, att($ BapefCe bti ^eil. M
(Kapllea 8* Tonaaaa» Kapl. Traeeh KrölAw.)
JTer erfte Stifter tiefer Äo|)etIe ift ni^t Utannt ^unfel
unb armlid) wie fie mar, tie§ fie Peter Tomicki, ^ifcf^of \>on
Ärafau unb Sßicefan^Ier Sigmunds I. ganj neu herri*ten. ^ein
jDenfmal befinbet fidj bofclbft, aud^ bei^t fie nad) it>m gemeinic^*
lic^ bie Tomieki'fcbe .^a^elle. ^od) quÖ bem öuf ber mef;
ftngenen SBalluftrabe ftebenben S(ÖQp^?en fanimt 3nf*i'ift ^^»9^
[id), bap an beren .^erftellung ber Ärafauer ^ifc(^of Samuel Ma-
Digitized by Google
1) Peter Toiuinicus: 15^
D. O. M.
Saoque postremo cineri.
Pelrus To mi eins primuni Preiniss : deinde Posnan: po-
strenio Cracov ; Episcopus, Regni Vicecancell : mortalitatls
memor ipse s'ih'i posuit, moritur (anno aetatis siiae LXXI.
liOXXXV.) in lectione Passionis Domini, ad illa verba:
Pater in nianus tuas commando 6)pirUaiii meum.
(SUrow. JH. S. p. 21.)
11.
(Kapliea Ciboriun » KapL Masayonaraka,)
3)iefe fe^r alte $t«pttit fianb burd^ eine 9aUmt mit hm
famelid^en ^aUaftt in fiMNnbmm. fbit |>oliitfii^cti MM%t p^t^
ten bafelbft bem Qatte^tettfie Ui^mtlimn, aulgetiommcn Bei
jenen @etegett$eiteit, wetm (te in ber j(<it$ebra(e pVbfl auf bem
ä)^armort^rone fafen* Adalbert SerebryaU, IDom^en bev Ar.
^tt^* (geft. 1649) |at |ie 0an| neu (erfieVen nnb fofHor mit
fd^wariem 9)^amo¥ oniteden (offen. Unter ben |a|i(eid^ 9rab<
benfmtllem berfelben ift M bebeutrnbfte boSS^onnment Stephan
Bathory'a« M i$m bie jt^nigin flrnia fc^en tief. ift nic^t U*
Umt, an MeU^et S^telTe ber SeiB btefetf gftrflett rn^t, nur eine
atte <g»anbf(|rift metbet: „Stk^ Stephan ftarb in ®rebne, wnrbe im
nad^ StvaUu gebrad^t unb in ber StoptUt auf bem ^d^Ieffe (inter
bem 4^od^(tar ^nr ®etrdbnif aKer Grafen ber Arone, »ie eg
i^ lufam, nnb (lottltd^ Beigefe|t^ SDte liegenbe, in natilrlid^er
lleBenlgr^fe abgebilbete, auf ben Ellbogen geftii|te <g^ttttue M
it^ttigl i»ergegenn>4rtigt bie mo^Igetroffenen S% liefet fSnigU«
^tn gelben, ber bnrd^ feine fUegiemng nad^ einige S^it bie<M|e
ht9 Shxthti, bat er bef errfd^te^ jn erhalten wnfte. Stephan Ba-
thorn flarb, wie oben gemetbe^ |tt ®robno 1585 im 1^ Sebent«
ia^e, im 10* fetner ftegiemngf »erauf fein Seib unter groptm
Digitized by Google
58
btt btefe €(re nur ieneit gtefen gförpes be# Üanbtl, btc fid^ tun
ba^feCBe mbient d<ma($t, 0eto%te, UftMtt mxht* (Ptaaeckl
ChroD, p. 83.) 9n htt ®eite biefe9 S)eithnatt fie$en bie SB^orte:
SanU Gaci fedt.*)
t67 Uttter^Ib btefeS IDenhnal» i^erfiedTt finbei ftd^ ein S^fetc^en
mit ber Snfd^rtft lum ^Cnbeitfeti an EliMbeth Pilecka, bie brttte
<Benuilitt beS jt^ntg^ Ladislaui Jaipetto , bie er gegen ben 9&\X»
Un ber trogen beS 0teid^ inr 9atdn na(m^ nnb bie im 3a|re
14S0 geßorben. J^ie brei 3a$re, wtU^t fie ben Sfron einnahm,
gendgten nic^t ben SBiibermiffen, ben ^ fie bie Station enMifanb,
|n befeiügen* Dlogoaa XI» p. 487 fd|retbt: «Sei i(rer Seiche be«
mie9 ber in S^'^tbem erfd^ienene ^offtaat unter Sad^en eine
gr&fere Sfrenbe, att er fie am Sage i$rer «^od^jeit |ur ®(|att
tmg.^ ^Ibfl bie ®teVe, an mifyt pd( biefe^ ^nf<kd^<f folgen»
ber SRafen (antenbe <£|)ita|)$ befinbet: jOtttn. BHsabethae Pnetiae
axoria tertiae Vladlalai Jaipiello Poloniae Regis hic aont re-
condiu; Obiit Anno Domini 1487/ fj^t ba^r, baf man bie
(Srimternng an fie in bie 9(ad^t be9 0$ergeffen9 gefenft miffen
1^ wolte* Bliaabeth Pilecl^a mar bie Sod^ter M SG^ojmoben wn
®attbomir Otto i^onPilee, mtb naf| Vineena Granowaki, ita«
fle0an «on Hakielak, SBitwe jum britten State. Bielaki, ba er
wn i^ p. 874 pptiH^t, ruft gan| »ermmtbert anS, mie ber it^nig
ein fo aUe9, i»on ber Vn9|e$mng att8geb5rrte< S^eib^ t>on bet
nii^tj befannt tf!, mamrn fie i^m gefiiDen l^be, l^be efe^en
f$nnem SDod^ rniH biefe S^erwmibemng bed |»o(nif^ C^^ronißen
eben nid^t »ie( fagen, benn.p* 878 miberf|)rid|t er fid^, ba er
fd^reibtt ^IDa^ bei ber IBeflattnng M A^nig« Stephan Bathory
i$r Seic^nam an< bem ®arge genommen mnrbe, beffen VnSfefen
»ermnt^en Uft, baf biefe %tm fd^mndP nnb Uebtid^ gemefen fein
miffe."
IM (SegeniiBer biefer St^tUt |inter bem ^od^Itor, fie$t ein
f!att(t(^e9 jDenfntal aul f(^war|em8Rarmor, eltfi M ^ofaitn DI.
*) 'Die ^arnttte bfefei IBKbfiauecd mt fett (angci- 3nt in ^cafau an^
fdpig; f^ion im 3a^rc I5fi6 finbet fi^l unt««^ ^r- ^iat^öfjcrren
ein GasparGiiczi florentiuä, auf einem ^iTgament/ baö in ber
Jluppel be« bi^mn Zf)vtmH ber Jtir^e nnfncr Heben 9raucn
Ni Megen^ einet ^erfKeSung im 3* 1848 gefknben taotbm.
Digitized by
89
SoUetki, 0tft |ti ttibttow 1609^ im 97. feinet SeBenl,
im 99. feiner «legientne. ®citi Scü UfvhH fU^inUt ükvfttk*
fe? SM^t, »«II htt loeittf tttite« inliffoitbere He tlc^e ftktn f»ll.
SDie gi^ii ber Xb%lSMsm 9fk auf Me IBilbirifFe M
Sthii^9 tmb feiiKV ^emalitt tti 9MÜMf «ul 9n«Baflet.*) ^itr
®ette biefef fd^^neit jDeitfiiiatt UfvM fl<^ oitS ff^warjem SDtor«
movbalSDenfmalbfSiUcliAelltorybut WliDiowiadd, mit feinem
SBtlbe in SaSreltef an8 VlaBafler, nnb bem feiner ®emaltn Bleo-
nore, einer ^flerretd^tfd^en ^j^erjogin. Korybvi mar ein ®o$tt
M mff. SB^oimoben Jeremias Wiinlowiecki nnb {um A6nt()etm
9a|re 1973, ba er 35 9<#re )d$Ue, gemistt. <5r regierte nur
5 3dl^re. @}ein Seid^nom ni|t in ber nnter ber ^tl. jtren^^ita^eOe
befinbltil^en Orttft. (9Hc^ bie |eit jtretta'lt«)iele Hr. 1). ®ein
^er| befinbet m bei ben tmnalbttlenfmt «tf Sie(an9 Bei SB^or»
fd^
SDie in biefer Stap^Ut ettt|attenett Orabinfd^iften ftnb.
1) Qptt9p^ M Oabrlel von Tarnov. ^
Virluti et Honori.
Illustrissimi DD. Gabrielis Coinitis a Tarnow
Ge. Capit. Cracovien : multorum Exercitus Puloni Imperator,
plorium Patriae Senator Nepoti, Pronepoti» Abnepoti. Qnem-
dam Religio Catholica, propu^atorem acerrimum. Patriae
eivem oplimnm, familiae Reli^osae defensorem ac Mecaena-
lem manilicentisalmnm Jnra leg^eaqne vindicem Jostiaalmom
SQum esse assernnt. Sub Legea vocavlt mors siias.
Fida conjux Catherina de Warszyce prlmam in Bccleaia 8o-
lecen : Herooa deinde cinerea Ueroaa inter raagoos Regesqne
olim Regam stndioss: Mariti^ monumentnm posait. Annlver*
»arium fiacro Praelatoriim CoUegio et Sacerdotcm perpetnvm
fiindavit. Die 83. Augusti Anno 1638.
(Miyk S. M. p. 98. SUtow M. S. p. 18.)
f) ^pitap^ 5tr. SDom^erm Alb. Serebr^^ski. 16I
D. O. M.
Albertus Se r eb r y s k i Cracovien : Tar. Canonicus 8e-
cretarina R^ina, Divini cuUua propagator inexhaostua.
*) S)te 3nf(^irtft anf Johann Sobieski fte^e ^apcUc Nr. 4 bei; ^\aU
(eriften Nr* 0.
Digitized by Google
Poat Hacttlliim iatud intwi forisqne marmore ve«titnm> airea
Plxi^» Tabernacnla et tabula anteriore altaris ac candeU-
brla ex aolMo argento omatan , dotatam» dltatnm. Inter in-
defeat a pietatia opera aDimam Deo ezhalavlt Renraneratori«
Die tS. Decembris Anno CliriatI 1649.
(MLykf S. M, p. 7«. SUrow* II. 8. p. as.)
162 3) SD^aufoleum JSoni^g Stephan fiathorj.
D. O. M.
Stephane Bathor eo Begi Poloniae
Pacis Beiliqiie artibus magno«
Jnsto, Pio, felici Yictori,
Ltvoniae, Poloniaeque, de Mosch: vindiei.
Anna Jngeilonia Regina Polonine
Praestantiss : conjugi M. F. C* 1586.
Obiit pridie Jdus Decerabria 1586*
Reg. an. 10. Men. 7. diea 12. nat. 56.
(Mtjk» M. p« 76. Slarow, IL p. 17.)
l<8 4) M IBir^ofB »on Itobicea Panl Dembaki.
D. O. M.
Reverendissimo D. Paulo Dembski D. G. Episcopo Lac-
dicen : Suffrajsfaneo Canonico Vicario et OfTiciali Generali
Cracovien : antiquae virlutis et fidei Viro, avitae Religionis
cultori ferventis^imo in eaque proniovenda laboris patientis-
simo in inunere Administratoris rite obeundo: quo ille ter
Sede vacante strenue functus est feliciss: in amieitia et ho-
spitalitate colenda non minus constanti quam sincero : ob
alias denique eximias ejus virtutes et praeclaras aniriii dotes
Omnibus eharissimo et unice auiando; qui magno sui deside-
rio obiit, annum agens 79 et Menses 8 A.D. 1613 die ultima
Pebruarii, Executores hoc monumentum poni curaverunt.
(Sott>k S. M. p. 75. Starow. M. S. p. 18.)
164 5} ^ito))^ M StxatMtx ^om^enrn Paul Garlinaki.
D« O. H.
R. D. Paalna Garlinskl Cracovien: VladlalavlenrCa-
nonlcoa Sacrae Regiae Miyeatatia 8ecretarlna.
Natarae et fortnnae omamentia clama.
Vir aetato et morlbna antiquis gravia
Digitized by Google
Tn bono Ecclesiae tuendo tarn fortis quam pmdeni
In ludiciis Tribun : Reg. Judex aequus.
Comitate et humanitate omnibus charus
Cujus mortalitas non vita finita.
Ad quam pie accessit , ac Avunculo hic apposlllM«
in Domino requiescit. Obiit 16. Martii Anno 1634.
(Sottjrk 8. M. p. 76. 8tarow. M* S.p, 18.) '
6) iSpiUip^ hn Katharina Zebrsjdowaka.
D. O. M.
Bt memoriae Ulaa. D. Catharinae de Warszyce Ze*
bnydowaka , Tetaatae stirpis Habdancornm , insi^ni virln-
tnm Matrona«. Quae primi« Noptliallliialr, D, Comitia Tarnow
Generali Craeovlen: Capitaneo ad seconda transiena matri-
monii Vota Illuatr* D. aZebrsydowiee Enalf«ro Begni
Novae Civitatia Corainenai et Lanckoron: Capitaneo Jancta
folt In Religione Catholica pietatia avitae reliqait monu-
mantnin. Eccleaiäm Radiroicenaem mnro eonatroctam tarn et
Altare bi|jiia Sacelll bina fandatione cenana avctam, tamidiim-
^e aibi vivena adomavlt'; illatis hone in locnm e Teinplo
Solecenal prioria llariti oaaiboi. Visit aine liberia» mortna
aelate immatnra magno anamm yirtntnm deaiderio relleto,
Cracoviae 1683 die S3* Menaia Jonii. Fratrea Maeatiaainii
ISorori opiimae poaaernnt
(SottylL «er. H. p. 97. Starow. M . S. p. tt.)
©egenüSer bicfer Äa^jellc in bcr Sltd^tiittij , m bie §Waufo«
lern ber j^ontge Johann Sobieski unb Michael Korybut ft(^ bes
finben, trifft man noc^ folgenbe ^nfc^riften :
(Sj^itwi^ bei ibol. ®ii{fr<t^ Thomaa OboreU. w
D. O. M.
Thomaa Q bore kl Epiaeopna Laodieena t Soffirag: etCap
nonicna Cracovien: J. U. D. ad hane aram Cmelaln qna
^otidie aacria operando Splritom Deo oiferebat, etiam qnod
mortale habuit deponl joaait. Virtntea qnotqnot erant, qnl
eaa tarn In vivo quam in mortoo landare nitebantor, vix enn-
morare anfBciebant, et qaldqnid de hla, ai?e diclo, aive
acripto proniinolaraot , minora merito aaaeraerant* Qol non
Digitized by Google
tarn titulU et Infula Episcopali, quam zelo Dei fulgebat, de-
siderla saa non alibi quam in latere Christi deponen»» In hoc
Viro priaci aevi PontifieUB « pUtatem» CMuKtimoniam , can-
dorem hnmiliUtem labonimque lolerastiam restUnUiii Ecele-
sia suum tempas vidit. In Suffraganeatu 30* annorum cur-
riculo unico conlentus Christi patrinonio» hoc siogaUr« pii
sibi laboris reliquit, testimouium.
Ordinationes Sacras fecit CLVIII.
Quibas Presbyteros creavit MMCLXXXV.
Sacravit Ecclesias CXLIII.
Altaria fixa DCCV.
AUaria porlalicia M.
CaUces MDCCLVU.
Conaecravit Episcopos sex.
Obüt Anno Domioi 1645 die 3. Julii , aelalis suae 7k
moltia bene de vita et obitu opinantibua» JKicoIaoa
Oboraki Canonicoa Cracovien: IVepos patro suo deaaidera*
tiaaimo etBzeecutor posuit Anno Donnni 1046»
(Sottyk S. M. p. 69. 8Urow. M. S. p* 20.)
r 8) (S))ita)>^ M Jobannea Seliog.
D. O. M.
Joanni Selingio Vratislavien : Caiioiiico Viro pio li-
terato et qui in rebus humanis Iranquililalem animi , sum-
mum bonum esse pntabal , eafjue de causa, alienus ab omni
ambitioDe, ita aemper vixit, ui neniini inoleMus, omnibus
gratQS ac juGundas esset. Andreas Praeczlawski et
Petrua IfyszkowakI Cananiei €rftCo>ien : amico ei so-
dali posuere 155!?.
(Sottyk S. M. p. 72» Slarow. M. S. p. 20.)
% 9) (S|>it(M>$ M Sttal. IKafiettait» Georg Yandalin Moissech«
D. O. M.
Celsissimo Comili Ge orgio Vandalino Mniszcch Ca-
ilellano Cracovien: Equiti Aquilae Albae et Sanclae Andreae.
Capitulum islins Cathedrae cumsoo Principe Episcopo
lapidem bune posuerunt.
Pignus et münumenluni iitnnortalis mcinoriae
Perenniaque erga morluum ob«iervanliae.
Digitized by Google
Maneribus gestis fuil inclyta vita Georgi
Fama, opibus, iiieritis« nohilitate, Toro
i^uae bona rara Deu^s , (juae splendida Patria, Heges
Quaedant, larga illi cotitriltuere manu.
III«; Auji^ustalis comilatu«« praeter in Aula
Multiplicis 8ummu8 Praeses el Ipse fori
ille Senatoruni Hegni frons prima Poloni
Hummi «ai Generis Gioria , (ientis amor.
Ho«e« tarnen prinius quavis sit adeptus HoiKNres
Nihil in vita habuit Keligione prius,
Hanc primum culuit Patriani, Regesque secuiidü
IVec se deseruit, nec flua, neque suo«.
Postposuit meritiä Tituios, virtutibusq. aariuii
Anletulit propriis publica quaeque bonis^
Hatque Deu, sibi sat vixit; satis omnibus ille
Mortuus ut vivat, tempun in omne Polo.
Religio, Columen, Decus immortale Senatus
Patria moesta , Patreni fiel Domus alta Jübar
Roma Huos Fabios, Decios canal atque Catones.
Hic Fabius, Deciusque noftter, bic Cato iiosler eral.
12.
(Kaplica S. KaUnyny, Clrocliowakiego.)
$t)tcfc ift eine ^tiftun^ bcr Äoni^inn Bona, wie Slaro-
Avolski in feinem Sß^crPc : \ itae Antist. p. 231 fcf^reibt, neu 6er«
^eftettt unb aueiicfcbmüctt Iiat fie bcr Ärafauer SDom^err Georg
Grochowski, nadb bcm fie audi beu 9iamen fübrt unb ber 1659
geftcrben. JDafelbft befinbet firf) ba§ ©rabbenfmal beS ÄraFauer
93ifd;of8 unb ©rjbifrf^ofö von Wncfcn, Peter (iamrat , c^eflf. im
% 1545; bem biefe^ 5}Jonumcnt bie Äoniv^in Bona, wie au^
fcer Snfdjrift erfe^en ift, im 1547 fe&cn (ie^.
Oanratom Regina poteas BMa Aforüa Potrum,
CrmwU» et GnefiiM PaBtifioeiii «Utnit.
Digitized by Google
64
Sarmatiei« dum yiiiU «r^t Pater ille Senatas
Hoe vita ftmeto publica res tepuit;
Bxtincto ac vivo fovlt pU Bona* videte,
Qoae titnios dederat, haec dedit et tamnlmii«
(SUrow. H. S. p. Sl. Sottyk S. M. p« 78,)
170 SBenn man auS biefer ^a^elle tritt ^ fie^t gegenüber htt
^afriflei ba^ ^enfmal ht% Andreas Trzebicki, Sifd^ofd von
Sttafw, %tft, 1679; unb in ber i^irc^e ber Petra» unb Paulus
(0ic|ie bafelbfl) Begraben.
^ud^ beflnbet fi(^ ba ba§ alteffc 3)^onument; baö ftetnente
®rabmal beS ^oni^^ Ladislaus liokietek, ä^ater Kasimirs he$
®ro§en; gefl. 1333. Ü^er tontg üegt obenauf, ^iefed ^an*
folcum, eine Arbeit bed 14. ;Sa^r^unbert9 ^ fte^t ben anbcnt
X)enhn2(em biefer ^ird^e in feinem ^udfe^en wo^l md), ho^ 'otu
bient ei feinet ^o^en ^Uerd megen SSead^tung. 69 ift Ladislaus
Jbokietek ber erf!e i^ont^, ber fi^ in biefer ^irc^e bai (9rab
toA^lte. %U Carl Gustav, Peinig 'oon ^d^weben, b« tt mit
Johann Kasimir im gelbe mt, SttoUu eroberte, imn% er
benfelben, au^er^alb bed i^anbed «erweiten, ^tö ber Stin\%
hit 0((leflin^e befa^^ fagte i^m ber Profaner ^omberr, Staro-
wolsU, ber bemfetben bai 6e(ett gab, aU er bai sD^anfolenm
Ladislaus l^oldetelLS bejlc^tt^te: ^iefer Rcni^, nac^bem er ani
bem Steic^e vertrieben worben , na^m in ber Solge wieber ben
2^n ein.'' >r)er (2$d^n>ebenf6nig ern^iberte boronf: ^tSuer
Kasimir »irb i^n ni^t wieber einnehmen/ Starowolski ent«
segnete I bo<^ mit aller (ä^tfm^U fß^tt tfi ge^tmnifvoQ, ba9
iMä ifl launenhaft'' , nnb ber CNf o(g (at e^ se|eigt
171 IDie in biefer St^ptUt, onfer bem bereite angefft^rten bei
SSffd^sfl Gamrat, bejinbfiiihen ^Cenhniler finb;
1) d^ito^h bei ibafaner 2)e(an Mathias Poniatowski:
X.
Quisquis Virtulem, Religionem, Patriam ainas hic subsisle.
Conditoriuni hoc mortales exnvias Mathiae de Poniatowo Po-
niatowski Stemmate Sreniaua Decani Crarovieii: Abhali Ti-
necen: Referendarii Regni rlaudit. Incorrupti aiiinii Viruiii,
maximis r(*l)iis utique parein , insigne Saeerdotalis vitae
exemplum, qui magno Patriae, Ecclesiae, amicoram bono et
Digitized by Google
65
«ramnmto mIstm cmn Miirfs U9 pi4 r«li|fiote ? iHisMt»
Jdibiis *lf«kraarii Abm 1€68 non sine bonorwa lachryaiis de-
eeasit. VirUite, facti«, m«riti« imnorUlit.
(^tltt^( M Stx* ^om^mn G«or^ Grochowski : m
D. 0. M.
Oeopg-io de Grochowl»^ Grorliowski Gente Jurosius» Deeanus
Prai^my.sllen: Praeposit: Lu» eotieii: Canon: Crae: Sacrae He-
giae Majestalis Sccrolariiis hoc 8acelliini antiqiio silii def«)r-
me Marinoreo op»*re ex loto exoi nari niravll , et quatuor
Missaruni sin^ulis septinianis ptn-p'^tuo (Urendaruni dotation«^
auxit, atque vivens isto looo Mt'pnirliriini sibi parari fi^oit, in
quo podt fata quiesceret. Anno 1659. Diebns uU: Jolii Pram.
morluus, vX sepullus penes »Sacristiam.
(Soltvk S. M. p. 79. Starou. M. S. p. 51.)
3) <£|^tta^^ be9 iSrafauer SDont^mi Joseph Ron^alnki : m
D. T. O. M.
Josephus Hogalli Gent« Vannien: Canonicus Cracovien: Cu-
stos Kiele: in Deum, in proxiniiiin in Ecciesias, pius, mise-
ricors, liberalis, Redemptoris sui memoriain recolens, de
Passiune Christi in hac Koolesia, de SanetisNimo Sarranu-nto
in Kieicen: Missas perpehio cnrandas fundavit Kcch^siain
Mancti Adalberti, Dolurosae Matris »Sacellnin Kielciis a fun-
dunit;ntis erexil. lizenseni Parochiaieni i^i^ne absumptani ref»*-
cil, ornavit, dotavil. Aniniae quoque suae prospiccre volens
ex. censu super Domo ad Purlam CastriMi: non mediocri
suMiptti ronstnirla , Anniversarium constituil.
Vir seaiu, el V itae »Sanrtitate V' enerabilis, octuagenario ma-
jor 1765 i\ovenibrU 12. obiit.
(Soltyk S. M. p. 80.)
5) SKaufoteum M itrafauer Stfc$of9 Andrea« Tnebidldsm
D. 0. M.
Hoc frontis honore et gralo pondere «luperrilii cnUuque Pa-
storalis Trabeae insig^nibus radlanle ftilsit. Andreas Trze-
bicki Episcopus Cracovien: D«x fcieveriae. Qui post exerci-
taiu Virtatis et sapientUe •todiis illa&lrem iloiiiae indolem
5
Digitized by Google
admotus siipremis Aula» Officiis Majestatis Poloniae in Cen-
turiatis Rom. linperii Comitiis ma^nus assertor, Procancella-
rius Regni ad Nenatorem Praesuloamqne Purptiram ereetus,
Electoralis Hegum Lechiae Campi vacua tunc Primatiali Sede,
moderator et Praeses Totins Sarmatiae os et ling^va lactua
Magnum Joannein Terlium Regem dixil. Perpetua illi in re-
bus Patriae adversU et difficillimis temporibus conttantia»
invietaqae . animi firmiiudo ac sublioiitas plane incomfarabi-
lia, mimm severitatia ac mansuatuduiis temperamentum«
eilDCta in exemplum et veneratiunem coniposita. Inter ardua
Canailiorum ubi nudus Gordiua ibi ille Macedo et Ensis. Pro
Deo, religione« Ecclesia murua Acheneus , Antiqui moria et
disciplinae Cleri contra labern saeculi vindex el atator. Inter
Miyeatatia et Libertatis discriinina rarani innocentia paeatae-
qne d ▼oto Publico Patriae landem» Anno 1666 primoa ac
praedpona tulit. Involucra mentium exoaua , nive^m pectua
lucidomque interioris vitae crystalluin Gentiii Cy^o aoocon-
eolorem uniee adamavit. Plenoa ingentibna in Patriam Eccle-
■iam pauperea , meritia profoaa in emnea oltimia anis tabnlia
mnnificentia» aeptaagenario major aeternitatem ingreaaoa.
Anno 16S9t^. die 88. Decembria.
Cratae Nepoa Gaapar Cienaki Decanna Crac: Avnncalo ano
poanit.
(MtylL «. M. p* 61.)
m 6) ^ita)>^ bed j^rafauer v^uffragan l>iicuLaua Oborski.
D. 0. H.
Nieolana de Obory Oboraki Bpiacopna Laodicen. Soffraga-
Beiia» Scholaatleiia* Vicarinain Spiritnalibaa et OfBcialia
Generalia Craeovien:
Bx Üliiatri ae pervetuato Colnmn^nun aaiignine pro minimo
reputana anblimiori pietati coqfunxit In Denm, Bcdeaiam,
Re|^ea, Clermn, Dioeceaim et Baailicam hanc, pietate» lelo«
fide, exemplo öbaeqnio et liberalitate, celeberrlnraa. Inter
ardaa trl«ni Tigillantiaalmoram IHnatriaaimonun Cathedrae
hiiiiia Antiatitun Petri G^bielci« Andreae TrsebicU* Joannia
Malaehowakl, ampliaaiinae higna Dioaceaia Ilegetia» patemo
regindne et Tlgilanti eiira conaplenna. Keenaata ArcUaplm«
patna Leopottenaia dignitate* totna in Cleri diaeipUum 0am
Digitized by Google
m
InstituU» piasqae «lemosynas efi'usus. Dum omnes Coniiiliia
meritis, exemplo, aere et mviocibiU charitate juvat , defen-
dit, relevat et oompleclitur» intercuraa bono poblico impen-
aaa plenus dierum, ac ineritorum, ad plenitadinem aeternae
mereedia die 16. Mensis Aprilis Anno 11*89 evocatur, aetoHa
78, SacerdotU 55, Epiac. 81.
(SotiylL 8. X. p. n.)
"Außerhalb tiefer ÄapeUe, in bcr 5Zä6e be§ 6i)cvö unb be« 176
^Uufoteumc; \)on Ladislaus Lokietek , befinben fic^ noc^ fol^enbe
Snfrfjriften :
7) (£)>ttap^ 6ed Acafauer ^oml^mn Ludwig fisembak: -
D. M.
Aeteraae Memoria«
Lndovid a Stopow Saembek lIl^|oria Secretarii Regni, Crae:
yarmien: Canonici. 8i genna reqoiria? magntim et illnatre
eat Comitom Imperii a Shombeck per anoa Aboriginea , pro-
pago Franetaci Caateliani Gamenec: et Annae a Rnpniow Vi-
lina» fitanielai Primatia Regnt, Chriatophori Episcopi, et
Principia Yarmienaia, Michi^lia Decani et Soffk-aganid Cra*
covien: Joannia Cancellarii Regni, AlezandH Palatini Sira-
dien: Praeelai Caateliani Voynicen: Franclaci Dapiferi Regni
germanua Frater. Chriatophori Bpiacopi Vladialavienaia,
Franeiaei Vialicenais, Petri Oawieeinu Caatollanomm, Aato-
nii Palatinatua Cracovien: Succamerarii Patrnelia et aliorum
Procerom Patraua aut Bfepoa. Si Virtntem? haec nullibi da-
rina Iszit Totum ae vidit in ano Sobjeclo. .0i emditionem?
haec in celeberrimia Univeraitatibaa colleeta elamit
Exterornm deliciaa vidit non aenait
Ubiqae moriboa innocena,
Eednx ad Patriam, honorea de ae certantea invenit, Sacroa
tarnen adniiait Quibaa Judex in Tribuialibiia Jiiatna effolaiL i
Hia dotibns praecellena, Augusto aecando Foloniae Regi foit
gratiaalmoa. fitt tantua in viridi , quantva fatnraa erat in ari-
de? multa paueia. Forte immatarae mortis praeadoa^ in
brevi explevit tenpora mnita. Sepnltoa in hac Baailica 3 Ho-
naa Jmili Anno Dni 1710, Cni hoc lugubre monomentnm fra-
temna amor Bpiacopi et Priocipis Yarmienais poanit
(Sottyk S. p. 89.)
Digitized by Google
(B8
m 8) ^&^ta^ M HiMliith hofMt
D. O. M.
Hyacintba -t^opacki
8arrae T. et Medeciuae Doctori iMtius Cathedrae Canonico,
ad 8ancUiu ülariain in Foro AjrcliipriM^ylttro Saiidumirieii:
Decano, meritia de Aede hae Macra atiisquo« de Urbe ac Ci-
viboa conapicuo, qtu judicium auum, Procerum Conailüa»
virea ac dotea« atrenuia in rem Bcdeaiae laboribaa, opea
Templornin ornamento et paoperam aubaidio, aetateni ho*
neatati , vitam Religioni , mortem pietati eonaeeravit. Corpua
quidem auum ad B. Y. M. in Circalo aepoHri, ttbl uberiorea
ejna laudes in dnplici extant Epitaphio. At benelicia ana
plnrima in Templo coUocarl feclt.
Pemnltia tttqlo monamaiitia
Hoc grati animi caiiaa
Sno eonfratri chariaalmo.
Memor beDeOeiomm Capitvldin poapii. Anno Pal 17i6 di«
16. Aprilla.
(8oltjlL8.Bf*p«9U
13.
m Rapr(fe ber Seifigen Bo5ma$ mb Damian, attc$ hie
Zebrzydowski*|(^ü üof fillü ^mmi,
(Kaplica 88* Kozmjr i Damiana , kapl. Zebrzydowskieg o.)
fbitft ift im 14. 3<t^^ttn^erte mite S^ift^of Johann Oro*
tho auf Unfoften bed 5^rafauer <Sanonicii8 unb tSantar Martinna
geftiftet. <^p&tn mürbe {te burd^ bte SeftamenttooSflreffer nai|
Andreas Zebrzydowaki neu ^ergefteHt. jDafelSft Befmbet ftc^
bfffeit X)enfma( ; er mar SSifd^of ^ ftarb 1560 unb i|i ^ier beigem
fe|t. (Sin ^mtxM ebenba befinblic^e^ 3>enhna( tfl $ur (Sfimcrtttig
an meiere ©lieber biefer ^amilie auf^tfUüt, namentlich an Nico*
hma Zebrzydowski , SEftoimoben «on ^rafau, bet hm^ hm
S^rgerfrie^, ben er im Sßatertanbe ent^ünbet, eine tramrigc ^t*
rü^mt^eit erlangte unb 1620 ftarb.
jDie ^ier befinblic^en ^nfc^riften Uuten :
Digitized by Google
1) 9pii$pi bei Mmmum Aadr. ZebrBjf4«wskls 199
Rdmo In X«to Patri Domino Andreae ZehrzyHovio de ViancE-
bor;j^ Dei gratia Episropo Cracovien: nuoriiiii .sapiKntisMiiiio-
null Andrea»* Cririi \rrlii«*pisropi (in«\snensis el P«rlri Tomi-
cii Episi'upi Crao(»vien: Aepoll, ina^'ni illius EraNini HottM txIi
Discipulo et Audilori, VIro pnidenli, disiTto, frugali, sobrio
ac temperato , de Christi Ecclesia , et de universa Repiibliea
optinie inerito. Fratres et Executores Domino siio liberali.s-
simo maeAti posiiere. Morilur Wrzesnia ex Patria Craeovien:
rediens Anno Duniitii 1560 25. Maji aetatis 6^1 exaclis.
(Starow. M. S. p. 60. Sottyk S. M. p. 92.)
2) :^enFnia(ber Zebrsydowski Nikolaus, Kaapar, Sta-m
nialaiu itnb Peter:
. D. O. M.
Bl derellclae suoruni memoriae
Nlrulao Valatino et Generali Craeovien; Duoi Exereituiini
Maji^no. Calvariae et pluriiim Finulatori muriitic: tum et
Gaspari eomiti in Vianezborg, Cali.ssien: Palatino, Stanis-
lao Deeano et Petio liiijiis Basilicae Praelatis, Zophiae Vi-
toviae Castell. Brzeninensi Zebrzjdoviis hie sepulli.s, Ata-
\is niajoribuätiue suis. Josephus Caiionicu» Jioc mariuor po-
8111 1. Anno 1675.
($oXt>k 8. M. p. 93.)
^uf ber entde^n^fettcn ®etti utittf ben ^fCabiii bcfnibc«
m folgcnbe j^mMrifleii:
3) (ipitapfy ted jlrafauer ^^(rc^ibtacon Andreas Pegowski : 18I
D. O. M.
Andrea« W^gßwM , mni§ Stlima ilrohidiacMMM OracovieiK
In BceleaHa ColleglttM TUUoen: Cantor et Scarbimiri:
Seholastfcos , 8acrae Hegiae Ifajealatia Secretarina. ParU
ainf^laria eniditionia et prudentiae decora, Pablico merito
in Jknla Regia proapere inpendit Legationia Regiae ad
Aagnaliaaimam Ferdinandan Tertinm Imperatorem munere
Secrelarii, et po«t ad Prtncipem Tranajlvaniae honorifice . •
perfonetoa eat. Bändern animt dexteritatem Illnatriaeimo et
ReverflndUlaimo Domino Andreae Trveblckl Bpiscopo Craco*
Digitized by Google
70
vien: D«ei Severiae in graviorlkw Hegotlis Pri»1lcl0 eidem
intlia^ commissis Iau4ab0itei* exhlboit. In Jndicii« Tribo«
nalU Begni, eonatantiasimn« jastitiae asaertor« in Officio
•00 Bccleaiaaticae Cenanrae et adimplendae aibi incambeotia
aollieitadinifl exactiaainiaa cultor. Haec praedara et alia
landabilia virtntnm dorn indefeaso studio honori aao incea-
•anter accnmvlat: octaagesimo proximna ad Caeleatem Pa-
triam tranalataa est Cracoviae die tft. Mensis Julii Anno
Domini 1680.
(Soltyk M. p. 9^.)
182 4) @{)ita)>^ be^ ^rafauec ^om^errn Andreas Pien-
kowski :
D, O« M.
Nee non posthomae ac nonquam intermoritnrae memoriae
Prli et Adm. Rdi D. Andreae Pienkbwslii Crac: Tarn: Cano-
nici. Qai post praedara bellicorum facinorum inöii^nia, fo-
rensibua stndüs exercitas et Juris Patrii sjienUa e^egie
instrnctus» primnm Districtns Terrae Crac: Camerarias
Granitialis et Cancellariae ^'nsdem Officii Cracovien: Regens
tandem hujns Bedesiae Canonicatu positus, Tribunalis
Regni novies Deputalus Raro exemplo Jostitiae et Jurium
Capitularium vindex eximius. In suscipiendis pro bono com-
moni laboribns et oneribus promptissimus, in susünendis in-
defeiaQS« in componendis mira dexleritate et prudentia, dif-
iciliorilMia negotits frequentissimus. Immortalem Nomini suo
gloriam aetate ad ultimum prope Senium pruspere provecta
asseruit, Demum Novisaimorum memor providd sibi suiaque
consnlens, in rem Bedesiae non panca» in aubsidinm latenti
aegestate pressorum multo piura postquamdisposuit, ordina-
▼it, obdormiril in Domino. Die 8. Bfen: 8eptembris A. D.
1683 aeUtis suae 98.
(Solljrk 6. M« p. M.)
Digitized by Google
9t
geiidtittt
(KapHca 8. Waurzynca, kapL fikarsewakiego.)
^iefe Stoa^Ut i{i neu ^ergefleSt bwrd^ Stanilans Skarsew-
Ski . gel», im 3» 16t5. ajafetbft Bepnbet ftdj aud^ b<i9 fd^ke
Sronsebdihnat in SBlt^tUf hti Sttataün^Xm^tm Thomas
Rogowski, ber sede vacante M IBt^^itm abmtiHflrtrte* S)ie
(ier befinblid^en Sn^riften [xvbi
1) ®c9 sbbettannten Thomas Roinowski: M
Tbsmae Boinowskl CtDonieo Cracovien: qoiiiqiie Bpiseopo-
nun Ofleiali» vivo in omnes hominmn eonditiones Jnolo.
Anno Domini 1540. 21. Jamiarii mortno, Bxecatores ox pfo-
täte posaornnt^
Hoe ego qui qaondam ftioram do Stirpo oreatos
HosBornm» oondo mombra roposita looo.
Ooi Don eoDsilium do^at, non copta rornm,
Bt nisi mons fallft. fama porennis erit.
(Slarow. M* 8. p. M. Soltyk. 8. M. p. QV.)
2) Ztnfmai be^ SBieber^erfteUerd biefer RapeUt, StanU- 18&
laus Skarzewski:
D. 0. M.
Stanislao Skarsowski Scholastico Cracovioo: Canonico Flo-
censi, Viro probitate, pradentia, rerum usu, raoruni gravitato,
animi oandore, humanUate, hospilalitate, in paucis praeclaro.
Hinc fllios amiciUam bonis oninibos obviam Principes Vir!
pleriqne «mbiüos« qnafsita conjanctiono colnerunt. Hic titu-
lorom nitro eonflaentlnm plerisqae ezpetita fasUgia velut fa-
stidieno ae generosa moderatione recusans alienao virlalis
promotioni vaoabat. Huic siveaotaSy sive fortnna, Htae so*
latilqoo tantam indulsit ut apprime dilectum ex Sorore Ne-
potem AmpUasimae hiyua Diuecesis ADtislitem prope decen-
ttio conspexerit et cum Nepotis ex fratre sui filio in 8acrum
BaaiUcae hi|jns Ordlnem eooptato Avns idem qoi et Frater
Digitized by Google
qnadriennio vlxerit. Obiit anno Salutis 1652. aetalis 80. Nirolau»
Dftpifer Nandomirien : Patrui B. M. memor ingeniiacen« poAuit.
(Starow« M. S. p. öO. Sotlyk, S. M. p. 97.)
186 3) apitap^ ht9 Sttüfwtt jOom^emt Johann Komecki.
D. O. M.
Joannes de Kuwnat> Kumecki Cracoviun: Vladialavien: Plo-
cen: Canonicus.
Qn\ niultis Ecolesiae et Hegni obseqiiiis infati^abilis. Quan-
tum modestia, sinceritate , liberalitate cnitail , vitae tempora
testantur. Yixit Annis 67. pie mortuus Anno 1702.
(Sotlyk S. M. p. 99.)
m 3) <£)>ita|»$ be9 Stx, 2)om$emi filebaatian Komecki.
D. O. M.
Maatiam» de Kowatty Komeckfi Craeoi4ein TladblavieiK *
CaAonico Piraeposito Sandomirieii: Sacrae Regiae M^feataliB
Seerelari*.
Qui vetoato Nataliom aplendori de Armia fillepowraii parem
animi indDlem nactoa. Domi et apad Bxleroa probia Artiboa
excoltna» ob exloiiaM aBimi Vlrtatem« pradeatiaai, dexte-
ritatem priaelqae moria et eaadaria afngnlarea gratiam
magnia in RepabUea viria dileeiaa. Et ad Tribimalitia Rgni.
Jndicia aaepina Depatatna« poitqnam in Canonicatu Vladiala*
vien: 44 in Crae: vero 86 annoa praeekre exegiaaet ; fnaigni
peculio in variaa Eccleaia« nltimae voluntalia Tabulia piA ero*
gatOy ad aeternae retrlbntionia abiit Coronam. Obiit Anno
Domini 1680. Die 7. Angnati aelatia anno 68.
(Soltyk. g. M. p. 900
15.
188 BopffTe bt9 9rtC Slott^ta», attc^ Lipskrsche T^apttSt
(Kaplica fl. Maeieja, iUpL Lipakiego).
(Sie ift tJöit Andreas Lipsius (l.ipski), SBifc^of »on Pra-
tau, geft. 1631 , ^eftiftei, nrnnüt and) teffen 3>enfmal, mit aucf)
M be^ Job. Alexander iäpski, ^arbinat unb ^ifd^of von kxa^
DigHized by Google
73
®Hftor fein« Aefleit. !&ie in ^otm einer SUtpptl ^effoltete SBIil«
ift fd^to gematt, Me ^fnfafnrarBeit tfi foref^tHg anftgefft^,
He (Sefimfe. ftnb «evgolbet, «nb bie mannotnen ®4nlen evl^^^en
i$v flatttid^e« m^t^%
^ ^nfc^viffen brr in biefer ifpttir befiffbKc^ SDenfml»
Ut Uesknx
1) Vttf bem fRnttf»(ettm be§ 8if^efi An^hw Ijlp-M
D. O. M.
Andreas a LIpe Llpski per Virtatem, merita* doctrinam,
ex Diinoribafl fiaeerdotOa ad Bpiscopatam Lnceorenalani, ex
ProeaDcellariata Regni ad Sapremam CancelUriatum, ex lila
ad Cathedram Vla^alavienaeni in^le ad Craeovien: ab hac de-
mnm el a mortaliboa» immortali auo dimidio ad Goelom.
Mortali iminorUlitateni praeatolatorna ad tumnlnm tranala-
loa hie qufeacit inperatite fama , per ea quae anperatea ipae
pro EccleaUs Frfncipe, Repubttca dixk» AmU» acripsit,
obiit Varaaviae die 4. Septembria Anno Dni«. 1631 aetatia
anae 59.
(Starow. M* 8. p. 49. Mlyk. 8. H. p. 100.)
ff) bim SbMifafetim be9 Jokami Aleitindef Lip- im
akf »)•
Joannes Alexander »Sacrae Ronianae Ecclesiae Cardinalis
Lipski Episcupus Cracovien: Dux Severiae. Secundus e Domo
sna hoc liimiilo claiiditur. Meritis de Patria et Ecclesia facile
primus. Praedecessorem suum Andream aequavit Infalis Epise: ' -
dictis, Re^ni Pro. et successive Cancellarius , Purpura sn-
peravit , Sarrae Honianae Ecclesiae Cardinalis factum. Augu-
aü Tertii et Mariae ,l<>8<'phae Regum Poloniae coronator«
Obtit KieicUs 20. Februarii Anao UM aetatia Ö6.;
lo Capella hac
quam, aere sno refonnavi Mt et data aoxit Man «Hfanm
exfeetal« Qai lagia kaaa noritma ipaa» mortoa pramra
Fa^vlaHii*
' (SolUdi. IkVLp, IM).
Digitized by Google
74
191 3) apitap^ beS Bartholom. 8zcsepkowfki.
D. O. Ii*
8al»8i«te Viator et Leye.
Marmor hic Ossa non Nomen sepultum fecit Bartholomaei
Sscsepkow.Hki Canonici 00. 88. Mausolei D. Htanislai et
ifltius Sacelli Prabendarii , ac olim V. CapituU CracovieDais
Vice-Procuratoris. Qui officium boc raro exemplo et magna
prudentiae lande ita administravit: ut omnibus carus eacet,
Senectam nactus honeatam, poathac abdicatis omnibna Ne-
gotiis , totus soli Deo vacabat. Cnmqae in Heliipoaoa et egen-
tes liberalitate ma^nus fnisset, major ne eaaet« mora invi-
dit 8acramentis itaqoe Catholico Rita munitas» fiinua caris
aibi Omnibus, animam Coelo committens, inter manus ami«
eoram (ut vivat) pie obiit Anno Domini 1664. Die 2b» De-
cembria.
(Solijrk. S. M. p. 102.)
IW 4) ^pitap^ bt% ^at £)om^erm Jacob Gorski 0*
Reverendo Jacobe GorakI J. U. D. Archidiaeono Gneaneaai,
Canonico et Arcbipreabytero Craeoy: CJniveraitatia Profeaao-
ri» Pro-Cancellarioqve eeleberrimo ac Quadern octiea Rectori
diligentiaaimo, Diacipolornm copia clarlaaimo* acriptori di-
aertiaaimo, ac propterea H. Regi Stephane chariaaimo. To*
atamenli Cnratorea et amici praecati Requiem aeternam boc
monumentnm poanere. Anno Domini 1585 die 17. Junli.
(SUrow* IL 8. p. St. Mtjk. S. M. p. 108.)
198 5) (Spitop^ hH itrol. ^om^irrn Softer htt ä^eio^te
Lncaa«
D. O. M.
Reverendo Domino Locae Doctori Tbeologo , Canonico Cra-
cov: Praeposito Osvecimen; Cardinalia Maciejovtt Bpiacop.
Cracovien: Auditori, Bpistolae Paatoralia Romana cenaara
«pprobalae Seriptori. Qni com omnem aobatantiam es magao
vectigali paraimoniae colleetaffl» in pios ac paupemm na«av
Me Capitulo Craeovien: diapenaandam relinquisset; Conai*
lio Salvatoria fecit aibi amicoa, qni Ulam redparent Inae-
Digitized by Google
9t
terna Tabernacula. Obiit prope Octuajs^enarius Anno Domi-
Di IftSM. die 14. Febraarü Executores Te8taitienti M. M. P. P.
(8MUNIW* M. A. p. M. Mlyk, S.*M. p. 10).)
6) @)>ita)>^ bed Straf, Domhmn Christ. Chrunowaki. IM
D. 0. M.
PrlK «i Adm. Rndo. Domino Chrislophoro a Chronow Chro-
nowfki Ciacovien: Handumirien: Canonico, 8eholastico Kiel-
emh H. IL 8ecretario, Viro in AoU H«gia apud lUustris- :
•imos H«roo8 ob ingenii praestantiam , et in «yendo dexteri-
tatem boni et clari Nominis. Quem lustra per qoinqne lUu«
striflsimus et Reverendissimus 1). Andreas Trzebicki Episco-
pus Cracovien: Dux 8everiae, Senator de Republica difficili-
mis temporihus meritissimus , tantopere in pretio habiiit«
qvLoä naUius Of^ciis frequentioa, familiariue« Intiniius eieret.
CuriaeBpiecopalis et in ea Gasae arbitriunit eustodiam fidem,
moderameo crederet. Ast o fragiles homanas spes! Vir Bc«
cleeiastes probus, nemini gravis^ in arduis infractus, in nie«
dio earsu Hunorum : dum Praesulis aui beaeficentisaiml ex-
tremae voluntatis destinata sollicita cnra exequi adproperat;
morbi malignitate Vitae stamina rupit et 4'° post funera ejus-
dem mense in Sarcophagum delatus est. Anno Domini 1680
die ultima Aprilis aetatia Öft. •
(Son>k. 8. M. p. 106.)
7) (5;^i^a^^) be« Äraf. JJom^errn Dominik Kietczewski: 10&
Doninicus Kieiczewaki Bpisc. Hermopolitanos et 8uffraga-
nens Helmensis. Bccleaiae hiyos Canoniens , -hovicien : et
Kielcen: Collegiatarum ac Parochialis Oswecim: Praepositu«.
Vir litteris exealto«, qni dndnm Christophoro Hs&embek Pri-
mati Regni famiUaria et ad Latos Auditor Generalis; tum
decedenti nltimae volmtatie Bxeeutor. Dom ab Andrea Za-
loaki Bpiacop. Cracovien;. id almile ninnus Jurisdictionis pri-
nam coassemptus , et impost Vicarius Chsneralis CracoTien;
«anatitutii«« pUiriiia iii.P«blico Ofßciis ^^lorioae functus et
praeeipae circa conipoflitfonem inter Statut in congressu Con-
stitutione Anni 1764 urdinatu , Jurium et Privilegiornm Ec-
eieaiastici Statue moderator fuit. Intra perturbatam Regni
IraDqiiiUitateni aeviesle adverao miUte* BcclupUe iivlp. et Ca-
Digitized by Google
fitak»» «i K9mUmA% pMrfciilt pltrinviii inft«rrtvll Demmi
aetate vilte nm ad Aiims TS perdocta, ptenut Vlrtotaiii
ae merltorttm oecnbult. Amm DI« fS. Pebraarii. Bt
in Capella UaeieJoTiana hia proxima aopaltoa aat Ci^s Ma-
' nibvB ad perennem memorlam et eicitanda piornm Saifraf^a,
maesta familia ana eam Testamentariia Bsecntoriboa posuere.
(SoÜt^k. S. M. p. 106.)
IM 8) ^Htopf M IKvo!. ffvifitiafon BraamiM KratkoivaU!
« ' '.-
Hfc Situs est
Erasmus Krelkowski Archidiaconus et Officialis Generalis
Cracüvien: obtenlis niajüribus Honoribus si Virlutis et labo-
ris praeminin quod olim fuisset. 8ed beus ! 8acerdos vide et
imitare. Innocentia et randore, agere et pati pro Ecclesia,
nibil ambire, in Tribunali aequum esse, amicorum mores
nosse et odisse, ubi et quando opus erat. Huic cum ultimum
vale dixisti, praemium Immorlalitalis preeare. Obiit Anno
1639. Die 19. IVovembris aetalis lllustrissimus el Reve-
rendissimus Jacobus Zadzik bumanis exempto per saos £xe-
cutores poni fecit«
(Starow. M* 8. p, 81» flottyfc S. M.
107 ' 9) (^\t(ipi M ^vat SDom^errn Job. Adam Koniorowski :
O. M.
Joannla Adamf a Komorow KomorowaU Abbafiae W^ocen:
AMnUrtrab Ganotiicl Cracaviem Andrea« Upaki «Hm i^a-
d«m datbadrae Bpiaeapi» «x 0oror« li«p«li QaM» «t A«a nan
pvaaMBiaaent, Virtaa, d«st«ritaa, prudantü« ViMpl« gralia
In Bumnio Keel«aia« Patriao honorla graia bravi ealloaaiaat.
natate teaigni«, dnelriaa aoHdua« vIta «t moribna liil«g«rri-
«iHyBiteoria Caacailariao ilcgiii E«|p«M «ammoranH pavinm»
lii fciiu i — iqn« anidtia flomCiiateaak Tr%eainiaNi qiinlOTi
agana annnn Invidia« telo m^gfmm; poal m a gwaw marba-
ran congeriein, FaConun taaUbbilaai moriaaa doenit
Ann« DandBl liUT di« fi. Oatobria obM« BaauNMli Aunrala
0iliO9«thiia de Mehataw 8. R. M. Aidiea« vtv«iitia amanllaal»
«na, d«fiHMto moMliaaimna aneHa ergo peni JaaalL
(fliataw. HL 8« p. M. M^* 9» V. p. 109.)
Digitized by Google
el CbirlMimo Viro D. Lucaa Podoski Praepo§ito Onesnen«!,
CaBOBieo CrACOvien: 8. R. M. Secretario ingenio , doctrina,
prudenlia» d«xt«riUte, moraoi elei^antia eani gravitate sper-
tatifsiroo. Ideoque 8«reniMimoruin Regnm filigiamundi Augu-
aü et iBlcfiiaoi apod invietiaaiiiios linp«raiores iloiiianos Ma-
ximiliiDOiii Seeundam et Endolfum MeGondum, terNuDtio. In
NegoUia peragendis, ellficaciM. nionumentum. Reqaieacat in
pace Amen. Anno Doniini 1&84.
(SUrow. M. 8. p. 81. floUyk 8. M. p. lUK)
II) et>ita|»$ bei SDom^emi Martin ZjrdowaU : im
Reverendo D. Martino Zydowaki Gneanen: Graeovien: Cano-
nico modeato, pio, mltf et Induatrtoao Viro Anno Doml-
ni 1592« Die 10. . JudII aelati* anae dO ex liac Tita anblato.
Amieoa confrater et Bxecnlor naeataa eoi||«DCtiaaimo amico
paantt
(«aniw. M. 0. p* St. Soltyk S, M. pb 11t.)
Bakede ter tjeif. Ularia Schnee, anc^ Macigowski'sche BapeiTe 200
(Kapllea P« Mary! lifnleMj, kapl. Maei^owakiefo.)
X)afel$fi Befinbet fid^ M 0^aiifo(eum Samuel Maei^w-
aki'a, a^i^of^ «on Jlrofau, gifl. I&60, mU bcfcii auf bem ^bm
(o^>aei b(finbli(^er ^bbtlbuttg. 3ivtf<M bitfer luib bcr fal^iNbiil
üo^ieflc ifl ba9 SDenfmal bed fiafteaanl Belak PisUr Bura-
tynskif^ift 1558, bei nam(k|Knf bic libem er bte Ranbbot^tn
an^^f, nx((^e ben ^ontg Sigmund Aogust bat^en, fr möge fl4
von feiner ®attin Barbara Radziwill fc^eiben laffen^ bie Sfti>rtt
f|lfM|: ^(ÜM« Hlnige itentt c9 iii(|t aat^ feinem ^licbtit, Mit
ettDa anbere tete t^n, fonbem ^um S^eflen bed Staate« |ii
)>ermä^(en. ^ic^t feine ^ugtn^nü^t feine Ob^en, fonbem kugtn
unb £)^ren berjeni^en, bie i^m jur ®eite fte^en, ^aben für t^n bie
@attin färitttod^Um'^ (Gornicki dsieje p. 299.) SDte ^nfc^rifteil
bcr obengcnoimteii lutb übrigen (StabbenCmaUr finb:
Digitized by Google
78
M 1) SDil fllttiifolram M UmI» SMfi[|ofS 8am. Mai^waki :
Sanmeli Maciejowski CracoV: Bpiscopo, Re^iii Poloniae- Cant>'
cellario, Viro omnium 8aeculorum memoria dl^issimo. Qu!
praeter excellentem in omni genere virtnUim praestantiam,
ac moUaa praeclaraa animi ingeniique dotea ; hac f nfelicitate
temporam , non modo Tetereni Det 0. M. Relig^onem ac dig*
Bitatem Ordinis Ecciesiastici , Ternm etiam totina Reipubli-
ete tranquillitatem , consilio, prudentia ar integ^ritate sna
■usünuit. Curatores Teatamenti Patrono B. Mer: posuerunt
1552. vixit Annes 58. morilur Anno Domini 1550 die 25. Oc-
tobris.
(Slarow. M. S. p. 49. Soltek S. M. p. III.)
m 2) Qpit«]^^ M ^ca(au«r 2)om$e(rn Peter Studsinaki:
Heu« Viatori
Mkare ante Aanos SeDoetatem
Petrus Stadainski Canonicoa Cracovien: Ardiidiaeoniia Za-
wiciioateo: pietaie» prudentia» vitae integritale, canltiem ra-
goaque saperavit Hinc Bcdeaiae atilia. CoUegis amaliilia»
amieia deaiderabtlia , omnibaa denique chama« tranaivit ad
mortem Anno Salatia 16J6. Septembris ft. aetatia 37. Ta
Vinter meditare <n eesnimodna sit mortem tranaire nd nee
▼el noa ad eam ?
(SUrow. M. 8. p. 48. *) Sollyk. S. M. p. IIS.)
«)3 (ipitap^ bed ^r. ^om^ettn Job. Fr>di7chowaki.
. Jean Ifaria !
Jeannea Prydryeiiowski Cracovien: iiiandomirien: Canuniova
8. IL Iftie. Secretarinn. Nobilitatem generis pia Virtnte
anetim, dum ubiqne probat, Regi, aummiaque Viria gratua;
et qnia humanitate eleganti omnea. de?inciebat, ab omnibna
pro deUetta habitna eat, aoli morti, cujus vi iinitiaturae ab*
repfua, eharnane an invisua? dicat qui sapit. Uuic aat eat,
qiH»4 pinoeat Snperia. Tu Lector Vivo bi longiorem optabas
-vitani? Mortno aeternam apprecare Requiem. Qu! Annis 56.
. exnetia 18. Decembria Anno Jnbiiaei Ift^. eben! moritnr.
(Starew. H. 8, p« Mtyk S. M. p. IIS.)
•) 8tarowolaki ßfyct i^n pjutl^ mit bfm 9tmta SkIdsinakI an.
Digitized by Google
17.
(Kaplic« i, Tröjcy , kapl. Tyiickiego.)
^ii tfl btm| hu Stim^fm Sophie, geBome Sörfltn oohm
iüew, «ierte @atttmi Lidiilm Jagietto*a, geft wib in
biefei; ^(M>elU («gefeit, ^epiftct <S^)>Ater befHmmtt Peter Ty-
licki, ^ifd^of «on j^rafau, gefl. 1616, im Xeflameittc etn Stapi*
toi $u bmn ^ecjlellung. ber Oruft unter biefer ito^eOe fifftt
er beflatfot 3it bn Mapt^t felbft befinbet fid^ fein SDenfmal,
bad er, wie Fr. Ssembek. in feinem Briefe über ben %9b bei
üraeauer S3if(^ofl Pet TyUcki, 4** Sttatou bei Andr. Piotrkow-
csyk 1617 p.32*) fd^reibt, fi(^ «M^ bei Sebseiten ^tfte feleii
loffeiu 2^ neuefter ^eit ^ iwt wieber biefe iK<M>efle }tt t>erf4o'
nem unb in einem ber <Be§eniMart dnüimeffeneii Gefd^tfe au^ii'
Hm&ätn begomieiu
Unter bem auf k Pfeilern %t^ttn 6§or ift UM m bcm
en ISingoimltl^or in ber SRmier ein SBadrelief in S3ron$e, jum ^
^nbenfen an StaniaUue Barek, beffen f(^n in ber i(o|>ette ber
Unfc^. iiinber (<«•) (^tod^nund gefc^.
^t^t» dUic^falU ein SDenfmoi M Peter Kmiu, JK^n^toS
marf<iM^ unb Sl^otmoben von SxafMi, geft 1505, unb biefem ^ur
Q^tt eine ^tntne w, ^fcßOfi^, i&ber beren k$pf bte ^#fifi
|ie|t: 0« hnnieroaqiie Kailne magai boapee videa » fvo nm
prnestantior alter Sarmata corpore ac nente fuit
Die ®t«itne fetbß M na#e^e Snfc^fi:
Jesu Chrisle Fili Dei vivi
Haec Barbara Fulstinensis dieavit tibi.
Illius Viduae niisert^re, Maritum Petruin Kiiiitam suseipe
ac omnea Knütaa qui ad hoc »Sacrum quieacunt altare in Abra*
hae siau repone.
*) IDer poinifd^e Zita lautet: O smierci X. Piotra T^lickiego
biakttpa krakowak. Hat Fr. Scembeka, %** w Krakowie u
Andr, Plotrkowesyka r, 1017* 8, 32.
Digitized by Google
Petro KmiUe Palatino » Kmitaram ultimo et maximo eujua
Pamilia ex SsoDiavia orla Gente, continuatia honoribua,
magnisque rebus gestin in Polonia mullia aetalibus claruity
colunnimnqae R^i ae decna ob ipirtntaiii aKliqoitas habita
fult» quam ab occaso, neqne Aaina Cfrorcana Uxor prima,
neque Barbara FuUtinenaia aecnnda servar^ in hoc Yiro po*
toit qui Stanialao Kroita Patre et Catharina Tarno?iae ortua
matre, eam et Palatinata Pra^ectoraque Cracov: et Blare-
aahaleal» Begni, et Seepuaiemn, Prernyalienai » Ooleaalq««
Praefeoturia in Domo Vianka floriilaaet« Mid^ii^*>^ honoreer
emnfllaaaet, altimBm veatig^om Is Terrla kato Polonia Deo
paat Kmitaa emnea fecit> amplisalmo PMrimoido Sororimi
Likcria, fitadniciia atqne Baracüa ralicto» ci^a rnena Coelo
corpm com Patribne Mc eentegitur hnaMi. . Vir iftait animi
amgBi et Conailij, Aempvblieam« tamqaam Pftler iBieam
iiiam dilexit» pro qua infantciliaa aoaaipere, perienkrai adire,
commoda nefUgere« omnia hiMMna poatponere« dorn! foria-
tos qve, balio pacoque Joe eaae faeqae daxit , in qaa Die aobrii,
jnatA pieqae vivendo, apud Regia gratid, apnd eives potent!^
pinrimam potnit Juatitiam in Magiatratn cnpide exereoit,
^ illamqna noa Um aammo jnre quam aeqnitate mnlta pro tena-
ioriboa contra potentiorea t«mp«ravit, antiqni moria Bccle-
aiaatiei Romani ritika homa aervantiaainraa fait« atndfa übe-
raHa cohllt. Daotoa et BUlitarea VirM favit, eratqne at ad-
veraantibna aiper» ila ai eederea, idcm placabilia, maxlmaa
affenalonea miiÄna depreeatione «ompenaana« podore et tem-
peramento Ungnaa dnriaalmoa etlam' Inimicoa frangena et
emoliena et enm Uberalitate, elementta omniqne parle Yttaa
eaaet laudabilia: Ilde tarnen eanjongali exceHait; pro qua
Uli bnjna aepalchri a Barbara Joherbortio Dobromillo Filia
nxore fidiaaima, maitlaaimaqn« hfc habilna eat bonoa. Ex-
ceaait e Tita Sigiamnndo Angüato Rege Magnomque praebuit
pnbncft exUnctfte Pamlliae dolorem. Annos natu« 76. Prid:
Kaiend. Iforemb. Anno Domini 1&5S.
(Slarow, H« 8. p. t9. Sollyk 8. M. p. 0.)
m 5E>ie übrigen 3nf(f)nften biefer ^apt\lt ftnb:
I) «tif bcm SRaiifoieum M ^raCauer SBifc^S Peter
Tylicki:
Digitized by Google
PetruA Tylicki EpiscopiiH Cracovien: Dux 8ev«riae. Verl
Paatoria, ma^ni Nenatoris, Civis ubiqiie incorrupti, immor«
tale exemplai*. Krga Christum Crucifixuiii miriiice aemper
pius, niorum Sanctinionia , consilii gravitale animoao can-
dore admirandiKs. Templi hujus exornatur Profeaaoria'Elo-
quenliae in Acadeinia Cracuvien: munificus A.nthor, in omnea
beneficus, plenus aevi, et niaj^ia meritonini , hic luurtalea
e&uviaa depoauit. Excessii Anno Dnini 1616 die 13. JoUi.
(SUröw. S« p* 45* Soliyk S. M. p* 124.)
9 ®^iU(p^ he$ Arafauer ^om|emi Slanialaua Borek: t07
D. Stanislao Borek U. .1. DoctorJ. Dccario Cracovien: Caii-
lori Gnesiiensi, CanccUario et Caiiunico Vralislaviensi. Vir
reUgioaias: et beneficentis: obiit 20. Au^uati Anno Domini
1 .556.
(Ktarow. M. S. p. 21. SoU^k M. p. 126.)
(KapUea Staaialawa.)
^ßon bicfcr in bcr 3)iitte bcr Äirc^c fte^enben Äa^)eCieao8
fd;reibt bcr "Jlutor bc^ Slöerfcei : Przewodnik (©. giteratur 6.)
23. Äa^)CÜe ift bic be^ ^). Stanislaus, in ber ^Tiittc ber
Äat^ebrale, üon Äoni^ Sigmund I. erbaut, barin befinbet fic^
ein fc^oner '??tarmorattar unb barauf ein ^ItarbiCb ou8 Silber
c^egoffen, gleidifallg üon .^ontc^ Sigmund I. bcigefteÜt/' Uebcr
beö %ltax^ unb feincö äBilbc^ öntfte^unß mefbet Stanisl. Gör-
ski in bem ?0?anufcripte : Epistolarum et Legal. Sigismundi 1.
2. SBanb: „^m ^. 151*^ ließ Sigmund I., ein 0)e(ubbe erfiil-
Icnb , ba8 er ^ur ,3eit bc«l SÖalladnfrfnni .^\rievV'0 abgelegt, bif
in 9htrnberg angefertigten filbernen ^Bilfcer in ber .^atbcbrat«
fird;e ÄraPaug am (%abe be^ b. Stanislaus aufbangen." Ueber
bem 5i[tar, in einem auef Silber verfertigten, von filbernen ön*
fleln getragenen ^arge befinbet fid> ber Seid>nam be^ b. Sta-
nislaus. JDaflier ivar eö, n?o bie Könige *ipolen^ bie in ilncn
i2Jiegen erbeuteten '^a^nen ber ^-einbc, aii .^eiduMi il>rer i9iad)t
mt) (^to^tf aufjuftellen pflegten j basier war e*, wo jie »or
d
Digitized by Google
8i
t^ren %«ify(ttn im iSanbe ben SDldrti^rem unb t^rcn
IMtconen im barüttpi^en QtbtU aiteiii|>fa^Uiu
909 ' Srüt)er flanb basier eine mtbm SbpttLt, hit jelige , U*
beutetib ^ra<|t»offnr^ mit einer «ergolbeteit j|u|>^el gebecft, bie
von iSroti^efAtten getragen mtrb^ mit im $euer «ergotbeten ^ti*
ti(|ett6ilbern gefc^mudPt^ ift burc^ Martin SEysskowski, ^ifc^of
StnXw mid^tet. IDicfer S^ifc^of, att er im ^. 1624 fe^r
9ef%(i^ erfrm^e, getobte feierlid^ bem Staniflaus, i^m,
memt {(in (Sott <m9 feiner ^onf^ett gefnnb hervorgehen (ie^e,
ein ))racl^tt)ottel (Srahnaf fe^eiu Wbalb get^anem
®elfiBbe mich ha9 fc^mere lieber ^ mtb o^ne meitem ®ebr<im|
ber Vr^neien mnrbe er wieber gefunb* @^inem <Se(fibbe getreu,
«erfd^rieb er |nr ^bt^fd^mÜdPung ht$ (BtaM 150^000 poin» 9nU
ben« (Hieaecki IV. p. 297«) IDer oBenermal^nte , je^t auf bem
Notare befinbliihe ®arg ifi in ^anjig auf Soften M SSifc^of^
Gembick! verfertigt, ^er frühere, a6t SJ^orf ft^wer, mnrbe
e^ebem im Auftrag Eliaabeths, ^(hmefier Kasimir be^ ®rofen
gearbeitet, von ben ^^d^meben aber nnter Johann Kasimir mit«
210 genommen (Nie«ecki in. p. Wh 2>er Seiclnam M Stania-
lana, ber feinen SDt^rtprertcb and ben $4ttbett Bolealana be<
ZtlfSH^im im 3. 1099 gerabe vor bem Wofe, an bem er bie
^effe la9, em^yfongen nnb nunmehr in biefem ®arge beigefe^t ifl,
befoittb fiel einft auf Skalka« rnib mnrbe erfi 1069, über Vnftrag
M Sifi^ofl Lambert Zula« in bie ^Uftbt^t fibertragen.
(Otngon p. 813). ^vA frühem S^efchreibrntflen ber StaptUt, na*
menfit<h ^ ber Sitemtnr nnter Nr. 5 nnb 6 anfoefA^rten
fßerCen, geigt e§ fl($, baf bie Gebeine M Stanialaas, efe
^^nig Sigmuid i$rem 9MUnUn biefe Kapelle in ber SDtitte ber
StM^t anfrid^en lief, in ber Staptfit ber ^foUeriflen (itop« t)
beigefe|t »oren. fd^ biefe StKpttU an nnb für fi^ on^ i|l,
f» fd^mAtert fie bo^ babnrd^, haf fle |!d^ gerobe in ber 9Jhtte ber
ftat|ebrate Befinbet, ^Berbern fe^r ift mh faft gan| M ^ptt9*
bi^terinm «erbe^ nU^t nnbebentenb ben (EinbmdP, ben M innere
ber itird^ auf ben Qefd^oner hervorbringt.
au Um biefe ^apeüe, an ben Äir^en^)fci(ern^ worauf ftc^ baS
©eroolbe ber Äirc^e ftü|t, bcfinben ftd^ bie ^nfdjriften mit ben
SSruftbilbern x>oi\ oier Ärafauer 93if(^ofen, u. ^. von Peter Gern-
i»icki, geß. 1657 ^u Oiatibor in ^(f^Ujien, »o^m er beim
Digitized by Google
88
(^inbrin^en ber iSd)trebcn ^efluditet; bann »on Kasimir liubien-
ski, qeft. 1719; i)on Jos. Mataciiowski« geft« 1697 unt Mar-
tin 8zyszkovvski , geft. 1630>
ÖCuf bcr Unterlage beS «^»ccfattar? ^eigt eine in ?!Jlarmor ge«
fc^ttittene Jnfcijrift bie (2Jteüc, mo ber Äeib ber Äonigin Hedwig
tu^t iDie gegettmafttge 3vf4^*
Hedvigis Ludbvicae etc. liuigarke «t PeloslM RegU filU«
Caftiniri magni Keptif » Vladislal JagtelUnU Uxor. OMit
Avmo Donitti 1308. A targo hi^M marmorto «Itimain ex-
pMtat diem.
ftommt oiid neuerer Seit Btelakl in feiner S^ronü, Srief 382,
ffl^rt bie &(tere an, bie folgenbermagen: SMos Polonoram, ja-
eel bic Hedvigis eornm ete. <in$tM.
^ S>iefe jtoniginn ftat6 in einem 9tter !>6n 88 ^ai^ren nnb i^<i>
<8rab Befd^tcften meliere it^nige, felbf! $a)>ft Bonifas IX. mit
feierlichen ^efonbtfd^aften.
Unter bem ®i!be 'M gefreujigten $e{(anb9 am {^ix^altar,
^fbibet fic^ eine auf M Stm^ Be^üglif^e ^nfc^rift, worin unter
Vnberm «ovMmmt: Haec Salvatoria .... effigies, qaae in
Iconotheea .... aervatnr , CoUoqulam feclt (nt Maiornm ha-
bet traditio) enm Dnca Hedvige Peloniae re^a ete.
Kn ber €^ite biefer von JagieHo tief Betrauerten j(6ntginn
rnl^t ber j^orbinal nnb jtrafaner S^ifc^of, Friedrich, ^o^n M
St6m^i Kaaimir JagieUo, geft. im ^. 1505, bem fein 9mber
Sigmond I. im % IdIO bot l^ier beftnblic^e SSronjebenfmat mit
ber folgenben S"fc^r»ft fe|en tte§:
Hoc opus Fridericio Cardinali, Casinüri filio,
Qui quinque el triu^inta exacüs annis 1503Martii 14. ubiit.
Fratri Charissiiiiu D. Sigismuiidus Hex Poloniae pietttiisiuiufl
posuit. Ab Incarnatlunc Doniiiü lolO.
Hic Federicus adesl Casimiri Clara propago
Reg^is et Aiigustae spes eral alta Domus:
IVanique Sacer culmen Carlo venisspt in altnni«
IVi laiiliiiii raperel mors properata decus :
Sed dum 8acra tainen voluit fortuna nocere»
Profuit , liumanis cessit et Aslra tenet.
(Sbenbafelbft ru^t ber Seid^nam beS um bie ^u^fc^mücfung SI3
nnb ^erfteUung ber ^t^ebnafe fo (od^bicnten profaner ibu
6»
Digitized by Google
8^
fd|of9, Peter Gembiekt ^te fotgenbett wenigen (Borte beuten
btef an:
Corpus Pelri Gebicki (ieiil« Nalencii Episcopi Cracovien: hie
reqaiescit. Obiit raeritis plenus et ^loria Anno Ooniini 1657
die 14. JuUi.
' 9tof$ m^t ifUt h€t tobtnal unb itniAmer IBif^of Zbt-
gniew Oleitnleki» ein nm bie Statbn ^oc^erbtente? fOtam, bct
ober fein SDen(ma(Melbfl fftm in btx ffl^oner, fettwArtf
»on bef 3:$fire, weU^e tn9 ^e^b^tcrtnm fil^rt, neben beut SDenf«
mal be^ LadisUas 2<okietek, fie^t man in Snfnl unb bem ^BSMf*
pta feinet ®ef<^te(^td ®^ttren etneS SDenCmoU, M e^ebem (ier
geftanben*
IBov ber Aa|>ette ^nm l^eiL itren| (efooc tapOU Str. i.) ift
ein Eingang in bol nnterivbif^e (Sew6l6e , »o in feieren Reiten
ftc^ bie nnterirbifd^e 5(a^e0e be« ^eit Leonhard befonb. ^a»9n
beri(|tet bod in ber Literatur" nntevNr. 5 angefä^vte Sßevf Prse-
wodnik folgenbermagen: ffbit 81. J^elU ober ba9 nntetiirbtfd^
S^x^im ift Mn Leonhard wn BodsienU» SSift^of Sbeatou,
gelüftet. iDiefe ®tiftnng, an9 einem »on Peter Lnbelcsyk,
UntetcttftoS bev i^at^ebtate^ \)erfc^Tiebenen Aopitol Mn 87 ^ßtatt,
xn^t no4 in« ^afyc 1364 «uvAcT. 9lber fd^on Anfang be«
16. 3<>$r^unbertd war btefe ^apeüt vertaffen unb biente att
^nfbewa^tungSort Ht^ti^n fSk^htl (AeU Viait* Haei^ow. et
Zadsik.)
SU ift biefe Rapellt bie ^u^eftatte Johann beUIl., Kos-
ciaaiko*8 unb bed ^ärflen Joseph Poniatowski. X)ie tiefte bei,
Ä6mg§ ru^en in einem fc^warjcn iD^armor«<Sarf o^j^ag , mit beffen
9(amen9)Ugen nnb (f^nigUc^en ^nftgnien, bie im 3. 1783 ^onig
Stanislaus August auffteUen lie^. Uebev bemfelben^ aud^ in
einem @kirfo:|)^ag aui fc^war^em S)^armor ^on Debno , liegt %nt)t
Poniatowski , ber au9 ^tip^i^ nad^ SBovfc^au ; unb \>on ba nad^
SSS0Jt«m im 3. 1817 gebrad^t werben roor. 3)a§ Denfmat liej
i^m feine ©d^roefter Maria Z) szkiewicz im 3- 1830 , burc^ ben
Ärafauer SBilb^auer Ferdinand Kuhn, anfertigen. ®arfo«
|»^ge liegt ber ©arg , \veid)tx bie Ueberrcffe be^ .f^ctben enthalt.
S16 @nbli(^ eBenba fcf)läft ben eroigen ®d^(af Thaddäus Ko-
«eiaszko , ber $u Stolot^urn in ber ^c^wei} im 3* 1817 gefltor«
len» ^(in Seid^nom nMnrbe 1818 nad^ Ürahm gebM<l^, er ßegt
Digitized by Google
85
in einem ^Mcp^a^t, (^emei^ett in her govm etne^ ^tit^i^ä^tn
9roiituitt. SDiefe« ^nfad^e , a^er itii^tlbeftotoenider fc^one Denf -
mal ifl attl iRamor («Ott ben Svü^eit )u Debno)^ nad^ einet
^eic^nung M ^rd^itecten Frai» Lanei, Paul Filippi ge«
me$elt £)^ne bie gfintbatiieitte uitb cirenten Oitter fofle te biefec
^top^a^ 3000 |>oto* Oittteii*
SDie Sei(|name Poniatowiki*« imb KoteiiiaakoV fit^ «tf
aulbrd^nif^ 9[iiovbliittl0 bei ruffifd^en itaiferS Alexander L ba^ieir
beigefe^t lootben.
S>ev gotte^furc^tige ^Jtitn fronmict IBorfa^ren biefe ^err« 216
Qd^e Äiri^ oiul^ aaf bo« reic^fte boütt. S^ie 3a^l ber ®tiftü<i)tn,
meiere e^ebem i)it i(rr %t^xttn, gibt bafitr einen (Bete^* Rudow-'
•ki in bem fiktfe: Annales Pol. p. IM fc^vetbt um bie 8Htif
beS 17. ^a^r()unbertf : BaaÜica S. SUnialai» cnl choroa aacer-
dotnm LXXX nnmerator. — Slarowolaki in feinem Sßerfet
Vitae AntiatiL Cracov. ^Ü^U im Oonien 884 ^erfonen auf,
weld^e )u feiner ^tit bei ber iSat^ebrate SDienfte ^etvi^ttn
Rotten. Unter Vnberm fc^etbt er ouc^: 3n ber Atrd^e bafelbfl
ftn<|en fie immer, niematt ^errfc^t Stille bafelbft, nnb in ber
9tad}t felbft fingen ber fllet^e noil^ bie ba^n befKmmten ^Hefter.
2äg(i(^ werben in i^r me^r oÜ 100 Soffen gelefen, bovon
finb ac^t gefundene nnb gmei anbere mit Shtfif. (eefibtcibnng
M po(nif(^€n J^tniqni^, WIM, Z)rttct<rei ber |Horifken# t7aft. %.
19. 000. e* U*)
IDiefe rei(^ IDatotian ^t aber bie StM^ bnrc^ bie ^eUmt« tl9
gen ^oCenl )um großen %^iU eingebüßt, nnb i^r allbekannter
Steic^t^um an go(benen nnb fitbernen fofibaren Stird^enger^t^en
würbe bnrc^ bie ft^mebifi^en nnb filteren Mege bebentenb i>errim
gert**)' Ibp^ ent^t ber i(ird^enf(^a( manche gro^e Aofibar«
feit, rei^e jtirc^engem&iber , SRonftranjen, SttUii, Steltquien
n. 0. m. SDie mit ben ^errlid^flen perlen ber SB^elt gefüiften
iHrd^ewdnber, bat mit ben (oflbarften (Sbetfteinen onlge«
|!attete itirc^engerät^e gibt 8e(ege für bie SRa^t nnb Odlfe
ber IKrd^enfftrften, we^e ber itat^ebrale «arflanben, nnb beren
Qefd^e fte )nm gref en Steile {tnb.
Unter ben «or^anbenen dtetiqnien ifl nnter anbern ber Xcpf
bei ^« Stanialans , ben ber 5tarbina( Friedrich Jagiello (ge^*
I&03) in ®ülb nod^'mit <l^be(fleinen befeft foffen tie$, juermd^.
(Kwi^tkiewics dsiije roesae p. fiOft.)
Digitized by Google
86
btn btr )>ä|)ftTt(^( Segat VrsfiiQi , Aotb* , hem ^^ntge Kasimir
Jagietto §ttm ®<fil^fe Auftrage M ^6m^% Wr
i^at^cbfttle üBeygeBttt, wirb er bafelBfl aufbewahrt. (SurowoiakI
VlUe Aatialit. 140.)
UtUt bie bafelSf! aufbewal^rtett 9leliqviett fie^e bol in ber
Siferatitr «ab Nr. 9 aufgeführte IderP.-
Siieaf^tung «erbtent femer ber tott im ^eibt^tcrittm, wo
[t^ M tDomca|>ite( «erTammeln ))f{egt. £)erfe(be (itt jur
Seit ber IBarer (Sonftberatiott bebeittenben ^d^^^ben, nmrbe aber
auf IBeranlaffung be8 Stvahntt ^jfragand, Vrans PoUanaki,
hergejteSt intb neu auSgefchmätft. ^ie SSibliot^ef unb bat 9r«
ent^ttn alteit ^otibfchrifteti unb SDociuneitteti, weU^e
bie lotchttgfteti j&ueSen |ttr ®t^^\6)tt M alten f)oIen bot^en, —
loofre ^d^a^e. ©od^ ift ^ntvitt ju beren ©enü|un9, wie ^u
bek S^btiot^el^ ber meifleit übrigen jHr<^en unb KUIfter, ne^
«er eiitcm SDecemtinm $u ermatten nic^t mogUch gemefen«
219 ' fier ifl c9 and^ am ^(a^e, von ber größten in ^Mm wt»
fanbenen 9Mt, ber ^igmunblgMe, welche ft(h <tuf bem %^ux*
me ber ftat^ebrate befinbet, <Sinige# ^u fagen. 1btt%^nm, ber
fle tragt ^ fte^t neben ber ^ftiftti, unb ijlt unter 0if(^ef Andreas
ZebraydowakI, inelietdhtattf beffen ftoffen fogar,tm 3* t550 — 1560
erbaut. 9tnfer^Ib befinbet ftc^ beffen, bei Stlni^ti^i mtb M
StiipittU fßcipptn mit ben Awnen in ®teitt genauen.
S)ie vorgenannte 9Iocfe gof Joannes Bohennis Nnrember-
gensis, ein in jtrafan anfl§tger (Stocfengte^er, beffen bie Stta»
lauer 9ttiffjl^u9aHtn unter bem 9^amen : Hannes Behem B5xe
Mgr. fd^on im ^ 1518 (Srwa^nung t^un. <Sr go| biefe (SMe
über Auftrag bei StM^i Sigmund I., ber i^ feinen Sftamen unb
bie OtodPe ber i(at^bra(e f($enfte* Vu^er bem fl&a|>)>en V^tenl
unb IKtbauenl entfült bie eiocfe folgenbe ^nfd^rift: D. O.
M. ae Virgini Beatissimae Sanetisqne Patronis suis, Divus
Sigismundus Poloniae Rex, campanam hane dignam animi
operumque ac gestorum saorum magnitndine fierl fecit a
1560. SDiefe ®(ocfe foflete nal^e an 6000 ^ofo. Bulben.
Csaeki ifl ber a&ert$ einel poMf^tn ®nlben jener 3ett nad^
unferin 9e1be 18 p, 9. unb 10 )>. ®r, ha^et biefe 8000 p, (8*
jener Seit no^ unferm ®eCbe berechnet, etwa 46000 ^oln. 9ufb.
ottlmaf^em Qrof unb gewaltig, mte biefe O(o<fe ifl, ^at fte
Digitized by Google
87
ottd^ (fiten f»ter(t#eti imb fmü^eit fStoit. 9tamni£R^ ttfanmt fid^
berfelbe in weiter gfeme |. IB. "auf htm Ittefltr fi^etoni^, itter«
rttfd^enb fd^^it avl.
fliir t^eifen |tir eine Urhmbe mit, weld^e ftd^ in berjnnftM
ber Jtrafftuer ^immerfente in )>oInifd^er <2^|)raci^e «orfinbet nttb
nl^ere« ilber btefe Jt5ntginn nntrr ben ^Steifen betid^tet
yflfttr €^{0ifnnmb 1., Actti^ t>on ^o(en ^eben bttr# biefen
nnfeni Mef bie Ueber$rugung erfennen , baf bie IDiener bet
Stxafaatt Stat^hvaie , oh bet ()ro§en onl ber (SrfflUnng bet i^nen
^nfommenben ^fltc^ten, ent)>ringrnben 9ef(^dftigund bie gro^e
f6nt9(ic^e ®te(fe nic^t (dnten f^nnen, we(d^e »it (S^ren bei
^^pfni, ber ^etl. :^un9fratt SJlaria nnb ber übrigen nnfcre
ilirc^e fd^irmenben «fteiligen ^aben gießen unb jtvifc^en bie fibr^en
iSMtn baben anf^^ingen (äffen, weranS natfirli<l^ ein großer Uebet?
ftanb betreff M S^\mmmuf9 M gottelffird^tigen S^olfed |um
9ebete unb |ttr ^Cn^^rnng be< SGftorte« (Sottel entfielt; beS^Ib
baben wir Aber Slotf M Severin Bonar Burggrafen unferf H*
mg(i(^en ^d^Ioffel in Straf w, ®taroften «en Stabdjtpn unbSiec,
unfern ^tattbalter^ unb 9tt|Te$erl über unfere Btt^totttt, mit
bem fDtagifhrate unb ber Sunft ber f0 in Sttafau wie auf bent K<u
fintir nnb beut jHe^ar^ we^nenben dtnimerlente ein gfttUfbeS <Sin«
«erft<lnbnif getroffen, Sttaft beffen alle 9(ieber biefer S^nft ge^t«
ten fein feilen, ununterbro^en ®orge unb Gb^ut |tt (aben über
hüi Qebdtte, we((be^ bie grefeC^Me hStt, wenn etwal^d^a«
ben erf%t, l^er$ufleffen, nnb fte an ben weiter unten ongefÜ^«
ten 9^ertagen ofne (Sinwenbnng, 9tt9rebe unb S^emad^Ulfiguttg
— $u (üttten; ^
nnb jwar gur 9rü^e<|»(r, ln>üter )ut SRorgenmeffe, bonntsi
)nm f od^amt unb |nr (wetten B^pn am Sage 6^rifti«9e»
bnrt; ebenfo |ttr %rüfyM$pit tu tt. am 5tage bei beit ®te)»$an
hH erften Sftürt^rerl, ht$ feit :9lebann ^ofttX unb (Svangeli«
flen; ber $ei(« brei A6nige; ber 0teinignng unb S^erfünbigung
Wtm&\ |ttm $o(|amt am ®rünbonnerflag unb CE^omflog; iur
grü^el^er u. ic. an ben |wet jDflerfeiertagen ; jur gfrü^ieS^er,
fRorgenmefTe unb )um ^o<i|amte an ben geiertagen M
Utt, ha Stini^9 ®igmunb, bef SD^ürt^rer gbrian, unb amSage
be« beit ^mWcMi, f>riefter unb SD^ürti^rer; nax 8rüboei))er
tc. IC an ^inmiflfa^ Q|rifK| befgletd^en an benS^fingfltagen;
am Soge ber ^it Jtreifa(tigfeit nnb 9ro|n(ei(^nam, |ur 9)iteffe
Digitized by Google
88
unter freiem .'Dimme( bei ber >^rofinleirf»ttamS^>ro^effion , unb trenn
JReiiien fiele unb ben Umi^aUi^ uidn i^'f^^tt^t^^ "-irf^f ^«v^f ^^^^^ A-robn
Icuiniam \iiv 'Pve^efiicit. ^ur ^rühitesS^er jc. k. an bennac^-
benannten -^cfttacicn unb ^mar: ^ur fSeburt $dufer^,
ber '^tpoftcl ^>etcr unb '»pauI, ber .V^cimfuc^ung, .pimmelfabrt unb
(Geburt ^Diaria, bor lleborti\u^uni) bcö beil. 3tani*!fau^, am -^eier«
ta^c bc« beil. Sföen^cl, \Hller .^>ci[ii^en unb aud) ber unbefletften
(^mpfan^nip iOiaria ; unter 2.trafc von ^luolf ^rof(^en für jebe
aSerf^jatun^ ober Untertaffnui; bc3 (^claute^^.
222 Unfererfeir^ verbinbcn unr un^ ber :;^unfr ber ^immerleute
für ben (infer unb bie SOtübe bei bicfem (Geläute alle 3al)re eine
a)iarf Welbe^ au^ unfern (^-infünften ^u begabten; beren '^Jlu^^ab»
!uni\ unr für nun bem Severin Bonar , unferm c^ci^cnträrti^en
«Sitattbalter, f^äter aber I)emjcnii^en , ber on feiner 3teUc ift,
auftragen, begeben ^rafau in ber iOttM ^Uec «^eiligen im
3. 1525/'
*i>(ufier bem bereit^ aui^efü^rten Äirc^ent^urm befinben fid; bei
ber Äatbebratc ncd) bereu >ir>ei, auf bem bcbern ift eine Ubr, auf
bem kleineren bduv^cn brei ©lorfen, i^enannt bie Silberne mit bem
©ii^ennamen Maihias, bie neue ©lorfe unb ber ©dnferid). X)ie
filberne nennt man fie, annl, al^ man fie 30p, ^«r S'^iifdumc^ ein
nietet unbebeutenber Jbeil biefeS SO^etallS ift i^enommen irorben.
^n ber «Voupttbüre bdnc^cn s>on aupen an Letten befeftic|t no*
bie Ueberrefte vcnücltlid>cr Ihujcbeuer. X)icfe Änod)en, beren (id)
einige bei ben ^ernarbinern unb auf .taltuaria befinben unb alle
in ber Umk^ebuug Ärafaue finb au^c^et^raben ivorben, würben eine
wurbigere vStelle in einem Sanbe«fmufeum einnef)men.
^(upcr ber bi^fier in ber SBefc^reibung ber Äatbebrale unb
ibrcr Äa^JcUeu auft^efübrten, an ben SJkufoleen, ober ben Äa^eQen
unb ÄirdM'iniMuben befinblid)en ^"K'^riftfnf entbdlt bie Äirc^e
nodb foli^enbe, ireUtc an t>erfd)iebenen »Stellen beS @ottedbaufe§,
bie ]id> bcd> fd)ii>er j^cnau bejeidjnen laffen , an^tbva^t finb.
1) S)a« Qpitap^ ber %&tftmn Judith.
Antio Dni 1089 Hemoriae J n d i th a e.
J u d i 1 h a Vladi.slai Hermanni Poloniae Principis Conjux.
Filia Duci« Boliemia«? ex Adleida Filia Andreae He^is Hun-
gariae suscepta etlunden.s roncupitiim , infantem Boleslaam
nomine, cui cognomentu.accessit krzywousty j brevi lp«a au-
Digriized by Google
a9
|Kir vivvM tMB|»ore, ergwtulo hwivm caroU Nod: Kal«n;
Janaarii in VigiW» NaliviUtis Domini süIuU eat PlaacU a
CSarlda et mfaerii Peraonia qDOBiam benigna fait MaCar Or- '
phaooniin. Hajoa mnnitlceiitia Comltaliia Ghroppi ia Terra
Siradienai qni Dane Pabianire die itar , tfum hominibia et aer«
^otiboa eornm ei cam omniboa tribulia ex firomentia , melle
et Pellibaa ntardarinfa et aapergiUiola» danaloa eat Caaaal*
cia Bceleaiae Crac: in caina reeompenaam. Huraa B. Mariae
adatricti aont alngvlia diebaa explere. Bx Deereto V. Capitali
Bedeaiae Catbedralia Craeovienala i^atitudlnia er|^ A D.
IftSftPP. M.Math. Mieebow: L. a Hiatoriae Pol.Cap.l.
(Sottyk S. M. p. 12. SUrowolaki M. 8. p. 20.)
Franciacaa Krsy2akowaki Ratarina Gaatren : Cra-^
eovi : Meie l ut conderetor saeri 8enatna Diaereaani aaaen*
aioae vlrtntfa ergo obtinoit, qui aequi in officio ae omni Tita
intagritatem oaqne eo amplexaa eat» viri nt Imdi plerique In*
terreptam vnigo deaiderarint; nttnain! poateri in Magiatrata
pracaertlm aennlentar, ia non modico in cenanm eolloeato
argentu, Dlvornm cnltai« aeditimoram bqfoa Sacrarii ratio-
nibna; tum et posthomae aoae aalnti pariter riteque provianni
voloit perfeeitqoe. Bxceaait e vita ipaia Natalitlomnp incar-
naU Dei Feriia A. D. 1931 aeUtia 48.
(So)tyfc S. M. p. 13. Staiowolaki M. 8wp«S5.)
Joanne K de Lasko Archiepiscopus Gneanensls. Joanni***
Radlica Doctori de Hadlice. Episcopo Crac. Proavo suo
morluo Anno MCCCXCII Hepulchruiii hoc inataural. Anno
MDXVIII.
D. O. M.
Hio curpuA Lncae Zdroiowski, Canonici Crac. re-ttV
qoieacit , diem expectä. iiUimam, oretiir pro eu. Obiit Anno
Dom. MDCXLVIU. Die S8. menaia Februarii.
D. 0. M.
Bndo. D. Adriano Hkaasewalti de ttkiasewo, Canon. M
€rac. viro pio modeato inoram candore ac vitae elegentia
praedito qoi enm laborea Bccleaiasticoa valetndine firma exi*
atana Ubenter perferret Dinturno tandem morlio exbanatna
DigHized by Google
I
90
die 91. AngUBti. A. D. 1603 aetat. suae SO. vfu Aioctos est.
Jaannea et Panlns Fratrea Germanl maestisalmi ad loemn
aepnlchri Fratri deaideratisa. poanerant, ot oreot praeteremi*
tes pro aniina defanctL
D. O. M.
SSOStiborio Krsykowaki Vladisl. Lancicicn. Sebolaat
Crae. Cruaaiden. GanoD. D. Sij^ia. Aa^osti Regia 8eeretarlo.
genere meritiaque conspieoo, pfo elegant! llberali. Albe r-
tua Krsykowaki Beeret. Reg. Germano meritiaa. poaiiit,
vixit Ann. LV. Obiit Anno fialntia MDLlOtni.
saojoannea Andreaa de Valentinia Motinen, Praepos.
Grae. Sandom. Trocen. artium niedieinaeqae. Doet peHtiaa.
qoi R. Cardinali Hippel. Baten, atqoe 8ere. Poleniae regi
Sigianinndo I. et Sere. Reginae Ronae, Sfortiae felieiter pln-
ribna aervivit annia. tandem a Deo Opt. Max. voeatna XX.
Febr. MDXVD. aeteraam nlgravit TiUm.
(Starow. M . 8. p. 90;)
•31 A «Im ü() II III Kndus Dnus Jacobus Oslrowski Sacra«
Theoloj^iae Doctor Cracovien. et Canonicum iNicpoloniicen.
Parochus Supremus Poenilenliarius Ecciesiae Cathedralis
Crac. ullra 40 annos per uiiincs Kcclrsia.s Coneionator acer-
rimus et de aiiiicis bene nieritus. Obiit die ultima Decembr.
A. D. 1637. Executur. puaueruot.
(Starow. M. S. p. SO.)
232 M a r t i n o B e 1 z a e. de Cracovia »Iuris Ponlificii Doi'tori viro
s«ae professiüiiis perito. Carionico Crac. qui vixil annis L\V.
inorltur die XVI. Maji Anno a Cbr. IV. MDVLil. oreUir Do-
t minus Dens pru aniina ejus. £xecuture8 posuerunt.
(8larü\v. S. M. p. 20 )
WRndo D* Petro Porembski Canl. Crac. Praeposito O«-
wiee. et qnundani Sereniss. Re^. Hungariae Caocellario viro
gravi singulari pietate» doctrina et reruni experientia prae-
dito amici maerentes posiierunt. Obiit Pridie iVun: Martii.
Anno Salutis MüLXIV aetatia anae Anno LXUll.
(SUrow. If. 8. p* 21.)
f^^Chriatino Droadowaki ex Rogam et Reginamm obae«
l|niia diutomia ad Eccleaiaaticaa fonctionea progreaao et prf-
Digitized by Google
91
mum Theoloj^ae Doetorl er«tt*, deiiide Arebfd. Ploc. et Ct*
non. Crae t«n aiitttiii P. Mtoeovli Bptteopl Cancellario facto
▼iro hitef erriiBo , titeraliaaimu, joeuiiMMino «t qui Semper
aoraam foiiiaa« aoae raediocritatem omnibnt oatentatit opi-
bua anterer«bat. OWIt X. Febr. A. D. MDUXXXlin aetatla
▼ero me exee. Teatamenti poaaare,
(Slarow. ML », p. 2.)
Hoc tumulü mortales exuvias Adiiiodiiin Hevcrendus Lucas 286
Pruflki raiu>nicns Orac. depusiiit, qiil dum virtiiteiii cum
piftalH ruiiiunolani in omni vita secutus fuisset , senili aetale
eliam ea adiecit ornamenta ut priseo candore et humanitatis
offi<'iis cum optimo quuque cerlaret. Qu'i leg^i« häec , piis Ma-
nibuN bi'atam praecare imiiiurtalitatem quam dum esset inter
morlalca ouiuibus antepusuit felicilatibus. Vixit annoa 72»
Obiit die 7. Aug. MDCXLUl«
(SUrou. M. S. p. 22.)
Martino Karakowaki Daeano Gveanen. Guatodi Viadia- 2S5
lavianai. Crac. Canon. Bagio 8acrel. magni ilHaa Utanialal
Primatia Hagni ax Fratra napoli, qui ab avita virlnta nan
degenerana ordinia aui dignitatam conatanti oioroni gravitata«
ac liberali vitaa aplendore tuebatnr aamper «t ornabat; ia
idem tranqnillitatam aeceaanmqoetorbaa et praieaentationi.da-
atinato praatulit An recta id nec na certent pro arbitrato
ingenia. Tu hoapea quid horum conaactar« declinaa? a mor*
tem conanla. Hominem exultaltaro at quadrageaUno abadepto
Canonicatu anno viUt LXXVU aal. MDCXXXI«
(Starow. H. S. p« <S*)
Baverend. Paler Joannes Grolh. Episc. Crac. sub har 237
nova tumba quieseit, qui iniris clarus virtutibus, anno \1X.
saae Nedls decessit et cum huius ad limen Capellae centum
Aeplua^inta quinque iaceret annis Magniticus Syluester Oza-
rowskt. Kegis Siirismundi Nupremus Cubicutarius, hanc or-
oaturus Capeila, pium Praesuleni in liune transtulit locum.
A. M. O. XXII. TranslationiaA. MCCCXLV 11. mortia.
(Starow. IM. S. p. 22.)
Illuatria at Hagnifieua Ooniniona Valantinna D^blan-S»
aki in Di^biany, Caatall. Crac. Capit Yartanaia» In hoc aa-
Digitized by Google
I
pulchro reeondltM lacet»qiilaucU religiMM, pUsUta^ In Pa»
triam praavUns, et ineritia fai Renpub. clarna fiüt et ad haae
aammain dignitatein per oauies bonorum gradoa Tirtateperve*
nit. Primom quidem aob Higionmado Primo Rof e variia nun«
nerlbna perfnnetna eal. Deinde vero Mb Angnato Siglamnndi
filto» Aalae Referendariaa, Sandecenaia, ao poatea Bieeenaia
Caatellanna ftilt; qao 1o4H», com (idem tndoatriamqne anam
probaaaet roaUla Praefeftaria anctoa , primum Theaanrarina»
demnm et Rejpii Cancell. eat factna. Tandem boe Maglatra-
tn In aenectote depoalto, Caatellanna Crae. apectabatur. Jam
▼ero com per omnem vitam Ita vlxiaaet, nt plurimla maxime
carna, mole^tna eaaet neminl, aatnr yitae atqueglorlae non
pancia aoaceptia ex tribna nxorlbua ]iberia« qaorom commoda
et ornamenta cnmolavit, extremam Crac elanait diem. An-
noa natna plus minus octaaginta. Anno a Cbriato nato,
HDLXXXIV. Die 16. Ociob. Barbara Goalawaka de
Bebelno, Coninnx fide et doloria plena, deaideratiaaimo ma-
rlto coniu^alis amoris monamentnm Herl foeit.
(SUrow* 8. p* SS.)
W St an lala na Goraki, Crac. et Plocen. Can. hero ano
Petro Tomicio Crae. Bpiscopo Regni Poloniae Proeaneellarlo
appositna beatam expectana reanrreetionem quleaelt Soaeipe
terra tnö corpoa de corpore anmptnm « Reddere qnod valeaa
vivificante Deo.
fStarow. M. S« p. tl.)
2WlMi(!olaus Zamoyski Scholast. Lanc. Canon, Crae. Can-
tor 8andomirien: Tarnouien: et Voynicen. Praepositus. S.
M. Regiae Referend. et Secret. In^enio sin^ulari: patrijque
iuris peritia clarus. Cum aetatis anno« 60 exressit. Anno 1532
die 7. Maij obdorrniuit in Dno. proquo Dominus Deus oretur.
(SUrow. M. S. p. 25.)
S%t Reoerendns lurisprud. Doctor Sigiaraundus Stesicen.
Praepoflitus Sandecen. Canon. Crae. et Vniversit. nouies
Rector. vir honestus sincerus ideoquenemini molestns, omnibus
gratus Monaater. hnapiLfantormunificenliss. Anno Dni 1582
aetatis autem anae anno 85- defunctua hic hiunatna. Eldem
deuote lector precare Requiem in pace aetemam Amen,
(fttarow. M. 8. p. tft.)
Digitized by Google
Adnodun Bndns. Ddm« Albertaa ÜBydlowBU de 0sydl«wiit
CMoB et Cmon: Crae: Vladtol: Üeeret: 8. R. M. Egr, vir
ort« maioniiii domi et fori« elaraa« loH» et legmo perltia
nobilia» de Patria Bpiaeopia» Capitnli«, pradentia, comitate:
de religioaia» tempHa» coenobiia, Xenodoeiiiia , Hberalitate
optime meritvsy hie suain mortalitatem cum dolore omninm
depoaoit. Visit Annoa 65. Hortuua 3. Miyi Anno Domini 1617.
Joannen tfnydItfwalLi Aulicua 8. H. IL hoc monnmentiun
rooeatiaaimna amoria perpetui pignua Patrno auo fieri cnravit
(Surow« HI. 8. p. 26b)
M. 8tänialau8 Bi|llLoiiiu8 8. Th. Primarius in Acad: Crac: ttt
Doctor et Profeaaor^ Cathedralis Eccl: Crae: Canon: vir
aimplex et rectua coram Deo et hominibna omni tempore
vitae anae, plenus diei|}im sab hoc marmore depositas sui
corporis exuvias jussit expectari adventum saluatori» Ma^ni
Dei, ceasit e vita Anno Chriati BLDCXVU. die V. May.
Lector apprecare, bene vt ait animae.
(Starowolslil U. 8. p« se»)
Renerendua Dominus Stanislaus Krasinski de KraanOt gente
81epowronuii Archid. Crac. »Schoi» Gnean. Cuato« Plocen.
Regina 8ecret. antiqna nobilitate clariis Juris consuUiss.
et in rebus ^erendis exereitatiss. apnd Pium IUI. P. M.
Episcop: clerique legatas^ malurioreni aetatem in Aula
Sigism. 11. Aug. H. cum laude egit. 8tepli. et Sigis. III.
Regibus inprimis charns et commendatus Geqrgii 8. R. £.
CardinaUa Radiuiü Episcopi Crac. vicarium gerena Magi*
atratum optime et vigilanter^ rebus humanis ereptus est.
Anno M.D.XCVIII. die 8eptemb, XII. AeUti« LXIV. Curat:
Teat. poaaerunt.
Crasionm queris, nuaqoam est subsiste viator« Licet qnod
lotlram sustulit innocunm. Oaaa tenet tumulua, mentem ra*
pnere beati Coellcolae , aeternum terra Polona vale, Joan:
Crasa: C. C.
(Slarow. M. 8. p. M.)
Joannni krasinski ä Kraane Canioii i^anonico Crac. ett%6
Gneanen: Regio 8ecret ingenio aeri Hngna prompte viro
Digitized by Google
91
ad omnia aumma nato, deque Eecl. Dei optime merito, 8ta-
nialauH a Krasne Palatinus Plocen. Capitaiieu», Blouen: Fra-
tri dfisidttratifls: raonumentum pusuit: Obiit Anoo Donini
M.DC.X1I. die XIIL U&mU AprU.
(SUrow. M. 8, M.)
2)6 Ueverendus Dominus Jacobus -Lempicki J. V. D. Proluno-
larius Apostolicus (inesn(3n: el Crac Canon: Abbas Lubi-
iien. »SigisinuticJi III. Polo. «I Sueciae Hcgis Neerel. ac Caa-
cellariae niaioriü regens. lilerarumque .suau maiestatis ad
exteros Principes scriptor , Stanislai Karnkouij Archiepis-
copi oliin Gnesnen: Cancell. Obijt XXX. April. Anno Dni.
M.DC.V11I. aeUtia suae LV.
(Starow. M. », p. 26.)
247 Venisrab. StanistM Zmae de Fftbltaiee B, H. M. Capcllae
Praeposito^ qui insigni virtate pietate et vetusta morum
gravitate extitil, et complnres annoa VIcedeeanataa, et Poe-
nitentiariae officlniii non minua feliciter adroiniatravit ; quam
aaadente aeneeta amnmo eam affeeta depoauit. Kxecotorea
teaUmeoti poau: Obijt Anno aalutia MLDCI. Die XVIII. Men-
ala Januarij. AeUtia LUX. SacerdotiJ Uli.
(Slarow. M. 8. p. 89.)
SMReverendo Domino Raphaeli Mstowslti Praeposito VIelicen.
Canon. Crac. vfro aermone affabili, erodito, apectabfll, 8a-
cerdoti deuotione infatigabili« exemplia imitablli; Prae-
lato ainceritate irreprehenslbili, eleemoaynia inanperabili»
1I.D.LXXVI. die in. Sept. Aetatia vero ipaiua XLIIII. de-
fbncto. Mater et frater germanna moealiaa. hoc monnmen*
tarn amoria ergo poanernnt.
(Starow. U. S. p. 27.)
249 Zbi^neo Ziolkouio gante Korczakouio, priscae fidei probi-
tatis integritalisqiie viro ; hiimanitate el liberalitate singu-
lari praedito, caeleris quoque, virtutibus ornato , Canonico
Cracoviensi, Aniici testanienti eins c-uratores monumentum
hoc poauernnt. Obijt Anno Aetaiis suae LWYIIL aalutia
vero Anno M.DLIU. XiX. May.
(6Urow. M. p. 87.)
DigHized by Google
«5
Andreae Düte de Prawkowice Capitaoeo Brseanieeiu ettlO
BolesUuien: Bxaetori Regio Joannes Dunin fralri bene me-
renU poeoit. Obijt penultini« Oclob. A. D. M.DXX1L
(Slarow. M. 8. p. VI»)
Epilaphiuin Heverendissimi Juanois Choienski Vice* 251
cancell. Regni Episcopi Cracovienaia.
Mena ego eram summi eoluinenqoe Henataa
Idque ope MercnriJ, Palladia et Fidei
Summoroin eelerem curaam auccidit honorem ^
Qaem dederat virtua, inaida Parca mihi.
(SUrow. M. 8. p. 28.)
Hess Tiator« Mirare ante annoa aenectntem. Petrna 8kl-tfi2
daiäaki Canonlcua Craeonienaia, Archidiaconna Zanichoaten-
aia. Pietate pradentia^ vitae Integritate eanitiem rngaaqae
aoperavit. Hinc liecleaiae vtilla, CoHegtla amabilia, amicfa
deaiderabilia omnibna deniqoe charna, tranaiiyt ad mortem.
Anno aalntia 161^ Septemb« 17. aetatia 37. Tu viator medi-
tare$ an commodioa ait mortem tranaire ad not, vel noa
ad eam«
(Starow. W* H* p* tS.)
Proeopina Rnthenaa Bpiacopua Cracoviensis. Leaci Nigri253
consangoineua , et Ketpublieae Caacellarioa.
Hie binia tantani tibi Grachia praefait amiia
8ucce8su8 prupera morte trahMite anos ,
Qualis vir fuerit, neacitiir, tempore nobia,
Si tarnen ex nosfro colligere lata licet,
Magnus erat» Magnia hoc tempore dantur honorea,
Prudens et sapiens, qnl tenet alta aatia.
(Starow. 91« S. p. «9.)
lIluMtris et Ma^niiicus 1) Dominus Stanislaus Barzij, de 264
B^uzew et in Wisnicz haeres. Palal: ao (l«!nerali8 Crao.
Sniatnen. Cap. vir pius et benignus, nec indisertns Senator,
vitae Catholicaeque Heligiunis cultor et pro sua diguitate
gratiaque Principi« Auren«, obduriuivit Auno lü?i.
(tttarow. AdU & p.
DigHized by Google
96
Bft5 Epitaphium £. D. D. Bartholomaei HtMm 8. H. M.
Physiei.
Uaec sunt eximij Ductoris busta Sabini
Reg^io Pontana prouenienlis humo.
Quem medicom atque 8aphum et darum virlutibus amplin.
Dotibu8 ornarunt Rexq. Sacerq. chorutt ,
Archidiaconua hic Lublini Lenciciaeque
Praepositua Vilnae florianiq. 8acri8.
Canunicu8 Vilnao, et Sandomiriae atq. Parochus,
PiotrouieDsia, item St^sycensia erat.
Aegidy cuatos aancti , et colIe|^a Minorum ,
Haximiia, Auguati certa medela malia.
Huic igitur fratret germani hoc triste «epvichrum
Thomas et Simon , deposuere aui.
Consumptus est phtisi Aetalis suae Anno 50. Obijt XX. die
Augusli Anni M.DLV1. Huc sepulchro cunditus requiescit,
oretur pro eo.
(Starow. M. b, p. 29.)
266Petro Boratynski Caslell. Beizen, et Capitaneo SamboHen.
nobili ac bellica laude insigni faniilia imprimisque Faire cla-
riss. procrealo, prudenlia eloquenlia, animi magnitudine, ac
caeteris omnibus animi ingenijque virtulibus, Dorai el mi-
litiae, publicls et privatis rebus, ac obeundis ad exlera»
natioiies legalionibus praestant: Barbara Dziedoszjcka raa-
rito bene merenti moerens posuit 3ilJ>.LVIU. vixit an-
nia XLIX«
(Starovi. JH. S. p. 30.)
D. O. M.
fSlAc memoriae Mar tini Sayszkowski, Episc. Crac. Du-
cia Severlen. Qui vixit Coelo, sponsae Patriae, numeri, vir-
tuti, naturae. Atque sal quidem Bono communi bonorumque
uaibua natus, ociosus nunquam, nuspiam inutilis Magnus
vbique. Consilia res gestae , monumenta merita, exempla,
fama, mortuus vt moriatur n<m permitlunl Altera eius pars
ad Diui lulelaris busta sila est. Alteri, quae nobilior, vi be-
oe Bitp voa apprecemioi luorlaiea, Oi»iit 8al. An. M.DCXXX.
Digitized by Google
97
AeMilis hXXVh Pri4. Oal. M«ij UTicol^Ds 4bba|i«« CMraan.
Adiniii. 8ecrel. Regni inaior, P«tnio B. 9f.
(Starow. M. 8..p. SO.)
Piiii manibus StaniNlai Rudzki, Caii. Crac. Praep. Vi« 258
sHeen. Probi^prodentis, induatrii viri, Qui apnd Marti num
8ByaikoQiiiin Episc. Cracou. Oeconomico Qnaestorioque
tnnnere rara fidü perfunctua» cum teatatae aolertiaK ductu,
aacri Basilianl pallegij ; rem procnr^dam «iia^epiMet» ipi^«
coraram adilu expectatione Qmnilim praecinsa , f^Ütl m'g^nnti-
boa caaaits acUicel »iiaidipiiae niorti. Tieft aprporis babiludp
firnia , nec aelatjs maturuscüiitia viror , nec piormiiiu Vota«
obsistere queunt. Heus 8pectator. Fato te para, praeatoque
sia, et nil babenon suspectum. Mi^rauii Anno^K]MlPC)(XXl'
XX. Januarij. Aetalia X14V.
(SUrow. M. S* p. 30«)
Rndo. Dno. Paulo (ioslicki, Ecclesiarum Cathedr. Crac. 2&tt
PIu^ ^^n. Canon. pi«ilalis rultori aliidioso, ingenio perspicari, doc-
Irina elf^^anti, niorinn sing^ulari candure el coinitat«: paupe-
rum libcrali patruno ; die \IX. Januarij. Anno Oni. IVIOXC. Aeta-
lia aul»m ipsius AnnuXLV^IlI. Mortali vila perfuni^lo, fratri:»
l^ermani ad Incuni Mf^pulohri propler <;xoitandü8 praplereuiitea
depreeandi illi \ilaiM et requiem ae(erii4in poai|ßrua(»
(Slarow. M. S. 31.)
Reiierendna Dominaa Bartholomaeua Zawackl deSOO
Grndowafc»» Craa Pvltoiiie«. Ploeen. Caoc. ete. piaorom
SigiMB. Aug. Henri«!« Stephaei Regqm Poloolae BecreUrin«
et ad emnea fera Priocjpea et Reges Cbriatiasoa fregaena
nraneiua, vir iqtegritale, prode^iia« moribva, hupi^liitale
conapUniii« diem avpremum obyt. Poaiiiii HDXCyi.
die VUI. Meaaia Pebr. Aetatis vero §im A. l4iX JiMumoi Fra-
ter moeftna poavU. Oretur pro ev.
(Slarow. M« 8* p. 31.)
Clementi de Moskoriow, Comili in Dobcajce et Ka- 2ai
mieniec, Casltdl. Vial. Vicecancell. Regni. Praefecto Generali
Crac. Eerl. MoNCoronien. et trium ibidem Pracbendarum fiin-
iliori Ubi^raMM» <|vU Anno Dni* die 8. Ceoiliae virgi-
7
Digitized by Google
98
nU viU functas hoc loco sul» aluri mllitum« a te Amdato»
eondUtts quiesctt. Remii^iQs Moskorsowski in Mos-
konowMaeres, Nominis, Prusapiae svlac, et fidef CathoU-
cae propagator feruentiss. in clarisaimum familiae vetnata«
Parentem optim« affeclos, ab obUuione vindicatam memoriam
Anno Domini 10S6 erexit.
(8tarow. M . 8. p. 81«)
^^Joanni Kochaoouio Gnesnen. Crae. Canonico, S. R.
Regio Secretario, qui dum a Collegio ficoleaiae hqjna ad ju-
dicia Tribanalis Ke^ni misflus^ aednlo munus suam exequitor,
contracto ex imbecilla valetudine morbo Lublini moritnr. Anno
1613 die 16. Mensis Julij. Venerabile Capitnlam Craconienae
Confratris amantisaimi memoriae poni cnravit. —
(SUrow. M* S. p. 33.)
WSRndo. Domino A n d r e a e Ciekliiiski, Canonico Craro-
uiensi, Praeposito Visnieensi, Habdanka Searb«cioram ^ente
antiqiiissiiiia progcnilo, viro intei> erriino pio , magnanimo,
miiltisque aniini et corporis dotibus ouinulatis.sinio . qui nun
quadrag-esimum tertiutn annum agH, immatora inorle rorrep-
lus, Obijt in Domino die !\. Mensis Maji, Anno Doniini,
MDCLV. Mlanislaus et Petrus (»Sereniss. St^iphani Mag-ni et
ftiigUraundi Polontae Kegum Neoretarij) Cieklinscji , Fratri
desideraliss. iiioesti posuere.
(Slarow. M. S. p. 32.)
M^Stanialao Oarwaaki» Oaeano Plocen. Canon. Crac.
Secretarlo Regio, Karnkouy etBaranoviiArchiepiac. Gnoanon.
ac Martini Ssyaskoutj Episcopi Crac. familiari» viro
pfo literia exculto , dornt et foria apprime eleganti , qni sient
oiiiens Deiparam Virginem summe veneral>atnr, ita moriens
bonaezcensu Bcclesiaeqnaesita, inuentuti ad cnltumc^as for*
mandae consignavit. Obijt Sabbatbo ante horam Salutat. Ange-
licaedie XXIIIj Decemb. MDCXXXV. Bxecutores tesUmenti
M* M* P> P«
(8tarow. H. 8. p. 8S.)
MAdm. Rndo. Domino Hieron^mo R^csaiski» Archidiae.
Crae. Bernar. Maeiidoaij Archiep. Gneanen. Cancellario, qui
Digitized by Google
eom pateroain nobilitatom raauifls. moribnt orndiUoneque
siDIpilari UlnttraMet, ae Serenisa. Sigia. III. Pol. Regia ad
Pa«l«m V. P. M. Legationia Seeret praeelare ae geaaiaaet, in
Palriam renerana, Deo illmti a terreatri Aula ad coeleatem
vocanti» lubena paruH» haeredea reram suarum fratrea Gar-
flielitanoa Diaealceatoa Crac. teat. relifuit. Obyt.
(SUrow. M. 8. p. St.)
Gaapar Sfiewiaro wski. Caii.Crae.8R.M.Secret.]lagiiaSM
in Denm cnltu, generiadigniutepriBeipmi amieitia, morum in-
tegritate animi* in vtralibet. forlona modere tiane inaigiiis, de
atatione TtUe evoeatua«bie avpremum expectat diem. Heul
quam res hamanae ultra cfnerem nihil sunt! Et noa curia
differimur iDanibus. Jam nosti qualia bie. To qualia ipse brevi
fbtnms sis, vide. 81 viuis, ut bene moritunia» morieris ut
beate victnrua. Ob^t A. 8al. M.DCXXIX. Sept XVI. AeUtia
aDno LUII.
(Starow. M. S« p. 88.)
Hie iaeet Magnlfieos Dominus MartiDnade Kameneeit67
Palat. Podoliae, qai obijt Crac feria tl. post Dominieaai
reminiacere <Ue XV. llart^. Anno Domini MDXXX.
(flurow* M. S. p. 83.)
Slaliialao Grotkowaki, Gneanen. Crac. Sand. Cano-M
nieo pietate et integritate vitae praestanti, viro hospitalitate
plane admirabili, virtntia et disciplinae veteris in Cur^a
Bpiacoporam qnibua praeerat vindici , sacria dein addlete et
reliqaovitae eaae tempore, in eaitu Del pie et mnniflce eon-
fecto, mortno amiei P. P. vixit annos LXlIi. Obqt Anno Dnl.
MDLXXIU. Menae Junio.
(Starow. M. 8. p. 88.)
Reuerendna Dominus Joannes Naropinski Scholast. sgg
Crac. jacet hac sub mole» aepuUus anno die Martia
S. Menaia February. Anno Tero aetatia auae 76. Oretar
Dena pro eo*
(Starow. M. 8. p. 88.)
7*
Digitized by Google
too
mBcniardo Wapowski, J. Ü» D. Cmt Crie. CtMcnlarto et
flterettrlo Begio« Tire ervdlto, carmlne et excellenti,
Patruoa poauit. Scripait Hiat. Pelon. ex qua tum infenlo
Bempub. poateria iodicandam reKqnit. ObQt XXII. Novemb.
Anne D. M.DXXXV.
(Starow. M. S. p» SS.)
29lRndo. D. Juanni »Sbaski, Crac. Poananien* Praepeailo , Re^io
Seeret. viro multis naturae dotibus ornato poaituin. MJ>.XLI
die Vit. Deceiiib. vixit Annoa» XLVIU.
(SUrow. M. p. SS.)
272 Hndo. D. Petro Wapowski, Decano Crac. viro iiiagui el ex-
celsi aninii, pietate iiisigiii, furti reriiinque Eccieaias. hoiio-
risque diviiii prupugnaturi inonunientuiii hur posiluin est, qui
exaclifl ex dignitate viuendo LXWV. An. III. Octob. Obijl
A. D. M.D.XXX.
(SUrow. M. S. p. 33.)
298 Georgia Myasicowalu, a Prsecaycaow, Jiuiua Aedia Archid.
dollia et Pont. Jnriaconaoltiaa. nraltiaqae praeterea ac prae-
darla animi'ingenQqne dotibua praeatant. Joan. Myaekowal^i
Fratrf deaideratiaa. Petras Pratria ^. Canon. Crac. Patrno
B. M. poa. An. LXni. obijt M.DXL1II. VlU. Jdoa. Sext.
(Starow. M* 8. p. 84u)
Paulo de Saydiowiec, Praep. Posnaniensi Custodi Crac. Herre-
lario Regio, virtule dootrina, ingenio, caeterisque virtutibus
et nobilitate insigni: Christophoni» ac i\icolaus fratri Cha-
riss. ac hene merenti posuerunt. Obijt Aui'iaci. Annum agens
vigea. sextuni, magno hominuni post se desiderio relicto.
Anno Domini 1506. Die 2. Menaia Juny.
(Starow. M« 8. p. 34.)
t9S0byt Venerabilia Dondniia Panlna de CUewnia, Deeanna
Crac, Grate pro ee, A. 0. 14118^ feria quarta in Vigilia Om-
niom SS»
(flUrow. M. 8. p. 8%*)
SM Pietate morumque gravitate praeatanti, et Sacerdotij digni-
Iste eximio viro, Domino Jacoln» de Mirayn EccI. Cathedr.
Digitized by Google
Crac. ex CoUegiu Vicarioriiin PoenUentiariu, ac ejusdem Be*
elesiae Vicecustodi. 0^jl Anno Dsmini 1571. die 13. Oe-
cemhris.
(SUrow. M. S. p. 34,)
In äacrUtia. Mathias Grüd^k-ki, Artiurn et Medicinae Doctor 277
Cracou. Gnesneo. et Putin. £ccl. Canon.
StanisU«, taot iaeet post fviMra •BVtm,
Quem mors matnni autnlit aDle diem ;
Hic laudem «gref^am nactu« virtHtia honorem,
Inter praecipuoa claruit arte viroa.
Rx ciifu« maltia laaa esset haeo ataiima faetla ,
Quüd verus enltor religioBia «rat.
Hnnc i^itar €dnni oeraa Patrone olientem.
fit teeBm aeterno eonatflnaa aolio.
ObQt Anno 8alotis, 1517. Di« IL Julij aetatia aaa««
Anno 50.
(Starow, II- S. p« M).
Piae memoriae et Ossibus Hndi. Petri Gorcinij Canonici 278
Crac. J. V. D. et Profess. viri dum vixit in Deum pietate in
Amicoa candore in rem Ecclesiasticam et literariam fide et
amore excellenliss. vnde illi dignitates et publica munera,
Offieialatiis Cracov. aliquot annis, Rectoratus Academiae
qnatnor decies« in queis magnus^ prudens «t ad lioc natus,
nt regeret : bona aetate laboribus et morbo confectos, Obijt
maior septuagenario die Will. Anno M.DC.XVI. Bxeeato*
rea t«st, poanerant. Qui legis , requiem aeternam apprecare.
(SUrow. M* 8. p. 34.)
Franciseus Krzyzakuwsici i\ülr. Castr. Crac. heic nt conde« tf*
retur Haeri Henatus Dioecesani assensiune virtutis ergo obti>
null , qui aeque in officio ac omni vita integritatem vsque eo
amplexus est, viri vt boni plerique interceptum vnlgo deai-
derarunt. vtinam posteri in Magistralu praesertim aemuientiir.
Is non uiodico in censum conlato argento diuorum coltui,
aeditimoruni huius 8acrar^ rationibus, tum et posthnmae anae
aaluti pariter rileque provisum voluU, perfecitque. Exceaait
Digitized by Google
lOi
▼iU ipais NataUtiorooi Incarnati Dei ferya. A11110M.DCJILXXI.
Aetatia XL VIII.
(SUraw. Bl, 8* p. 86.)
SSORndos. Dominus Joannes Korczbach de Wilkow, Decanus
Gnesnensis , vScholast. Plucen. Canc. Crac. pietatis Christia-
nae cupidissimus , singularis studiosorum Patronus; studio-
rom amalor* OJl»dormiuit in Domino A. D. MDIAXVIU.
Mense Aug.
(SUrow. M. p. 36.)
281 Generoso Domino Stanislao Rugozynski de Uogozno, 8ucca-
merario Siradiensi, Vioecapitaneo Crac. viro integerrimo,
pacis atque belli artibus clarissimu, Generusa Dorothea de
Sliwniki Puczkowna Coniunx hoc monunientum posuit. Obijt
Anno Domini, M.DC.XI. Die.Xill. Maji Aetatia auae LXIV.
(SUrow. M. 8. p. 36.)
282'Strenui militis Domini Groth, filii Magnifici Christini de
Ostrow. Castellani Crac. qui ubijt in Vi^^ilia Ascensionis Do-
mioi eodem anno hoc Altare fundatum et erectum est. Anno
Domini, i^ift Imp.
(Starow. M. S. p. 36.)
283 Hic iacel venerabilis et egregiiis vir. Dominus Joannes de
Elgoth Derretorum Doctor 8cholastieus nt Canonicus Cra-
covien. Obyt sub Anno Domini, MLiUesimo Quadring. LH.
Wim. Menai« Au^sti.
(Slarow. M. S. p. 3«.)
284 Jacobus Vedelirius de Oborniki Decretorum Doclor, Aram
praeaentem ab opaco ad nitorem hunc instaurari curauit. Anno
Domini M.D.XXI.
(Starow. M. 8. p, 36.)
286 Hic iacet Magnificus Dominus Joannes Borek, Heres de The-
seniec» Castellanus Vislicen. qui obijt die 8. Valentin! Anno
Domini MCCCCIU. Orelur pro «o.
(itarow. M. S. p. 30.)
Digitized by Google
108
Vfnerabilis Dominus Jaroslau» Archld. Crac. de gante et ar-
mis Janina, in hac Capella A.D. 1839. cooditna eet quam
et dotauit. Hanc Opacam Rndua. Joannea ZenyAaki, Cano-
nicus et V icariuÄ in Spiritnal. atqae Offidalia Crac. etiam Ja-
ninus dilucidauit, et intra quibnadam fabricatia reformatis
coiuinodiorem ad Dei landem fecil addoUoitqne, in qaa viU
et officio strenue fonetaa, hämo datar. Anno 1686. Aprit 84.
(Starow. M. S. p. 3«.)
Bado. Alberto K^ewaU. Crac. Yladial. et Varm. Canonico, «87
vtro erndito iuzU ac aolerti, qoi Jonenia regens Cancella-
riae, Procurator Capitali hniaa Bceleaiae diligens et beneme-
ritna Aiit. Oretvr pro eo. ObQt menae Aug. die Oedma. Anno
Domini* 1506aetatia anae 70.
(Starow. M. 6. p. 87.)
niuatria et Magnif. Dominus D. Joannes Coines a Tarnow.atj«
lllina Joan. Amoris Supremus Exercitiium Ke^ni Dux, qai
aex. millibos mililum, Pelrum Palatinum Valachiae fine»
Begni cum 86 miUibus trigentem hostium exercitus proatra-
iiit, et profligaoit.
(SUrow. M. & p. 87.)
Rnda«. Pater D. Nicolaiis Bedlenski Schol: et V icarius in 289
Spiritual. Oac. Generalis Scholae in arce Crac. et duarum
domorum Canoniealiun» de tocto latere ex fundamenti» erec-
tor: qui pins mnnitinis tt eleemosynarius mais:nu.s, natura«
debitam »oluil. Anno Christi 1590 WH. Mensis Aprit Oro-
niiis pro eo Dominum Deum.
(tilarow. M. t». p. 37.)
Claudit haecürna PeriUnalria Viri Alexandri a Braesie Brae- 890
Ski, Canonici Cracovienaia Archidlaconi Zavichoatenaia 8.
R. M. Secrelarfl Oaaa. ßni praeter caeteraa virtatea QnIbM
longe aliia eseeUnit, Hanc maximam coluit. üt aemper pro
Eccieaia Deilaboraret, Bt omnibna aaaidnebene faeeret; Ne-
minem vere ob Id ipai devinctnm eaae vellet. Vixit Ann.
LVIL fit vivia aemper vietuma ezceaait IV. Calend. Maina«
Aerae CbrUtUnae MDCL. 8. 8^
(8tarow. M.: 8, p. 88.)
DigHized by Google
m
t91 Joanni Conarski Archid. Crac. Re^fiu NKcrel: viro dllerto ac
mnltalniiii lin/s^uarum perito, iiiullis le^aliunibiiA , tum in alijs
tarn vero in ne^otio serundi niatriinunij divi Sigisniundi Pu-
loniae Heg'is egre^ie funclu Heuerendissimiis Dominus Joan-
nes Konarski Episcopus Cracov. Patruus pientifis. multis
eum lachrj^inis posuit. Obijt die sulis XXlll. j\uveiiib. Annu
L>. 1522. Aelatis vero suae 36.
(SUrow. M. S. p. 39).
M Aliiii» Mttlnfi Milhsfliiio Qtodringentetfim OdaagMino Htf^-
m« die «olis XXVIil. Meuis Octob. Obijt Veneriadas Pater
DoNifmu Jaoobaa de Schadek Decretenmi DoeCor CanonieiM
«t Vkariaa in Spfrituallboa Craeoaieaaia Qeaeralis hie re-
qiiiMcit* Orale Beam pro ee el mariam matreiu eius.
(SUrow. M* 8. p. MK)
tIstnirtMdpIloHiB de Sellfldle%dec» In Sacmiielew et Magna Opa-
Mw DomÜMfea OaateH« Cafitanenaqne Orne. Regnl Canoell.
(SHiradhM; fionae CMtitis Ciireayn. LoIloq. Soeliacaeii. Go^n.
Captl. id 8«celloni pletaris ernat« et liane Capellam poaaAt.
Am»» M O^XXIX.
(Slarow. M. S* p. 41.)
SM Rouerendo llomino Hebastiano Bi'Eezinski Praeposito Oswie-
cfmenHi Canonico Crac. viro ab omni siniulatione alieno, iu-
ris patrii peritia,et defensione rerum ficelesiastiearum cla-
ro; freqiMjntia in hoc 8acello 8acrifieia Deo orterre eonsue-
uerat, ila moriens per execulores snos censu Collej^io D. L).
Jurisconsult. comparato curauit , vt singulis annis trieesima
pro aoima sua fieret Obijt die XXVI. ^un^. Anno Domini
MDCI.
(SUrow. M. p. 4t >
MMR. Rnde. D« MrtkelMmee JMliaelieiirieB J. V. DocteH
qneiB innatu cander vii ff m aplmlore «enuctns, et nrdens
ifndlni jvatHlBe «4lidieanNlae > ad Htnonicalna Crac. dignita>
tem enexit, et in aaditornni ^niarnni nihdl IHe cogitante,
4aditf o «apientlM. jSpkie. Orae. JacoM Zadnik oonstitait ;
ennetis erat amaMlis., «e^tntla ^ l■ c ^ l ^ nl p ^ l■ iudex, cultus
IMvini in eedesijft propagandi selater infati^abitU, et in Cleri
Digitized by Google
105
sanctitate retinenda vindex •eerriimi» ; et UnioM firadOB oo-
ri» Dioeoesis, ux hac euueatus vlU ad iinmorUlsMi abyt
Vixit annos LXI. obijt Mens. Septembria die Xil. Anno Do-
mini MLDCXLIX* Stanislaus JanuaeliowicM Ooiiaal. Crae.
fratri desideratiMimo ptaoit.
(SUrow* H. S* p. «2*)
Radiis du FetriM Prutrembcki de Vnwt^ , Prepositus Cra. 290
CO«, et Canoa. Gneaoen, fihireiiiMiiiü 8igismundi Augusti
Hegis fieeretarias« inaignl et illiiatri famüia in Hegno ria-
tut; piotate virtute erudltiooe» vita« et moruni integ^riiate
praeeiarnt ciun 48. annoa vixiaset, jnaxime cam oinniuin
dolore pleuritide «^orreptua. Die Menais Maij iiii^rauit ad Do-
minoni. Anno Domlni M D.LXXXV.
(Starow. M. S. p* 42.)
Joannes Barski , J. V. D. oliin serenissiinae Annae Jagello- 299
niae Regina« Pulonia«; Theologus Archidiacunus Crac. in hoc
Sacello aduentuni Magni Oei et 8alvatori8 Jesu Christi ex-
pectatiirus, huc monumentum erexit, vt ad altare Doiuini
celebrantes eiufl ineniineriot. Anno D. MDCi.
(Starow. M. 8. p. 42.)
Rndaa D. Albertua Ziemieckl de Zimiecino Praepoaitua Tar- sgg
nonieiisis Gan. Crac. vir iuris Polonici peritissimus , atqae
eo nomine, tarn aecolaribus, quam ecclesiasticia valde cha-
roa, ad Tribunal Del concesalt, die X)LV1. January. Anno
D. hldcui.
(Starow. H. 8* p. 42.)
Generoso D. 8lanislau de Kiirozwanki et Mielialow ultimo 290
haeredi, filio Magnifici quondam Dobealai Palat. Hendumi-
rien Capit. Vielunen. et Krzepicen. magnae politici viru et
generoso, qui Anno Dni MDXV I r* Ucta ex Sophia de Zbo-
row iinica filioia, et siiper^tite Barbara in Domino morluos
est, et in hoc 8acello Maiornm siiorum ae Sareophago hu-
matus. Majarnifieiis 1). IKieolau.s de kScIiidlowiec , rastelU
Hand. Kegni Pol. Thesa^irarius « Radomien. Oswieciiii. Za-
torfen. Olstinen. Krzepicen. cl (irodeeen. Capit. ipsliis Sla-
nislai vita fnneti fidei Comissarias^ ad priores eins Hacelii
amplas fundationes a maioribus eins fatctas, €l«rteataram
Digitized by Google
im
hanc in remedium saiutis eins auxit et dotauit , prioribusque
fundationibiis adjecit. Sacelluni hoc duinus Kosarum de Ku-
roswanki tabiilis el piefuris etc. ex amore et pielate inorna-
oit »erexitque et deiurauil. Aniiu Duiniiii MDXXVIII.
(Slarow, M. 8. p. 43.)
300 D. O. M. Bub litulo BeaUe Mariae Virginia el Beatoram
Triam Begiom ZaniMiae Bpiscopos Sacellnm hoc a fonda-
meotia excitayit» ein« Nepos Nicolaas de Michalow, Ca-
stell, et Capit. Crae« de familia Rosarum dotanit, dotatio-
nem 8bi|pieaa Bpiscopus, PrivÜegio confirmauit. Anno Do-
mini MCCCCIUaVI. Qood impensis Philipp! PadnlewaU
Bpiae. Crac. Inatauratum et in hanc formam redadum est.
Anno D. MDLXXn.
(Starow. M. 8. p. 43*)
901 Anno Domini 1128. 13. Octob. OMit Venerabiiia vir D. Felix
8chirchow8ki Can. Crac. qai aepuUus est in rnonumento Re-
verendisa, in Christo Patris et Dumini Joannis Karnkowski
Bpiscopos Kiyauiensis ex speciali gralia ejus. Dens oretar'
pro eo.
(Starow* M. S. p. 44«)
302 Anno I). MCCCCCVIII. Lunae \X1. Au^fiisti. Keuerendus
Paler Valentinas Ilkus. Decretoruiu Doctor. V irarius et Of-
ficialis Generalis Canonicusque Cracovien. hanc niol. fundauit
huius altaris. Oretiir Christus Jesus pro eo.
(Stat üw. M. S. p. 44.)
903 Anno D. 1505. die Mercury decima April. Magnificus D.
Petras Kmita de Wisnicie haeres , Palat. Crac. Regni Polo*
niae Marschalcus et Capitaneas Sceposien, vita fnnctns est.
Oretor pro eo, vt in sancta pace requiescat.
(Slarow« M« 8. p. M.)
304 Venerab. et egre;^ius vir ]). Matthias de Btonie. Artium et
.Medicinae Doctor Crae: Posnanien. Eeel. Canonicus ac Sere-
nissimi Principis Sigisiiiiindi Dei Gratia Hegis Poloniae Phy-
sicns. Obijt Cracuuiae Dominica ipsa die 8ancti Nicolai.
Anno 1517 hie sepultus, propler Deuni orate]pro eo*
(Starow. M. S. f.^VL)
Digitized by Google
D. O. M. Et Memoriae ac Honori Juaunis Adami a Komorow m
Koniorowflki, Abbaliae V;)chocen. Adiiiinistratoris. Canon.
Cracouien. Andreae Lipski uliin ejusdem Calhedrae Episcopi
ex 8orore Nepoti. Quem 8i fata nun praeuenissent. Virtiis
dexteritas prudentia, Prinripis j^ratia in äumniu Eeelesiaf!,
Patriae, Honoris gradu, breiii collocass. pietale insig^niss.
doctrina soHdus, vita el niuribus integerrimiis. Minoris Can-
oellariae Rn/ifni Ke^ens Humniaruin, pariiiiu iniiinurunique
aniicitia florentissimus. Tri^e8iinuni qiiintuni a^iuis annuin,
Inuidiae t«lo aorressus, post nia^nam morborunt Cungeriem,
vim fatoruin ineultabilen» nioriens doeuit. 4. D. MhCXLVII.
di« V . üclob. übijl Zamoscij funeralo. Hiaeynthiis de Mj-
chaloWy H, R. M. Aulicu», viuentis anianti.s.sinuiH, Defuncto
moeatisMiinus amori« ergo poni jussil*
(8tarow, M. 8. p. M.)
Rndn« D. Melchior Sobek, Canon. Crac. et Praep. Stobnicen. 30d
Obyt hic «epnltn« ett Anno 1542. Aprilis tt,
(Starow. M. 8. p. 47.)
Rndo Patri O. Joanni Sacrano, H, Th. Ooci. Canon. Crac. 809
viro doctrina« eloquentia virtute, nö vul^ari ingenio prae-
dito, de re qaoqne publica Eoclesiastiea bene merito positü.
Obijt Anno Oomini M D. XX Vit. Di« Veneria, 15. »I^ovemb.
Aetatia anae XXXIII. Mense yero die t^extilia vndecima.
(Starow. IL 8» p. 47.)
Rndua Andreaa Graiowski, J. V. D. Archidiac. Crac. et Ca- 806
non. Poanan. Sereniaaiini otim Regis Polon. SIgiamundi An-
guati Secret« vir pietale clama, moribna graniaet conatan«
lingua diaertna, ingenio acutua, doctrina aolidoa, conailio
aolera^ indicio matarna, diaclplinae Bccieaiaaticae tenax, in
perferendia ecdeaiaaticia et Politicia laboribna, cum omni
bonorum laude et admiratione , indefatigabilia : morbo tarnen
gravi et diuturno exhauatua die 18. Aprilia Anno 1673. Corpua
mortale reliquit» et per Bxecntorea Teatamenti hic aepelien-
dum euraait«
(Starow* Bf. 8. p. 49.)
Adamus Sxypouski fle Biala. Can, Crac. et Kiele. P.N. Hae-309
rea in Oieano» Wi^ckowice et Chotei« 6). R. M. fil^Ua fodinia
Digitized by Google
9
t06
WMieen.Ms Prftef(eeti», euris laberibua» itfaieribus aeUt« Ion-
gaeva, invictos» a morle vietu^^, rensu, quo crastinu. nier-
eari noB licuit, oniata hac fiicel«Miia reatavrata €ap«)la Altari
erecto, multoram seculorum niercatas memoriaiiiy «•qiare
kieifixus« anima coeloa peliR »ic nemo totus morli conredit,
hoe rmnina vialor« et mortem ride. Anno MDCXXVL Idiliiia
IVovemb.
(Starow. M. ft. p* M.)
310 Viua imaffo Andreae Zebrzydowski de Wianczborg
Crac. Epiac. Vixit Annos lAlV. Deinde Anno MDLX Menaia
Mai} vita functua «at*
(filarow. M. 8. p. 50.)
311 B a r th 0 1 o in a e o G an tko ws ki Archidiac« Cracqui prop-
ler intt^j^ritateni vitae, ac singularem V. I. perltiam, etPetri
«ami ati (in. sn. Archiepiscopi fuit Canoellarte « etapad*«-
nes huiuinesacceptuset gratus. Curatores Teat. AMieoet So-
dali pos. MDLUII. XIIL Januar^« —
(Starow. M. S» p. 60.)
312 Hlc iacet venerandns Pater Domini» Andrea« Oorra de
Miko}ajowice« Decretornm Doctor, Archidiac. Kuneloaien.
et Canon. Crac. ObQt Anno D. MDXX. XXIL HaQ.
(BUrow. M. 8. p* 61.)
gl3 Hie iacet generoaua Dominus Joanne« de Czyszowna*
tos vnicuB Magnifici Domini Joannis Castell. Crac. qui
ol»IJt feria tertia poat Circumciaionis , Anno Oomini 1475*
Oretur pro eo Deua et aancta Mater ^ua.
(Starow. M. p.61.)
SUAnno Domini MCCCCiiXXXViil. s^n-unda Mensis Aiigusti.
Obyt Venerabilis et egregius Art. Maj^. Joannes de
Slop CS a S. Tb. Professor et Canonicus Cracou. hac sub
niole requiescit,
(Starow* M. S. p* 61.)
815 Joannes Karnkowski, Praep. «carbi. Cau. Crac. ac
|||aorum dorn. Alber Ii* ttigismundi Poiomae a«iguiii äecr«-
Digitized by Google
t09
tariM hoc mo eiMri imNinmentnin vioens ipae jüMiH fi«ri
Ann» MDXXIL
(Slarow. II* 8. p. 6t.)
DoGtor P«trn8 Pesnan iensis, Serenfafliimmm olimSM
JagellmiBin Ragnm Pol. Slgiamuiidl Primi et fiNf isimmdi II.
Aog. Phyaieas, aetate arte experientia» lidex, seneic, idooqne
aola Princlpibns gratua et amabilla. Can. Crae. PraepoalliM
Beel. B. Ploriani Clepardfae, aub hoc maritiore in ape reanr-
rectionia qnieacit.
(Starow. H. S. p. 52.)
D. T. O. M.
Posthiimaeque iiHuitoriat^ (i. Htanislai de Wronowal?
Xi98ki , IVotarij Castri Crac. Quem aoiti fernoris religio, ne-
in ini niolesta eonversatio , consilium rectum. Juris Patrij
cum inte^itate eruditio, i'replnm Patriae pupillis , amicia me-
liori vitae reddiderunl. INe mortem timeret, bene vixitannos
68. loeiimque hune ad p<;d«!8 Diui Patroni 8ui» vitae et tu>
mulo adamalum elej^it, nuc ublatis multis honoribufi alio anelli
voluit. Obijt 31. Januarg A. D. 1650.
(SUrow. M. S. p.
Nicoiao Csepiel de Pomaiii«. Sedls Apoatolicae Proto- 31g
notario Decretomm Doetori, Yratialaiiienai, aendomirienai
Praepoaito, CaDonico Cracouieoai« Viro doctrina» vl^tute et
praecipue ingenio claro. Ac tum Pubücae tum Bccleaiaatlcae
rei bene merito Positum. Obijt MDXVIII. Vixit Anni« LXV.
Menaibua V. Ob^t vltima Aprilia.
(Starow« M. S. p. fiS.)
D. 0. M.
Albertus Herebriski Cracouien. Tarnouien. Canon.
Beeret. Regius. Diuini cultua propagator inexhauatus, post
eacelluin istud intus fori^que marmore vestilum aurea
Pixlde» Tabernaculo et Tabula anteriore allaris ac candela-
bria «X aoUdoargento omatnm, dotatJin ditatuin* inter inde-
Digitized by Google
fesM pietalii opvn tniman De» flS. De€«mb. Anno Chritli
MDOLK reddfdit.
(SUrow. M. S. p. 63.)
920 Hip aepullus iacet 8trenuii8 ac Geoerosus Dominus N i c
laus Mniszek de Magna Konczyce et Ossownica haeres,
Serenissimi diui Sigismundi Augusti Kegis Poloniae Ardli*
camerarius, Burgrab. Crac Lukouien. 8ocalienq. Capitaneiui
Obijt 1551. ZZ. Juny. Anniun agena 69. —
(Starow. M. S. p. 54).
11.
^« ^itt$e 5u ^nfm ^teSen ^tau^ii*
(Koäeiol; Fanny Hiryi.)
3«l 5(ttbetra^t";i^m Äußeren ®eftalt unb xhve^ ^Iter« bi«
txfit, n>a§ bo* bic innere ^rac^t Betrifft bie ^n^eite, ift fie bie
^tttt^>tFird)e ^rafau'S. ?luf ber jDftfeitc be§ .trafauer SlingeÄ %e«
U^in, bilbet |te einen mefenttic^en 0d)mitcf biefed ^la^e^ unb ge«
bort unffreitig ju ben fd)önjYcn unb ^errlic^ften Sßerfen ber ^ot^i«
fc^en SBouPunft. ^{)v ^Itcr, ihr mad}t\^tt Umfang, ihre bebeutenbe
.^ö^e, bie X>auer^afttgfeit unb 3:repd)Peit beö SKateriat«, bie
aSoIIenbung, bie fic^ in ben S9iaurer*5lrbeiten funb gibt, unb e8
erPlaren', wie biefer S3au in feiner aUen ^ad^t unb ^errlic^feit
in bie .3<»^r^«ttfe«te ^inüberragt unb ba fte^t, aU w&vt er geftern
»ottenbet roorben , bieS aüc? verleibt i^r in ben ^(ugen bed 33e«
fd^auerd ben (S^arafter einer ^^aben^eit, bie und ebenfo be<
fc^tei(^t, wenn wir »on aufen biefen ^prac^tbau anftaunen, wie
322 roenn wir im Innern unfere @ee(e ju ®ott ergeben, ©egrünbet
f}at biefed ®ottedf)aud Iwo Odrowaz, ^o^n Sauls von Koi'iskie
Sifd^of \)on Ära!au unb .tan^fer ^texanberö beS 3Bei§en, bamit,
wie bie ©rric^tungSaFtc fpric^t, ber ©laube 6briftt, burc^ ben
^eil. ^bafberf auf ^olnifdu'm 33oben üer^ffanjt unb gepflegt, im*
mer größeren Umfang gcminne. Orr erbaute e8 t^eiB auö eigenen
SJ'Jitteln, tbeil§ au8 frommen ©aben beS SSoIPeg. ber banb*
ff^nftUc^en i^vi^m^^mte Dom 10. ^ept. a. d. 1«96 ^ci|t e« :
Digitized by Google
tu
„ficclMiam ad landein Omnip. Dei et ejaa «atri« glar. Tirgi-
nia Mariae in coelua aaanmptae» non parvia aamptibna
noatria in loco paroehiali dictae eivitati Craeoviae nagia
competenti, in parochialem ereximna «te. IDie ^nfcl^tifi onbcv
SRouet bt9 ^oc^aUort 9t6t bie ^ett; in mUtt bicfer fbm ift ht^
gönnen werben, folgenber fl^ofen an:
D. O. M.
Bratlaelmae Vlrflnl Mariae In Coelmn aaannptae, Saara« liaa
Aedea.
Ivo CMrovoaiaa Ep. Cr. erexil A* D. IM«.
3m ^nnfel ber SBergangenbeit ift bte ihtnbe «an bemm
Sonmeifler Nefeü •^»eiltgt^um^ »erfc^wunben. loox el ein
^ole*, bemi bamall war biefe Jbmjl in ^olennid^t me^r nnbefannt,
ba fd)on früher, in ber ^atfte hti lt. 3a^r()u«berte# unter
^einrid^, i^|^et|og 9on iDefterreid^, ein %^ok, 9^amenf OIrta*
vian Wolener ^anmeifler bed ^te)>^n8»S)om9 in SBDien geirefen ift,
(OaaoIMaU Wiadom I.p. 51t — Rocsnik Tow. P. N. Waras.
Tom 9. p. 45t — SDeutfd^e ^^riftfttUex (fie^e 8ei)>). Pfennig*
ana^a^in SRr. 75 3. l^'O f^xitUn an9 btefem Vnloffe: 9ta($
ber £ifle ber IBanberren nnb ®teinme|en be§ iSliener itip^ax^
^mi war Oktavian Falkner an$ Sitatau, ber erfle wirfli^e
SSerfmetfler btefeS SBan'l, ber mit ber lirbeit fe ettte, bof fc^on
1147, ber ^affaner ®ifd)of Reimbert |nr tSinwei^ung biefer j^irc^e
fd^reiten (onnte.
JDod^ an« bem llnMitfe biefe« dewaftigen S^ane« t |ti( m
entnehmen , ba| bie fBetlenbttng be^felben (Engere ^eit gebanert
^en mochte.*) ^enSt^cil; wo ber fo<^(tar fic^ beftnbet^ (ie^
Xieolaua Wiersynek, j(attfiinannnnb9tat^ ber (StabtÄrafan, Un«
terf(^a|meifter j^afimir be«®ro|ennnb5(rnd^fef Mn ^nbomir^ber
in ber 2. «Hälfte be9 14. 3a^t^nberte9 geflorbeiv auf feini Aoften
erbauen. Dlngoaa in feinem liber Benefidomm fc^reibt: Bccle-
alae 8. Mariae etc. cqina chorua nobilla a Wlnnlkone nobili
de domo... muratua» corpna yero ex elemoafnia somptnoae
latere fabricatnm. 9[ttferbem, bof Wienynek M Preabyterium
*) eoi.8. f treibt KifoUitt«/ ein fB&t^n Aratanl no^ im X 1«15 im
Seftomeate: 3^ flcbeora morgb^ir (tumgebcobennferliben flt«tm
^^eirltc^Kn C|n Cfocoo.
Digitized by Google
fßftifttt, baute er antS) ben frijficren ^oä)altav, ber t)or bem je^t
aufgeftettten ba (^eftanben. ^trc^en^^litd^ fie^t tn ber %hf
fc^rift einen ^fte^ vom ^. IkliO: Altare rammiini sive miya«
Ercl<;siae Parochialis B. V. MarUe cujus quidem altaris nn«
cum loto choro ejusdem Kcciesiae, recolendae memoriae Avas
nost«r Vir8ing:us Henior olim Dapif<jr Crac. fundator fuitetc.
I)icfcr %tt ffommt »on ^»ei SSruberit Nicolaus, @rb^>erm von 8le-
dziowir unb Joannes, ^rb^errti «on GarUce,^nte( be^ obgeitann«
ten Virsin^iis s«nior.
82Ä ^lad) ÄirAenaften foU in ber 3)Jauerbed Pfcincn 66or§ bur(^
33retter rjcrftcUt fic^ eine Jafel mit ber ^[nfc^rift befinbcn: Funda-
tor chori istiua A. D. 1360 franciaci feato die aolia Dapifer
Wiraiak obijt.
ferner erhellet aiii Äirdjcnaften, bap nod; im 3. 1394 bic
Steine an ber Sföotbiinfl ber .tird)e behauen unb bie 1)ecfe ber
2ß6l6un<^ im 3- I397i^emalt ivorbenift ; im 3* 1399 nod) )>rac^
man »on ber Äir(^e aU unirerte erft neu gebaut: „4. 1399 Sabb.
infra Octavas »S. Marlini suppliraiil Consules sancla«^ Sodi ut
Praepoailuram 8. Maria«; Virginis unial Plel)analui ejiisdem
Eccltisiat! novit er fundalat* : und«; compuriHnlur ihi fuisse
Pli;banu8 <!l Pracposiliis" (alte .pbfd^t). namJid)cn ^abve
würbe ein fd;riftlid;er ä.Wrtrav^ in beutfdier iSpradje mit iDZeifter
^cter c^efd^Ioffen, betreff ber Crrbtimmi^ einer neuen ^afriffei, \)on
i^Icic^cr S^öhc une bie früt)ere. .I^iefcr ^crtracj finbet iid) in ben
326 SRatt)«iaffen ^Ihid; A >25eite 137. 3« fpätercn Reiten (tnben fid;
ununtcrbrcrf)en Spuren von SSerhanbhmc^en ben ^8an biefer Äirdje
anlaui^enb. \, ^. bie ^eanlliv^nni^ eine«: 'Hblaffee burd^ ^apft
SBonifa^iuö IX. im 3- ^^00, ben biefer auf ^^ürbitte befit^cnii^ö La-
dislaus .la-z^ieHo , unb be«( (^r^priefter«! iNirolaus Piannaslor für
immenrdi)renbe ^eit am «Ipimmelfabrt^tai^e 'lÖJaria, c\i\n\ nacfi bcm
9)2ufter be§ ber i»}JarFu«<fird)e in Jlsenebic^ am A^immelfabrt^tage
G^rifti ertheilten, biefer Äirc^e i^eivabrte unb biefe firc^lic^e @nabe
auf aOe jene auÖbet)ntc , metd^c biefe Äird^e burd) 7 3;ai]e unun^
terbrod;en befud)cn unb ^um Söaue berfelben ^ülfrcic^e ^anb bie*
ten würben : „Qui per septein dies feslivitatis Assuinpt. B.
V'. Mariae praediealam Kcciesiain devole visitaverinl, el ad
ejus reparatioiieni sive fabrioani inanus porexerint ad-
jütrices. (5tlt. 3)?anudc,) i^crner trugen bie reichen i^Ui^cjer, benn
ein it^tii biefer ^amilie ^atte ftc^ in .^rafau nübergeiaffen, im
Digitized by Google
113
15. ^a^r^unberu mit anfe^nli(^cn <2>ummeii linrSftoOeiibwis Ht^
S3au(d 6ei. (S3anbfie, ®cf(^ti^ bfrSDnufmien in ^olf« Imi l.
p.a.) ^en ben ^uggern, i^ren ^anbe(l»er(uibim0eit nnbt^tt
Sßerfenbaiis polni^^tv ^robufte tnl6ef»itbere M ititt»feil «nf
®(^iffeit na4 «ottaiib fc^reibt 3. Bieliki p. 16?, iiibem er fit
Su'air nennt.
a)tefe SKarienf ird^e ift bie ©tabt^farrfircje jlraCuttUNaftm j«t* aw
fattt in 11 ^füttern, bicfe finb: bie 9Ra(ieiM>fam , bte ^lo|«
firt^e , bitter ^eiligen, nunmehr auf bie Veteftfird^ d^tro^eiv
bie (3. >)(nnaKrc^c, bie (^ttp^tam^, iiititiiie^«ttf bie SK««
nenfir(^e auf bem «piafef übertrafen, Äre«|, «J. StiMonl, 0.
^tani^ku^ auf (g^foiea, @u %Utm, M^wm 0aU
»ator in ^roierjpniec.
2)ad ^atronatdred^t ber aRortenftiK^e (efa| e(ebem boi
S^tat^d^erren^eoUeeium ^rafaui, bem biefe9 fpiri»i(egium
mmb I. im 15^4 beflätttete , je|t äbt btefe« ffttAt ber ©e»
naft aud.
^te ^irc^e ift faft im SO^ittel^unfte ber 0iabi gelegeti, t^m
funbirf , fo ba§. fte eine propere «ttjo^l ^iefier nnter^ätten fonn.
Pruszcz s Söerf: ,,bie ^(einübiett ber ®tabt Arofan ({ie^
«iter. 9h. 3) ©.39 ber ^udgabe 1650 ^tte btefe iNrcl^e: ^nm
Prälaten einen infutirten (^v^pvitfttt nnb (eflWe t« ber iKrck
reftbirenbe Äa|)lane 60." S)ie 3ajl ber Vetteren M 6e*
beufenb »erminbert, ift aber immer nii(t geringe, ba )le U
^a)>(ane $a^(t. 2m ^a^re 19168 befonben fid^ bei biefer Stit^
nod) 38 spriefter. Unter ben ^u biefer Mi^ ge^renben Vriefleni
befonben fiA sojanner, audge,)ei^ in ben a»iffenr($aften, wie
i. SB. ber ©r^^riefter HieronimiM Powodowski ber<Sr|prie«
fter Jakob Gorski , 0 Andrea» WargockL »).
^ad bie ®eftalt ber ^irc^e anbelangt, fo jeii^net ßeficbSW
bnrcl^ eine anfe^nlic^e ©rope au«.
36re grl|te ^onge im gidj^ten beträgt 118 «tten.
«r t, „ bie ^icfe berSRoner inbegr. It8 ^
n 0 Brette im Sid^ten 58 ^
btf jDiiTe ber aRaner inbegr. 61V,«
2)ie <&c(^ ber SEftoIbnng 44 [
„ , mit bem ©iebel be« ^npferbo^e«
„ „ be« a^urme« («Sitabtt^ genannt) 1|6 ^
iOie H( unb (u^ne Sßölbung be» SKitte(f<^ff^ fUitt fi^
Digitized by Google
114
«ttf 10 Olnlm otil Owibm. fS>kn^ti mit IHif9(cfiii^IH|eii IKt»
«IcNfiAgtl Pub nitbr^fr, itMb fi^$i^cfetl titci^ 9ft ber gdt^ff^en
HantfR itN llitbif n tt^«r iKfammeii. dln tiefen flflfigelit Befbibeii
bie JN^tteii. 2>«^ in fiterer Seit an bie ®tefie M f&M^
%a^9^ bnr^ beffen €M|i»ere ba* aBhwerwevf ber iNt^ bcbeufenb .
Utt nnb oft anSgebeffert werben nttt|te, defekte itn^fetbai^ wncbe
Hilf ttevwcnbnng bt92)Mn^ereiinnb^|t^ejlet:9 Hlaaiiitk Aepacki
bn4 ben ^afleKon wn fl^ofnici V^ter Stadniekf beigelteHi
HiMlnth li»pfteki ^ flil^ bnn^ f(ttte l^nterlaffenen Mf*
tnn^en, bnr^ bie Orbnnng, bie er im 9tHt9^M^ ^efimib bnnl
beffen fBerff^nentn^en ein iUiMM Vnbenfeii rnn bie fttr^e er«
ivnlen. (Sr flocb im 9R|»e 1961 , nnb bie <mfer$att ber IHn^
auf ber ^»eite ber Sarb4ira«jtird^e beflnbli^e 3nf^ |^(f
«lle fein^ nm bie Stki^t ermerbenen SDerbienfle «uf«
SDic SfMf^d^en biefer JKird|e, meU^ weiter unten f^en,
nemten mannen frommen ttel^t^&ter biefe^ 9otte9^ife9, bie
entweber fromme ®tiftnn0en imn Unter^tte i^er 9^teßer ober
ober |nr (Berfit^nemnd btf feCben m^ttn ; fo 8* ben SMwtt
it«nemNllIartSn WegrajrMwioa , Johann «nf Ch'nnow Wo-
4sioki, Mathiao Bartoeh IBürfter 5(rifott9; mel^e ^i|)»rie|ler
biefer Aird^e, wie ChrioloplilVaeiAoki» JaotSlowikowoki* Bo*
minik Loohman, Andrea« Januanowie.
3n bem S^erfe : ^ber grennb in ber 9tef^* (Pnyjadel w
oolatnilj potraeUo) 4to 1061 ^tf^t ber beiben Sttcihuit
Stat^erren Adam Nagoth nnb Martin Paeiooki , welche jnr
Seit be9 ttelerfattl ber €k^weben, att man bie Steden ber ^Bta*
rienViM^ejtt 9efi(l|ett nm^efen woHte, biefem9lnf!nnen|tanb«
(aft nnb mMR^ wiberfetten, nnb enblid^ biefefben bnr<|eine
€}nmme i^on me^en ^anfinb Mlben retteten, rüfmttd^e üc*
Gin ftattli($e< VnSfe^en g«w&^ biefem (9ottel$anfe bie
|wei 2|örme, «on benen ber eine lurrlo excabiamm (genannt ber
t^fte in ftrofott ffl, wovon M fl4btif((e €^^rid^wort; wie
ber SJtorient^ttrm (wysoki Jak maryaeka wiefta) feinen Itrfpmng
ableitet. 3m 9. 1406 erfegten bie ^eftamentSej^efutoren nad^ bem
Sfterm6^ M Johann Pauswang |nr i>e«fttng bet S(nrme( (al-
tiorio lurrlo) btr WtnHmftM^t 100 fl^orf ^raser ®rof<l§en*
(Srft im 3a^e f 4i7B, bü sn weiter ^Ht ber %|nrm ein Vk^^
ml IMi fatte, nwrbe bcrfelbe mit 8(ei eingebest
Oigitized by
115
800 %upptn ^o^er gelangt man jur SBol^nung beS Sl^urmwäc^«
tfrÄ uttb »on biefcr «J^ö^c geniejt baS eine Umfd)au bcr rei^cnb*
jien «nb er^eiifleit^tt @r ragt über olle Stürme bcr Pircf)enreic§en
^toht l^fwor unb vor ben 9(ugen beö C>benfte^enben breiten fid^ alle
IB«itteii einer @tabt au8, welche fo mfc^iebene ©efc^icfc crfal^s
ren ^at. SB&d^renb biefer %i)uvm be« 9(an^ unb bie @t6^t etiler
Äonig^ unb ÄronungÖftabt entfielen , aufblül^cn unb wieber t)ef»
bleiclj)en fal^, blieb er felbft ungebeugt burc^ ^Iter ein unerfc^ütter*
ticf\er 'S^wa,^ bc8 ewig waltenben unb ^tte^ roanbetnbcn ©efc^icfel»
flDhtteln ber ^tabt wirb bafelbft ein $l)urmwäfl^ter er^alteiv
ber «er|>flic^tet ift bie ^tunben auSjublafen , »nb wenn ein geitcr
tr^enbwo in ber <Stabt ober beren Umgebung audbric^t^ ed anju«
geigen. SDiefer SBrauc^ reicht nocb in« ^ahx 1674 ^urürf , ba fdbon
Koehowski m feinen „VrMkV in einem ^^igromm beffen erw&^nt ;
Oer |>^U/ nenn er ein Bfeuer crilitft/ fingt fogreidd an fcl^cef tt/
fbpm UnnU er am S)Iarient^urm gonj gut 2:rompeter fein.
9(ttf bem (leinen Sturme , ber wo^l eben fo ^od) ^dtte wer« 338
ben foHen , aber nirf;t ausgebaut würbe, bcfinben [i^ fünf ®lD(fen
»on anfc^ntic^er ©rope. ©ei biefcr ©clegen^eit erwähnen wir eine!
in Bielki'8 6i)ronif ^. 240 beftnbUd^cn SD^arc^enS, bad jtd^ auf
bie v^tdrfc bc« polnifc^en «fter^ute« Andreas Ciolek be^ie^t, wo«
Q(ul^ btefev bie (Blöde , welche 40 SJ^dnner ni^t «Ott bet Stelle }it
rühren venno4>ten, felbft auf ben 9)(amttt^nrm %ttca^
benfoU.
(^(^on ber äußere ^nblicf biefer ^ird^e gewährt ein 0TO$ar$
tige^ (Sc^auf^iel, ert^ebenb aber ift ba8 <9efä^l, metttt man ba9
3nncre betritt unb fic^ ber ftattüc^e f&an in voller .^armcnie feiner
einzelnen ^t^eile ben © liefen be9 Sefc^auerd »ü^t, ^u« ben 2S.
got^ifc^en '^enftern bringt M %0i^M6)tf wetm nt(^t f^drtic^ , fo
boc^ auc^ nid)t fo rcid^tid) ind Erntete , ba| burc^ eine t^eUc Se«
lenc^tung ber ^trci;e bad un9 anb&^Hg unb noc^bentenb fltinu*
menbe ^Ibbuntel geftovt wihrbe.
^Itdre au« ^{armov unb |um %f)eii aud 6ben^öl) beftnben 33%
ft(^ in ber ^irc^e 38, wot>on ber ^oc^fte unb umfangreid^fte,
bod^ au« ^ot$ gearbeitete ber<f>o(^altarift. (kin SJhtfterbilb ber Q!>^nu
lerfunft be« 15* i^a^i^^unbert«^ wirb er an großen gefttagen wie
ein Sc^ranP geöffnet, (Seine aufere @eite bilbet jwölf »ieredfige
ä3a«ceUefd, bie M l&eben Sefn borfteOen* ^ntoenbig ßelU b<i«
8*
Digitized by Google
116
S3i(b htn &d)lvimnwc 8)^artä vor in ©e^ettmart betr ^ofleL S>if
9){ienrn btefer frommen SJ^^änner leuchten in ber VUUt^n^n^ i^rel
@(aubend unb ibred @nt)ii(fend, ba| in i^rer @egenroart M ^ilt0e
®(6eimni^ in ^fuUun^ c^ef^t ^ic ©eftalten ftnb in ISebenlgröle.
m9 S^omHilbfen im % 1820 bei feiner diücffe^r and bem Später«
lanbe nad^ 9tom ^ ^rafau befud^te , ^^efitl it)m biefed ^unftn>erf
ber ^c^ni^erei au^erorbentlic^ , namentlich ber leichte ^attenivurf.
WUSloüs'") ber ^erfertt^fr biefeg ÄunftwerfeÄ würbe bafur
mit ber ä^erlci^ung be8 SÖürgerrec^tÖ ber @tabt ÄraPau belohnt. *)
%üx biefe Arbeit, bie in i^rer ^vt einzig bafte^t, fo ba$
fettfl M ^üttftCerd 93ater{labt 9lürnberg «on feiner ^anb nic^t«
^tf)n\id)t9 aufjUKteifen hat , trar biefe ^lu^^eic^nunc) nur eine i^m
ijebü^renbe rootjberbiente ^clohnunc\. @in fleiner burc^) feine @e«
paU aber an^ei^eic^neter ^(tar ift ber M %i\M ^efu (Ciborium)
mit ^ofaif unb fc^oner ^larmAr^^k^itt^erei. ^er^ieette neleiii^iii
ftehenbe von vier au8 ©locfenerj gegoffenen bauten getragen, ber
^Itar ber Äteujigung ß^rifti genannt, iflt von Hyazinth liopacki
im % 17^geftiftet, ber biefe ^irc^e mit mehreren SttarmoraUoren
gefd^mücft ^at.
^ie ^ap eilen, wemi man i»om ^tt|>tt^ore auf ber Unten ®eite
beginnt , folgen fic^ :
1) :^ie ^apeUe M %t\l 9(ntoniu8.
8) S)ie ^a)>eUe Soretto, mit einer meffingencn SSaUnflrabe ein«
gefaxt. (^a))eUe ber Szembek.)
3) JDie Äa|)eUe M \^t\L 3o^anne8 bc« Käufer«, eine ®tif*
tttttg ber ^amilie Bunar. (^^ befinben fid) bafelbfl |wei
SDentmdUr, vorftelienb aufrecbtftebenbe , in Sronje gegof»
fene gtguren von feltener, burd) a^orroalbfen felift aner*
famtter <^chonheit. ^vat bavon ift \\xx (Erinnerung an Q^*
»erin von Balle Bonar, ÄafteUan von SBieqPa, <25taroften
von iDjqon», berfie ftc^ bei l^ebjeitcnim % 1538 M f^l^>^
laffen (ftarb 1549), bie ^nbere )um QlnbenFen an feine
©attinn von S3ethmttnn, gcfto. 1532, aufgcf!eftt
4) S>ie jlai>eUe beS i^oren« iSt93^\U ber Turson.)
*) )DamaM »uften Jtra^au/ ittn dIat^6^erren»(SoUcgium unb feine iBc^
»o^ner jene, »eld^e int Ser^etcl{<lbun0 biefcc Qltabt/ wem aud^
niilt über bad SBSeii^bttb berfelbcn btnaue, beitrugen noil^ |U belo^*
nen^ »ie foU^'S^un e«in aOen ^itcn Dcrbicnt,
Oigitized by
117
5) ftaptfit flUntttr Oottel vom 9ic\tnhtt%, im iStht
anf ber SKUtento^fite gflegcn, wo^iit matt Ätt Stufen
8) XHe ieo^tte be« |d(. 0d^ii|en9iU im iStftt auf bet Mt«
ta^ifüitf bcr Svo^kiid gldd^fafl^ Aber Stufen.
9) l^t llcq>tHe bi9 $eiL ^(entni mit bem ^eitemat ha SRot*
10) IDie Haittfle bc« ^eiL Sajani» (Aa|»eae bev Fof eider),
f 1) S)ic Xo^e bc» iea. Wcxiii<# ober ber Stattet Oette« m$
<£)f^0d^ mit etilem f^jnen SSfonsebciilmal, toeraiif bte
SttfdHft:
Hie J«eet gener. OoMiniM Braamne Dmigiel* haeres
in M jÜnHci » qni obUt A. D. IM.
jDer Stame be< JhbiflletS ifl obgefdr^t felgenber 9(af en aut« 337
gebrM: Jaeeb l^ein. Man. V. IV. SteOei^t ber fl^ter be«
in bet fttipiUi htt ^tttevipiit (Nr. 4) emA^nten Michael
Weinhotd.
IDie ttditb« ber jtin|e, mie ber StuptUt finb mit na(e an
fOOmc$r obermittberfd^ttenQtttBbenfmKem BebedPt. (®ie^ biefr
Unter ber Air«i^e Befinben f!d^ erfifte, bte (Stgent^
eii^cfRer gamsGen (inb, e9 ftnb beren 80. ^nbenfelBett ni^en bte
9eletne onfe^nüd^er ^^erfonen, n>te bteS anS einjelhen ®ttftnno^
nrAmben biefer Ain^e |tt erfefen ifl*
IDie i6enfm4Ier finb t^eitt an9 fä^war)em, ant r5t(«
Iif|em flftnrmov, t^etfft saa 9laBafter. SSemerfen<mert| ftnb bie
tn SIrenje gegeffcncii ®a^lief9. 9Cttf er ben in ber Ao^ette 3
eno^nten bd Severin von Bolle Bonar^ ftnb necl iwet unter«
falb bei IS|er9 $«r redeten @kitc bei S^or^^ auf beren einem mit
8e4V4<M iBttd^flttben bie 3nfi^ft: Hie jaeet nobilfa vir dnna
Petraa Calomon de Benedietowytse Conaal Craeoviena. obitt
A. MOCOCIiVI, fid^bcfiiibet SDiffermor e«, ber bei ber axtarien«
ftri|c bieSlanflimtare gefUftet
fbii Stie^ ift flberbiel reic^ an S^atereten. (Si |teftn ftd^sas
QcmAbe, ^kentn onf bem Seben ^eftt unb ber ilbttter 9ottei
Mfflelenb, bm»!^ bie ganielKrti^e, unterbalS ber ^enfler; wofte
mit Valerien eingefaft finb. 9uf bem erften fSübt xt^ts ^anb
nnifr bir 0ro|ettiprge{ f^eint btr illaUr fein liienti 4p0rtr4t ge«
Digitized by Google
118
mit i«5aSetu6f ifteine^erfon in aufrechter ®efloU, in ^olnifc^er
XMH^t, III ber redeten t^anb ein S3änbe(, unb barauf ba#
1079. S>ie meiftett <Semä(beauf beit%(tcirenfinb von bcm ^rafauer
fBftoXtt Lukas Orlowski , ber uml 17tö Übte ; bad ®e«
m&Ibe ber ^eil. brei Könige , ünU ^>l^m ^au^tt^or auf bem ^(tar
ttittef bem Pfeiler ift in ^^(cren^^ bad bed ^ei(. Smiij in fHom, unb
badber unbefledPten ©m^jfani^niR iO^nrici in Sßicngemolt. (Sintert»
ßd^e« 93i(b ift ferner ba^ bem mukt Thomas Dulabc.lla i<) )U«
(^efc^riebene ber „Äreu^abnaf>me" rcc^tg ^eflennkt bem ^ttare M
^gefreu^igten (S^riftu«", an ber SÖanb unter bem Heinen 6^#r»
9lllbere wieber galten bie« S3ilb für eine 'iMrbeit beö SWaler« C«c-
chowicz'O; ba e« im ^( ^e^tic^fett mitonbcrtifbrbettciibiefe«
.^ünftler« ^at.
339 S)ie ^enfter im .^oc^attav fmb im ($tfifmade bed ^ittetal«
terÄ, mit ©(aSmatereien verfefien, »eld^e, wenn bie ®onne burd^
bie frifd^en ^arbenftUber in bie Äircftc fallt , mit ibrem |atllbcr^f«
ten <Sc{;immer einen njunberbaren ©inbrucf hervorbringen. I^it
S3änfe in ber ©egenb .bed ^od^attard, ein ^Jhtftenoccf bev ^o(|«
fd^ni^erei erregten fc^on manc^c^ Äennncr« SBewunberung.
^u|er ber £)rget, in einer bem bcbeutcnbcn Umfange ber
jttrd^c etltn>re(henben ©ro^e , bfftnben ft(^ bafetbft noc^ ^n>ei
tm. @tne j^weitt Orget, bie anttt btt Stan^tl ftd^ befinbet imb
rbebem bie f^nigtid^e genannt würbe ^ würbe im ^. 18tl We^<)e«
ff^ft, an t^rer ^2^te(Ie fte^t nunmehr ein grofed ®ema(be^ gemalt
von Michael 8tachowlcs<») ^d^vifiiti tmter ben <S<|nft9ek^
ten" vcrftetlenb.
5Daö JDberfiau^Jt biefer Äirc^e if! ein @rjpriefter, n?efd^er ba*
fißorred^t ber ^ontififalien geniept^ ba9 t^m bttr(^ eine ^efonbete
^d^jfttid^c SBuffe ift eingeräumt n?crben.
340 3n früherer 3cit übernahm bad Ärafauer SHat^S^errensCSoae«
(|tnm bie Obforge über biefe Äirc^e , unb wahlu a\\% feinet SJHt*
te ^wei St^t^e (aedtlea), meiere bie aSebürfniffe unb Orbnung bie*
feirüirdfte überwad^ten. ^nerfannte um bie a^erfc^onernno ber jlird^e
etmeriene a^evbienße mufte ber ^agiftrat ^u belohnen $ aiK|wn|(c
er baju aufjuaWHtem unb verHe^ im 3. 1595 bem ®tilcfgieper
Michael Otlen unentgeUtic^ ba« ^tabtrec^t, bamit er baö @ie§en
ber mefpngenen 93attuftrabe, bie ^eut }tt %a0e nod^ um ben
oltttY fte^t, beftl^teunige.
IDicfe ütn^e tfl|um Oe^enfo^ anbeyer, bie nac^ beeitbt|t«m
Oigitized by
Ilf
»onttUtAgtgcn (S^tMbieafire mit ^u^namc ^twi^tx Zeitigen ^ti*
Un, bin ökr «efd^toffen finb, geöffnet , fo bap wer feiiidt
®eifl jtt we(^' immer einer ^tunbe |um ^emirbct SttcUtn ev^e«
»ift , bie^ in tiefem ^cttei^aufe t^un fann.
^ier folge »mr iu(| bie ben San biefer Äirc^e betreffenbe
.oti|t 1^ Siegel au* welcher bic Ärafauer SKarienfirc^e erbaut
ift, finb Ottl ^m hinter ber Äird^e be« ^eiL ^tttt« getegene«
%ti^, geiHUtut bie Sßiefe be« ^tiL (S^ebaftian, moioitf fi<i^ e^«
bem eine hitfm ^eiligen geweifte Äirc^e befanb, genommen.
(iPraaa S. IM*) SjuiiSf* IMI ^ei bttfe j^iv^e ; pUckM Ley-
^>ier mögen einige ben SBau biefer ^irc^e betreffenbe detail* 341
einen ^(a| finben, bie auf bie bitten unb Stäuc^e ber bomatigen
Seit einsieht toetfett.
1) Äontraci; weither betreff be* SC&ieberaufbaue« ber einige*
ftür^ten föolbttitg in ber Stixäfi mif. (ieb. grauen mit bem SD^aurer
^f(^(offeit nMvbe«.
A. D. 1442 fer. 4 dlei S. Anlomi anirbe in unferem $Rat^<
^aufe in ©egenwart bc« .^>crrn Johann Kokes , Unterftaroften von
Ärafau, Johann Galka, Statthalter von Ärofau unb Lutkon de
Tbocari Unterfc^a^meifter (Vicethezaurarius Regaliiim thezau-
ror.) mit 3)hifter Czipser, SD^aiircr lH^m Äajunier^, betreff be«
5lufbau3 ber Sßölbun^ be« Gbor« in ber Äirci»e unf. tieb. grauen,
«eU^e eittgeftür^t, ba§ <Hbreben getroffen, unb jroar gegen benSBe*
frag »on 190 SOlarf ÄraPauer * JDenare , nad; bem ^ier c^etfenben
jluril unb $£Sert^ : folgenbe fmb .bie ein^lnen fünfte bie(ed i^et»
SSor'^aemifi ber «orbenomUefllaiirer iMO|>fli(^tet auf eigene
fte^^MUll bie 8B;6(bung ^u Bauen, unb ben ganzen 6^or ^u mclben
mh M tttfaf^ec^ flmrler, b<Hie«|<ftir, in «•ttftänbiger unb tf^ii*
Hem er »er<)fli(^tet ben ^w^ultor tjer^uftetten burc^ Um*
wenben be« großen S»«rmw(teitt« (mens«) unb mu|me^reanbere
notfwenbige Ißerbefferungen vornehmen.
Item muf er benburc^ ben (5in|hir^ berSSctbung eingef(^Ia*
^nen Sttpboben.(er{trlIe» nnb auf feine frühere IBoaeommen|eit
|urötfbrin0en. , . r •.
Digitized by Google
ito
Item nad^bfmbo^ (3l)ew5IBe c^moutttf foQ er ^ß^Utn fein
M oail}e Jür^ettTc^iff ^tbtttBani^n (debet eemento llnire) vaA
Hff doiii f» wie c9 firfi^er )ti ^t^^^tn pft^tt.
Item iff er gehalten baju aitS Eigenem 90 XÜ^tn SttäU wA
9mS(h^it%tX in $tttret<^enber ^en9e Ui^nfttUiti,
Item tft er ^e^atteti, ®eetne, gemet§ett tote fie \u tiefet
VrBeit nit^ig, unb otif feine Äof!ett Bearbeitet, )tt (iefertt.
Item feilte btefe SB^Ibttiid bte er erbaut einftörjett ober f^tin«
gen, fettte et bie ilirc^ettmauer Sefc^dbigeit unb fid^ 9Hffe leiten,
fofl er gel^attett fettt, ha% ©etvctbe abjutragett, ein nene^, bauer«
^afted unb ^wt^^i%t$ auf feine Unfojlen nad^ bem Onta^en
ber flrd^itef tctt ^n eignen«
2) S^tac^rid^ten, betreffenb ben ^au bed «^oc^altard in ber
Äirt^e unf. tieb. grauen.
9(u8 ber tn ber ^Tnmerfung 10 in ber Ueberfe^uttg mitget^eil«
ten «ßanbfc^rift geigt eS , ba^ biefer .^»od^altar burd^ bie ©aben
frommer dhxiflen, meiere burc^ bie S^at^t^emn beS j^rafauerSlat^
Berren^tSottegiumS eingefammcft worben, ju ®tanbe gefommen fei.
5Die SReicüen gaben größere SBetrige, bie Firmen ben „©rofd^enbet
Sßiftpe." Saufe ber ^af}xt vermehrte ftc^ boS Äa^jitot )U biefem
^wtdt burd^ Segate , meU^e bie SSürger .^rafauS in i^rem Ztfta»
mente machten. SDie Flamen einiger biefer S&o^It^ter ^aben ft<i^
inltrfunben unb namentridB im : über Dnorom Scabinorum Cracov.
ttttter ber ^af)l 1474 erbatten. ^d) t^eite Einige« barau« mit,
tteil e§ ein Seteg gibt für bie <9otte8fttrd^t, weU^e in jenen Sogen
ned^ bie ©emiitber befeelte.
3- 1'^78. Johann Stano, SSurger MttÄrafau «erfn^vieb,
int 3:eftamente 10 ©utben'*') ^Ad y marines snpra Ubnlam, qiie
pro Ecclesia 8. Marie ronstroUar*"
3«8 ^. 1480. Georg Lanj? unb Job. Krupek traten bft<
Wt ®tnä)t gelegte ©e(b, rooröber fte mit bem %[tmenier au9 S^tm
berg @treit führten, bem Johann ClHhner , Johann Tori0,
Jakob Olaaer nnb bem ®tabtf(^retber Kriatoph« att Vnffe^ern
*) ^ufS^runblage^beiSBectd^en^: „Summariuszuniiarkowonia wo-
ne|y aUr^ s dsisiejsza" (Uebccjtt^t be< ßct^Altniire« bee alten
tnAnien mit bea 9entii|cn) tvoren Im 3* tvm 10 poln. Onlben «|
p* ^entfgen Oklbei gici^.
Oigitized by
Ifl
mth 4laiiff$r«ni Jbtt nelocii i»fclfii qii mpr Qle Sv'wc' bef^
3m % IMt. Wükela immtaeie im Seftancnte 10
ptIL O« nX. rejnMie gpildeii von tcyaeB gvtteni es« gebii,
tarn der teffel dj mn maeMf of den hoken Alter cse meir
Hbn Frewen.**
9m % tk&$, Terenike, 9Mm M Jekeb Tele, trug in
fö^ntng t|rcl U^m WlleitS, kern 9atUn auf, ^100 img* Oitt»
bell'' pro neTe tebale in megne elteri in Beel. B« Virg. Marie,
ettl|itbe|a|Ien, weju bfifer flc^ atii| 9cri<|f(i<l^ m))fli(^tete.
3m almt »erfd^rieb Peter Bebeptci 10 O. em der SM
teM ein der Jongfrawa Harte.
3m lUbnlk^eii 3<4vt bcfltmmte mtbilbergal^ Anna Gmwie
ben e(rcm9er(|eii ^^erreit Jokann Cletkner, Beverin Betbmai
wib Jekann Tnrao, »tanqaam ereetoribae et aedifieatoribae
tabnlae in Bcelee.B. V. Mariae'« Ok SRarf |mn 0toe belfdbeK.
3n> 3* 140k t»crfii(rieb Bertoea Reiek „esa der newen
tofBl jB nBair libn Frawn Kireke ef den koken Altar^ 05 9.
3« 3« 1405 i»icfc$Hcb btr 9l|»etfelet Panl eiiwti 9ed^
mib «itbece vergclbetc ®i(bc(9cvdi$e (eyne eilberne Koppe obir-
galt) »ein der tofSI esn nneir libn Frawn dy man liawet of
den koken Altar."
3m nlmt Stlfitt «erfd^rieb Jokann Gokil 10 9. ,^n der
newen toffelen ein nneir Hbn Frewn.**
9m 3* 1400 tret Lanrenn Gobii dae t^m gdi^iMbc
€M|aIb wn 14 |». 9. pro tabnia magna in aammo altare ad
Beat Tirgiaem In eirenlo , ob aab oaf cibem oab er 10 9.
pro eadem tabnia.
3» almt 3a]^re verfd^neB Anna, Oottiaa hH ^atam^^aw
Bymttm ^nc 4aa9 btm Jokana Tnrao, all €(ttfttind«raptte( |am
«aa bicfM «fOnrl.
3« 3- 1487 Icdirte He ttfofftar^mtebiaa Katkariaa 00
«Mg. 9. »pro fabriea et deeoratloae tabnle aive ymaginie enm-
ml altarie Beel B. ¥irg. MaHe.*«
3in 3* tkOO «erfc^tcb Barbara, tÜkm M KaeparBotk
eiata füberaea 9drtf( aab aeaa {Hberae 26ffe( „pro tabala aova
ad B. Virginem.*«
Digitized by Google
„pro Ubola S. Mariam In eireila/'
9mi m 3. i>cntiK|tcn Aom Baitoss mtb gtiglci^ ifve
toffil cbh ansir libn FrawD«< »((i^ er für 200 ft t^crlftiifle.
3« 1460 verMtic^ tcr ltdvfiW IfMarua 5.9)larf
€M(6er^ff|cti «»cm der grossoi toflSl e<u unair libn Fraim.*'
fBefonbem^eiteti n>eU()e btefe .tird^e betvefftn.
SDie SDtartenfirf^e ponb in früfxrn Reiten imttr ber be«
fonbern jDB^ut be9 jhafauer Shif^d^erren^^oßegium^. Wiefel
ffi^rte bie ^ilfjtd^t äbet ^e«, nmS bte ^ird^e braud^te; ju bie«
fem SSe^ufe tod^lte bie @or|>0ratton immer \m'\ geeignete fO^dttttcv
«A% i^er SyHtte/toefd^e man aediles, im |>o(nifc^en „Koicielni,**
5(ir<$en«lter nannte ; nnb wetd^e ba^ ©otee^^auS üBerwac^enb bie
Obliegenheit Ratten, alled in gröfter Orbnun^ erhalten. Hei-
dek fc^reiBt öbev biefen Um|!anb im ^. 1500: bie Stxx^t bev
Jungfrau Sl^^aria unb bte ^tabt Bilbeten ^ufammen immer ein
®an^e«, wie biej an* dtteren UrPunben erfic^tlid^, unb ^roar ber^^e*
ftalt, ba§ menn etn>a9 bie ^ird^e benot^igte bie (S^tabt ftd^ barum
befummerte.
m Sl&aS ben an« alten StHen ^ertä^ieaben Brawl^ bog in b«r
flRariettfird^e beutfi^e ^kcbigten obgi^aUtn imben betri|ft, »er»
'ftUid^e ntan baribce nein fBBwrf t @|>iid^lojhcter ber ^fm ic
9* tbtpoQe. fiSHtn ^Pfinstfc^ 166t <S. la ,<Sr fi^t bt »i« t».bir
bentfd^en ^ebigt/ (Sin »on SSifd^of Johann HJuMOtAX m ^«itf
f ftll ottf (Srriii^fini9 eine« «c^enel ^^iU^m, enthalt
f»I)aibel: ,,Beelea!a B. V. Maria« in ab «avo «ampar at
ultra memoriam hominuniy Thentonica Hngna Vorbwn M
praedleatan aaf
8M ' PeUr TyUoki* fl^Mof 9«n ümfott <0efl« IM) kc«
$tt»ifd^ett ben itrafaner 9taf^9^mht mb hm ^mtt h$e ^Btoxim
fM^t, Ifikelain onlgcbro^^ent» Swi^f^^ft »evfft(0, ^4 Unterer
•bem bmtfi^ett fkebi^er bie Aefl (manaam) 0i6e, fenwr -on^
ba| unter ber Sal^l ber jum IDienfle in biefer JHrdfte bimfenai
Vrieflcr fed^ IBifare fein fotten, mUit beiber ^pta^, b(t
Jbeutfd^en unb |)olnif(^en mA^ti^ finb.
Oigitized by
1f8
im % t55l wmn Ui btefet StM^t cinBefMberer ptl*
ntfc^er mib bentfc^eir^ebiger, bmit (ii tm^vi9%othtn bct€^labt ff r^t
«erjeid^net: bcti ^fub\%tm, fowo^l bem polnifd^en «He bem beut»
«Ntrbe flatt tim9 Oef^enfd in ffteHt, tit Gcfb dedebm
f ff. 12 (Srofd^. 9)^e^r über biefen Ge^cnftanb ent^fö bot tOeif t
Dawne Mbytki m. Krakow» p. 187. „^tt 2)eilfmAler ber
16. Sa^r^unbette woireK bie ®i|e in biefer Air(i^e thi SM»
(Stdent^um efiijefitev ^amitien, inSbefonbcve bvr ffemen i^oii
SBurgern ber ®tabt Arafait , uttb wenn bnrc^ ben Sob cM <Bb
gent^ihiierS fo ein ^(a^ tebtg nwtbc , vertief ber 0la<f ber ®tabt
Amfott, in gotge bed i^m ^ufornmenben S8ferlei^ung9rec^te9, bH
6leii^t boranf oB Oef^enT nac^ feinem SeKebeiw 9t9^ im 17.
^a^^unberie erftett ftd^ btefer IBrami^, nnb jene >n>eit|f b<rt
9(e^t anf einen fotc^ett Ratten, fonnten ba9feIBe Semonlb
^tnbtrm «lifreten, % 1609 fleHte StaniaUus Gltwics, w
ben IRAfeit ber iN* eine llrAsnbe an«, »oma^ er „aedile
nmlfebre in Seele. B. V. llarfae«< in ber Jta^elle ber Turne «
ber %tM Meävfig, Gattin M Chrlatoph Herta» 4)irder< ven
itrafan «erfanft, nnb bafftr bie 9e}a(;(und erhalten ^abe.
nemlid^en ^afyct trat Sophie Gntteter, bie Oemaßnn M Jakob
Hene, ®tabtfc^rdber9 in9 ^iijent^um ab : aubaelttum altaa aeam-
Bom muliebre, tertinm'tn ordine ex oppeaito ambonae'.
M mtberer feif Un^tx ^eit ge)>fle9ener l9vMu| »ar, wieafib
bif| ottd Urfnnben t610 ttf^tüi^, ,,ba§ wn altem SKet,
bǤ nad^ Jtraftm entweb^ auf aft%n eber mtf bem SQS;ei(^fe(flutfe
frffi^ ^rbe, ven Jebem- ®tiid^ eitt fMner eit i^^tft
nntrbe |ttr SBebad^ung ber Sl^artenfirc^e; un^^l^manb/ mU^nt
lOfH nacj^'itrafau fü^te^ mü^ttte btefer "^tte^ . Sur
9iffE»ci»a^rund biefed fl^teie^ •Wor ein %ener
'm«tt''^QUi»#or'iMmite.- "-■ *^ • t-- . • •'/'"
" ©ic Stcicfathümcr hex Äicche unfern lieben grauen« 3äi
S^ie fotgenbe SDKtt^Snnd ifi an§ bem ^fltatioiili^flMii^te
Htfet mt^, ben ber #err Wf^f Kanimtr ImliieAeki 171? '
erflattete, entneawien«-
Digitized by Google
I
m
JNf^e Mife|iiIU^ flleid^t^Amev m 9elb, Whn «nb Hir^o^f
wMcnir weU^e 9oit ^efntif^eii Stimii^ it^^t^Uttn ferren imb
«tfe^id^eit TcU^en Öütgent biefer ^Mbt^Ut Airc^e ^mn 9c«
fil^Mf^ »cre$vt nmtbciu VOe btefe ®($^e mm^aUn fic^ «bn m
ber ffUHt ber frtc^tr^dleii SBebr&gittffe ttot ttn ottTe^vItcl^; ntr
no^ einige attcrf^&iilic^c IDcnAitiler hrnfbottct Mcit, ^efi^iiuuf «
wV, gMurbettete itel^c irnb ottberel oul eblcit SDtf tattcii Mvfertid»
ttl Ittr^engefdt^ »erben bil imn (eni^ett ^og» t» Jtird^cit«
fd^e mifbewi^vt. ^ folgt eine Keilte Sifle btefir iNc^eii«
Xofttfltfetten*
Sitte SDM^<n^^ ^ putm 9tXbt, mt SteU^febed^ tmb
einer mit jDtamonten, fltnbinen nnb ^kSf^tm befe|tett jtrone,
ottS «erfi^tebenen 9elbflfi<fen befte^enb, neu nmoenrbeitet mit f&o
ttiSignng nnb «nf Itonoenbung M e^Hgen €rD>rieflei9 Qwrg
Jmanowk», »ie «nf (Benoenbnng ber Slat^l^en nnb itii^«
QIMett Johmn Oandentiiis Zaeherle nnb Andrew Kraot.
(Eine ®tatne ber SDhitter ^tte«, bie bol €(rtpnSHnb
fingt, mit bem ^utpUt, ml |»nrem 0otte, onf einem ^beflnt
M« »ergolbetem ^iUber, Knglbnrgcr Weit, wm #erm L^renn
Job« Wodsieki» bcr^eit Vbminifitat«r ber Sergmerfe «on
ninnnb »ieliqCt im % mo «n» ^«ttiifnr^t bnrgebra^t 0te
wiegt ll95Vi ®tM S)nlttten«
8Bt iteU^ nnb9«tene<m#9o&iMnbem9l«t|l$ermnnb9[ebiI
biefer JKrd^e Martin Pacsotki; wiegen 8t1Vt Shtfaten«
^ S>er ndmfid^e fd^enlte nod^ eine goftene Jtrone mit 6 SBÜ*
gebt fAr ben Jte^if ber SRntter 9otte9, woritt tl (Ebelfieine
fid^ Befinben; ein 9aar ^fUfd^en |nr SOlcffe, n^ SUfft in
Ber, nmottf bie Sni^flabcn M. P. ftd^ befinben; boin b«l Yelnm,
mit Oolb nnb ^Itn gefü^.
(Sin aftel (Mb, mit einem «bter «nf beffim 9)mfi
eine ^)erle, mit SDionwnten nnb 0lnbinen i»er}iert, Mn bem X>e^
t»r Vtebic nnb dtat^erm Jak. Rqneker gefd^enft, bol «er
ber golbenen 9tonflran|e anfgef ingt ifl.
Vnferbem befaf bie ijtird^e eine anfe|nli4|e S^l golbener
MtU^, gelbener Stetten, eine 9tofe onf Mbinen anf ber golbenen
fRonlhwite onfge^lngt n. b* nu
Z>rei ID^ottfimniett M «ergolbetem Wbn, bie eine bnnon
wtegt«pifarif,ibie «nbere 15, bie bntte U Liberi*
Digitized by Google
<£tn j^reu) aul »eifern Q^lbtt , gratet ^ttung^ im 9tf
tüid)t 96 ^are . . ^ttbere v>erdi>(bete strenge mit Steine«
tinb perlen befe^t, gr^feter mib rUtnerev 9Qttim% 14; eine! boi»
3e^n ^acificaUen mit 9leli<|uien, mit perlen unb (l^belftei» S5S
nen befe^t. ißitx \iiUvne ^tatütn, bie S^utter ©otted^ bte ^.
%nna, ben ^. (2^tanig(au9 unb SSlafiu^ t>orfleaenb. ^meüSnget
auf ^iebeftaten, ^ugSbur^er Arbeit im 1608 von Loreni
Wodzicki defd^enFt; im ©emid^t ^ »^avf ISIgot^ (SDie iRoif
in 11 Z\)aUr n\ad)t 536 2i)a(er).
^ufcrbem mehrere ^üd)fcn, Äannen, JHauc^fSffer, 0idiu^er»
pftmntn, @(o(fen unb anbete ^irc^engerät^fc^aften au9 @H(bcv.
95 ^ar %t(farleud)ter ijro^erer unb Ftetncirer ©attung ei*
mge b<n>oii wiegen 69, 69, 49, SO, SO ... . sf^arf. SBon
einem ^aar biefer geneigter wirb im §Ben(^tc gefagt: (5in ^aar
fleiner l^eud^ter OCugdburger 9(vbeit, wiegt 50 ^Uxf , fte finb ait^
iltrc^enftlbeK unb ^mar aud ^mei alten großen S)^on|!rait)eii ge«
macl^t, Lorenz Wudzicki lic| fie auf feine Soften arbeiten.
3mei ^aar Seuc^ter ^um ^reu^e, im &mi^t 37 fiRoif
4 &oti foften 1303 Zi^mp^t *) 2b @rof(^.
5Da« 5(nte^)enbium jum .^oc^altar, ^ug^bur^er Arbeit, in SM
5 ^tüdPen 'oon Lorenz Wodzicki im ^» |(|94 gefd^enft, im 0<«
voi^t 206 ^lavf, Pcfte 14.856 Zi^mpi^t.
(Sin :Xa&ernafe( au< neuem Silber, von beut ^rafauer
^^oppen Thomas Miklassewski, im 3. IM gearbeitet, 995
9Rav( im ©en^ic^t.
3e^n ^angenbf filberne Äam^en , »cn benen einige 19, 10,
9 S)larF miec^en. 6ine bavon im 05ewirf)t 9 SKarf 12 8ot^ foflete
359 Zi^mp^t 94 @cofc^* @ine anbete 3 Wtatt im ©cmic|>t («jtfte
96 %^mpi)t.
74 altert^ümlic^e Äel(f p , gegrabene Arbeit, vergotbet mit
jpatenen. <2>\e finb ©efd>cnfo von ÄraFauer bürgern aW: Paul
Wi.sniowski , Magdalena Bäk , Jakob Celesta , Jerzy Kosiy-
cki, Dorutha Fryznekier, Valentin felraidf Georg üentB«
Gregor PerkoAvski, Gregor Blachowicz «, 9C.
15 ^aar ^^efgef(i|e, alte Arbeit, trocfen vergolbet ; auperbcm S6ft
w^mt^ttti anbete, meiftend (Sefi^enfe »on ^afauer SSärgcnu
Digitized by Google
Silbern« O^jfer^aben befanbcn ftd) auf aUen Elitären in
proper 5in^ab(. <Sitberble(i)c von 3arc^cn cblcr SJUnner , Äctten,
tafeln mit üerfci)iebcnen (^3emalbeu unb ^bbilbun^en, aU Äro*
ncn , Ärciqen u. b., eine >2'itaumün;ie , worauf ein 33i(b beö Äo«
nig^ Äafimir, unb auf ber anbern '^eite eine 0tabt; d^rgetjan^e,
^Jirmf^)an9en ^ ^Perlen, Äorallen, dringe, unb Ueberwürfe ott^ '^iU
berbUc^ füt bie Silber be( ^eiligen«
M M\v(i)enQetr)&nhev , mlö^e fid) nod) im 3« 1711 in ber
^tabtpfatrfirc^e Unferer ^eben ^auen befanbfn:
äßcipc JDrnatc 86 — vScl;ii\n-^e 80 ~ Oiotl)e 47 —
©rüne 24. — a.U^n anbern -färben, al«<: braune, lajurfarbene,
meicbfctrot^e , f)immelblaue u. b. m. 49. iJ^iefe njorcn au« man*
nigfalti^en foftbarcn 9)iatericn verfcrtit^t, al^ au8 (^olbftoff, mit
@oIb unb Silber reic^ O^fticft, mit *\perlen bcfc|t, mit auf 0il*
bergrunb c^efaeten Blumen, au8 i:iefd)nittencm, au^ gebrucftcm,
geblümtem ^ammt, au« JTamaft, axii 'iHtla^ \)erfrf)iebener "^vt,
auö franj6fifcf;en vStoffcn ; bie meiften waren (^efc^enfe ber iBe*
wo^ncr unb 33eR>obncrinnen .^rafau^.
j&otmatiPen von iveiper, rotber, i^rüner, fd;ivarjer unb »eil*
d^enbUuer ^arbe, von verfcf)icbenen v^toffcn 20 ^aare.
.^a)}^en, ba^ finb Ueberwürfe von verfc^iebenem «^toff unb
fatht 38.
367 'Gliben aud fiammenbifc^en v^)}i^en unb fc^leftfc^er !^ein*
roanb 37,
'^ntcpenbien ^u ben '^(ttären, au« vcrfdjiebenem 0toff unb
'^arbc 69. ^nfuln 10 — $BaIbad)ine 6 — üa^?ctcn aue vcrfci)ief
benen v^toffen unb mcbreren garben, jebe aue mehreren otü*
rfen, im i^an^en II ^-Jlrten.
^pölftcr, I>ivane eine ijro^e iDtengc, wU auä) anbete (Sr*
. forbernifff in einer anc^emcffcnen ^i(nja[;l-
^^uj^cv bem .V^au^jtiniHMitar ber ©e^enftanbe in vSilber, Öotb
unb ber ©eivanber, wovon in bem iBorftcljenbcn bie "iluS^iu^c
gegeben njorben, befapen bic einzelnen jCrben, \vc{d)c bie Äa^jeU
len ber Äirc^e inne hatten , unb bie Capellen wie i^rc ^Jlltare be^
fonbere ^D^e^apparate in Silber y mie aud^ i^re befonberen ^tif«
tungen unb ^infiinfte.
Digitized by Google
m
^aä) bem im 1711 vom ^Mf*of Lubiemkl erftatteten SM
SSifitotiondberid^tc bcfanben fic^ in ber ^^arif nfird^r , ^»m !^ifiifN
ber 5(ltare Jogenonnte *>(ltariften, ^mtMi§t«ricr , fftonftoiunre,
^faUcnflcn, im ®an|eti 45 ^kt^tmu
Die Sraprieftei (infulirfe ^vb^^e) ber Ätr^^e unfemu»
lieben Siaueiu
JDte Sßorfle^er btefe9 (ifoÄeS^ed, infulii^te ^o|)fle, loa«
ten flef9 «etbtente SDliniter; ahn $te Stei^enfotge ift^ maS'ttc iX*
tm Betrtf t , fogar in ber jHr<^e felbf! nic^t aufgejetc^net.
IDie fol^enbe 9tet^e^ toeim aud^ nod^ (fidfenl^a^ tfl ben 9)ild(ent
be9 jttr($en*9rd^i«9 entnommcii ;
♦
Paulus Rector Ecclesiae 8. lUrUa
NicoUas Piannastor 1400.
Der erbare Prister her JohanoM Graker, eltir Jier io
nnair Übe Frawen Kirche alhy cm Craoow 1444.
Georgiaa, Hector Archipreab>Ur EecU 0. Mariae
1485.
Jur^a Schworea (^d^ioarO Stxataiux 9iat^*
jjnrm 1489.
Johannes Heideke filius Nicolai Heideke de Damis e
regione 8tetinensi (au8 'S^am in spommcm) artium Baccal.
Archipresbfler et Plebanus 1500, war 34 ^o^rt tong @fabt* •
fd^reiber. 3n ^(nerJennung feiner ^erbienfte unb auf ^nem^)fef>*
tung bed jC6ni09 Johann Albrecht, 'enudmte hai Stxotaatv
^aH^mUt^m pm ^topfit.
Niculaus ........ Plebano^ B. Vc Mariae 1591 860
Älb 15^.
'^'^ Nicolaus Archipresbiter H, Mariae Joris D. Dr. 1599.
' ^ iVictilaOii Walthko, Walthek, Canonnm Dr. Archipres-
biter r. 1^33. u. 1545. SQ^ar ber ®o^n be^ ]>licolaus unb ber
Barbara Walthek, 9lftr0er M Stttitoü ttnb <patt9befi|cr auf
bem Slinge bafetbjt. ' ' - •
' ' Nieolaofl J. U. Dr. Archipresbiter B. V. Mariae 1550-
' ' ' §ßieaei<^t fmb biefe vier, mit bem 9lamen ^lifolau«,
''^ftl^'toib biefelSe ^erfon; benn in ben ^ftcn biefer
Safie fle^ti |ie mir mit biefem ^aüftt untecfc^riebcn.
DigHized by Google
m
Thomas Psonka Archip. Philo«, et taer. Lilr, Dr. S.
lUg. Maj. M«ereUrius; geft. 1568.
Jakob Qöraki, %tft 1585.
Hieronymu Powodowski ^eft. 1613.
Hieronym. Alcas, ^eft. 10. <^tpt. 1614.
Christoph Trscinski 1613. U. 1636.
Justus Siowikowski 1652.
Nikolaua Stowikowski 166t.
Georg J«nasiowic geft. 1700.
Frani Dominik Lochmanii » ttat im nemlic^en 3. biefe
Sßurbe an.
Martin Wegrasynowicz (jeft. 1717.
Hyacinth Aug. ^opaeki, ber ^^H, SReb. unb S^eoL
S)ort<»r.«0« 17«8- 1761.
leonhard Kieleaewski, qeft.
Karl Tiorhmann, gefi. 1803.
Joh. Fra Hoffniann inftaU. 180&
Vinc. Jos. iiancucki g^ft. 1841.
Ludwig Hasselquist geflt. 1846.
Fm. Xaver 8Uchowaki fteft 1850*
S>ie in biefer 5Ktd^( unb btn etnselnen S^Hm berfelBen
entladenen Sftonnmente nnb Suf^nften ßnb anfet ben $i«$ct an«
geführten nod^ felgenbe:
101 Viator. Vide instabilitatis humanae exeinplum inemorabife,
Justus iSiowiküwski 8acrae Theologiae, 8acrique Ju-
ris Düclor, Oninium fei e scienliariuin peritia insignis , 8a-
cerdolijs et lionoribu« abunde auclus, übque singularem in
agendis negotijs excelienliam, Felro lienibicio , Episcopo
Cracüu. Summe charus, et familiaris. Vrbi , doctis, et bonis
omnibus desideratissimus , Dum i^ici lesiam B. Mariae Virgi-
uis Üe suo peeuliü Canonicorum CoUegio ornare medilatur.
In qua ipsc Tiara ornatus , Arrhipresbyteri tilulura gessil.
Motte improba praeuentus , Inuiiortali de se apud posteros
fama relicta, Moritur 8. Kaleiid. Marlij, Anno 1654. In ani-
marnm sutTragium sc solamen, Quae purgantibus flammis
expiantur, «odalilate erecla. Cui Tu precare societatem cum
Coelitibu« aevltemam , ut et tibi Numen 8upremum in utraq.;
vita aeternuni sil prupilium 8. 8.
Digitized by Google
m
Heduigis Halleruwna. Fato praeeerpta nondnm nift-36S
tDro. Properauit e vita diücessam, vi Agni naptüs tempe-
stiaa adesset, Pudurem et vereeiindiam Becum duxit ne vir-
tua indotata veniret. Obgsse inteatatam ne crederes? Hponso
animaiii , Parentibus tempeatatem , sororibus desiderium, do-
mesUcis düloreni, Cunctis legaiiit exempluni. Matura coelo»
vindemia legitur in Autumno. Heu* Foeeunditaleiu Parentum
Mortalium obnoxiam pensioni. Obijta Partu Virginis 1f)4ß.
Die 26. Neplemb. Aetatis 21. ftitanislaua Haller, et Sophia
ParenteSy Füiae auae vllioium pigous mortalitatif posnere.
Antonius Sneebergerus, Patricius Tigurinus , Philo- 363
aophiae ae Medicinae DücIüi* celeberrimus , Vir graecae at-
que Latinae literaturaB , nec nun omnis generis srientiae
peritisa. Hunianitate et huspitalitate in runctos ciariss. Morte
diuinas illius aninii attjuc ingenii dotes niortalibus inuidentt*,
Immaturu ubitu omnibu.s Aniicis, Et suniniae spei atquu ex*
pectationis filiolo , XVIII. Marlij. Anni Domini, M.DL.XXXI,
eat ereptus. Atque hic Curatonim Testamenti diligentia ac
pietate tuniulatua.
Paulo Vadiano, Hectoris Filio Mat^ni illius Hosij Cardi- 304
nalis amplissinii ;\ep()ti, Viru inleirerriiiio pienlissiuioqiie,
Anna Henikia uxor luoeslissiiua, Marilo desideralis.^iino,
oplime de se nierito PP. Obijt Anno clolcxnv. ips« die Do-
minico» XI« Mensis 8eptemb, Aetatis suae LX\ 1.
Uac sab mole laeet Vadianus ab Heetore PanlM
Dignua HoaQ fuerat Praeaulis esse Nepos.
Moribüs vt vitam ornaret pietafeq* sacra.
Hoc animo tennit» qaando auperstes erat
Anna Thori aocia immensam testata dolorem
Uli hia pro meritia, pro pietale fanet.
ffoUlU vir Joannea Reychel, Pacis beliiqüe artibus3«5
inaignia, Pietate praestans. Hoc Sarcophago po»itus in Do-
mino requieaclt. Die S. May. Anno Domini 1578.
Abrahamo Konenberg Neulinio, ex Palre Patruo-366
qne auo, Ifiqueatri.dignitate pro meritia Sigiamundi Augusti
9
Digitized by Google
Regis liberatitate dunata Clarissimu, Vrbb liuiiis per an-
no8 XXV. CoriMuli meritissinio, inag'naf virtutis viro, rharo
oninibus, exoso neiiiini, liberi niOHMtissiini optinio Patri
P. F. Obyt Annj Malutis, 16S6. die \X »eptenibris.
^ 367 Agneti Haierae Krupscia»*. Clarissinii Viri Abrahanii
Ronenberg Coniu^i, insignis pielalis, »uniniae virtulis Ma-
tronae ; nionini gravitate et iiidicij niaturitate ineoiiiparabili :
generis I\obilitale rt Sanguinis runiunrtionibus Cllnrissiniae :
venerandae oninibus nemini band desidei atae, lugens Proge-
nies, Cbariflsimae Mati i PP. Obbijt Anno 1639. Die 24. Ju-
ny, aetatis auae Llll.
dOBHedaigi Matri« Cailieriiiae Coniugi, Malronis dest-
deratissimis. Lucae Joanoi et amantiisimo T b e o d o r o ,
fi\\j», Catherinae TbercMiae^ et Parentum delicijs Heiisa-
bethae, Chrystophorna Nayman. In Academla Medicinae
OrdiDarius Professor, etc. Ad auitum hoc Maiorum suo-
rnm Altar« , Nouis factia Fundationibus poni jnasit Anno
D* 1642. Di« 28. Ma^.
a6oGen«roaot Dominiia Joannes Walkanowski de Wal-
kanowy. Vir ptetate in Denm charltate in proiiamm
elarns, Ifagnatlbus charns, nemini molestus, Relicla prole
• vtrinsipie sexns» Annis et laboribus consumptos» Anno ae-
tatis sme 75. Snsceptis Sacramentis Bcdesiae Catholicae,
Obdormiuit in Domino, Anno D. 1644. Die 7. Martg. To
Lector aeternam ei precare qnietem.
370 Clarissinio «'t Excellentissinio viro Gabrieli Joanni-
cio, Serenisüinii Hegis Poluniae Higism. III. Mediro et
Matbeniatieo , In Alma Aoademia Cracoviensi Professor!
digno, Et Annae Blosiaiinae eins Coniugi, Atque Cbristia-
nae eorumdem filiae Coniugi suae. Et 8ebastiano ac Bar-
barae proli suae dilcctae, Monunientuni boc et pignus aino-
ris Ad poslerilalis niemoriani, Gregorius Hotkowski , Scn-
binus Cracouiensis , Supra Nominaloruni Gener. Haec lu-
benter posuil. Anno Doiuini M.DC.XL\\ Die 8. 8epleiiib.
Digitized by Google
tat
P«tra Ladurynarani, Adm. Rndi. Donini Matthit« Blo*37l
■ ii, 8. Th. Doet Coll«ifae Maioris, Beel. 8. Fluriani Cu-
stodia, H. Ptttri et Pauli Praebendary. Bs morte apectabill«
D. Malthiae Blosii« Civia et Mereatoria Graeouien. et Chri-
atinae Blosowa Parentoin aaonim G. D. Gabrielia Joannieij
Aatrologi, Sigiamnndl lU. Medici S. D. Gaaparia Walaaki,
Civit et M. Crae. affiniun Gatliarinae Walawaka» tluaan-
nae Kmieina, Annae Blosiae Joanniciae aorurum, Ipaarom
fiiioram ac filiarutn» tum Patruorum ae Coneanguineorum
in hae Bceleala circa 88. Crueifixi imaginem proximani
qnieaceoiittm ae univeraale iudicium veri Dei, cui fide Or-
thodoxe« et verae pietatia eperibua plaeere atuduerunt,
expectantinm, Chriate fona "pietatia niiaerere mei» ac illo-
rutti. Brexit lianc Petram impenaia auia M. Mntthiaa Blo-
■iue, 8. Hl. Doct. 8uae, et auorum mortalitatia memor.
Anno D. 1LDC.XXVL Menaie Auguati XV. Yiator die re-
quiem meia defunetia.
Aiuori, inlegritatt, piae llietiiotiae» lectiaaimia pudiciaai- 87^
miaqae Matronia Annae Pipanae« et Annae Heni«
iLiae, Conlugibna, auimabuaque auia chariaa. ac de ae opti-
me nieritifl» qaarum virtutia memorlam» et mortalitatia
MnemoBjfnon« tuetnr hoc monnmentum« Lndovicue Creme-
ruB Conan! Crae. maritua moeatiaaimney auae quoqne mor-
talia conditionia memor. Anno Partae 8alntia die 8. MartQ«
eloIccY. illa obdorminit. Anno 15118. die M. Aprilia, haec
ab Anno IMO. die 8%. April.
Hie iacet Generoaua D. Stanialatia Skarga Poweaki,^
cui hnnc tnmnlani moeatiaalma Coninnx poauiL ObUt Menae
April, die vltima* Anno Domini» 16i|9.
G. Mtrtinna £yaaik Dobriaaowaki Bnrgrabiua Ca- 394
atri Craeouien. Toto fere vitae auae currieulo in Aula Ue-
gum Poloniae tranaacto» illiaqne et Reipublicae opera be-
ne nanata, de Bceleala bene» paopemni Xenodocbya opti-
me meritna» in hoc monnmentii a ae vifente factum illatua,
eorporfa reaurreelionem praeatolatur. Vixit Annia LXXlll.
Obyt Anno HDCXIU. die IV. Deeenib. Feeto 8. Nicolai.
Digitized by Google
13f
Urinla filU oUin Brasmi LIpnicki» Phfloioplttae
et Medicinae Doctorist Contaax vero genwmi MartiDt Do-
briaaowaki* BnrgrabQ Castri Crae. piantisainui, pudfciaalma
ac honeaüMima Matrona plnribua annia in cancordi niatrf«
monio exactia, oiagnam aibi apud onnea dealdarfaun rolln»
qoeD*«, vitam cuni norte commotavil. Abbo D. HDJCCVT.
die lt. JudQ, Aetatia avae XLII.
375Thoniae Pssonka, Vratisl. PoHo. Sando. Canonico, ad S.
Mariae in foro Craconien. Arcbipresbytero, Praeposito Di-
bouien. 8. R. M. Secret. viro bono, Catholico, diligenti et
induAtrio, Execotorea Amtco bene merito moesti posnennit.
Visit annia XLDL nioritnr Anno D. M.D.LXIII. Die 24. Febr.
Requiescat in pace.
376Hieronymo PowoduMski d<; Powodow, Gnesnen.
Crac. Caiiün. Aedis Sacrae istius Art'hipr«'sb)t. infiilalo, de
Palria Deiqut* Ecclesia optinie nierito^ sacris serniunibus
ad pojMiliini habitis, hxüe, al Vibi, et Keg^no, scriptis vero
erudilis, utiani Orbi ( hristiano satis nulo , Thomas Obor-
ski, Kpisc. Laodicen. Siiflra^. ««l Caii. Crac. ExFCulor Te-
stamenti« Amico et cunfratri P. C. Obijt Anno 1>. M.DC.XI1I.
die XXIU. Junii.
S77 Cbriatophorua Tricii&aki de Traeiana, Archipres*
byter Infülatua Tempil, iaiiua, qai ad cnltua DivinI aplen-
dorem avgendnm, vauin PoDlificalium ornamentorom inter
Sacra ab Anteeeaaoribaa aaia miilto tempore intermiaaam
feliciter renoeanit» et hoc decua antiqmm buk» et Vrbl, et
loco reatituit. Dornum Parocbi refecil, et aedifileya anxit«
Altaria a lateribaa Tempil qoae mnltam maieatati eine obe-
rant, deroolitna eo aitn eoUocari et artificio« qaiboa nunc
cernuntar, per collatorea et Patronoa aculpi pingatque ca-
raoit, alUaqae media plnribua, dorn in einade» Becleaiae
oriiamenta maiora facto et opere incnmMt, anae mortalita-
tia memor, et precibna popnli devoti« et iam poat fata ae
commendatnm eaae cnpiena • aibi vivena P. ObQt Abbo Do-
mini, 1LDC.XL. AeUtia anae LXXa Die XX. Jannary.
Digitized by Google
m
Joanni Pip«n» Ciiii «t Phtnaaeopa«!« hataa Vrbit , Juri« 318
Supreml Mafdvbiir^* Scabino. Viro iHegerrino , et de oraoi-
bni b«ne merlto, ParoDti dMidarallM. PPP. Defui, A. D.
leoi. dio S8. Nmmb.
Venerabiiis 8 i m u n G i e r 1 a c h o w 8 k i , HuiuA Scdetia« SW
B. V. die 15. ttepUiub. A. D, 1614« Zachrystiani suscepit
offiGium, in qao nonem anniB cum decore et strenuilale se
geMÜ superstes, sua cura duo AlUria in Cboro Maiori, ter-
tlum in Cap<:Ua LaureUna de noao conalmxit; Apparatus
Ecclesiasttcos ampliauit ; pust obituin suum mille florenos
proerigeodo in eadem EcclesiaPoenitentiario, et florenos IMM).
pro peristromaUbus ad parietea templi legauit; Siansiona-
riatis pro coamiuoi mensa, et aoo Anniuersario florenos 200.
pro reparatione Organorum florenoa 50* donauit, quodlibet
Monasterium atq. Xeoodochiuin intra et citra Cracouiam
larga eleemoayna honorauii. Idemque in fua Palria Oppidi
Waaoai fecit.
Honesta Anna Ta m b e r k. o >v a, et Vincent ins Nchii-380
der Gencr eiusdeni Clues Cracouien. Morlalllalis niernores,
Moniimentiini hoc et Sepiilchruin siibterraneuni, 8ibi, poste-
risque viuentes fieri curarunt. Vbl expectent beatain spem,
et Aduentum gloriae Magni Dei. Anno Domini« 160L Men-
sis Januarij,
Anno Domini, 16^. vltima Aii{[^i. Georgias Lot er, 38t
■on mm, eed fiii, et ero, nee ampüna Craeoaia, «ed eoo-
liun mibi- Patria: quainqne non conap^etoraa in torria, Re-
ginam eonaoiiem ieroHqni HMeatiaalmani, expeelabo to coelis
laetifaimanL
BpHapliiaai HoneataoD. Barbarae. Obijt Anno Dominiks
1567« 4 Nonas AprIUs.
Clanditnr hoe tamnlo ebara eom Conjng« Lucas,
Delpaee* officio vir pielate gratis.
Palria» cni Florentia erat, oonstanlia, amore,
Ginibos» et Magnis charns, vbiqne Viria
Seaaginta annos emensns, tresq. sobintrat,
Denotos nilidi Regna beaU PoU. IM.
Digitized by Google
m
FUiui boe marmor Raphael Delpace Parentaiiiy
Vaque memor iartis condidit eximiae.
Proapiei«n8 rebusq. suis communiter IWo,
Cam aera condi poaleritate rapH,
383-Epitaphium Hen^rendi et Clarisslmi Viri, D. Joannis Lev-
poliensis, S. Th. Dortoris , Canonici S. Floriani, Concio-
natoria Cracovien. Anno Domini 1572. mortui aetatia, 45.
Hoc (uniulo moriens, poni soa membra Joannea.^
Jussit, Patria» cui terra Leonis erat;
Bloquioqne potens, vi^ilana et Pastor ouilia,
Nam doeuit Ciaea, Jura aacrata Dei.
Moribua ac vitae corsu siiauissimua omni,
Grataa erat populo , Principibuaque viris.
Haereticam pestem dum fortibua opprimit armia ,
In medio cursu morte peremptns obit.
Viuat in Arce Poli, Diuomin lamineaaero,
Inter Qomuoaa An^elieoa^ue Chorea.
Hoc iacet in tumnlo Raphael, flos ille iiiuentae,
Delchiaro Marij, Candida cara Patria.
Nondum ler pner hic ternos eonfecerat annoa.
Dum rupit vitae atamina Parca ferox.
Moribus inatrnctua pulchris reaplendait omnla ,
Anniaq. in teneria extitit ille aeaei.
Inaaper, et nataa, fratri de more vetnata,
Adiiinetaa|rapto» continet iate lapia.
Mater moesta dnas lüget Zvaanna pvellaa,
Bxtincti flagrat heu filQ tmore Pater.
aSSSebastianu s Monleliipl de Mari Valerij F. Nobilis
Florentinus et Polonus, Serenissiiuoruni 8i^ismundi Aug^usti,
Henrici, »Stephani, ac iiiii^ismiindi Iii. Poloniae etc. Regum,
continua serie seruitoi*, indiistria solertia , opibus admodum
elarus, sed prudentia ma^naniniitate , atque pietate, iiiulto
clarior, LXXXIV. aetatis suae , Doniinicae vero incarnatio-
nis M.DC. Anno. Die XV' III. Aii^iisti defunctus, in hoc mo-
niimentuin, qiiod viuen8 parauit, illatiis est, cui, Caroloque
fr<|tr| ante diem iuncto» et hic vna aepuito Valerius Monte-
DigHized by Google
IM
lupi, vtriiM4|oe Nepos,' extremuni amori« «e filio dignae ob-
senuintiae UwUmoDiaiu , praeaeiM Bpitaj^bium potnit.
Vrsttlae O. Basae Medici praeelariM. filiae, foemioae 986
leclias. pieUt«, podicitia, et amabUi morum saanitate con-
apicua«; immatara pia tameii morle «ublaUe, SebasUaous
Montülupi de Hart Florentinua, vxori aaae ehariaa. hoc pie-
talia» et Duoqaa intermorituri amoria roonamentam» auia
lachrynila conaperamn P. Obijt die 12. Jolii. Anno D.
1IU>XXXXVI. Aetatb aaae XXXY. Cvm aeeam viziaaet
An. 19.
ValrriiiA Montelupi de Mari, IVobili» Flüren! inua, 387
Henrici Stephanie et Sigismund! Iii. Polon; Regum Postae
Praefticlii», indi^cnatu Regni Poloniae ob sna nierita ad-
srriptiis; vir induatria, prudentia, et samma palienlia in-
signi.s; liheralitate ('ra;'a e;^enos clariis , Tareinij, ad Comitia
Rej^ni <lent'ralia eundo, diein fiinotiiÄ, 6. DetM-riih. Anno Do-
niini 1613. aetatis siiae 65. in hoc tumuio a ae facto quieacit,
cui fiiy moeati, in aigoum filialia obaeraaotiae, boc mona-
mentam posuenint
Anna« IVobilis Lucae Morecki, Med. Dort. Tili ae, 399
Malronae pielale, pudicitia, et mornm prohilale conspirnae.
Ad bealani translatae vilam, Valerianiis Montelupi de Marj
Floren!, incola Ketrni Poloniae , Conin«;i snae amanlissiinae.
Huc aiuoris coniu^alis uionuinentuni ninesius poMiil. Anno
U. Ii|.DC. IX, die 28. Ootob. Aetatis suae XXXVll. Coiiiu-
gij XXU.
Andreas R o 1 1 e r ni 11 ri d I , iNobIlibns oriundiis Parentibus, 380
cum vxorib. Anna Justi Jodoci Decij, viri Claris.«i. Nigism. I.
1N)1()U. Ke^is a Serrelis lilia, susceptis Andrea et Thoma
lilij.s: altera eiusdeni noininis Joanna Krupeia viro consultitts.
nata» prucrcatis itideai duobus, Joanne et Stanifllao, filijs«
Anna et Mar>4:arela tiliab. viuena: pielale et virtutibus Infli-
gnis , paupcribus niunifious , ontiiibuü charun: niorte viro
optimo digna, Anno Doinini, M.D.XCIll. die WIV. ]!\iouenib.
aetatis LXIV Obijl in Christo >»aluatore, quiesceoti Liberi
muestissiiui Parenti desideraliss. PP«
Digitized by Google
m
V mOeneroto« Paulua Celari, In vtraque Bierkow Haeres,
Nobilte Ptiiien. Hie qaieacit Qni existiutans onin« solwn forli
Patriam eaae , relictis Parcutibua fortuniaqae suis Mediolani,
in hoc regno annis UV. ita vixit, nt nemini moleatns, om-
niboa aalein ämabilis et iucundiw exsUteret ; vir optimus, Ca-
tbolictts* prudens, in pauperes munifiena^ Amieoram vero
deliciae« ad aeternitatem avolanit Andreaa frater firatri de-
aideratiasimos libi, et aoia po8Qit,«vt quos sangnia et amor
eoniunxerat, tnmula« contej^eret; idemvixit annoaUX.nior-
tniu 1596 SB. Janvarij,
SQlNobili D. Margaretbae Nobilia D Vencealai Cbodo-
rowaki« Conaulia Crae. Filiae, Olim Nobilia D. Joannia
MiaciyAaki Medicinae Doct. Bxcell. ae Conaulia Crae. primi
Ufatrimonij Coningi : poataiodnm vero Pauli Generoai Celari
Conaorti, faeminae ut devotiaaimae , ita pudlciaaimae» et
qaae eoelo magiaquam niiindo vixit, Mairi et fratriae eharis-
aimae, Andreaa Celari Gener, in vtraque Bierkew Haeres,
Sarcophagon in veri amoria teatimonium fieri fecit; hoc cum
peraenaiaaet amlaanm Thori coningalla aoelnm dolore com-
preaaa, aexta die post obitnni Hfariti extineta, vtpole cum
quo aibi Tita inconda tmi, nee mora acerba foret, aid regio-
nemBanctoram migranit. ObQt die S8. Januar^. Anno Domini
159B. babena annoa 00. Oretar pro ea.
^ Clariaaimae Matronae Margarethae de Miqeayn. Ge-
neroai ac Bpeetabilia D. Andreae Cellarij, Conaulia Crae.
Coniugi , inornm probitate» vilae integritate prudentia siogu-
lariy in egenoa moniileentia inaigni. Ifobili et antiqua Faini-
lia ortae» annoa ultra LX. natae, pie in Domino Anno Salutia
IIDCXXVII die 16. April morluae. Paolua et Andreaa Cel-
larij fiiy moesti, gratitudinia ergo Matri chariaaimae monu-
mento imprimi cnranerunl.
MKI Bpitaphium Beuerendi Dni. Petri, Bpiacopi Lacedae-
monen. Buffraganei, Arcbidiaconi, ae Canonici Ploeen.
Mole anb hac lapidta iaceo, perpende Viater.
Petrna Baraiatici gloria prima aoli.
4
Digitized by Google
im
danit erftm stndij«, ulmi quuque «tiitlbiia tmplift.
Dieebar Patriae , spesq. dDCttsq. aoae.
Utilis , et Templis, et Amico commodui oMni,
Pauperitoas, miseria , diaittbuaq. viria.
Caetera quae fuerant» rapolt mors inuida meeum.
Ipsaq. sab nigra membra reliquit hnmo.
Faeigitur preeibua, quisque aaecnrre aispuUo,
8pirllii»«etbereas aeandat vt ipae domoa,
Speetabili Viro» Chriatophoro 8sober, Consuli Crac.394
Simul et Filio Nümen ac officium Patris ^erenti, Fidei 8.
Catholica« veris Alumnis. Reli^one in Deum , Charitate in
Patriam, Fidelilale in Heiiipub. Pietate in paiipcres, At;qui-
tate ac benignitate pariter in omnes Clarissimus. Moestissi-
ma Coniunx derelirta iunioris D. Anna 8zoberowa, Patri,
caelerisque ex eadt;m Faniilia hie qiiiescenlibii.s, Hoc inunu-
mentam perpetui amoris er^o poni ciirauit , Annu l)ni. 16;i4.
Die 20. Octobris. Quorum prior ad annum suae aetatis 70 8u-
perueniens. Anno D. 1630. Die 26. Marlij obijt. Posterior
vero Anno D. 1633 die 19. Oclob. ae(atis suae 38. Dum vix
spirat expirat. Tumulo qui insistis, Viator siste, Et Requiem
a Deo animabus posce« Terram calcas, terra breui futurus.
Barlholomaeo Keycher, Civi Craeouiensi, Nerenis- 395
simorum Poloniae Regum , Sigismundi , Aug^usti , Henrici,
Stephani, Bijacismundi III. Musieo, viro virlutis inrredibilis, '
ac praecipue pietatis in Deum , ofticii in Amicos , humanita-
lis in omnes, liberalilafis in e^enos, oui nil prius fuit quam
bene audire , ac nemini molestum, prodesse quibns posset,
nullinocere, Zophia vSpunlowna Marilo desidcratissiino poni
curauit. Obijt Anno D. MDIC. IX. Januarij, aetatis suae
Anno LI.
Margaretha e Filiae Famati Joannis Zatorski Ciuis 396
Cracooien. Fide, reli«(ione auita, et pietale singulari ; beni-
gnitate in egenos, prudentia domus regendae, atque venuslae
fiolMilia faecunditate praestanti, Coniu^i rharissimae suae,
Gkneroaus et Spectabiiis Hieronymus Zalasuwski, Ciuis et
Gonsiü Crac. amoris erjEfo monumentum boc moestisAimiia
poauit. Aano Oomini^ MOClAXVUi U. May.
Digitized by Google
18S
991 Hoc lumiilo quieseh Famatus Joaone« Zatorski, Cioia
Cracouienali. Qni Obijt 99. April 1671. «pectabilia ac Pama-
tns Hieronyiiios 2&alaaowski, Consul Crac. vna cum nzoreaoa
Margaretha iUomm filia» pietatis er^o moeatiaiiml poaoe*
rant. An. D. t<l76« die 19. April.
SM filepulchram Spectabilia O. Adami Nagolh, aenioria Con-
aolifl Crac. Visit Annoa 81. ObQt Anno IMI.
awPetrua Polak de Koaten. ex Famllla üfilttiorom, Sere-
niaalmi Regia Poloniae Sigiamnndi Augusti, et Sereniaa. Bo*
nae Reginae aeraitor, Calharinae Coniugi bene merenti, in
qua pietaa fuit, fidea, amor, pndor, et conatantia» fieri fecit,
et aibi.- Cum qaa vixit annoa aeptem aine qnerela« obijt Anno
Domini MDLXXIV. Menaia ApriL
. MOSpeetabili ac Clariaaimo Viro, Joannl Ber^ viro pietate»
Rellgioneqne Cathollca in Deam praecelentl. FIde atque ain-
ceritate praeclaro, Eloquio dnlci , cnm granltate condito. In
anoa pietate. In omnea bene merendl atndio. In ae autera
Ilde et amore coniagali integerrlmo. Anna Rydiowna* FIda,
moerenaque In lachrymia Txor, Hoc monnmenlnm dedit llor*
tnua Anno MDLW. XY. MartiJ, aeUtIa XXXIX«
^1 Conapicuia factia, virtnte, aacendere coelnm.
Connenit atque bonia, hoc opna est proprium.
Facta Wataacam clara Annam pietatia Imago,
VIrtoa firma fidea, largaq.; saep« manna:
Nobilitate locentibua adinnxere Dynaatia ,
Ciuibna , et fama non moriente vlrla.
Hoc deeoa aeternum Petro Annaeq. alma Corc iia.
Fiet, qaamoia nll hoc monnmenta ferant
408 Mole aub hac iapidia laceo, Perpende Viator. Stanlalana
Chudsica. Pharmacopola» Andraelooia ortno, Vtilla paa-
perlmiaeria. languldla viria. Caetera, quae fnerant» rapait
invidamora. Hoc monomentnm Anna Lobechowna, Conlunx
fidlaalma moerena poauit. Obi^t 1. die MartQ Anno aetalia
anae 9ß Anno Domiipi 1567.
Digitized by Google
199
Spectabilis et Nobllf« Vir , Oima. Petrus ICrnpecki,^
Vrbis Craconien. Patrician» Haeree in Gorsskiew» Annoln-
carnationia Dni. HDXXXVm. Die 6. Febr. Vltam cmn mor-
te eoimnvtaait. Coios corpos in hoc Sarcophag^o situm eat
Qni \ixH annoa LXX. Mensea IV. horaa 18. com media. No-
billa Domina Catharina vxor fidelisaima, Marlto pientiaalmo
et incomparabili pesniL Animam Ipsina Omnipotena pater coele-
atia, Secnndam max^mam ae ineftabUem «g^atlam soam. In
•innm miaerioordiae aaae elementiaaimae accipere di^pietar.
Nobilia Dominae Snaannae» Nobflia olim Kraplca, Ad. Mlfe
nocati Crac. fillae» Spectabilia Jnatua Haller, Conanl et
Senlptor lllaatriaa. Conin^^ aaae deaideratiaaimae hoc mo-
numentam moerena poanit. ObQt Crac Anno Domini 1597«
die f9. JnniJ* Visit 40 annoa.
Anno Chriati» Salnatoris noatri, 15M vltima Januarij pieM
in Domino deeeasit Nobilia Achacina Hornig« Specta-
biiia Viri Dni Oeor^ JioTmg, etc« germanua filiua, ac
Magnifici Senerini Boner a Balicse, etc. Anlicna, cuiua
anima cum omnibna Cbriati fidelibna in Chriito feliciter
4{aieacat.
Inaignea pietate ▼iri hae anb mole quieacnnt 406
Sincerna praeatana« hie pater ipae cobat;
Bximlna Wonaam» prndena ac Doctor Eraamaa
Cnm genitore pio membra qnieta locat.
Pignna hoc lene moeata qoidem locat Yxor.
Eraamo^ Bt Nati ponant haec aimnl ecce Patri.
Andreaa Cellarf'na, Patria Mediolanenaia, Ciois et 8e-M9
nator optimua^ Crac. de omnibna bene meritua, Incljrta in
Denm pietate» Liberalitateqne (quam in egenoa exercebat)
parentem fortnnam , Ac quicquid de egregio homine, Landia
dici poteat^ adeptua. Praeclara aeneacente aetate, atqne
indoatria« Hlgranit vnde venerat» Bxnuias mortia parno»
Snb marmore Uqaena. Omnea admonet, FInia aint memo-
rea anL OMjt die t. MartQ A. D. 1616. Paul: et Andr;
Cellari» III: Pairi dileetiaa. moer. P,
Digitized by Google
140
m Nobilia ac SpcctakilU D. Petra« Thanij^el, Consol Crac.
die 17. May, A. D. 1545 pie, ae in Cliriato Tita foocltta,
coiiis animae Creator clementer UtU, 1554.
mNofcilia et HonesU Margaretha Sehilinfowna, No-
bilis D« Petri Thanigel Considia Crac: chariaa. Conaore,
die 15» SeptembK Ao. D. 1545. inClirlato defuicU, eaioa Anima
in aaneta f vieaoat paee.
410 iX. F r i d e r i c u Daniel, Mar^arelhaeqae Uaberttliowna. de
Armia Godaieinba, Cooiu^i ipsius hoc Gentilitio AroMrun
monumento reconditis optiinia, püa«}. parentibaa, filtt et Af-
fine« tabularii haoc lachrytnia conaperaam memoriae erfo
moeati PP. Anno aaluUa hamanae« 1585 die SO. Jany.
411 Hurn-stissimu juxla ac inleg-crriino Viro , 8tanislao Czy-
p^er, Patriae Muae ae iiniuersae Keipub. studio.si.ssiino , A.
D. M.CCCC.XXWIII. iiiorle extinclo, hoc monumentuiu re-
poni, ar perpetuae meinuriae, cunseruari vuluil Stani.slau.s
Czyp8er, CuDsul Crac: auiumae pietatis et teatis« et debitor,
4l2Jarobo C ze p i e 1 o wsk i : Kapida morlein die Praesenta-
tionis B. V. M.A. D. 1601. aelat. 26. e viuis sublatu, Alber-
tus Czepielowski, Ordinis Minoruni re^ularis obseruaiiliae
ad H. Bernaidimnn Crac: vna cum Spectabili Domino Joachi-
me Cziepielowäki« Consule Crac: moesti fralres posuerunt.
Vriibra Lectori.
Fleete Odilos , gressum celereiii qnicunij. capis haec.
Quam sil vila breuis, funere disiie mcu.
Bis tria vix licuil mihi cerncre lustra« beata,
►Scandere virlulis limina vix licuil.
Suslulit heu vitaiii! et me funere mersil acerbo,
Parea ferox fralres obruil et lachrymis.
Won tainen illa mihi rapuil post funera vitam ,
Nam vere viuo stMÜbus aethereis.
Tu quoque disce muri , vitae memorq. futurae ,
At<|. aniuiae requiem rile precare meae.
%18 Diaeedlte a me omoea, qui operamini iniqaiuteni »
Quoniam esandlaH Dnua Teeeni -oralionia meae*
Digitized by Google
141
Anoae filiae olini faniati Bartholomaei Caroo» Cü-
uis Cracouien: Vxori suae aniantiMimae IdAritiM.
ExHiupIar .sanctae fidei vitaeq. pudicae,
Floreni Luduui^us condidit hoc tumulo:
£l tua sancta fides, vxor dignisaima coelo»
Et decore hoc tumuli digna pudicitiae«
JacobuA Lg du ig nioestissimu» larhrymi.s exciilpsit. Ob^t
Mense Aprili, X. Die Anno M.D.XCV1I.
fipeetabill« D. Francskowski, Leopoliem Conanl Craeo*%14
aieiK antiqnae CathoUeae Relifionis cnltor eximins , de Re-
pub: tarn literaria, quam Cinili optima meritas» paupenim
tntor, et auitenlator apprime fidrlia» alqne liberalia> in boc
monnmento qaieaeit» yna cnm charissima Conluge sna Bar-
bara Bfaaselanlcai vt qui vita saperatite vnico amore coniv-
gali aempar fberant coninncti, vno qooqne tumulo poat mor-
tem aociarentnr. Naturae debitum aoluerunt« ille quidem
Anno Domini M.D haec vero Anno Domini, M.D.
Dens ait illfa propitius, et miaericors.
In memoria aetema erit iiiatna : ab auditione mala non time-
bit. Paal: CXI.
0
D. O. M.
Generosi Domini Joannis Baplistae Czeki, EVubi- •
Iis Florentini, hnjos augiistiKNlaii Regni iddigena«, Haere-
dis in Czaiowice, pietatis illustria, fidei incorruptae; Ube-
ralitatis incomparabilia , humanitalis siimmae, integritatis
singularis viri non niinua apud fikreniaa. Sigisniiindum III.
Poloniae et »SuKoiae Iteg'em, amore, gratia, quam fidei prat-
stantia clarissimi, uniiieraaeque familiae Principis, ae pri-
mariae Nobilitatis Regnt, propter morum elegantium, in re-
bua gerendia dexteritatem, indnstriam, prüden t ia m . can-
dorem, acceptiaaimi , nuiltis praeclaris muneribus hoiiori-
busque, non sine laude, et admiratione perfuncti. Anna
Antonü Franckouicii Leopoliensis« ('ons: Crac: filia, Con-
innx moeatiaaima, mutuae cbaritatia et honoris ergo , vnicnm
tot lacbrymarum' aolatium , viri optimi et integerrimi, ne
quoa aingularis amor, et eoncordia mirabilis aoeianerat, wel
mors ipaa diaideret, reliqoias corporis in hoe parentnm dul«
ciaaimoruoi monnmento» qaod .vini humanae aortia, et im-
Digitized by Google
ttf
mortalilatiä non iiuiuemures sibi, suisque posterU constitne-
rnnt; conipusuit: Cum e^lsset aniios LVl. Menses V. dies
IIX. falifl ducessit. Annu Salutis Heparatae M.DC.LX.X1V.
Kai: Nexlil: ciroilcr horani VII.
INil fragile a fraclo diilert, quod tu esse solebas«
Ipse fuiy fie.4 tu quoque, «um quod ego.
416 Generosi D. Frideriei 8malg^, Ciuis Cracouiensis, 8u-
premi Juris in Are»; Crar: V rbis eiusdem 8cabini. Hic in
administranda afflictis iuslitia, liberalitale inpauperes, 8uni-
mo Orthodoxae fidei cullu , ac raeteris colendis virtulibus
omnes vitae suae ag^ebal dies: tandeni tutn cum niaxime ila
flürerel, rebus praeclare gestis, vt omnibus esset gratissi-
nius , imniatura morte e viuis (uHitur. Aniinu aetatie suae 63.
8alutis vero nostrae Anno 1595 die 4. Au^nsti, Amici mae-
8ti monumentum hoc pio ex volo erexerunt,
417 Farentibus et IValribus vila defunclis. Sibi, suisq. euisdeni
niortalitatis iiieiiiüi* , (> e o r g i u s P i p a n u s Ph^s. Med. Pro-
fess: A. U. MDCiilL
«IteNobüi Brigidae Glewicsowa Valteri Kealing lilite,
Vetnstae Famfliae, quae obQt die 7, JannarQ, D. MDXXXIV,
Joanne» Olewics, Hatri charisaimae posuit
418b Nobilis el Honesta Dorothea, optinii Georgii Maianiee» Ciuia
oUni Cracouien. filia, Alobili Dno. Joanni ReychelMa-
rfto suo optinie de se merito, 2. May, Anno Dni.,
MDLXXVIU. vita functo, aal testimoniuni amori« coninga-
lis moeatiaaima poanit.
Hoc tibi defuncto monomentnm moeata Ifarito
Coüoco, viuus eras, qui vna Colmana Domna.
Hic tua pace fuit hello, et notisAlma Tirtua,
Nobilitatia honoa, ingenyq. decna,
lllie summa Dei tibi praebent aethra aalutem ,
Quae auperat mondi commoda mille modia.
419 Epitaphium. Heuerendi Patris Doniini Adanii Koelerij
Crosnensis. SanctaeBarbarae Cuncionatoris Crae. Ohijtautem
A. 1>. MULXXUl. die 2b. April hora XVUI.
DigHized by Google
143
Mole sob liac lapidia te^itur Vir mitis Adama»,
Cui propcratn mortem Parea seuera Jedit.
Qiii pia Diuini apargebat seiiiina verbi,
Dt'iiionätraii» verae Heligioiiis iter.
Omnibus hiiic charus, nulli pietate secundos
Tbeutonibua studijs , profuit ille suis,
ä^ineerua dictia, factia. sinceroa Amicia,
Ingenio aolers , promptus in ore fuit
Integer, et veri atndioaus cultor honeati,
Contentoa modico, non tarnen ille tenax ,
Tot siniul egreglaa aninii com corpore dotea
Abatulit« en vna perfida Parca die,
Teq. monet qnicunq. legis, iuaenisve , aenexue,
Viuememor letbi , fac bene» Tioe bene.
Deo. Cui üiiinia, et per quem umnia \iuunt, 8acruni. i>er420
non pijs Manibus E I i s a b e t h a e l> a ni b r o w i a n k a ,
Quae a cunis pietatern, sunimam mudestiaiii admirandam hu-
militate aniplexa. Aetatem maturescenlem, prudentia sinigru-
lari, maximuque sexus, honeslaniento pudicitia decorauit.
In Connubio (heu breui) Bonurum Mariti ouram ac suorum
vsum , atque alienoruni habere. iNil et .suu agfere velle arbi-
trio , vxorijs adjeril virliilibiis Semper. Candidatani beatae
aeternitalis , speciosa eontemptui, mansiira eordi bona sibi
esse, factis dictisque conteslala. In morbo dinlurno 8tupen-
da palientia, praesentis eonteniptii aeternae de.siderio vitae
adornata; 8acrusanctis EcrIeNiae 8. Sacramenlis communila
imperterrito anlino horani formidandarii runelis expeclauit;
(ul peliit) piü assistente Clero , deuole orando , niori desijl,
aetatis suae anno 21. Anno Dni. 1650. Ip^o H. Mariae Wvg.
Praesentationi «acro in Templo gloriae Clemenlissimo Judici
praesentanda^ eoque miseiütite ibidem aeterniirn mansura,
quod nuper Consors nunc laiito viduns b^no e\ corde preea-
tar. M« Paulus Mankieuicz Varsauien. Medicinae Doctor.
1651. Juny 16.
D. 0. M.
Cracia Landmailoa prodlixit aang^uilie priacod,
Quoa aliter fecit publica fama Cyroa.
DigHized by Google
Bx bis SHCcreult Speolabilis vrbe Seiialu8
Tum pieUte decens, tum ;y:raiiilale polens.
Munificus, prudens, pius et vetus vrbe Cyrorum
8anguis erat, rerum dexteritate nitens.
Vt pietate polus , nierilis Cranouia quorum
Ornatar Patriae sie, stat amore decus.
Nobilium peperit generosos, Marte probali»,
Moribus Heroas, consilioq. graues.
Admiranda salis, virtus Stirpemq. Uoniuraq.
Extulit, haec dotes , tres oohiere diu,
Mars Curius Mecoenas, perlulil, indidit, egil.
Bella preces inmius, pertore meiile manu
Corporis exuvias , lumulavit marmor iti vrna,
CelBa pite rotogant Manibus aatra düniuni.
Anno Domini, MDCLII.
Vixerat Anna Cyro, seniorique nupla Joanni,
Inclyla Babieae stirpis origo satis.
Haec proprium » oluil feruenter amore Maritum,
Funeris ofticio, quem veiierata siraul.
Insuper, in magni venerandam pignufl amorifl«
Bxtroxit tabulam, mortis in orbe memop.
M2.lacobo (;aier. Medico et Chirurgo per vniuersam Po-
loniam »ua aetale clariss. qui per Europam peregrinando,
Clariss. qnoque Mcdiros sectando , muUa legendo, videndo,
euperiendo, in tantum virum euaseral, vt alter Podalius dici
mereretur; tandem seneclule , magisq.; laboribus, quos in
cnrandis Principibus atq. : pauperibus aeque obibat ^ confec-
tos. A. D. MDLXXI. die 3. Octobr. Cum magno onuiium do-
lore obyi vir piua. prudens, grauis et dignu«, qui nunquara
moreretur. —
«3a Stanislaus vSembek. S. K. M. Seeretarius. Vir pru-
dentia et eonsilio grauis , cum religione Deum , fidelilate Re-
gem, Amicüs officio, pauperes liberalilale, omnes comilale
demereretur, Salinarum Wielicien. Administrator, non «ibi
sed Regno et Regiae Majestati , laborem, vigilantiam, vitam
impendena, penesq.; illum thesauruni fidem publicam po-
Digitized by Google
ioreniy quam privatum cen§nm existimans: morUliUti» mm
memor. Capellam istani B. M. V. Loretiini sumptuoie exor<
nari, et hie condi voluit, vteliam humatus, Patronam suani
anspiraret. Hospes. Ad sapreainm Tribunal comparenteni,
aeterna ut excipiat securitas , apprecare. Consors ipsius An-
na, de Domo Amendoriim, hör liictuosumßdeiconiugalis fieri
fecit moimineiitum. Vixit annis Ll\'. mortuus XXVI. Aprilia
Anno D. MÜCXXXVlll.
NobUi Viro Andre ae Miancsynski, Ciui Pharmaco- 423b
peoqua Craconien* emn priinis honesto, et ob tmin modo-
atiam omniboa ^rato, nemini in vita molefto« Anna Coninnx
marito de8ider»ti.ssimo in aignnm obseruanriae, mortuoquem
vivum amabat, hör pignus poNuit; Vixit annia 76. mortaaa
Anno Dni. die k. Aprilia. Vinite memores lethi.
Generosus IVicoIaua de Zb>litowice Z by Ii to wsIl i 424
in kostrzeszyn et Kocaanow Haeres, mortale» , qoas habnit
exuuiaa, hie deposuit, animam immortalem Deu reddidit,
quem virtus omnis inroluit, quapropter nnn potuit, qui bene
vixit, male mori. Ad cultuni Divinum Capellam banc dotauit.
Momorlae gratia lapidem hunc poanil, aetatia auae tranaa-
ctae Anno Domini — die — praeinit noa aecntnroa.
Christu Deo Saluatori. Carissimos cineres Stanislai Fo>426
gelder de Bobolicze, ex domestiea Annae Jagel-
oniae Poloniae Reginae Kamilia in primu aetatia flore ab
vlnis vxoris muestisfliniae abrepli, filiHabelli fiuzinska de
(Ineuieurzin , Valentini Deiiibiiiski Castell: Crac: Neptia,
ex fiiia ('uniiig^i.s sui üeMideraliss: uh (ulei et anioriä testimo-
nium mananlibii.H lacluyinis, pusillo hoc marniore condi-
dit. Annu salulia MJ>.XC.IX.
VladialaoFogelder, Sianlalana Fogelder de Bobolicse, 426
et Bliaabeth Busfnaka de Gnenlencsin. moeatlaa: Parentea
filio dnleiaa: delicUa auia, et magna apei, ach niminm pro-
peranlibna fatia erepto munua amoria, P. C. M.D.XC.IIX.
Perillustri ac Magnif: Dno Martiano a C hei in C h el ni- 427
aki 8cibor, 8uccamerario Generali Palatinalua Crac:
10
Digitized by Google
IM
Wlelleeii. Bödmen. Rycsowolen. Vsti«n. Capitiniio, 8. R.
IL Aollco. Qttl Familiae mae perantiquae » locem qaam ac-
eeperal, ciimolatiaainie reftaaurus, primam iauenlani instilo-
tlone Aeadcmica serio excnlta , exterarimi nationum moribua
perloatrandis commodana, eqneatribiifl iathic ante atfoa vi-
aendba, in Italia belli inter Hiapanoa et Gallo« coorti
ad Pedemontom apectator non fnit odoans. Redditna Patriae
anbito in Vngaria belle illo Othomanico formidoloao aob Hn-
delpho Seenndo contra Amoratem, deineepa contra Tertinni
Macbometem , ad Agriam, ad Vannm et Jaorinom, proprija
atipendQa, cnm ala eqnitam anornm granioria armatnrae an-
nia aliquot militana, forttaaimi Poloni Bquitia apad Caeaa-
rem, ac Mathiam tarn anpremom Dacem Exercitnnm Bio.
giom promernit. Reliqnam omnem aetatem Patriae denonena,
Sigianrando III. annia amplioa 90. animi robore pnbliciaqne
officiia probatna: eondem« com alibi tarn in Pmaaia eqno
inter hostinm atragea pro ae trucidato , excelaae yirlatia te-
atem ocnlatom babnit. At inter Togatoa. Qvantna in ComitQa
Hnntivm terreatrem perenniter agena, libertatia anitaerene-
rentia Principia aemper integra defenaor ? qnantaa in Judi«
cQa TribnnalicQa Juatitiae citra omnem reapectom, et nunc
officio Marachalci prope immoriena propngnator? Quam
vere Martina in omni adueraitate ae impavidoa, quam anm-
mia animo par, nec fortnnam vUina, niai virtvtem reue*
renat qnam aoi temporia proceriboa omnibna familiariter
ae unice cbarna? Quam in Templa inqne Academlam mn-
nificoa ac liberalia, qnam in extemoa» pro gentia honore
aplendidus. ac hoapilalia. Quam vere Amicia araicua« nec
tectna inimicia inimieua. Qnam auia commodna, quam per
omnia Patriae vtilia. Poateritaa aequiua recognoscet» noa
anblatum ex oculia tarda auapicimna iam digniorem» quo
terria exceaait. A. D. Mi. 90, Mqi aeUtia anae 68.
m Viator. Morte ad vitam» vita ad mortem emdire, Göoal
Jonnnia a Wierabica Remer. Vir! praecipni cando-
ria, religione in Denm» et rVae amicitiae exemploy qoi
dum aemper vixit morituroa, ut mortuua viuat; omnibua in-
diaaolnbilia nexnm amicitiae« Religioaia liberalitatem , egenia
munificentiam comparauit. Ehen I Quaal ex pacta morte Anii-
Digitized by Google
eis einorilur, a«*tatis snae Anno die 17. Febniarii, dum doles,
imiUre» si imitaris dole. (lenerosa Anna Konieczka, Coniuox
maefili««iina FF. Auno Oomini 1^9. die 3. Alarlu.
Optimo viro Valentino Bertholt ex Hireberk Sileeiae, 4t0
Cial et negotiatori Crac: qui vinens sine quaerela» moltaa
elocanit pavpere« Tirgines, plarea imiit inopea artilicea,
plurimos aloit Mendicoa, qnoa etiam moriena Ccora domestico-
rom non neglecta) faenltatom anariiiii Haeredea eaae volnit.
Et licet In Haereal natua et edncatna: poat Catholieisaime
vlxit, phtyai extinetus. M.D.XCT. die XV. Octob. Cnratorea
Testament! posoernnt. Bequleacat in pace.
Cyrus Joannes Land^niani san^iiine crelus, 430
In Patriain meritis IVubilis , atque fide ;
Hie s'itun est , Annis decades jam quinque duobua
Coniunctis aevi, vt vixerat ille sui.
Vxores habuit tres , Fo^eluerdia quartum
IVumen habens Helenae , tertia nata Deo est.
Quae veris lachrymis Cunsortem flcuil ademptum.
»Seplembris decima et nona erat illa dies.
Post ter quingentos , quoque sexagesiiuo in anno
Virginis a partu , hunc mors violenta rapil,
Posterilas Patri sacrata hac aede reposto,
isla per perpetuum poat monimenla locat.
Excellentlssimo D. Gallo Alexandro Verginio^ Phl-431
loaophiae et Medlclnae Doctorl, CinI Craeonienal; vIro inte-
gerrimo* pletate praeatanti, omniboa cbarlaalmo; qol com
annoa eglaaet vltae LY. migrauit ad Dominum» Anno 8altt-
tia Reparatae, I1.D0. die tMl. Septemb. eni Spectabllla D.
Antoniaa Franeskowlc Loop. Vrbis bnius Inclytae ConaoU
Testament! Bxequutor illina monnmentum boc erexit« Mora
certa eat» ineertadies, hora agnita nnlli. Extremem qoare
Qoamlibet esse pnta. Mors melier vIta turpi.
Ossa Annae a Huszca Luboniirsciae, Cuniitissae /132
Wisnicen. Castellanae V\ uynieeii. Cum qua reliquuni coelo
acceptum in terris hoc relictuni est Templum et Coenobium.
Quod coeuiptis aedificiis, ad portani Nicolai in Vrbe posi-
lum, omnique cullu perfecluni. JDuminicanae Familiae virgi-
10*
Digitized by Google
m
nibus a fundanientis extru&it aUrUmatqu« fixempluiu rarom
MairiN Aoiae Proaaia«qne. Qoae nuptuiii datis in Principe«
per Jtej^om Doiiioty Duanm in Osiru^, Zebrcydouiorum.
Oleanicioruni üliabiis cum properalia falie» lias et Joachi-
Ol um filittm Caelibein amisisset, munerosam ex illi» tradu-
eem et propagioeni Illustriuiu Affinitaluin et Cu^natiununi
viaena excepil, viditque, atque duobus sibi superstitibus Fi-
lio, GeiiiM'oq. ; Stanislau Lubüiiiirsciu , Palatiiiu Generali
Crac« Hlaiiiälau KoniecpoUcio , Castullaiio et Praefectu per
Regnuni Uelluruiii 8upremo. Ex Filio Tres Nepoles» duoa
■orlila in «ioiiiu Kadiiiillorom el Csarnkouiuruni Prugeneros.
Regnani» Familiam Remquepublicani. Incl}ti8 et Magnis
Mann nierilis Di^nitatiiius Honuribus Senatorya repleuit.
Poateris , Progenelis , Nepotibua, PronepoUbuaqne. Ipsa hoc
bustum sepulchramq.
(SUrouolaki M. 8. p* 106-127.)
lU.
(Koa'ciot ». Piotra i Pawla).
9ladf; t^rer augeren ©eftatt gebort fie ju bcn fd^onften Äird^ett
biefer <^tcitt, wU fte auc^ i^rem inneren (2>(^mu(fe na(| ben übri«
((en n\d)t m^ittf)t,
ber näm(irf)en ^2JteUe befanb fid^ vor ^('lUn eine Äir(^e
beö Petrus, mld)e abbrannte. BieUki beri^^tet: 3. 1^55,
■ in bcn ^a^en beö 50^ai, brac^ ein ^vo^e^ ^cuer in ber &tob^Ux
Strafe in ber 5^a^c ber Äirc^e be^ ^. Petrus au8. biefer ^tit
fd)ofl"cn bie .^^anbwerfer brauf en vor ber i^tabt auf ben .pat>n, wobei
»iel Äcute anwefenb waren, bal;cr M %(\in nic^t balb i^enu^ ^e*
(of(^t werben Ponnte. (58 brannten bie (Srobjfer? unb ÄanoniPer?
ftra^c nebft ben >^eiten0a|fen ab; vier Äirt^en, bie beg i). Petrus,
^* Marlin, i), Andreas, ber ^* Maria Ma|;daiena unb ba9
ftededium ber ^urtflen,
Digitized by Google
149
jtcnig Si^mimd III. htt ben ^efutten dbetaul wo^twolltr, m
crBoiite fAr btefcn Crbeit bie gegenmdrHde INrd^e. Fabian Blr-
kowaki tn feinet Setd^enrebe auf Peter Skarga ®. 17 fagt :
^Sßer erMicPt tit<^t tn btefet Stit^t beS ^. ^etrn« unb 9«mtn9 bie
mädnii^e unb frei^rbige .*panb *, wer erMidPt fie nid^t in ben bcnr<m<
fto^enben angefauften ^l&^tn . . • . SOte Hm%U<!^tn f&nbe (^aben
fte, ober bie St|>pen Peter Skarga'a erflehten |te/
JDtefe jlirc^e j^^It )U ben fc^onften Spanten hH Sanbe» «s
^^re ga^abe tf! att9 Onabem nnb mit ^tatnen gegiert. Ibit Sbxp*
pti ^at einen flattlic^en Umfang , unb bärfte wenige i^rt9 fSIeid^en
^aben. SDer Sßw U^ann im 3. 1597. Kwiatklewics in feinem*
S^crfe: Dsieje rocsne koie. ®. 800 berid^fet boräber fo(gen«
be§: jt^nig Sigmund, inbem er in Sttatau bie j^irc^e ber ^iVi*
gm ^etml unb ^attttt^, welche für ben jDrben ber ^efutten
befKmmt war nnbi^ncn geborte, fcniglic^ auffuhren liti, befahl,
ba§ am t3. !3nm ber Qmnbfletn gelegt werbe. 2>ie| gefd^a^ mit
großem ^om^e nnb im SSeifein einer großen SRenge wn ®eifl(i«
^tn, ^tmn nnb ^clt, unter bem trittnq>(irenben SDenner be9
^(^(c^« nnb ®tabtgef(^ü(^e« bnrd^ ben j(arbinat nnb jtrafaner
93tf(^of Georg Radsiwitt. Slac^bem ber mit einer 3nfd^ft i»erfe«
^ene (Smnbftein eingefegnet war, ta9 biefer SSifd^of an ber ®teVe,
wo bie ilirfl^e ftc^ ergeben foHte eine SReffe. SD^tt bem 9mnb«
fteitt ^Uiä) ifl eine ani biefem Vnloffe ge)>rdgtf fitbeme ffltebaiOe
verfenft worben. JDiefetbe ^at einen $Dttr<^meffcr «on 9 Sott. Vnf
einer @}ette ba« aimflbi(b bei j^dni«« mit ber Umfui^ft : Sigio-
mandaa III. Pol. et Svee. Rex potent. Anna Reg. Pol. et
Svee. 9[nf ber Sle«er«feite flehen bie Sfterfe:
I>eu8 Recri trihiiit regnuin ,
Kex Dho statiiit templiim,
Sic Dens in coelis lioriuriil Keguni ,
8ic Kex in lerris hunural Ueuiii.
jDie Umfd^rift ber mever^feite lautet: 4d Del Opi. Max.
Gloriani SocieUti Jesu MDXCVil.
®n S[)?itgtieb be« jDrbcnÖ: Job. Maria Bernardunna M«
Wor Jbit %t^tttt, wie bie| bie Annua« litlerae 8ac. Jean
Ann! MDCV. Duaci MDCXVni. 881 beftatigen: „In
Domo Professa cracoviensi , uiiiia vita funelnA est Joannea
Maria Bornadonna, orinndua ex ducatu Mediolanenai, annoa
Digitized by Google
150
natus texaginU trei» lempli novi Arehitsctos , quod ranptii
regio ft pietiaafmo Rege BocieUti extraltur, Annos «iipiideiii
Ire« et quadraginU et ampltiu vixit in Societate. igiis in-
4iMtria, fobriea templi nominati tot« pene io altam elevata,
pars lllius mi^or praecipua teeto monita et eadem fornice
eoncamerata est" 9ta^ Nikolaaa Hkarbimlen, in ^tinm
Sßevf e : Kalwarya ®* f8 mt Bernardonna, em Saie M Or*
beul Ut 3efuttcn, 80 3a^re alt, unb noc^ ^^nai Üoi^eb in
ben Orbctt MfoetiMmnen
«87 9ta^ 8Rttt$eiinii0en be» Friedrich SsembelE, in fetnan
SEB^evfe: „Gratia PlebaAakI/' boS et tit ^ofen 1017 V* ttntn
htm ^Pfeuboit^m : Jos. Pi^knorseeki (eiau^ab, batterte ber Sali
biefer iNrd^e, toenigflfiil bte S^anterofbeit St ^a^c. 0. 4t9
K 9* SBitd^eS ^tft e9: 3tii 3. 1019 tottrbe bie Sbtpptt htt
wmn AiR^ biv ^* 9(fev anb Voul dtcnbidt, wib ber (e|te
^teitt, mit toeU^em M Stnpp^fittftn f^fief t, %tUqjL SDie imiete
9iilfi^il(fttn0 ber Jtin^e bauctte aber bei weitem Unger«
IDcv K^nig, ber mit ber Orünbuttg biefer IKr^e ein Met«
benbel Knbenf en an bie Seit feiner 9le9temn0 |ttrfltf(affen tooS*
te, ofbnete in feinem ^eßamente an: Vnlfd^mdcTttng
ber itini^ ber ^, V^trnl nttb ^|)<m(n9, meiere «0n nnl gro^«
tid ifl erbaut worben, BefKmmen mir noc^ wn ben i»an nn<
{«rtdld^laffenen ®eCbem 10.000 ®ulb. (Niemcewics Pom. o
Polaee T. 4^. Niemcewics jDcnfm&ler ani ^oinu 4. flINttb).
488 ^ie j^irc^e wie i^e Sbtpptl ifl mit Stipftx gebeift* SDet
jtraPauer S3if(^of Peter Tylicki fd^enfte )um 9infnif be8 Sta*
^ferbled^eS für bad S)a(^ ber ^itd^e fetne8 dlomenfpatronl
1000 ptt ®. (0 ^mierci X. Piotra TyUckiego bUk. krak. list.
pr. F. fisembeka 10.)
IBon au^en, vor ber Äirc^enfronte flehen in Pofoffaler
Or^fe att9 @tetn burc^ Hieronim. Canavesi gemei|e(t, bte
^tatnen ber j^woif ^^of^el, jebe einneble auf mäd^ttgen ^tebe<
flalen, bie f^mmtlic^ burd^ ein eiferneö ®ittcr uerbunben ftnb.
biefer j^irc^e befinben ftd^ 9 üa^eQen. T>n >^o(^Uar
if! »on fKartnor mit mer @auten »on anfe^ntit^er ®r6|e, eine
€^tiftung be^ 9&oin?cben t>cn (2^onbomir, Jacob Morstin, (ge«
florben 1629). ^a« @etna(be barauf ift eine Arbeit bed Stta^
fatter §!)^a(er$ Brodowski, unb ftellt (S^rtjht^ wt, ber ju ^«
traf bie SEftorte fprtdftt: y^tntf bn biß ber Ifell, anf bem
Digitized by Google
151
toiü iä) meine jlirc^e Bauen ^ unb bir übergebe ic^ hU ^(äjfeC
M ^immerreic^«" (SÄatt^. XVI. 18—19).
^uf bem iSeitenaltar in ber ^aptUt ift M ©emdlbe ei«%S9
ner ^eil. gomitie, toon fd^oner 'itrbeit, bie aber leiber fe^r bes
ft^obigt ift* ^u(^ befinben ftd^ in ber ^irc^e i>ie(e ^rabbenftna»
(er, unter 5tnbern ba§ be« Äratauer*Sifc^ofÖ Andrea» Trze-
bicki, ber auf feine Unfoften M nebelt ber ^irc^e beftnbiic^e
umfangreii^e ^ottegiatbau^ ber ^efuiten, n?o ber Jlvafauer ^e^
Mt feine iSi^ungen e^ebem ^u (galten pfit^tt, erbauen Ue|.
j^enn bie ^t^uittn wohnten in Pratau in brei @ebäuben: im
jloUegiat^aud )um ^etru^, bal ße: Cullü^ium Hegio Du-
cale ad 88. Pelrmn et Pauluin nannten, j^en @runb, n^orauf
biefeö lioUegium nunmehr fte^t, ^atte i^nen ber Äonig Sig-
mund III. gefauft. bem ^erfe : Responsiu ad faniosuin
libelliun etc. A. 1622 fte^t : Domicilium St. Petri leinplu
adjaceni a Ser. Rege Patribus 8. J. in eorum Coüegium
emptum ac donatum etc. ; neben ber ^ivd)t bed ^« ^at^ia^, bie
fp&ttt abgebrannt, befanb fic^ bad ^^ooiciat, Oomiui probatia«
nis, unb neben ber ^ird^e ber ^. Barbara , roo bie audgebien«
ten ?Bater eine ^uf{nä)tiftatte befapen, ba^ ^rofepf>au8. S)(r
Sieftor be8 3^fuiten?Crbend bei ber Äirt^e be8 f). üJiat^ia« war
perpetuus Paruchus 8. 8tephani. SS^aS bie ^ai)l ber ^efuiten,
bie fid) in tiefen brei Q^ebauben befanben, betrifft, fo gibt bie 9$e«
fc^rcibung bed ^egräbniffeS ber @tifabet^ 8zczuczyna, in ber
Stix^^t ber i). ^etrud unb ^pau(u« im 3. 1766 barüber 'Xuffc^difi,
ba ti bort ^ei§t : ^18 man i^ren 2eib ju @rabe trug, afftflirten
gegen ^unbert ^erfonen biefe^ jDrbend, aitl ben brei £>rben8$äit«
fer» ber ^tabt mit ^er^en.
3n biefer ^irc^e befinbet ftc^ auc^ hai groge ©emdtbe : ber MO
®ieg bei Chocim über bie Surfen, ben Sobieski, bama(9 noc^ ^et«
man im ^ 167S emmgen, unb auf beffen IBefe^(, ba er fd^on
Äonig geioorben, aufgefangen rourbe (Duryewski pamii^tka
Küstköw p. 39). Unter biefem ©itbe auf ber Äa^)eIIent^ör red^»
ter «^attb i|l bit <3l(f<$^^f^ ^^(nbenfen bed Job. Klemens Bra-
nicki «on Rasczcsa unb feiner gamitie, biirc^ feiiun ®o$it
Staphan Kicolaus Branicki errichtet.
93i« )ttm heutigen Jage jte^t bafetbft bie ÄanjeC, von roel^Ml
(^er berab ber gro^e Äanjelrebner Jos. Petrus Skarga •») feine
beröfmten Sieben fieU* 3n ber ®rttft biefer Atrift, n)0|U ber
Digitized by Google
Iftt
Eingang fic^ vor beut ^od^altar beftnbef , ru^en btc ©ebeine biefe«
itocl ^eut %a^t in ^o(en ^o^i^cpriefenen frommen iiJianne«,
beS gefim^ ber Könige ttitb be« SSoIfe«, ber im 3. 1612 geftor*
ben. 3>er flcine (Sarg, »oriti fein Äeic^nam ru^t, enthalt fotgenbe
^ier in bcutfd^er ^pxa^t gegebene 3nf<^riftJ „3)iefer bleierne
(Sarg umfaßt ben golbenen 0tebnet ber .Könige ^ ben ^rei^wurbigen
Liener ©otted; Peter Skar^a. (Sd if! bebauern, ba^ nic^t in
einem größeren (Sarge eingcfd^foffen ift, ©r, ber bic .t>6fe ber Äonige
mit feinen a<)ofto(ifc^en J ugenben , bic d^riftUc^e SGB^ett mit feinem
©tawbenSetf er , bie 33ibliotbefcn ber ©elebrten mit fetner SBtffen«
fc^aft, bie ©efettfc^aft mit 9lut)m, unb ben «pimmel mit feinem
m @eifie erfuKte. ^ber biefer ber f(6fler(ic^en ^rmut^ emftge ^f(e«
ger, würbe wenn er lebte aud^ über biefeS ©rabmal ^firnen, ba8
t^m ber gottelfurd^tige 9Sere^rer beg erftcn ÄanjetrebnerÖ bc8 Äo*
nigreic^d Stanislaus Bielicki aud bem Crb. b. @. % auf Soften
ber ^rau Katharina von Sobieski • Hadziwi» *} im 3. 1695
verf^affte." JDie (Sage ge^t, ba| viele, inbem fie eine SReliquie
biefed ^anned befi^en wollten, mit frommen ^änben ben 2ei(^«
nam oerfHlmmelten, me^^atb er in einem (Sarg 9wt ^im, ber mit
einer Äette umgeben if!, eingefc^loffen werben.
4M ^ie ^'ir^t, fo fc^on fie «on au^en auc^ if!, mad^t ni^t je«
nen (SinbrudP , ben jte <?erm6ge i^re« SSaueÖ ^u machen bcred^tigt
wore. 3« feer ©robjfer^Öaffe fte^cnb, ift fie \>on einer (Seite burcft
bie Äirc^e be8 ^. ^)(nbrea«, von ber anbern bur<^ bad (Scffec^ium
(biirsa) bed Dtugosz genannt Bursa Jurisperitorom im
3. auöeinanber genommen , »erfteUt.
^ie frühere itird^e hti ^ ^etrud, bie vormaU bageftanben,
mar Bei weitem Reiner. NiemcewieB in feiner @amm(nng wn
*) KatharlBa von Sobieaki ukii; ®att{n beö Särflen Dominik
Oatrofaki, Sojwoben von JtraEau, nad^ beffen Sobe ^ttin
t(€ Surften Michael Radziwitt, Sßofwoben Don f&ilaa, 8fte>
fjnj;rfr§ 0011 ßitf)QUcn unb ^^ctmanö von f>o(en.
*) ^auS unb ^la^ in ber Wrob^fcr (9>a^c fauftc cfjebtm Joh. D*u-
goa^t Domberi; in JCratau Qon Joh. Galka oon Kiedzwieda
im 3. 1473 um bie €>umme Mn doo nng« ^Bulben (summa aei-
eenlor. flor. honfarte. boni et Justi ponderle) liefl vom Ornnt
aui bag ^au$ an biefer ®teUe erbauen, unb beftimmte ef all
6onotft fi'ir arme ®tubenteii/ ivefa^e fid^ bcm Gtnbfum bei
canontf4ien äii^M »ibmeten.
Digitized by Google
I
153
Ibtnfm&lnn |tir ^efc^id^ie fdb, II. p. IM, inbem et bie Vttwe«
fen^eit M p&pftX\^tn Segaten Heinrich Oaetano im % 1595
tu Arofdit befd^vcibt, ffi$?t an: ^JDer j(airbituiI<Sedat unb j(arbttui(4M
Badsiwitt, iitbem |te ft<^ bet mdbU^i^tn SBotflcttitn^en bet ^ 9*
:3[efttiteii ni(^t erneuen «ermod^ten, Begaben fi<i^ inS jttoßer ber
9tonnen bed $ei(. tlnbrea« »nb berebeten fte, baf fte t^ren ^of
ben Sefttiten, bie Bereit« |tt Bauen Begonnen, aBtreten m^^ten.
®{e weigerten fl($ fo gut fie fonnten, mn^tett bed^ nutest na%eBen/
5Die in btefer Äircte vortcmmenben iSionumente unb @rab«
benfmäUr enthalten foigenbe ^nfi^riften:
Dom OtmanuB Tarcaraai Imperator» ineigni soornm clade^w
praelio ad Chocimam Daclco adactua, de pacia foedere aan-
ciendo cum Polonia tractarel. B^atlaaima Del Mater Vnicnm
Chrlatiani Nominio propagpnacalam , com Infante JESU rhe-
da inoehi eonapecta eat» praeaentem Poloniae opem allatara,
aoppllcante coram Beato Stanlalao Koatka Soc. Jeaa pro Pa-
tria, pend extremnm tunc perlclitanle. Jam veröBl^iam. III.
PoK Boge Innictiaa. cam Tnineroae Nobilin. Ordin. ad Caatra
ani exerdtua procedenle, dam hoatia inj^lorlaa finibna exee-
dere cogeretor. Bo Ipao tempore aacrum DIoi Tutelarii ha-
Ina Caput alia Beg^l Patre in Polonlam communi omniom
aolatio Inferebatur per Illnatria: et Bndiaa. D. Achaeium Gro-
chowaki Bpiscopom Luceorien. Borna ab Adm* Bndo. P« Mn-
tio Vltelleacho, Generali Boe: Jeau, eldem Sereniaa: impe-
trato tranamiaaum, ac demom i Vladialao IV. Filio, et
Begni ancceaa: fortunatiae. Baailicae SS. Pctri et Pauli Apoat.
deaHnatum, Ad perpetuam gratae recordationia memoriam,
ad publicum pietatis Polonae aolatium , Diuorumque Totela- .
rium Begni Tenerationem excltatum. Anno Domini» 1641.
(SUrow. H. S. M.)
Andreao JaatrB^blee de Baranow, ad Goplo Ba-m
ranowaki» And. Caatell: Cicckanon. filiua, Praep. Louic.
Canonicatibua Gneen. Crae. 4 Patrno Alberto Primate Begni
inaignitoa, PP. Paulo Y. CantoHatu Poenan. Bomae orna-
tua» inde reyerana, D. Sigiam. Annornm XVIII. Beeret
Praep: Send. auct. virtutem et. ingentem animum adueraa
fortuna iam iam eludantem dm ferro non poaaet^ mina
Digitized by Google
154
Xiftti oppreMit Crae. IV. D«eeBk. morluni XXL eiiu4«ni,
M*I>CJI^XXL iBUitis XU. Anno. JoaBnas CMratinaD. Pras-
090, Capit garmanus poanit.
(terow. M. S. p* M.)
Andrea« Csarnecki, Burg: Arcis Crac. e vetusia Co-
mitum Germaniae de Lailigen Familia , Aiio Budenski Gtt-
bernatore Supremo» Constanlinopoii a Barbaris , ob constan*
lern Deo« Regique aeraatam fidem, enecato Patre, post 24.
Annorum captiuitatem , vinculis Othomanicia exempto« Matre
Regina Turooia in Polonia nataa. A prima aetate variarum
jVaUenum, Lingnaram, morum, co^nitione, in Italia, Gallia«
Germania, Vngaria^ 8uecia , Moschouia« et disciplinis no-
bili indole dignis/ inftractos. Sigiamando III. Poloniae et
Sueciae Regi, domi forisqae in expeditionibns , et bellis
Ciailibus, Moschouiticis, Sueticis, Turcicia, Pruthenicis,
Annoram (iO. obseqoio probaloa. Oeinde Vladislai IV. Regioa
Ikaorea continuatia per anaoa 15. aeraitüa meritna, ab eo-
den. Borgrabina Arcia Crac. renunciatua« Cameraeque Re«
giae familiaritate ornatna, cum sese inter Regum obsequia
Reginae Coelit cnltui mancipasset , Saceliom hoc Patronae
Optimae Maaimae, Cliena obatrictisa: exornauit, dotauit, se-
qoe et cinerea suos substrauit mortalitate expleta. A. D.
t649. iEtatis suae 73. Obyt die 9. Mensia Decembria.
(Starow H. fi* p« 69.>
IV.
(9t6gc6taitnt iicn 15. ^uii 18M.)
(Kedelol ^* Tröjey).
ber ®te0e, m biefe Stit<l^t, eine ber ^(teflen jSrafou*!
fle^t, foQ e^ebem ein ^eibntfc^er Zmptl geflanben fein, boc^ ifl
btt Öett^t, ber bam bie Cpfer bof^ebrad^t »utben, ntt^t ht*
hmt Amair Pr^yna (Praaliiiif) «Ii feinem (anbf^nftfiil^
DigHized by Google
15»
ttcvN über bie jDomtiitffmcr: Protooollum privilegiornin Be-
clot. 8. Trinitatis, ^eft^rieben I6tö— 166t, ^pxx^t «Ott
einer iweiten S^ä^t, bie bafelBf! befunben l^ben fott: „Girea
qnuii Paroeliiam erat alter« adjacena Beeleaia S. Thoinae
Apoet. iD hoc lito et loeo« in quo habltalwt Pictor Dolabel-
la; qaam fratrea noitri antocesaorea de conaensu anrnmiPon-
tiHeia, jam plane collapsam et dirotam, di^eeernnt*) etc."
S>a$ i^r Urf^rung in bie Seiten ber erflen fBetbreitttnn
be« (S^riftentf)umd $uvft<fret(^t ifl gewi^ , bec^ ift Stiftet M»
ni^^t BelMmt ^piHtt Umpinbe ^un bor, ba| Iwo Odtowt^i,
S^ifd^of wn tttatan, bei tlelegen^ett einer flieife na<^ 9tm,
«en ber 8eben§n>eife, beut ^oHtifüt^ti^tn ttranbet nnb ben
^tubien be« ^ ^ominif et$enommen, etUdbe SMber biefe^ ^<
bi^orbenl noii^ V^ten mit^unelmen n>iinfc^te. fbti aber beren
— ei war in ber erflen S^t M jDrbeni — nnr f^^r wenige
nt^ waren f fo famen erfi mit feinei Smberl Hyacinth
Odrowqi itan^niftti in Itrafan, ber mit bem Sif^oF« hH^tt^
in 9tom sewefen^ brei SRind^e biefei Orbeni tm 3. im na^
^len, inbem ber Aanonifud felbft aud^ in ben Arben trat*
Iwo, beforgt bie neuen Orbenibrfiber nntet^ubringen, wie!
4nen VM sttn4# bie (eil. SDreifarti^reitfrird^, bie bamaU wo
iia<l^ 9on folg nnb bie eigentliche ®tabt)^farrHr(^e war, jum
Vnfenffaft an» Vn beren ^telie aber erbaute er bie Siebfranem
fird^ nnb ibertrug bie €^tobtpfarre ba^ CSrbanung bei
ilb^erf befUmmte er einen ^erdumtgen ^ia^. 3n bertSrrii^tnndl«
Qrfnnbe bei SiHofK Iwo ^t et: »,Beelealam parocUalem
CHSk Trinitatia» fratribna ipdia aancti ?lrl « nna cum Area per
noa empU aaalfnaTtmiia.'*
iDiefer in gat^d^em aulgtfilrtt mu fl^af Iwo be«
(Muene fBau würbe nad^ beffen tobe buril bie IBeifleuer frommer wi
<E|fifien beenbtgt Unter biefen iß erwl^nenlwert^ Katharina
oul bem fanfe MelatyAaki Bialnai. gnerfl mit Jannai, ^hfttn
«an fl)lttfoi»ien, f|>dter mit Rfcolaoa von Michalow, Jlaflelian
»an itraion i^rmdft* tDiefe lief ben Keinen <S^r gon) wie er ift
bauen, fKftele bem f. Oeifl einen 9(tar, f^enfte bem J(U|ter
*) SBaö tttva um'ß Safjr 16«7 gefd^e^en fein mochte.
*) 9tiL^ttH äbei: bi'efe .Kirche enthält ba« in bec am ®(^(uffc foi«
genbcn titfcotur aub ftr. t% angcfA^e IBerft
Digitized by Google
156
foft(ar< mit ®olb unb ^evlen retd^ l^c^te ®er4^, nitb aufcr«
bcm bat ffit b{e bamatigen Utt^ÜU^t ®tiftini(|<fa^itof
ven 1S00 ttti^arifci^eit Gulbeii. (Sitte }«Dfite ®j^tt|fraii btefcr iKr«
i|e' tDor Anna von Gortj , 9emo(tn Johann« «OH T^ijn , Sta*
ftctton^ i9on Sttatwt, bereu tu |>o(ntf(|en 9Kten ati9 bem ^* 146t
W2 Vitfer bem Öa|»^en M Stini^, jenem ber ®tabt Stcatau
imb be9 S^tfd^efS Odrowt|i, BefEnben fic^ auf ber ga^abe ber jttrt|e
m @tetn genauen no(^7 Sßa)»)»eit jener gfamtUeni wellte fld^ am
aSaue biefer Stit^ wefentUc^ bei^Utgt $aben. iStn gange^ :§a$r»
Rimbert flt>dter fleiterte Benedikt Draskowski, jr)tafon ber ^omt«
nifaner au^ feinem «4ter(t(^en (Srbe ein i&apitüi Ui, bamtt bat
preabyteirinm ad majus altare, bat enttt>eber um>olIettbet ^e*
Hieben, ober aber im Saufe ber ^e'\t BaufdUic) getoorben, au^ge«
baut werbe. JDa< marmorne @ftdfe( erbiett aber bie itiri|e erfl
auf S^ermenbung be9 Priort biefe^ (Sonventd Gregor Otonow-
■kt (geft 1654) nnb ein nenel ^iedetba«^, nad^bem bat erfie |u
Grunbe gegangen, bnrd^ Adalbert CichoAaki jn fCnfang beS
18. 3a$tr$ttnbert9.
$Di^e jtin^e, bereu bebeutenbe ©rope gleid^ von auf en 3e«
bem in bie %ugen fiüt, enthält 11 Capellen, bie, merni man wm
fan^teingang linfd beginnt, fotgenberma^rn liegen:
WS 1) j^a|>elle ber ^. j(atbarina von <^tena; bie fd^^nfh wn
aQem Aoftbar gebaut im Auftrage («eorgs ^^drfien wn Zbaraski,
jtafleilan «on ^rafau* S)ie äßanbe ftnb mit f(^n>ar|em unb mei«
fem 9){armor befleibet, nnb ein befonberer ^d^mntf berfelben finb
fe(^ grofe Fäulen ant Breceia *> %mu(f Preoinius fd^ibt:
„et eam marmorea opera transmarina exornatam ordinavit.'*
^n biefer StaptUt beftnben ft(^ bie jDenfmdler be^ 1631 «erflor«
benen Stifter« berfelben, mit bem bad $aut erlofc^, bann bet um9
3a^r 16S7 verjlorbenen alteren 9|mber< Christoph Zbaraski,
roetd^e bafelbft au^ BefYattet ftnb, unb beren mit i^rer 0ittfhing ht*
becfte QrabftÄtten i^ren «^etbenmut^ be|ettgen* Georg Zbaraski,
wie Piaseckl in feiner dbrenir <2^. 504 berid^tet> vermiete fu^
nie, nnb lieg aud^ nid^t )u, ba| fein Smber fid^ »erm^Ie.
«) ZU Vrbcit tiefer e&ulcn fibeint ^Hm^äf in fein, unb bicfc
BreccIa <|t etttwcber att< ber 9cocttb wn Ch^in ober Rarcaowka
unterhalb Kieice, ober M Mt^kioie binter Kmeaso^lce*
Digitized by Google
157
2) StaptUt bed ^» fßxHtn^ %mam9, btefet toie in w
bell fotgenben Befitiben fld^ (Sernfti^e auf SeHit»attb >on Thomas
Dolabell««
3) it<M»el[e bej 0e(reu|toten (S^flil9. Johann Lig^sa
»on Niewiarow, j(afteUatt iwn Lfcayee erbaute {le. 3m 3. 1418
»erfc^rieb er im Seflomente beit ^ominifanent ba9 S^noerl
Pri^dnik«
4) ^iM)eae bed ^. ^^acint^. man fleiflt auf ftatttici^en,
intier^ ber ütrc^e Befiitbttd^eit Sftamiortre^^en in biefe
ptÜtf welche auf Stoften Sophiens \)on Sieninaki Sladnicki
i%t% im 3* 1616) @^ren bed ^et(. ^pacintf) erneuert unb
i9erf(|$iiert »orbeit. SDtefcr ^^acint^ flanb bem £>rben in biefem
StU\ttx wt, ftarb lt57, unb würbe bur(^ ben SSifc^of Johann
Prandota beflattet, enbliil^ im % 1664 tia(| imermflbeter unb
longiDierider SSermenbung ht9 &6m^i Sigmund f., ber fc^on im
% 1564 ben JDrbenSbruber Simon in biefer ^ngelegen^t mit
IBriefcn an ®e. «^ei^feit ^apft Clemens VIII. entfenbete, unb
giile|t Sigmunds III. t>on ^a^ft Clemens VIII. ^eilig gefproc^em
SDie fterblid^en UeBerrefte biefed ob feinet af)o|to(if^en £e« 466
ben9 unb ob fetner in ^oten unb 9{u^lanb geübten «ipanblun^en
9e4>rtefenen fO'^anned würben burd^ ben jlarbinal Andreas Ra-
diiiyUt, äSifd^of wn Sbataa, in @egenmart ht9 p^pftUi^ 2e«
gaten Albert Bolognetti, Johann Zamoyskrs uttb anberer
ISbeUt M fhxM mi9 bem ®rabe genommen* 9tun m$en fte in
einem marmornen von vier (Sn^ebi getragenen ®arge, mit beffen
in ^(abafter gearbeiteter ^taUt, auf bem mtoT; t>or meU^em
Johann III. Sobieski, att er gum (gntfa| nad^ SQ^ien eilte,
feine SOßaffen fegnen titi, momit er ben J^einb ber (S^riflen^eit
ein für alle Sital für ^tnt, bie wn i^m fo oft nnb |art bebrdngt
worben, unfd^äbtic^ macä^te *•).
5) T>\t 3^ofcnPran^*Äa<)etIe. *Äuf Äoflten ber ^^amiUe Po- 459
lakowski erbaut, unb im ^. 1688 burd^ fromme Sdeitrage er«
meitert* (£9 ifl bie i^rc^te aUer ^a))eßen biefer ^irt^e, unb ^at
eine fref flicke £)rgei, bereu in biefer ^irc^e brei beftnben«
S>a9 ^ItarbiCb ftedt bie <2S(^mer,^endmutter bar, ift in !Rom ge«
matt unb yom Äarbinal Maciejowaki au8 ber $8ruberfc^aft be#
9iofenfranj*jDrbeu§ , ber ^ier feinen ©otteSbieuft (jalf, ber Äa*
peUt geffi^enlt. ^n biefer ^aptUi befinbet fic^ ein, e^ebem im
«loftergonge anfgefteUt gcmefene« Sron|e«ä3alre(ief , M ber
Digitized by Google
186
Stöni% Johann Albrerht bem ^ele^rten Phillip Callimachus
Buonaccorsi, bem !2e^rer ber ^cBne Kasimir Ja^ietlos , bem
^tfxttax unb 9iat^^eber Johann Albrechts erricf>ten Ucp. Buo-
naccorsi lat. Bonacursiu» (^Filippu) ©efcfjic^tfc^reiSer , einem
angefe^enen ©efc^lec^t cnftammcnb ift 1437 San Geminiano
458 im '^lorentinifd^en geboren. (Sr ift unter bem i)iamen Callima-
chus Experiens, ben er anna{»m, al^ er mit Pomponius Laetus
unb anberen ©ete^rten in JHom eine antiquorifc^e ^fabemie ffif*
tete, befonnt. JDa %'>ap\t Paul II. bie SWitfllieber biefcr ^tahi--
mit, bcren 3*^^^^^ verbäd^tig fd;iencn, »erfolgte, \)erUeJ
Buonaccorsi fein äiaterlanb, unb tarn nac^ (angem «^erumirren
1473 nad; ^o(en , mo er ber S^ertraute ber Könige Kasimir III.
unb Johann Albrechts feineÖ ®o^ne8 unb SRac^foIgerd , ben
Buonaccorsi erlogen f)atti, war unb bUeb, big er am 1. ^fto'
»ember 14% ju ÄraPau ftarb. 3" ffi"«r 'ituSbilbung trugen bie
großen JReifen bei, bie er nad^ ©riet^enlanb, ben ^n^tin ^.^^ern
unb 9i^obud, na(^ ^t^ppten, ben ^nfetn bed ^egeifc^en ^ee«
reg, ^^racien unb 0}{acebonien mad^te, fo mt bie toid^tigen
@efanbtfd^aftd)>often in ^onjltantino^el 1475, unb in SO^ien unb
äSenebig 148ß, bie i^m ^onig Kasimir übertrug, ^eine ^ifto«
rifd^en ^c^riften $ei(^nen fic^ nid^t nur burd^ f(ttfl|tfc^ ^^rac^e
unb @rünb(id^f eit , fonbern auc^ burc^ einen gei^ttn ^oUtifi^n
@^arfb(i(f unb Crdfti^ S3e(|ct{letuttg mi*
®ie fmb:
4/(9 Historia de rege Vladislao seo dade Varnensi. Aii|^.
Vindel. 1519. 4' ed. J. M. Brutus Cracoviae 158S. 4'° aui^
in BoDgarsii Coli. pag. 290 unb in fikliwandtneri ieript.
reram Hungar. Tom. 1. p. 433.
Epistola de clade Varnenai io Loniceri Chronic. Türe.
Tom. II. 1.
Historia de iis, qua« a VeneU« tOAtata sunt Persis ac
Tataria contra Turcas movendis, ex edit. Nie. Gerbeiii
Hagenoae 1653. 4'" ^ud^ in Loniceri Cbron. Tore nnb in
Script, rerum Persic. Frf. 1601 fol. Nr. 4.
Ad Innocentiam III. de hello Turcico nfereDdo oratio«
(gbenbaf. aitc^ Cracoviae 1524 4'*'*
%ao ^ Attilae, sine I. et a. ind. vielleicht Travisii um 1489,
unb barauf Hagenoa« 1531 4'° Baail. 154t, nnb Gintec
BonftnU decadihua remu Uungaric
Digitized by Google
159
(fini^e feiner Sßerfe baben ftd) ^anbfc^riftlid^ erhalten *).
lieber t^n unb fein SeBen : Vitae brevis descriptio, anct.
J. M. Bruto bei ber Histor. Vlad. — Buder 8 Vitis da-
riif. Hiatoricor. Jenae 1740 8'" p. — Oiornale de'
Letterati d'ltal. T. XXVI. 375 — 449. A. Zeno — Diaa.
Voss. T. II. 316. — Fabricii bibl. lat. med. Tom. I. 8|lt ~
— M^m. de Niceron T. VI. 196. — Biogr. univ. Tom. VI.
imter Callimachaa. — SB&ac^ler « ®ef4 ber ^tfl. govfd^. I. Sb.
I. mt^. 161.
6) JDiefe ^aptUe ^te^ in früheren Reiten bie ^aptUt ber «It
&d}xtmt, im 3* 1614 n>urbe (ie aber burd» ben ^arfgrofen
von PincBOW, Sigmand Myaskowaki, mit grofen Unfefltii otil
jCtuabem neu erbaut, unb t)on innen mit fd^warjem ffT^armor
au^eCe^t. <Sine innen angebrad^te ^armortafel befl&tigt bie^.
7) SttiptUt M ^. ^o^Ann bed ^angelifPen^ burc^ Ka-
tharina i»on Komorowaki-Orlik reflaurirt; bafetbft befinbet fic^
M ©rabbendnal StaBialaua Orlik «an I<aBiak, ^jsrafentti
nifltn. Sanben gefl. 1559.
8) SDie SttiptUt ber Prowaner, fogenannt wn Proaper
Prowana einem StoCener, ber unter Sigmund August, Hein-
rieh «on Valola nnb Stephan Batihory, ^aljgraf Wie-
lictka mar; gefl 1584. ftOba beftnbet fic^ aui^ fein Sbenfmal.
9) StaptUt be9 ^« Sart|o(omau9.
10) «Die Lttbomirsklache StQpt\lt, e^bem bie (anidlic^eMt
genannt, fbrfleren Sitamen erfiett fte, ba Sebaatian Don Wia-
nies Lnbomiraki , j^afieffan «on Wojnics, g^f!. 1616, baS SDorf
WoHca verfd^rieb, nnb fie neu (erßetten lief. S)afe(bft befinben
fl(^ bte SDenfmiter biefer gamilie, unb unter biefer £a|»e0e be«
jtnbet fl4 He Samißensmft, morin bet iSrünber fe(bft unb feine
®attinn Anna au9 bem ^aufe ber Branicki beigefe^t ftnb*
11) StaptUt M i). %nton, S^f<i^of9 von t^torenj. MS
@d beffanb bofelbft no^ eine 18. StaptUt, in früherer ^eit
itaptUt ber ^« brei i^^ntge genannt, meb^ bte üontgtn Bona
♦) Untern onbem : ©eine 9?atfif(&la9e , bie er bem .f^nige Johann
Albrecht geget^en^ bie [id^ befonberg auf ein abfolute^^egtcrungj;
fpftem, ba6 er bem Äinige in ^Jolen einjufuljren xktf), bejics
i)en i m^alh aud) bie po(nif4)en Siteratur^ifloriter , inCbefonbm
Csaekl I.e. 96/ gegen t^n 9«etti VM^tn i fti^e in bevitfotancf»
Sitae (Paseabika Krak.) t, II. 3a^e* mi.
Digitized by Google
Sforza, Gattin Sigmunds I. mit ihrem •V'offtaate befuitcn
pflci^tc. 3. ^6^1 anirbe fic bcr (^r^lnuberfd^aft bcö ^Jtoffii^
fran.i'jDrbenäi überleben (Bzowski p. ^4). *Sic befinbet fid^ un^
ter ber Äa))eUe bcS f). .^^i>a^int() , i^re genfter ^chux auf ben
Ärcu^i^ani) hinauf, fie ift aber jc|t vertaffen jl)afe(6ft Bcfinbet
fid) ein fc^one^ Denfmal (ii)ten bed Andr. Pet. 8tadnicki,
geft. 1608.
5Me Sßdube ber Äircfic finb mit 3)JaIer«ien ^efc^mücft, mU
d)e ^Bti\then\)tit€n ani ber (Sefc^ic^te besi JDrbcnÖ barfteücn. (^in
fünpUcrtfc^cr (Sc^a^ ftnb aber bie im Äirc^cnfd)a|e neben ber ®a=
friftci befinblic^en ^mi ®ema(be auf 25te(^, einen Ecce homo
unb bie fO^utter @otte@ t>orfttUenb, burd^ Bartholomäu.s Mancini
in 9lom 1723 gemalt
^\xv 2>tit( be§ .^^cAaltar^ fteht ba§ 5)enPmal Leszek's bed
@^waqen, dürften i>on ^oten, v^eft. im ^^c^Ioffe ^u .^rafau
1289, unb feinem Ie^\ten SßiÜen gemäß liuf§ x>om 66or beftaitet.
SDa^ gegenwärtige ^enFmal ift au^l .lool^ , unb im % 1690 an
bie Stelle be^ erzenen, R^eld;e§ bei ber '^euer§brunft im :3« t688
\\\ (^runbe giiii^, aufgerichtet n>orben. ^n biefem 33ranbe gingen
aud) bic Crgel unb ber .^od^iltar ^u ©runbe. J^cn je^igen ^o^f
altar, ben ein C^cmälbe von bem italienifduMi ^DJaler Hossi , bie
heilige i^reifattigfeit vorfteöcnb fc^mücft, errid;tcte bcr ^rovinjial
Thomas »Szmid. fRtid) vcrgolben ließ iljn Justus SJowikowski,
beffen ^Uchf olger ber nämliche ift, ber, ofö ^ouig Johann III. nac^
bem öntfaC^ von SBien bicfe Äird>e befud)te unb feine ©elübbe
nieberlegtc, ben ^efieger ber Ätürt^cn mit fcicrlid)er iHebe empfing.
(IVowow It'i'ski's Phoenix p. 103). SSor bem «^^od)altar felbft, im
46Ä fogenanntcu fteinen (i^or im marmornen ^arge ruhen bie JRefte
be^ Ärafauer ©ifc^of^ Iwo beS ^Stifter« bicfer Äird;e. jDiefer
Äird;enfürft theiU um bie ^Jingelegen^eiten feiner JDiojefe in Orb?
nung ju bringen, t^eil^ um ^^a^ft (Ircj^or IX., mit bem er auf
bcr ^>arifer ^^ochfd)ulc bie vStubien ^ugleic^ gemad^t, unb mit i^m
in inniger ^reunbfd^oft gelebt, wieber ju fe^en, reifte im 3« 1229
nac^ 9^om. 'ill^ er bic ^Rürfreife antrat, ereilte ihn in 59^obena ber
Job. 3- 1237 fdncfte baö (iouvent ber ^ominifaner ben
spater Marlin von Sandonur, von bem Dhigosz IV. p. Ö59
fagt; Vir providu.s et doclus, mit mehreren Älofterbrübern nat^
Italien ab, um ben Seidjnam be§ 93ifd)of^ nac^ Äratau ^u brin«
gen, worauf biefcr in M obenerwähnte @rab, ba^ um üielc^
Digitized by Google
16t
fpkit, n&mh^ im S* 1^18 bitr^ beit <lr^c(of wn dtoefm
JohaDB Wf^yk mx oiifserii^tet »lOtbeii, Betgefeit toitrbe.
(Stite 0etume flSärbigun^ mhmtn aiu^ bte wc bem ^o«^ M6
altftt oufdeßettten B&Ou S>te ®(^ttt|(«rbcit ifl ba9 SB^erf eine«
bcr Mber bei CrbenS. SDte ({nf8fie^eitbeit> wonmf bal Sebcn
bei ^l^<iitit4 bov^eflent i% ftnb unter bem ^er Job. Ohrya.
ftobeiyki vorn 3« 1603 — 1607 r bte ve<i^iljle(eitbeii mit bem
Seben bei SDomintf «on 1607— 161€, all Br. Koniwisowski
^iim erfNit SRate ^|)rior was, gearbeitet, (^te^e bol ^m^tn^ ber
SHtt^eilimi dber biefe Sät^t angeffi^e ^anbfc^iftlid^e Sßerf
i»on Arnulf.), lieber ben SSerfertiger btefer ICrbeit melbet Slej-
kowaki p. 41. (fie^e Stteratur SRr. 14.) ^er ilbfierbmber Mi-
chael» ber meiere ^pta^n flirad^, war auferbem SReifler in
ber Sifc^Ierei unb ^d^ttiterei, wie bie im Keinen G^or »on i(mi
gearbeiteten ®«^nt(ereien el bemeifen.^ Pruasesa in feinem SGfterfe:
forteoa MoMrcliöw aul b. 3- 1787 p. 893 melbet, baf Mi-
chael IfiTO geb. onl ber S^aUailei gebürtig, lange |in unb
^r gemanbert nnb enbfi<$ nad^ ^rafon gekommen fei, wo er im
®d^Ioffe nnb in ben fenigt 9<t(Sflen gearbeitet, bann ober in ben
&rben ber iDominifaner getreten ift. 2)ie ^ni|arbeit ber ob«
erw4|nten BMe geirrt $u bem fi^lnpen, wal in biefem ®ebiet^
ber Jtnnfi ffl^enfd^en^anb geleitet werben Um.
<8rabbenfm4Ier anl SRarmor entölt bie Stk^t in groger «67
Sütenge. SB&tr laffen fte weiter nnten atte fotgen* 9ht|er benen, bie
fli( an ben iKirc^en unb i(apeOenwlnben «orftnben, gibt el bereu
eine grofe 9in^l in ben um bie Stix^ in Ciuabrat (aufenben <Sor«
ribmoeu. IDie bemerfenlwert^en biefer@rabbenlm4ter finb bie bei
Beoedikt wuKoimin, Adalbert Nowopolaki (NovicampiaBiia)»
Bhnon ZiBiorowIcs, bei 5(raf. Sud^bnuferl Aodreaa Plotr- .
kowciyk, Paul (Sicserbic u. 3^ bebouem ift, ba^ bei vielen
berfelben bie in (Sri gegoffenen, ober auf BU^ gemalten SSitber,
|ur Seit all biefe (Sorribore ju S){aga|inen unb einem SDHtitär«
fpitat im 3. 1865 unb 1809 pnb i»erwenbet worben, i^ttnU^
tet würben.
<Sine grofe 9ln|a|( «ou ®emdlben UMt bie Sßänbe bieferMS
Gorribore; fte fi^etten C^eill ^cenen aul ber @(^rift, t^eid
aul ber iBtfi^i^U bei Jbrbenl vor. SDie e^e bageftanbenen SBitber
waren eine Arbeit bei Thomaa Dotabclla. (^ie^e Wtert^ilmer
11
Digitized by Google
m
ber p9Uu 9ef(^i(^te) *) I. »b. p. 4tO> <» waren 18 MUT
»nb fittb )itK 3fit all Br. RoBivamiwaki |«m t. Wib 8» 9Ule
(1614 ^10tt) ^pH«r t»wt, fiemalt. SHt iet^tn fiiib mtr eine
JKo)>ie bcr Mftgen, »on ber #aitb etnel ber Mw^t M ith*
perl 8)te SBenmt^nm »eifi jnnäi^fl auf Kasimir Ciaow-
•kl (deft. )u JaaidlowlL 17S6) |ut. siiefer matte intle SSttber.
IDer M« Gai^wald (erottlgegeBette flUorft^nev J^attnber wm
9« 18W fi^ibt: „Kos. Ciaowdd , Sftfo^ anl bem Orbm ber
IDominüaner itrabu, p^miUfte bte <Earrib«r4ß4iibe bei MU*
ftrA mit ber Oefi^i^te bei iXtartyrt^l ber iDominifoner burd^
bie ^tortoreit ; fein ^Mnfel ifl M nnb (ot «iet Vulbmif*^'
M0 S>al Mi»ftt befag eine in einem befonbem ®aa(e anfge*'
flelte Bibtiot^f , wt^n Amit Ligrezina geft. im % 1514 bal
Kapital defüftet« Sine filtere 0tif tnne |um SSane ber OibSot^ef
i|l bie ber Hedwif : von Pilee, qoae realiter dedit Conventai
MMtro ItO maroaa pro atractnra Librarlae« ut oonatatez
acta de d. Xbria A. 1408. (<SHe(e Arnolfs iHtinntfcO. l8on bem
Soofe ber Vnftebnnd ber Mfler betnoffen, mo<i^te i^ tinfli^er
Heif^t^nm an ^uUn nnb fettenen Sfterfen fel^ 0ef(|ni&(ert »or« -
ben fein*
410 IDie jtirc^e ber f. ^eifaltif^I^U erfreute M «ieUr 9Sf9^U
t^ter, n>e(4e fie mit fofibarem jtir^engcrdtle nnb ber^Ietii^en
|nm Öpttelbieiifie erforberKd^en 9t>)Htraten «erfafen. 9tod^ im
17. afal^funberte bcfof (te gr»fe ®d^e in ®olb, ^Ober, ^kx*
len nnb itteinobien, inlbefonbere SD^onftrongen, retd^gefafte 0tc(i^
4|ttien, fteld^e, beren fte im 3* 1660 ni<|t weniger benn 40 nnb
bornnter gmei onl ^nrem ®olbe befaf; meldte gnfammen 788 Ibu*
taten wogen.
m jt6ni9 Sigmund lU. liefi in (Erfdanng einel <8ettbbel, bal
er )ttr Seit bei Itritgel 1608 gemad^ti fAr ben ^o^f bei |. f^a»
tin(| einen »er^ioibeten ^Jitberfaflen «erfertigen. 8tnf benfelben,
ber Mn feiner 9nglbttrger«9[rbeit war, tegten IBiete «erf<|icbene
*) 9)olii. Sitil: Storosylnorfci bist polakle«
'*) Mfer Umftanb ift oon Mathäu« Kozlowski , fhfof. k« S^eoL
unb ©ominifaner , »clc^ec 67 3a^re im Älojler iur ^. JDretfal*
ÜQUit geUbt/ «ntleljnti überbief fd^reibt Mich. Siejkowski in
feinem SBecte: äwiatiiica Panska e. 27, (Sitecatui; ^It, 14),
baf cinel tiefte Silber neu gemalt/ baö anbete audgebeffeet mtt
ben fei, lur deit oU Cjrpr* SapeeU (1714— im) fhtior war.
Digitized by Google
168
btt Kird^e on^t^Bte SttdMhitn meber, wonmtir ^ attd^ bot
<Bcf($eitr ber ®r4fiii Gaebriant ^ Oolbfiflir mit bem IBtIb«
ntf bei froni, KMgl 7Vt fM. fd^tver befiiÄct Arnulf m bm
£fiet dtirteii 9R«imfcri)^te ffi^ «Itter ben ^INf^enEtebfni «»| bie
Ufotgitm Bona oiif ^ weti^e ein retifonwitneft £mt twb bell*
J^ImaÜfiv mnbfemm mit bteiten ^olbB^rte« Ut^t, imbimbem
f od^ato ein 9^nte)»enbium ber JNrd^ verebte. ISine <Sn|er|#giim
«Ott Ceflretd^ — beren 9tmtn ober nic^t g^omit ift — fc^idPte
ffir ben ^tfttt beS «fri^itttl ein £>mat nnb ein Vnte^^innv
^Ib {itber« nnb (alb golbgefiitft. SDte ungoHfil^e (EbeIpNm lUk«-
eay gab onf Anfertigung ber ^ilberftatue be« 4^a|ittl| aOO
Spater, ben 9tefY tegte ber Clonvent fga* Ueberbief finben fUi vn*
fer ben ^ptohntx bie erften g^m^K^ M Sonbel nnb Spornen
wie He ber %Sixftm OstrogskI» Lubomfrski^ T^csjAaU, Sa-
pieha, Zbarafki, MjsakowskI» Jakob SoMeaki nnb vieler
9[nberer«
AUe biefe (S^c^a^e aBer gingen auf 3a^(ung ber j^negSauf« %9t
lagen in ben ftürmifd^en Sagen; weld^e baS Sanb ^eimfud^ten,
namentlid^ )ur ^eit beS <2^(^n>ebeneinfaQ^; brauf, wobei bie 2)0«
minifaner, welche au^er ben SHeic^tpmern i^reS ^loflerS au^
nod^ oiete ©ntnbfÜid^e nnb mehrere «Käufer in ^rafau befafettr
incrfl biefe 0d^e »erwenben^ f^tcr aber fogar ^d^utben mo«
d^en mußten.
Aud bem Crben ber :»Domintfaner |u ^raPau gingen me^N
SXUbmer ben^or, meiere ftd) in ber toiffenfc^aftlic^en SSelt einen
Spanten gemacht JDic Sßcrbienfte, meiere fic^ (Sinjelne biefe« Cr»
ben§ erworben, finb im SOt^erFe Ossolinskis: ^florifd^»feitifc^e
8ltad^rirf)ten »on getef^rtcn «polen *) angeführt.
S>ad Ü^toffer ift ein anfe^ntic^e« ©eBSube^ angemeffen ber%1S
SRengc von CrbenSBrübern , wetc^e eBebem bafefbf! wohnten.
im 3. W2 ber .^arbinat unb papft{iä)i Segat Marek nac^ ^olen
fom, befanben ft^ im Ätofter bereit« 60 SBrfiber. ^m 3- 1643
Pauften bie SDominifaner ein an ber Rudawa jundc^ft ber ^ird^e
ber 9{eformaten jum b* ^aftmir gelegene« <f)au« mit ©arten unb
brei äeii^tt; njofür fte einen SSoben^in« von 24 ©rofd^en nac^
'Lobzow« wetd^e« bie poln. Wenige ben^o^nteU; be^a^Ien mu|»
ten. 2>iefen itauf beftdtigte La4iaiaaa IV. in S)eru(qt((tignng
*) |>ofR* Xitel: Wiadom«fol hialar* krjt. o ucaonyeli pola.
11*
Digitized by Google
m
bfffen, baj ber Sythen 200 Älofterbrübcr ja^ftc, bereit Sfja^*
run^gmittcl ^umcift au§ ^tfc^en beflanb. (Arnulf in bem (Singangs
bec Sefd^cctbung biefer Attd^e angef. SOZanufc.) ^ad^ unb nad^ na^m
bie ^afyi ber Kloflerbruber aS unb Micirael 8iejkowaki in feinem
SßerPe: idwltitniea^ PaAaka (6. Stteratui; Nr. fk) BemerPf, ba^
ber Orbeit ber jDoimtiifftner in StmUn im 17tö 104 ®(ie«
ber )4$tte.
S)ie Sitfdl^ftdt biefer ittrd^e, e(c fie eia 9tmb ber 91am«
Hielt geworben ^ waren:
^IkD. Sianislaua Zawadzki, cognomentu Piciis,
PhysicuSy Medicus Doctor, Cuiisul , Prufeaaur Publicua
Crac. sibi et fidiasiiiiae Coniujs^i Durollieae IVig^riciae, cum
poaterilate mortalitatis, et aeruiimarum iiiemor, viuus in
•pem immortalis vitae pio ex volo pusuit. Anno Domini.
M.DXXXXX. Aprilia XX.
476 Sepulchrum Matthaei RawiHcki, et A^nelis Hue-
berowna, uxuria eius, et poMteritatia.
mGaleacIo QoieUrdi oo Florentino, Viro Tirtute et
Nebilitate preesttnti. Cuins praeclaru animl et ingenij dotee
more immatvra enrrlpult Amico suaolM. Hleronymne Clnus
Patricine florent. Amlcitlae atque adeo religionia ergo , Mo-
nvtaientnm hoc erigi curauit« Obqt oltima Juiy, Anno 8ala«
tis, II10.LVII. aetaUe snae XXXV.
477 F r a II c i 8 cu 8 lAiconitius rVobilis l\igrocorc>Taeus Dal-
mata, Keferend. et Prutliunot. Nedia Apostolicae, effigiein
hanc suani impetratae prislinae valeludinia testinioDium,
supplex D. Crac. Anno Domini M.D.XLV1.
mNoblli Joanni ZurkowiCt omhia CbrUlianae pietatle
eoltori. Propter ingeny et mornm auauitatem, remmqnf ex-
perientlam omnibns charo« liluatrlae. D. Stanialal Comltla a
Tamow» Caatell. Sandom. alumno, Famlliaeqne ipaiua
adoptivo , Marlto de ae opUme merito. CathaHna Foxia, mo-
nnmentum hoc laehrymia eonaperaom moeata poaalt. Vixit
anaia XL. ex hac vlta in eoeleetem Patriam tranalatna, dieVlI.
Menaia JannarQ , Anno D. M.DC«I.
Digitized by Google
Elisabuthac Stauislai Cuinilis a Tarnow, Palatini San- 470
domiriensis , 8iradiensisquu Capitanei Filiae, Fueminae pu-
dicissiniae, Vxori veru auae Petrus Pieiii^zek de
Krasslowa, el in Cienietniki, etc. muestus poaiijt. AnnoD.
M.O.LXX1X. die vy Marty.
Famale Domino Joanni Ostrowski, Ciui et Biblio-480
polae Crac. Viru inte^errimo « ac de omnibus merito» Vila
functo Anno Salutis humana«', M.LXX. Die vero v. An^a*
sti, Agnes Ostrowska, uxor moestissima, Coniagi «uo
chariM. hoc Connpersura lachrymis pientisa. monam. posait.
Visit annis XLVIU.
Ga b r i el M u r e n d a , J. V. Oocl. Parochus Kanten. Cau- 481
sariim Consist. Crac. Assessor , Curlarum lllustriss. olim
Georgij Zamojski, Chelnien. Henrici Firley, PremislieD.
Episcopi, et Sereniss. Principis Alberti Cardin. Auditor,
recti justique tenax, cultus diiiini proniouendi (caius lucu-
lenta ad I). Annae, et alibi reliquit testimonia) perquam Stu-
diosus; Hoc in propylaeo huniilis ad futurani anastasini ex-
cubare voluit , sperans se ab eo , qui hunülia respieit, in
coelesti Curia suhliinandutn, quod ipsi pie Lector appreca-
tarn velis. Decessit anno Christi , M.DC.XLIV. 9. Maij. Ac-
tatis LXUl. fixecutores vltimae voluntatis Uefnocti PP.
Vrabra Lectori. *^
Quid non liunianae eonantur acuniine luentes»
Saepius ingenio supposuisse suo.
Altius audebani perquirere multa, superstes,
Vrgens propositum certa^ tenaxq. meum.
Quae per nie poteras modo scire, sed obfait ausis,
Praeveniens subita mors inopina manu.
Falliniur, incerta tu dum licet, viere lueate»
fit ne desipias, plus sapiendo cave.
iKon datur ex tumulo te plura monerc , sed iosla,
Vt possis placitis abstinuisse bunis.
Quid Deua, et nati doceant Oracula Jesu,
Vious habes, iUi« certus» habeto fideiu.
Digitized by Google
Caetera ne eures , et dum licet vtere mente,
Sero namque sapit, qui sapit in tumulo.
Andreas tSchadek, Gabrieli •^ermano fratri tuo po-
■nit. S. IVoveaii). Anno Domini , 1563.
^Ni CO laus Korycinski, S. R. Majestatis Secretarius et
Zuppariu« Cracou. Joanni Stephano, filiolo suo charissiiuo,
sibi immatura morte surrepto. Quando illi maiora praestare
noD' licuit, paraam hanc tabellani amoris Paterni monumen-
tnm ad posteritate omnem patrimonii loco extare voluit. Qui
morttto« e«t Anno Domini, HD.LXXXVU. Tixit anno« U.
Beptomb. xv. Dies viu. Hequieacat in Domino.
imvicolaus Korjeineki de Korytno» ElinVdonHee«
res, 0lbl et Barbarae de Olesiaki, Coniogi chariaabnae»
Hoc monmnentoiii vinens poaait. Calend. Hatj. M,D.IiX. In
quo cum ea in Domino moriena placide qnieaceret.
486 Cineribus Venerabflis Gaspari Clecensis, Plebani in
Zemhocin. Capituli Ecclesiae Cathed. et Conaiatory Crac.
Actomm Notarij. Bxecutores Testament! posaerunt. Vixit
eine qnerela. Oretnr pro eo. Obijt die xivij. Jooy Anno Do*
mini M.D.XCV.
M6 M.D.LXXIV.
, CriatopburuH tenerae priiuu üub fiure iuuentaef
Bxtinctus diro cansone 8idlüuius
Uic Situs est. Martis licet aptus ad arma fuisaet,
Vt Sandoiiiiriae Nobilitate salus.
I^ion minus ingenuis, tarnen oninibua ille placebat,
Moribns, humanu praeditus in^nfo.
Aagusti hinc Heg. interfuit ille clientesq.
Et poterat Patriae commodus esse suae.
Nl mors ante diem iuuenem rapuisset, vt annos
Sex aevi et quatuor vixit Olympiadas.
Cracouiae Julij vieena luce sub anno.
Quo iriipusita Henrico sanra Corona fnit
Sarniatiae , tu quis ades, meliora precatas
Manibus extincti. chare Viator abi.
Uiacyntbua Mlodziejowski , frater moeslus pusuil«
Digitized by Google
ObariMina vir» «uo Aufoitino Kalinski Oonciui Cra- lü?
eoolensi, Barbara Coniunx moesUfsitna amoris ergo monu-
mentam hoc P. Obijt Anno Domini M.D.LXVI. ipso die 8.
Barlhol.
Hoc quiescunt tuiiiulo Annae natae Celneri« Ossa, 488
A«t animam Christo reddidit illa suo.
Quae fuit in viuis cunctis iuuamen egenis ,
Et decor , et sanctae norma pudicitiae.
Laurea virtiituin, floN, morum nescia fraudis,
Consorlisq. sui fida comes opet'um.
Romanue fulei Semper cullrixq. tonantis
Cun» Chii«t() aetherei regnat in Arce Poll.
Obijt Anno 1628. Aetatis suae 30. Mensis 11. Junij. Hiero-
Dymua Poiiy»ei Deila Porta erexit Codiudz moaatisaimua.
Splendore vlrtiiUa^ «fmul et geoeria elaro» BaocreBda Do-
mino Hier Oll ymo Golinaki Generoai Domlol Joannia
GoUnakl de Rolaeino« io Diatrtctn PoanaBlenal, illo, Cano-
nico Gneanenai, in qno ad lataa Riidiaa. Petri Tyücki» Pro-
eaneellarQ Begni, in Aula 8. R« M. feliciter agente, dam
inatabilia fortnna« cam ingenij ernditfonla, momniqQe ac
vitae integritatia dotibna , ob «piaa Prlndpiboa, et al^a omni*
bua gratna extitit, doello confligeretfataleaParcaa Immittena,
magnam^aa expectationem, praematmra morte aiiataüt» die
▼UJ. April. Anno Incarnationia Domini , 1M3. Patrana cum
Amieia ne moriam liinc PP.
Stanialao Ocieaki, infanü filio, Joannea Ocieaki, M
Regni Poloniae Can^ellarlua , Craconien« OawiecimeA. Zato*
rien. Sandecen. Olatinen. Capitaneua» Pater poauit. Vixit
nienaibna Y. diebna XX. ObQt Anno MJOXVI.
Joannes Ocieski, Castellanoa Biecen. Maieatatia Hegi- 'm
nalis Curiae Magister, Capitanens Sandecen. Snccamerariaa
et Burgrabius Cracou. Raphaeli Ifatthiae infantalo filio auo
moeatua poauit. Vixit dies XIV. mortwia X. April. Anno
M,D.XLV1I.
Digitized by Google
MB
402 0, Buiicdictus Cosminen. Archidiaconus 8andoinirien.
hic «epultus.
Pio Lectori.
Cosmia me telat gennit, mox fönte renatom.
Saluifico, volait Dornen habere boni,
8lc benedictoa eram atriclo, seu carmiaa plectro,
Sea laxo eloquio vox modulanda (toit.
Nunc mea Caona ailel, crndeli falce perempta»
Qoa mors triste fremena obnia qnaeque'metit.
Ast animna aaperas dabio procnl actua in oraa ,
Concordi coeptos fandit ab ore aonoa.
Hie ubi re|[^anti eelsaqne in Sede tonanti
Ingeminat Sanctoa aaneta cateroa mödea,
Qoi nonc Leetor» adea greaea perductae aeenndo.
Die mihi qnod debea« die l>ona verba preeor.
Die bona verba, taia eupiaa ai Manibna oUni,
Yt bene dieatnr» <Be, Benedictes Vale.
Mortttva Anno D. MDLIX. Die XXVUl. Bfouemb.
W Quisquis es» quicunque legis, concede parumper?
Te rogat haec Imago» et vinbra sepultornm.
Ores pro tÜB, vt reqnieacant in Christo,
Tuque pro eo munere huc manus habe,
Sine tibi felices dies, dum vita manebit*
8itque leue ad huperos, cum moriaris iter.
Haa imaginea« quaa cernis, Famatua D. 8tanialaaa.
Fraenifex, Ciuis Cracouienais , in vita ana.
. In memoriam charissimae Catharinae Matri.-j saae
Atque duabus Coniagibiis simulque Liberia ania.
Vt ona cum eia in hoc tumulo in Chriato quieaceret.
Hoc Bpitapliium atatuere curauit. Anno Domini 1570.
4MHic iacet Stanialaua Maleszowski» Nobili loco na«
tna etc.
496 MaPjsrarethae Fog^elderae. Malronae p»^r onineni vitam
pietatis , decoris, et honestatis tenaciss. viuerent multae ta-
les, o vtinani. Joannes Kowalski Wierussi Coniu^i desi4e-
Digitized by Google
m
ratkra* «d aeztu» |>artaiii ex oeiU« ein« pectov» uAU^'
Ufl^ «BHiria p^petnae pignns, adpremum lu^ens semper moe«
mn^e porail. Anno a Cbriato Nato MDLXXXVIU.
Pietati Sacrnm. Ac Memuriae Speetabilia Viri, D. Andrea«
Fetricouij, 8. Ii, M. Typographie qoi priaea erga Deum
religione, rara in onuiea liumanitate, in pauperes Christiana
liberalitate , conspicuus, de Bcclesia, Kepob. atque Uteria,
iBulUplici aalactoram lU^rorum editione benemeritus , matura
aibi quidem , at tion poatorfs aetate , plaeide excessit. Anno
MDCXX. Plis item manibna. Spectabiiis ac Honestfssimao
Ifatronae, D. Ueduigis Pr^aynowa Consortis: quae MariMira
virttttilHiii aaqnauit, fato exceasit. Parentibus pientiaalmit
filius moerens. Andreas Petricoaius, J. V. O. et Profeaaor
Publiciis P. C. 8ed elieu fatiini ! Duni lioc progenitoribus pa>
rat Coenotaphium, Coniugem auauissimam D. Annam Balaian
ka» UiaroBjmi ¥, omni virtiite ac matronali decons, oalli
aacandam ox aa%; ansceptum filiolura Stanislauni Petrico-
Vklum ty« hora (hac eius vita) infamem continuatis effert Ai-
neribua. Anno CbriaU, MDCXXUl Idib. Febr.
Famato ae IVobili Jaoobo Gnmowraki Adooeato et Gin! 407
Crae. VIro pmdoBtia inalgni. Qni obQt Anno DoniBi; 1080-
t^. Jasnary. filonilque FaoMto ae Nobili Martino Sarakl
Attrifabro« Civi Cracovien. Biaadam Nobilia Jacobi Gumow*
aki Genaro. Yitaa integritate» ae prudentia eonapieno, Zo-
phia iapiaa Coninnz» Bt ftlia legtHiiiaJaeabi GumowaldMoe-
aHaa. hoe monvmentum amoria ergo poanit. Ob^t Anno D.
1580 14* Ifoaem.
darlaaimo el Ductissimo Domino P e t r o 8 1 o u a e i o 8 d a> M
c 0 a i e n s i , Philosophiae ae Medicinae Ooctori Celeberrimo»
Almae Academiae Cracouiensis Publico Mathematicae Pro-
fessori, Canonico 8. Floriani, Ao vIro bono atque desidera-
bili. CoUegae bOHoria et virtutis causa, Ayno D. 1588^ die
11, Januarij pcaaerant. Astrologus, Medicus florentibus occi« •
ditannia. Mitte nee exprobrea, poluia etvmbra aunuia. Vitae
terminam apeeta.
Digitized by Google
499IVobiliff Laurentiu« Romatowski. In Ramatowo et
Soperiori Kudno Haerea. (Scabinuaque Juris 8apreiiii Castrf
Cracouiensis. Hunc tumulnm poauit Nobili Annue Coniugi
8 u a e charissimae cum lachrymis. Ac vltima post fata hie
volel etiam ipse quioscere. Obdormiuit auterti In Christo Jesa
die XXVll. Januarü* Anno Domini MDCLXVIli. AeUii«
•uae XLVII.
^ Andreas P e t r i c o u i u s , J. V. Doctor. In Principe vr-
bium Cracouia, parem urtiii indolem et genlum, ac primorea
litnras haiisit ; cuiiis nobile deinde ing'eniam, Italia excolnH
expoliiiit Gailia, peregrinatio , industria, experientfa per-
fecit. Ac ne plura exteris deberet, doiui Laurearo Doctora*
tos nieruit, raerilamque antecessoris dig^nitate et diligentia
anxit. exornauit Cunsulatu ! ConNulatum vigiiantia prodentia,
iustitia, et Legationfbus ad Hegni Comitia obitis; sie pu-
blice ubique par titulis , munerique suo. Priuatim modeslia
et eomitate erga omnes certabat; Prinripibus viris , ob sin«
gvlarea virtntes, et conailionim dexteritatein , feUcitatem*
qne gratua. Tandem ille amor et deliciae oninifi^ omnium
cum desiderio et luctu die 8. Octob. Anno Salulis, MDCLXV.
Aiexa^esimo proximus. Patriae, Gonlngi, Liberia« Anicia
ereptusy deposito intra Tumbae buius angoatiaa corpore, apl-
ritum Deo redidit. Anna Theresia Perwiaowna, Goniwn
moeatiaa. Marito deaideratiaalnio posidt.
60lJoanni Polalc de Karnkow Karnkowski, Castel-
lano Gnesnen. Capitaneo Gtogovien. et Mfedirecen. Viro stre-
nuo artis militaris peritiaaimo nec aainu«; Ciuilibus actionibus
claro, belUcis victorya quamplurimis a forluna Oei benigni-
tate inaifsito» animi et corporii dotibus integris, qaiaque
et aeptoaginta annia aetatia a«ae explelis , non sine pnblieo
ineommodo, et omnium moerore« feiiciter ac Christian issime
, die 7. Mensis Junij defuncto. Joannes de Karnkow, Craco-
^niensis Canonicus , Divi olim Joannis Alberti Poloniae Regia
Beeret Nepoa oficiosissirous , Patrao sao bene merenti , hie
aepolchrum posuit, et Sacelluni hoc reatanratnaii exornatam-
que ad laudem Dei, et in eiusdem defiincti memoriam dieaait.
Anno Däminiy Bfilleaimo, qain^enteainio tertio.
Digitized by Google
171
GeMTOSM fiopbUd €s«r«ka, Flliae Magniflci Nicolai M
Pra«ikor doKrafoefol«» düell. Hosperien. Generotn» Foe-
Uz OmmU 4m Cm&nl Jodes Terrettri« Generali! Craeouien-
Iis» fikeretarlof^e A. R. II. vzori rate eharittlmte , Libe-
risfiM umUßlml» , noesUsainiiw potuii , volen« qooque vlti-
UM fwH filta Ifa« ewn p«at«ritote m Me quiescere.
Apotflroi^he ad Defunctimi.
Parca nimis iusto euuluit tua pensa labure,
Pi^nura sex inter facta sequestris atrox.
Ante obituin, ternani mors abstulit inuida prolem.
Morte obita, siiperest terna relicia Palri,
Dimidias curas charu partita maritn es
Scilicet haec aequi ludirls wor eial.
Viue igitur Coelo , Natu« ainpl«*xa prioi e.H ,
Mors est ad superum iaruia duxq. düinus.
Vixil annos XXX, Obijl autem Atinu i). MDLXXXIV, Die
XXII. Octob. Hora XXIII huiiin diei.
Sebastiaiiü Loiiibardo Flore Iii» viro industrio , et&03
animi, atque ingenij dotibus ita praedito» vt omnibus esset
g^ratis«. Coniugi Chariss. et de se optime merito , Anna
Miqcinska, et pietatis, et suiiinii er^a illum amoris, nionu-
mentum hoc suis lachryinis conspersiim , ad posteritateni
extare voiuit. Obyt a Partu Virginis MOLXXX. Die XXIX»
Menaia Octob«
NoblUaDi Albertus Krzucki» ChariatimaeMatri aaaeM«
D Annae, Hoc Epithapium in monimeDtoiii amoris con-
•truere fecit Quae vita functa. Anno Domini , MDXiCVIll.
Mdaeima die Maaaia Nouembris , et in lioc b»co sepalta » r«»
quieacit ia Domino.
Albarta N onieanpiano, Doclriaa et lategritale oon« m
spicuOf ProfoMori pabliea. AoPraaceptorilttwIriflalnii Joan»
nia Bigtemmdl Hefb Vngariaa dea^nati. I^niltarea aioeall
j^aarnnt* moKuna Anno MDLTIII. A«UUa aaaa I«.
Digitized by Google
m
MtJosephü Lalossjhski de Laloszyn, Terra« Craco-
ulen. Foeillatori, Hic cum iuuentam suam in ne^otija Maaor*
tijfl. exe^isaet , honoribus deinde reipub. maximis perfunctus
Wi, vtpote, qai Tribunalioruin Marschalcus, et in Comitija
Regni Nnnciaa Terrestris aliquuties fiierit: deinde Vice-Ca-
pitaneus Crac. per VIII. annos pacis publicae vindex acerri-
mai extiterit; virCatholicae fidel ubseruanti.ssimus, Diuinique
honoris zelator maxuniiA. Moritur Latosinij, Anno D. 1611
Deeemb. 18. aepeliturque hoc in aacello, qaod vioua aibi
elegiL
407Alexander i\ i e w i a r u w s k i de iNiewiarow, Exi-
iiiia spe adolescens. Qui in iuueiiili aetale milltiam profesflus,
cum in Expeditione contra Tartaros, insignia g^enerusi ani-
nii argumenta strenue pro Patria diniicando declarasset; in
grauioribiisqnc Patriae negotijs versari meditariitur , Anno
aetatis suae 29. immatura niorte praeuentus, hoc tumulo re<
quiescit; cui aaxum hoc in pignuM amoria fri^tres moeati
poaaerunt»
508Honestus vir Petrus Wlodarius Ciuis et Sartor Cra-
couiensis. Integerrimae foemlnae Catharinae, filiae Joa-
nis Berk. Ciuis Cracoil. uxori suae lectissirnac , ad fata-
lem partum Maij H. 1589, aelatls suae 29. mortuae prerafus
vUam aelernam: Hoc monuuientum fidei et amoria aui re-
liquit.
609 Pijs Manibus ßenerosi D. Stanislai iV i e w i a r o w s k i
de Niewiarow. Poaitum Anno D. 16^ Mens« Auguato.
610 8 t a n isl au 8 de IViewiarow IViewiarowski Velusta
et llhistri Prosapia de Armis Ligezarom. Deo , et Patriae,
quod debuit et potuit exoluens, non sibi sed publico bono
natus, primam aetatem dura et diftieili militia impensis suis
Ordines foeliciter ducens, traduxit. Maturioreni commodis
Amicoram iunandis impertit omnibus opera , consilio , stu-
dio , adfuit et sibi ad immortalilatem prufuit , in Ecclesiam
Kiechouicen. liberalis, Ordinis S. Prancisci cuiusque Sodali-
tio diclo facto plurimum propensus, Familiae8. Dominici af-
Digitized by Google
17t
fectnex domosiM baerdlUarfo. ÜMpM. MortaHtatia toaeme-
morf bMiam, aMaloni praoare. ObÜt^efH» Mama Avgiiato
Ana Doi. IM aalatia
Hoc aitaa te UhmIo Genaroana it Barak Ligi^ia, Ga*ft<t
naraal Hiarottjmi flllua» Haeraa in Kialkow, Bximiaa apal
adolaaeana. (tof cam tn tanera aat aalala vbairinoai atndio«
nun edidiaaat frnetaniy qoatuordecimoqaa anno ronanmmato
Rbatörl6aa altiglaaat» com omnimn admiratiana liman » vir*
tntam at pietatia aapia plmaa Cracaniaa iaopinata earreptaa
morbo, praamatopia «aecnbaH fatia, wmml apa »aliori» at
e^agiaa iadoHa, at dintnrnioria vitaa dampta; cni in pif^nna
amorla maaatoa Patrnna, tanqnani vniao haeredi« non abaqaa
maximb lactu, hoc Vexillnra afligi cnravit in Aadiboa SB*
Trinilatia Sacalla gantia anaa coamnnf. Anno Oomini, 16M
dia f 1. Ang.
Nobilia Talariua Kula da Minori Xii|*, MortaUta-ftlt
tia anae memor. Monomentam hoc cadanari ano tn« poa-
teritali anaa, poni cnranit, cradana ▼iderabona Domini in
terra Ytnantlnm. Vixit Annoa VXX. Obijt anno MDLXXXIV.
MensiaMaUtS.
Reg^inae ChraanowalLa Poaminaa incomparabili. Olim SIS
Nabiiia Thomaa KaminalLi, S. R. M. Mnaici Coniugi, Nobi-
lia Doniinna Stanialaua Chrsanowtilii Maritas aacondns»
Vxori bona merenti moestus poaoit* Yixit annoa 48. moritnr
Anno Domini 1607. Die S7. Sap tamb. hora IS. suromo mana.
Raquiaacat in pace.
Diuae Transfi^uratiuni JeMii Christi Saluatoris, 8anctia 8ta«
nislao et INirolao, Episcopis « Doroiheae Calharinaeq. : Mar-
tj^ribna. Excellentis. Clariss. et INiobiliss. Stanislaus Zawacki
cognoniento Picus. Archiatro Phjraicoa Doclor. Firma Keli-
gionis fide ac spe Metamorphoaeon » vitae aeternae, futuraa
fonctia dignit honoribus, ac apratia \algi vanitatibus hacca
Oratorium Sacellum , juato aere suo sumptuuse extructum,
dicaait; et ut Sacra In eo celebrarentur, ditauit, dotauit-
qna, ad iandan at gtoriam vniva in Triaitata, liiummi Dai
Digitized by Google
174
OpUnl Mftximl , tiifte qnoqiie et poslararuin «vaniM oimiiiio-
riae, atoiMtqne CotttoberniJ Phildtoplionni/ ne Tage tefe-
lirentor » «iDorU ergo i«ri fecH, Vi qiM honesta etodie con-
•oeiarant Tinea, idem aepalchrmn eoninngeret mortaea, ijiiod
te acire ▼elntt Lector. Ta Dean fU pro mortaia eiorarob
Vale. Bxtraetnai Anno Donlni MDXCVn. Bz voto Cliriatia*
no. Proenl hie eate lingaae proeacea, et peetora eaeea*
^i^Generoaa Aatia de filadkow MlBorowa» Gaalel-
laal RoBpraenaia iUa» Mortalea quaa hahvit eoiivlaa, hie de«
poaalt. Animvai inuBortalem Deo reddidit , quem Tirtua om*
nie eolvit. Qoapropter im» potait» qoae bene vizit» nalemo-
ri. Oeneroana Hieronymaa ConataDtinna de Praybyalawice
Minor ; Haximia Tirtittiboa Coniogia memoriae gratia moe-
atna poavft. Anno Ghrialiano, MDCXL. Aetatia optima trana-
aetae» XXVII« Aprileo die XIII. Praeinit noa aeentnroa.
M Generöse Joanni Jelitowski, H. M. 8. Sigiamundi III.
Cancellariae 8ecreUrio. A seruitore huo , globis aliquot ex
inaidUsVIU, die Januarü, Anno Domini» MDCVIU crude-
liter traiecto. Ac exinde postridie , aetatia anae anno XLII.
nondam completo, Mortao fratres nioestl poa. Expende» non
refert qua aed quo.
617 Epitaphium .fuaniUN Czermiehski, viri pij , industrij
vtrainque forlunam experti.
Hoc adea exoptana, alienia viaere eatna»
Yltima Csermienakt periege faU viri.
Dum licoit magnia praeatabat rebus agendta
Promptua et eloqnio, indicloque grania.
Quem Praeanl magna Oamratna fonit in Ania»
logeny propter taüa dona sui.
8ed sors humania gandena illodere rebna,
Bripnit tanti Inmen vtmmqne viri.
Res miseranda oeulia, et Inmine viuere eaptnm,
Attamen hane aortem fortiter ille tulit.
Faelices qniennque Deo de peetore fidont,
Non bona, non mala, sors talibas vlla nocet,
Moritur Anno Domini 1586v Aetatia anae §8.
Digitized by Google
t
m
Hoe eftt Ba« eond^r tuoMik, BI«bUis gmwm, meritU Pa*Mt
reatiun» Nobili» fratia anpanmiin; qsM irtxi Beom f^m«
a viro» O. Bernardo Q«llar«ta Ital«« «am lacle
auMil «t BoMle naufln BoftQ aoii ab «baribiia matania. Ta»>
dam quam primvni ad aanaa accilifabar anaoa , fatia adhac
tenerrima ftieram oppreaaa iniqaia* at In bao recondita vrna
quam dnletaaimi Parentea , mortem lon^e praenidentea , mi-
hi, aibique paranerttiit et exornaiierniit ; in qua tremendmn
JndiciJ diem, exqiUtoaqne Parentea, vnacnm foetii, deati«
tata hnioa aaecnH lene expeeto; qnae ex bac Tita reeaaai, die
Marti] Anno Domini, 1566.
Pietate erfa Deum inaignia, Candida hnmanitate In oamea519
eelebria» Baltbaaaria Baleeroivie, Olala et BIblio-
polae Craeonlen. Hia apolia mortalltatia qnfeaeont Cnlna
probitatem ab omnibos adamatam, aicut memoria bominnm
nerodMt Ha, vt anima coelo Inaeratar, denote appreeare,
Lector. Ego Oatbarina uzor raoeatiaaima , dolorla teatem
hot aaxnm eaae volii, alqnidem dinthia amorem viro teatari
mora eben Tetnit. Anno Baintia, ILDCXXyil. moritnr
ir|. JmiU, Aetatia aaae anno L¥.
Btanialana Bolanowaki, In HaM Polonia Patrija&«0
bonia contentas eaae nolens, Aalam et ein« promiaaa aecn-
tna. Anno Domini, M.D.Ly. xvy. Jon^ Crac. moritur, an*
teqnam viaere didiciaaet, aetatia auae XXXXVIII.
D. O. M. lUuBtris , et Generosae spei proles , J o ac h i m n s 5S1
Cornea de Wianicz Lubomirski, Dobczycen. Lipni*
Cent Tymliarcen: etc. Capitanena* Dum obaidioni Hmolen-
seianae excubat, occnmbit; et qui manu bostia occidi non
potnit, vi febria Yictua, occidi t. O mors immatnra, ni
innidiaaea, magnnm decna Patria vidisset! Eheo! apea mor^
talium inanea! qnae inter manus amplectentium qnaai vmbra
diaaiiinnt, nemo fait, nemo erit felix, priusqnam ex hoc
terreno lugarie migranerit; Valete amici et viuite morituri
Bn vix edoctua vinere morior, et plenas fortunia, hoc
vnnm, qnod virtnte paraoi, aecure teneo. Visit annia 2S.
moritnr 6. Jniy , 1610.
Digitized by Google
ilt GeiüBroti Gotarcli Kor*blewski de Prsewodiice»
rillt« Doroth««« in Cielenes Htendi, Coai«ft
Noblli» oKmPoelScifl 0««ttnski, Adnoeati HMreüttrQ
Kanen. Matrl chariatimae , ac deaideratiaaiiiiae CobIo^ Bar^
bara«, Stanialaoa QoatinaU, Ad?ocataa Orae. moeatna po-
anit Anno Domini ]f.D.LX.IV.
&23Magistrü Andreae Croclnio Pilanensi, Philosophiae
et Med. Doctori. Earumq. Scientiarum in Aeademia Crae.
Pabl. ac Ordinario Professor! Ciariaa. Viro frugi et qoieto.
8cribendo ac . medendo felioiler maltisqae primarijs in
Uegno Poloniae viris accepto et ^rato. De omnibusque
bene merenti, Vitae integritate, luorani elegantia, artis
Medieae dexteritate et praestantia inclarescenti. Ac in
summa expeciatione apud omnes pusito , Anno i>. M.D.IC.
Die XX1\. Oolub. Aetatis suae xxxvij. vita defuncto. £x-
celiens D. Gallus Alexander Vegriniiis, Philosophiae et
Med. Doctor, Ciais Crac. Aniico et s^rmpolitae deaideraliaa.
monumentum hoc FF.
Nec Medicina tibi Andrea, nee vita quieta ,
Hoc dedil , ante dieni , nc niorerere tuum ;
At siiprenia eliaiii, vt inaneas post fata superstes,
Hoc Medicina tibi, et vita quieta dedit.
52'i Hospt!M. Disco surlcni luani fata nia«j:noruni virurnm, C h r i-
M t ü p h u r Ii s D u X in Z b a r a /, , Niiprcimis Ke^ni Mtabuli
Praefectus, Hie silus est. Quem ad sununas ciuiles ac belli-
eas virtiites natuin, vitae ac forlunaruni oninium pro salute
Ueipublicae prudigiini. Fraler natu niaior , Heu infelix, Or-
dine inuersu superstes VItinius familiae suae , Castell. Crac.
Cuactus ip8e a Superis in niilie aerumnas viuere, Tota lu-
gente Hepub. Qusie illius ope tum raaxime indigebat. Prior
iuniorem nioestissimus tumulauit. Excessit in Konska Wola
Pridie Ilonas Marlij, Anno 8alutis, 1627. Aetatis suae 47.
m Mattbiaa Stolars hanc Imaginem alatuiL
Gorpua inaoe meum gelidis iacel, vermlbna aaea«
Humanae et formae gratia tota pcrit:
Optime dum buati apeetaa monnmenta vfator,
Fleete Denm anperaa , vt petat Tnbra domoa.
Digitized by Google
GeDurotte Calhartnae de Wiersehaeaewo» Geiia-<M
rofornm Thomae Wierachacsowaki» et Faeliclae Kaas*
linaka, Nobiltsaima antiipiiaaiHaqae Pamilia ortonun» ex
PalaUnatn Poananien. filiae piae, prudentiqoe Matronae,
qoae nupta prima Geaeroae Jaoobo Targ owaki , aeeondo Oe-
neroao Chriatophoro Roaanowaki, virique pie et aaacto cvii-
uixit. Maritia deinde orba, vidtiom atatam , et ai «oltia alija
virtatibna » ' hee tamen maxime aancte et pio aeta illmtraYit,
qeod erroriboa CalaiDiatieia palam abjectia, fideiii Sanetaai
CatboUcam fenieBter complexa, in ea firmKer peratitit.
Tandem annum aetatia agena LX. SaeraoMntia omnibua
Bccleaiae Catbolieae mnnita, Crac. die viii. Menaia Febr.
Anno D. M«DC.XVII. sancte obdormiuit» et in lepnleliro
Epitapbio anbiacen. Armia Gentilicija illina inaignito, beatan
expedat reanrrectionem » Samuel de Kacslino TargewaU»
Sereniaainii l^igiammdi III, Poloniae et Sneciae Hegia fle«
cretarlna, Matri deaideratiaa. et benefactriei com laelvymia
poanit.
Generoaoa D. Valentinna de Racskowice Gar*5t7
niaa Bacskowaki, Clariaaimo Paraioram Stemmate
oriandufl, Sigiamandi III, et Vladialai IV« Secretariaa dig-
niaaimaa , a natura a praeclara qnaeqae tarn artis qnam Mar-
tia atndia compositua, vt amanliaaimua Patriae prodromua
virilem aetatem militiae denonit, eni cum in pmnibna aetatia
auae Bxpeditionibaa militaribua tam praecipne e5tra Oama-
nam Torcarnm Imperatorem multam operam nanaoit« qnod
vero reliqnnm auperfvit aetatia , vixit Amicia omnibva eha-
rna, nemini molealna« moritur. Anno 1639. t7« Marty.
Quem examinem moeatiaairoa Sopbia de Matow boc proee-
cnta eat monomento.
Sebaatianns Cornea in Wisnica Lubom i r ski^MS
Gaatell: Wojnieen. Sandoniirien. Capitaneua^ Antiqua fide et
virtute Senator, Rellgione in Denm aamma. Ideoque Clemm
et Religiosorum Ordinea effuse propenane. Reipub. integri*
tatis atodioeiBaimna, Obsequio in Reges Maioriboa auia par«
Belio et pace elama, Humanitate et officijs certara aolitoa,
Atque ideo omnlbna amabilia. Hoie nihil defoit, praetarqaam
1»
Digitized by Google
178
qiM»d morUli« fait. Vixit aiiAot 76. Ob^'t tO. Jülij, Asn»
1613. Tu qui legis Vialor, Die, precer, animae, parce
De«a«
mGenerosQs D. Joannes Gomowsl^i, Ingenlj et animi
aingalari praettantia, pietate in Deumet amicos, candore Jii-
ria non ■olam esterni, aedet Patrii Cognition e, rerumq; Tfo
clariaainus, Serenissimorum Regum Poloniae» Sigianrnn-
di III. et VladisLai IV. Secretarius , et Deeretorum IVota-
rias, moritnr Anno Christi Domini, MDCXXXUi. Die 2.
Menaia M^|« Vixit annos LVIIL
630 Boguslao Laurentij Krzeoki de Krzely, etBli*
aabeliiae de Chlapowo, filio optimae indolifl, «>t aopra
aetatem praecocis ingeny , gratioao niminm et amabili puero,
4|ni aeptimo aetatis suae anno, sammo sui ardore et deside-
rio relicto viuere deaiit. Crac. Anno Domini , 1593. Die b.
Februarij, Joannes Krzeeki IVepoti, acsi filiu suauissimo
dolens poanit. Vixit annia 6. Menaibus ä diebua 9.
astOlobilia olim Jacobi Eccl: Cath: Ci-ac. Organ istae in*
oenia fnenndiaainii £pitiiapbiani.
Organa cum digitis pulaaret celsa Jacobuff>
Arx vbi Sigmund! confabricata manu est
Audiit hune Rex» et Praesul, aic dnlce canebat,
Non habait aimilem terra Polona aibi.
Protinua Astrornm motua dulcedine Rector.
Hunc vocät, et aedee fecit adire auaa.
Paruit, et chari, dixit, valeatia Amici,
Praeaertim Wolacj« Semper amande vale.
Tu mihi fidus eras» fac vultum pingere» nam scis
Qualis eram, paruns contegat ossa lapia.
Bfil famam taget: huc propera aero , omnia Diui
Laeta ferant soeios, qualis et ipse ftai.
TItomas Wolski amicissimus, non sine moerore posuit ma-
x\ma. Anno Domini, BfDLXXl MartS XTII. aetatis XXXll.
632 Philippus C a 1 1 i III a c h u 8 , n a t i u n e T h ii .s c ii 8,
vir doctissimus, vtriusque Fortuna« exemplum imitandum.
Digitized by Google
199
fttque omni« virtalls caltor praedpouii, Divi olim Ca«iniiri«
et J^aanis Alberti^ Poloniae Reg^iii, Secrelarioa acc«pUa-
aiinua, relietiaingeny , ac renim a s« gestarum ptnribas
monnmends cum amnmo ommani bonorum moeror«, et Re-
giae Dornna* atqne hmaa Retpub. incomodo. Anno salutia
no^rae» MCCCCLXXXXVII. Caleud: Nouemb. viu decedena,
hie aepnltua eat.
Oaaa Jnonia de Konakie Odrowaiij Dini Jaeynthi^
Patrai Bpiacopi Grac. Mutina ad quam Anno D. MDCXXIX
Tita diefanctus est. Cracoviam a Patribua Ord: Praedic. hu-
iua Conuentua Anno Donuni« MDOXXXIX tranalato. Uio
aob rndi saxo conclnao. Cuina in Deum pietatia, Bccleaiam
et Patriam cliaritatia, tealea aunt et monumenta, Templa
Delparae Virg. in foro Crac. Glarae Tumbae 8 Spiritua
Crac. Matouien Dsiernasnen. Koaeen. Moneateria SS. Tri-
nk. Ord: Praed: Crac. Ciarae Tumbae Ord: Ciater. Hatouien.
Can: Reg. S. Augat. Hospitale 8. Spiritua de Saxia Orae.
oninia proprija impenaia Annia XXII. qnibos Bccleaiae Cra-
conien. praefuit« extruetaet dotata. Joannea W^tyk, Abbaa
Coramendatoriua Ciarae Tumbae» Sepulchrum boc Mona-
sterij aui optimi Parentia marmore contexit. Anno Domini
MDCXVm.
H. D Juanni Zaborowski Episcopo Cheiniensi filecto. &34
Viro pietate, doclrina, integritate vitae et grauitat« morani,
vel apud cxd'.ros longe clarisalmo. Qoi cum in olxnindia
gravissiniis Uegni nagotijs, promptam Semper D. Sigism.
el Augusto He^ibns oxliibuisset operani , indicio rliani Sa*
pientiseimi RegKs Stcpbani I. ad 8eiiatoriam Hegni digiiita-
temeuectus, moriturCrao. die Xlll. Junij. Anno, MDLXXXYII.
Hiacynthos Miodzicjowski, Curiae Regni Thesaurariue» Ca-
pitaneua Krsecsouien. Aunnculo suo chariaaimo^ moeatua
posuiL
D. O. M.
Petrua Myszkowaki a Mirow. ßx Regni ProcanceK 585
larfo Plocenaia primum, deinde Crac. Epiaeopua, Murtalita-
tia anae memor, Viuena aU>i boe monomentum posnit. Anno
If *
Digitized by Google
178
qwd morlalU fait. Vixit aaoos 76. Ol^jt SO. Jul(j, Aboo
1613. Tu qai Vialor, Die, pr«c»r, aniinae, parce
Dm«.
ttQGenerosafl D. Joannes Gnnowakl, IngenQ et animi
flin^lari praeatantia, pielate in Deamet ankos» candore Jn-
ria non aokiin externi, sedet Pairii cognitione, rerumq; vaa
elariasinna, Sereniaaioionim Regim Poloniae« Sigiaman-
di III. et Vlftdialai IV. Secretarius , et Deeretonim NoU-
rins, moritnr Anno Christi Domini, MDOXXXIII. Die 2.
Menaia Maj« Visit annoa LVDL
580B o^uslao Laurent ij Kraecki de Krzety, etEli-
aabethae de Chlapowo, filio optima« iodolis, et anpra
aetatem praecoeis inf «ny , gratioao ninniom et amabili puero,
qai a^timo aetatia suae anno , sommo sni ardore et deside-
rio relicto vinere desiit. Crac. Anno Domini, 1503. Die 5.
Februarij , Joannes Krzecki Nepoti ^ acsi ßlio suauissimo
dolens poauit. Visit annis 6. Mensibua 3. dieboa 9.
UlNobilia olim Jacobi fiecl: Cath: Crac. Organiatae iu-
nenia iueniidisainii Bpithapbiam«
Organa com digitia pnlaaret celsa Jacobaa,
An vbi Sigmund! confabricata manu eat.
Aadiit hunc fiex^ et Praeaul» aic dnlee canebat,
Non habnit aimilem terra Polona aibi.
Protinna Aatrorom motaa dnlcedine Rector.
Hunc vocaty et aedea fecit adire avaa.
Pamit, et chari, disit, valeatia Amld*
Praeaertim Wolaij, aemper amande vale.
Tu mihi fidus eraa, fac vultum pingere» nam acta
Qoalia eram, paruua contegat oasa lapla.
Nil famam teget: hnc propera aero , omnia Diu!
Laeta ferant aocioa, qualla et ipse foi.
Thomaa Wolaki amidaaimua, non aine moerore poauit ma-
xlno. Anno Domini, MDLXXl MartU XVn. aetatia XXXil.
632 p Iii Ii pp US Callimaclius, natione Tlinscus,
vir doctiaaimoa» vtrinaqoe fortunae ezemplnm imitandum.
Digitized by Google
179
•Iqne omni« virtatis coltor praecipami. Dm alim Canimiri,
6t JiMUiiis Alberti^ Poloniae Ragam, SecreUria« «cceplis-
simus, relietifl 'ingeiiij, ac rerom a ae g^eataniin phiribua
monnmentis cum aanimo omniiim bonoram moerore, et Re-
giae Domaa, atqne baiaa Reipub. iDeomodo. Anno «alutla
Roatrae, MOCCGLXXXXVII. Caland: Novonib. vita decedena,
hie aepiiltfia eat*
Oaaa Jaonia de Konakie Odrowasij Diai Jacynthi^
Patrai Epiacopi Crac. Mnlina ad quam Anno D. MDCXXIX
vita d/efunctus eat. Craeoviam a Patribna Ord: Praedic. hu-
ina Conventna Anno Dominik MDOXXXIX tranalato. Hio
sab rndi saxo concloao. Caias in Daum pietatia, Bccleaiam
et Patriam charitatis, tealea sunt et monumenta^ Templa
Dclparae Virg. in foro Crac. Ciarae Tambae S Spiritua
Crac. Matouien Dzieraasifen. Ko«eea. Moneateria SS. Tri-
nit. Ord: Praed: Crac. Ciarae Tambae Ord: Ciater. Matouien.
Can: Reg. S. Aagat. HeepUale S. Spiritus de Saxia Orae.
oninia proprija impenaia Annia XXII. quibus EccIesiaeCra»
coaien. praefuit« extruetaet dotata. Joannes Weiylc, Abbaa
Commeiülatorius Ciarae Tambae, Sepnlchrum hoc Mona-
sterij ani optimi Parentis marmore contexit. Anno Domini
MDCxym.
R. D Juanni Zaborowski Episcopo Cheimenai Electo. M
Viro pielate, doctrina, integritate vitae et granitate morum,
vel apud exleros long« darissimo. Qoi cum in obeundia
gravissimi.s Regni nagotijs, proroptam Semper I). Sigism.
et Augusto Kegibns cxhihiii.s.sel operani , iudicio eliam Sa-
pientissimi Hegis (Slcphani I. ad Nenatoriam Kcgni digiiitn-
temeuectua, moriturCrar. die XIII. Junij. Anno, MOLXXXVIl.
Hiacynthos Mtodzicjowski ^ Curiae Uegni Th«isaorarius, Ca-
pitaneua Kraecaouien. Auunculo suo charisslmo^ moestua
posuit.
D. ü. M.
Petrus Myszkowski a Mirow. Ex Regni ProcaneeK
lario Plocenaia primum» deinde Crac. Epiacopoa, MurtalHa-
tia anae roemor, Viuens sibi hoe monomenUrai posuit» Anno
19*
Digitized by Google
i7S
qnod mortalis ftiit Vixit anooa 76. ObUt SO. Julij, Ära«
1A18. Tu qai legis Vialor, Die» precer, «niniae, ptree
Deee*
mGenerofloe D. Joannes Gumowaki, logenQ et animi
aingalari praeatantia, pietate in Denmet amicoa, candore Jn-
ria non aolam ezterni, aedet Patrii cof^itlone» reramf ; van
clariaalmaa, 8ereniaaiaionun Regan Poloniae, Sigiamim-
di Ul. et Vladialai IV. Seeretarius , et Decretornm NoU-
rina, noritnr Anno Chriati Domini, MDCXUUll. Die S.
Mensis Mi^ Vixit annoa LVOI.
fiaoBognsl ao Laurentij KraeciLi de K rze ty, et fili-
aabelliae de Chlapowo, fiUo optimae indolis, et aapra
aelateni praecocis inf eny , gratloso nimiam et amabiif puero,
qni septlno aetatU suae anno , summo sni ardore et deside-
rio relicto viuere desiil. Crac. Anno Domini , I503> Die 5.
Vebruarij , Joannes Krzecki IVepoti^ acsi tiliu suauiflsinio
dolens posuit* Visit annis 6. Mensibus ä diebns 9l
.36lM<ii»Ui8 olim Jacobi Eccl: Cath: Crac. Organiatae iu-
nenis loeundisainii Spitliaphiani,
Organa cnm digilis pnlsaret celsa Jacobna,
Arn vbi Sigmundi eonfabricata manu est.
Andiit hunc Rex« et Praesul, sie dulce canebat,
Non habnit simiiem terra Polona sibl.
Protinus Astrorum motna dulcedine Rector.
Hone vocat» et sedes fecit adire suas.
Parnit« et cbari, dixlt, valeatis Amici,
Praesertim Wolscj» Semper aniande vale.
Tu mihi fidus eras» fac vultnm pIngere» nam scis
Qualis eram, paruus contegat ossa lapis.
Nil famam teget: huc propera aero , omnia Dini
Laeta ferant socios, qualis et ipse flii.
Thomaa Wolski amicissimus, non sine moeror« posuit ma-
ximo. Anno Domini, MDLXXl MartQ XVn. aelatis XXXIl.
632 P Ii i I i p p US C all i mach U8, natiune TIiuncus,
vir doctisaimoSf vtrinsqne fortunae exemplum imitanduni»
Digitized by Google
19»
atqu« omni« virtatis caltor pra«cipaaii, Divi olim Canimiri,
6t Joamis Alberti^ Poloniae Begum, Secretarioa aciseplia-
aimua, relietia ' ingeB^ , ac remm a ae geatarnm phiriboa
monumentis cmn anmmo ommnin bonorum moerore, et Re-
giae Domna, atque hnioa Reipub. inoomodo. Anno aalutia
Bo«|ra«, MCCCCLXXXXVII. Caleud: Novemb. viu decedana,
hic Mpnltna eat.
Oaaa Jnonia de Konakie Odrowasij Dioi Jacyntfai^
Patrai Bpiacopi Crac. Mutina ad quam Anno D. MDCXXIX
Tita d/efanctna eal. Cracoviam a Patribua Ord: Praedie. bu-
iua Gonnentua Anno Dominik MDOXXXIX tranalato. Hio
sab rodi aaxo concluao. Cnios in Deum pietatia, Bccieaiam
et Patriam cbaritatia, tealea aunt et roonumenta« Templa
Deiparae Virg. in foro Crac. Ciarae Tnrobae 8 Spiritua
Crac. Matoufen Dsiersaiiien. Koaeen. Moneateria 88. Tri-
nit. Ord: Praed: Crac. Ciarae Tumbae Ord: Ciater. Matonten.
Can: Reg. 8. Angst. Hoapitale 8. 8plrita8 de 8ax!a Orae.
omnia propres impenaia Annia XXII. quibua BccleaiaeCra-
conien. praefuit, extroctaet dolata. Joannea W^iyk, Abbaa
Coramendalorioa Ciarae Tombae, 8epnlchrum boc Mona«
sterfj ani optini Parentia marmore contexit. Anno Domini
niDCXVHL
U. D Joanni Zaborowaki Episcopa Chelmensi filacto. ^
Yiro pietate, doctrina» integritate vitae et granitate mornm,
vel apad «xteros longo dariaaimo. Qui com in obeundia
gravissimis Regni nagotija» promptam femper I>. Sigism.
et Auguato Uegibus exhibuisset oporani , iudicio ctiani Sa*
pientiaaimi Regis Stcphani I. ad Senatoriam Hegni dignita-
temeuectus, morilurCrao. die Xlil. Jnnij. Anno, MDLXXXVII.
Hiacynthoa Miodzirjowski , Curiae Hegni Thüsaorarias, Ca-
pitaneoa Kraeczouien. Auunculo suo cbarissimoj moeatna
posuit.
D. O. M.
Petrus Myazkowski a Mirow. Ex Regni Procancek U&
lario Plocenais primam, deinde Crac. Epiacopua, Murtalitä-
tia auae memor, Viuena aibi boe monamentum poanit. Anno
Digitized by Google
180
MDLXXXin. Violle raperstUes mortis memorc«. NO0
qaoqne ?izlmiM, et qnidem fenera» gratia» koneribM, et
id gern «UIb rdbq« i|aae ▼«Igos hooiinmi« et imperlta mul-
titedo admiretor, diu mulUunque flornim««* Quin etiam in
exeolendo ingenfo, in stadQ« literamni, et in oognitione
eanun rerm.^ quae natora abatruaae, ae penilaa abdilae pla»
rimam operae potuimaa. Quaequidem vna cnm corpore morte
proatrata iacent, omnia nihilqne noatri aapereat, praeter
anUiani diaine miinere datvm, enmqoa aolieitadine parentnn«
ac liberali induatria, a teneria annfa itapietate imbutonB,
et Ingeaaif artikaa inatmetom* ac omatani, vt iiiillia poatea
volgi opinioniboa, aot tarbnlentia baina infelida aaecolt er-
roribaa inqnioari polaerit, idqae diaino benefieio , oai oia-
»ia noatra aerepta referimoa, ipaiqne aoli glorlani, landem et
boMrem dtainum Iriboinma. Vixit amnla LXXX. Qaieteni pe*
at«ri precenivr.
586 R. D. Andreae Jankowaki, Preabitero Eccleaiae Za->
alawien. in Volchinia Xlll. annfa Vicario. ina%ni pietate ac
doatrina viro » Oiuini cultus amanUaaimo, in aacroe Coetoa»
Roaariuni vern 8S. inprimia munifico laboribiia ob anloMram
aalutei» indefeaao: quem varya in Bceleaia curla exbaof tarn»
Romamqoe illam aaapirantem Dens immortalia mortalitatem
hic deponere, alqiie ad aeternitatia illios beate praemlum ad-
apirare iuaait. Anno Salntia MDCXV. Cbare Viator abi» Re-
quiemqae precare aepolto.
nvStepbano Dendoraki, Viro i\obili, Artium Ma^istro,
Joris Baceatenreo« Mortans Anno Demini, MDLXI Mi^iXII.
Hic iacet et virlna, iacet et doctrina» fideaq.,
Condita annt tomnlo boc, tot monomenta, viri,
Ante diem dnrl bonc rapoit vis effera fati»
Unica qni fnerat apea Patria et Patriae.
Hole Hoapea ergo ad tumnlum cbariaalme dicaa,
Tt coelnm bic videat vir bonna atque piua.
WStanlalao Radoaieio, Artinm bonanim Magiatro, Joris
licentiato. Canonum in Alma Craeouien. Acad. Pnblico Pro-
feosorl» Anno l>omM, 1568. Die 5. Feb. viu Aueto« Bxe-
eatoros moesti Amico et Confratri poauere.
Digitized by Google
181
Qui legitU« iaicso hie : hic monamMta mea.
Solvit«» ioflla mihi» iuslum «st orare Tonantem,
An dttbinin est et vo8 , iam cito poase mori.
Logiim SCaniflIaiis hona» Profoaaor repotitua ia«et hie , pro»
eem repoMit a te Chriatioola« heu momeoto fratria, qui acia,
qoia hodie mori reeoaea.
QuisquU es , Lapidem hanc ne moueto , Iniuriani sepultae 699
non facito, Quae vioana iniuriam facerlt nemiDi. Hic 80-
phia UerbuUowa aepulta quiesco» Coraa aepulchrum al-
, teriaa corporia capax non est Heus loenm sepiiltae noD inni-
dato» Anno Donnini» KiÜO.
\eiierabiii Alberto BronowAlLi, Cantori Vislicen. Rn-MO
Als», ülini Francisci Krasiiiski Episcopi Crac. familiari viro,
pietate et vitae inte^ritate cunspicuo. Anno D. MJDJjXXIX,
die Jouis XV. Octub. vita functo Executorofl Testament! moe-
sti posuerunt.
Hic iacet Stanialaus Kokoszka, S. Th. Baccalauren^ Ml
etc. Anno Domini, 113S. uly. Februar^.
Lucae Aquilino, 8. R. M Fuluniae Concionatori dignisa. W
posilum 1553.
Honorabilia olim Petrna Sopn claoditnr hoc iapid^M
1550.
Lapis mutu.s sum , loqui tarnen coactus. Bonae iuuentutiftM
narre. Gnusum Theodoruiii Cielecki, admodum inue-
nrm , propter sing-ulares et raras in liae aetat« virtiites,
Parenliiin , Praeceptor is , totius Uniiiersitatis Cracouien.
fuissc delicias. Sed heu delicias ! Dum Acadeniiam , Rempa-
blicain Ecciesiain, Dei in spem de «e niaj^nani excitat, re-
pentino niorbo ipsu die Pentecostes ex liac vita mortali ad
illam iminurlalein translatiis est. Anno M.DO.XXVIH. Jll-
nij XII. M. Ueorgius Uoliriski , Eloqiientiae Professor, Ca-
stus Opaluuien. discip. chariss. anioris ergo.
Joanni Grotb, Conauli Cracouien. VIro probitata ac pra- m
daotia aingulari. Hoc excepto, (tuod viuena extra gremiofli
Digitized by Google
Cathol: Beelen, vanas HaDreticorum upinionea aeqa«bator.
Nee non Joanoi filiolo nondom trimalo ex eodem aiucepto.
CathariDa MiiesyDaka« Nanc Generoai D. Podoaki oxor« Con-
iogi Charia«iino, et de se optiine merito, Bt Nate optatisa.
Saae er^a lllos pietatia et amorla meDiimeiitBm hoc extare
vohiit. Praeaertiin auten, qnod Thnim iam morltnruiii» pijs
precibufl, et cooatanle religieaia affeela» id, quod aatea
aaepias tentaoerat, cooperante tanc in eo Spirita aancto, ad
Teram Eecleaiae unionem reuocanit. Obijt Anne Domini,
1597. Die 9. Septeinb, Filius vero ilUos, Anno Domini 1589.
Die 99. Januarij.
SWMemoriae Keucrendi l>. Juaniiis A I an ta 8 e , Philoao-
phiae et Medicinae Doctoris, Caiiuniei Plocen. Ilhistriss. ac
ReiiereridiMsiinornni Petri Myszkoiiii Crao. Alberli Barailouij
Plocen. Epiacoporuin, Medici di^niss. Prubitate el inurutn
ele^antia cuniiiieridali.ss. Obijt Aiiiio D. M.I)C.XX.VI. Die
XIV. 8eptemb. Vixil annia LXX. Lector, vt illi nielior LVX.
Inceat, precare.
547Juanni Bilinski, iXobili Faiiiil: Musuuien. lo^tMiiu et
virtute praedilu« Noiinnato, Electu, et Confirmalu Epiac:
Pluceii. etc. etc.
MSBenedictus labienski, Episcopas Posnanieneis, Aman-
tissiiiio fratri suo Petro Izbienski, Canunico Vladislauien.
Secret. Re^io. Anno Domini, Mü.WVIII. Die xvj. Aug.
vita faneto. Hic sepulto pusuit. Anno M.D.XLV1I.
MMa^nia Maniboa Pauli Peiri Tri s na. Qnem intimum
primam Vladialai rV. Cnbicnlariuni tum Dapiferorum M. D.
Litb. Praefeetum, et Staroduben. Capitaneumi vbique IIa-
gnia llaioribna parem Forlnna, Patria, Coelum ornauit, re-
bellia Moacua in Arcis Smolenacen. contra CC. M. auorum
militum defenalone dignum lUuatriaaimo Carole Chodkie*
wies« Supremo Bxercituom HI. D. L. Duce optimo, In-
victiaa. Fellciaa. Trlbonum anapexit. Sed heu! Poat tot
ingenio« animo Amicis, Regi. Regnoque praeatita obaequia,
Post Moachoniae* Pruaaiae, Litoaniaeqoe Laureaa» Genti-
litiam herbam porrexit fato Crac. M.DC.XXX1X. Menae
Digitized by Google
181
Mmo, die XV, Aui «li Andrea« Hapieha , Palatini Miiiu-
lenscen. meniimento corpus, liictuni fratri Gedeoni Michaeli
Trisoa Sopremo M. D. Litb. Tliesaurario Bresteii. 8ura*
sien. Perstiinensi Capitaneo; Grodnensis Mochilouienais
Oeconomiae Administrator!; PdrHtunen. Praelumen. Nowo-
d woran. Syluarom Praefecto. Exemplum posteri«, Orbi fa-
mam reliquit.
Generosus D. Martinus Krzeczeski Palatinatus Lan-660
cicieii. Instifator Ref ni , INobilissima et vetustisatma Familia
ortus. Vir cum alijs virtiitibus, tum vero eloquentiae gloria,
peritiaque Juris Patrij, et animi sinceritate clarus, magno
sni apud omnes desiderio relicto , hanc vitam in meliorem
commiitaoit. A. D. 1610. Die 8. Mensis April, Aetatia
aaae 38.
Magnif. l). AndreaePelroStadnicki deZniigrod, 661
Perantiqua et clarissima iStirpe oriundo. Viro pietate et pru-
denlia eximia, Atque animi inagnitudine morumque faciiitate
singulari , De Kcge Hepub. Atnici» uplinie iiierito. Keligiuiiis
auitae, Ordinisque sacri Prupugnaturi acerriiiiu, qui vix eiL
Muschuuia reuersus mane, rebus diuinis Crac. peraetis su-
bita vi ntorbi uppressus, ex hac niortali vita , ad illam aeter-
naiii c'ummigrauit. Vixit annis VLVIII. muritur Annu Du-
mini , 1608. die Xl\. Oelub. vSopbia Seminska , huc auiuris
et deaiderij inonumentum Cuiiiugi charisaiiuo^ moerens cum
lachrymis P.
Generusi ac i>iobilis viri Adami (vurski alienigenae S. H. 662
M. Secretarij,
Hospes sisle gradiim , breiiiter niea perlege fala ,
{Septem lustra anno plus vixi, et iarii ect e resigno.
Morre die, iani eo a vobis , mea peelora fralres.
Quid linquani post me, nomeii virtutis boneatum.
Vixi, dutn vixi recte, non laudis egeiius.
Et Hegi el Patriae vere seruiui, ideo nie.
Lumine Kex Semper grato dignalus, el aure est,
IVnnc aulem meliore niei super aetht ra parte.
Migro ardens Uomanae religionis auiatur«
Digitized by Google
181
O diilceN aniinae fralruiii , cariq. Prupingui ,
Jani sahiele diu nieinoresq. niei, vsqut^ valete.
Stanislaus Gurski Jelienski, IN'otarius Terrae Saerutiiiiensis,
et 8igi8iuundu8 Capitaneus Ostruoien. Fratres Germani,
Fratri carissimo posaeriint.
5S8Paalu8 Sscserbic« Praepositus Sandonurien. Canon.
Varaaoien. Secret: Regina. In inuenili aetate Jnria Saxonici,
et poalea Pelitteonun Jnsti LipaQ tranalator. PromptnariJ
Statatornro» et Conatitntionnm Hegni antor, LegumMag. D*
Lith. Corrector, Decretornm dnornin Regum, Stephani et
Sigiamnndi TertQ, Annia plus XXV. Scriptor. Judic^qne
Regii Conailiarina vbique fideliaaiuina. Praeaecntionom pro*
pter iuatitiani eontemptor patientiaainina. Sorte cna pavper*
cola contentiaa. Ob idq. ab ambitione et auaritia alieniaai-
maa. Reliqno, qnod auperfaerat, vilae et oty, contempla-
tioni, et poenitentiae dat, tandem hic adaentum Redemptoria
ani expectat. Lector, ai Yluum amaati, ora pro amico, aj
▼inam odiati» parce mortao. Visit Annia LVI. llenaibaa
moritur die xxx. Marty. A* M.DC.UL
554l Barbarae Generosi 1). 8 1 a n i n 1 a i 0 r 1 i k , Terrarum Rua-
fliae Snpparij etc. filiac, Epitaphium. '
Hic iacet Orliel Soboles , cui Barbara nomen^
Vix annos miseru, vidil in orbe duoa.
' ' Illius Orlici tdtum . qui circuit Orbcm , ""' "
Hanc sibi fert dutein cum lachryniis tumulam. ' '*
Catharina Parens tribuit Comoruuia dotem
Omnium , al hic felix quem cito fata trahunU
&65Maiornni Memoriae, Cineribna Patmi et Benefactoria, Ae-
temae matria fratram reqniei* Snae deniqae et Coningia.
Soornmqne Snceeaaomni aepulti^rae » Saeellnm hoc a Aihda-
mentla erexit« digismnndQa Myailiowaki« Marchio
OoBsagiae et Mironiae, Snpremoa Rc^ni Polonlae
Maraehalcna, Petrieonien. primnmqne Nonocorcin. Qrode-
'cen. Solecen. Vif Ueen. Goaelnen. Praefeetoa» ete. Bfon inactna
aortia hnmanae flnem reapiciena hanc metam omnlnm eaae.
Opere hoc teatatna eat, Bl Rndm. in Chriato Patra« D. Pe-
tram« Bpiaeopnm Cracooien. et Dvcen Seuerien. hnnavit.
Digitized by Google
\
lUdtfüi lllufltr. Boatoni de Prserab. Joan. Castell. Hiradien,
ttiuB. Coiiia^«ni vero Sigismondi, OswieciiuMi. et Znto«
rien. Duc. Pimefeeli. Matnsm suam «epeliri cnrauii. Diioa
iiidem fratres, Joan: Castell: Zarnow. fit Petrum Palati-
num Rtuen. Cftptt.« C^oiMMi. Regni Nt^natores. Irigenio fe-
lidMiiiios, Doctrhi« «t usu reruin insignes, Prudentia ia*
eomparaMlea, Magno« in Rapab. Depoauit. 8ibique eum , In
quo Mortana quiescens , vltiniuni opariratar diam Viona ala<
git« Anno Doniini, llftl^ Qoietam paateri praeantar.
J a 0 da Do m o 0 d r u w a -ä , C o in e s de K u n j» k i e Ca- &M
nanlcos Crac. Et Laalkooia Albi Uucis Poloniae Caneell.
Vacaote 8ede Crac. per apont. cessioneni Vincentij Kadlub-
konia, in fipiacopuiu per unaniinein Capituli Crac. filaetio*
nem aaaumitor, Qoi ciun Annu Domini, 1^16. Humam ad
Honoriam III* pro sui confirinalione sese cuntulKsset , ac
insulitam raauacitationeiii Naapoleonis Oardinalis Mtephani
IMapotia ex equo dejecti ac mortui, ad precaa 6. Dominici
caoapaztoaat» einsdem sanctitatem feriientemque praedicatio-
nem exploraaaet» deaiderio Novae Religionis in Polonia plan-
tandae accanana» rem B. Dominici exponit, et ut Fratres
ani Ord. Crac. mittantnr, inataDter petiu Vernni B. Paire
abnnente» ao quod neminem liaquam Polonieam aaUantam
haborct, praediotua Antiates, quatuur snos familiäres, no-
mina sua Ueligioni dare volentes , B. Dominico ubtulit; vi«
delicet Uiacyntham da Domo Odrowi{z, Cao: Crac. Consang.
annm. in vi|la Karnian orium; Caslaum Polonum, Henri-
cnm Morauum, Bpiacopalis Curiae Marschaleum, et Uer-
mannm Theutonicum. Hos B» Oominicus ad ürd: suscepit,
et aufficienter instructos atque solemniU Prafeaaoa in Po-
len, misit. Anno Domini, 1217. Antistes vero tarn cuiiscnau
capituli, tum mnnificentia Diicis Lestkonis Albi, F. Hya-
cintho et Fratribus Ord: Praed. Ecclesiam Paroch: Sä». Tri«
nitatis in Civitate Uagali Crac. tradidit, copiaaäqae supal«
lectili ditaait, et locura apatioaani pro construendo Mona«
sterio praefatis Fratribos assignanit. Hic idem Antistes haac
Monasteria constroxit, videlicet Clarac Tiimbae, Dlubnen.
Mstouien. Bcclesias quoqne Parochiales B. Virginis Mariae
in Circulo Crac, in Joa Paroohiala, ^od in Bcrie«
Digitized by Google
IM
siae SM. Trinitatis fnerat, transtulit; praeterea in Waw-
rzynczyce in Dzialoszyce in Dzierzazna , Sandomiriaa 8.
Pauli, ac Hospitale S. Spiritus Crac. Tand«m praedictna
Antistes dignitatom Metropolilanam per Laniberlam Bulam
Episcopum Crac. neglectam, cupieu «uae Ecclesiae restitqi»
Gregorium X. Papain ad^t» obi siiae Ecdesiae dignitatem .
recuperanit Expeditis itaque nev-oiijs, tarn suae Bocleaia«^
quam prinatae deoolionia» in Poluniam reuerlitur, sed in
Uiner«> ffbribus correptns Anno Dominik t229. Die 21. Ju-
lij Mutinae in Domo moritur, et in Ecdesia Cathedrali
Justo cum hoRore sepelitur , cuius Oasa inde Patris Mar-
tini Sandomir. et alioram Fratruni Pulonorum eitisdi^m Ord:
Crac. decenter sunt translata« atque in hac 88. Trinitatis
Ecelesia in niedio Chori reeondita. Anno Domini 1237.
5&7 A. P. D 0 m i n i c u s M a 1 a o Ii u \> s k i , KpiscopiKs Laodicon.
8uffraganeus Crac. ex Ord: Praed. A. 1530.
558 Generös! I). Ntanislai Wiodek, et Catharinae
kuniecpul ska Coniugum.
Vrna virom tegit, vna com Conaorto aepiiltain,
Quoa otiam e niais sastulit vna dies.
Morbi causa grauis, si illo discrimine vicit»
Aoiboa, et vitae lumen aeerba tulit.
Non animus virilia, non linipna diserta marito,
üefoit, et mores conailHq. decus.
Vxori pietas« verecunda modeatia vitae,
Ornandi oppressos, sorle noeente fuit.
Vinite ianr Christo vttüsq. metuq. soluti
Corporis, et nitidi aeandite ad aatra Poli.
5591). 0. M. S. C h r i M t u p h o r u A He Zbara/-, iSiipremiis
Regni 8tabuli Praefectns, in urnanientum sarciili, prisra
Ducuni Stirpe editus , Dum Maioruni decora , aetmili)* vir-
tiitibiis aequat , Vi\ mediu aclatis , iaiii InimenRo gloriae
spatio oonffclo, natali coelo receplus, MortalitaliA exuuias
sub hoc saxo deposuit. Qu! Tariquaiii lulelare IVumen labo-
ranli Patriae adorn.tlns , lionis onuiibns Iiif^cndi tmcesHifa-
tem , MaleuoUs , nun lugendi verecundiani imposuil. Fratri
Digitized by Google
187
▼cro sno» Fraterni Amoris «xempb uniou» In Famtlla «1-
timo. In Pateia primo, Vt Uliua gloriam eomalandiMi, IIa
Mna «alatem procuraiiilaiii, Memoriam aatem sni aeturno
laetn conaecraadam Reliquil.
D. 0. M. 8i cupia cognoscere, 6 Hospes* Quia hoc lapide, 560
proh dolor, tegitur! Siate g^adutn. CbrUtophorus Dax
in Zbarai, Sapremus Ri^ni Polonia« Stabali Pra«frctoa,
qaam Prater natu maior , oltimaa familiae infolix Soperalea
Castollanoa Cracooienaia, vnicam aunni deaidariiini , Patriae*
qoe aalntiini, logeate aimal tota Kapablica^ apem votaqve
omnioDi moeata mann contefit, ooactaa ipae a 8iip«ria in
roille craciatns dotoria viaere. Abi Viator, Et dole vicem
Ifa^oram virornm incertam.
J£. Si. X2. Subter te qui legia, Simeon Zimorowicz561
Leopollensis, Omnium Musaruni et Gratiarum, Floridus Ado-
leAcens. Partieulam Terrae Roxolanae, Com Calcolo abjecit.
Ipse Indole literia, moribus , Annos XXV. super^ressus , Re-
dijt vode venerat. Anno 1629. Die 81 Junij. Cui FR. MR.
lachrymaa et longom vale. Tu Snpremum Haue, da, et I.
Alexandre Myszkuwski a Frzecsyesow, Opti-58S
roa ape ac praeclara indole iuueni. In ipso aetatis flore, et
omninm hominum gratia, dum in cammuni Regiae Familiae^
expeditione in Barbaros profectiunum parat, aeerba morla
extincto, Petrua Myasliowski C. C. jPratri desideratiaa. poa.
Anno D. M.D.XLV11I. vixit annia XXVII.
Generoaas D* Stanl^laua a Kncilcow Kuczkowslci.ftas
Vir ob aingnlarem In Deom pietatem , amorem in Patriam
eximlam in sooa obaeruantiam , omnibua eharaa. Et ideo 8I>
giamundo III. Sereniaaimo Regi Poloniae, apprime eomenda-
tna, ab eodem Theloneorum Regnl, poatea Tero perspecta
Ilde ipaioa Zuppamm SalinaHom Crac. Praefectus. Ibidem*
qne boni Cinia officio fbnctna, maximam ab omnibua laodem,
anmroo toliaa R. P. emolamento meriCns. Surressn tandem
temporia , aeaio confectna, vnico filio , et tribu« filiabus re-
iclia moeatiaaimia, obdormijt in Domino, XXVI. Bfariy,
Digitized by Google
Anno 8aliitiA, M.DC.VIII. AeUtia snat* LXV. Tu qui le^is,
Defuncti iuua pijM ariimam precibu«, Nicolaus KucKkowski
de Koeskow, Aalicus S. K. Maie«tati«j €«pil«oeot WejMOM.
Patri SQO chariss. Uae monamentwu poanit.
504 lienerusü D. G e o r ^ i ü »S u b i e s i n s i de S o b i e s i e Villa.
E\ Palatinatu Calisien. Antiqua nubilitate uriundo, etc. Annu
M.ÜC.I. die April. X.
585Famato ac Honesto Viro; Jacobo filswayceer, Anri*
fabro ac Ponderatori» Givi Craconien. Pietate, prudentia, ae
inlQfritatc vitae daro. Anna Conianx maealiss. Hoe monii«
meatam amoria ergo posoit. Anno Domini , M.P.111. ete.
5Ö6 »J (» a n n i 0 d r o n a s i «) C b l e vv 1 c k i , Familiae vetustae,
j^erieris nobilitate band puslreiiiu; adversae valeludinis diii-
lurnae tulerantia, raru ac iiia^iu» aiiiiiiu; Calbaritia ^enle Car-
nieia, de Magna Pureiiiba, Marilo desideralijs». de se bene
luei'ito jj^einebunda puauit.
MVGeneroaoa. D. Aognstinua de Hacakowfee Oarnlas
Racskowakf, Ex ateRiniate Poraiomm. IngenQ praeatan-
Cla, prima aetale ad praeelara qnaeijjne exdtataa, Tlrilein ae-
tatem tranaegit in militia, eum alias, tum praeeipne ad Glio-
dmum contra Oamannm Torcarom imperatorem, emn Hin-
atriaaimo Sienfawaki, oob anapicijo lünttrifa. D. D. Stanblaf
Lnbamfraki, Comitls in Wianicst Clkmeralk exereitanm Regni
Dnctoris; qaod vero reliqnani auperfnit aetatia, vlxil amicia
Omnibus ebams , netnini raoleatna, morftnr die t. MaQ, Anno
Domini» 1637' Aetatia 97.
4Qg Martini Zaluga Clarissimi . ac Generuai Viri tri-
. stea ad tuinuluni inferiae-
Praestantem ing'eniu , et 8enio , nulliq. secundum»
niomine , furtuna , iVobilitate virum.
Bripuit praeceps diiri violenlia fati ,
Vivere qui lon^o tempore digniis erat.
/Sed viuit, nuineruinq. äuget, pius ip5ie pioram,
Quüd fouet aeternu Regio ceUa sinu.
Mortuaa Anno D. M.DLXXVI. die XIII. Octob. Visit annia
iiXlX. Kxeculorea poai curarunt.
Digitized by Google
189
StanUlao Gutöwakl, Bs NobHi Familia oriando^ftOD
etc. ete.
Anna W i e r z I) o s k a d »* W i r z b o w , deuotisjiinia 570
Virg(>, i\ubili g;cneiM!, nuhilior virhilihiis. »; quibus profniiHa
liiiiiiilitati^ iiiuicta. paticniia adiiiirabili , abstinentia libera-
litate , in paiipciM's nnmilirenlia, ••xinn«': «'ornscans, cum opi-
llione sanctilatis obdui ininit in Ciirislo, die Üd. Martij, Anno
Dominik J609. Cuius ussa lioc lapide consignata.
Hic iaeet Oenerosua D. Valenliniis Racskowski deS71
Racskowice. Ob^t Anno Domini, 1515. Die 6. Octobria.
Oretur pro eo.
]\obili Andruae Zrarski, Fide Orlhudoxa in Dtuim, Fie-572
täte .siiiu^ulari in Palriani, Fidulitah: sincera in »Serenis-sinium
Ke^em Ntephanuiii, IVlarte f(»rliinat(> in IMoscIuini T^rannuin,
AtYectii et etteclu in paupercs, Parenli feli«'i.s.sin»o , Flcbilis
Coniunx posuit inonnnicnhini. Kelirlo vtrinqui* in Partibus
loci huius imniübiliiini hunurnni suoriin), Iiniuortaii Haeredo
Chri«tu. Obyt Aunu Uumini, Die 13. I\iouenib. AeUtis
8U«e 50.
Qenerosa D. Catharina d« Komorow, Coniu^ suo57S
fidiss. Generoso Domino 8tanislao Urlik de ^aaiska,
Terrarum Iluaaiae Zuppario, honorificentiaaune Prlmoni hic
aepoUo , Lapidem hunc ilU superponi. Deinde Hacellnm hoc
iam penitaa ne^lectom reslaurari, illudque liberaliter do-
tari Caranit In qao etiam corpus sunin huniari voluit, Vt
quoa fides coniugalis viueotes teneret, Eos idem locns quo-
que mortuos haberet, Vixit annis Mortua die.
Generusu Duniinu Stanislao d <; -Laziska iMiliti Hiero- 874
solyniitano , Zupparuni Hussiae Praufeclu. Qui murtuus est
Anno Duniini, M.D.LIX. Die VI. Junij. Anno vero aetatis
auae 50. Catharina de Konioruw, Coniunx nioestissima«
Coniugi desideraliss. ac de ae uplinie merito, Posuit.
ProaperProvana» Apad aiioa Maiornm Nahilitate claros^ 576
Apod exteroB vlrUitia aplendore olarior , Cum Irlima Svni-
■iia Polonoraoi Regibns« fligiamundo Angnalo» Henrlco Va*
leaio, Stephane Bathoreo. Vni Vngaroram, Joanni aecnndo
Digitized by Google
190
8iM fide atque induslria probata, AmpliMina monera admi-
nistrasaet. In bifi Salinaram Cracoviensiam Praefectoram,
Quam ingenti prouentu anxit. Deaiderato in hae mortali vita
honeatiasimorum labornm praemio. Ad immortalem, vnde
Yerain praemiom reclae vitae luanere d«fanctoa nianet aaoU-
ult. Die XX. Menaia Septemb. Anno Domini, 1II.D.LXXXXIV.
Generuaua Bficolaua Korydnal^i^ et Joannes Bapt. Coratorea
Testamenti PP.
576lVübili Joanni ( I r u d z i e k i , e\ Maiori Polonia
uriundo, Anno D. MI).\C. Aetalis sua« Will, praemature
febri maligna nxlinclo. jVubili.s Itarbara < irud/icka , 8(anislai
Vngei i, opliniu di; \ rb«? Posnani»;nsi nun'ili vxor , votonim
persoluendonini caiKsa Craconiaiu «'xrurrens, fratri dilectiM*
puni eurauil. A. Ü. M DCA. Mense Jun.
677 Praeclarae Gentia Sulimorum» Generoao Domino P
tro Pitin^owslLi, De Terra 8iradien. Tenutario, etc.
578 (Jiiidquid ilf. terra babiiit . depcsiiil. Illustris8. et Adni. He-
uerend. 1)1). C h r i s I o p h o r u s Morski de M o r .s k o,
Abbas Munasterij Aorberl Sanderen. S. K. M. Serrel. quem
e uiui» 38. annuruni movs abslnlil. ('rar: 23. Feb. Anno Do-
mini 1633. Orelur pro eo.
STOGeneroaae Agnetis Dlnasewilca de Dluasew Con*
toj^i olim, etc.
MO Faniato viro T b o iii a e F e z o I a n o , Ciui Crac. pielale,
inleg^rilale el iiiuruni probilah;, in Ecclesia CaUiolica con-
.spiouo Annu Duniini , 1570. Die 17. Martij tatali vita de-
funclu : bonesta Anna Coniunv lideli.ss. Marito suo inleger-
rimOf hoc aiiiuri» niünuincntum niue.sta posuit , et orationi'
bus Clirisli lideliuiu coniniendauit.
56lNicolao Bognsz Tribuno Lublinen. Ca^iitaneo Crasno-
slanienai» Viro summa prndentia atque fide, Siugvlarique
snanitate orationis praedito, Ac simni eliam scientia rei mi-
ütaris caeterisqne praeclaris ornamentis cunralato. Caratorea
Testamenti, Anüco de se optime merito poanernnt Ob^t
vj. Septemb. Anni Domini . ILDXX. Aetatia vero anae Anno
Lxvni.
Digitized by Google
191
Generoso D. Martino Jaruchowski de Wai^awaMS
in Nag:orzany haeredi, qui mortuus est 4i« xij. Octob.
Anno D.M.D.XCV111. agens annuin XCI. Generosa D. Barbara
Osarowaka, Parenti suo charisaimo moaatia«. ac enm la-
chrymia poanit.
Albertus Giebultowski, Veteris Gluriae Cumitum ft83
de Kozieglowy Haeres et Propagator fideHaaimus. Hen-
rieo inprimis iv. Galliarum Regi Ob strenuam niilitiatn, et
prudenter apud Ang^los ^estum liiternunciuni Eg^regie oha-
rus. Deinde Sigisiiiundo III. Doiui» et in Nueciam lontra
Carolum Sudermaniae Priiicipeni eunli , Fide, conatantia»
gravitate probatus, A<1 Kadolphum II Honianoruni liiipera-
torerii Summa eom iaode munus Legationia obijt. Inde Ke^ia
tslecret« Mox summornm in Ucpub. honornm candidaliaaimaa
vocatur. Sed animua vtri maior humanibna omnibua omneai
deapicit altitudinem, eontentna atudiorom et meritoruni
eioia boni conscieiitia , quam aingularibua magnarum virtu-
tnm ezemplis decoratam, poateria relinquens ad immortali-
tatem euolat e terreno diaeraorlo, die xxviij. Decemb. Anno
Domini* 16^. Natos annoa 63- i>ic bene Lecior optim«»
animae.
llluatrias. C a l [i a 1* i II a Bialuszy na <i e Mclsztj^n, sin- 584
gularis Beuefatrix liuius Conueiilus.
Paulua Dembaki, fipiscupua Laodicen. 8uffraganena« 586
Can. Vicariua in 8piritaalibaa , et Officialia Crac. De Terra
Plocenal, Armorum Prawdsics M atri auae Catharinae Demb-
aka de Schidlowo, Terrae Plocenaia de armia Lubicsawic,
Qaae mortua habena annoa LXXXII. Hoc monumentam inoe-
atiia poanit. Anno Halotia 1601.
In Vrna.
Hospes. Hoc tumulu deposita sunt oaaa Andreae de Pre*6M
clauia Koniecpolaki £xercituuin Regni Poloniae Notarij,
Iniquo Fato ante tenipus perenipli. Qui in omni >i(aegradii>
Eodem tenore probitatis , Prudentiae et humanitatis, I\cc non
constantis et luoderali aniiiii, fama Praeclarua. Obijl Anno
Virginei Parlua 1640. Die Sä Marttf. Aetatia auae «8. H. M.
Digitized by Google
887 In Vexillu appunso.
D. O. M. Andruas de Preclavia Koniecpulscius > Heic Si-
tus est, Qui ad summa quoque natns. Per ^ados miliU»
res in Patria hoiioruH assequi voluit. Primumque Germani*
cae Cühortis Praefectus, Dein exercituum Regni Graphia-
rius , Tandem Le^scionis Tribunus , Dum in re Castrensi
Magnum bellorum Dnceni Patrutiiii imifari conatur. Ad oo>
ronani et triumphos fato praematuro Ad Superus enocatur.
Vos lugete Poloni. Familia ornamentum amisit, Respubliea
virum, IL lUUend: April. M.DC.XL1X. Com vUisset annit
688 In tabula aerea Vrnae iiiiposita.
t'lirislo resiirireiili Hacruini. ClaiiHil haec \ rna lllustris viri
Andi eae <le Preciauia Künic('inj|.s<-ij Copiarmn Re-Graphiarij
vig^ilanliHsiini , Ossa. Qiii Moribus c.t Literis iiolitiorjhus in
extoris exciillus , V itra duo lustra, sub Mag^no ex»;rciluuMi
Duce Stanislau KuniHcpulscio , Palruo suo, Chiliarcha, Ca-
strensi disciplina ^rauitur iiiibutiis , Dum Tribuni TituU» A
SerenissiiiH) He^»; Joanne (lasimiro decoralur, El germani
niililis l^i'giuneiii .scribil, Ipsc iieu ! t ato iniiiiaturo In cue-
lesli.H niililiac choros adsn-ibilur. Piaeelarnin suis honesti
fxemplum linqut^ns, Acre Ciirislianae 1649. Antatis 28.
Die 23. Marlij. Tu qui baec legis, Bonls Manibas bene
precare. 8. 8.
V.
{mQtbtantit un 15 ^uli 1850.)
(Franelaskanie.)
689 Boleslaus bcr (3d)amhaftc (Wslydiivvy), Äonig \)on '»potett,
ben SBünfc^en unb bitten feiner ^Dhitter, bcr frommen (Jrzymi-
slaua einer ruffifci)en j^^ürftin nad^c^ebenb, ijrünbete an bicfer^^tefle
bU Stvcdft unb hai Jcloftcr bcr ä)^^iul^ aud bem Ctbtn M ^. $raii|
Digitized by Google
m
von 9Cfftft, (Fratres conventuales minores)^ Wtl^t iWt ovl
in JIrafau eintrafen* IBetreff ber 3eit ber ©runbung finb hit
(S$rontf!en ni^t einig. Kromer fe|t (S. 183 unb BieUki (2^. 134
baS 3a^r 1239, Diu^osz VI. ^wei 3a(ve fi#er, auf
1837/ bie ^tit ber @runbung an.
%U im 3» 1839 Heinrich $urft von S3reg(au ^eimlid^ t>OY
^ofau 10%, unb burd^ ä^errat^ in ber ^a^t «fterr ber (2itabt %t*
wovhtn, fanb Ladislaus Ellenhoch (liokietek), ber biefen UeSer^
faß ni^t geahnt, unb batb in bie ^dnbe ber ^cinbe gefallen toixt,
im Äiofferbeö i), granji«Pu§ eine 3uflucf)tgftatte , unb faum ge«
lang ed i^m , hnt^ bie an bie ^ird^e fto^enbe ^tabtmntt in ber
SUid^t fici) $u retten (Dlugosz VII. 8540-
3m 1410 verfc^rieS Michael Popiolk«* SSurger m500
Ärafau, biefem jDrben eine anfef)n(irf)c (Summe jum ^aue M
iS^ui, biefelbe auf fein *^au@ in ber <Sc^uftergaffe (off seynem
banse off der ^chugasse) loerjtc^ernb (Acta Consulum f8u(S) A).
3m 3« l^ßö unter ber JRcgierunc^ Kasimir Jag^iello's,
ftur^te bie SBD(bung be^ 6^org unb ber barauf ftc^ er^ebenbe
/t^urm, burc^ ein in biefem ^a^re an§gebroc^ened ^t»tt ^
f(^Mt4d^t ein, o^ne ba§ ^^ntanb babei fein lieben einbüßte.
S)ie je^ige Äird^e, nat^bem bie frühere bur(^ S3ranb unb
namentlich burd^ ba« am 25. «September 1655 jur ^tit beS (Sin*
bru(^|8 ber ®d^weben entffanbene ^euer jugleic^ mit bem Älofler
nieberbrannte, ift in %om eine^ ^reujed burci^ bie £)bern M
Konvents Anton Rokoszowicz unb Valerian Gutowski ju (Snbe
be« 17. ^a^r^unbertÖ au8 ^Beitragen frommer SRenfc^en erbaut.
S)ie SBotbung im ^nnevn ber ^trc^e tft t)on bem Atafauev 9Rtt»
(er Andreas Radwahski 1757 gematt.
®Ui^ in ber Sßor^aUe ber ^irc^e erblicf t bad ^uge eine (ie$501
genbe 0tatue t>on betracJitlid^er ©ro§e im SBaSrelief in ^tein*
Sfiacl^ Uebertieferungen bed ^(ofterd foU ed ein jDenhnat Andreas
Teczyriski's fein, ber an biefer ^tette bei einem im 3. 1461
an^gebroc^enen Sßot!8auffiattbe foH erfd^Iagen »orben fein. (Dhi-
grosz XIII. p. 848) für bicfe ^nna^me aber gibt c9 Feine Belege,
ja bad 8Ba^)>ett mit bem ^^urme, n^al^renb ba9 befannte ®tf
^^U^t ber T^sinaki ein Sdtü im Sä^pta fü!^tt, f|>rid^t fo»
flor'bagegen.
SBorbembefap bie ^ird^e mehrere ^apitltn, ha aber einige m
hmn ftd^ I« bin ^lofltergängen befanben^ mürben fte «on ber
18
Digitized by Google
194
ifm. O^e^ievtind |u taihttm 9e(vattd^e tfmmhtt, St^t Befielen
i$rer nod^ brei: bie jtai»ette ber$» ^Jalomea, e^ettiatt bte ita)>eQe
ber ®(^tti|cr gciumiit; bte ber ^. ®c^mer)eti9mutter uitb bte wit
beut Stxntmtx Stfci^of Martin Ssysskowaki gefKftete i((K|>effe
be9 SetbenS (Script. SDtefe j^o^eHe ifi f0 ^of , baf man [\t für
eilte etgeite ittr(^e ^(ieii fjnitte, nnb buf tun fe me^r, ba fte eine
eigene Stan^tt nnb i^^tl beft|t SDtefe Airline ^at bie 0r6^ jDr«
ge( aftet iltrd^en ihrafau'^. @^ie wirb aBet nie ^t^aa^t, mib wirb,
ba fie »etbprben unb i$te ^etfleflung gtofe 9(nUa^tti oevtirfac^te,
ittd^t te)>avtvt.
ibie S^l ber Wtt^e, Jene in ben jta|>e1Ien ni<l^t mit^ttt^^
tut, Belftuft fid^ auf ^t^n, aUt mit ^^cntn Gemmen gesiert S)er
fod^altar fantmt feinen debilen ifi and fd^^nent Ht^li^m Star«
ntot, ber in ber 9tSit wn Sttafw t>oToejfitnben wirb.
JDiefer 9Ifttr ifi anf fiSenoenbnng bei &rbenl«^oi»in)ta(l
Jobann Donat Caput einel ^tatienerl int 3. 1S07 erbaut, unb
bttr(^ feine Stad^fotger (ergefleOt werben. (Biernacki Specnlum
minornm p. f79).
3n ber j^a^eHe, feitwArtI bei föngangl ber jtirc^ nt^n
bie ®ebeine ber 8alomea, ber Sod^ter Alexander« bei Steifen
nnb ^c^wefier Boleslans bei @4ant^ften, it jnige ^olenl ; ^^apft
Clemens JL $at fte im % 1673 unter bie f eiligen aufgenommen*
SDiefelben nmrben im 2|a$re 1665 aul bem 5(Iofter ber Sftoxia
»om %tl\tn (na akale), m Salomea i^r SeBen enbete, na<| biefer
itird^e geBra^t
^iefe Stbe^t f^mMtn ®emd(be »on Thomae Dolabella.
(eit^t Vttmcclnng 8tv* 11.) Swei gro|e 9IrBeiten biefel SOtaterl
18 <Sttett (o4; 11 Wtn Breit, bte er im S. 1613 unb 1615 ge«
malt nnb ber Äird^e gef(|en(t ^at, ux bem ^o4a(fare anfgefNttt,
fieHen bal {üngfle <Seri(|t imb bie SBefIrafnng ber ®ünber burd^
Qott, ben bie ^eiligen S>omtnt( unb Sran^tlhtl um ®nabe an«
((e|ett, vor. SDo^ bie ^6$e,in ber fie aufgehängt, ISfi el nii^t
leidet iu, bie 9IrBett n4$er jn Beurt^eitem
IDal ^tefie bafelBfl Befinbtid^e S)enfmal ift in S^alrelief
eine VBBilbung Bolealana bei @Sd^am^ften (Wstjdliwy) aul
®tein,^ in ber SJtauer neben bem 4^aftar auf ber rechten ®eite.
«ttert^ümter (alten bieg ffir bie SDedPe einel ^raBbenfmaO biefel
jtlnigl. JDie «3ibllotheka waras.«' 1842 3. SSanb t$eüt bie von
einem jbtnbigen entzifferte Sufc^rift mit: A. D. MCCLXX oMlt
Digitized by
195
IllaatriMiiniM Prlncepi et dm. VUditlaiu dietmi pim dm
Cracov;
tiefer ^ni^ f^arB in 9xüt«u im 3. 1999 im 58. S(Bett<« M6
jal^re, im 37. feiner ^Regierung, unb würbe wie Dtagposi Vn.
p. 817 melbet im (S^or tiefer Stvc^ auf SKittemcBtfeite
UftatteL
Unter ber großen ^n\a^l »on ©robben Pmdfern , tte fid^ bo«
felbft befinben, finb vor aflen bemerPen«n)ert^, jene« be« Sebastian
Petryclus ") unb be8 Peter Kochanowski 's), jweicr fO^teer,
bie um ibr SSatertanb erficblic^e Sßerbienfic beft^en. J)a§ be« (St*
ftern vor bem mtav be« ^. ^ntoniu« ijl ein {93rttftbilb aud grauem
3)^armor , ba§ beö ^weiten aud wtifem «Karmor on ber StaptUt
ber ^. (Salomea, fte^tleiber «n einem ^(a|K/ woburcb t$ mcma
in bie klugen fattt.
Kochanowski, wie au« ber ©rabfci^riff in bicfer Äird^e |tt
entnehmen ift, ift bafetbft begroben. 3>ie ^nfc^rift lautet: Petrus
de 8ycyna Kochanowski, SecretarioA Regius, hie mo.rUles
exuvias deponens, illam sine morte vitam sperat, apprecare
quisquis eodem aspiras. Moritur die S. Mensis Augusti A.
S. 1620 aelatis suae 54.
(5tn aug^e^cic^neter (Sd^mucf biefe« ©ottc«boufe§ finb bieöOT
©onfe vor bem ^oc^attor, eine <25e^ett«würbig!eit be« gonbe«.
T>ie (25c^nt|erei berfetben iff einzig in feiner ^rt, bo« ©onje ijl
reic^ mit eben^ol^ unb «Perlmutter ouggctegt. Öe^lgem^lbe auf
SBIedf) unb von cv^fcJ}irfter .^anb gematt, ftellen ouf einer @eite
^onbtungcn auö bem geben be« f). ^ntoniu«, ouf ber onbern au*,
bem Scben be« ^. ^ranji«Fu« vor, unter jebem (Semdlbc bcfinbet
ficf) eine paffcnbe ^nfc^rift. JDiefe 5lrbcit ffommt au« bem 3. 1612.
5Dodf) wer bic^, wo^u fo viele 3eit unb ©ebulb erforbertid^
waren cicarbcitet , (apt fici^ nic^t beftimmt fagen. Kasimir Bier-
nacki c^ibt wobl einii^e 'Jlnbeutungcn über biefen ^unft, bod;
lä^t fic^ barau« wa« er fd^rcibt nidjt hcftimmt entncbmem, ob O.
Siecha biefe« SKeifterftucf gearbeitet ober nur geftiftet; benn in
feinem S[ÖerPe: 8peculum minorum etc. Cracov. 1688 p. 281
^eißt e«: Fr. Adamus 8lecha Pyzdreosis, Sacristiae Crae.
Praefeclus (ijeft. in "ipabua 1626) Iiiter caetera, ine-
moratu digna, ingenue pielali» ejus symbola extant, in
choro minor! Crac. ab utraque parte ex opposito locata
exedria, segmentaU mira varietate ac pretiosa frasUUorum
13*
Digitized by Google
196
hgtttonm, eonehtron, argoatl, fterl«, Imagfnoni, Mmlptif-
M6 rae «abtilis textnra aaffarcinata» atqoe virgala. ^em mt U
ter unten sub 2 angefö^teit 9(anufcri|>te: ^Synoptiea relatio*'
wieber ^eipt ed: ba^ Anton Swach, granjiSfaner gefl. 1709, ber
in ^ofcti bie SBänFe vor bem ^(tor bed ^. ^ntoniu^ gearbeitet,
nod^ fröret mit d^nttc^en S3anfen bad j^rafauer^^mmit gefc^müd t
l^e* 9tm $ie^t ftö^ ^wifc^en S3eiben ein Seticvuim von 80
teil ^n, unb ift baruber noc^ nic^td befKmmteS ermittelt worbeti.
^ (Sorribore in biefer ^irc^e enthalten bie j^enfmaler unb
4[bbilbungen ber SBifc^ofe ^rafau'^; boc^ ba biefe auf ge»
mattf finb fie jum Steile fc^on bem Sai)nt ber erlegen; an
«icleit ift bie <^äftift «erbtid^en, fo ba| bei DieUn S^ilbern nic^t
me^r ju beflimmen ijl, »en M eine ober anbete vorflettt JDie
^ortr&t^ ftnb fammtHc^ in ISeben^gro^e, wir (äffen fie, in ber
Orbnnng wie fte aufgefleHt werben, ^er felgett:
1. 8Un. Szczepanowski. 1&. Kraainski Franz.
2. Konarski Johann. 16. Lipaki Andreas.
a Tomicki Petrus. 17. Joh. Albr. Wasa» poU St»
4. Latalski Johann. 18. Zadsik Jakob.
5. Gamrat Peter. 19. Gembieki Peter.
6. Choinski Johann* 20. Trzabieki Andreas.
7. Maciqjowakl Sanrael. 21. Malachowski Johann,
8. Lipski Jos» Ales. 22. Diibski Stanislaoa.
9. Myskowski Peler. 28. Benhof Georg.
10. RadziwOl Georg. 24. Zebnydowskf Andreas.
11. SoUyk Kajetan. 2&. Padniewnki Philipp«
12. Mactejowski Bernard. 26^ ZMnski Andreas.
13. Tjrlicki Peter. 27. Lnbienskl Kasimir.
14. Szyszkowski Martin. 28. Ssaniawski Konst. Felix.
600 93ei biefem Rlofttt Befinbef ftd^ eine SBibtiot^eP, bie mitunter
ft^one Oe^tgemSIbe enthalt ; wag bie ©üc^er berfetben anbelangt,
fo gingen viele baüon ,^ur 3eit ber 5(uf^ebung ber Älofter in ^pri*
vat^nbe über. Amb. Grabowski, roeld^er ber aSer^errlirfyuttg
ber alten ÄonigÖftabt mand^eö SG&erP gewibmct, bo« ttn< bei un*
fcrer Arbeit wefentlic^c 5Dienfte geleijlet, crnjö^nt von .f^anb^
ft^riften u. I) ©efc^reibung ber Äirt^e, ^apt\ltn, @ange unb
^acrtftei wie ouc^ bc8 ganzen Älojler« ber granjiSlaner in ÄraFan;
«on Vinc. Wyszkowski« ^acrifian, georbettet.lTOO in 4'* 28 eng
Digitized by Google
defd^r* SBogen *y t) Synoptie« relatio teil brovis de«criptio
Conventunm in ProviiicU majoris et minoria Polonia« par-
tiaquc Pnissiae ftudatorom facta A. D, 1735 in 4*".
^nfanglui^ mar biefe Stit^t unter bem 9tmtti einer Stit^ «oi
teS ^eit. Sei^nam9 d^xiß deftiptet, afö ober Kaaimir ber ®rofe
auf beni lUsimiers eine ^vc^t unter biefem Stamen ^tUiit, tra«
ten bie ^ranjigfancr ben Spanten t^rer iKr#e ab« unb wüt^lUn für
bte irrige ben tarnen bed Sran^i^fu^. ^od^ ntod^te bte 9(a«
men^änberung }tem(i(( f|>4t nad( bem 2:obe Kaaimir M (Srofen
®tatt gefunben ^aben, benn auf ben itorrCboren fxHbtt fi^ auf et*
nem fteinemen ^Denfmat noi^ bie ^nfi^rift: £lbignena etc. Bpia-
eepna Crac. Ecoleaiam tatam in honorem Oorporia Chriati
conaeeravit A. D. MCCCCXXXVl. SDie ^lieber biered Orben^
waren in früherer 3eit bafelbfl fe^r ^M^, Um nod( im
% 1098 befonben fli^ in biefem (Sen«ente me^r bemt 160 Ct* '
ben^brüber.
3)ie in biefer Äirc^c »orfommenben ©rabinfc^riftcn finb :
Nobüis Dominos Joannea Reichel» Cinia Crac filius 008
Patri amantiaa. debitae obaeru. hoc monamentnm poaait.
Anno 1099.
Hoc monurnento requiescit IVobilis Dominus Val en t i n us (JOS
Reicht?l, Civis Crac. vir prudentia, pietate ac integritate
vitae praecl arus f (|ui lo. Octob. Anno 1515« in Christo vi-
tam niorte commutauit : cui ne desis Lector« fac tua prece
iuuea.
Vinua deaignaui loenrn hanc, in quo mortiraa quieacerem«60%
et qnieaeo aanö lobena poat tot aerumaas , quibaa redundanit'
vitA mea, militia, quam colut, acerba fnlt: aeraitna etiam
acerbior» qoi captu in proelio, apud Scythaa aernini: acer«
biaaimua aatera ingratua eorum aiümaa , qui malam beneme-
rito gratiam retulernnt Selre qoia aim cnpia ? anm Stan i a-
laua Bronlowalci de Biesdiiedsa^ Xartini P. qui
•) 9)oln. ZiUl b. SOJanufcn'ptg: Opis kosciola, kaplic, j^anköw I
zakrystyi jako Uz calego klasztoru Braci uiniejszej S. 0.
Pnmeiasiia Jionwentnaaöw iLralu pr. X. Wbie. WjraslLow-
alüefo laluryatjaM aroMony r« 1900i
Digitized by Google
198
CnriaeSReginae EUiabethae Gasiiiiiri praefuit> Praefectn«
LnbftCsoaieD. ipie tgo Regibos Sig^smando et boins F. Sigis«
mundo Aagasto« cum stadiam meam inter AuKcos probas-
aem, aliquot etiam Praefecturis fiii bonestatua. Nosti quia
»im, vel potioa faerini ? ego qoi tu aia non noui. yerum« ai
te iQ ipse Doati , aat ea beatua abi. Vixi annoa LXXV.
Mortaaa Anno a Cbriato Nato, Tijf^eainio octano, aopra Mil*
.leaininm» quingenteaimam. Die 8. Mensis Nonemb*
605 Joanne« Baptiata Vertema, Piurij celebri Rhetorum
Oppido natoa, vir nobilitate, aed pletate imprimis ac probi-
tate clama, qui tractandornm ne<r()tiorum suoraoi canaa in
Polonlam profeetas, illis non confeciis, sed repentina ac
improuisa inorte sublatus , hic familiariuni ainicoram cura et
pieUte tumulatur. Die XXV. Mariij, Anni Domini, 110.LXXX.
Vlll. aetatis suae LY.
606 Joannes de Jezuwo Jezou'ski, Episcopus Otoniu-
ceii. Senator ^rauissitnus , hutnanilate perainabilis, 8acri
Ord: et Ueip. chiilis vniuersae ornamenlum singulare: doc-
Irina et dig^nitate praestantissinius, Orlhodoxae fldei defen-
. sor acerrimus, egenoruin Patroniis eximius. Vinil annos 48.
valedixil mundo 23. Maij, post Christum IVatum, 1599. Cui
frater moestiis iVobilis D. Stanislaus Jezowski amoris testi-
ficandi causa hoc fipilaphium punendum carauit.
Quia fuerim« quid obeat Hoapes cogooacere, cum te
De tibi Ventura aora mea aorte monet:
. Franciaoua fueram Zaraecki dictas, auitae
Mi tuUt boc nomen Nobilitatia bonoa.
MyaakowslLi iuuene tenuit me Curia* iactat
Quem PaUatinum Cracia celaa auam,
Diaplieet ambitio, poatqnam ml et aplendor inania
Tranqoilla Namen conditione colo.
Qaidqnid opum largita mibi fortnna Deuaque«
Totum viuua adbuc deatino pauperibna.
Inanper hoc tumolo morhia extinetua et annia»
Mnndi ad aupremam commoratuaque diem.
Te quoque qui legis, hoc fadto, fort Cymba meatum,
Dnmq. moraria, adbuo impauidua morerla.
Digitized by Google
I
19»
Amici Testamentique eins Executores PP. Mortuus A. D.
1600. Die \\tim April. Aooo nato» 24.
Speetabilis et Famatus Pa u 1 u s Conslan. Scabinus, Can- 607
trifusorque Crae. sibi coniu^iqiie suae eharissimae fciusannae
de Radicibus hoc moniimentnin viiien.s posuit. A* D» 1594.
AeUtis veru jiuae 71.
Joanni LeDcicio, Artiam Magiatro, Philoaophiae Do-M
ctori, Bzecutorea Teslamenti posaerunt
LBncicQ aoot haec Lector monumenta Joannta ,
Ingenii celebria dexteritale viri.
Cui sacros Pallas latices indalaerat amplas ,
Et Sophiae dederat cernere Phoebns opet.
Quid memorem mores huic sancta modestia corde ,
Candida mens, pietas, vUa qoieta foit.
Quisquis ades » supplex promens bona verba, sepulti»
Omnipoteoa animae, die miserere Dens.
Yixit Annos XW, Obijt Anno Domini, ]II.D.XCyiII. Die
XIV. Marty.
Clarissimo viro Martino Sslachetka Sendomirlen. in 809
Academia haias yrbis JaHsprndentiae alumno peritiss. el
Consistorij Spiritoalis Crae. Archinotarlo XIX. annia soler-
tisa. fiMawkonien. et Dsiatosieensi Piebano, de Hospitalibos
8cholariam et S. Sebaatiani anmiia redditibaa optima merito
P. Placeat Domino in regione Tinornm» Et re(|uiescat in pa-
ce, Amen. Vim sortis et mortis non timet fortia.
Adamo Uetello Craconiano, Philosepbiae et Jnrispra-«io
dentiae Doclori» Bccleaiae Cathed: Crac Poenitentiario^ viro
pio , et qoi in reboa humanla tranqniUitatem anlmi anmmvm .
bonnm ease patabat : eaqne de cansa allenna ab omni ambi-
tione ita Semper vlxit« vt omniboa gratas et incnndua esaet.
Zbigneas ZioULOwaki, Canon. Crae. Amico cbariasimo po»
snit Anno Dominl
Joanni Tnrobino» speetatae virtntis viro» et praeter 611
optimarnm artinra cogniüonem indieio et eloqaentia« Juris
Vtrinsfne Doetori celeberrim«!» Caneelliirio quondam Joamila
Digitized by Google
m
Droieuij. Episc: Vladisl. Auditor! Causarnm Cunsistorii 8a-
inuelifl llacieioay. Episc: Crac. Qui postea Keotoris Acade-
miae funken« officio. Anno Christi» M.D.LXXV. Die WIV«
8epl. Aelatis suae LXIV. Apoplexia vitam finijt. Rndissimiw
in Christo Pater Dominus Martinus Bialobrzezios, Episco-
pns Camenecen. et Abbas^Clarae Tuinbae» Amico de ae bene
merito poauit
612 Adm. Rndo Duniino, Bernardino Menge Regiensi, ibi-
que Parochialis S. Laurenlij Hectori, ac pro niunere Magi-
stri Ceremoniaruni summa cum laude funeto, aliisque ser-
uilijs, quibus et in Ilalia, et »eptem fere annis in Polonia,
suam fidem proprio Episropo conleslalus est bene merito.
Qui dum in Ilaliam Varsauiaiii reuerli permilterelur , lente,
et quasi oceulto morbo in itiiicre aggressus , viqiie iilius
Cracouiae oppressus , sacro Vialico sumpto, obijt die X.
Maij, 1606. Ilicque in Italorum Confraternitatis moiiumento
sepultus quiescit. lUuslriss: ac HniÜNS: D. D. Comes Claudius
Ran^onus, Episoopus Key:ij. et Princeps, etc. etc. in hoc
Poloniae Rci^^no cum tacullalibus Legali de Lalere i\uncius
Apostolicus, elc. non sine niagoo dulore grati aniiui ergo PP.
613Petrns Gamratua, Arcliiepiscopua GDesnenaia« et Episc:
Crae. ingenio, fortuna, fide In Prindpea liberalit. in omnea
bonoa daras, aablatua est Carbancnlo, quinquag^esimam
oetanom agena annnm. Die xxvQ. Aofpiali. Reqnieacat In
aancta pace.
•l4iChriato Seraatori Sacrnm. Tliomae Taldaceio» AnU P«
norenüno, viro antiqna Bfobilitate ae virtote» pietate fnpH-
mia «t aingulari probitate praedito. Qni dum peregre ügit,
. et ad Patriam toto peetore anhelat» Inaperata merte praeoc-
cnpatus» lifne In veram Patrfam anelanit PiitHppna Taldne-
eliiB fratri dealderatlsaimo lioe amoria et pletatia auae menii*
meBtirai p. c. Die & JannariJ. Annl D« M.D JCOI.
aiftHoapes demirare altaDei ronsilia. Nobilis Melchior Woi-
cin in Genewa nuliia» ei Caluinisoii pertinaclaa. Dum
amids commodna» omnibas aeqous, ac sine <|nerela viuit.
Prope lam aenex» vert et vnica fide irradiat, Uio adMatm
Digitized by Google
Ml
gerWori« expeetat ObVt Ann» M.DO.XXXI. iletati« nm
LUL Aenml«tar Aeallralloiui, Orel pro eo OfttlMlieiit. Phi-
lippM HnttiBiiw J. y. D. 8. IL E. et 0ereaiM« P. OtrdiiiaUl
Pol. Bpiie: Crac. Secret et Ooriao Aclornm Notariua, Amieo
•no M. P, 0. Addo MJKS.XXXIV.
SiMOB Htttiio NoUlio GaHni, OMo Crae. enliw TiUmtfie
iHtto aeUm Jodioia Otftromfaiy TribmialiliA, ae donm.'
Rogia oomprobaraat. Morita aotem in vrbem» ae in ipaan
Regnan« oauiibu« triboüa ae penaionllras enndom osomernnf.
Hane portam Monoriaa« Fanatinae Maria« Vonetao primae
vxoria» Bt altoriiw Margaretbao, Maatiani Oyrl Adioeati
CraeonioA. FUiae, flaia^ao oUm dneribaa, Velnti arrhaba-
nem nec non aymbolam aoimi ani. Brga Oongreg. 8* Joannia
Baptiatae Cnl oommori enplt» Vinona adhac PP. Qolaqvia
aapiraa ad inmortaUtatem Preeate aie qnieaeantibna Qaiotom
iBorUlom.
Conditn« bac — Torobinna aioia Joannea,
Innida qnem atodQa mora proporata rapit:
Ingenioana bamo Jarla CÖnaaltua, et ae^
Mnaamni aaeri para fvaqoe magna elmrL
Cai placidi moraa dederant, apeetataq. ▼irtna.
Fama Ulo poaait ne morieate mori.
Conditnr boc tmmde Oener. vir Petraa Seeiaa, natione 618
Italoa, Patria Foroialienflia, qai cbmitenerla aania, va-
riaa erbia terrae Pronineiaa perlaatraaaet, in Aaia MaaiBri-
liani Aecandt Impe r ateria, primariia vlria nbaeqaia praeäti- .
tit, aweeaaa temporia ia boe Aegaan obm veaiaaet» prfmm
HIeronjmo iLaako» Palaliao fliradienai, poat vero Sigia-
mando Myaskowakl , Marchioni de Miro w , Snpremo Regni
boiaa Mariaeballa tdelbi perXXIL annoa praeilitit ebaeqiria:
i vioia anUatua aeo aine magae Domfai et Anrfeenim mee-
rore praeeipne vero osoria anae Oeaeroiae SepUae Boeaal*
aka qaamviana anzime adamarat. Qnae eam vino conatanftioi
eenaeraaaaet aawmm» BMrtno boe aamria monwentnm et
flMeroria teiMaMiniam reliqait Anno D. MOCX. Die nVI,
«Nüi*
Digitized by Google
tot
6t9S«miielU Maeiejowski, Bpisc: Cnicet RcglPoLCan"
ceUL T«ra corporis imago, vtinam aeqoi optinÜTiri mentem
ozproMtooet ptetor. OJiiJtainio D. MDL. Die XVI. Oetob.
oiiae UI.
«SOJoanni ChoinslLi, Bpiscopo Crac. et Caneeliario Regni,
Senator!, Keg^enti constaDtifls. el Jorio conanltlM, ot apad
Kegem NigiKinimdiiiii Primaa merito ano ^atioaa. ingenio,
iudicio, (lignitateqaepraeatantiss.Caia8plaeolariss. de Repob.
ac de Religio ne cogitatiooea mors Iminatura interceptt. Pa*
trono suo optame merito Jacobaa Wieaba, Craeotded. et
Pullooieo. Canonicus poanit. Obijt XI. llartij Aono D.
MDXXXVIII. AeUtia oaae 51.
esiNobUi AlbertoGilewalLi, et Barbarae Piorkowna
etc. parentibus soia deaiderat. etc. 'Martinna CtUewaki S. Th.
D. et Public, in Aead. Crae: Professor, Protonotarias Apo-
atolicos, Canonicus 8. Floriani, amoris et obsernantiae erg6.
Anno Jnbilei MDC posait
Eziiaias tamnlo Albertos Gileuius isto ,
Deposltos eondit sydera clara petens.
Nobilis et genere, et virtotis Stemmate claros,
Clanis amieitia, Pailadijq. cbori.
Felix dum generös natoaq. amplexns eAdem
Hole tegit lapidis, vitis vt iusta comas.
RenoYatum Anno Domini lf90.
a
onRndns. 8. Th; Doct Ifartinns GUcias, Pilsned. Boeles.
Cath. Crac. Vratisl, Canoo. sorori snae gennanae« bio A. D.
MDLXXIL Die Aug» XIX. sepultae, moeotns et reqoiem
aeternan praeoatis posttit»
mPbtlippo Padniewaki de Padniewo« Epiaeopo Cra*
ooniensi. Um in olficio Viceeanceliary , quam muaero Sc
natorio in Repnb. et Bcdesia Dei optimi merifo, i^genio
atqae eloqneatia elarissimo, iadieio, dignitateque praestan-
tissimo, quem in Comentn Tarsaalae negotys Reipnb. amts
immatora interoepit. Patrone sno Albertos Brodiidski, Co«
stos Crac. moestus posniL Obyt Anno löTf. Die lt. ApriU
Digitized by Google
m
FraneUeo Kraainaki de Kratne» Bpiaeopo Crac^
oliv ProeaDcellario Bagnl, qui ia aefotQa aaeqaationb
gma el Ymonia Mag: Oac: Lithaaoia« eam Bcfno« Sigia«
mujido Angoato reg nante, ae daobiia pwioaloaia laterregnis
egregiam operam Reipnb. aauaiiit. Sublatos tandem phtyai
Idiboa MartQ^ Anno D. MDLXXVII. Aetatis LH. Epiacopatna
ani V. Boaantint, et ibidem in Rceleaia Paroeiiiaii, fpao ita
• diaponente« aepidtaa, Gnratorea Teatanu FP.
Sffigies posteritatia memofiae prodita, IllnatriMimi Priaei*tt5
pi% D. Petri Myaskowaki de Mirow, Spiaeopi Crae.
praeter generia Senatory aplendorem inoinniaetatif aaae grada
Hagnif In Functionibna Reip.preataatiaa. eniditione et elofnen*
tia •ummi viri, consiliorum senatus triam Interregnorom
D. Sigiamandi 11. Henriei I. Stephan! , Regam raoderatoria
inaigniaa» aingnlarnm virtntum» ad Principem virum et Se-
natorem spectantlnm , gloriae immortalis tradaxit vitam, pio
et eleganti cnltu, aplendida et liberal! parsimonia, feliei re-
rnm copla afllnena: par anmmis in Repob. virla, in gerendis
honoribns aecnm ipse certans, singalarem laudem» inaigniori
aliqna aemper lande cumulando, deceaait LXXXVl. Anno ani
natalia, et anpremo die, a fratris fil^a magnificentiaaime
elatna, in Aedibna SS. Trinitatis hnmataa eat» graniaaimna
Senator, hnmanitate peramabilia» aaeri Ordinia et Reipub.
vnineraae ornamentnm aingulare» primo Seeretarlna Blaior»
deinde Proeancellarina Regni» 4 Sigiamnndo U* Regi» poatea
Bplaeopna Plocen. tandem a D» Stephane maximi Rege indi*
cij, Epiae; Crac. creatna. D. Petrna Caatell: Voinicen. Capit:
Cheeben« et Sigiamnndoa Piotriron: Capit. Mlacoay» fratres
Patrno optima merito ponendnm corirnnt. Anno Do mini 1507.
GeorgiuN 8. R. E. Cardinalis Radsiwil, Episco-W
pua Craco^ienaia, SacriRomani Imper^ Princepa, Dux Oly-
eae et Nieawieai vir peregrinatlonibna per Or|»em Chriatia*
nam Sammornm Poatifieum* Imperatornm, Regam, allo*
romque Prinefpnm gratia Bpiaeopatna yilaen« Liuoniaeqae
Adminiatratione» et magnia legationibaa Illnatrisaimaa. At
innoeentia vitae, laatilia tiberalitate in pauperea, beneficen-
tia aelo et aaalduia In Baeleaia Dei laborlboa longa ttloatrior.
Digitized by Google
M
hie Sacrificium Deo pro et pre popele, einölte iie-
bea offerebat. Dioeoeeim saam ipae per ae aingalis eonla
visitabat, multosqoe ex Olere et popele, vel In Haereelin,
vel in alle vitia prolapsoa, verbe et ezemplo ed ▼kim ve-
ritatifl et iuetitiee redezit: et eem ad benelleen. ^ve Be*
eleeUe Crac. Teteree reditua non aufficerent, terra ipee
theaaerea Uli nouos aeris et ar^enti KieleUe foedere viae eat.
Ad annom tandem Jubileum MDO. Romam profeetea , in fe-
brim incidit; vbi «um decambentem Clemens VIII. Pont:
Max: adyt, et nenaolam Apoatolica boMedietione de haoWte
decedentem confirmauit, aed etiam funua eiea in Beeleeiem
ttocietatis Jesu honori« causa per Cnrlam aoam dedeel man-
dauit. Obyt XXI. Januar», M DO. AeteUe euae XLIV.
Augusta duaruni virluN Ouniugiiin, angusto liocce conditiir
tumulo, videlicut INubilis Catiiariiiae Zuzannaequc
8iiinskich Cuniug'iim, ex singularitirn ntatronaruin imnia-
tnra morte correplaruiu, quibus Viator opUinam precare
quieteni.
6270peetet poateritaa vinam probioria effigiem Bernardi
Macietowaki, S. R. B* Cardinalia, Episcopi primum
Crac, delnde Arebiepiacopi Gneanen., vitam praeclare actam
inHetur. Hic, quidqid henoHa atqoe dignitatia, qnod in eum
eederet, dem! foriaque fuit, anipllaaimia Tirtutiboa eonae-
quutua, de ipea quoque triumphanit innidia. OWIa, Senator»
Pontifez, Inter paucos pius, niagnanimus, liberalis, fortn>
natus: in omni Tita, ai turbatam Patriae tranquillitatem nnn«
quam, aut reatilutam (quod aollcite curabat). Ante obitnm
vidisset. Hoc vnum perpetuae felicitati defuit. Morltor Orac«
XIX. Jannaru*. Anno D. M.DC.VIII. AeUtIa auae LX.
MSPetrea Tylickl, Bpiaeopne Crae. Des fienerien Bteplie«
ne I. regnante Beeret Maler, moat Bigiamendl HL Begle
gratleBeferendarlva, Begni elmol tsde Tieeeaucdl. A Oel-
men. Varailett. VIedlelan. BccleaVa, ad Orae. eeeetee, eb
fldeai et eelertlara in Reipab. negotQa PriocIpibBa magno-
pere diarae, dieertea Joria PatrQ peritlea. In leetllla ad>
mlniitriiula emnlae iicorrnptua; aeemlne Indiek et doetrinae
lande praeataoe, Hteniram ae llteratomm, egenoramqee Pa-
Digitized by Google
MS
tronu fiagalari«» Senator pradenUae eaMomiiitUe, Anti-
stes integeriuuif > ^«i fvriift factas gragia ex animo virtn*
tum Pastoraliom axemplia ad imitandiim eonapteana, in abnn*
dantia dieraan in^ressns est aefulchram, Anae aetatia 73«
Poat Chriatttm natum 1616.
Martini Seyszkowski, Episcopi Crac. Ducia Seaariaii. 629
effigiem hic pictura adumbrauit, aad quid niai vmbram asMe*
cuU? Erudilio, virtus, pietas, faUma honorea, dignitatea,
coelum moernit, rnaiora clarioraq. ; annt» qaam vt in ymbra
apectari possint. Prima claritudinis au«picia , in Pontificata
Luceoriensi dedit, incrementa ID Plocanai fecit, cnlmea te
Crac. attigit; Dignitates neque ocioaae« neqae aolae Mt9.
Nam LagaUonem ad Kudolphum Imperatorem, cam Regia»
Patriaa, aoaqae dignitate obijt, ciailes tomultaa, seditionea,
Confoederationea militareti, auctoritate, gralia, liberalitate
plurimnm disaolait, aut pla«uit. Bello Turcico Coatoa vrbia
publicae designataa, nomeroso instructoqne praesidio ean
firmauit. Sacrorum curare pietate et mnnificentiA aggressua,
morum integritati , et dinini cultu« amplificationi , publica
institula legeaque dedit Quadragiata anoiplius Templa e ma*
nibus Religionis hostium aut oormptornm vindicauit. Plociae
Pontificum 8edi Palatium , PatrUboa Ck»ci«tatis Jesu ibidem
domicilium , et Lueeoriae Colleginm cum Gymnasio Ordini
Min: de Obaernantia ad Kielciaa in monte Karczowka, aeri-
fodinia quondam noto , templum in honorem 8. Caroli Bo»
romaei, et Coenobiam exstruxit. Chriati paaai memariä So*
dalitate hic inatituta et dolata honorauit , Theologiaeque ata*
dio de censu prouidit. llaae, vbi Praepositum egerat, Templaafi
e latere , 8acellum e secto lapide, Parentum ossa exceptu*
rum condidit , Castro veteri et coUapso operosa molitione et
angustiore forma instaurato. In Religiosoruni coetus, et ae-
gros ac egenos ad XIV. floren. millia quot annis erogauit.
Eociesiae posaeaaiones, fundosque hominum, aut iniuria vio*
latoB direptosue, recuperauit et Htabitiiiit. Sacro confratriim
Collegio, locopletiore annon& prospectum voluit. Cum haec,
et innumerabilia alia continuaret, perficeretque Pontifex, Pon-
tificem respexit , cuius sicut membra olim roiraculum repo-
auarat« ita nunc oaaa nouo Mauaolaao repoaitama ; ingana
Digitized by Google
806
opere, snmpto, ftoria, nuNramentiin in Basilie« frbii hsiw
«rezU, mt toiqne perfeetmi fer^ •pn« tMMpftni ipse diiio fa
CMlii •blatwus , terris exeeMit PrM: CalMi. MaQ , Abbo
Domiia MDCJOOL AeUtto me LXXVI.
630Andreae a Lipe Lipski, Gente Grabie» Bpicc:
Orte, effigiem qoiaqiiis in hac ubola ocnlit TforpM, mea-
tem potius ad ea ^ae lateDt» flecte: Praestans hanc irigor
antei» pktas soHda, molta eruditio, iadicium seriain^ ma-
nnduxerunt ad amplitaiinaa io hoc Regno functiones. Secre-
tia RcgiU primo admotus , et ex Vicecancellario Cancellarius
Begni reoiineialua, tribos Nobiliaa. Cathed. Beel. Loceorieo.
Tladisl. Crae. anmma cum laude praeAiit, vir in proferenda
«nUii dloino accr, in Jnre dicendo pmpieax» conaiUo eaia-
maq.; promptoa^ vbiqne par sibi, contumax adaaraun apea,
aatmetus, porro in ipso exordio initi« Bpiaeopatus Cra€. fk^
lamm inuidia mortalitatis adqionitus, non tarn obijt, quam
cnpidus ad immortalitatem migranil, Varaaviae die 4. Sep-
terab. A. 1631. Templa, libri, gesta, eoaaimiinataa virtatia
ipsioa et ernditionis tesUmaninm, aiye exemplnm trananiiti-
tcnt ad Posteritäten!, coiua censuram, quo remotior, eo gra-
tior, Maniboa nunc pium a te Lector auffragiani implorat.
Fane et appreeare.
63tJaeobas Zadzik, Episc: Crac. Dux Seuerlae, e Domo
KoraMornm illustri. Com virtati auitae literanim peritiam
adoleflcens, Pietati erga Reges et Patriam merita y'ir, Offi-
eüa in Aola Sigismund! HI. consilia optimus Civis, Ad Om-
ni«B Votum conjunxisset. Magni 8ecretary primum, tum
Cancellarij Eegni, Episc. iam Culmen. et Pomesan. Honoribua
iUaatrissimns com ISueda bia foedenim arbiter qaiete publica,
com Moschis pace perpetna composita. Dux, Senator Fpis-
eopos. Diem obijt uUimnmXVll. Martij. Anni D. M.DCXL1I.
ano LX. Breptum Paatorem Bcclesla , Mecaenatem Academia
Craconienaia, Patrem egenoruni turba Lachrymis proseqni-
tm, Hoapea aanudare merita^ liortuna vinit Patriae» et tibL
WAndreaa Zebriy dowslii de Wi^czborg, Episcopus
Crac ingenio» pmdentia, atque eloqnentia daras; deque
Digitized by Google
Repub. et Ecclesia Christi optiine nieritus , Patria rediens
Craoüuiani versus. In oppido Wrzesnia febre sublatus , Die
Ascensionis Domini , quae fuit 23. Mensis Maij, Anno Domini
Millesimo, Qningentesinio , vSexajifes. Aetatis vero suae anno
Sexagesiiuo tertio, et in sua Cathed. Ecclesia sepultus»
Excellentissini. vir D. Doct: Jacobiis Roszkowic Pa- 633
tria -fcouicen. artibus, moribus, populis externis visis et per-
spectis, in Puloniam reuersiis : primis, niediocribus , inferio-
ribus, medendi scienlia clariis ; prat-cipue lllustrissinio Pe-
Iro Tylicki, Episcopo Crac. ruius vllra vel circa X\X. annis
valetudini operani dedit, placuit, profuit. Consul Crac. pru-
dentia, reli^ione liberalitate , hunianitate insignis, cunctis
fait amabilis. Anna spectabilis Fladrowic fliia y vxur tristis
marito, sibi, posteritati , nienioriae posthuinae, immortali,
apud Fralres 8. Fraricisci , qiios vnice in vita Semper coluit,
dilexit, iuuit, hoc monumentum libens ac volens erexit. Vi-
xit anjiis LI. Decessit M.DC.XXII. Die V. Mensis Februariy.
Anima ipsius felix post fata requiescat.
Joannes Mezyn«ki vSartor, Ciuis Crac. vxori suae Cla-884
rae charisa. posuil. Anno Domini, M.D.LXXiI. Mense Au-
guati XXVL
Generosus ac Nobilis I>. Stanislaus Radomyski de 635
Radomysl, vir ob singiilarem in Deum pietateni , amorem
in Patriam , eximiam in suos obseruantiani , omnibiis rharus,
hoc monumentum sibi poslerilatiqiit; suae statuere curauit;
Tu qui legis, Defunctoruni animas iuua pija precibus. Anno
Domini 1615.
D. O. M.
El memoriae posthumae Joan n is Baptistae Gemmae,636
Venetijs ex Nobili Familia orti , Medicinae Doctoris. Excel-
lenli prorsus loco inter praecipuo« sui saeculi Physicos habi-
li, quo ob singularem in hoc genere tum eognitionem , tum
experientiam duo summi Principes, Carolus Archidux Au-
striae , et Sigismundus III. Poloniae Sueciaeq. ; Rex, iiie
annia VIII. hic XY. Archiatro vsi fuerunl Annu aetatia
Digitized by Google
m
suae LXIII. qui fuit a pariu Virginia, MDCVliL Die XXIV.
Jaiy. Non «ine laehryniU plurimorum bonornm, quoa ofificij«
humanitatia amidaalinoa albi ri»4i4«rat. Mortui daaideratia-
•imi Coniugis, moestissfmavxor Aurora Gemma, Natt Cia«
ria Nobilia Foroiuliensia poni curauit eiden aadeni.
Qoi mihi viuondo vitani dilecte Marite
PraeJboaa» mcrte heu! tu mihi surriparki.
JaiB vitae solmuit Parcae mihi flamina, qaae M
Mara poat hae nipiel, vita fatnra mihi eat
931 Memoriae Ganeroai et Bfaf^nifici D. Joannia Mogilnicki
de Mogtlnica, etc. famosa et antiqm Ctente Korcaakorom,
cniua piclor imaginem hie ünitatua , goieroaitateni et altitn-
dinem anlmi aaaequi noa potoit, vemin ipaeiti aagusta reete
ftetorom fama, pielate, moromqne iat^gritate sal bene ex*
pressit : militiam a prinia annia atrenne coleni , bellicia Bx-
peditionibus Patriae aaepioa inlerfuit , in Hungaria vero fa*
mam armia Genti anae propagana, Rudolphi II. Born. Imp.
Duce Georgio Basti, nec non Prineipvm Tranailuaniae et
Moldauiae iniliiae Polonae Praefectus, et Dactor feliciter
•xtitit. Poat tandem in Patria aeui maturier factna , OMitaa
earna , mortaUtatem prob dolor %Kn^p atqae hoc in loco a moe-
atisaima Conioge, et filio Joanne gemebandia, tumulatna
quieacit. Moritur die XX. August! , Aetatia aoae LVIU. Anno
DomlQi, 1631.
638]Vobilia Nicolaua 8kulski de Skul, hic requieaeit; aed
praeclara ejus facta sab StepbanoRege in Moachouia, Sigia-
mundo III. in Polonia, hoc tumulata non iacent aepulchro;
viuunt communi huminum memoria, perenni gloriae victurae.
Lector Sortem magis cogita, et pro mortuo Deum precare.
Obyt Anno Donini« 16S0. Manae 18. Mai, Aetatia aoae 63»
^^Generosua D. Andreaa Lipski de Lipie, qui in aua
florida aetate exteras nalionea , cum illo viro incomparabilis
pietatia, lUuatrissimoac Reuerendissimo Domino, D. Georgio
Radziwilo , Q. R. £. Cardinali amplias. Crac: q. ; ete. Epiec.
peragrauit, reueraua tandem , militiae suae nomen dedit. Po-
aiea Conaarleanmpta« e domo Generoei Dominik O* Andreae
Digitized by Google
m
RadoMowiikiBoy« de Stemikowiee, de ArmU Okaia, Vexll-
liferi Terrae Ticlanen. Clarrieeimat rem domeatieam dani
enrat, globo aclopeti innoenns doloae tnylcitnr» almulque
moritor, 7. Deeemb. A. Viiit 42. annia. Hic tnortnua,
Jadicem coneta jadieatoram expectana , aepnltna. Quisqaia
ea Viator f qnletem apprecare.
Generoao Domino Andreae Oonowaki, Notario prima« ^
rio Theaavri Cariae SbB.lt. viro pio, denotOy Integre» de
Refiboa opttmd merlto , mvitia amidaaimo et ebaro, nemtnt
vn^am moleato, in pauperea Uberaliaaimo. Qni obQt Anno
Domini I6l0i AeUUa abae 39. Die ib. Marty , Hera 1«.
Antiqua Nobiütate Clariaaimo D. Lindormio Bande de Mt
Gellerfjd, ex Begno Bneclae orinndo» fiKfiamnndi III.
Angnatia. Polen. Sneeornmf Gottorom« Vandalornmqne
Begia» Seeretario et Cnbicnlario intimo; viro pietate» Udo»,
llteramm acientia« mormnq«; faeilitate, Begi cliaro» omni«»
bnaque grate, aeTiternum memoriae Saemm, Amiel moe*
atiaaimi poanftre. ObQt XI. Calend: April. Anno Salatia
MDCVin. Aetatia aiiae XLY.
Magnificae Agnetia Wielicka, Veteria NobiUtatia Ha- m
tronaoy Magnificua Hjaclnlboa Mlodsieiowakl de Modiieio*
wice, Begiae Cnrlae Qnaeator, Krieco: Plaaecen: Capit.
memoriae aoanbaimae Coningia. Viaacire» qnid intempeatlna
mora abatnUt? Si qneHtnr probltaa: virtntem cögita, (Si Be-
ligio: aanctimoniam, 8i Thorl fidea: raram foeminia ezem-
plnm, 81 Mariti amor: vere Goningem , Tot praeeUrla Tir-
tatiboa» Optimam moerenti Mariti Conlngem, Snaiilaalmia
liberia dnlcem Parentem, Intempeatliu mora abatolit. Ifatam
annoa 27. Aani. mundo Salntaria, 1509t Menae Jamarlo»
die 29.
Ad landem D. O. 11 Ad plam quoqae memorlam Honeataem
Sopbiae PI eas kowi eowa/ qaae camin Matrimonlo an-
noa qoinqae« et bebdomadaa dnaa vislaaet. In pnerperlo
obdorminlt in Domino. Anno Salotla bnmanao» 1282. Angwrtl
die 21. Qaletam pacem precando. Maritna moeatna Joannea
14
Digitized by Google
ftio
an», Ifteari* April. «0 trigwima. —
^ Hugnl^s N|e«U|iui l4i|tomirski» Ca«tellanaa Cxeebouien.
Nic/iUo fUio saqimmdU, die vItimA Marüjj, Anno
Visit, Ad: Vlll. Menses TUI.
<M5 (ii^pig^mp Mai<i)f;jy»nt ■nin negleoftna, et vetustate eollap-
•Hin, S.MoislaiiJi Bjf»reJ( Ciintor Eocleaiae GmmwA.
el Canons Giiiieouiea. oporo et cnltn aplendidiore inatonrapH.
Atno a Glriat« Nato* IftSki. Dm Opt Max.
MBqnlli Jwni» iraeatantl inganfto » ataammia Tirtatibnapm^
dito. fi«i'D«i|.Mli».A»iaia> aad Inpiteia Dhiotriiitq.; Mag-
nü|ea.^rfro« Androa« Zboronio, Koflao Aalaa Praofbctcs
Mm ant. ibdk diariaaiHHia, ünmatara «t rapantiiia aMirio
eaimampto» Ainici hoe lieMoleatiBe al plaiaiia ar^ Hoa»-
■Mntwn.ffP. Qm die ITOi Atprü. Asna.Ik MMiXXXli*
6%78taniaUo Wl^lopolakt.da Giaw» Aalieo Begio« viro
Noblli, et praeatanti virtnte praedito, domi ae miUtiae anni>
aM.€«Bi laiiA» wsata, aaptfailwi anpaa trifapbanm aalatia
anaa anwam aganü lfil>L¥. MdftB Nonaa liMiwnfti niiaara-
Miliar extiiietau Bopbda Magniici:«««! AakacQ Man da Sa*
kUoaini^ GbataUani Biaeenaia, atOapitaMi-flaadaaenaia
ani^a ciMriaaimo.BMHramanlnni hoe poanit
•WQaaeioao lll«ol«o Bialobraealci, a Bialolrrsegl
Jaiienl> Tita optima, noribna aoaulsaimo, Gantiliboade-
aMaratiaalflio- anla, Qai quam aft^ Aula fiterei^. Aimae Sue-
alao Regina« ▼afonlaleni ipaiaa aeqnntm. Ad' 8ereiiiasfaiiim
Vladialanni Poloniae Principem eommigraaaet, Aqneaob Ipao
In Moaehonia primnm Deinde in Yalacbla contra immaniaal*
Buui. Mtan OMnaavm Tarcaram Imperatoren» Meralaaet.
Fpodu doloTy pro- Patriae latiea dnmmori ^ererel, Seraa-
tnar In- Palria • ealarl abripttar irta^ Qal legis, Immortalam
mai|mi appratara- vlMm » ftMafMem» minimd tiraea, timare
Digitized by Google
tli
41«ea. Orte. Marty» acvÜMiBia extfaietufl f«bra. Anno
IM» eum «MUini aetttis ttk «ex non cam^liaBet dfebn«.
8«!) a s Ii a n u 8 Pelricius lllusfriss. Cardinalis Bernardi^9
Macieiüuij, a consilijs Mcdieis. et itinerum Coiiios, Profes-
sur in L)raeo, Piiilosophus in \ila, Medicus in nioi'ibus ar-
cendis, Ke^no, V rbi, oninibiis, Scriplo , exeniplo, prae-
c»*plo prodi'sse studui, Aristotelem , Horatium, nostratein
liriguani docui, Tyberini , Hlieniini, Rhodanum adij , Bori-
slhenem , et hostilem Moseuain seiicx inuitus bibi: Ranis in
olio, freqiiens in labore fui. IVec scio an profui, hoc vere
dixerim, Fui, Vidisli me Hospcs, perspicere rursuni te, VI-
uis, si laboiM; el virlule communi buiio viuis, Viuis, si vitam
inuitam, mundum inimunduni reputas. H'i hoc vt luinimum
iuquineris curas. Mortuus A. D. 1616*
jMChriiila Sematori» et Memariae Chriatophäri Jo-660
• wi ei l^allmitani , qaen adb«a' iniMMenl' idnffit moroin
coramcndalmt granitatis inteifritati ecdiiancta^ Benedlctti«
Jntforttries til Baa Pareatea ntfeitiggimi» ICato'ili vita ohäü"
qaeDlifsimo, post inorten desideratissimo« non aine loctu
et eqaalore, amoris in eum soi, monnmentam hoc statne»
rant. Afe, qnisqaif ei; te elnnl ro^aat, boneTiator, «bte
pirnnper, el quia filiam Tirtnte, at aetatd florentem» aV
immani Parca extinctum vldee» pijs Parentam laclkrjniilft
inilfe taas, aeternuiqiie Defnneto, Chrietianns cum alt,
praecare aelutam« Visit aanoe xxQ. Meneeeiir. Obfft'Aitfno
pariae Salatis, MJKJ.V. Die zij« JannarQ. Vixit, vt mori-
toros» mortauft> vt eemper victnrve.
Rosa Inclyla. Martinas a W y b r a n o w W y b r a n o w- 66t
ski, Capitaneus Zarnouicen. ^ui In antiquiss. suniper opl:
ni<MMla , ac diuorum Genilricc Paraioruni Faniilia IValus. Li-
(«•ris ai inis, -virtulibus , ac me.ritis seniper, et vbique flo-
resoens. Anno I). 1638. 16. Julij. Aelalis 49. Translatus.
Hir cum lande Denibianis Cuiisorlij c.ura Nigisni. a Wybra-
now Dapiferi Ter: Varsauien. El alioruni Consan^ruineoram
Imniurlali oblalus est. Ver aelerDuni apprecare Viator.
Petroa de Hycyna Kocbanoweki, fifecreUirioii Ite-ius
giat» Hic MorVilee exaaiae depenens» lUam eine morte vl-
14*
Digitized by Google
M
Um sperat» Apprecare Qoitquifl eodem aspiras. Moritur die
2. Mensis AofiTiMti, Addo ««Intis» 1680. AeUtia saae
eSS Viator, quisquis hoc Mag: ac Generosi Domini Petri
Brzechffa de Wrzaca, Solerlissimi Succameparij Ven-
doDsis. Maioribos de Ecciesia, Repub. ac Amicis bene meri-
tis Dobiliaaime nati , In fide Orthodoxa , ac literis com domi,
tum apnd exteras nationes Christianissime educati. Multis
fanctionibus pro SerenUs. Vladislai IV. Pol. ac Sneciae Re-
gia > ac Reipub. commodo Glonosissime condecorati. Litiom,
Diacordiarum , inimicitiarom« Faelicissimi Compositoris. An-
num Quinqoagesimnm agentia» Omnihus chari, nemini rao-
lesti. Eodem Menae» quo natus, in Domino placide obdor*
mientia, Luctuosae aspicis vexillom mortis » Sed perenne
▼ietonia. Cultu diaino filios adsciuit siia pi^nora rhara. Alte-
rnm hnmili Franciaco» Glorioso Dominico alteram. Tv aorUa
hnmanae memor quam tibi volles, mortno proeare qnietem.
Anno a Partn Vir^ineo, snpra Milleaimam, Sexcentesimo,
Qaadragesimo Primo. Pridie Nonas Marty mortalitatis Hnina
exunias depoanit.
^NMCompatere Hospes, Tertinm bic Ueroem Gentis vnias cer-
nis, Haud longo alios interoallo secntum Illustriss. Domi-
num Marianum 6 Przyl^k Priyl^cki, Oswi^ci-
meü. Castellanam. Qui vetusto sno et snorum Sangoinl
responderit. Aetate prima fiaeniauium amnem Non in Gan-
gem dontaxat beatnmquß Tagum, 8ed in Tyberimt Rhoda-
num, et bellatorem Moaam intulit Indeqne et ora gentium
plurimariiin , Et decora maximarnm virtutum in Patriam de«
duxit. Vixit primo in AuHs Summornm Regum, Sigismon-
di III. et Vladislai IV. Deniq. ; bonorum illecebris spretis,
omni ambitione aolntns , felix et beatos vixit. Satis natnrae
Septnagenario annis qoinqae maior decessit« Satis gloriae
pietatem anam, integritatem constantiam« fidem, Posteritaa
aeterna loquetnr. Satis Patriae» quam iudicio incorrupto
Dncatonm » Zatorien: Oawi^cimenq. et Regni Tribunalis Ju*
dex sententia Matnra et graui Senator iuuit. Non satis Gen-
tUibos, quos amore ei pietate; Nec satia Ajnicis; quos fide
atque officio aemper colait. Qvi legi«« auapirio Detoelwn *
Digitized by Google
■rfseratioBla Propioquos proseqnere. dbQt Anno Christi,
ILDCXLni. Maij die Hi.
Hospes , Si liibel accipe. A n d r. a K } I \v i a n y Z b o r o w. 056
ski, Caslell: Oswiecinien. ex inclyta et peruetusla Rylwia-
noriim ulim , nunc Zborouioruni dicta Stirpe in ornamentum
Patriae Familiaeque casibus , cum variis hnc illuc ab ipsa
iuuentiite iactatus, cum Repub. satis dura Martis et fortii«
natae tela inuicto , non minus animo, quam corpore tiilisset,
cum Patriaque viuere , et pro eadem mori vila ipsa iucundius
reputans; mallg^nitatem premi non opprimi posse, viuo sui
testatus est exemplo. Ita Maiorum suorum auitis , quantum
per temporum iniuriam licuit , insistens vestig'ijs , pristinum
Familiae suae, vel ipsa inuidia teste, sartumque rectumque
rctinuit splendorem. Tandem Castellanatum Oswiecinien. in
hac densissima rerum publicae rei cali^ine, non honoris
ergo, quid enini tantillum ad merita praemij? quam ne de-
esse Patriae Domulque suae videretur perfunctus. 0 virum
aeuo lon^iore dignuni ! fatis cessit et excessit. Anno vitae
suae 47. Mundi a Deo in Carne viso, 1630. Valete» d Po-
sten, et vtinam vobis melier a super sint.
Felici Stephano Skibicio de Magno-Lincz, nio- 656
desto, pio, miti, industrio, Palrij Juris perito, claro, Di-
sciplinae Ecclesiae tenaei, Rosarii B. V. M. ac Confraterni-
tatis Cordigerorum S. Francisci, et Compassionis B. V. M.
Confratri , humanitate et liberalitate singulari praedito, cae-
terisque animi et ingenij virtutibus ornato, et huius Mona-
Bterij Benefaclori: qui multas et arduas causas suo labore et
studio expediuit, et omnem substantiam suam uidem post
mortem suam relinquere voluit , Fratres et pij Amici Execu-
toresque posuSre. Obijl Anno Doniini M.D.XCV'l. Die X.
Mensis Januarij , Aetatis suae Anno XLVI. 8uspira quis-
quis pius es, vt anima eius requiescat. Mortuos ne tan^ito.
Oeneroso Joanni Mtodaieiowslti infanti, Magniflei 657
ae Generosi Nicolai de MIodiieiowice Mlodaieiowslü filio.
Hie quinque amios non adimpleuit , et viaere desiit , prins-
qae et mdius mori, quam vineredidieit; Te, quisqnis mira-
ris, innenem dto mori monet. Innisas Parcas aeqne malnria
Digitized by Google
tu
alque tenerioribuA non parcere. Moestus parens liuc tilio suu
aeternae memoriae affigi curauit. OI»yi anno 16tö. Die
8. Heptemb.
658 Uic iacet Stanislaus Scultelus Pyeca, Anno 1522.
«SoHf agdalenae Wrseaienska, foeminae lediMknae, 8o»
ror! cliariMiinae, Petra« Tomiclua Episc: Crac. moerens po-
•nit* Anno M.D.XXXIV. Die XIV. Ifenaia Novembrl«. Pr»-
eare Leetor , vt alt in aino Dei.
900 Si amicua es, dole. Si inimiciiSy apeeta. Si neatram mit'are.
Reram huniaii4i*oiii casum et occasam. Bfagnificus Dominus
Joannes Stephanns in 1/1^ ierussyce Wieruski
qnieseit* Gente nobilissimaj Cognatione plurirnja^ aeternilate
Infinita, fama optima, animo inuicto^ ingenio praestantis-
simo. Hie talis et tantns, Libertatis studiosissimus, bellicis
artibns. A piima iuuenta operaro dedit Bhenl quantus in
armis. O Patria, ö Amici, dolete Bellatorem hnnc: virum
perdidistis, ille vobis ornamento et emolumento procnl dubio
fnisset. Sed Fatis nee ferrens , nee i|^eos polest resistere
moros. Qoisquis es, aspice Hes bominum, quam brenis Vrna
premit T« ei Pomlne dona reqniem Sempiteroam. Obijt die
2. M«rtü. Aquo Domiipi 1639.
661 Deo ler opt: Max: Aeternis ac pijs Manibus, nec nun Memo-
riae Sacrum lllii.stris.s, ac Ma^nif. Domini, D. Slanisiai
a W i e r u 8 z y c e Wieruski.
Hac Vrna mumoranilus Stanislaus ille Wieruski,
Conditur in propria »Slirps g^enerosa domo.
Forle tibi dubiam reddidil sententia mt'ntcm,
Vium lllustri Palria, et fortis in hoste fuii.
Haud dubila: nunc etenim virtutum clara tropbsea,
Sarmatico celebrem prog'enuere solo.
Bellipotens quando Mauors cessaret ab armis.
flunsilio Patriae profuil ille Sllte.
QuantuN erat Ductor. Quantus spectattts In armis,
Expertus Russus, Moldauns, a^oe I4II0,
Hin gen US el Proauos spectas , sin danlqoe faman,
Vicinnm mernit Jiabere latus.
Digitized by Google
fl5
Cafliq. forel fkmta« loaCm ad ter 4tm M^mnimt,
Haie vitan propera Pwe» mnim teMit.
AtMitas cMiMi rogitM : f«hi cfMülltMiraB
Nemo filak* traarilUMe potetl.
MortansaPartii Virgineo, AiiDDl«M.Di6l8.llag9lIorft l.Vi-
xit ADBos AaUUs snae 73. Menae« 4 Dies 7,
Hüspes. Leuem humanae sortis ludum spesque falsas. HincM2
addi.scti. Generosus D. Joannes Bialohrzeski de Bia-
lobrzegi extorarum re^ionum notitia, Tide publica prüden-
tia rerum agendarnni, foelicitate niaior, quam annis^ Sere-
nissituo Prineipi Vladislao bellu Moschoaitico comes labo-
runi, et Kupremus exercituiiiu Thesaurarins , »Serenissimi
8ijfiso)undi III. Administrator publicorum Hegni redituum,
supra omnia exempla commendatus Fuit. HumaDum est fuisae
cum meritis suis« Frtii defuisfet fato immaturo , dolenda Fa-
miliae suae orbitale encessit. Heu quam vita nostra vmbra,
somnium nihil. AI non totum hie breuis coepit tumulus, Vi-
u«t fama perpetuo mansura. In pectore Amicorum, In senta
hOBÜQUJii* In memoria Propinquorum. Mortuua aetaUa aaaa
Die i^. iMoaemb. Addo ieS7.
Illuatrisaimo D. Zdenkoni Sebampach, Sacri BomaniOSS
Imperij« In Hodowin et Hllotyce Comiti« S. C. Haiealatia
Conailiario belÜco» Cubiculario» et constitato supremo. Qoi
a Leaeone usque saam orig^iBem dedaeens, post nanata a ae
ardoa Maximiliano Anatriae Archidaci operae pretia» Maxi-
niis Imperatoriboa Rudalpho Secmido , Contra Toream in-
genti nernot aimulqne armatia legionibus, ipge Ductor ar-
matna magno aobaidio fuit. Matthiae daln ita approbatoa» Vt
rea maximi momenti eins animoaia conailijs. Et Hauortia
dexteritate perficeret. Ferdlnando verd Seenndo Contra re-
bellionen« et animnm» et victoriam, permagnis pecuniia»
copijsque militaribna anxit: eiwqua Bxereitam, vt aliaa, ita
circa Hodonin« a Tarcia aata Qaborei eircamaeaaom« magni«
fice alnit; ae poat Pragenaem victoriam, aibi ooneredita
Hangariae confinia defenaana, Anatriae prope Sernator extt-
tll. Parro tater iaia gloriosa gesta, Mewof aaao iriginifl,
doleiBalnae übortatia Polonaa atClMMj In Regt"* töMiljs,
Dtaideralo Indiganala, in Pniriam anHqttaai raceptua. In
Digitized by Google
216
Pnusiaa c« Sifism. lU. imtignem eqnitatn, Deiaceps
CUB alio fliwü miciL Demam qaot im Volii Mpraito liakiit,
!■ eadeM Pilria Christianissimi eiceicM» kie tiBolatar.
DesQt'viBera» ▼iUeaatw, OctogeDari« ffoxteM. Aano Do-
minum
WIlUastris genere , Ma^nificus animo, (ienerosas corporis do-
tibns^ Bellu pareque insignis, cum virtntum multarum. Tum
«inguUriN prudentiae Ornamentis claruii. Ntanislaas Co-
mesafiusca Branicki Gladifer Regni, Lelou. Capit.
Qoi Cum prubuM esse , potius quam videri mallet. Pietatem
non sotum ipse plenissimam exhibebat. Sed eliam Ex pecto-
ribus aliorum abeuntem reuocabat. Et dum pro Rege, Legi-
bus, Palria Magna et fortia molilur. Ehen! Cita morle ad
immortales citatus. Hac in vrna, siipremam Judicis vocem
ezpeetat. VuUl annis XLYI. Moritur XXIX. Aogusti. Anno
äalutU» MJ>CJUL
606 Heus Vialor, Contine gressum. Et vulucrem rerum humana-
rum orbitam, accuratius perpende. Magnus Magnoruni meri-
torum , et singularis prudentiae vir , Cienerosus et MagniO-
cus D. Alexander de PrzyJrk Przylecki^ Antiquis-
sima in orbe Sarmatico Gente Sreniauiorum oriundus. Post-
quam in adulterio aetate A negotioMa tuniultuantis Matris Pa-
laestra, ex finibus Valachis intra Patriae terminos sese
recepisset, atque grauioribus Heipub. consilijs mancipatus
saloberrimam in rem boni public!, co^itata acriter prouidis-
set. Ab amicorum coniplexu , Quos liberali humanilate pluri-
raos coniparauerat. Suprema fati necessitate^, Ex hac statione
ad alieram longe beatiorem vitam IVon sine nuiltorum lachry-
mis migrare compulsus. Hic cum Quadragesimuni secundum
aetatis annum attigisset, Mortalitatis suae exuuias deposuit.
Anno »Sexcentesinio, Quadragesinio quinto supra Millesimum,
Mensis Aprilis, Die xviij. Tu qui legis baec, Virissitudi-
Di humanae condole, Atque 8epuUo Aeteroam apprecare foe-
licitatem.
M6fiol UgfB SreniaoUi« Gentia ¥106111 acerbam dole. Q«ae poat
«latiim ftmare » pi4 inctaoao Patrem Adkne madentltea faiiia
■fftrt flUDm» apem Patriae* Gentilinm dacna, lUiiatriailBiam
Digitized by Google
M
D. Hermolaam Alexftndrvm « Prsyi^k Prij*
l^ckL Qai com itmvnm, vtrtnte et IHerff, in Gernani«
GalUaqne mttitia» et tnnii In Vagiri« et Belgico eolaluet
aetatem« Patriae profiitaras, primam in Valaehia eontra im-
flMnem Barbarnm OanMONim Imperatorem Tareamm» dein ad
Boryatlieneiii, Relielles Patriae panitame eeraoa* tum in
Podolia, raplnae Tartari caedeeqae vltorna: demmn in Be-
meaia violatae fidei> et perfidiose receptormn , de eaeco vin-
dex« eonllnuatia etipendy«, Semper Ordinnm Dnctor memiu
O arcanäm legem t Qaum ampliora pro Patria cogitat. In
elementia morbi» eamma et diatoma epem eoniilQ fallit.
Heapea Salatem precare mortno. Qai eaam toUea salati Pa.
triae conaecrarat. Ob(jt fO. die Aogasti« Anno M.I>CJEXXyiII.
AeUtis XXXVII.
Generosü Stephano Pukarzowski de Ar mis Sre-
niaua. Quem ad praeclara 8upra aetatis cursum vitae inno-
ceDtia, moruiu coniitate, modestia «ingulari, et iudicio^
quäle in hac aetate raru conspicitur, caeterae loventttti prae-
lucentem. Dum Academia Crac. intuetur, magnaque sp« ali*
tur, illuni aliquando sibi decus« Reipub. subsidium, Amiela
coDfiolationem allaturiini , mors lenta, sed matiira in ipso
iiiuentutis flore anno nimirum aetatis XVIII. nbripiiiL Fra*
Ires germani Vt viuuni vnice amabant. Ita morluo monu-
mentom hoc excitari curärunt. Anno D. MJ>C.XXVUL Die
9. Feb.
Hirare Hespes incertas hominnm variasqne vlces. Illastris- 008
simus D. Stanislaus a Oaiewo Gaiewski, Aulicus
S. R. M. Clara et pernetusta Snlimamm Gente Srenlauio-
rnmqne editns. Post solata Ck»nsobr» opinione meritissinio
fratri fimebria lasta. fllatos Aannenlos, Sandeceä. et Oswie-
cimeA, Castelianos: enndem ipse tnmulum lachryniis adhac
calentibas madente sabit, acsi praestitas reposceret vices«
irentqne in orbem destinati ietns. Ad magna is et matnra
Iketns, et Patris institutione formatus, quam esset, nun-
qnam ingeuio, quo acerrimo ftiit, et solerfla qua praestitit,
desidem dnmtaxat deeant. Vixlt in Aulis Sereniss. Regum,
Sigismnndi III. Vladialal IV. annis amplins 90. Ba moden^
tioM pietatis , qua vices ofGciomm Aolae emerendis stipen»
Digitized by Google
SIS
dfjs «etermur^t. Merait ecnlra bifetflift MtflohonuD AfftÜM^
■■Hm MU denitanio y/iem. «ae^ c«b Gelldii IVioallNi«
coU^ctatas, ne aliqa« MimM fateniM deMseot, ■■■ «x
vnpdi« aliemie «nia vudiena Moralt in BaroMia ^wirm
GoataYoni Adolphnm Sndcraiaafaie 4mmm, vbi et aliaMsia«
pnblieae, ^ ti daxteiitatia CSittlam reieoret* vireaset te-
teBta hMttam taHa lapidibvafve geDtilit^a rator^erot Ii
hmAM, qnaa paUiei aant» Bagyqae iuria ex m«B«re aibi aal«
lato, perage^diat Inatraadia, cenaeRdiaf tale ae omii tan»
pore exhiboit; vt nee fidei mdoatria Toiiaam , nee indnalriae
deeaaet fidea. Aeerbae nlniiniiM|ae Inaeraae vieea, ^a bei«
lorom pericnlia fnaeailae domi nee aperantem appreana mn tt
lapideaqae natalitioa, virtnte, pietale, integritate darM-
moa, tribna nee vnqoato plaeabillbiia aaxia obruemiit. Die
xij. jSleptenib, A. Christi, H.DC.XLIIi. Aetatif JOJX. Con-
paiere qai legia. Et Untae vlrtoti aalatem precare. IllostrU
Anna de GorU, 'WllloWiee« Conlnnx moestissima et upan-
tisäimi Fratrea PP.
D. O. M.
aaüfit Virluli ac Memoriae Generosi de Alexandri Ry-
chlowski, ex l\obiU et vetusta Masluuionim Prosapia,
de ArmU samson , Capilanei Slaucüiiien. Viri antiqui moris.
Qui Vera fide , pietate, rellg^ione , Diuos Semper coluit. In
ne^^otijs forensibus el amicitij» Inleofritate , prudentia, comi-
late, caridore, officijs. Obligauit sibi publice oriines. Priuatim
singulos. Omnibus aequus, iniurius nemini. Manu et consilio
bonus , Robore et animo inuielus, Viclus sed falo. IVam heu
in iiiedio virtulis lauduinque suaruin cursu, pertinaci f^bre
corpus suuin crudellssinie per duos continuüs Menses adu-
rente, oninibiis Christianae religiunis perfunclus officijs, cum
magna inlegritatis pietatisqiie solidae existimali'one. Viani vni-
uersae carnis in^ressus est. Crac. die \IX. Sept. M.ÜC.XXVllI.
Stanislaus Kychlowski, Sophia Ocianka, gerinano, marito
desideraliss. liberU «uis collachryiiiantibu« moeati poa.
mGenereana Joannea a Grotowiee Gretowaki, Lea*
tarina RvdnieeiL Generoai Veneealai Qrolawalil in Ttra^ve
Zarespee «t Wygnanaw Terrae 9andanirien. et DialriGtaa
Gb^etaeä. baeredia ttina« «Metrum aeUtia aoaa^t, HeMea
Digitized by Google
fex »gina, morbo diuturno vUiiiia Deceuib. vitam cum mort«
conimutauit. MUijtiM in Moldiwla» VakcbÜ, FÜaiMtta« im«*
•üiiMgii« b«lU« Mumm» Olm decore fuo f rMlitft. Hftoe qm«
flider* Fj>«tr4M» eins Generosi Adaniui et Vifttilawa nwefli»-
sinii, chariMimo poaoere.
Heus Viator, Si Hospes es, disce bene mori , Si Ciiiis , fii. 671
turum caiieto diem. Si Nobilis reqiiiem expecta laboriiin.
IVam vita malis plena est, post mortem vera voluptas. Hic
lacel IN I c 0 1 a II s Plaza de M s l } c z o \v . Praefeelus culi-
nae R<;gni, Capilaneus Brzeznicer'i. Aulinis interior »S. R. M.
"Vir et Heros iVobilissimu.s Im I)t;iim pit;tate , In Patriam
amore, In Regem fide , iVenüni secundtis. In aduersis rebus
infraclum. Et in prosperis rautuni animum tenens, Consilio
potenSy Judicio grauis, Exemplo Magnus. Cuius. Amici can-
dorem, inimiei clenientiam, Hospites frugalitatem, Ciiies hu-
nianitatem» tenues libcralitatem , locupleles humililatem.
omnes siniul furlunam et virtutem admirati sunt.
Gratia quid Resrum, quid vani gloria mundi,
Sola mihi virlus post pia fala eomes:
Viue bene, finemq. tuuni perpende Viator,
IVec vanis mundi delinere bonis.
Ecce ego qui fui non sum. Tu communis forlis meniur, per-
peluam precare quielem. Hoc fralres muestissimi niultis la-
clirymis conspersum, Frati i suo charissimo affigi curaueruul|
qui niurluus est die 3. Septenib. X. D. 1616.
Qnkiqiiifl es Viator« eato Speetator. llaftiif: D. G«orgl«am
Pienit^iek de Kmalowa, vetuata ac ZVobili Odrowon*
sanonmi Familia natna, hio qnieacit. Qoi dum viaeret. Omni
geilere Virtatum florantiMiami^ Deo Opt: Mm. cliariaaiiniia»
Cognatls .ao Anicia iueondlaalaMia. Regni ac Patriae alTeetae-
aiaaiiiiasj erga panf^rea mnnifieentiaalanuj omBibuaque accep-
liaaimiia ei^titil. Hie geiio ingeniofue applandantibaa» pnar
extemia in regienilNVi atndia Mwearuai proaecvta« eal; adar
leaceaa atipaadya »iUlarlbiia oparam dadit: vir .]lal|i. comp
moda enraiiit. Tanden Varloa fortuae iBaaltu» dxpertw»
Amm ageaa 9$* Anm IX Mtt. Die 14. AogBati tracalanta
■MHTtia mof au damedio vimmi anblaftaa eat. Iiactar rarvm im*
maurum caaiun dffdtra« Bl pro aiüBia peftmcll Deum ort.
Digitized by Google
tfto
mOrUt fhmuM Fomiib4« tdliia Prinoipwii Mora «trex De
eorona Im InelyU« Rosam eandidiftimani, Coeeo et irnddo
impet« Bhev mutiiUlf Bt Sertnoi NoblUaeimae et 'uitiqiiiMi-
oHie WjWaBowionmi iBComperabiU damno FamlUae Imma-
niter dtacerpait. Bn deeaa» en ivbar» et en ecce yir, Adprae-
eidinm Patriae et Amieornm Generoaus D. Martin na W
branowaki de Wybranow, Capitanena Zaroonecen.
Bargrabina Craconien» Seeretariua Regina» Fato praecipiti>
Cnm mazime florer e debnit, Bt prodeaae bono pnblieo atn-
dnit, Velntl floa falce aneciana cecidit. Non ceeidit. Gratia«
aimua aemper Deo et Coelieolia . Magnamm virtntom pro-
nentn^ Inter coeleatea roaaa perpetoo vemat. Bt terrae Can-
doribna ania aetemum aerenat , Bt recreat. MortalitaÜa exu-
niaa depoauit aetatia anae XUX, Die XVI. Jolii. Anno 6a*
Intia, MDCXXXYIII.
^ VexiUnni qnod cernia. Generoanm Hieronymum de Gor«
Iii, Witowice, GorleclLi, Animo« virtnte^faetiaaibiere-
xit. Qni yt anitae cornna« Lnnae, Sno ac proprio Inmine com-
pleret* Lncemqne mortalem in aeternnm Imnen« Crnee ac me-
ritia inferret. Primum pro Patria contra immanem Barba*
rnm Abasi Baaaam , Deinde pro fide aummoque Cbriatiano-
mm Rege contra Rebellea Haereaea , Lnnae Gentilitiae vol-
tna, hoatUi aangnine tinxit. Pro dolor! Qnnm armomm ra-
dya inimieaa pernnlgaaaet oraa« domiqne nonoa pro Patria
colligeret ignea» anrgena haec et Candida Lnna perfida ex-
tingnitnr mann. Die 2. Menaia Marty , Annno Cbriati, 1699.
Aetatia anae 96.
MMemeriae Generoai Dnt. PetriBmolik de Armia Kot-
wie, Haeredia in Wolfanowice Virornm nltimi. Qni cnm
ae Patridb Bxpeditionibna Germanicia Linonicia, Valachycia
Bcytbicia, Moacboniticia , Othomanicia militem egreginm.
Regibna Btepbano, Sigiamnndo UL Vladialao IV. Anlicnm
valde amabilem« Joanni Zamoacio Demi foriaqne domeaticnm
ae lldnm, famRiarem approbaaaet Vir moribna graniaindicio
matnma» CelS»atna cnltor , landatorque perpetnna. In nemine
perinma. Ita in omni Tita incnndnm honeato miacnit, Vt quid- "
^d diceret, Aeqne prndena ac argntnm eaaet. Deniqne de
Digitized by Google
m
morte ante Bortem praofiitwi , Ne TetuliM ab aaBoaiar« ve-
tnla deciperetnr, Sacramratia Bedealao monltaa prope Ootoge-
narina, ad meliorem Yitam tranaUt Die Naiiamb.7. 1687 8e«
verinna Bonar de Belke« Snae vxoria Aaimciile Vm eam
germana DeAmctl aorore« Symbolam gratltudinla fieri ca«
rauenut.
Vixi, et vidi, INihil aeternuni, nihil diulurnum, Praeter glo-
riam. Quam Cum quaurenteni honestiss. nobilissiine. Per
Orbem fere uniuer.sum. In Scjlliia, Hungaria , Turcia, Va-
lachia, Liuonia , Moschouia ad Agriaiii, Volniariam Smo-
lenscum , Muscuam piignando, oppugnando, expugnando , et
milites , et Praefectos inilitum, murumq. ; obeüdo, semel
etiain in captiiiitate Turcaruni permanen». En decessi Cra-
cürn crescere caepisseni, die 28. Junii, Anno Domini 1614.
Vixi AnnoH 29. Joannncs Grude cki Sebastiani filius,
IVobilitate antiqua, gloria et veteri, et recenli.
OeneroaiD. Sebaatiani Qrodecki de Jaaew cai pae-<*77
ro rerum magaamm eapax ingeniam doctrina excolendum
Musis addiderat, vt pronecÜor, pietalia in Patriam, studij
in Bempub. maiora praeberet argumenta ; quidquid mortalis
mortale habuit , hic depositum est. Virtua ejus eniin bonia
Omnibus placabilia, solls Reipub. nociuis infeata , praedpiie
animi illud rubur, quod kostis Turca timuit, Moachua noQ
tulit perfidua, Patria probauit inclyta> ad omnea fortunae
inaDltoa obaliDatum« nil huius oclidaanae febriealae aaenitiei
perpeaaum« qnae corpus domuerat, aeleroum viaet posteri-
tatl momunentum ; fata vel inuideront vlrnm Reipub. velprae-
ripuerunt, ne quid detrimenti Remp. pati eeroeret» qnod ille
et timnit aemper et cault. Vixit annos 38* moritur anno 1688
Die 13. Marty.
Nobill Conatantiae olim BxeeUentlaaimI Dnl. Andrea« m
Opocino Medieinae Doctorla, Conanlla Crac: fiUae» Coningl
▼ero anae ehariaalmae Andreaa Kolakowaki, famnlna 8. R*
M. moeatoa poanit Anno Domlnl MDUXXlil.
Digitized by Google
mR; fi^t«Difl-«o Lvharth, Craet Fstricio, Canodico Chulsa-
tem ¥ii*o eam tbiglilari to Dernn [Mal«« «c vitae Integ^tate
prMÜli»: tuM in reba« huMant« tranqnOlo« ab omni athbK
tione aiiane ; mmiBi molisato» omnibva eharv , in pätiperea
et egvMs benefico, vitaa ame annotf qalnqaa^iiita ddoa et-
pleti» anbito aupremi ac ineoltabllta fati neceMitate. A. Chrift!
fllDCIX. Die XXV. JanuarQ abrepto, Saxam boc executorea
fidiaaimi pro ornawento baloa loci et exemplo poaterorani
poonernnt. Viator, viaemeinor lellii* noatraeq^ animae pre-
care aalatem.
D. O. M.
680Ac pij8 Manibus. (Inosi ac !\ubilis Stanislai Alamani
filijolim Thoinae Alamaiii, jXi'polis Domini Alamani, a Joanne
8ueciae Ke^e, a Siepliano Hege Oratoris, Dapiferi Lubl.
Capit: Kouae CiuUatis , in Gawronow, Piotrkowlce, Lysz-
kowice Haeredis, egregijs aniini corporisq. dotibus instruc-
tiss: bonorum vsibus, bonoque comniuni iiati, nisi in niediu
virtutUm cursu , in flore aetatis , acuta vi morbi oppressi,
inter rara poenitentiae si|e^na filuin ^loriae Atropospraecidlssut,
pie defuooti. Anno aetatis suae 30. Incarnationia Doauni, 16^1*
Moereiia Coaiunx cum filio.
061 Generosns aeMagnificus D.Petraa a Lipie Lipaki« Am«
plissima in Domo Hrenianiorum natiia cum aetatem primam
optimia artibaa. St ioaigiti virtulum colta inatmctam , Pi^r-
adoleseentiae praetextam. Ad virilem prope togam feliciter
dedatiaaet, E^egiam etiani contra Castra Togata miKtia
Palaeitram «äetaa. In ea se padfieoa nilea ad altiora inRe.
pidblica TraeCanda ne^otia formanaezercaiaa. Brenealninianae
vftae annos , in Patria obeequia pro poaterilatc prorogatnros
Rt vbi auitofl Famillae flplendorea virtutum Titulia immorta-
lea reddidisset. Eheu! Ipsefatalls mortis iota Aetate suae 38i
Aana eKtinoHia. QjaioA mortale babolt» boc loco deu
pMvit
est Ob meiMvkiHr ]laiA»nAlli(i oHM' D. Martini de Oarwo«
lin, Plebani in Jadowniki, Notarfl Renerendlaalmi in Gbrialo
Digitized by Google
m
Patrii et Domini Petri Bpfoo: Orae« Omt Anno Dni. tfit7.
Meiiiia S8. AogMli , hic MpidUM re^ümit In ptot.
Catriiaina alfn« NoMliMima viro , D.PeCro Simon! fti-MS
Moniio, doantifna NoMlilntofaaillia fifanonionun Lucao ortdu
Phiioiophtae «t IMicinao Doelori, Qoi amore alndionun
NntSofeiilHU forafprati«^ Ilaliao« Utopanlae» GaUae, Gar-
innntaa» proptor auani aingnlaroni» wuwnainqiio 4o«lrimun*
apnd plnriMta Dnoos- Ueroaaqno clnnia eititit: praaeipue an«
Um in.Anta Saerae Caosareai>ll4a«latia Rudolph! II. allqaan-
to tempore commoratna, et SereniaaimiuD et taiaiotiaatmttm
SteplMttnmBallioronm, olim Re^e Poknue voeatas, primae
partes inter Phiaicos S« R. M. fideliter e^t. Poat cuiua obi-
tam apud S. Caea. Malest. Iterom aliquot amiia peractis» In
Poloola idtimmu diem claasit III. Nonas Aprilis. Anno Dni.
MDCir. Aetatis vero saae 70. Cai amoris coniui^alis ergo
Nobilis Magdalena Krxyzanowska, Conionx moestissima^ mo-
nnmentnm hoc erig! cvraiiit«
D. O. M*
Piisq. ; Manium exuuUs , Magnifici et Generosi Domini D. 6M
Hieronymi a Czarnca Czarnecki. Hone aetasimpa-
berem Mansuetis primum studijs , Virtuti, Gloriae, Honori,
Nutriiiit siniul ac deuoait» luuenem deinde Auituti in Princi-
pes , Diui Sigismund! hoc nomine III. Poloniaruni Regis Au«
lae demeritum et Nomini , Cum suis post redderet ac quieti
Religionis. Patriae Amicoruni. In paucis cultor maximus. Vi-
vendi legem et mortis Quam natura imposuil cunctis^ Lübens
«xcepit in suo fatu. Anno a Partu Virginis, 1635. Aetatis
9. Calend. Julij.
M«0nif.acGenefosiis Onus. D. Franc! so ns de Wesse-6W
liny filenmen. Melineä. Capitanens* Baro in Hadat, Haerea
li.DembM^, l/ftr CaAolicia«..et Pnidantlsa. Bio PaAro Weaae-
lina,iMigii*.TirtnCaelannisvirOf JSatna. In prima aoUitif IlMre»
vna cum iUo Steph. Battor. Palat Transylv. placens eidem,
reperlt maiorem in rebas bellicis experlentiam , commenda-
tos. Bt paolo- post/ ezortis simnitatis Inter lllos Prlneipe^»
(Stephanum Bi|Üiorenm» et Gasparum Bekessiumy fidellter
Digitized by Google
suo PriiiHpi «dhaetit ; Interim SteplNUiM Bex PolMiae de«
claratnrf ranm Patronam olien» M^itar; cam Rege omnia
pericula pvgnae Qedanen Poloe, Vielikolac. et Pleseva. etre-
mie soperat, mertno flio DD. Gasparo Bekeaaie reUctam Vi-
duam Generoaani DD. Annam Zarkandi, anaa^ Regia uxorem
dach, vineate adhoe Rege per^regio, merito con aea a a Or«
dinem Chiia Polonaa deelaratur , optime tandeni de Repab.
meretar, dam demortai Regia volantatem, qaae ex re BeipaK
erat» Senatoriboa declarat. Meritor non eine OMigM moerore
oiornm, praecipue cbariaaimae Conhigia qaae vt olao tdai
monamenta annia praeatUit» Ita mortao eadem ezloboit: Ob-
dermiait in Domino, Anno Domlni, 150^ JollJ tB* AeUtIa 40*
d86Hieronymo Canaaealo, Mediolanensi Sculptori, peri*
tiAsimo uiro , ingenio versatili , atque industrio , pietate in-
primia , et animi probiUte insigni , die XL Mensis Novemb.
M.D.LXXXII. Ex hamanis erepto , Coniugi ano desideratiaai*
mo amantissimoqae Julia Buzetia, monnmentam hocamoris
ac pietatia ergo non aine laelirymia perpetao earaait.
687 D. M. S. Camillo Mentuaio« IVobili Placentino, Posa-
trfanen. Pauli Quarti Pont: Max. et Sanctae Apostolicae 8e-
dis ad Serenissimum Sigismundum Augustum Poloniae Re-
gem IVuncio: viro integerrimo , et in dirimendis de Religione
controversijs, paceque Ecclesiac instituend. dexterrimo peri-
iissimoque, Domino ac Patri optime merito, familiäres mo-
numentum hoc temporale posuerunt. Vixit annos 68. Menseni
diesq.; 8«. Obijt XVI. Calend. Octob. M DXIII. Non obij in
Patria, verum, abii in Patriam«
assFranciacaa institor claadltar boe tomalo Dinns, Inge-
naaa ac clania, quiq.: Florenaa aatna. Mercatoria Florentini
Nobflia riri, obijt Anno aeUtiaXXX. SalatiaTero»MJD.XXXIlI*
680 In obitam Lacae Modlicki, Ciaia Crao. qai Anno Domini
1661. Febr: IS. aetatia vero aaae Anno JXXX. mortnna eat.
die 6go Modlicias« qui quondam raptaa in altom,
Jaetabar paaalm torbine ftümineq;
8pe vaCQua, tandem laeerati namq. , rndentea»
Mille intendebant damna pericula necem.
Digitized by Google
fS5
Forle minor «jfcnibiis INcphinl ^^nm<'n adoro,
Adferal oppresso, qui miscralus opcm;
Irrita iion passiim freliiiu nu^a vola precesq; '
Duiiuuit |)ürtuui« tu inare quaeAo vale.
Qenerosus Francitcns Chris tu p ii orus OUsewski , 690
Thetünrarij ViseA. filius Aulicns Oubiculi S. R. nuiii pro
▼•to floHciti Pareiitis, virtates Aulae gratas, Propinquis ae-
ceptas, iuuenibüs spectandas e pectore suo, seil virldario
diuina maDU consito^ copiosa scaluriginc in ipso aetaUs llere
promil, spem solaiij allaturus domui^ daobus foneribus, Ma-
tris et sororis afflictae crudelia fata, mali|pia febri obarmata,
inira dies vndecim , annoni agentem SS. Aetati^ Oetob. S3.
die.. Anno D. 1638. extinxerunt.
D. H.
Et Bt perenni Maniom Memoriae. Nobilis ac Generosi, D,691
Martini a Stara Stars Iii: qni pueriliam domi, in*
nentam foris, adolescentiam vtrbbidem non .vulgari Mi-
neroae, obarmaiiit peritia, ut Patriam verus Patriae Civis,
salulari post hac iuaaret consilio« Quamquam nee alteram ei
Votum defnity qao se genuinam pogoacis Aqailae approBasset
prolem immatara Parca probata orbanit» scilicet, dum pios
pulueres Polonae Bellonae sao purpurare sangoine cupUt,
qood feeisset breni. Ni futuro victori gloriosa trbpliaea
inuida fata inuidissent Ehen! virtulis coiues inuidia. Ob^t
Anno Die Marty 94. Aetatis suae la
Hospes. Quis(juis lioc spoclas, Murtalitatis memor, Pios 692
Manes pijs votis pro.scMjiiere. Hoc tuinulo silus cnI Illuslris.
S i g i s in, de D e ni b i ;> ii y I) c m b i n s k i , Velusla Familia,
8ummis in Palria hoiuM ibus , El rebus in U<'publica prae-
clare geslis clarissiiiia orhis. Qui Maiorinu snoruni vesli-
gijs. Et innato viuitlae indoli.s arilure. In allos hunoruni
gradus enili poterat. iVisi anibitiosis votis scg-nem et pla-
cidani vilae Irauiiiiillilalein praelulissel , ((iiain ille rnpide
aniplexus, singulari in Deuiu pielale, in Heges suos tide, in
onuies aequilale, coinitate, benignilale conspicuus ; nec sibi
nec alijs inf»'slus , minima cupidine nunimuni in v ila mali ex-
pertUA« in offeuMO cuisu ad praecipileiii senectiitem produxit
15
Digitized by Google
Ita anni« plenus pwcepto inanper ex generoaa prole aoa io-
genli aolatio, miti morte natarae concessit. Cniaa exoniaa
moealiaaimi filü hoc loco honorifice composnemiit » et hoc
aaae pietatia monumentiim extuleriint. Vixit annoa 80. Obgt
1^. rebr« Anoo 1633.
098 Conditar hoc tumolo Galat Be^ina Salom^e»
Gloria Sarmatici Pannoniciq. aoU.
Faelix, quae poluit gestis aequare Bealos,
El prucul liuiiianas despicero illecebras.
Et quae virgineuiii seruauit casla pudorein,
IVupta licet fueril Patre vulciile viro.
Clara igitur viuens , eliani clarissinui postquam
Aligerum mens est associala l»uris.
Mira ferunt , sed vera , Oleum fluxisse salubre.
Corpore de caslo coipora vluilicaiis.
Fortunate lapis, tumoloq bcaliur omni.
Tu te^ia in terris, si quid honoris erat.
6MGenerosu ac Mag^nificu Dumino D. Christophoro de
Bebel no Goslawski, Capil. üendzinen. Qui veram
pietate, facta et opera Christiana feruenler exercendo amo-
rem in Patriam, varijs praeliis contra Turcam strenue mi-
litando. Justitiam Jus cuique suum citra omnem respectum
tribuendo, ad exeniplum usque in scse exprimens, i'atriae
gratus, Amicis cbarus, nemini per totam vitam muleslus,
Religiosis ac eg'enis commemorandus , vxori moestissimae,
ac g'enerosae pruli, et incl)tac peruetustaeque Familiae desi-
deratissimus, prope sexa^enarius, ab h.ic murtali ad inimor-
talem vitam commig^rauit. Die 27. Martij , Anno .M.DC.XLl.
O hone Viator bonis aelernam quiotem apprecare.
6B6Nobilia ac Generoava Adamua Alexander Jodlowaki
ioatamm causarum propugnator et arbiter eg^reg^ius, dum
iniarioaa aduersariorü impetitiooe litem non qQaeaitam in*
uenit, ▼itam araisit. Qui cam exbaoato pecnlio» el effüao
pretio pretioa: Magnomm Viromm Reg. e TulUano reca-
perare poaaet libertalem, in praecipiti caaa perfonctom, et
vitae inuenit occasum Victuraa» niai rabidom Uaoreiu ge-
Digitized by Google
m
neroaa anitni .forlitudine vincere maluis.set, mortem y •tiani
qaam dedecus pati paratior, quia plus bouaiu faniam, quam
vitaiii pensaait, si deliclum aliqaot foerit viuent», saltem
inimici pareite sepulto, quo post fatum, et vM maneat»
mortalibus scire neuatiiin est. Ohijt religose oontritu.s, Ae*
tatia auae XXXll. Die VII. Juiy , Addo M.D.CXLL
Hespes. Surteiii hiinianain nn'rare. Generosus ^) t a ii i s 1 a ii s 696
a W i s n i u w W i s n i o w s k i , iion deg^eiier a virliilibiis
Maiüriiin laboruin inilitariiiiii , etc. ^'am in Iiun«^aria Kii-
dolphi II. Caesaris, contra Tiircas ad Sig^etuin miles, salis
strenue se gessit. In Valacliia praelio contra Hosuanuni
Transyluaniae Vrlncipein, Duo»; Ma^no illo Joanne Polocio
interfuit. Donii pietateni cr^a Deuni , constantiam in ami-
cilia Semper coluit, quem inuida mors de Patria Amicis opli-
me aieriüa, Annum ageuteiu sexagetfiinuiu lertiuin, opprimit.
D. 0. M.
Pyaque Cineribua, Bfobilis ao Creneroai Domini, D. Ni-007
colai de Mielec Mielecki cnlns infantiam ad nor-
mam Maioram edocanit pietas; adolescentiam ana innntri-
uit inaUtutioDe, sapientia: virom in eaatris Caeaaria Cae-
corae Chocirniqne coDlra fidei hoatea oatendit prndeDtiat et
fortitiido Ciuem Patriae : amor in Deum , pletaa in Patriam
obaernantia in prupinguos, eandor in'Amicoa benenolentia in
anbditos, liberalitaa in egenoa» modeatia in omnea probanil;
ita, Yt aeternnm vioeret, aeternoa aapirana trimnphoa. Tan-
dem cnm non aatia aetati , Patriae amida» aed aatia Tirtati
famae» gloriae, Nobilitati» in Sago et Toga visiaaet viaere
lerria; vt Tineret coelo, deaQt Anno Hominla Dei, 164iO.
6. Augnati. Aetatia anae 43. Uaee Coningi dilectlaa. moeatiaa.
Conionx Sophia de Golncliow Mieleduu
llluslri ac Magnifico D. Stanialao de Dembiany Dem-aM
binski, Aulici 8. R. M^jeat qui Stirpe antiqaitate ac me-
riUa eminens ad summa quaeque natus, pneritiam e Schola
anbito in militaribas exerdtijs in Uuugaria exegit; inde
omnem aetalis vigorem pro aalate Patriae in bellis formido-
losis: in Podolia contra Scy Ibas perennes hoatea» etMoschoa
perduellea, niilitia vaqne adeo atrenana^ vt praeter inuictum
IS»
Digitized by Google
228
anlmi robar In hosles, Castrormti amor. Ac Dnenm belli de-
lieiaa« haberetnr. Deniiim aeuo inclioante omni fortuna sn-
perior , ita prluatus vlxli, nt anae domna primariae Nobiltta-
tla de Repab. RaUocininm esset, Ciuis in Patriae bonam
cordati exemplar, sui sangntnis in omni re certom asylnm^
Amicoram non focatum solatium, liospitalitia liberale diner^
sorium olim Dnci de Zbarasa Castell. Cracouien. OH pm-
dentiae. ocello , passiinque Kegni Proceribna poliUae oorca-
lam, virfs, culus pretinm carendo melina omnea dignoici-
mos. Exceasit, mallos morbos annia animose in lecto per-
ferens. Aetati« 63. Die 9D. Oetob. Anno Aeternnm
Lector qnietem Uli apprecare.
VI.
(Kosciol S. Anny.)
9t6^ in ^^Infan^ ht$ 15. ^^^r^uttberte^ flonb an biefcr
^itUt eine Ittrcl^e ber |, 9[tma, ICterer Stiftung , mt^t in ben
S^imn M 3« 1407 abbratmee. Dhigosi X. p. 186, tmb
M. Bielaki in feinem 365. Briefe ^eben i»en btefen Unruhen,
in benen ba9 Bett eine gro^e SH^en^e i^uben, mlä)t rm bte iHir«
^e htt ^» 9fmta (entm toolnten, ctmotbete, wobei 9»^ me^me
abbromitett, nS^ne SmU*
900 ^ bet ndml{<$en Steife mürbe nun im 17. ^a^rbunberte
eine neue StM^t erbaut, bie für bie afabemifd^e :3ußenb , bamit
fte barin bem 9otte9bienfle beimol^ne, beftimmt war. SDie (Sin«
(unfte ber Qlfabemie, Senate unb Beitrdge älterer ^ofefforeit;
in^befanbere )iber bie dropmüt^i^en 0)>enbett bei Ä^ntfiS Jo-
hann IIL nnb t»ieler iSbtUi M Sanbel fleKteit bie n6t(i«
gen €$ttmmen )»m Statte ber Atrd^e bei^ beffeii Qrunbfleitt im.
^a^xe 1689 Johann Malachowski, SStfc^of wn itrafan legte*
9rm $ofe bei itronmarfc^allS ^urflten Stanislaus Lubomirski,
Ufanh ein ber Sau« nnb SKaterfunfl funbiger SRonn 9ta*
menl lijrlmann, ber beit 9labemi(em ben $(a» ber Üirc^e bei
Digitized by
*
ben fie bal^n Mx^vctvx, baf bie StxxÜ^t ^e^nltc^reit mit jener
M ^. ^nbrea« d«lU Talle in Slom eYl^ielt»
IDer ^rd^ttef t mar Frans Solari (a fiindamentis usque ad
tectnm architeetoa ; BncbowakI Sog. 1. eCtcratii? 9lr. 1«.)* ^Vfft<i^
unb Seituttg be« SaueS f^^tte ber ®eifllt($e Sebastian P^raki,
^ofeffov ber JKrafouer ^trabemie. SDaS Saumateriale n^itrbe ait9
ber Umgegenb S^^tavM beiaefd^afft. ®o eob ben »eif en SD^atmor ,b(e
^egenb »on Skaly, ben grauen jene «on j ^ f^^warien
jene «on D^bnik, ben rotten Cb^cin; <9i|>8 braute man aud
Tonie unb Koniusa; bie jDuabem jur Au|)4»el nnb )u ben
(en ber 9a9abe ber Stxt^Zf von Pincaow, nnb bie gro»
fett ^<(e )tt ben @Men nnb t^ren ^tebeftalen q^ben an^
Myalenice j^erBeigeffi^rt'
lOaS jDad^ biefer ftird^e wie and^ t|re 5bM»)>eI ifl mit ^9<tt
^ferMed^ debe<ft, an^ einem Beitrag be8 jtrAfaner WabemiCer9 An>
' dreaaKrnpecki; bie beiben %^im )tt Beiben leiten ber SSorber^
fronte ber ^ird^, ftnb ani^ mit S3Ied^ auf iKoflen M 5(r* %(ab*
Job« Bygalski gebedPt. ben Snfd^viften biefer Sk^t erhellet
bief. jDenfOtarmorboben fieg Adam Styrkow8M«9)^oi»ft biefer S&t*
(^e (geft. 1714) (egem SDie duf ere Sierti(|fett ber Atrd^e entf|)rid^t
»oKfommen ber innem. S&olbung nnb SBdnbe finb fd^5n »ergo!«
bet nnb mit 9RaIereien t»on ber ^b Carl Dankwart's vx%
9ii)fa, bann mit att^gejeid^neter ®i|>9flttccatttr »on B^tbaaar
Fontana att9 C^mo, gef^mddPt.
9n|er bem ^od^attar , auf Stt^tn M 9tie|ler0 Christoph TO3
SowinskI etbattt, ttub ben ein f^^ne^ ®emd(be i»on Geor^ Blon«
terus , «Hofmaler Johann III., bie 9[nna »orfleVenb , fd^mildK,
bejinben T^d^ bafelbfi nod^ 9 9(Itdre. SDer fd(5nfle batton fle^t
in ber itaj^eHe beS l^it 3^)|attne9 Canüns, 1^* ber S^eolo«
gie nnb ^rofeffor ber itrofaner 9Iftibemie (gefl* 1473)* SDer
2eib biefe^ fettigen m^t in einem SD^armorfarge , in ben er 1637
gelegt morben. SSier ®efia(ten in aVabemifd^er Xrad^t, nnb bie
ttier bamaligen garultdten ber 3:§eotogie, 8)tebi|in, 4p|i(ofo^^ie
nnb üflronomie ttorfleVenb, tragen i^n auf i^en ^M^ttem* ^
ben Letten befinben ftd^i 4 f)>ira(fMge ^dnlett an« meifem )tt
@robsi«fo gehauenem Ötermor, jebe and einem einaige« ^tfidPe
an 14 (älen ^oc^, wn befonberer ©t^onjeit, eine Weit be«
SBitb^ner« Job. LIsskiewics. SDer jlra(atter fBiff^of Kasimir
830
Jfciibienski lte( biefem «^eUtgen ba9 ^enfmal auf eigene Sttftm
fe^en. (Patelski Pia ^ratitado etc. 3. 1767 4 ).
704 @e^en8mertj ifl ferner htt Htttav in ber 9Rarienfaj)eIlc mit
feinen jwet ©Men in SRofatF geatBeitet. 9Cuf bem ^lltav be^ f),
^taniUaw^ ifi ein ®em&(be i»on Paul Pa^ani , au§ bem ^tantme
ber SOiailanbcr gamilie Valsoldo.
706 3» neuerer ^tit crft würbe bafe(bf( ha% 5(nbenFen be§ un?
fterbUd^en Nicolans Kopernik, Se^rerÄ an ber ÄraPauer ^Cfa«
bemie, burd^ ein 25enPmal ijeebrt, ba8 t^m ber ^ro^ft ber Ära*
fauer Äot^cbrate Sebastian Sierakon^ski auÖ eigenem 'Eintriebe
unb ouf eigene Soften im 3- 1823 fe|cn ließ. J^a^fctbe fttU vom
.^ocf)attar Un!8, ftettt bie SKufe ber ?tflronomie Urania ^or, une
fie bie ©(^(dfen biefcS großen SleformatorÖ ber Sföi)Ten]'d;aft um^
Pranst. X)ie ^nfc^rift bilbet ben J8er« au« bem ©uc^ ^ofuaX. 12;
706 „Sia sol ne moveare welchen er jur 2Öa^rf»cit gcmacfit. X^te
tarne ber Urania unb ba8 SSruf^bilb Kopernik's cjo§ Anton Ar-
kusinski, ^^gie^er in Ärafau im ij. 1823, au^ einer ?[^ifc6ung t>cn
$8{ei «nb 3'""^ ^^^^ «w^ bie 'Jlnfang^gniube biefer S(m]t
gefannt ^u baben.
IT^ie an ben SßSanben biefer 5\tr d>c iHfiubtirfien^T^enFmafer finb
meiftent' (Srabc:?j^nfri>rtften auf ^Vcfeffcrcn ber .^rafauer "iJlfabemie.
707 rubere STetaile über biefe Äircbe enthalt ba§ in ber bie^
fem SSSerPe augcfd; [offenen 2iteratur4leberfid;t unter ^Iv. 15 aii^c-
führte SBcrP.
SDie in biefer ^ird;e vorfcmmenben ©rabe^^^^uf(§riften finbj
Epitaphium Jesa Chriati Dei Maximi« Regia Regqm
iDCljrti.
706 Me genuit Mater sine Patre, Pater sine Matre»
Mater erat nalli cognita Virgo, Tiro.
Principiam imUmn , nnlloa mihi finia liabetnr
Principium noni, dqdc quoque finis adeat*
Mortuaa hie iaeeo, tenet hoc mea membra aepalebram ,
Non tameo incliMam me tenet iate lapia.
Nam Tino qnamvia dura aim morte peremptaa ,
Mora mea , mors mortia , mortaa vita valet.
Die Parasceues exliibitnm in Ecclesia Colleg. 8. Annae, a
Pelro Mucbarski Medicinae Doct. et Professore Acade-
luiae Crac.
Digitized by Google
SSI
D. O. M.
V. 1>. Sebasliano Gawluwicki Lclouien. Artiuin Baccalau- 700
reo, IVepoli ex sorore KeiMTcndi Doinini Danielis Sigonij,
Cufltodi» 8. Floriani, S. Th Profrss. Licentiati, Adolescenli
bonae spei, optiinis nnturao dutibus et moribas ornalo» Aaun-
calas el frater Albertus fratri desideratiss. perpetnl amoris
' monumentiim posuit, ex humanis 3. Decembris erepto» Anno
D» M.DC.XVU. aelalis 20. anno. Requioscat in paee«
Joanni d»* Hithi zankow , viro lionesto , niodcsto, officioso, 7iO
Dispensatori rolIe«rij Maioris \LVI, Annis hene nierito,
ideoqui' Praebendai io Saerlli 8an(Moruni P«'(ii et Pauli Apo-
stolorum in Cerdonia. Anno Doniini M.D.LXW Ilf. die X. Ja-
niiarij, aetati» vero ipsius anno J^XX. ex phlisi febri Paralysi
ex conliniiis solieitudinibns contraclis defunoto. Kxecutores
Testamenli heri F. Hequiescat in pace. Amen.
M. Stanislao Ostrowski» CoUegij Minoris CoUegae, publieoni
in Academia Crae. Eloquentiae Professor! Clarissimo, pietate,
modestia, caeterisq.; virtutibus ornatissimo, ex Incnbratio-
nibus assidnis ad promouenda publice et prinatim liberalia
stodia febri acntissima. Anno D. H.D.LXXVII. die DL April.
Aetatis antem ipsius XXVI» extincto Patron! Cllenti deside-
ratissimo Amiei Socio Cbarissimo Studiosi Praeceptori fide-
lisaimo» moerentes posuemnt,
D. O. M.
Sta Viator« et imaginem veri Peripatetici contemplare. M.719
Joannes Erosdus, 8. Theol* et Med. Doctor ac Professor»
d ar: Can. Stasouien. Miedzirecen. Praepoaitus,vnivers. Slo»
dy Generalis Uector te vocat. Huic Academia Cracovien.
post Laureas, primum Ordinariani Astrolog* et Tilician*
Eloquent. Profess. detulit, et injCoUeg. Malus adscito, Cano-
nicatum Ecclesiae hujns» et 8. Floriani oontutit, at gratos be-
neficiorum ille vt Europae Malbemat. Princeps non scriptis
tantum suis ornauit^ vel defendit Matrem; sed quidquid extra
collegii (Patriae et B. Joannis Cantij menior Canonizationis)
tolom in sinn einsdem vna cum exuuijs suis deposuit. Obijt
praesenlandiis Suprcmo Tribunali, ipso Praesentationis B. M.
Virg. die XXI. iVouemb. Anno Domini M.DC.LiI. aetatis LXXI.
Digitized by Google
S32
Kid Olli.
713 ►Si.slc Vialur, Kxcubaiil liir lu«»:(*nles Miisa«*, Uraiae. Lalo-
miae, Sai iiialii'ati. Breui hoc ►Sari'o|»liag^o coiidunlur, Mathu-
sis , Püi'si.s, Pliilusopliia, Mcdieiiia, Prubilas, Fideset Theo-
lü^ia. Joannes liroseiii« rcii-elouieiisi«, Canoniens Craeuuien-
sis , El in V^niiiersilale «aerae pa<;inae, iiilerpres, Paler oin-
niiiin Antiquitaluni« iiiiiida niorte inlerceptiis, Polonis iiiu-
nuiiiüiiluiM. Acadeinici.s siii desideriuiii reliquit. Anno Chrisli
165!^- Aetalis üuac 70. S. 8.
1). O. M.
714 Adniodiiiii Keuei endo M. Jaeobo Pioli-owieki, N. Tlieologla«
Doelori i"l Professori , Canoiiicu 8. Fluriaiii , Deeanu Oin-
niuiii Hanetoi tiin, Praeposilo Hieeensi : iiiüruiii ^rauilale, cru-
ditiuriis el eluqueiiliae , praeserllin saei ae ^luria eeleberriiiio,
iuiientiitiN , ac Magiialuiii liiiui-uiii Praeecptori felici, magno
• uiiiniiiiii desiderio eiepto. el hie luiniilato, Amici moesli po-
suerunl. Vixil Aiinos Li. Moi-ttius Anno Dominik MDCXL.
Die Wl. Martij.
TlSJeaam Christaiii fnlura« viu« Aathorem expectui«, M. Mar-
tinas Gilewski, B. Theologiae Doclor, 8. Sedis Apostolica«
Pr#thonotarias, Eeclesiae huius X. Annis Decanos, et post
Coneionator,tandeiii Eicclesiae 8. Florian! Decaous« Sepulcliruni
in Sacello liac dote facta sibe viuens posuit^ parauit, constru-
xit Moritur Anno D. IIOCXXX. Aetatis LXVl.
Viuite, qui le^ilis, coelestia quaerile, nostra haec — In ci-
neres tandeni ^loria tota redtt.
VMHonestae Blixabetliae Faarbachownae, Vxori legitimae. Ho*
nestasFraneiscas Kiys, moestas posuit. Migraatt 1963. Apri-
lis f 8. Vixit annos circiter 40. FiUos 8. filias 6. reliquit
Ad Vxoreni.
Cüniuge, le viua qiiis nie felieior, et nie
Quls magis orbalns le murienle, dolet.
»Sanelae pudor^ saxoq. labrniu taeilnrnius oiiuü,
Oeeidis illu doniii.s lon;ta rnina !nae.
Kvgo niea ob laehrynias nnn(|uatii sieeabiliir V raa«
ftjüd SüUiper flectel «^^dcra »uiuina libi.
Digitized by Google
D. O. M.
Joannes Ui luuianus V^ aczlawowicz, .1. V. D. vA Trofossor in 717
At'adeniia Crac. Caiiuii. »Scndumirien. Eci'lesiaruni 8. Annae
el Slobnicen. Pra«?püsiliis , f'\lt;raruni Arademiarum nutilia
celcbris. Domeslica«; vilac ])rübilat»;, cl Pi'ofessionis in Aca-
dcniia faelieilatC; faina ingonij, etiani Principibuü conimenda-
tus: apud Si^isnuindum Ill.Poloniae et Succiae Kegeni Decre-
. turuiii IVolarius, NertiniNsimoque Vladislau IV. carus ; a cuius
eleotiune dum mcritoruni suuruni praemiiim praeslulatiir, su-
premi arbitriu Inipuratoris perpetutini, pro temporali habiturus,
hinc euucatur, inag^no suurum et Acadeniiae desidcrio: qui ila
vixit, vi niinquani mori dignufl esset, ita mortuus vt nunquain
viuerein ore honiinum, in existimatione erudilioruni, desiual.
Quisquis es. Ei, qui praeeiarc faclis aeternam sibi apudho-
luines quaesiuit memuriam , Vilani tnimortalem apud Deuni
apprecare. Vixil Annos Mui-iuus Anno D. MDCXXX.
Die XVI. üclob.
D. O. M.
Alberto Miley llokitnensi , Arliuin Ma^^istro , et Philoso- 718
phiae Doclori , In Aeademia Cracouiensi Collegae Maiori,
Aslrolog^o Ordinario eeleberrinio , Viro vita et nioribus Phi-
losupliü. In pauperes pietate insigni, Laboribus in erudlenda
iuuenlute infraeto, Omnibus prodesse, nomini nocere cu-
pienti, Exeeutores et Amiei, Confratri et Amico posuerunt.
Obijt Anno Dotiiini 1616. Die vero 10- Kebr. aetatis suae
tö. Aniici urenl pro morluu, Iniinici parcaiit «opoUo.
M. Anselmo Bozeiieiniu, Culle^ij Maiorts Collegae, Hegi» 719
. in Aoademia Cracouien. Pbilosupbiae Professori, Canoilico
huiuH Eccleaiae dignissimo. Viro pielate insigni» Moriini co«
niitate claro, Neiiiini moleato, de omnibus bene merito, Cae-
terisqae virtatibns atqoe eruditionu optime urnato. Ex labo-
riboa aaaiduia labe conlracta. Anno D. 1561. Junij S. Aeta-
tia vero auae 40* mortuo. Bxeeatorea «tqu« Confratroa tmk
moerentea poaoernnt. Mortaua mundo, viuil Deo.
Digitized by Google
rao Paulo HadoMeuio filio. G. D. Georgins Radoraewski Bpxa
Succamerariii« Terrae Vielunenais Moestna poauit.
Paule deliciac breues tnoriiin,
Et fcssi Patris Optimum leuamen.
Heu cito superos adis Quirite«,
Vix trinis Irieleribu.s peraclis.
Quid fles talia , nil fleas Viator,
Passim uior.s violenla cuncla (ollit*
Lon^a nec Priami putanda vita^
Nam non viuero, sed bonum esse vita est.
\i\it Annos IX. Mensis 4. Obijt Aniio D. MDLXXX.
D. O. M.
TSIM« Georgiua Golinaki, Cnatoa Bccleaiae Opatonien. In Aca-
demia Cracouien. profeaaione ordinariua Orator. Vita integer
Philoaophna vbique probatua« Hic quieacit. Homo officio Pro-
feaaorio inaictna^ Paoperum supra fortanam nutritor. Faelix
Nobilitatia in Academia Crac. et Poananien. educator. Btiam
Illuatr. D. Dominici Ducia in Zaalaw fidelia Praeeepior« Sed
dain Philoaophicam vmbram: inaueto Aulae aplendori inoilua
permntaly Et a« mnltuni atterit, Vt Principi et Aulae» Fide^
Olfieio» exemplo, proait plnrimum. Ante aetatam omniom
dolore* qui de omnibua meraitj occumbtt Aquo Dominik
163t die fS. Octobria. AeUtia auae XXXVaL
722 l)»*posilum JoaFinis Cantii Theolüti;;iaf Docloris, Quem in
Beatorum numerum rrlatum, El vita sanctissime acta, Et tot
posl luorteui edita iniracula Testantur. 8atis colueris, si
fueris imitatu».
D, ü. M.
723 Fidei et concordiae eoniuofalis , Consorti 8uae, defunctae Ca-
Iharinae , cum qua 18. Annos sine quaerela exegit. 8eba.stia-
nus Zielogorski , Dueillorum Palatin. Cracouien. Exactor
quod in animo perpetuo tuetur , etiam hoc ioco , vbi deposita
qaieacit, inaculpi feeit monumcntunt. Vixil annoa 53« uiortua
di. Aug. Annu Dni. 16;^^.
Digitized by Google
235
Hie fwqiie MattldM Coritoniii« JHe quiescit, 724
Quem Craco: peperit Plocia clara pium.
Hac Collen fUt mafor facnndaa in vrbe,
Interprea sensas Philoaophia Ini.
Canonicas sacra veoerando« in hac erat aede,
Quam cum prole aua Diua triformis habet.
Extra Diuini Praeco pomaeria Verbi«
In Confeaaoria aedibua auriferi.
Inte^ram duxit Paphio sine Crimine vitam,
Famae j^loriolae laudls honoris ainans.
Obijl Aniiü Domini. M.D.LXMI. Die XVIII. May, aeUtia
tmsm XL.
D. 0. H.
Valate mundi mella feile plnenUa, 725
Valete apea, metua, t>ranni coniuges^
0 Uta Vita melle ain« feile inebriana,
O vita Titae Oceanna, 6 Deua meua!
Venite pro hac vita ferendae omnea eraeea,
Aue alma mors, vitae obstetrix ac laua.
Laurentius Sinicszkuwic M. Ii. P. Ipse sibi viuens fecit.
Obijl Anno Doinijn M.DC.XLVI. Di.- W. Mensis «epUm-
bi-is actatis suae LVI. Morilure ora pro niortuo.
D. O. M.
M. Simoni Haliclo Pilzncn. Eedesiae 8. Florian! Cano-726
nico. Eloquentiae TIliciano Professor! primo. Viro cum in
omni vita probo, tiiodestoq.; tum in Sacerdotio spectatae
pietatis, vt non amplius mm hominibus, .sed cum Deo vl-
iieret , quem caste ue sancle coluit quotidiano altaris Sacri-
iicio, vsu orationis, iu^i meditatione rernm coelestium« cum
maneipatione corporis .seruitio Dfaino vi^ilijs ConcionibuSy
quinque dierum llebdomadis ieiunio, perpetua vini abslinen-
tia, aliisque asperitatibus secretioribus , qui ita in se auste-
rus, nihiluniinus in alius suauitatem humanitatfs retlnuit»
benigne faciens , aul upcra indigentibus , aut pecunia plus
qiiotannis de cerisu professioni.s, quo unico erat contentua«
in pauperuni vsus quam in suos conferens, mirum opus, et
quidquid in prcliu iiabut vulgus contemptor; moriena acta-
Digitized by Google
236
tii XLIX. Anno Corpiif hie luMmfa tatolao CMunendanit
Patron! Acadomiae, qiem in vita inttatm est, et coluit.
Anno Domini, MJDCXXV« Mihne JnnQ.
9i7 Hac iacet ille Talcntinus Lazonius Vrna,
In^enij ut riionirn dolibus «ig^re^iu.s.
Hic oiiines veri numerus iiiiplebat aniici,
IVon hoininuni, noii iiic tcmpuris luiius erat.
Vnuin peccavil .siibilu, el (juod pest»? recessit,
Funcris liunr illi fata dedere iiiüdurn.
Hostifl el luiiiianae dum vuU existere e mortis.
Mors metiieiifi iiumiiiem sustulit eece prior.
Vitam iji^itur viues expelendam funeris» ad quam
I nubi» bonus, i Coelitihus melior.
Aelatis 50. Anno Doiuiui, 1602.
928 M. JNicolao a Szadek, Tlieulogiae in Academia Crac. Doctori
digniaa. Et Prufessuri fidelissinio. £cd«aiae Cathedralia Cra-
couien. Canonico. Sinceritate in umnes studio bene merendi
in ain^ulos clariss. Pacis et Cuncordiae inier fratrea aolici«
tatori diligentiaa. Viro qui etiam post aiirum non abijt, nee
sperauit in thesauris pecunlae, Omnibus egenia et popiilla
desideratissimo. Anno Actatis suae 76. ab incarnatione an«
tem Domini, 156). Decemb. 24. aub picto hoc Sarcophago
tumnlato^ pro ornatu Tempil et exemplo poateromm Execn-
torea poanernnt.
729 Hoc momuBento clanditnr, Vrbi, doctia, et bonia omnibua
deaideratiaaimoa, Fraaeiacua Caeaarina Typograpbua Regina
et Cinia Cracovienaia. Ob anaa aoimi dotea, aingnlarem^e
hnmanitatem, prndentiam, Atque acientinm linguamm exo-
tiearnm Amieia, Proeeriboaque viria earna. Oauiibna in nu*
meribna magna aemper cum integritate. Et indnatriae laude
veraatns , Qui Memor anpremi illiua diei , Quo reniniacena
hnmanum geirua, Aeternaa, aen praemiernm, aea poenarum
aedea, Vt enlnsqne meritnm Aierit, Jodide Dei eat acceptu-
mm. Hoc loco condi, et lapide le^i joaait. Anno a^ Örtn
ChriaU mt. a 8.
Digitized by Google
237
Bidem.
D. 0* M. Bxoptttum boai« «kiatl Jididf adnentmn BxpBettn«
FrameiscDs Caaiiriiw 8. H. M. et Ahnae Aead. Crac. Typo-
graphna. Qai Ba fnit in Denm pietate« vt aaUae relifionls
Chriatianae vinam esprimeret exemptarj Bo<animi «ndore»
▼t nnHan cordia et liai^ae, oria et peetoria cernerea diaai-
dinm. Ba in rebqa gerendia dexteritate, vt aamnia quitmaque
et pradentiaainiia in Regno Beaatoribaa et Bpiaeepia, An-
dreae Upaki, Jacobo Zadnik Crac: et Pavla Piaaeoi^i Frae-
mial. cania eaaet ae fomiliaria. Ba lingoaratti eiterarnmqae
nationnm notitia , vt camea peregrinationia primo Pelietani
Wolanowaki, Bqnitia Aurati Hellten. Commendatoria* Paanan.
Secnndo Illaatriaa. Dominid Dneia in Zaalaw. Terlio Andreae
Lipaki Bpiacopi Craconien. in Italiam Germaniamqne accer-
aeretnr. Cum Longioria vitae ape uxorem, lllioa nee nan
Ainieaa aelatnr, Virtntum praemium acceptuma ab eo, qnl
eat retrlbutio Juatarum, ▼ocatnr* Anna Jubilei* Ifagni«
IIDCU. Die Sacra S. Aug. Aetatia auae LXVU. Vt qui
vinena totam laeaaaet» Doetia ae Dactoribua operam» mar*
tuna a Dootore Bccleaiae laurean pranaaturna caeleataiB prae*
aentaratur. Caninnx maeata cum filUa, et ▼nica flüa» boc
vHinnm amaria auf poauit autoramantnm.
U. 0. M.
Martinus Gilcvvski DeraniLs Adaimis Opatuuiiis Canoiiicus 731
Ecdeaiae huius niemures murialitatis suae posueruiit. Aano
Dominik M.DC.VIIi.
D. O« H.
' A. R« D. Adanraa Opatcuiua Sacrae Theologiae Daetcrnt
et Profaaaor« Canonicua Craeanienaia.* Vir aanetfmania vi*
tae*et ernditiane'tnaignia» panperam alendarum et Yeatien-
damm * ac -axemplum nieniaraiidua , de omnibua meritiaai-
mua.' Aeademiani per 90 annca. auia lalKHribua ita iunitf ut
«tiam acriptia varqa, et in Bi Thamam Oanimentar(|a edttia
iUuatraret. Non modida- iik Bcdeaia et Academiar labaribna
fractua iuata aetate languena, magno Academiae dolore ex-
ceadt. Anno Domini 16^7. Noueml^, ^* aetatia vere anacf 73.
' et bic anbtua Ambonam , quem aibi viuena locum deleglt»
Quieacit.
Digitized by Google
«8
t
D. O. M.
788 Adm. ReiierenduA D. Jacobus Vitellius 8acrae Theol. Da-
ctor et Professor CaBonieuf Cracouiensis. Vir probitate
mansuetudüie, candor«; praeclarus, Sacerdus vHae 8an-
dimonia ao pictate probatus» Professor soientiarum , elo-
qaentiae eruditionis Uoquarum peritia inaignis« dm» fide et
opera , Rector aeqitate ac iustitia bono communi fonendo na-
tU8, Praeceptor formandae Ma^atam prolis in Reg-no cele-
berrirouSy Panperam atudiosorumque Oratorij pietalis et
Scholarom priaatarnin Pronisor vigilantisa. Procancellarius.
Dum Laureas conferre parat, ad coronani immortalitalis
enocatiis Uic quiescit. 4nno Doniini, M.DC.XLIIX. Die XXVI.
April, aetatis soae LXII.
D. O. M.
734 M. Melchiori Porembio. 8. Theol. Baccalaureo, et Profas«.
Eooleaiae fik Aimae inprimis Canonico Concionatori, po-
Btea Decano, tandem ficcleaiae 8. Florian! Canonico, in
floronti . aoa aetate Professione PhUoaophiae celeberrimo in
Coliefio Colnenal, et Labranaciano» tandem in Academia
Zanascensi et Craoouienai; viro in omni vita probe, mode-
sto, mire candido, et nemini vnqaam moleato. Qai Annum
aetatifl ageni Llll. Mortuna II. Decembris. Anno Domini,
M.DC.XXXIX. Hie post tenebraa lacem expectat.
D. O. M.
785 Adm. Rndus P. Matthias Blosius Sacrae Theologiae Do-
etor et Professor, Ad 8* l^lorianum Decanus. Vir aetate
grandaeuus, moribus grauis, pielate singularis , consiietu-
dinum Academicarum vti Patur suo tempore Senior obser«
• uantissimus» laboris in Academia, statione, caltor tarn tenax,
.vt mors enm non alibi, quam in Cathedra inque media lecti*
one comprehenderit, solitudinis suo aeuo caeleris amantior»
ad enm, qui ab aeterno mininic sulus est, laetus et protnptns
migrauit. Anno Domini, M.DC«XLVI. aetatis 7Ö.
736 Magister Albertus Sierpscius, Sacrae Tliculogiue Seiilenlia-
. rius, Romac aulem Doctor, Collcga minor. Vir pacis cupi-
dus, Professor laboriosus, Sacerdos pius. Cum viribus la-
Digitized by Google
1^
bore ezactis. Labores anfmi exaggerane» Ad mortem se eom-
parat. Ad extremam seneetam appnüt» ac liberalitatem In Bo-
eleaiam, in Monasteria in Aeademiam, in suos teataloa, ex«
cessit Anno Domini, 1680. Die 5. Jolij, aetatia 71t,
D. O. M.
Uieronyme Gorecki, J. V. D. et Professor!, Eccleaiae Col- 737
legiatae 8. Annae Prae[K>8ito.
Hie ille tomnlatna iacet Chireoias
Qui Pastor auxit hanc bonis Ecclesiam
Professor exornaoit Almani Academiam
IVec nomen knie frnslra datnm est Hierony:
Qnem docta stupuit Jurisperitnm Italia«
Nunc deflet oraeulnm snnm Magna Leehia.
Lugent Patronum omnes Propingni et Pauperes
Heu non snorum sed sua magls die.
Ad latus 8üpulchri Beati Cantij, Expcclat aduenlom Domint
Orelur piu illo.
Reuerendo Venceslao Basenio de Maloniesicse, Collegae Ma-938
iori, S. Tb. Baceälaureo, S. Floriani Canonico, Paroebo Rn-
dauiae,\iro pio erudito, pacificoqae, laboribas multis 'in
Academia hac Celeberrima summo cnm fraetn docendo , pu*
blice le^endo, disputando, praedicando susceptis, praemia a
Domino praeceptarus aeterna» migraoit ex bac vita. 3. Ka-
iend. Juiy. Anno Domini 15^, aetatis snae 88.
(Koöciol: S. VVojcieclia.)
UeBer M «Iter biefe« Äirdjleiti«, ba« mitten auf bem
ma^le^t fkt^t, Wreibt Dhigosa t. II. p. 116: „2m Satire 995
traf Adalbert, S^ifd^of t>on in ^olen ein. SBon Si^oie unb
®eifWtd>feit mit %mt>tn mh ^ixifi^Uit em^jfanjen, loeweilte er
Digitized by Google
«ttiige 3ei( in Krttlmi^ niib (ide auf hm fRinge *) nmUt gvo«
§em 3u(auf be^ fßtlUt9, ht b6^mifc^er «on htn ^oUn too^l«
«erffanbener ^)>rac^e , ^rebigten. X)iefer ^eifi^e SÜ^oim (at bitr<l^
biefe a)}oftoUf(^e ^enbun^ , wie burc^ fein tu^enb^af ted Srben bei
bcti SSetoo^nent ^rafau9 ein fold^eS 9(nbeiileti (ititterlaffen , bap
fie nad^ beffen ru$mt>ottem SRatti^rt^um an bcm httt, n)o^in er
bie }um d^riflli^en <S(auBen UtUttutmn §itm Vn^jiren ber ^re«
bieten \6)x(ttt, }u beffen QCnbcitfttt tine Stix^t erbauten^ m\6)t
hi9 )um heutigen %a%t bie fromme (Erinnerung ber $o(en an
i^n beweift."
ffta^ Nietiecki III. p. 403 ^te(t ber ^. «Ip^ajintl; von bem
£)rben ber 2)ominifaner bereit^ im 3. IM in biefem ^irci^lein
be9 ^. Qlbatbert ^ebi^een.
740 Bielski erhalt: „^m 3. 1450 fam nad) 'Poten Johann Ka-
' piitran, ber ein guter ^an<(elrebner war; we^^alb i^m mitten auf
bem Ärafauer*9linge unter ber Äird^e beS ^. ^balbert eine ^an^et
errichtet mürbe, t>on metd^er ^erab er }um SSo(!e :|>rebigte , aber
fein Äa^jlan mujte ben Seuten feine ^rebigt erPtarcn , roeil er ein
Italiener, aud bem ^ran^i^faner^Drben mar, unb in lateinifc^er
. i^praci^e |)rcbigte."
SDiefc Äird)e erneuerte im ^^^^^e 1611 Valentin Fonlana,
''Jlfabcmifer von ÄraPou unb ^c()ü(er be§ bcrü6mt«n Johann
Broscius, unb ift bafefbft mit ©attin unb .^inbcrn K\^raben.
X^aö '^patronatfi^^9^cd)t biefer Äirc^e übt bie Äratauer "^Ifabcmie,
basffclbe v>erlie^ i^r im ^<x^rt 1401 Teler Wjsz, S3ifd)of
»on Ärafau.
2)afelbfi befinbet fi<^ folgenbed ®rabben(ma(:
94itValentino Fonlano» Medico , Mathematieo ineompara-
bllt» Graece ac Lallne doctisaimo« Juneni solerti* yIto graui.
In Cathedra aeul, in facienda Medicinapnmtum omne merenti.
In Academia Cracouienal Profeasori, Mnltotiesquc pio Recto-
ti, omnibna ae<|uo» In vlla plusquani Sacrati» Pietatis, vir-
tntnm , seientiarnm pleno. Seni prope uxori honeatiaa. con-
«ociato» Qni bina probe relicta, IHnm praeceaaet Anno Do-
mini . MDCXVIII. Aetatia LXXXO. B viU mlgranil, Sophia
*) iDcr ^auptpia^ in polnifc^en unb fc^lcfifdden €ltdbteii ^eißt
dtitt^^la^" ober au^) blop /#b(r SRin^,"
Digitized by Google
Ml
filia, Vxor JuiSfouicij , PioParenti, PralriqM Floriano J. V.
1>. Arnio MDCXXXVI demortao. Hocsammuni sepulchri fieri
dum corat^ Ipsa Anno MDCXXXUL 13. MaU» sancteque
vitam finiuit. Executores TeitaiMiiti po«aeraiit. Qui le^is
Fati extremi memor, ora pro Defonetia.
VlII.
(KoiciotS. Barbar^.)
(Stcfit neben ber M.\r(be unferer ^. grauen, unb ift ju ^tei*
d)tr .3fi^ ^^tc biefe i^'baut, ja bie <2>ao^c o^cljt, ba^ bie SJ^aurer,
welche bic i)J?aricnfiid)e gebaut, in i^ren SÄaftftunben aud eigenem
Antriebe biefe Äirc^c gemauert tjatten.
Äonig <^ttpi)an ^at^or^, roeld^er bie 3<*fwi^f" "^^^ Ärafau
Berufen \)atte, übergab i^nen im 3- 1^8^ ^'»^K .^ir^K, inbem er
noä) früher mit ber ^rafauer ^fabemie , meiere ühtt biefen %^tii
^afronatÖ^SRed^t ühte, ftc^ tterflanbigte.
S5a« 3Bol)ni>au8 für bie ©Ueber be« Orben« [Giftete auf 95fr* 743
toenbung bed *^rief}erd Peter Skarga im 3> lö^'h L)urüibea
t)on Görynski Barzow , SßBojroobinn von Ärafau, bie für ben ^n«
tauf ber nac^ftKegenben SBau^^ta^e 2000 ^tütf JDufaten erlegte,
^uf ber ^ird^enbecfe ftnb wn ä)U(itor bie Saaten bev %|)of!e(
gemalt.
3n biefer Äirc^e ftnbet feit ber erffcn 'i^dt fiir bie beutfcf)en
S3en)ol;ncr ÄvafauS ber ©otteSbienft in bcut[rf)cr *2iprad;e v^tatt.
SWit i^r in ä^erbinbumj ffebt eine tjon Peler »Skarga vjcgrünbete
barmherzige ^ruberfc^aft , unb eine (Stiftung jur ^)iudftattung ar<
mer SKabc^en,-bie ficf) tjerebelic^cn.
@ie ent^äU M ©rabbendnaU
Ad Maiorem Dei Gloriam, HÖO monamentiiiii Amitae raaey^
eliariaaimao Vir§;iiii Barbarae Langae, Deoaingnlariter
16
Digitized by Google
dmaut», Ano Cdirtftl, MDGXXI. Aetali» nne UV» Vita
flnetae. Gtoiierwmra Domims JtuiiM« WisMiiberir S« B. Ha-
iesutls ItocretariiiA Ib plgmu aelernae mamorlae F« P. Anno
Donini» MDCXXXV.
IX.
946 ^ircQe ^^ariit ^c^nee.
9n ber€^teffe, wo hie SÜx^t f!e^t, Befanb ftc^ einfl bte
SBofmm^ htt SSo^te j^rafauS , f)>dier bcr ^aOafl ber SantowSfi,
bctt Dlugosz im Xm. SBiic^e 531 , ba eir bev gener^runfl
tmSfyxtf wtU^t 1475 itrafau Det^eerte tmb tOO •Käufer, imtet
biefen att(| ben ^eiuimttttt HfkMaft, in ^fc^e legte, Castellum Tar-
novtenainm nemtt* SDtefc^ (SeMnbe Ita^tt Anna »on Bra-
946 nieki, (^emottmi Sebaatiana Lobomlrski, (i^r l^enftna^titnb t^e
fStuft pc(;e ^irc^e ber ^tit ^tifM^Uii) j^ajlteaanl von Sl&oi«
ntc|, von Gabriel Grafen ^on Tarnov t&ufli^ an ftd^ unb ftiftete
an btefem ^(a|e eine Äir<i(e mit einem fttoftcr, mit einem 9[ttf«
wanbe «on 65000 |>o(n. Gnlben. (ftnl ber wn MQakowaki auf
bem fBegrabniffe %tma*9 ^e^alteneiitti^ unter bem $ite(: Znacsna
wcnot^ matrona*) etc. 4to. jhraAttttm % 1639 etfc^ienenen^e«
bißt p. 47)* 3n9 Ruhtet jogen nmi 3. 1621 Spönnen wn ber JDr«
benSregel be^ ^eiL SDominil, bte |tt«or in bem in ber Sifd^ler^affe
(nliea atolaraka) Befinb(ici)en gr^^eren j^loftev toaren; in i^er
WUitt Ubtt, einem 9(ann9€ri))te gemäp, bie ^tifterinn ferbf!. Um$
3- 1816 mürben tn biefe« StUfttt bte 9tonnen, meiere ftd^ in ben t
SUftttn ber größeren nnb Reineren Sifc^Iergaffe ^uvor befanben^ver*
einigt SDte beiben nunmehr «erlaffeneii Mfter würben in fBo^n*
Raufet umgenNUtbett.
*) iD(utf(^: bie but(^ Slugenb au^gejeid^nete SRatrone.
Digitized by Google
X.
(Koa'ciol 8* TonasMu)
J)tefe &itd)e ift im ^. 1618 erbaut unb ^wax blo^ au8 $8ci*
träc^cn frommer (SBrtften. 9^eBen ifjr wchnfen ehcUm bie Äar<
melitcr aiii. observ. , boä) im 1787 in ibr CSon\>etUf^au§
auf bem «piafcf ubcrftebeiten. 3>e^t vcrieljeu teii (^otte^bienft
barin bie iVcnd;c S. Spiritus de Saxia, von bcr Orben^reget bcei
f)til "iMuiiuftin , n?eld;c au^ bcm, etjcbem neben bcr ^ci(. @ciftfird)c
gcftanbencn Äloftcr fjcrübcrgcmanbert. sJlarf) (Einigen foU fic() ba«
^ier ein 6on)>ent ber ^rioner befunben f^aben.
XL
®ic ift burc^ Fulko , ober eiijentricJj Pelka , ©ifcl)of tton
Ärafau im 12. 3ai)riiunbertc geijrünber. X>ie 33auart ift ^otbifc^,
«nb untcrf^eibet von ben übrigen in .trafau befinblid)cn Äir*
(^enbauten taburd), baß ilire flad)c SOSclbung auf einem fc^maten,
in ber mtte bcr Äird;c befinblid;cn ^Pfeiler au« Cuabcrn ru^t.
früherer ^eit ücrfabcn ben J)icnft in bicfcr Äird)c bie «Könige bcö
^ofpitaIiter*t)rben^( vom ^eiU @eift. 3:?a« SSÖerf : Epitome X«no-
docbii M. Alberti Hansaei Scebretiinensis etc. Cracoviae ap.
Math. Siebeneycher A. 1570 8^, melbet von i^nen, ba^ fie
iuerft im 3. 1203 burc^ Fulko au« 2ßien nac^> Siawkowa, bann
im ^. 1220 bnrc^ Iwo von Koriski nad; Tradnik unb von ba crjt
im 12V| burd) ben Ärafaucr SÖifc^of Prandota von Bialaczew
nad^ Ärafau berufen werben feien, m i^nen bUfec M bortige
^pitai übergab.
Digitized by Google
m
XII.
(Koaciot Przein. Paiiakiego — Pi«ri«tenklo«ter.)
J^Qbi§tau§ IV. Beeilte ftc^, bic ^ptariffen nacf> ^olen Seru*
fett; al9 htt ©ebanfe Joseph's «on Kalasanz, ber in ^omlßOO
eine ®d^u(c für amtr fiente Äinbcr ftiftete, in allen Äanbern
6ttro^a*8 ^(nPlanci fonb. (?r o^ab ba^er feinem nad^ 9lom abgc*
^enben @efanbten Geur^ Ofisoliriski unter anbern aud) ben ^uf«
tra^^ beim beil. SSater Urban VIII. unb bem (Stifter ber ®efeU#
frf>aft bie 'itbfenbunfl einiger bliebet feinet Orben^i ju erwirfen.
Der Äonig felbft (ernte biefen frommen, für ^olen \pätet fo roo^l*
t^dtig geworbenen JDrben in 3){d^ren ^lifolSburg fennen, a\9
er im 3. 1638 in bie ä3äber na^ ^aben bei SBien reifte,
bie (25ci^n?eben in S36^men unb 9)iä6ren einfielen, flüchteten ftc^ im
;;}[. 1642 bie ^:piariften ^J^ähren^ nac^ ^olcit unb in ben @c^u^
feincS ÄonigÖ. (Roczn. instyt. naukow.)
760 5)oc^ erft im 3. 1660 trafen "iprieffcr biefe« JOrbenÖ inÄra#
fau ein, unb ^•»ohntenim 'Olnbeginn in ber JBcrftabt Äafimirj.
ober bicfcr ^iüifcnthalt nidjt entfprac^, fcficnfte ibnen Johann
Gorrz>nski, '^elbhau^jtmann tton ^Jowoijrcb @nbe ber ^o})an>
ne^ii3aiTe ein «Ipau^, welche t^d^cnhuu^ ber ^anbtag vom % 1678
bcftätigte. (Voi, Lej^um V, p. 5i>.'i.) Tie]c^ .V^ouö tvurbe einer
fleinen Äa^jefie nnu^eftaltet. Die je(jt an biefer (Stelle ftebenbc
fc^one Äirdje ftiftete im 3. 1720 Elisabeili »Sieniawska aud ber
^amilic Luboniirski, bcren Q5atte Äaftellan i>cn Ärafau roar, in*
bem \\e bie Äoften bafür «lugleic^ mit Koustanlin Felix Szariiaw-
ski, 33ifchof i^on ÄraFau rrut^. '^nm Saue biefer Äircfie verfc^meb
im 3« 1725 Jakob Vladimir Murszlyn 2BoiuH>b von ^anbomir
in auf Pacanow angeleimten ©elbern 30000 poln» ©ulben. Den
SBau ber '^a9abc biefer Äirclje — im 3» 1759 — leitete Franz
Placidi ^rc^iteft, in ^rafau anfäßig, ber bie iloc^itei: be^ SUaUr9
Andreas IUdw«a«ki @attin (atte*
Digitized by Google
S>ie jKrd^e tf! im ntmtn^tpU gebaut, unb ent^^tt t)on innen
fc^one @9)>dt)er)ierungen tttlb Sftcilmtett.
Ibit ^f^o^attttt ettffitt M ®emA(be ber SBerFTänin^ (i^rtftt,
M in etttev tUfeit 9lif(^e fo angebrad^t ifl^ bag e§ \)on beibcn
^Seiten '^enfter ati9 c^tfbm ©(ofe beteuerten, burd? wc(d)c^ bieWi
(S^onnenftrai^ten auf baS S3üb fatlen unb eine fe^r fc^öne SOßirfung
^emTbringen.
ttHe eine zweite Äird^e beftnbef p<j^ unter biefer, von
bemfelben Umfange wie bie obere, eine ^apeüe unter bcm Flamen :
„jDa^ ®efdngni$ 3«f«'\ j" we^er ber ©ingang von bcr Straße
ift. jDer @otte^bienft finbet ^ier nur alle greitag ^tatt.
XIIL
(Kotfclot Jua Bwang .)
Peler Duiiczyk, @raf auf Skrzynna, ein ttt ben ^oln*
«^(nnaten bc§ XII. ^aftrlninbertö oft ermahnter SWagnat, ftiftete
an bicfem «pia^e bie ,^irrf)e beö f>eil. ^c^iann, welche \patn ^er*
fiel unb in (*5-rinanv^(uni3 gef^origer Ca^itatien eine jur ®fabt^)farr*
firct)e Uuf. .Vicben ^^rauen vvf^'^'^^^ ^>rabcnbe würbe. Peter DoA*
czyk vom Sföap^jen be«! 3cfMvan8, ift ^Ifinbcrr bcr gamitie ber
Duiiin. unb ber (?rfte, ber in ^:polen unb 3d;(efien gemauerte ^>4tt*
[er einführte. 5>ie (5f>roniften metben von i6m, ba^ er 77 Äird^en
au8 v^tein bauen ließ, bie er aud) au^ftattetc. (Dtiigos«. V*p.t«^
Kromer p. 113, Bielskl p. 91.) 3>ie (S^roniften ert^eiten i^m ÄBrl*
genö verfci^iebene ^llamcn, fo nennt ihn BojB:ufaJ: Pyoiryco mag-
iius; Kadhibek: Petrus Wlostides, unb Dlugo»»! Pctrn« Da-
nu8 ober de Dania.
3le^t wol^ncn bafetbft bie 0ionnen be« 9tmtni Pre«6ntki7«3
(«ob Imtlloto S. Eaphemfae a Praea<fntatlone B. V. IL) bte Utt*
tcr bem (eBen«iängIid)en ©elübbe bcr (^^efofigfeit ftc^ mit ber <gr#
jier^ung bcg weiblichen ©efd;le*te8 befaffett. fBtm nennt fle an^
bo^mifd^e grauen, irrig glauBcnb, ba^ fie auÄ SB^^men fitammen.
@eftiftet worben ift biefe QJefeafc^aft von Sophie Maciejowaki, bie
Digitized by Google
Im 3* UM feCBfl in beiiC)rbeit trat, «nb in Qrem e^m» ^Mtfe
in bet ®)>ita(daffe fftt atme SMbd^en «ine ®d^(e gvMHe. fOl
Im SattfebtrSettHefcviDrteii )utta^m; tratt$m umBS. 1715 ber
SttcMwit S^fd^of Lnbiflisid bie t^em^Vi%t boma^tt 9etl«|fnte
Itirdlc b€8 |ei(. 3o^ann ah, wtl^t auf jt^flen frommer (SJ^tifUn
««II Stenern erbaut wocbett. ^tt ®ef(^eitf MOO )>o(ti.
be9 Job. GrabiAski biente $um ^fauf e ^meier ^lufer, wel^e in ein
itlofler nmoebottt »nrben, ba8 im 3. 17M ber Otben be^og. :i>te
j^erretd^tf^e dlegierune lief in %ibetr<t<^t ber 3me<fiiil|iflfe{t
biefe9^:3nflitttt9 b«l |tt Hein geworbene] Ätofter van ein €^o<fmerf *
XIV.
(KoMotlilllarlu.)
^er Erbauer biefer ^ir^t unb i^reS ^(oflfet^ ifl Bolcslaui
ber ^f^m^afte, ^ont^ m ^olen, ber im 3. 1257 ou^ Spta^
ben )&rben ber Caesariten, bie nad^ ber SHegel ber reguKrien
(S^or^erren beS ^eU. ^uftin (eben unb ftc^ Fratrea de Poeallen-
tia B. B. Martyrum ober Sanctae Mariae de Metro nemieQ,
nad^ ^o(en gebracht itnb i^nen biefeg ^lofter etttgeränrnt l^at @ie
werben in StxcXm aud^ nad^ bem ^atton i^rer Aird^ genibewegtf
Markaner genannt ^^ren Orben ftiftete 9nfan((beS 13.3a|r'
l^ertl ^apft Alexander IV. in ^poUßttta, |ttr S/üt ber Sttta^*
^üge unb einzelne @Ueber bedfe(Ben n)aretti»eri)>|{t(^et , fowoftben
S3eruf be^ (SJolbaten, n>te jenen M ^ießer^ |tt fiben. SDer Orben
ift erlofd^en unb ba8 Älofler tjlt nunme^ eine S^t^^^^f^^
nnb für ben iltr(^bienpt nid^t mei^r «erwenbbarer OeiftOd^*
lommen barin fotgenbe^rabfc^rtflen »or:
D. O. AI
ftt Felis Vnm Tiri mcti. venerabile
Gomfleie es: IfiohMt Ue laoot IM« flne»
Digitized by Google
Qtti diristi pm V«rtig:ia nenle «eeatu»
IiOfif er MUroae logii oMuit Iter.
.IlUns preeibiis Melifl data lonina claadia ,
Greasva inirmi«, Tita et amiea sali».
Feeerat, rt ▼iinu ntttraeala ploritna, aic peat,
Fnnera dioino mmere plora fiieiL
Vide Pater IGohaSl, de alle noa reapice eoele,
Affer opeai miaerit, praeUa enncta ftaga.
D. O. M
Deo, Siaperia, Honori. Nobiltae Famale Cliriatepliero l^aaieki
Cioi Crac. aattae religionia amantf ezpeditionein GedaneB-
aem et Moaehoiiiücani pv» Pairia anb Anapieva fiereoiaa. fte-
gia 0ti9pliaDi oliBi atremia ebeaatf « de aeMpItema reqaie aa*
Ucita anxia eura P.
(Kedeiet 0* Kaaimieraa — Befornaci — JHf^ bfr SlffpfaMlca.)
jDer 4Mtn ber fSttfcmatn («an ber flmi%m DBfemaj
bet 9Uftc( ba« (ett Svait|t«Ciil) Amt in «nbcdttm be« 17.
Iwibctil Ma(i^ ^ten* ttgmani Tarlo SU^Mm Wft ^knibec
vdumte t^it im QMt^ZMwmipk M ttfUXiitfUt du. (Aira-
eaavioa p. tat«) W fle iia^ SMm lomtii, fd^fCt €hii-
aliaa Oradiewafcii Wtt bct %oaaaäxi Uac Zberwiraki im %
im ftiie in bcK ^ontvflffftabt (Piaaek) gc^nfiBfv btr ^ii«|e bcr
$ciL 9Imia «an Midhaei «M^woJ a60cMle 9anfleae , »amitf
t$nentm:3.i6MSiiaanDaAmendownaeiRe Atr^emib ett^lttofiev
Ott« ^olj Baute. W aber im im |mr Sek bet »ebeenme
Arafoit*« btir^ bie €k|n>ebeit, eitte Seuerlbninfl bal itlofler in
«f(i^e leckte , unb m» fief ett flebUeBett bie ^^webett terfUrCen^
[(^enfte t^e» StandiAaDa Warasyckl« ^afleffaii «Ott Arato ttt
ber €^tabi in bcr Rogackifd^n <Hra|t ein wofetbft fie bnrd^
Digitized by Google
S48
eiitlde Salute bett @otte«bienft t>etru|teteit. ^pitet ^lAtn ü^m
JoliMiii WielopoUki, Sfi^oiivebc t>M MttiiüU, wib Stanislaus
Witowski, üapcttan von ^anbomir nette <Miibe, mU^ bte
(SonfKtuHoit wm % 1669 (Voium. leg. iv» p. m-m.) «on
äffen 9l%tBen befreite. Vnf biefer (Stelle nnn mii^Utt t^nm
Frans Ssembek, ^aftellan von Kaiiiieniec, ba^gcgettW&Hge i((o»
fhrfunmt JHr4^, intern ber (Brunbftein im 3. IMS^efe^t tüorben.
Niesiecki lY. p. 508 6e|ei(^ttet Job. Wielap«lski tfr^fimlul att
ben Clrbone? M Stio^M ber 0{eformaten. Kochowski in feinem
SOBietfe Climacterp« 310 berid^tige bie|, inbem eri^ ben<Srbatteir
ber itird^e biefe« OrbenS in Sßarfd^an nennt Unter ben @(^en»
fungen, »elc^e biefem Stloftn %tma^t würben, tfl gn (emerfen,
m9 bie (SenfUttttisn «om 166t unb ba9 Seflantent M ihra*
lanerBfivder9 Valentin Pfeil im % 1651 ent^(t: yS)en 0tefor«
maten |ttm (eiL 6aftmir vor bem ^rti^en |tt ®t* 9[nno Ugtre
t# (S^at f feit) meine ^pot^tU.''
^n biefer ^ird^e beftnbet [i^ ein fd^^ner JCrettimeg, »0|u
bie S3i(ber ber SKater Miehael SUchowica im 3. 1816 ge«
mo^lt ^t.
S)te Sttff^ften biefer ITtrd^e fmb :
D. 0. M.
759Ni»i»ilis Catharina Balicka, vidna morte niariti sni reiicta^
orbitatem moderat« tolerans» mondana oninia» n floxa et
caduca reputans, vnl Deo, vnde vitam, NobiUutem vene-
ria, aetatia Hörem sampaeret , aceepta referena religiöse et
Cluristiano cultu vacabat« dnmqae supremom vjtae diem ob
ocidos Semper haberet, etiam proximnm morbo innaleseente
adesse «entirety pQs laelirynils Deo pro anima sna supplicans«
hie ad sepulehra Parentnm suorom condi volnit, vi qnos
mortalis domus coninnxerat, non separaret aetema. Hoopes
DefanetaeBeatamappreeare vitam. Vixil aanos XXXV. mor-
toa Anno D. 1647. Septemb. t4.
9d0 Epitapliittm moeroris plennm.
I>. O. M,
Hespes, quisquis ades, tuniulo requiesoit in isto
Lucas Porenbius* Zeuxis Apellis amor.
Digitized by Google
Umarani caltor, conetui virtnte prvbatna»
Nan pia pauperlbn» iMuert ^Utribnil«
Aoxit templo Me arte sna ornamenta decoaq;
Spleodorem altaris aacraqa« fania Dei»
Beligiosoram Patrun venaraadiut amator,
Quod taatarl «tiam faoera poat voluit.
Naaimae hablta (mandam apernena) veslitoa «orum.
In tiuniilaiii redijt, viaat in arc« Uei.
Obijt Anno Domini 1637, ipso di« 88.' Omnium , aelalla
auae 43« Zofia Porenbiosowa , Codi uns moaataMarito poaoit.
XVI.
(ILodcibt 8. Horberta.)
^Tiefe .tirrf^e itnb ihr Äloftcr für ben JDrben be«f fycil.
Dietbert bei^rünbcte ume 1635 Dorothea Kacka "iÜbttlTinn von
Zwierzyniec, an ber ©teile \>on H?ier .^^anfern , welclje fie ge^
fauft nnb mit ber ®umme \?on 600 poin. (Bulben von allen ftdb*
tifd^cn l^aften befreit bat. (üKonugc.) c*rbc bie cfterr. Otef^ierung
Ärafau übernahm, wohnten bie 9ionnen bafelbff, bann libcrftcbel*
ten [ie in§ ^Icfter beö namlid^cn jDrbcn^ neben ber Äirdje ^um beil.
^uguftin anf Zwicrzynier. ^je^t befinbet (id^ bafetbft bie ^fom
XVII.
(Koscio^ 8. Michata«)
CBefiiftet im ^. 1611. jDber bem 4au|>tt|ore beftnbet p«^ auf
einer SDUrmortofel folgenbe 3nfd^(ift ;
D. 0. M.
Tamplim boc , aob titido 88. Michaalia Arebang. et Joaaph. -
8ponai Virg. fideliam aleniMitiia ereotani , per IlL etil* 0.
Digitized by Google
m
Jacob ZtdsUi Wf. One, co mii ci M— » aB. D. Loea 0^ski
Caa« Crae. hoe omaHewto yart aa decaraln A. f€l7 etc.
@(iebcm Befanbcn ficfi bafetSft Barfu^i^e Äarnietitcr, trefcfe
bie oflerr. Slegierung na(f> (ijerna in? .^tcfter bc^fefben JDrbenS
üBerfe^te , ba§ Ärafauer^Ätofter aber ©efdn^niffen «cnrcnbcte.
3n ber Kircfc ^at alle sSonntai^e OJotteSbienjl @tatt , miö)tm bie
bafetbff vV'fonc^en (5ehaltcnen beijvo^ncn.
2)ic Äirc^e enthalt folgenbc ^nj'c^riften:
l^Hic ante annoa poer iaeet StaBialaaa Geaaraai Joannia
Sxydlawaki, Aalict 8.B. M Haeredia in Magna Oarlica,
earoa llllolna: in maiora eoeli Palatia eoneeaait, qui prias
viuere desijt, quam caepit, et in lachrymia Parentnm aepnl-
in», lachrymia infanülibna fioem fecit. Die 17. Febniarij, An-
no Domiai 168?. Haee dnm le^i« , ne iachrymare , aed aor*
tem Angelicam apprecare , inter Angeloa tranalato infantl.
W4 Hacc nilii Jacobe Famntio^ Nobfli, lapidea memoria
poaita eat, immo tibi, qoi baec legis, quisquia es» vigiUit «I
dorn Tigilaä , in rem tuam matnre prupera, horaa acif e nemo
valat. Obijt 7. Septembw Anno Domini, IM. Oralo luro ma.
MVirtati et laben Rndi. D. Sebaatiani Nncerj&i, aTh«
Doct.'in Bccleaia Gatb. Crac. oontinuia XXIV. annia verlm
et o|NMre inatgnia Coneionatoria , Send. Sealm. Canonici, virl
probitatia ernditionia incomparab. Iianc vmbram, com nibU
condignnm, nec immortale poaaent, Amici Bxecatorea posne»
rnnt. ObQt Anno MDOXXXV. 18. Beptembr. aetatia 70.
TW Viator. Biete graduni paromper , Bt bominem te memineria
ex alieno fato. Generoaoa ac Magnifiena Nicolana B12*
bnowalci deTrseiany, Qui ob aingnlarem in rebna agendia
dexteritatem atq ; prndentinm nralUnua in Anlia Principnm,
Juoenia expertoa gratiam. Dom a vit^s et connitys poram
aervare capit conacientiam , vitam priaatam elegit, nimiram
Qt aibi aemper Intentna , propoaitiqne tenax melioria bone-
ato vineret in otio, vnde ÄwUe alU, eandore Amicoa, mornm
•mwitato vioinoa »"Irnnmaltale boapitea, aemper fiMentea oom-
paratüi |Aetailam 4ii Daam tiberaUtatem in eyanoa, erga Vir»
Digitized by Google
V
151
giae» Dfliparai* «xlniHni deittotlonia aflbetvni prftlMvit ; ae
tomiper dum virtntes genere lao dignaa «xmet, lento niorbü
fiMigatas^ fitae aafotaas componepe eaaetaa est , vir omirino
lonfiarl' tita digalasiarafl. DeceatU a«tatla 5|. Die 4. Noaem-
bris, Amio Domini , 1638.
Petres de E«aaosa Branieki Ue ciNidlttta.qnieaeilyT«?
quem nora ad mafna natiini vt vidit, ne Harte «4 arte aam-
mas ieret» inaklil» iU«w^ immatnre aderaa aaalalit O
Mora amara* dam to Mosantin rapia amocem« ndiaqnia Pa-
triae mamorai s eheii duram aortem I en FamiUae deeaa irfac
oritar, morltur. Obtft Ama I>aiiiiiii» MDCXXIV. Aatatia
XXXI. Dia Va HU«.
PQa lUiiibua. Et UfoMU cineri Generoai Domini Petri de^
Wielowiea Wielowie jaki, ituic^i« genliUtio Ste«-
mate, indole lieroiea, virtatibaa exiinya; amore ia Fatriam
Immanitate elcaodore aiaeo in amnea incljrti» et integerrimi«
foi qaidem Hen fragilen heminvm conditionem! Heu apea
noatraa labricaa et faUacea 1 fioaiii lanui pendent ompia filp.
Com aaanrgentibna annia magna enm lande» dami et fovia
mornm granitate» conatantia» eloquio« indicie in rebna agan*
dia^ dexterltate» Martio vigore aplendeacere caepiaaet» ac
magnam in Sago et Toga apem ftitoraedignttatia Orbi PoUwo
dediaaet«, in Ipao flore aetatia oeeaboils at ex opolia ganitH*
cia auae Jndithae Zuzannae^ de D<{bica Wielowiejraka, Matro-
nae nobiliaaimae, totinaque Sl^rpia inclytae Grypbornm anb-
latna eat » et enm laboribua in hoo Sareopbago tamnlatna-
Vixiaäet dinüaa vtinam» delidom Matria vnicnmj deeäa
Proaapiaa üloatr«. Patriae et Reipab., anrea olbn meaaia.
Obijt Crac. 8. Martijj. Anno D. 16^9. Aetatia sue27. Ineboato.
Nobilis Albertus C h o d o r u vv i c z, suae pietalis in r)eunt569
et propensae in religionem Carmelilanani voluntatis argu-
muntuiü, hüc Sacelluin suis inipensis exurnatiim, pusteritati
reliquit. Hicqne aduentuiii Ma^^ni Dei post mortem expectare
deaiderat Objjt Anno D. MDCXXVill. VII* Marty.
Generosus olim ac Nobilis Joannes de Magna Steki-770
n 0 »S u m i e n 8 k i , Maioruni suoruin laudibis non minor filiufl
Digitized by Google
mm
dam A«i Caftellmi BI^bm. et Patris TaaatMrifl Terrae De-
krfütn. fertitodteen eleriMiM fiicim>ray bob d^geaere
bbIbio, in Li«eBioe, Scythiee, et Praeaieo bellie, per cea-
tinooe tS. »nea, Sigira. UI.et VbdieL IV. Refiboe Jnaie*
rlMlmifl, Petriaeque aiiBol deaerdlena aeBialatur« et tandem
parta pace, rebaa domeatieia, atqae hoBeato etio aliqoate-
BBa iBtentoa , eheo Ib ipao aetatia et ▼irtutva corao» aammo
CBBi Coniogia ehariaaimae» taBtsm Biedo ▼irtataai et digBl-
tatia aoae anperatitia filioU, oBnrfBoi aBoniBi moerore, ete.
poat eelebratam Diol JeaBBia Patroni ani aoleBBitatem, die
fS. JaBBarij, ABBeChriati, im. AeUtia vere raaeiS. e
▼faia asblatBa« hie poat diBtiBan iBetaai victna et Bieter
qBieadt. CbI GeBeroaa A|^ea de KoWBaty EoBMcka» CoBiBBz
Bioeatiaainia , hoc posuit MiieBieajnoB«
Tit MoBBBieBtBBi qBod fBapieia Viator, PetrodeRnaaca Bra-
Blekf aBmmo eaae ereetsm adoleaceBtl» doctrina plusquam
aetate' opnleBtiori , ^irtote plusqnam fortana ditiori , meritia
plasqnam proelijs clariori, exteris plasqiiani suis spectabiliori,
Toga an 8ago insigniori, Prosapia an dotibus natnrae illa-
atriori in probefactis , ac acfte dictiagrauiori; in Curia an otio
elegantiori, Censor iudicet aequus. At quidquid a Deo darum,
qutdue au^UAtuni, quod a vi mortis supersit intuclum, cn cum
illo haec uninia mors v«'l auara nimium abstulit , vel inuida.
Et dum Vrnam hanc implet illius exuuijs, omnium pe<-h>ra
spoliat dulcedlne. O Murs! Si pit^lalis sensum haberes, To
vitam i;jiis tarn eito truncasse ipsa doleres. 8i<?ismundu8 n
Huszra , Canon. Cracou. fralri aetatis anno XXXI. defunrto
Requiem aeternam pnM'atus, in amoris et moeroris nienio-
riam hoc 8arcophagum poni curauit. A. MDCXXiV. Maij XVi.
772 Honestua D. Balthasar Kali-erowic hic tumulatus
requiescit.
L.iy,.,^uo Ly Google
tt3
XVIII.
(Ro^lot Ii Joiefa.)
5(n ber Stelle, n?o je^t biefc :^ivd)e fleht, ffonb noc^) im
^, 1637 bet ^bel^of ber Koniecpolski« unb neben it^m jener ber
Opalii^ski.
Jakob Zadzik, «Bifdjof von ÄraPau im 3. 1635 bi§ 1642
^atte eine (Sc^weftcr 9iamen§ Tliere..He im Crben beS ^eit. ^ran?
jigpuö, im Älofter jur ^cil. ^gne^ auf bem ^trobom. Äirrfic unb
Ätofter ftiftete er nur für bie 5lonnen biefer Ü^rbenörcgel unb fe^te
bie oberwaf;nte ^d;tüefter ju bcren ^btiffinn ein. 0eit biefer ^eit
WP^nen biefe Ätofterfrauen neBen biefer Äir4e. • •
XIX.
(Koidiot ä, Ji^drseja.)
Peter DaAcsjrk auf Skrzynna füftete im 12. ^al^^unbcrte
(toie INugoM tmttr bcm 3. 1144 «u^ v. p. Mft ftrtfd^tet) biefe
i(in|e» ^vKegium M i(Iofler9abet wm ^, V320, ml^t^
Nauogiae Cornea de MoreuicM, CaatelUove Crec. ttH^^üfUf be'
jeid^net Sieeiecb einen 9ßei;fa$rerbe0Naiiegiii8 aU Stifter. tDiefer
fibergab fte ber a3enebifttner«9[btet von Siedechow mit ber $8cv»
pfli^tnn% toter ^frünbner bafelbf! |U unterhalten. W aber bie
SSenebiftiner biefc Stit^t gegen bie be9 $«9oo abtraten, wnrbe auf
bem yia|e inner^Ib ber ®tabtmauem, ben ber itrafouer Mrget
Gerasaioe*) im:^. 1318 ben jKarifTerinnenvon ber 9te9erbe§^I,
*) Ladislaus Ellenhoch nennt t^n im |)rimUgtum t>om 3. 1323
Geraeeua Notarlne noeter epad CreeoTtim.
uiyu.^L^o Ly Google
m
granji^fu^ ]d}enHc , ein Ätoftcr Qcbaut , wohin im 3. 1320 bie
9^onnen aufiS bcm Älofter ber h. ^Jlavia üom Reifen au8 ©rcbji^fc
üBerfiebeltett; welcher jOrben noc^ heutigen %a^^ ftd^ bafetbfl
Bcfinbet.
776 JDie aUen SJJauem bicfcr Äird^e fcema^rten ftc^ in ber ^olni*
f(^en ©efc^tc^fe ein 5InbenPen, inöbcfonbere im % 1235, aÖ
Konrad ^ürft von Masovien, vDttPel Boleslaus beö ^^cftam^aften,
unter beffen (2Jd)u^ er fic^ ^'fijab, mit Heinrich bem ©artigen (von
\)aterncf)cr (Seite mit Boleslaus \>erwanbt), dürften von (Sd>(c*
fien in ^ef>be ffanb unb in Ärafaü einbran^. J'amat^, inbem er
baö (Srfitop bcfai^crte, bcfef^tc Kcmrad bie Äirrfu^ be^ 'ijrnbreal,
bie er in eine i^eftung um^ejüanbclt , mit feinem Ärie^^vn^tf, aber
in fur^er 3^^^ not^igte i^n bad ^rieg^DoU Heinricht» ^ur Unter«
rocrfung.
3>w 3- 12^1 n'irften mA) bem iSiecje übiT ba^ ;3oInifd}e
Jpeer bei riimlelnik, ba ficf> ihnen fein .pinbcrniß enfii;ec|en?
ftellte, bie Jataren am '^tfc^ermittiiHMte in ÄraPau ein- ^em SBei*
fpiele Boleslaus beä «Sdiamfmften fot^enb, welcher [id^ auf bem
<Sd^Ioffe in Ärafau md)t mehr fid}er ^iclt^ unb ju feinem «Schmie*
ger\>ater Heia , .tonig üon Ungarn, fliidUete, fTo^en aud; bie ©e^
n^ohner Ärafaus! nad) allen fRiditungen, C'»inige in bie benad)barten
•JDrtfcijaften , ^inberc i>erbargen fic^ mit >yamilie nnb (^igentbum
in ben (Süm^^fen, Sßalbern unb unn^egfamen ©egenben. ^lU ber
. geinb bie 0tabt feer fanb, lie§ er feine Sföutfi an Äirc^en unb
777 Käufern aug, imb tegto %\U^ in 3?ranb. 9iur bie .tirdie be§ Ijeil.
^nbrea^, bamat^ nod; außerhalb ber ^tabtmauern gelegen, ent<
ging ber allgemeinen 9.^eran'iftung. 3«"^''^*^^^ Äird^e verfc^an^*
ten fid) viele arme Ji^eute. iDie Jataren , in ber ?0?einung, ba^ ba*
fclbfl alle 9ieic()tbumer ber '^tabt aufgefpeid^ert lägen, mad^ten
^nflalten bie Äirc^e \n erftürmen. belagerten leifteten aber
fräftigen Sßiberffanb , vernid^teten eine gro^e 'Slnjat)! ber §einbe
unb biefe fa^en fic§ \uU1^t genot^igt, hu ^elo^ruitg attf|ii^<ben.
(piagoBz VII. p. 66'4.)
Äirc^e tt>ie Älofter ftetlten in fpaterer 3^** 35ifd)6fe
^rafau^ Georg Hadziwil) unb Bernhard Maciejowäki ganj neu
^er. (Przevvodnik, Literatur Air. 6 p. 48.) ^it bafelbftt>ocPomnien«
ben 3^nfcl^riffen finb :
778BeBta Saloinea Vir^o, Regina Halieiae, Funda-
irix MooialiiuD Ordiois 6}auU« Ciarae. A. D. lGi32.
Digitized by Google
m
BmwtndüB D, Roehu« Posnanien: Acad: Crac: Profes* 779
wr, Maioris Coli: Colle^a, Poenit: EccleaUe Galbodralia
CraeoviaMifl ete. Qretor fro «un« «i««.
R. Patri Zachariae Krolicio, Artium et Fhilosophiae 780
BaccaUureo» huiua Monaaterij Deo dicatarum Virg^inum Con-
fessario , et ConcioDatori per annos kO. continaoa , viu inte-
gerrimo, et mornm grauitate conspicuo, de quo nemo vn-
qaam conqoeri potait, hie assiduas in laboribns , annfs 96.
expletis, 83. Jnly A. ebgt, bicqne sepulturam obti«'
auit: hanc mubram illius labornm rarae aetatia taatem extare
▼oluernnt Amici Bxeeut.
XX.
(Ko^ctot Marcina.)
Unter bie ^ah\ ber aon Peter Dunczyk in ^olen gebauten
Äir(^en nehmen bic ^)olmfd)<n G^rcniften aurf> bie Äirct)c bei ^eil.
SÄartinuö auf. IVakielski, in feinem SBerte : Miechovia I. S. 38,
inbem er ber Äirc^e^ roeld^e bie -^amilic .laxa*) »om 3Öa^^>enbeö
©reifte gefitiftct, ermahnt, füi)rt unter ber 3ahr«^aM 1296 im "2111*
gemeinen auf, ba§ bie ^hnen biefer '^amilie bie Äirc^e bc§ heit.
SJiartin erbaut unb mit einem ^S^tiftun^^ca^ital au^ltjeftattct ^abcn.
3m 3» mürbe biefe Äirc^e auf ^^erwenbunc^ beö Ära* 782
fauer SEßoimoben Nikolaus Zebrzydowski benbarfü^i^en i^arme*
literinnen übergeben , roelc^e um biefc ^tit konatantia Buzenska
aui ber ^amitie MVszkowski au§ ben ^ieberlanben nad) ^rafau
flebrac^t unb i^en ein Älofter einrichtete. ^Dnrt^ ©aben frommer
Seutc ifY bie je^ige Äirdhe im '^ai)vt 1638 neu erbaut worben. $Die
Spönnen uberfiebeUen aber noc^m bec 3:^eilund^olend ind bloßer
*) Jaxa oonMIecbow MM» (in Unlei m&ttvOU^ CMtt na^ Pelar
Duikiajrlu
Digitized by Google
bed nämlichen CithnA, ntUti bn iHrcl^e |itr Sl^treft« auf btr
fBorflabt Wesola.
SDiefe Äirc^e blieb lange ^cit c^efc^lojfen unb begann ju 5er*
faden, ^er ^tmt Stcatau ixhet^ah fie aUbann }um ©ebrauc^e
benSSe fennern ber evangelifd^en ^irc^e^ n^eld^e in bem neu^er^ftett«
ten ©otted^aufe ie|t i^ren (Bottedbienjl ^alt. $Dad bwnn
(ommeiibe SKomtmmt Marchoelu*» lautet:
783 Oenerosus Paulus de Marchocice Marchocki,
Capit. Czchouiensis , antiquorum rediuiiia posteritas : Vir
in moribus grauis , in factis fortis , in periculis audax , in
dicendo Uber: qua in re magna pars libertatis consistit,
ijs virtutibus fuit neinini seoundus, rarns omnibus; ea prop-
ter Exactor publicus interdiini, Generalis quinquies, acerbus
niinquam: IVunciiis Crac. vigesies sexies delegatus, Coniis-
sarius sempfr profiruiis , etsi in Leopol: Bydgosten:
maxime tarnen in Torun velienienler snmpluosa , «I pericu-
losis: laudatissimns, Olim sediliüsnm n\ilitem, pestem patriae, «
auertissel el oompoHuissel , fortuna an virtule direre diffiri-
le confeeerit , nee virtus, nec fcirluna Semper voluerunl.
Vtraque siininios fariiint viros ar admirabiles: cuiiis admira-
tione pari summi eins temporis Heroes, qui patriae et liber-
lali studuenint, cum virtufis fatis haberet, facultatibus, vi
lempiis et negolia exigebant, inferior easdem utilitate ipsius
virtutis et amore Keipub. auxerunt, et tamquam pinguedine
783 lumen consernauernnt : Obijt fatal i illo Anno , quo viri huic
tempori nati obierunt , sane alienissimo, vnde qualis is, et
iibi sil, conieclurani habelo eerte aeuo sempiterno cum Bea-
tis fruitur, quod pro liberlate et Kepub: stetissel: Tu
qui legis, si seruitntem umniuni nialorum vltimum , ut liber-
tateni onuiium bonorum optimum profileris, vel eins virlule
Über persistis, Familiae decorem gratulare, animae defuncti
requiem aeternani apprecare, qui in viuis publici comroodi
causa, nulla requie fiinctus est. Vixit Aano« 67* luortaas
die 36» Noaemb. Anno Oomini» 1631.
Ly Google
S57
SDiefe Heine unter ben SQ^auern beS Ärafauer Äoni^SfclBtoffe^
fte^enbe Äir*e tff bie a(t effe ÄraFauS, im 11. ^a^r^unberte
(1080) aii§ fol^jenbcm 'Einlaß ijccjrünbet:
Ladislaus Hermann, Äoni^ von ^>o(en, na^m bie %oä)ttv
bc«J bobmifd^cn »^6nii3§ Wralislavv, Judith, jur ©cmalin. Sange
fd^on ^offtc er auf eine J-rucfU feiner C^^c , al^er feine unfrud^tbar
bleibcnbe ©attinn mad)tc feine A>offinn^cn ju nickte- ?tuf ben ^Hatt)
beS $Öifrf;ofel Lambert von .«ilrafau fd;üfte er nac^ ^l'^arbonnc ,^um
©rabe be§ ()etl. ^egibiu^ eine ©efanbtfdjaft mit ©efd>enf en unb ber
SBitte an bie 9J^6nd;e , baß «Sie für bie männliche i)iad;!ommcn*
fc^aft be§ ,^pnii]e! ©ebete Ratten mod;ten. '^tci Jage fafteten bie
SDJond)e unb am britten nnirbe if^nen bie JDjfcnbarung, ba^ Judith
einen Sof)n empfangen ^ahc. j£)ie ©efanbtfc^aft, ^eimgefe^rt, 785
fanb n?aö idr ge offenbaret ivorben. ^ie^Cöniginn ()atte einen i^of>n
geboren (e^ nmr Jioleslaus ba^ vSd)iefmau()» Judith, bie fromm
war, erbat iHMt ibrem 05atten, ba§ er ju 6^ren bc§ ^eiligen ^egi*
hiüü eine .^ird>e erbaute unb au§ftattetc. (Bielski p. 65).
$Den 03otteebienft in biefer .^irdie verfebcn feit Ji^angem bie
I)ominifaner vom .^lofter ^ur beil. 3^reifa(tiv3Feit. ^ie von au^en
unanfebnlid;e ^ird^e enthalt t>on innen alte §D^aUreien unb foigenbe
äJ^onumente:
D. O« M.
El Stanislao Gutowski, viro nohili virtuti auito, et 986
caeleris Christianis virlulibns ornato , Regina Gutowska
coniugaliä fidei et amoris munumentum moerentissima posuit.
A. D. 1579.
Laurent io Warmaltonio» Praepovito KiirBe1oiiien.De-787
cano SS, Omniom, S. Aegidl} Coatodi viro praeter proceriU-
lem corporis, quo illum Uoroeni parena fuerat Dalnra, in-
g^enio liiiguarum peritia» ac plwrimia animi Itosiaila pvaedilo»
17
XXL
(KoMciol 8. Idxiego,)
Digitized by Google
m
vt summis quibusque maxim^ chara« et faniiliaris esael, Joan:
Koreibok. Htanisl: Grotkowski , Canon: Crae: Cnratorea Te-
•tinieiiti, fido ae iuenado Sodali acpnlehrnm, soaeqae erga
com amieitiae monamentoiii hoe poraeraiit Vixit Annis cir-
citer LX. Obijt autem ex diiienteriae morbo, die Menaia
. NovembrU XIUI. Anno Domini li.DXXy.
XXIL
(Koädot ^ Bonarda* — ICuf Hm ^tttSM») *)•
jt)ie ®efanbten be9 j^SnigS Kasimir Jagiello Brachten Sei
i^rer ^Rüätt^t von S3redlau, mf)\n fte fti^ Begeben Ratten, um
bie >f)eirat^ t^re9 Stin\^9 mit Elisabeth, Sod^ter be^ ^aifer^
Albrecht, in Orbnunfl ju Bringen, im ^o^re 1450 ben ^ond^
Johann Capiatran*) mit nac^ ^rafau. JDie af>ofto(if(l^e ^en«
bung biefe^ frommen 3)iannc«, ber burc^ 8 ID^cnatc in Ärafau
9ern>eitte, unb ade^ageauf bem!Rin0|)(a^e, tro^aUer Raltt in ber
®tabt)>farrf ird^e Unferer lieBen ^xantn (Gic^e : Stitd)t be<
. Adalbert Nr. VII.) ^rebi^ten ^ielt, mx wn fold^em ^fotge Be^
gleitet, bo^ gegen 100 ^crfonen, uub barunter burt^ ?lnfe|ett
au^geieid^nete in ben granii^fanec^iDrben, bem et felbfl geborte,
traten«
780 5Der (Sarbinal unb Ärafaucr SSifc^of Zbigniew Olesnick!
erbottte in %ot^t beffen an ber ^tette, wo feinet S3mber9 Johann
*) CrtMbon Ht ber 9tame ber auf ber 6ftbfe{te hinter bem ®rob}«
fec IS^ore geleflenen Borfabt/ bie i^^ren 9{amen nad) einem fü«
o{f(^en ®j|en Stra, ber ^fcr fein ^aui, feinen Sempel: doni
(Stradoro, ^au« bed Slra) ^atte/ f&^ren foO. (Baadtkie Ind.
lecU A, 1822—23).
Joliann Capistran »urbe auf Scrwenbung bcö vRönigl Si(f-
mund L unter bie .^eiligen aufgenommen. Dcffen Srief an
9)afft Leo X. biffnbet fb^ in ber lliencewicz'fcben Ctomnilung oon
iDmlioMofflten« (Sbidr Pami^tnlkdw tom« I* p* Sie»)
Digitized by Google
S59
tton Oleiftnice, itafleOan^ .i»on ^^htmüx, <Sbe(^ fianb, eine
Att^e aus 4o(|, bie et anf bctt 9tmtn M ^til (Beml^b bei
€^eiienfer9 einfegnete. 9(a.d^ Dlagosi XIII, p. 1S8 er^oS ftc^
itoei 3a^e f)){tet <mf biefel 9tfi$of8 St^fttn an ber n&m(id^en
0tette eine gemauerte iHr^c funmt AIo^ mit einem Stupf m
bad^e, wo nttnme|v bie SBentarbiner mo$nen* %[bioei<l^enb i»or
bem S^rfte^en bettetet YineeoB Morawski in feinem SIerte:
SSefc^utbnng bei Sebenl wtb ber Sßnnbev bei f^(i0i)ef|)roi^enen'
LadUUns »on Gelnow, Sbeaim bei Nie Lob» 161t *) : ^(Satbinal
Wcrniew Olesnicki, gefT. 1455, trug feinen %eflamett(l»«0flretfern
bie 9{nlntauenitti) bev Stirbt auf ; biefe aber fomen bem ^tnftroge
nic^t noii^, t»ottenbeten nuv ben iSJ^tt nnb legten bie Stmbamente 790
^vx Stvt^, f« bof bie ^SftBniie bei illoperl balfetbe bnrd; eigene
9[rBeit unb SBemenbung »ollenben mnften* SDa^n befonberl U*
litflid^ war t^nenber )^4^fl(id^e *iprofurator biefel Atofterli Marlin
Betsa» ber auf feine Aofien bie eigentßii^e Stit^ anfft^en Ite|.
Uiechowit in feiner Cbron. p..314 berid^tet 4^n(i(^/ba$ bie
SRpm^e anl Eigenem nnb aul9((mofen biefe Airc^e erbauten.
^iefe ilirc^e tnü^iit mitunter fc^ne ®em^e von ^eimifc^en
Slalem, fo §B. bie y5Krett|igung d^xifd^ nnb bie .„Stxt^oA*
na$me^ S>al i^^benbmol'' auf bem ^o^ftar ift eine ftrbeit bei
^)rie|lerl nnb S^aUrl Frans Lexyeki. *0 Ueberbiep Commen
barin folgenbe ®rabbenhnä(er «or :
Memoriae. Generosi et Magiiifici D. A d a m yni d e Z a k II c 1 991
Jordan. Qul Maiornm suornm exemplo bellicae gloriae
ailientiMimus , ex illo Valachico tannltuoao conflicta, anb
Potocio captivitatem Tarcicam expertus, lanto animosiua, po-
slea ad Buaaani et Orij^nnm , inde ad Csecsoram cum Z0I-
kienio, deincep« ad Choeinom Duce Lnbomiraeio» demum
contra Abaaainoi Baaaam ad Camenecinm» aob Generali Bxer-
dlQuni Dactore Koniecpolacio» Olthomanicaa procellaa aner*
tena, imo aetate aoa nnlla non expeditione insigni praeatan-
lem Patriae operam approbanlt» ac exinde .inter aOlictam
valetndinem cicatricea praemierum loco raportana merniaae
de Patria contentna, pina in Denm« officiosua in Amicoa,
*) 9>oltiifc^: OpUanie s^wota I cuduw bl'ogo«. La<ly»tawa a
Gelnow» Ho. w Krakowle n MKkol, Ifoba r. tßiZ.,
17*
Digitized by Google
860
omnibiia accey taa. Deeeutt Adbo D. I6M. AeUtia snae 5tL
Hermolaiia Stanlalava de KakBesyii Jordaa, Fratri ano deai-
deratiaalino P. C.
mHic ego Thomaa Sablnsa ex Famtlia Olanbieio-
r a m « apid Patrea Beniardiiioa ante Dlni Sfmanla tanivliim
aid> hoo aaxo «foieac»: al Sinioii Flrater apud eoaden Patrea
Vihiae ad IHoam ABBam enbatt aUer vero Talentintta
AeadenSae Craeoiiien. egregina Orator PataalJ apiid eoadem
In .DiQi Praaeiaei aade; Bartholomaeiia vero in Catiiedrali
Crae* Boeleaia aab ergano, Arebidkeenoa entm LoUlneDl
ac Aoguaü Regia Doetor Hedicna erat» filff booeatiaaimae
Matronae Sabinae^ a qoa et cognoiDen nactit nam Pater K»-
mienaki vocataa (hiimva tamquam non eaaemna, lieet ad
proneetam aenectatem Tlximoa) haec Aonia LXXXIV. IHaa
io aanetimonia vitae erga pauperea mendieaiitea, ae ReKgio-
aoa mniittlceDtiaainia erat» miraealoae aompta accreaeente»
Uc vna quieaeit, qnieaeit et mea ConiuDX Dorotbea Lato-
asyAska» ex Gripbomm Familia. Haec Testigia Matria meae
aecota» qua com ad aeneetam vinens^ mieom hooe filinm
Serenlaaiml Stephani Regis Poloniae Seeretarinin» Doctof*e]ii
Stanialanm Sabinoai baeredem In Stracia, Praeterem Wil-
nen. acMagni Dneatna Utboaniae OfBcinae Monetariae Super-
intendentem procreanimaa. Qni hoc Titae inatabiUtatia
exemplom Parentibna neeatna poanit, vna com boneata Con-
ioge Regina Kopowlesowna, ac Liberia Staoialao» Joatina»
Helena, ac Senerino» bi Litbaanam inbabitant oram. Anno
Domini M.D1«XXXV. Dana alt lIHa clemena ac propitina»
Amen.
mAdamo Prseyrsalowiclo IV. Boctori Petri Tjrlick!
Bpiscopi Warmtenaia, et Reipab. YIcerancellarQ famfliari qni
com Riomae dininfa bnnianiaqoe leg:iboa excaltda eaaet» in
PatHam renerans, legem mortia inenitabilem ple et fortiter
aubijt, Afliio B. M.DC.IU. Bfe XIX. Ifonemb. Conaangninel
et Amif j M. PP.
TMHaiiBibai Roaollina üfatione Calabor, Ordlnia
llinoram Ab OI»aemantio. Tir reHglone et omni doetrinae •
Digitized by Google
Ml
geliere 4M>iicpleou8, totam fere aeUtem dioiMe aiMl el hamaiiee
Mpientiee impendit» cuius peetnodooi ipmk vieoe Liberos
in orbem diflimdeni» eerIpU dinine« Meredry Trianiegiiti,
Tndertl, primnin io Coenobio Meiitli ■eneti« deinde a 8te*
pbano L Rege PetonUe «d Publleam Theoleglee ProfeseloDeDi
enoeetiie, hie CreeooUe vberrime explleevit. Librie XIL mira
el varia emditione refertiflaimi«« aimol eliam eermoDlbas
eaeria, quam de tempore , taai de «ancHs. Ubrom voloml*
Dam maxima lam parte eanlgata» cum r^fvaa eroditiones
lypie exponlt» eeDeclale et aaaldaia laboribiia fractoe, docens
Id Cathedra Paraljai correplae, paolo poat ple morltur, Anne
Domini 159f die 1* JanaariJ, et hoc loco non aine ronltoram
lachrymia aepelitnr. Ridna D. Hieronymas Powodonlns,
kalna Vrbis Archfpreabyter et Canonlcos PatrI a Confeiaio-
afbna, et atadiomm aoornra fantorl deaideratlaaimo , hoc
monnmentam poanit.
Generoao Domino Joannl Kmita de Wola, Terrae79S
CJraeonien. Notarlo» Tlro momm graaltate, conailij dexterl-
latCf prndentk« anlmi magnllndine praeatantl; fidelia» ae
ehara Coninnx» Oeneroaa D. Barbara a Matow, hoe monn-
mentam moeata poaolts qui obQt Anno Domini 1588. die
90. JulQ, aetatia aaae 71*
Sophiae £agovraka, Antiqoae Qolachoalor um796
Nobllitatia Matronae» SIngularia pietatis et maximaram vlr-
tntnm laude florentL A cradeli morte nnlla ratlone dacente»
Joaentntia in ipso aetatts flore extlnctae^ Stanialaas £ugowslLl
Lactooaissimas Conionx, Optlmae Oeningi faciendam caraalt.
Deeeasit annos nata XXX. die XXIIL JanaariJ. Anno Do-
mini, 15d5.
Georgij Cielecki de Wielawies, Secretarij Sigis- 707
mnndi Secandi Regia, Antiqua Nobilitate« et morum conü-
täte praestantiaa. viri.
Hae anb mole Georgiaa ecee Cielecki qaleacit»
InaigDis Patriae Nobilitate Domaa.
Hie eliam generia memor, et ▼Irtniia anitae.
Hie gessli fertem» qoae deenere tirani.
Digitized by Google
Vade iUMi Mrit« Aes faulgiuait hmr«^
Et HecreUrQ mumtn ai^gM Mit.
QaMi ci «BUaiMet plwra kis potakMt hakere,
Daem aed placMoa, malait ille diea.
■rmit Coainx, boe ttU aioeata aepalchran.
Vidiaim e daroq' progaaerata doma.
Hanaaae, o fragilia vftaa, at^oe cadaea voiaplaa,
8ie etae baUanui flaaihria iaalar abia«
At ta ^a^oia adea, aortalia cancU videto,
Qaaerenda aetbaraia aant meliora Polia.
Vi aiortem appeüit xv. Calead: April. Anao D. Cf3.i9.xciix.
7UHGenerü8Ufl 8tani8lati8 i^ugowaki. De Jbuj^iew,
Gorzkiew, Haeres. Vir auitae relisrlonis el probiUlia.
HostibuM quidem in tuendis faeliciter Kegni tioibas «s^rauis,
suis aiitem ob rxiiiiias virtut«« etiani (>t Principibus viris
appriiiie charii8, per Gcneroaom D. Alexandrom l^u^owski
(ilium moeNtum, in hoc monamento tumulataa qaieacit^ ia-
8turn jii8ti .liidicis »entenliam «xpectando, mortaas Anno
Duniini 161*2. die 16. Julij. Aetatis siiae Anno LXVli. Qni
Iranaia bac. Bona verba precare Mauibua Defaaeti, Et abi
memor lethi.
799 Dorothea de Preszuwice, Joan: F r e d r o Castellani
Prernislien. Filia, A n d r e a e J a s t r z »• b i »• e de B a r a n o \v
ad Goph) Baranon Ski Caslellani Cieehouieiisis Coniunx,
Alberti Prirnatis Ke^ni Mallhiae Castellani Biechouiensis
Nurus. Iiilc^nilale aniini, Diuliirnitalc vitae, Moroni auito-
rum i^raiiKat.'. Tribus filijs, duabus filiabns, duobus IVepo-
tibu8 , vna INcpte, Siiperstilibus beata , Pbt>.si consunipta,
Obijl 7. Maitij, Anno Duiiiini, M.DC.WVII. aetalis LXIII.
anno. Joannes Czorstinen. Przosnea. Capitaneiia«. Filius
posuit.
PereDDiUli at P(}a Hanibna. Nobilis ac Generosi D. Maxi-
miliani Fraociaci de Wlochy Kak o w 8 k i , Tcrri-
torij Warschouiensis.
WOGcnerosi Andraae Rakowaki, ViceeapiUnai olim Var-
acbavienais fiUo. Qqi in MoaeiMiüa, et ad Gaatrom Cboci-
oyio^uu Ly Google
mente» eam Cfhodkieviclo; Iii Linonia et Profaia enmPrlB-
dpe Badiuilio« Sopremit Lidmanorom dvetorlbat, streniie
Fatrios taebatar finaa; et adiancta «ibi de antlqua Kielpin-
tcforom Stirpe lectlaalma Anna irzore» in Aalii Senatorom,
et ftdeli Reipob. obseqaio» ei placalt morari, tandem morl-
taroa bie corpua annm a Joanne Caitmlro fllio ano Tnice
dlleeta aepelirl mandaait. Anno Dominl» 1LDC.1LIX. Die
ultima Marty^ Aetatia anae LIIL DeAuM^lo» Lector, da bona
verba, precor.
Cathariiia a Witow, Stanislai a Wituw, Vexillifen 801
Jianciciensis , Magni Procuratorifl Arci8 Cracoaien. Niepo-
lomicensisque Cap. et Alexandri a iiUkowa l;ukowaki. Ge-
neralis Terraruin Crac. Notarij, Cuniunx Coniu^i charis«.
moerens lu^ensque Pusuit. Obijt Anno Saluti.s humanae
M.DC.XXXIV. Idibus Nouemb. Vixit annis XXIII. Diuüoa
faniani viuere volebat, quotquut cogaouerat Vota mortaliam»
in vita* «pii ex animo fauenles, egregiae virtotis teatimo-
nium lecUaa. Malronae dedernnt.
Qenaroaa Agnea, Joannf a etAnnae deOdonow Kn-802
lilLOwakI filia, Conianx vero Martini Broniowski de
Bljesdaiedsa, Sacri Sepulchri Christi Militls, Caalri Cra-
eonlmia Generalia Bargrabij, Capftanei Lnbacsouien. ac
BHaabethae Reglnae Caaimiri Regia Coniagis, Cariae Ma*
gistri. Quae extremum diem obijt in Aree Crac. Ac feria
lertia post Festum Diui Joannia Baptistae, Anno M.D.XV1II.
eepulta, hie in altitudinem vlnarum sex, cui niiserealur
Dominus. »Stanislaus Broniowski, filius natu maiur , Domi-
nor. Sigismundor. Regum Aulicos. Matri suae posuit, aeta-
tis suae LXVIII. Anno D. M.DLXXVI.
Ad Opt: et Max: Del Landern et Gloriam. Manaolenn iatnd 803
dedlcatam eet B. Simon I de LIpnIea. Vlro vtlqne ante
omnla In Ordine Minomm Rellgioaiaainio Saneliaalmoqne*
Delnde Ylro angnatlaalml Nominl Jeana Praedicatorl fernen*
tlaafano. Tum vitae aanctimonla, ac praeelpne vlrglnali caati-
monla, Inlegerrimo , Admlrandornm deniqne, ae paene Innn-
merabninm prodigiomm 9 alngnlari praerogotina lange lata*
qnt elariaalmo. Migranito TlUAnnoDonilnl,M.GCCC.LXXIl.
L.iy,.,^uo Ly Google
m
Mlloriftaris Monimento. Generosus ac Magnifievs D. Geor-
gias Trscinski Ciiius origineiu ingenita .niAgnaDuniUte
et aaita generosiute 8ulimoram 8tirpU dum exornat Aqoila.
Simul raagni progeniem generis, matiirescere exoptatum
imeBlalem Pallaa io saa Castra vocat, el inclareaceote Mu-
aamm ornamcnto, ereacenti aetate, debila honoram dignita*
tumqo« pallieetor aogmenta; animam prudeotia arMtam»
Bellona praeaidio exponit Patriae» promptitudinemqae; In
Scytharam, Tarcarnm» Saecoromque exhibet acie inerita,
pietate immortali, munißcentia liberali, affabilitate et b«nigni*
täte connaturali camolata, Magnatun deuincont fauorea, sue-
romexcitantamores, oinnlumquc proaocant pro matara aetate
Vota, sed inexorabili fato irritata mors, immataram aetatem
diaturnis qiiaaaatam extfngait doloribua. Anno aetatis 38;
Salatia bamanae, 164S. Caiua cineribus moestissimus frater;
Alexander Trscinaki, bie praefixit quietem* Moritanis ap-
precare immortalitatem.
SOSAlexander a l^ugowa Isugowaki, Generali« Terrae
Cracooieiiais IVotarius. Ob praeelaras animi virtates, At^e
•ingalarem Joris Patrij cognitionem. Ab omnibas in magno
bonore et amore habitiis. Cum aliquuties Nunciuin Terrestrem
in Comitijs gesisset, Bisque Judicijs Tribunalitijs summa cum
laude praefuisseL Vir longiori vita dignus blc recumbit. Vi-
xit annos 3^ Menses 2. dies 9. Mortuos Anno Domini, 1688^
. die 12. Aprilis«
D. 0. M.
8MGenerosi et BToUlis Alberti Slakowski, Matthiae Sla-
kowski filias. Domo Bogalornm» Ipse sibl ninens mona-
mentom dedit.
fciic e^ü vilaliH vescebar lumini.s aura.
Esset vt ante ücuIüs mors tenebrosa meos.
Nun nie Stirpis bonos proprie, non niunera sortis
IVec res a veris abslulil vUa bonis.
Hoc nieus aelherea sentit nunc spirilus arce,
Uoc licet in tumulo lurida membra cubent.
Anno Domini, 1568.
L.iy,.,^uo Ly Google
D. O. M.
Cunditiir hoc tumulo Zbig^niewski nomine Gaspar, ^7
Nobilis Inspector, qui nuper arcis erat.
Quem pietas, quem prisca fides, quem rexit honestas,
Qui It nuit , quicquid pagina sacra doccl.
Gratia, laus, merilum, virtus in illo superstes,
Viuit, fama, decus, gloria, nomen, liunu«,
Spiritus alta petit , visurus certa piorum.
Gaudia, quae nobis da quoqae Cliriste, precor.
Conjuux nioestissima, Calharina Cwiklinslca Marita dilectu
pestilentia Nublatu, tum et tiliola Susanna decennalis , Anno
D* Die 2i. Decemb, aetatis suae 46. orbata fccU til
comparauit. Oretur pro auima iUoruni.
XXIII.
^u^it^t itt^titlftnnj i^s Ij.^ auf «5. am
(Koitolol: Nawröceoia 6, Pawlfe.— Xttf Um etrabcm*)
IDttt 0KffioiiSnteii (rad^te itod^ $o(eii bie itontgiim Lu-
dovic« Uui; (Bemalittit Ludislaiu IV. tmb Johmn Kastmlrs, '
bm pe t» fBocfd^ StMit unb StUfUt tMmtt. 9ttt^ Jtrt«
Um Berief {ie Oif^of Johann Malacfaowaki» bet SBtfc^of Konat
FeUz flaaniawaki fiatiett für fie ein ^Soffegtiim «nb bcr
ilrafaiter ®iiffra0att Michael Saemhek nft erBoute t^tten 191t
bte Airline mit ber fd^6nen Sronte att9 CkttobeirfNiiien, bereit
(SiitfiHl^feie wuh (Itter (Sefd^matf M ^luge Befciebtgen* SlriM in
feinem fl^erfe: „(Silbe V^Ieit« 1997 p. 4W fi^iBt borüBcr;
«IBor|Ü9(id^ iff an ber Mc^t ber iHKfliawtrier Ou itrafaH) eine
oiiferorbeittG«^ ^intpU^itdit, imb %it ein oBgUi«^ mwoEetibetef
9rontif)>i|, wtl^a ein 8teif!erftu<f im «ttifd^en Qt^^m^ tf(/
SBontm bie gtoitte «i^t anSdebant ifl, ^ ni^ Btf amtt, aud^
bie Beiben snr^^te berfirlBeit ffe^nben S$4rmefiib ftmmBiSMW
anr ^Oen ^5$e anfgefä^rt
Digitized by Google
MS
Unter ber ^ttffid^t M Crben« 6eftnbet fid^ bafelSfl ein ®e»
minarium für eine onff^ntid^e ^o^l wn iSetttctt, »eU^e ßd^ bem
fWffterflanbe lüibmen wollen.
JTie bafelSjl bepnbUc^en ©emdlte fotten Arbeiten be8 poU
ttifc^ettS^alerd Thaddäus Kon icz fein; befonberS jeid^netftd^ h«t»
XXIV.
^eilige» ^a($ariii<i.
(KüscioJ: S. Katarzjny — Xuf bcm Äajimicrj.)
X^iefc got^ifci^ gebaute Äirdfie i|lt gteic^ mehreren anberen ein
SBBerf Knsimir be^l ®ro§en , unb rote ^ermutben, eine *2Jü^ne;
biei^m^a|)ft Clemens VI. für feinen 9)lorb be« Barycka auf*
erlegt ^at. it^od^ lauten bie gefc^irf)tli(3^en S^ad^ric^ten baruber «er*
[(Rieben. Nakielski in feinem Sßerfe : Miechovia p. 264 melbet,
„ba^ ben 93au be§ von Kaziniir bcm ©ro^en begonnenen Qlugu*
ftiner ^ Äloffer« fammt Ätrd^e einer ber klebte (beffen tarnen er
bod^ nid^t nennt) becnbet^abeunb ^war au8 bem <2Jc^a|eunb ben
Äleinobien, wetd^e nac^ bem fRüdPtritte be§ ^j^erjogd Wilhelm
*oon ber SÖerbung um bie ^anb ber Äöniginn Hedwig in ben •^änbett
beö GniewosE von Dalewice, UnterfammererS ber Ärone, geblieben,
welcher [ie im Konvent ^ur b. ^at^arina niebergelegt unb beffcn
®attinn [id) ju biefcm X^e^)opt nic^t befennen wollte/
811 Nieaiecki III. p. 84 wieber melbet: ba^ Kasimir ber@ro^e
bie Äirt^e ber ^. (^at^arina vom ©runbe au8 bauen begonnen,
ba§ er aber, atö fie etwaö über ben ^bbobcn fic^ er^oB, in
feinem ^eiligen ©ebanfen erPaltete, unb von bem SBeiterbau ber
Äird^e abgelaffen ^abe. !Die Lanckoronski unb Jordan voUenbeten
bann ben SBau in berQlrt, tt^ietrir jeftt bie Äirc^e feben. Niesiecki
entlehnt biefe Angabe bem CuUiu«. (Aug, CuUii ViU B. Jsaiae
4^ Cracov. ap. Lob 1610).
812 J. Bielski p. 201 enblic^ berichtet: Kasimir ber ®ro§e
legte ben ©runbftein felbfl im % 1342, unb warf ben Sfling, ben
er am %in%tt trug, )um 9(nben(en ber (BrunbfteinUdung b^\L
Digitized by Google
S67
3n bem nel>fn ber Äird)e be|tnb(i(^en Ätofter irotMien 'Muv^u*
ftincriiinen, wcld;e Kasimir bcr @ro^f , ber [d)cii im 3- 13^8
bem «jDrben ber ^lufluftiner baS ^Vbilcijium 'ottlit^tWf um« 3»
iar>3 au8 spra^ Berief. (Omrowakl II, p.450)
Ladislaus Ja^ieHo UftaÜQte bie ^f»at fcineö JBor^an^er« SIS
uub 9at> biefer Äirci^e ben Czyzowski'f^cn ©runb, von ivc(c(>em
bie (25tabt Äa^imieq ^in^bar war. JTic •C'^crrcn i>on Gniewosz ma*s
teit vuidh eine Stiftung auf tt^re ^efi^unv^cn bei Plaszuw, bamit
bic -Diennen alle %a^e baö Salve Regina finden. X)er vorerwähnte
Zbigniew v>on BrzeziaLanckoronski ©ro^sÄrcnmarfc^all, fcfjidfte
baS ^ilb becS l;. ^o^tinne^ fwr fine Äa|)etle bicfer Äird^e au§ Äonflan*
tino^jel unbaW er in ben S^^^ren 1346 unb 1303 au8 ben mcSforoiti*
fd^en unb fürPifc^en Kriegen ^urücffam, <^ab er i3rcpe§ C»apita( ^um
9luS6au bcr Äird^eunb baute fid) bei berfclbcn hinter bem 3:eirf)e ein
SßJofjn()au§ (Zywol Bonera Izaiasza w Krakowie 1760 S. 59).
Johann unb IVikolaus Lanekoroi'iskl fd^enPten ibr $8efi^Uhum
Wroblowice in ber 9iahe ÄraFau^ ben ^Uijuftiuerii, bamit in
bereu unauf^orlid^^em 23cjl^ bleibe. ((Sbenbaf.)
Sßcitcre «Stiftungen für biefe Äirc^e mad^ten bie Przypkowski 814
auf ibre @üter Przypkowice unb Sosnowice, bie ^^yamilien »lor-
tlan unb Ogonowski auf ibrc ©rünbe am Ufer ber SÖeicftfel
(Dryaeki, J^ywol Bonera). Peter Jordan »ollenbete ^^(nfaitg
be^ I7,5a^rlninberte* ben^au einer ber Capellen.
Simon Mniszek , ^rovinjiat ber Qtuguftiner unb Um^{\d)tt
•^rebiger, erhielt «om ^6ni()e Stephan bie ©rlaubni§, ein Äloffer für
bie ^ugufitinerinnen neben biefer Äird;e ^u erbauen. 5J5iefen SÖau führte
weiter fort Katharina K 1 o b u c k, erfle ^iorinn biefe« Crben« unb
i^re 9^ad)foIijerinn Viktoria Trojanowska ; im 3« t63'J i^ollenbete
i^n Mniszek, Sl^erfaffer mehrerer, bie ^eier beö ^uguftiner^Drben*
betreffenber frommer ^üd)er, bet 1591 florb »nb in bicftt Üin^c
vor bem ^od^Uar bcftottet ifl.
IDun^ frömme ^onblun^^ machten fit^ um btefeS Dottel» Sis
l^ttS ferner «erbtent: SDer 9ro»tn|taI iMiias, »etiler ün 3* lüS
ben ^o4«tt<irntt9f((ntüdEen lief; ber i(rafMter jInfleSan Melastjii
Bet$et%te fld^ am ftlofterbane.
^ie jtird^e befa^ einfi 9k ^ttSxt mit fopbarem Stix^tn^t*
rät^e {Bit^t SftfffatHC 9lr. 8 Kh*>noty inianta Krakow« «. 181.)
Johann, jBtfd^of von Bolyn nnb 0nfFro()4tt von SttaUu, fe^neft
<68
mit (Btfittttttiig bei SMmt f^ä^VhrUm Bbrtki biefe SUt^t
im 3« 1378 ein.
ajom 3. ^W^ bcfaub fid; Bei bicfcr Äirc^c in ber 5(a|)ette
ber ^. Dorothea bie litcrarifc^e S3rübcrfcf;aft §D?aria* Jrojt,
Die got^ifc^c SBauart bieferÄircJe ^at ^e^nlid^Peit mit jene«
ber Äirc^e Unfern Sieben ^Jr^^ucn , wie bie^ bei mUn anbercn in
biefer ^tit gebauten Äirc^en ber ^att ift. IE)a« ^o^e Äirc^enge;
n?5r6e ru^te auf jef^n fd^fanPcn bauten, [turnte aber im 3^. 1444
in Solftt eine« (SrbbebenS (Bielski 390 SBdQf) ein, unb mu§te 1505
«on tteuent erBaut iverben. (Sin a^nlic^e^ (^(ementarereigni^ am
3. !^eiem6er 1786 brachte bem Äird^engenjolbe im .^auptfc^iffe
me^re Skiffe bei, in golge beren ob ©efa^r be^ ©infhirjeS bie
iSird^e gef<^Uffen werben mu§te; 18:^ fanb fic^ bie ÄaubeÖre^)ra*
fentatfon i?eran(a$t ein Äa|)itat feff^ufe^cn, a>efcf;eä burc^ milbe
S3eitc4(|( Mit ^it>aten noc^ er^o^t n^urbe, nnb womit ber f8an
eine« neuen T>a^9 beflhritten würbe* SRod^ ift man im ^tanbe^
bie (S^d^on^eit biefe« S3au9 |tt tmt^tn, ob^leic^ berfelbe fc^on
m^t 0tuine ifi. SDie nod^ ^ut erhaltenen jtorribore finb mit mt^*
men ®em41beit ^efc^mudP t* ^n ben j^a^eHen, meldte im jlorriborc
fl^ beffnben, namenttid^ in ber ber ^eiligen SDorot^ea , welche im
3. 1365 am 26. ^t^e^ember mit ben bafelbf! befinblic^en brei ^Ud»
reu Thomw, SBifc^of Don 6^ielm eingefegnet, (Ccben be« laala«
Boner ^afau 1700 0* 30») finbet no(^ je|tber (SotteSbienjl (2^tatt.
SDiefe StitptUt fü^rt auc^ ju @$ren be9 9(U9uf!inerd Isaias
Boner ben Flamen : RapeUt U9 h. Isaias. Boner ifl im 3* 1380
im j^rafauer Gebiete ijeboren. ^eine gdmilte flammt M benfflie«
berionben, unb bie ^jolnifc^en (S^roniften metben von mefreren @lie*
bem biefer ^^antili«* bie ]id) um i^r $8atertanb berühmt gemad^t f)a*
Ben- Isaiaa Boner , von beffen SO&unbem feine S3rüber viet tt*
i^&^Un, flarb 1471 unb fein ®rab|lein enthält folgenbe 3nfc^rift:
A. M.CCOCLXXI menais Febr. ULobiit venerabilia Pater
liaiMS.Theolosiae Professor. ^Damt folgt ber S&a^lf^i^ Bo-
ners, ben er in feinen ^ebigten oft vorbrachte : Tempos breve»
Judicium difficile. (Srft im 3ahre 1633 erfolgte in Oeftottmia M
^p^pftH UriMm YIIL Btnera ^Ui0f^M(»#ttti0.*)
♦) ÄIS man bie Ue&cmftc Boners bei bicfcr ©elcgenfjcit aui bcc
(Srbe nai)m, fanben f(C() in einem &vabe jwei Seid^en t>or/ fo ba^
man nU^t anjugebeii wmo^tt, ml^ti nun bie €ei(be Boner«
war.
Digitized by Google
Sttipttt M^» 9Kfe(aiil, )m no(^ (id l^euttgsn %a% hk Sttffe
gelefen mir(* Sba (ie^t Htrtiii BarycskA mit bcv einfach Cftrai»
fii^rifi: ObUtbonae viUe Martinas Barycka, kftattet. Ha-
ry ika liNtr SDocfot bev Vi(.®d^nft, SSItor «nb^rebiger onber
Stt. Staf^htatt, 2m ^ufttafle M StttXßXUX SBifc^of« Bodsant,
mefbtfe er bent Stoni^t Kasimir bem Qr^en Ut Stla^t U% ^apf
ftti ClemeDs VI. ttnb bafur lief i§n bir Alttie im 2* 13^9
* 8. :3änner tit bev ^t\^\tl erhranfen. Igebeii biefef DtArt^ml
fielet im »ol^freunbe (Przyjaciel ludu) »cm 3. 1843 9h. 3f.
SDie ^ird^e ^at mit ^Denfmater, vor atTe« Ottbeim im^Mt
ab«r bie Äufmertfamf eit ba9 marmorne 3>cnfmal M Lorana Jordan
Spyika, wti^t^ iu ben größten gebort, bie in ^olen eefunbe» mm
htn, benn e8 ifi 15 (Sden ^oc^ unb 1 1 (SUen breit, mib attgeat^tet
beffea tfi WU9 aud^ bad ^leinfte mit (^ft^feit auddeofbtitet IDtf
9»ame hti ^unftUti iji nic^t berannt, boc^ ifl er allem ^nfd^eittt -
nad^ ein ^ote*
9i«|cr bell ^tnfmSittn ht% Barycka, Mnisaek ttttb Isaiaa
Baiar. «an benen bereit« (^rmä^nun^ B«f(^<t|f Befanbenm e^ebe«
tts4 ^^^'f* Snfc^riftett ber Ogonowski unb LanckoroAski^ bie ill
befonberer ©otte«furd^t biefem Älofter ikcn roerf t^dtigen ®d^u| fle*
fd^enft, unb jwar befonben attc beim QlUar beS ^. ©regoritti.
Sioc^ ftnb vor^anben jur ®citc be^ ^oc^altor»: «Sitte SUt» S19
meitofel (S^ren bed Adalbert Wylezihski unb Nikotana Ze-
bnydowski geft 1621 ; bcr Barbara von Zakliczyn, @aitimtbel
Btanialaus Piej^iowski, cjeft. 1694; bann im GornbiW befinbet
fid^ hüi SD^aufoteum beS Joliann Mrowihski, geft 1577, mit
feiner %i%ut tiegenb bargefteüt, u. m. ^.
Sraurig waren bie ©efc^irfe , bencn biefe ^ird^e an^eimfiet
1443 im ^uni, wie Bidski ntelbet, (grbbebcn^ wadlber
bie Äirc^enttjotbung einpel.
1556 am 3. §Wai Brannte bteÄirc^c ah, bei wetd^er geuer«*
fcrunft, wie baS S[ßerF: Zywoi pobozny shigi bozego Jzajasza
Bonera @.80. unb Pruszcza im SÖerPe : Kleynoty S. 134 melbet,
mehrere SÄond^e im ^lofter , unb ba auc^ ber ^a^imierj brannte,
viele anberc ^crfonen i^r ^ehm einbüßten.
1604 »ieber geuerSbrunft. (Zywol Bunera).
1638 Brannte bie JKoftefbibliot^ee ab, wd^ cfflimS.
1#S7 Jos. Saneviua, ^ovin^iat M itlofter«, erbaute«
Digitized by Google
1780 «m 3. IDeinnlev »Wter ein (SvbBeben, M im Alf'
im 3. t€9k fid^ (in Somit^e feilste , mU^t» mit ben btttd^
@kmm(nn9 einseBrad^ten (Setbetn bi( JHT(|e Mcn lief, toobnn^
/Die ^itd^e enthält folgenbe SO^enumenfe:
In Tabula Argentea«
D. O. M. '
mBt memorlae raantirM, Gtnerosl olim D.IVieoUi de Zakli-
csyn Jordan« Aul: Cnbicnl. 8. R. M. Qai ad fiWrpenT non
▼etaatam minna*, quam amnia Fortonae dij^ltatamquo; in
hoe Eegno capacem raferens ortam, hauatam ab llloatrl Pa-
rente« 8tanialao de Zakliczyn , Succamen Crae. et ilatre
plentiaaima, Chrtatina Borkowna nominia elnritatem, vt
aaetam enmulatamqu« posterii redderet, verae landia et glo*
riae initinm nan tardina quam vitae fecit Primo aetatia iore
Patladi Jonenta Bellonae rite consecrata aab euiaa Aquilia,
8naeo« Prnaaico, Rusaico, Tnrcicoque contra Abaaainm Baa-
aam, bellia , animi acris praeaentiaqoe hoc est , innicti ape*
. cimen nobile dedit ; ibi vt adhuc Tyro , hic vt veteranna imo
Dnetor. Prunineialla cohortis; Solnto porro einhole militari»
et aaanmpta rebus in Patria vndique compositis tog^a , cum
pnlchraa animi dotea post tanta Tirtutnm semina culturamqne
ad meaaem perducere per pietatis seriae, fidei incorruptae
rarae linmanitatia» luunißcentiae eximiae, continna experi-
menta aalageret; praecocis fati inclementia, oinnes praecla-
raa cog^itationea aimnl cum vitae abrumpere compulsus est,
dieXXill. January, Anno 8alutis, M.DC.XLVI. Vale Viator,
Et innocnia Manibua bene precare. Generusa D. Barbara de
iMgl Jordanowa, Marfto desideratiss« Generosus D. Michael
de ZaklicK^n Jordan, et Ma/srnifica Domina Zophia de Za*
klicayn hugoyrtkä, Capitanea Lclouien. Fratri optimo coUa-
cbrymantes posuerunt. .
D. O. M.
8Si Qeneroao' Alberto Wylesynaki de Weleiyno, Burgrabio et
Vieeagerenti Oaalri Graeouien. ablllnatriiaiaMolim Magnir
L^iy -i^uu Ly Google
m
Bco DobIdo D, Nieolao Zebnydowtki d« Zcbraydowlee«
Palatino, OeDeratIqoe Cracovian. viro prndenll, et ob aaa
merlta et dexterltatem ingeiiij« in Judieem Caatrenaem
enecto. ObQt Anno Domini, 1811 aetatia anae 80. ISIarco-
phai^m boe Martinna Wybranowakt de Wybranow idiaai-
mna Aehatea amoria ergo poanit.
D. O, H.
Sno Coniugisque cineri, NoMHa ac Famatus Joannes Mro- 882
winski Plocywloa, Ciuis et Consul Casimiriensis; vir iiidi-
cio siogttlari^ inte^^ritateque rnorum« ac vitae innocentia prae-
ditaa, yioens monumentum huc niortalitatis memor posiiit.
Anno Domini, M.D.LXXVII. aetatis suae anno LXIII. Vixit
poatea An. III*
Vilae quam briMiis hora s'ii, pnrpende Viator,
Qaod sum , vos erilis, ipse qiiud estis, erani;
8pe vacuus, vacuusque inetu, moh; cubu sub isla.
Et vere. iaiii viuo, niortua vita vale*
Famato viro Duiniiio Jacobe 8arlori, Conciui Ciuitati» Casi-S^
miriensia, viro auninia virtutu, et sing-ulari huinanitalo prae-
atanli, nec non Matri suae cbarissimae , liberisque .sui^ ho-
nesta I). Zophia Koniczonka, Coniunx praudicti D. Jaeobi,
qui in Domino obdormiuit , Anno Domini, 1583. hoc Epi-
taphium auloris ergo moesiissima posuit.
D. O.M.
Lanrentina Bpytek Jordan de Zaklicsyn, in Melsityn Castel- 624
lanna Cracouien. Capitane^as PremisHen. Camionecensis et
Cicbonienais. Sibi» Vxori saanissimae, Parentibns Maioribus
et Liberia suis dulciss. posuit. Yixit annos L. fere. Obijt in
Mogielany XI. Martij Anno Domini M.D.LVIII. Vir pius,
benignus, et optiniarum partium, Senator prudens disertus,
et amans Patriae Doctorum virorum, et bonarum literarum
faotor, priscae et Catholicae religionis cuUor et propugnatar
eximius.
L.iyi.,^L,u Ly Google
99%
D. 0. M.
8t6 GenerofOt antiqoae Familiae Petrus de Zakliczyn Jordan.
Nalaa ,
Yuit,
Obijt,
Inclyte,
PrtMlare»
Beate
Patriae*
Re^nm
Religionis
CiuU*
Milea,
Filiöa.
Hnvc
Coniiinx
Postcri
Lfberl
Flenl,
Dolent,
Exoptant»
Yinim,
Patrem«
ClimilefB.
0 Mora imiida!
Nee Heroi,
Nee milili.
Nee Pio
Parcis»
Daa induciaa^
Blandina
Ehen!
Dole quisquis leg'es
Non facile niortuo
Virum parum videbis.
AeUtia iuae 65. peraeto moritiir* Anno Dnl, 1619* die
«6. Feb.
SMMagnificns Dominus Jordan de Zakliczyn.. Oaalellanua Bie-
czen. Capitaneus-Scepusien. Oswiecimen. nee non Zuppariua
et Proenrator Generalis Crarouien. Ob^t XIX. Nouemb.
Anno Domini 1507. Oretnr pro eo.
D. 0. M.
Mf Pila UpttUms Qeierosi Adaoii de Ofonov OgonowalLi, cn-
kw illibatiim aotatia florem» pietM parontnm et optima in-
•tittitio ad frnctam Patriae et Bceleaiae eommodiorem ntill-
taten aaaceptam dedaxit; in Proairfam frinl bello aeatuai*
ton adTeraan fidefragam Aanibalem Sueefeam, Inendaa
et Wndicandae Ubertatle ornamdntiim amer Patriae ezcinil«
areberriaila faenraionibna, atratafeoinMtieia conflietibna»
ementia praeiya, bene merendi etadiam aluit et ezereuit^
generoanm pectna labonim et perienloram tolerantiam omni-
oyio^uu Ly Google
S73
bat cainmendftvlt Tandem» vt omnift fatall periodo rabiacent,
et nie laboribns et ineommoditatibns fractos, et maliffna fe«
bre confectna, die 80. Septerob. Anno Donini UM* Fatla
eoneeaalt. Qlorlam qnldem et ornamentani Fratriboa et Aiai*
eia aed loDgennm dolorem reKqnit. Qaem ob vlrtntem prae-.
elara fadnora, qoiaqaia yt debea, amaa, imitari eontende» et
aeterna, qvam ipae exoptaa aalotem deprecare.
Hie iacet Bernardinoa Roaiocl^i , enm nxora «la Bliaabetlia m
deoora. Oretar pro eia. Anno Doalni, MJ>.X3ULVllI.
Anno D. MOCCCXX. V. Ang. m
Oby t Fraler Petraa , Prior halna Cionnentna
Hie Tlxit claraa virtntibna, vir Deo anpplex,
Yaa morum noatrae religionia honor.
Deplanctoa laehrjmia» annt data menora aolo.
Coiua boata raanent» hie oaaibna ipaa reperta,
Cni eoelmn Patria» ait lana fpae Dena.
Orate pro eo Dominnm» Denm Pratrea ebariaaimi.
Bpitapbinm B. laaiae Bonar Polöni, Ordinia Bremitgsa
Baneti Aognatini.
Lechiadum claro prognatus sangnine Doctor,
Esaias , istu sarcuphag^o le^itur.
Kil Leclor inirerc , manel sors umnibns vna,
Düctos , iiidoclüs falx melit, Vrna capil.
Hoc opus et labor Elisijs vt sistere campis
Delur el ad summos scandere ooelicolas.
Viuis ibi scmper laeliis, Pater uptime viuis«
Esaia noNtrau religiunis honor.
Viiie. niemor nosti vitae discrimina malta,
Ititer ad aeternos düc Pater alme Urea.
Aniio Domini M.CCCCLXXI.
Anno Üni MCCCCXXXiV. obijt venerabilis Pater Joannes 831
Abbas de Caluo Monte, Prior huius Conuenlus.
Prater Btanialaaa Starcnowaki» Prior Connentoa Anno Do- 832
n.ini, tfM» «6. Mag.
18
oyio^uu Ly Google
833 Integer vir Albertoi Sescin«, Ciuk et Proooninl P«Aiianteii'
sis, Valentino filio siio, Acad: Crac. «tndiosa, «Ittganier in
PllilesopMa eni^Uo, Anno D. 1588. aetatiA suae 21. Mau
Tltima ^«Ameto» eßmai» laeluryaii« pomiit« He^ieecat inMoeU
paee, Amen.
Fem me rapott ftira mora, aedl voa qneqae cnneti« MerUlaa
h&r\B, eredite, aaena rapit.
1131 Hanorato ^Ire Koaeycki , Ciui Caaimirien. Honeata D. Bar-
bara Confunx moeatisflima , marilo Rno eharissimo, qni ohijt
Anno Domini 1600. die 19. Anjc^iisti, Alqiie TihuriioKoasyckl,
fillo auo. cum präcHiclo olim l^icolao Kosaycki progenito.
Anno praesenti 1609. die 6. JnUj ex W viU aublato hoc
nonnmentnm p oanit.
835 Innlda mora hominam gMeri invidioaa eadn^
VWna non te £m pietaaqn« mooet.
Ad rigidam per te rapimnr trahimurque Tribnpal*
Durakne tot aeelem plectimnr arbitria,
O Deua, effnso placalns san^nine nato,
Qnae cabat hio famulae milior eate liiae. .
836 Aeterniiin qai enucta regia o maxime Princeps,
CJoelicoliimque lare« terrigenuniq. (ionio«,
Hanc tibi Swi^tj^owicz Samuel ul Barbara Coninnx,
llliiis hanc aram dedicat eximiam»
Hie libi coeleates aacrabuiil Semper honorea,
Poplite forvato thura 8abea dabunt.
Hic quoqiie post acto«aolea« poat flamina rupta,
Propria Sarcuplia<^n condere baata volunL
Tu Dena et viuis faelicia tempora miltas.
Et poat fata Poll aplendida tenipla dabia.
Digitized by Google
99%
^it^c itf^ Seifigen ^UnUUuü m
(Kosciol 8. Stanifllawa. — Xuf @fa(fa)«
» . -
SDiefe fc^one ^ird^e mit ber f!a»t(ic^cn ^a^ht tfl «üf btm
an htt SB$et(^fe( (jele^encn ^elfen^get, «dit Um fie be» Sitamen
Skalka fü^rt, erbaut
Naroscewfe« fm IT. IBanbe 3. ^nm. 143. ft^reibt
barSber: „(^t^ idHiut, bo§ bie ^rafauer Aat^ebrafe iftrcn frjten
«nfoitg anf®falfa ^el^abt ^abe/' 5Dö(^ ift bie^ eine ^nfic^t, bie
loettet feine Sebettfnnij ^at . @d ift gewip , ba^ »on ben erften
Sagen, ba ba^ G^Hflent^um in ^oten angenommen werben, an
biefer Stelle eine StxV(S)t nnter bem 9^amen hti ^tiU fßti^Mt 0e«
^anben $aBr.
:3(nnei^^ ber ^anetn biefer ^irc^e fanb Stanislaus Sscse-
panowsif, SBifcbof von jbrafau, von Boleslans U$ SoEffl^nen
^ben feinen tob. JDer ^ti^nm M SSifc^ofd wnrbe in biefer
i(ivx^ebet9efe|t, bi# er im 3a^e t9S5 in bie ^(offot^ebraU
übergeführt, ber Wlävt^tex aber ein ^a\)t boTanf burc^ ä^cnvok
bnng hH Sti>td%9 Baleslaas be9 ^«^mfaften wib be0 Jhafoner
S9tf(^of8 PrandoU «on ^apft Innocens IV. nnter bie ber
«Zeitigen aufgenommen würbe.
Ifarussewicx im Tf. 5Banbe p. 254, ba er bie 5tir(^ena38
M^&f)Uf wtl^t Kasimir ber ®ro§e erbaut, fü^rt unfer bfefen
att4 bie ^Mfa^Sttx^t auf. ben Sagen ber fRegicrung
Kasimir Ja^i«tto*s n>ar fte eine ^forrfirc^e , ttft im % t^tt
foll fie ber .^rafauer Sifc^ef .lokann Rzesmvtti ift sin Atofler
für bie ^ond^e M f)til ^autn9 be9 @injteb(erl nrngenninbeU
haben, ^((gemein ifp angenommen, baf bie Q^tafia*Mix^ im
3. 1479 in ein J^icfter für bic q)au(aner fei imiQepatfet Warben,
ober ein von feria 6ta. post Marlin i A. 1450 batirter nnb in
ben ^rafauer SiathhauSaPten vor^anbener Sßertrag mit bem S^on«
rer, morin ed h^i^t: ,,Ey gedini^e ist gesehehen, diireb den
Brw. firn. Matheum den deutsen Predig-ef csom Panlaa, im
name des gonez«n Clostcrs mit Woytken dem mawereralzo,
18*
Digitized by Google
276
das Im das Gloster gehen aol XXVliL Marg dai her das
Slofhaua of beiden teile mit esef iln deel^en tat ete." fttUt h\tt
fen Itmffaitb auf 20 ^a^tt ^vt&ä. einem anbern «om % 1455
battrten ^ofnmenfe «erpfli^tet ftc^ CaiTiarina» ®attinn Johanna
«Ott Czyzew, ^afteCtanf »on StxaUn (d> Cr^kiache fraw), htm
Martin Mit Kaaimierz 60 ^avf fflr bie Bei biefer Stirbt ver^
richtete SDtamravBett |tt be^a^len, ,,das der Merten mavrrer
abfragen sal den alten aebilt» binden am ehore der Kirchen
csn den Pawlem» mid sal maeben ven se>ne eigene ofloge
eynen newen scbtlt etc/^
8S0 SDicfen ßrbcn brachte md) <po(eii, erbaute if)m eine Stit^t
unb fiattete biefe mit bem not^i^en Äa^)ita( au8 Johann Dhigoss,
ÄanoniPu8ttonÄrafau«»)/Ä«^rfrbcrv36^ne Kasimir JagieÜos, ber
im 3. 1480 bereits ^eftorben unb aU er bereit« tobt,aufbaS erjbi«*
t|um Äember^ berufen werben. (Sr ru^t in biefer Äirc^e begrabe«
unb eine drmtic^e ^nff^ifif^ bejeic^nct bie 3tcÜe, wo er heftatUt
tic^t. (?in t^eolov^ifrf)?« ^tubium auf ^falPa ffiftete Elisabetb
ton Zieniblic Bogusz, (^emalitin Sigmunds Mysakowski, Siwn*
marfc^aa«, unb ^toc^ter Johanns, ^oflettand 9on Zavricboat^
eefit. 1643 (Nieaiecki 1. p. 128)*
%m ^od^attar ifl ein ^iU> ht% ^til Michael, \>on Konica
pmXt 3m 3. 1740 unter Stfi^of Zaluski ift bie ^irc^e wieber
(«rgefl^ellt werben.
:jn früherer ^eif beftanb bie Sitte, ba^ bie Könige ^olen«
ben ber i^rer Äronung ^jorauSging, \)om Sd^loffe eine feier*
lic^e spro^effion nad^ biefer Äir(^e führten, um @ott ju bitten, ba§
er i^nen bie ^raft mitist, i^ren «^errfd^er^ßid^ten j|emif[en(aft
nad^iutommen*
. Die SV^ommiente nnb ^nfd^riften biefer ^ird^e fmbt
Ad Sepnlcbrom D. Stanialat
^Ad Dini Sepnlebmm dmn faeilia di?ina patet conftigianll-
bna gratia, variormn mnllltodine mira^nlonim eina aliicnt
sanctitaa. Lambertus eina in Episcopatn aneeeasor, onm
Principe Vladialao Oaaa tnmnlo anblata» hine ad. Rceleaiam
8. Veneealai in Arcem Oracon. honerifiee tranafernnl.
Anno Domini 1080t
Digitized by Google
Z77
K. D. D. Joanne! Dtugoss de MedsielslH», lUnttriniii SU
Filioruni Kegiornni lAformator , Gaoonieue Cracoiiieii»
sie, huius Monasterij primarius institutor. Hic sepultofl
quieacit. Addo . Domini 1480. Die 10. Meosia MaQ. Ore-
tor pro eo.
Ma^tiilico HC Generoso Domino, D. Aado a Hudze Strzalka
Qui in exiiiiiae Nobilitali.s honore, sui quasi iiniiieiiior animi
suhmissiouc exiinia, cxleriori« neg^ligciis fastus, ati'eetu in
Deuiii et Rvlig^ionem piisüimus, duiiii furisque elarissimus,
iiiira in egenos liberalilalo. in onincs cuniitale , docti ina,
prudentia, humanilatc illiiitlris, unini duiiique virtutuiu ge-
nere conspicuiis , lerris enierilus , coelis di^nissinius , hoc
loculo parle vna niortali recoiidilus, altera meliore imnior-
talis, Anno Domini 1634. die 10. Januarij, lianc nunquam
morituram virtulem eins, et aiuori» sui testem Coniunx
mocslissiuia. Tu Lector Aiuu s'i vitam optabas lon^ioreiu»
mortuo aeternaui apprecare requiem,
%Viator« Meae aniniae reqniem precare. Anno Domini 8M
M.DCJU. die 11« JalU. Mortuae Nobili Zusannae Llpaka
Gente, Nobilis Andreas Gesell Boliaius, Coniam moeatiss.
Coniugi desideratiss. com qua 10 annis eine querela
vixit, FF.
Generoaiun acHagntfioom delUabQkowiceBseckif Cracovien. 8tö
Bnrgrablit intuere. Qaam cum natura mortale feeiaset» virtaa im*
mortalitatedonauit; hniifu» adoleseenita SerenlaaimnaEexSte»
plianua in pericnloso contra Moachoa conflietn destram dex-
teritatem vidit et probanit matnram» faelis semper victor«
Joannes Zamoyselus» exereitus vniTersi daetor, pro aris
et focis com Turcis ao Seythis dimicantem spectanit, et ad*
miratas; InaicÜasimns ac Sereoissimns Bex Vladislans IV.
bene meriti de Repub. venerandam eanitlem Craconiae in Co*
miiys complexns, et veneratns Hegali praedicanit elogio:
Polonia vtinam taiibns alrandet viris« ita dum plenns dieram
mature, et Patriae satis vixisset, vna eum Consorte sau
cbarissima SBusanna de Drusskow; quem heu fatum mirare, po*
stero die sequUur ISacramentorum antidoto mnnitus. Immorta*
lern «iiimam Deo obtulit, morUlls corporis boQ in loco «xiisiu .
oyio^uu Ly Google
f7S
reliquil Anno üomini t4M. V^- Üetrembris, aelati» suae 76-
Aetwnos Hli apprecare di«8, Quisqui» ad «ADdem tendi« de-
uhis aaterniUdeiii.
XXVI.
(Korfciot hoitigo Ciala. — Vuf bem J(d)imf(ri)*
lüiaiinir bcr (Bro^e ftiftcte um« 55. 1347 biefe fdbone
jKrd)e auf bcm C^runbe bc^^orfe« Bawu}, mUl^tx hmRxataUit
IbomSupiUl ^e^orte für beu unter bem fUtamen: Canonici regu-
läres 81. Au^uslini ex Cong^re^^atione Lateranensi 8. 8al-
vatoris» tefannfen .Crbnt, ben bcd) bafcfbft ein^ufetcdf i^» ber
Stob m^inberte- (^rft bcr ©tfc^of $peter Wys« i)cn Radolin
führte im Auftrage ^ontg Ladislaus Ja^iello's, Kasimir be^
^rc^cn ^Bitten ^ma^ <aiü Stic^ im ^. 1405 bie äSan^ci i«
bad für fie erbaute Älofter ein unb über^^ab eif i^nen.
Unter ben vielen @emä(ben ift bafelbft bemerfen^)t>ert^ bad
$8ilb am »f>o(^aUar, wie »crmut^et wirb, »on Tbomaa Dolabclla,
baö im % 1634 bafelbff aufgeftcttt werben, ^it »on Hlacinlli
Liberi US im tUintn @^or oufoeflellten SB^aFe ftub auc^ mit
fcficucu JDcImatereiett gef(^mü(ft. ^uf bera auf ber @übfcite
befinblid)en <2eitenattar ifl ein 33ilb, „^ttc ^eiü<jen" «orfteflenb,
«an Joliann de IViasa, einem fD^ond^e bed £)rbend, bem bie
Meie ftt^ört, ber atö ^afer bei Kaaimir Jagiello ^ in
@unft ^eftanben* ^ie tkmttn ^(tare ^aben Oknid^ «on
Aatolf Vagioli von ^fStxom au9 bem 3. 1617*
m 1^ erbaute Martin Klocsyi^aki , q)rä(at be«
> erbend, «am (Sniitb attd bofAloficr mtb beo 9:(tirtii »e^it bcv
^ur 3^it ®(^»ebcncinfall^{ in Ärafau im 1655
f^fu^ Ülonig Gustav Adolph i» biefetn ^(oflef fein ^M^U
({ttartiev auf unb leitete von ba and bie ^e(a^eruit<) ^rafau9.
SSoii bicfa» ge^t feit un«orben(li(^n Reiten eine
|c|jiatt au9, wUfft fle^ mit bem ^|teit ^m^ ifl bfami^n
Digitized by Google
mcrbcn. ''3;n früherer ^(it nufreii tn\M bic Ji^ürijev beu^affiict
au«, üDiulifbanbcn f|)icltcn auf, »me ba^ iiod) uu^ ölten Urfunben
u. bi^l. \u crfebeu ift. ^}üii< allen Axirci>cn .rM\if\uit<, une auä
allen Äloftcrn fd^leffen fid; 3L^elr= nub .Sxlo|teri\ei)tlu1>e an ben
{)rad)h)DUen Uini^aHi) an, ben anjufej^eu eUe ^a^^lloie it))ietM
^cnir.cn^e cinfanb.
"^M^ bfn @tabtred)uuu^eii ergeben maud^ecUt *Auf'
f4i(ü)|e Uber bieje %titxii<^ttit
A. 1518. 3^en ^'^nifin^>feifer!i unM'autcnfdiU^ern in ber JDfta»8W
von jyrobuleidHiain uuirte auebe^ahlr: (SrofduMi 12.
A. I5>i8. i'illiareili.s 4;t iiui.si('is n pi'uceüMioiiibut» per
oeiavaiii corpori« CMiriHti j^,ro.ss.
^in 3- '598 bcm iOiufiPu^ Jarub JXiiK'rl.m.I mir anberen
SJiufifiinten, bic am -Jai^c te^ >'^-rot)nlcid)uamfcfle^ unb in
ber JDftav uuf ii^u ^at(^^auii^tl;urme gefpied i ÜiUxt unb
- l« ©rofd;en,
J)eii SSicarcn von llnf. l^ieben l^rauen^ für bcn ^runbcugeiaiig
in ber Cftai» x»cn ,yrol;nleui)nanj 2 SOJarf.
2)em -loetmann fiir ba^ ^Jinfübrcn ber ^^''^ft*^ §vo(;nUid;nam
unb in ber .Oftav 2 ^nvf unb 24 0>rofd>en.
3- 159^ ^i''» ^rouuuelfdUi^jer, ber auf ber ^dnociicr*
trommel am ^robnletd;nam v^etronunelt 3 Wrcfd>eu.
/Dem \ aictilin «widcrski, ber bie .<^u).>fertrommel am gro^m
leidniam unb in ber Cftav i^efd^Uii^eu 24 (%cfd;en.
3. 1601 bcn beiben '^abnentrai^ern, bic am >yrül)nleid?nam unb
in ber •)Dfta\> bie -^^abnen tV'tracjen , auf älU'in 'lO (^h-ofdien.
3Nn 1610 ben 9?otrenmeiftorn unb .Offizieren, njcld;c bie H'i7
SSüri^er am ^rofynleirf^nam^feftr auf^jefteUt, juxia antiquain
euii8uetu<liru;m , bae^ ift für 8 -^übner, für ba^ traten
be^ iTJinb* unb Äalbfleifd)e^, für uunf^eö unb für Oioggcn*
hm, für ^ier 1 ^att 26 (^rofd;eu. u*|'.)d.
^ti bicfer "iprc^effion erfcfiienen bic ^anbiverK^leute bc*
loaffnet, einijje foijar in ^pan^ern, jveld;e für biefen befonbcr^
i]epu(U irurben, wofür jene SOK'ifter , we(d;c in ^Li^affen {•"amen,
au*^ ber ^unftlabe eine Heine (intfd;abii)uni^ erhielten. 9Uf^
gefc^e^ner ^eierlid;feit würben ^.pan^er unb Staffen mit £)e(
fingefc^miert unb auf bie ^aftei ber ^uuft getragen.
Digitized by Google
880
IM «liK 9(n(a§ biefer ^o^eflioii htad)tt ber ^at^ bcr <S^tebt
SttüUn «erf(|tebene ^norbnungen jurjlenntnif berSdürget; |. 93.
CSniia|imtigen bie £)rbimii9 nic^t |u ft6ren; ft(^ nüchtern bei be«
Ibctrtffenben^unftfa^neii gu malten, nic^t $u fc^ie^en, bie ^ettc»
fielt ber ^ibifte fottten barauf fe^en, ba§ i^re ©efeUen nic^t %t*
UhtntWbiMtttn brachten, unb ba§ bie ^ro^effton tote aiM^ anbete
l^eute freie <S^tra|e ^aben. mx ieber Säürger \)er^ttnbeti
fftt btefen Sag bie <2^teQe vor feinem ^tnfe |tt ntnigen. —
iSin anbere« SKa^l — im 3- 1706 — unterfagtc ber ffiat^
hai ^fc^einen mit gähnen unb Staffen jur ^ro^effton. ^er
®nmb wirb in ber Urfunbe n\d)t befannt gegeben ^ boc^ d^fc^a^
t$, weil Stxüfüu in jener ^tit fid^ in ben «^dnben ber 04we«
bell befanb.
ilfntereffant ifl H 93etreff9 btefer ^ro^effton ein %tifti\^t9
Outad^ten gu vemel^men, wetd^eS einen SSemeid baför gibt, ba§
e§ überalf unb jn atten Seiten aufgefldr» ^rieffer gei^cben. ^8
ift bie^ eine (Erinnerung beS Ärofauer bifc^oflic^en ßonfiftorium*
an bie 2)iö|efon«(Beift(id^reit, auS bem 3. 1787. bifc^of«
Uc^ ^mt )u ^rafau ^at bnrc^ me^rjä^ri^e Seebad^tun(3 ^eftm«
ben, ba^ bie ^ogefftonen^ bie in ber Ofta^ von %voi)nit\^s
nam in j^rafoii nnb jwei Stdl be^ ^aged in ben SBorfi^äbten,
in oft tot^i^en engen unb von Unreintic^Feit überfüllten @affen
unb SB^e^en ftatt ^aben , ni^t fo viel ^d^tung für baS aHer^eif.
^frament, nic^t fo viel @ifer filr bie ®9ttt9mt^mn% bei ben
ber ^o^effton beiwo^nenben l^euten erwedPen, aU el bte ®rd|e
unb SBebeutung biefe9 $ei(. ©e^eimniffe« erforbert. ^ud^ ^at
el fld^ bie Ueberjeugung verfd^afft, ba| bie «erf(^iebenen S^rilber«
f(^aften, weTd^e mit i^en S^ilbem, S^i^^^ unb ^(ageOanten biefer
firojefTton bein^obnen, viele fie treffenbe SBetöfHgmtd o^ne
9to^ unb geiftlid^en 9^|en erfuhren unb ben ^ngen, wetc^e in
anbem ^tdbten berlei 9ttf|A0e |tt fe^en ntd^t gewohnt finb, fe^t
^^fig^toff $ur Sl^erwunbening, {u ^ 9ef^tH seben».*
919 £)iefe S^eweggränbe tmb anbete on^^emeffene fiSetrad^tnugen
zwingen bai bif(^6f(i(^ ^fntt jn einet neuen iDtbnnng bet
^rojeflton am gro^nCeii^nam unb inbent fie biefelbe Mrerff ^tt*
einfad^t, wiS t9 biefelbe in ^nfunft fo |aben: (n»n folgt bie
9(ttorbnttn$, wann unb aul welchen ittrd^en bie ^ogeffionen ^e^
bnrften, o^ne ben Vnfgug ber IBtflberfi^aftcn ic«) WM bie
bet^Uid^en 9ro|efliotteii beiwo^ubcn Seiriibeifr($afte» bctriffi^ ifl
Digitized by
S81
htt 9[ti}«9 btr gUgfOrnttfit, bcv bei biefm 9ciiffi<|Niteii öUi^
ifi^ 9om (tfd^jflid^it fbiitt wilcrfi^t ttnb M Mfelben
um benicnift««, tiMld^e Me g^ntn ober IBUbit fcaftci^ ^fbititt
9Ciibere )iit fl^vöbfrfc^ft e^^e (perfone» migfH in SDenwi^
itnb ®otter()cicii^it ^oometfe wie bie filofcithaiiiMber mit*
de^cn . « • SB;a9 bie juv @}<^u ^etto^eneit $Bt(bev uttb anbeve
SSvAberf^fft^aetd^en aiibe(ati()t, trtt0t ba4 bif^^ffit^e ^mt ben
4tttc(en>erfHbibeB u. <mf ba8 ftren^e auf, baf .biefe SBUbev
ttvb 3eic^ett »^e 3temt|eit uttb aitbere 9(ttSf(^mütfttiid, bie
obentieiicrlti^, ftbevbtep »eltUd^ anlfiel^t wib nitr Gettii^tet wedN^
feiftt, mib ttiebne^ im ^iiuie unb ®ei(te ber iHni^e beS ^evm |tt
^filtd^er Stt^nb unb 9i^5nimt0f eit ent|Tammen ntdgen ic. ic. ®c0e«
ben INaltttt am aO. ^ai 1787. X. J, Olechowakl SuShragnik
CArchidjacon krak. L* 8.)
SDie Snfc^riften btefer Kirche fivht
D. O. M.
Beatae iiieiiiüriae D. 8tani8lai Casimiritani« ad banc Can. Heg. SSO
8. Augustiiii Eccltisiatii Canonici Professi Presbylcri, pietate
dum in huiiianis äderet singulari , ac post mortem, quam
Anno Domini M.CCCC.LXXXIX. Die III. Maji obijt, volis
fidelium, sua nierita magna deuotione atque solatio implo-
rantium, continuis, in praesentem usque diem conspicui.
Martinus Kloczynski , J. V. D. Praepositus cum suo con- 9
uentu erexit, cuius corporis integras reliquias ad sinistrum
Cbori anterioris angulum , juxla ferreain crateni, snb saxo
in ligneo loculo olim depositas, in thecam stanneä coUegit,
et concauo petreae huius tuinbae conclusil. Anno DonUDif
M.DC.XXX1L Mens. Aug. die UL
D. 0. Bl
Linda me genuit, fooit Caalmirla, vixi, 8S1
Bxtendena aeni tempora hista meL
Cluibns gratos» populo gratiaafmoa omni*
Princlpibns carns per bona facta virla.
Caetera non refero, Coninnx eÜariMima teatia^
Yirtntam octogena prole superntM «rll.
Digitized by Google
282
MolKMr hie igitnr, qui piiu die Om. qiiiotcaat,
Qnarum cydtra spIritM «ree .manet.
Anno Domini H.D.LXXXV1L die f. Angügü Nttlilli« fitaoii-
lava Csiiiiiiowaki olv^t eiiu monunusntimi Nobtüs MagdaleM
Oaieniowakft nzor noisstiMiiiia .poavit
1>. O. M.
852 Catharinäe Foxio eonnabio et vidnitatae elarae« MalronaK
^rauitate et prudeiitia conspicaae, Qua« in Ilöreiiti aetafe
memor sai» In morbo triennall memor Dei^ Fortis animi
et patientiae excnipliiui praebuft, Matri duicisaltiiae Joannes
Foxius, Canonfeas Cracouien. Monunienlant pietalis moerens
posuit. Vixil An: hXl. Ob^t die Xilt. Septemb. M.DC.II;
853 Hoc posol opus pietalis, ugo Sebaatianiia Walkier, Uonestae
Dorotheae« F. Conaorti auae eharisaimae , qua« obijl in
Christo, Anno Domini J551. die 9. April.
SMSpaatabili atque Clariarimo Domino Jaaani Jendrseiowica
CSonsttli Gaaimirienai ; viro pietale religionequa fn Deuni Ca»
tbolica praecellenti, fide atque sincerltale praeclaro^ in auoa
pietatc, io onines bene merendi studio» in ae autem fide et
aropre couiugali integ^errimo. Dorothea qua uiuum fide eade
proaecttta et aiortuum uxor uioeslissima, Couiugi suo cha-
% rissimo, eonspersum hoc laelirynüs nionumentum sibique
tieri curauit. Obijl Anno Domini, Ml.DC.YII. 18. Martij.
D. O. M.
855 Lorida mors cunclls, et inexorabile fatttn»
Vi quatil horendis omnia fuliniiiibas,
IKobilibus Marlinoa erat» Natal ibus orlus,
Gizewslii licet, ac condilur hoc tumulu.
Couditur et Catharina siniul iidissima conianx
Nec falcem virlna effugit vUa feram.
Vir fuit üie piua, eonataiiti pectore Ciuis,
Haec cuatos almae firma pudicitiae,
nie quidem Conaol dein aeruantissimua aeqai^
Hoe Matrona f rauia reli^one» fide
Digitized by Google
Tu quieuoqae lege«, vtriqu« priscare voto
Fac Pater» ut tecum aemper Yterque liat.
Epitaphiuui Faiiiati Üuoiiiii 8laiiislai llaberkoat, Ciiiis ae856
ContiiUa daaiinirittnflis , qui eliyt St* Menaia Martij. Aono '
Domioi, 1579. AetaUa aaae 56.
Qui triati ceeidit falo, qui morte peramptua,
Naoe vitam lantoa iraDaÜt- atternam.
Haie mod« paal ladiryniaa» et poal fonabria taata,
Cam tnerito lantaa aurgh liaiiare rof^a.
Vnde iacen« viaat, owua quuqiie ^loria Ue^uiu
A aammo poat hae Ainere mafur «rit.
Honesta L>. Barbara Odrzykuniowa, (*uiiiuii\ rliuriftüuiia, hoc
nioouilieulUQl lacüryinis conspersiiin aniuriM cr^o pusuU. Aiilltj
' ' ' Dooiiui M.D.LWIX. ' "
D. O. M.
Sepuk'hruiii lii<> vides, 8pee(al)iliN (ieorg^ij WulctVa Niiiidbarg ^7
Seniuris (^oiKsuli» Civitatis iiiiius. Qui cum in vila sie in
morte esset Tranquillus iiia^na constantia, Ac labore inaximu
efleeit. Andreas Wolflowicz, Pbilosopbiac et Medicinae
Docior, Pareuti charissinio posteritatis *rralia, FF. Obijt
Anno Doniini, 16!^, 21- Decenib. hora 10. Quisqnis es bene
approcare, ita posteri tibi, Vita crescendo decreacit. Mors
lilia sentibua aequat.
Monumeiituin viuens posuit Anno Duniini, 157S. in quo pla- ^
cide in Üoinino quiscerel, Jacobus »Sartor, Ciuia Caaimi«
rieuais» sibi el Zophiae u&ori.
Anno Domini 1640. Die Veneris 9. Februarij Juaiun^s J^S»
l^icki e:^ li^c vita decessit, et iu hoc tuiuulo ohhsl aua
vi.r repom juaait. ,
Suo Coniu^isque cineri, Famahis Andreas Senior Pu«;al, Süi^
Cilüa et Scabinus Casimiriensis, viuens monunientuoi üoq
luortaliUtis meuior P. Anno Doiuini 1688,
Digitized by Google
«
XXVII.
(Koadol: 8. Tr6Jcy. — Xuf bcm Kaumiera.)
jDie SBotct Aedemptionis Oaptivoruni, attd^ MnitavUr
genannt, lomcti nac^ ^afau im 1688} «iif b«m Kaaimiers
räumte i^nen Wladimir Lubowiecki, ^tatofl von Oawieeim, (in
^aud ein, unb an biffer Pfeile erbauten fte auB CBaben frommer
0)>enber bie .tirc^e, bie titmiiic^ haftt^t ^iefe ^g^tiftttiis ht^&*
tiete ber dleic^dtad von 1690 (Vol. Le^. V. p. 782). SDer ohi%t
Crben gittg mit ber S^it ein , ha9 ^lofltergeBäube umftaltete aber
ber ®enat einem ^piUil unter ber ^(ufftc^t ber Barmherzigen
jBrfiber (bonirratres), wed^e an9 ber ®tabt, wo fit cmfänglid^
in ber ^^Ntni^d^tfr^ ^ cittfli|en Urfulafirci^e, f^äter nt*
Ben jener be9 3o$anned wohnten, (ter^er äBerfirbelten. Se|«
teren Crben Brad^te im 3* 1669 an« Stötten nad^ Sttah» Ya-
lenlin MoDt«|Qpi, ber ifnen oBBenonnte Stirbt ^nr Urfu(a
neBft bem Q^pM im 3. 161« fttftete«
XXVIIL
(Koseiol: S. Benedikta. ~ 3a Podg6rse.)
SDiefe Äirc^e Hegt auf ber unter bem S'^amen Krzemionki »»)
Befannten ^ügclrei^e, in bem ®tabtci^en, ober eigentlid^ in ber
burc^ bie SÖeic^fcl getrennten j^raPauer Sßorftabt Podgörze
in ber 9lä^e bed ^rafud^ügeld. ^ie 3eit ber (Erbauung biefev
^irc^e reicht n>eit $urucf, ba f(^on Olu^osz in feinem über
Benefic. i^rer ern^a^nt, ba aber biefelbe feine Stiftung (at, wirb
nur feiten ein @otte9bienfi barin gehalten*
oyio^uu Ly Google
165
XXIX. «»
S)tefer ^atttit^t m^t bereit^ Dlagoss tn feiern HUer
Beneficiorum (^w^^iumd t)iib mlbtt, ho^ in früheren Si^Ua bte
Senebifttner %tbtt Tyniec bad 9atronal0trc4t üi bieftr
jtird^e ed oBer b«mi im 3« 1400 ber Stcitmx ^cahmitf
ober tote fle $ie$ bem CoUeginm artUtaram * oBgeireten ^ties«
9IBt bafetbfi (onnte nur ein flDofUv ber (eiL ^c^ft unb
mt^m ber Arataner Wabcmie fein* 2)ie ^nf^riftfn bie^
i(in^efinb:
D. O. M.
Slanislao Pudlowski , Juris V . Dociori ac Professor!, Rede- 8ö4
siae huius Praeposito , Et reditu.s vindici acerrinio, Latinis ,
et Graecis literis, et disriplinis Malhematicis egreofie ex-
cnllo. Probilate, prudentia et solerlia ingenij magno, Con-
staiitia ac labore inaxtmo. Ma^nis Principlbus agendi et con-
sulendi dexleritale Valde quam <frato et caro , Imniatura
Itiorle Magna lilerarum iarlnra , El lileraloruin luclii ac de-
siderio Ereptu, Execulores mocsti posucrunt. Vixil anno840.
desiit viuere anno Domini , 1645. die 22. Majjj.
D» 0. M.
M. Joannes Wolbranins, Philosophiae et Juris vtriusque 805
Doctor, Ex Collega Minore Professor Jnrium egregius.
Capellae Szafrancornm in Ecolesia Calhedrali Crac. pro
Collegio Dl). Jure-Consuiloruni Fmpelralor. Ac ibidfrn sub
Cardinali Radiuilo et Macieiouio Ordinarius poj'nilentiarius
et Praedicator , Consislorij assessor. Dioc«'t'sani Cleri Exa-
minator. vSolcensis, Wolbrarnien. Lcnlkouirien. Dzierzaznen.
successiue Plebanua. Ex Praebendario S. Magdalenae Ec-
clestae, S, IVicolai Cracou. tandem praepositus faclus. Pie
viaens obdormiuit in Domino, Anno M.DC.IX. die 26. Jun^.
Aetatis suae aunorum XL VII. Orelur pro eo.
L.iy,.,^uo Ly Google
Qoid imiat Italiam, Franeos dnroaq. Brltanos,
TeatoneSy Belgaa» transiiyate feroa.
QaQin morior Yictna ^iiri« Iractnaq. labore,
Judiciom hic alti soni jndici operiens.
D. 0. M.
MSSeraphin Ribkowies» dandomirieti. Artisui et Philoaopbiae
Baecalaarevs, MaÜiematum et Medicae cnltor eximius Vir
antiqna fide; probltate, moribiia, candore anfmi, qni ▼erita-
tia eav^am vbiqoe taeri , pro illäq. ; mvltom pati ^lorioaDm
dnxH , poat vflae borna mortalia aemmnaa , btc mortalitatem
depoaoit, Ynaqae cum 'liKabiiä, Afnete et Catfaarina aoia,
dlem anpremom ad Magni Dei, et Saloatoria neatri, nominf
Jean Cbrtat? adnentom aecnndum expectat. ObQt Anno D.
M.DXCI. die XXII. Octob« M. Joannea Rybkoniua^ 8. Theol.
Profeaaor, ad 8. Nicolai Concionator olim, ParentI optima
bonorem, aororibnaqne dokfaainii« amorem, non exigao mar-
more , aed in^^enti animo perennem teatatnr. PP.
8ß7 I\<>l)ilis Stanislaus .Falbrzykowski , CiuU Cracoiiicn. Vcnera-
bili Francisco Birslrzykowski Radomaeenai Praepo.sito, Prüno
Hospitalia^ etiatins Krt^lesla«^ Connionatorij Viro omni genere
virtutis conapienu. Kpitaphiiim hoc obseruantiae ergo erlgere
curanit Albertua Rtjcicki, Anno 1513.
Metra breui complexa aoao perpendito Lector^
Hic aita Franciaei, qnae Patria vmbra refert.
innit Hfagoi Romam vidiaae Qotrini,
Et atndio fandi paaae placere viria.
.Qnando me itercaa vita fpoüaait aqao^at
Nil iuuit Medici aedula. cura boni^
Vinere aed aaiicte, Snmmoqne placere Tooaipti.
Ivait in.aeternoa viaere poaae die«.
Quiaqnia ea- ergo» pie eora traducere vitam,
Nam duplex aeaam, qni bena vioit, babet*
Obijt Anno 1509. die XX. JannarQ, aeta^a aiiae fepe 40.
D. 0. M.
ms IL. JonMiea Praf cUj«!«« , In Acadenua VrVia prinuun Pbtt»-
aopbiae, fleifide 8. Tb. Pjrofaesor* Aß buina aacrae aedia
oyio^uu Ly Google
Fn«pMitM; fli^iiim' mortis 4e m traotwn hie p^ni voMt, -
Xe I«eetor obtecral» Vi «ios aniiMe requiem ptwerwU,
Kl ipM» morUlia videns» samou aelwno« io meme lui^eM»
Aitariitoliqno serofM. Vhil Uvqnam Mrilarui» Mortor
iMiqoam ▼ieloroa , 8paa maa Chrbtiis. Oklft lima EK,
die tl. ApriL aelalia aiiae LX. Perpelaae Mamoriaa Bse^
eularea Taalamanli hoc roommanlnm FF.
D. O. IL
BpUapbliiin Nobtliaaiiiio ac Generoao IiNiewi Jaeobo Gnalowaki. 8«9
Vmbra Leclort.
Sist« ^ratluiii i|iiis({iiis proporn.s lr.-uisin> meoriim,
El nomen sorlem diso»* pri^cor ciiuTiiiii.
CondituN hio lacco antiqua de Stirpe Ja<u>bu6
Inel>la quem genuit Clnaluuiana doimis.
. diondum ler sefias Cereri« niirabar arislas.
Docti nee lieuil volnere scripta Sophi.
Iiiimitis Lacliesis secundam snstiilit auram.
Di.snipil vilae sianiina Parca niea«;.
Deseriii Fralres, vna rarosq. Parenles.
His oplo , liicis lempera lon«j;^a Iraliant.
Maeonij iiiissiiiii Crari Ijbare Caiii<>i*ni.«i,
Mox nie iiifloiitein mors frr«'a falee pctit.
O qiii florenli vobi.s aelale phuMtis,
Discite, quam suhitu puluis el \mhra snmua
Vos, o «ocij , si <jna rsl pia 4'orde vulunlaj*.
Ergo Deo pro me reddite vola, prccor.
Amieo dileallaaimo Gaapar Ulf onek, candiacipulo aaa laehry-
■laa liaaea fadit» Amo» 1614,
Sepnlehram Uag^ialri Thomaa PauUni da Craeonia» Hniaagn»
Templi Praep«iili. Qai abQt Anno DomnU 1573. Oretar
pro 80* Parva Vrbeealafianok nagawul FaaUx al dinaa Cra-
coTia aloit» Maler atniioaof«ai Tnivarailaa iUnalraait, Sacra
Olm Nicolai aedea fnnialaaH. Na Oamlafarioa expeclea»
qnod Io facera paaaia. Aafra praeatanl inarliila, qnod vinia
aancle promittiiit aaiteta, TiuaJba ne all turae, Yivena
Kiaqualatea hoc laaa eaera.
Digitized by Google
871 Non est qoid In morte melaas , si nihil timendum Tita toA
comitiiait, disce bette mori. 0 quam beatus ille, qoi boram
mortis sue Semper ante ornlos babet. Reuerendo ac exi-
tnio Domino, Clementi Criiplo VSslicIo, 8. Th. Sententia*
rio, Bedesiae bnios Pracpositö, viro in cura pastordi
obeanda ▼igiUnti, in Promratorio manere, tnm Academiae
Cracovienilt, lam Ecclesia« /Ssncti Floriani diligcDti, in
familiaribus negfoty« pera|^eitdls prudeoti» in contemnendia
huius saeculi vanis promissis magnanimo, in dispi^nsandis
suis forlanis prpiudoy attamen liberaU. Qoi huius vita«
temporalis carsoiti sie peregit» Tt Bon aibi, sed Deo eiuf-
qne Ecciesiae Ministris, pattperibasqiie vixisse videatnr.
Esequutores et discipali monumentum aeternae pietatis et
•moris moesti posuernnl. Vixit Annos LVI1I. Obgt Anno
Domini, M.DC.IV. die XXUl. AugastL
^^^Famatns ac Nobilis Martinus Chrzastowski, Vir fide Caiho*
lica, Caeterisque virtutibus claros« Uic sepultas iacet, vna
cmn Liberi« cbarissimis, Quibos et mortuum se adlnngl
maodavit. Mortons Anno D. 1571.
Bartbolomaens eram, cuins nunc ossa sepulchro«
Et cineres terrae contumulata iaeent.
Flamen eram sacro , pia Numina niunere placana,
Grnacinslci Patrio nomine dictoa eram.
Barbara cum Matthia me genuere parentea.
Incola qnos novit ntaxime Crace Tuns,
Feste laborarat saeva cum Patria tellos«
Me subitom rapuit Parcae inimica nanos.
Longa meab letae sperabam tempora vitae«
Quae rapnit Clotho mortis amica mihi.
Diseite Lectores mors qnam ait noxia cnnctla»
Haec validnm eonotis me tridoana tnlit.
HtA qooniam superia viaum est sie, mittllo fletoa,
Lectores IHis cnncta obedtre decet*
Illornm poHna ptacentnr Numina pnr^
Manenti ex bomili corde perora preee.
Nobia vt fhnctia ab inaoper omnihva fllam,
Aatripotena tribnat» qnem collt Ipae Polam.
uyio^L^u Ly Google
OpUrem vobis nietam, vt properetis ad illam
Mecum» Ybi aunt mdcIi gaudia plena Dei.
Ac te dolore soror gravilrotq. esercita curia,
Haec fralri jussil ping^ere sIgna sno.
Anno Salutia aedempUe ld7a & Septembria.
(xeneroao Joanni Glewicz^ viro sinipilari» ai fidem Catho-
licani Speeles, constantissimo: si nomen, genus virtutis, ad-
mirabilc: et Familiam, IVobilissimo ; si vitam ciuilem pru-
dentiaaimo et humanissiino, ai fructum vitae, ^raiiosiHsiino.
Nec non consorti eius Mar^arethae, ex Halerea el Gulle-
terea Familija faeminae IVobiliaaimae, Petrus Glewics» ger-
maniis moestus posiiit. Obierunt peste in Suburbano auo.
Anno Doinini, 1591. Augusli 28. aaUlia 30. bic 46. Magno
ani deaiderio relicto» dum coniugem peate infectam eurat»
dum mortuam IngeL —
XXX.
(Koaciol: poczecia N. Pann> Mar>i. — Huf SSBcfoIa.)
3m ^ai)te 1606 mxbt auf bem @runb unb ^oben bed
SBomerfd ber %xan Hedwig \)on Debiany, ©attinn M §iafUUn9
\)on Oswiecim Adalbert Padniewski, neben bem ©arten ber
^omt (auf ber 0c^ie^ft4tte) auf Soften Lorenz Jiistinionli
eine ^tr^e nebfl ^(ofter von ^o(,$ für bie baarfufigcn jSatmelitev,
»eld^c er nad^ Ärafau flebrac^t , ttbanU
später, etm um9 % 1631 würbe ha9 ^egenmarttge gerdu«
mige Älojlet nebfl Äird^e erbaut, worin fi<^ nutt ein Spital nelbfl
^•inbel^auö unter Obl)ut ber SSarm^eritgen gfrauett M ^injen)
de Paula, befinbet. 8e|tere Berief ber *;ftra(atter @htffragan Ml-
rhael Szernbek im % 1714 nad^ j^rafau, ber ijttett gleit^ onfane«
fein eigene« $ati9 in ber 3o(omtelsaffe |ur SG^e^nttn^ einräumte*
19
uiyio^uu Ly Google
a9o
876 Ü^a aber bic 3^^^^^ ber ÄrauFen, wMc bafdbft 'Odifnabmc
ftld^ten, \\d) immer mehr vermehrte, iinirbe ba(? Zpital in ba§
ehemal^c ;3ff»ifc»'^'>Hi''ilim» \\\ 2^r. .'iVarbara , itiib fpaier im 3-
1787 auf äscrmeubuui^ beö ^Vieficrv Iluiro Kollalaj in biefe^ .<ivIoi>er,
ba^ bic .Karmeliter, bic Älofter jum i)* 93?id)ael übcrfiebelteii
geräumt hatten , ithertrat^'n-
^iefe ^ird^c ciitl;aU fol^enbe 3>if(^>^ift •
D. O. M.
H77 Fatalem expectat tubani Generosns Vaelix May d«; Silniiz-
ka, vir in unini vita auitae reli^ioni , rectae conseientiae,
hontMtis actionibus, integ-rae ae8tiinalioni intentus ; ab om-
ni ambitione et auiiiulationc alienus nobililat^m vetiistam jg^e-
neris, pijs virlutibus illualrauil , Patriae quud debuit. De-
cennela rontinnis belli» impeiiilit obsequiiini; ab Ainicis ope-
rnsuiii illud consequi nulhnn inueniases ininiicum, quodmor«
lale babuil, bic reliquil, die 18. Mensia Februarij, Anno Do-
mini, t03'l. Generoaua Slanislaus May primampensili vexillo
tesiatiiin, deliide cum renouala hac aede sacra Parenti de-
sideraMssimo renonatum niarniori biiic inacripsit amorem.
ChareLector, quam optas immortaliiaicro mortao apprecare.
X3LX1.
(Koscioi Tereay. - Xuf Weaola).
3n bem neten bicfcr .tir*c bcfinbUdum ^Üoftcr, gebaut im,
3- 1719, n^obncn bic Kiarfüjjii^cn .tarmeUtcriuncn. 61 ift eint,
v3tiftun^ Johann Szeniheks, C^ropl'au^Icrt^ ber Ärone unb feiner
@attinn iOva \>on Lcsczjnski, SBojuH>btun oon Äaüfcii, au'id;c
burci) bic Äonftitutiou vom 3- l^"'^« beftatic^t raorbcn. (Volum.
L«'jfiiin VI. p. 'iiH) (^emalbe be^ .!poei)a(tar§ , bic heil, ühc-
rc|ta vorfteUenb; fanb von ^eite bei; .^cmtfr ei;fbcin ^utbiduii^
Digitized by Google
XXXIL
(Kotfciot S. PloryaD«. — Zuf bcm Jtfc^ff.)
NaroasewiM «i8. Stube S3»c^ I. feiitir Qefc^i^te ^Unl
fcM^ ^ ^ Mnbwts bieftr £ir(^e : 3» Slabrc 1158 f<^i(ttt
9ft)ip Ladas UI. m4 ^abii ben Seu^ntm bed ^. JUrian burc^
Ve^tbttt«, Stfi^of «ottSftobciia 9ttbtcUebemflebt99)it&v(9cer9tm
Sftoiuitc 9^o9ember in ibroEmt eiiitrafen, mitrbcn |ic von bem $tB*
ni0( (Stoftmtvbtm Qkrec^en) unb ®(beon, boniAtiftenSSifd^ofe; mit
großer SeterGc^feit in tSoM^fan^ denemmen.
Unter bem 9tmtn M ^tiü^tn erbonte ®ebe^ eine Ititi^
(inter ben ^tabtnuinern, nnb ber Stini^ beßeOte in t^r ^diäten,
itanwitret nnb onbere ^rieftet, bte er anfe^ntic^ au^ftattete. %ih
f%(i4er fc^reibt borilber Dtagoti VI. p. 551{*
flftie Starowalfki in feinem ^Yila VincKadh p. 33" mel«
bet, fo fegnefe Vincena iUdhiliek« IBifc^of wn ^atau, biefe
iHri^e ein« Laditlaof Ja^di» vermehrte bie gonbe, (SJigmunb
Vngnfl nnb nad^ i^m Stephan Bathory einverleibten biefe ^robftei
|nr Jhrafnner 9ft^emie, inbem fie i^r ba9 i^nen geBu^renbe ^
tr^natlrei^t abtraten (Vol. Leg. ii. p. im), bie ba8 erfie SDtal
jum ^robfi ben gelehrten Slanialaaa Sokolowaki **) ernannte.
3n ber JHr^e befinben ftd^ gute ®em&(be, namentlich finb e9 wo
bie S^obreien anf ben Pfeilern w$ früherer 3ett. ^u(^ finb bie
^allfd^ni^ereien bemerfen^wertl; , meiere ha9 Seben be9 ^. ^oi)anf
nel bei SInferl ««rpetten, nnb n)ic bie ®age ge^t, ber obere -
Slliil bei «odMtorl in ber leird^ Unferer Sieben 9rauen^ (Cie^c
Mtf 8««. II.) Uwnodt elitt Arbeit bei «telbcrObttten Ißeit ®to|
fein fallen. «W» iNnSEfticmem nnb bnr<^ 9Hter fmb fte fe§r fc^ab^aft
genmrben.
61 befinben fx^ ^ folgenbe 3nf<$riften, bamnter «on
ihNilanec ^fCabentfem, »eU^e ^roSffe bei ®. S^^^^an gewefem
19»
Digitized by Google
881 M. Martio Plocensi, Archidiacono Curzeloiiien.si . Ca-
nonico 8. Floriani. Celebri if) Aoadeniia et in Ecclesia Theo-
log'u , Paribus, iniis, .siiininis. Ob bcnevolentiani humanita-
teni , dig^nilaleiii , Oiitnibus ob nexuin inlegritatis el eriidi-
tioiiis« Cum graiiitate morum Clarissiniu, Excnitores posun-
runt. Obijt Anno Domini 1618. die 3- Aprilis. Siio siipra
Quinqiia^esiinum qiiintum niagnis et coiitinuis laboribos frac-
tus. Tu Lector bone, Bodo bene apprecarc» Vt et ipie
exeas bene.
882Andreae Tropcro, 8. Theol. Senlenliario Canonioo
8ancto Floriani Clepardiae, Doctrina et morum suaiiilate
praestanti viro, Epitaphium. '
Moc tibi Wielicius pöflai rndnnmenta Joanoei, '
Pars deaiderijy ehäre Tropere mei. " '■
Non in te Mcra memoranda peritia Verbi, ' ;
I\on pietaa vitae deftiit vlta ttiae. ' ' \ ^
Tu trea ter gemiDO aderaa diacrimliia linguas ,
Joaia, fidboa pandlt' pagina aatra IkL '
Poat ezanUatqi inagno addore labbrea«, ' ^ ko
Doctrinae pdteraa prafttaila ferre tuae. -
Sed Doctoralem tentaa duln aumai'e HItrtiifV '
Obetitit, ab Utulb, perfida Pareä tu«/! /
Quid innat ex titulia mentltäiii qoaerere 'lattdeüi ^ '
Ärtibua^ex ipais ciii'dor ffla tedit • ^ ü'/
]>um migraa^alib , aobiu i^teiiritid« raj^tna.
' Migraati auperam non' redUnre bomvlto; sf* * '^'i '
Bäte dtae memorea, möHalia pectoris moi^a'» '' -^^^
Dpm mihime remur ftmeria hbra veiili/.^ ^-
Anno Domini / 166t.' die 8. Aprilis. D(^ni6t4^W.'-
D. 0. IL
883 A dm. Reuerendo Domino Alberto Borouio, 8. 8. Tb.
Doct. Praeposito S. Floriani» Sanctoriim Omni um el 8car-
bimirien. Canonico, Viro vero Academico. Et Bd literaa hu-
manitatis , Philosoplilae, ac Theologiae profitentem natu,
£t ideo discipulorum eelebritate florenti. Pietate in Deum
summa, Grauitate morum vere Christiana. In poenitentiarij,
et. pariter Concionatoris munere implendo. In ArceCraeo-
Digitized by Google
f93
nienii. Diufnum timorem et amorem splrantl, Bl pflt operi-
bng in oniandii BeclesQt» Bt in XanodoehQa erigendis et
restaarandis largitate effosa, Ae totam peeuUnm paaperibna
largienti. Mortous Anno D. 1646. die 18. JnlQ. Aetatia anae
LXXIV. Bxeeutorea Teatamenti PP.
Bpitaphium. Bzimij Yiri Domini Petri a Proboaeso- fl8t
w icz e> Saerae TheologiaeDoctoris, Canonici S.Fioriani Anno
Doinini, 1565. di« 25.MenaiaJnl^*. Aetatia aoae66. Tita fonctL
Hic Situs est Petrus Ptolomaei nobilis arte>
Quo vi\ alter erat legibus atqne Dei.
Quem Rex Augastus coluit, sanctasq. Renatus,
Ob decus in^enij consiliiq. üdem.
Namque is luciferis quicquid subnascitur Aslris
Acri perspicuae nouerat ingenio.
Nunc Regem Aslrorum coeli terraeqne Parentera,
Vt videal precibus, posee Vlator opem.
Georgiiis Piersonius Gostinen. Arlium liberal: Bacc. Cies-
liouien. Molpinenaiaque Plebanus, Pra«ceptori auo fidelis«.
poauit.
Bpitaphiani Bximii Viri Ifaglstri Bernardi de Bi-m
alinpie, Sacrae Theologiae Doctoria, In Aede Sancti Flo*
riani Deoani* Hic tnmulatua qaieacit in pace.
Hac reciibat dnra eontentna mole sepnlchri,
Bernardoa Bophiae cnltor, et ingenij.
Qoi Cracae qaondani natna anb moenibna altis,
Hac tandem' aerie doxit iii orbe diea*
IVam primnm imienia didicit Tigilante labore,
Quidquid Ariatotdiea Platone doctaa babet.
Poatea diuino «acrapum captna amore*
Ddclonini, merito Candida signa tnlit
Hie ▼igiii cara apectabat, cnncta profectö,
Qttod rernm ratio monatrat, et acta probant.
Ifamq. buina anmptu paries decoratna in orbem, *
Praeaentia templi perstat, et ara aacra.
Atqne alarota ano consiatnnt munere atmcta,
Biua amor siquidem, condere templa fait*
Digitized by Google
Tandem iiiurlali si-iuiirluA quud nianel in oinao*
Corpore conscendit sydera pulchra Poli.
Hoc siqiiidmn preeium, iiisto stat crada Ubori».
Vi Über curis sydera oelsa petat.
Anno J>.
D. O. M. IL
aMPraneltcoaBogucki Sacrie Theologlae ProfeMor Acad.
Craeonien. Holaa Bccleaiae CanonlesA. Hie €l«pardfae elaii«
Par«iit1biis Data«. Poat labores Mloaophiae , in ^eologia
caecitatem cantraetam, Aaiiia <|aa4ragiBta palieiili4aiiiie
toleraait. Vir pius« Mmibua diania. Aimo vitae ano eir-
citer octuagesimo, ab hac vita ad ülam immorlalem eamini-
grana. Anno Dominik ]€I6> Mm 91. Maji. In lata Capella
earpoa aaoni dof oni valalt.
M7 £pitephiimi. M. »tanialai HarennlJ, CoU^ Mrioria
Collegae» Bt Saerae Thaologiae ^ententiarij« S. Floriani
Canonici« Diainae et hnmanae Philoaophiae Trinm UngDarom
amantiaaimi. Qni anno Dominik 1580. 0ie vero 13. Septemb.
aetatia auae 48 obQt
Non tibi trea lingoae, ■an cnra laborq, Marenni
Profnit ante diem eanitlemq. fugis.
8ic viaom Cbriato, qni te ana dneat ad astra»
Coelieolumq. cboria Jungat in arce Poli.
Bxecntorea et Amici posaeront
D. 0. M.
88g El Memoria« meniorandne, Incotnparabilis viri, Paali
Hercij Curelouieo. Sacrae Theologiae Doctoria« Cano^
nici Cracouien. Ainiao Academiae Generalis fteeloria. Oni
Praeter inaignam Matbeakaiioanini diacapliMrani adonttam»
Coniitas cum grauitate et mornm eaactitate, Bt a«arem
et reuerentiani omaiam coBciliaaerat Quiq. Luatratia- axteria
nationibua. Cum maiora ment« aonciperet et poiliceretnr. In
medio cnrau iuuida niorte praereptus, Mortalia ob^^ linmor«
^ Ulia ab^t* Anno Iföl. W.
tWö Sacrosanctae ac Indiuidiiae Trinitati , Et Posthumae memo-
riae Clarisaimi et Excelleutiasimi viri ^aftanislai Jaco-
Digitized by Google
i95
bei C 11 I' z i' I ») n i e II s i > , Pliilosoplilae et Hediciiiac Duclu-
ris. l*ublici iti Acadeiiiia ( racuiiieii. Aiiriis VLVi. Profes-
soris. Ob eximias virtules, el suiiiiuuiu Malheseos .sliKliiiiii
ao rei medicae roirnitionein et experienliain praeslaiilcin,
apud Keges , Prinripes IVobilitatenique ; primariam düiiii el
furKs Semper celebri babitu. Muruni siiaiiitalc, alqiK^ aniini
oandore omnibus inire caro. Qiii anno aelali.s suac L> III.
Die vlliuia Jiiiiij, a Parin Viro:inis, MDC.XII. cxlrcmuni
vilae diem clausil , et ad «Mneres Hcuerendi l). .loannis
Muscenij , S. Theologiae Ducloris, olim Praeposili hiiiiis
Ecclesiae, Canonici Cracouiensis, Arrbidiaeoni Curzelouien-
alB, nec non Procancellarij Acad: Crac. fratris sui CuDSubt'ini
appositus in Domino quiescil.
Vrna duos Curzelüuiüs lenet vnica ina^nos,
Moribus et sliidijs viuil xteriju«; suis:
Hanc molem tristem tristes pusuere Magistri,
Quoa jussU viuens ultima verba sequi.
Addo D. M.DC.X1II.
Bar tholomaeas WoU I« Stephan! Regia Poloniav Cle* 800
ricua, toto vitae tempore caelebs Moritnr Anno Domini 1600.
Ad finem hora trahit vitao hortatnrq. cadauer,
Quod mihi nunc« tibi erat, hei mihi vIta hreuia:
Nam quid sunt humani anni ? lux Toica virtos.
Sola dat immensoa, et sine fine dies.
'Reuerendo Domino Patri Joanni Wiclicio Saeraeggi
Theologiae Poctori» Canonieo Cracouiensi. Virp in Hcli-
gione sincero , in moribus probo , in professione laboriuso
erga discipuh>s benenolo» in praestandis beneficijs facili, iiu«
uestatia trtnquillüatia concordiaeque « nec non diseiplioa«!
publicae et domeaticae amatori: bonorum ingcniorum pro-
niotori, omnibos, tan» domestiisis quam extraoeia charUsiuio,
qui sedena et loqoens de futura vita, ex diuersorio menti,
tesUtori deaiderattsaimo, diseipuli Praeceptori obacruandis-
aimo, aetemae pielatia monumentum poaneront. Yixilamiia
LXXIII. Obijt Anno D. ISO», die 15. Feh. Oretur pro co.
Generoao ac NobUi Domino Alberto Baranowski,892
viUe integritate ae prudestia inaigni, Barbara ipaius Coniunx
Digitized by Google
296
legitima , mo«8ti8fliiniim hoc moBttmentüm amoris er^o po-
suit. Vixit anniflXLX. ObQt Anno Domini 1588. die 26. MartQ.
MBpiUphiuni Catbarinae Sscsi^sna, Cinia Clepardienais
defanetae Anno Domini , 1566.
Uic prope baptismi fontem» Catbarina quiescit,
SsCB^na, Dei puro pectore sacra colens.
Gaata tboro manait» cbari viduala mariti»
NU corans praeter religionis Her.
Qaod pede felici carpait, dam apiritu8 ipsam.
Exil, et humanis rebus adesse dedit.
Ciaria templa Dei donis ornauit et araa»
Non tnlit obacura sorde situq. tegi.
Mnlier timena denm » ipaa landabitur.
D. O. M.
894 H ü n ü r a i 0 J o a n n i K u n t z , Ciiii Clepardienai, Sereniaai-
moi iiiii, Aiigusli lleiirici, Stephani , et Sigiam. III. Kegum
Pol. Architecto dexterriiiio, Aniio Domini 1588. Martij 15.
vila functü. Et hic cum sua charissima coniuge Barbara
quiescenti. Filius Honoratus Balthasar Kuntz Consul Clepar-
dien. Hoc munumtiitum pietatis ergo , poni curauil. Anno
Domini 1634.
D« 0. M. A.
MKStanialao Pncsek viro Proconanlari, Et Catbarinae
Conlngi illiaa » Pie in Domino demortnia. DU Anno Domiot»
1616. die 21. Martij, aetatia anae 99. Haie Anno Domini
1628. die 14. Janlj, aetatia vero anae anno Qreg^rios
Pncsek paternl, matemique atndioaiaaimna nomioia, monn-
mentnm hoc poanit. Anno Domini, 1682. die 80. JanQ.
En gfnatiis rincres texit, patriq. inalriq.,
Quod potuit moestus, praestitit officiam*
Ciarae virtiitis cultores ambo fiiere.
Moribiis innocuis, et pietate graues.
Isthuc qui spectas tumulum, sancteq. pieq.
Morte pereinptorum die miaerere Dens*
oyio^uu Ly Google
997
M. Michaeli Viftlicensi, Sarrae Theologiae Doctorl, 8M
HuilUi Tempil ante Annus XXXV. Canonico, Custodia De-
cano successiue Postea Eoclesiae Cathed. Cracovien. Cano-
mco, Viro inorUmB, Rcientia singulari, et admirabili. Omni*
bae Semper ad omnia beneplacita paratieeimo. 4nno Domini,
ML LXXVL defancto. Et in chori edita «epnlto. PP. Requie-
■cal in SeneU paee, Amen.
Reuerendo Joanni Muscenio Curelouiensi, 8acrae 897
Theol. Doctori Vniuersi Crac. Vi. Rectori, Procancellario,
ac Seniori Patri , Archidiacono Curelouiensi. Huius quondam
Templi per 30 Annos Canonico, Custodi, et Praeposito, Po-
slea Canonico Cracouiensl. Viro in Mathematicis et Tlieolo-
gicis »tudijs egre^ie erudito. In laboribus assidao atque in-
defesso , In Conoictu consaetudine facili atque iucundo , In
vita denique et moribus '^ani eteonatanti; De Bcclesia hac
et Careloaiensi Collegio Maiori» aegenis studioaia insigni-
bus pietatw et moDificeotiae perpetais donationibaa pcaeclar«
merito. Monumentnm Executores coeptiim perfecerunf. Qui
Visit Annoa 70. ViU fanctoa Anno D. 1609. die 91. JuUj
bora 91«
Reuerendo Marlino IVeruitio Clodauien. Sacra« 806
Theologiae Doct. Canonico 8. Floriani. In praecipuis huius
urbis Templis . Et Serenissimi quondam Sigismund! Augnsti
Uegis Poloniae Conciooatori, Viro mire faeiindo atque elo*
qnenti, IncredibiU labore atque indostria sommo, logonio et
doctrina legDm atque consuetudinum Academiae ubseroantis-
sinio. Moroni grauitate« vitae integritate incredibili, Sammae
denique apnd omnes gratlae, atque authoritatis , Executores
moesti posnerunt. ObQt Anno 1589. 90. Nouemb. bora 16.
D. O. M«
H. M. Adam» FaleeU Rectori Studtt GeneraHi Aeademiae ggp
Cracouiensis, Protonotario Sedis Apostolicae, S. Theologiae
Doetori, Praeposito Beeleaiae Collegiatae Sanetomm Omnium,
Bt buino Secleaiae Decano, Viro doeto, omnibus ▼irtutibua
ornato, Jurium Academfeerum aeerrimo defensori. Qui die
Titima Angnsti obQt Anno Domini 1611. Frater Bieontorqne
uiyio^L^u Ly Google
fit
Fralri i'harUHinio, Viiu cum ExequiitoriixKs Aiiiicis illiiis aiiiaii-
liMiniis Dolens PP. Quisquis ades iiectui* , futis subjcctus et
ipae £heu Oefuoctas , die mUittrere Deus.
ÖOO M. Marünus Campius Vadouiu.s , »Sacrae Theoloo^iae DücIoi*
ac Professor, Istius Kcciesiae Praepositiis. fn Ecelesia Ca-
thedrali Cracouien. I). H. V. M. FestiuilaUuii Concionalor,
AcadeiniHc Cracoviensis Procanccllariiis , Parochus Opaloue-
eensis, Philosoplius et Theolog'us insignis^ Candore ainabilis
Magnoruin in Ecelesia et Acadcmia vironim pracccplor. Bo-
norum in<^«*.niorum promolor, Profcssiuiiibus , Pliilosophiea
et Tln'olog^ica , vltra annos 50 gloriose functus. Fundalioni-
bii8 pro Minisiris islius Ecolesiae et pauperibus sludiosis ex
• suo demeiiso reliclis , ab bar inortatite cum nia<;:na praepara-
lione emi^rauil. Annoüomini» 16'tf. Die Januarij 28. nuae
aeUtU circHi»r octua^esimv. Hic in Oumino quiescit.
901 Epitaphium Eximij juxta ac Doctissim. Viri Slanislai Lubar-
ihi Cracouiensis , S. Theologiae Professoris, Oustodis Ecclc-
«iae Dioi Florian! in Kleparz, Anno Domini 15^1. mortai.
Impia cur pergia Parcarttm maxima Cloiho^
Esse viros paaaim qaae rapis eximios.
Ecce Stanislaaa priaco co^omine Lubarlb,
Luatra decem numerans , occidit art« tna,
DIgnus erat longo» vir tanlus viuerc hl asnoa,
Aut etiam viuus scandere celsa Poli.
Nam fuorat Patriae totiq. peratilia orbl,
Vtpote resplendens artibaa ömnigenis.
Hoc faalix nato nimiam tu Croca faiati,
At nunc praerepto squallida saepe gemla.
Nee minini, raroa, qaia tales gignis alomnoa,
Qiü taotuni poaabit viribua ingen^.
BloquiJ tantam aaperavit viriboa omnes,
Ataeribua qaanlam earniine praeatat oImt.
Condldit tiane aale Iferooriaa mollq. lepora
Alqne MU Haguae munera rara vagae»
Intinia qtii Saphlae penetralia moDte aubibat
Et eauaaa reram reddebat omnigenuitt«
Aatrtfranqiie etiam iegea bic coUalt altaa^
Digitized by Google
m
Verldlei Talle mnntra aaepe fhiaaa.
Hie aacri nouit diaina volnmlaa varU,
Bl claram varia nomen ab arte tnllt.
SgrefinaDoetar faerat, Veraaaq, Magiater,
Qaoa tlloloa ffeeail aomiae coa»pieao.
VI aimal brenibaa eonfoDgani plorima verbia,
Maximaa Ingenio , maximiia arte fatt
Haec aao diMcil Goaiinia eaneta Magialro ■
QneiD Iblia fanetom terra prapiagaa tagit
SpeeUbili Viro« D. FaeUei latiiaa, Oiui Oleparilenii, aini>«»
plici, recte» eandldo de boapllibna, egeaia» et roaxinie de
Clero bene inerito : «Uli vnqaam noleato. Hedalfia Koator-
kowna a Bieiesyee« eaai filija, Marita ano chariMlaia, ae
alM nioeatiMiBM poauit Visit annoi fare L. MorUMa Anao
Domiai, WLDJLCVL Sapleaibrla XXUI. die.
HJaeoboa Papeneaolea Valtenaiaf 8aerae Thealoglae, etaes
Jnria nrioaqne Doctor ae Prefeaaor« lativa Bcelealae , S.
Floriani» et Sanetoram ematoni Crae. Praepeaitaa, Ordina*
rlaa Llbroram Oenear Id Cracotu Dl«»eeeai. Roiaae iMrIa pn-
blice daeandl» aali Aeadeiaiae Craa. eaftceaai defeaaort Aea-
demicae diaelpUaae et banoraai ingenim« fiuiter. Sai In
Becleiia et Aeadeniia labarla eaden tennlne» qao vitae con-
atiinta. Sab Patrocfala B« VIrg. Mariae Baaeteniai Onniani,
Bt peeoliarlter SB. JaeoU Apaatoll vlrioaqae,* Bt Baneli
Floriani. AnlaMiiii Dao, eorpoa tema» Hie reddldil« Ann«
Bamini, tM, Aetatia anae 67. tS. JannariJ.
Qaae pro te fieri eapfia, haee faa vala Viator»
Pro me lleetilor bae m&m pletate Deaa.
Dao IltsloM Imniorlallq. N<mlni Magnat M. Andraaa Beirtnel 90%
GiogavIoBala» Baerae Tbeoleflaa PreÜsaeoHa . J. V. Doetor,
Procaneellary Vniveraitatia» Atqae hnina Beelealae Deeani,
DnratnraqiM» Dam alabil Inelyta Aeademia« Biaa iam di«
eendi, dam lealbeadi laada Ülnatrata. Bkw oaplalia, qaa in
profeaalime Oraeeae Uagaae» Qaa in alaamoa atadiaaoa aal«
latia, Aaela el adlala. Deaa Optime BanefieeallaaiaMsqaa»
Qnem vir iaaocaaa caala aanctt$<|ae oolail, Jnbaaa eaae bea»
Digitized by Google
ium. Obyt Anno Oomini , lli.DC.XXX. IX. Maij. Martinns
Gilewfki, 8. Theol. Dootor« Decanos 8. Floriani, P«
906 Bpilai^bium Doctoris Andreae de Craconia Collei^a« Maioria
CoUegiJ, Canonici Sanct! Ploriani.
< .
Vmbra Loquitur.
81 te non pi^eat nostrum andire dolorem ,
Qttiaqiiis adea» celerem fae, 9ge, siste gradiiin.
Ipse ego, quem genuit teneroq. edoxit ab vngui«
Inclyta Sarmatico condita Croca solo.
Cui simul ac aetaa primia edoleuit ab annia,
ExGolui atadfjs peetora nata bonis.
Vnde tuli primaa aomma cam laude coronaa»
Qnaa edtt ex merito doeta Minerna meo.
Mos ubi dinina caluerant peetora flamma,
\ Factns sum verbi buccina clara Dei.
Nam grania Eliaias docui> qnos dinua adoraa,
Bt qnoa ad atigiaa orbila ducit aqnaa.
Nee latait niUdos reddatq. cara Penates*
Inpleat et apieia horrea laeta snis.
Poat mÜii dat amimoB, atndioram Pallaa honorea,
Sed rapnit tUnloa mors properata datoa.
O apea ineertal o fallax gloria mundi!
Reaeia eonatanti reboa adeeae Ilde.
Ma felis valeaaq. diu, iam cllare Viator ',
* Omnibna^ et nobia die bona verba^ precor.
MdAeternaelfenoriae. Rndi Patris Baaiiq OolinQ, S. Th.Doct»
et Profesaoria Oicatum. Qui cam ad triam aaeramni lingua-
ram Cognitionen! rolnnde, dicendi peritiam adjeciaaet, cba*
rna Principibna ex Anla vfarla; eoadem halNiitfaaorea, ai modo
Anlae aaaeda eaae rolniaaet. Verum ei praeftireaa Academiam
eertanit cam al^a in ea ornaiida^ qnam dicendo, quam acri*
bendo> a qnam primam praepoaitara 8. hoina aedia deinde
Cananicata Crae. ornataa, non deatitit lande et fanore, prae-
elara ingenia excitare ad atndinm retinendnm dignitatia Aca-
demiese^ vt in äntiqao atata eam reUnqaeret. Deceaait anper
Ociogenario moderatiorla vitae» longa aetate comite Nonia
Digitized by Google
aoi
«nQ, Anno Domini, M.DC«XXV. Martiniu GUewoki (Sacrao
Tiiooioglt« Doct. Decanni 8. Floriini P.
Clarisoimo Domino SUnislao PucsoIe Viro Proconanlari, Bt 907
Catharlnaoy Parentibua ple in Domino viu deftinctis, An-
dreas Pncielc, Parentnm memoriae atndiosiaaimnay Hoc po-
anit monamtsntnm.
Kl) charisfiinius tilius cineres texit Genitorum,
Quod potuit praestns praeslitit officium*
Ciarae virtulis ciiltores ainbo fiiere,
El rari cunctis, et pielate graues.
Haeredes coeli dicendi tale suprenio ,
Jus poell Domino dandi euique pio.
Morlui Anno Doinini, ille 1616. die 12. Maij , aelatis suae
50. baec Anno Domini die 24. Jung, aetaÜA 50.
Valentinus Uozycki, Ciuis et Consul Clepardiensis, summaeOOS
pietatis et prubitatis vir, cum adhuc sanus esset, in cor-
pore 8U0> hoc sepulchruni fabricare curauit io perpetuam
memoriam cum vxore sua Zophia,
•
Splendida quem tnlerat vrba Vratialania paniom,
Oeeulit bnnc tandom Regia Craea aenera*
Ingenio multum praecelinil ille Decani,
Aede liac in aacra funetna et officio,
Hunanaa dignoa animoa qnod conciplt artea,
Hic tot callebat nomine propitio.
lUioa ex atudlj^i florena Academla gandet ,
Malto8 quod fructna commoda namque eapit«
Artia condebat namq. aed vertit in vanm,
Sora fieret Domino maior vt ipaa aoo. .
Scripait de var^a et commelllaria rebus
Hnnc Maniboa versa t, quae stndioaa cobora.
lllina vtque aciaa nomen cbariaaime Leetor
Ba dens hoc dederat, quod Micbiielia erat«
ObQt Anno Domini M.DJCXXIV. die Vm. Noverob.
Hic iacet pndica Hatrona Catharinau Coninnx Stanialaig^g
Harlapicide, qui in memoriam chariaaimae eonsortis anae
Digitized by Google
iNme iiMigliMm «laliiit, tviw Mfanae DeM ailMreator. Oli|ft
Anno aetatln naae XXVfl. Anno eHriati, lf.D.XLIIf,
f^Q Anno Domini, I5d9.
Hoc eofo cum lachryniis Stanislaus Szlosser, amico«
Post inorleni posui, viual in orbe Poll,
Qui potuit lig^no varias inducere furmas
Cultor honestatis nobiiis arte suae.
Hao 8tephanns parua Stawowicz inclnditur Vrn%,
Cum ^emitu multis occidit ille viris, '
Hic rerubat corpus , sed fulgida Ayd«ra Lector,
Vt liber sabeat, spiritus ure fauH.
Obijt die 6. Januarij.
XXXJIL
(IMelot & VraneMu SaleninaM. ICtif Um %U§m).
jDie 9^onncn jur ^)etmfud)uncj ber f)e\lWtütttx ®ottc8, totU
d)e ber t). ^yranjigfuS Salesius, S8ifcf)of von ®enuo, unb granjiÄ*
fuS Freniiot eingeführt, Bradf)tc ben Ärafauer SSifc^of Johann
Malachowski *) au8 ^^ranfrcid; m(S) Ärafau , fliftete i^nen biefe
Äirc^e nebft bcm fc^onen Älofier, roo bie 5^lonnen noc^ ^eut ju
Jage mit ber ^jie^ung beg n?ciHid)en ©efdjfec^tcö fi* befc^afti*
gen. Stiftung unb ^c^enfungen bcftatigten bie <25tanbe auf bem
Äanbtage 1685 (Vol. I-ef. V. p. 723). ^ur aSergro^ening be«
gonbeö Fauften bie fJ^onnen au^ eigenen SJJittefn ba% T)orf liyszko-
wice, welchen Äauf bie Äonftitutiun cVol. Leg. VI. p. lo't.) bejldtigte.
*) 93if^of Malnaiiowatf Mmle te ICnkgimi ali 0albat iin^ t r|l ta^
um Xtk$ fcfMf MÜnn« dncc Bsembek mm ^mH* M tv in
ten gctfla'c^cn @tanb. Unter 3oi)ann III. wuctc er Stfc^of OonS^ielni
anb im 3« t08l eiMm JScalau. (Mieaiecki IIIO
Digitized by Google
ao8
XXXIV.
Kiittd Sabi9(att9 {^ermantt Begann im 3.IOfi7b(n9latt bk*
fer Sttxiit, nad^bem aitr ber fSeine iS|»« imb bie ^olrifN^ becn»
btgt waren unbbie ^unbamcnte ^nm ^§en<S^ gelegt »utben, er«
tiitt t^n (1102) bcv nnbnntrrbraii^beii Aufbau btefer Ain|e.
Peter Duilczyk von 8kniyniM fe|tr nnn btt SBott fast, aber
auc^ i^n ereilte ber 3:ob. ürfl Honig Sabt^Ian^ Jagietto mitfeiner
®emalinn f ebwig »oaenibeten im 3. 1890 ben IBan biefer i^tn^e
nnb im ^a^re 1387 fiSerfiebelten ba^ anl ^ag bie iftin^t
be« im 3. 180% bnrd^ Vbalbert^ ^triord^ %0n ^emfalem, auf bem
SSerge Marmel geftiftete« i(armelitier»£)c^ettl.
Niesiecki III. p. 79k berid^tet ytoat, ba| ber Hralaner
SStfd^of Peter W>mi Mn Madolin biefe itic^ erbaut nnb fie ben
Aarmetitem SbergeBen ^be. t>o^ fd^eint bief vtetmel^r ba^in ^n
beuten fein, ba^ biefer SSifc^of in feiner ISigenfd^aft aI9 j^an^Ierber
H6niginn ^ebmi^ uic^t bie Soften be^ Sdwti gegeben ; fonbem .
nur bie ^uffi^t babei geführt ^abe«
3m 15. :3a^r^unberte befanb fic^ bei. biefer Äit^t einesis
^QptUt, nnb mie e^ in einem alteren ^dEnmente itiit : dy Brn-
dersehafl der an^^erisehen Capellen alhy cnaden BarfnoaeD.
3e|t fte^t ba (§^ren ber SJHitter Dottel eine Rciptilt mit
i$rem (Snabenbilbe, bem mel frommeSä^ott waUfa^rtet^^lttbie
üa^elU jvr ^eit beS ^d^weben^Ginfaffe« (2^(^aben Utt, morbncte
^eter Gembicki, S3ifd;of ))on ^afou, in feinem Sefiomente ein
^ital SU beren ^er^eaung, unb (Sttbe be§ vorigen 3a^r^un«
berteS verfc^onerte fie Sifd;of kaj«un Hoiiyk mit einem %Itare
nnb mit neuen (£^6ren*
Vm 15* %uguf! 1638 oI9 j^oni^ ^oUw ^um (^tfa^
nod^ S^ien begab, fom er Don Lobsow in biefe $xt^, mo^nte
in ber ^apeOe ber SRutter (8otte8 bem ®otte9bienfie bev tmpW
ii(S) i^rem ®d6u|e, unb trat Mn ba feine föei^rreife «n* 2)iefe
Digitized by Google
m
itird^e tfl je(i etitt bi«f( würbe burc^ bie jficrr« Siebte«
twn%, att bie 5(tr^e jum ^. ^tei|)l^ abbramite, ba^n fibertra*
flen* eine ait«f%Ud^e <8ef<^i4te biefer 5tir(^e entl^dtt ba9 in ber
Siterafnr 9hr. 16 angeffi^e SBB^erf von Nik. GrodsiAski.
SDie ^icd^e enthalt folgenbe ^cnfmaU:
D. O. M.
914 Memoriae nunquani moriturae. G. D. Marlini de Czarysz.
Czar>8ki» terrae Lolouiensis iu Woislawice quondam Uaeredis.
Martini locus lifc capnx.
Ciaryakl tarnen integer
HIc non eat, Polna C^t reor)
MeDti pernins, aetaqne
ISeruant Pignora Lechiae.
Clara «tirpe satnm, dolent,
BxtiDetion: vir erat Togae
Dicnnt, atqoe aago Ttttia.
Deftineto reqniem bone.
Spectator pete coelioam,
Obyt Anno Domini, MDCIXII. aetatia LSXXV.
D. O. IL
9l6 Ociierosus Martimis Skoro-szewski , de Minori 8korosze\vo
Terrae Äakrocimensis, Canicrar. Generalis Lelouiensis, na-
tus Anno Domini I57ß, annis et laboribus consumptus, Mor-
UuiM Anno Domini 1640, die 27. Augusti, hic requiescit se-
puUus. Oretur pro eo Deus Hospes , tua non aliena eure».
916 R. D. Joanne» Stefanski, Canonicus Sendomiriensis, »Sl»^z)-
censis, Piekoszouiensis Parochus. Veras has effig'ies B. Ca-
roli Borrhomaei, et Stanislai Hosij Poloni pro ornamenlo
Capellae Beatae Mariae \ irgiiiis in Arena PP. Carmel. DD.
Q. Anno Christi, M.DC.XXV1. Mcnse Junio^
D. 0. BL
MV Generoaus Joannes Zbylitowski de Zbylitowiee, De Armis
et antiqua Pamilia 8treparum. Patre IMicolao Zbylitowski,
Malre Dorothea Wlodkowoa de Koscielec de Armis Zabawa
Digitized by Google
d05
progenitiM. In rebii« b«UicU ttrenoai mtlet. Tempore sere-
nlMlmi Dioae memoriee CHgiemiindi AvfpMÜ Regie Polonifte *
Rotmagieler eqoilimi eootra Mocchoe el Terteroe fliit Poet
e^re^ia ena opera morte occttboitj Bt in liac eaera aede a
fiiye moeatie aepollne eet Com quo In vno eodemqae mono^
mento tree filQ eine, Joannee vir Doctns, Clirietepliorne et
Stanielana, Bt fillae dnae Zofia Rauclioweka» Anna lleretj«
nowa. Vixit annoa 17. If ortone anno 1007.
D. 0. M«
Hatthiae Borek de Bnydlow« Artiom Ifagieter et Philoeo- 9I§
phiae Doctor , Bcholae Onrninm SS. moderator Pietate et
moderatione laeignia, Moribue paeatue et qoietna. Samma
fti ianentote infornianda diligentia» Bx aaeidnfa laberilMie»
et irreqnieto etndio mißtho ctirreptue« Anno Dominik 1611.
die 10. Decemb. Aetatia anae anno 06. mortnoa. Hoe loco
aepnltna qnieaeit. I«ector die animae parce benigne Dena.
D. O. M.
Bcdesiam hanc tempore obaidionia Ciuit. Crac. anno D. 1587019
postridie B. Catharinae Virg. et Marl, conflagratam. M, Ro*
chn« Poananien. in Acadeniia Cracouienai S. Theol. Professor,
Haioria Collegif Collega , Canunicus S. Florian! , Bcelesiae
Cathedralis Crac: Puenitentiarius, MoDialimn S. Andreae Crac.
vbi sepultus qoiescit^ Confessarius, etc. recto lateritio sump-
tn 800 in id destinato exornauit , el vt Patres Ecclesiae
hniua pro anima sua Deum precarentur, censo annuo proui-
dit, etc. M. Martinas Gilewski, S. Theo!, in Acadeniia Crac.
Professor, Decanus 8. Annae, ob niemoriam Praeceptoria
sui desideratissinii pusuit. Anoo D. M.DC.IX.
D. 0. M.
R. D. Andreas ZedsianowalLi, Pbilosophiae IKietor, Canoni- no
ena Premial. feto inenitabili praenentus, pieUte in Deam,
amore in Aeademiam» obaeruantia in omnea, quidqoid mor-
talitatia babnit» in bac Vrna bumili, amieia deaiderio ereptna
perenni, AoBO Don^ni, U.OC.XXV. XV. Kaiend. Oetobria
depoaait. To vt fUlciler qniaioas, Apprecare, ai aniieiii^
pro amice^ Si ininücas, paree normo.
00
Digitized by Google
m I» c«1mnhi Marmor««
D. O. M.
FanialUÄ Dominua Szablowski, nomin»; dieliis Matthias, Vr-
hia Phanuacopola Crac. Anno Doinini 163^4. di« 21. INoucmb.
' de swnf tu ^oprio, hancfecit eonsurgere molem, huic^ alijsque
Binuü summe faueto Dens.
XXXV.
il^ie ^it(^( gur Qnlig^n ^ariä ^exm
(EmMoI BiHaelowaiihi Naja. Panny. — JtapU^tttXlofttC «uf
Äonig ^o^Q"" f • ^cv^^^ t'te Äa|)ujincr im 3- ^681 nn^
Sffattcn nad) SÖarfc^au unb erbaute ibnen eine Äirci^e fammt
fter. :3ni 3- 1695 famen fie von SßJarfc^au nad> .^raFau unbmohn^
ten bamal^ neben ber Äirdf)c ^um ficincn ^. ^ctru§, bi^ i^ncn auf
einer burtf; mitbtbaticje (Baben erfauften SBaufleöe juerff eine t)6t«
jcrne Ä'ircf)e erbaut würbe. 93a(b barauf , nemlid^ im 1699
iie$ Adalbert Drbinski, SBannertrdi^er von Zator, an ber na^m*
lid^cn vSteöe eine fc^one .tirrf)e fammt .ttofTer, unb eine abijefon*
bcrte ^(xpeütf Äoretto genannt, i^nen au|füj)ren (ficd« Sitetos
tut Kr. 17).
JDic burc^ i^re ^f^etti^feit auöi^c^cicbncte Äircf^e enthalt ba8
®raBbcnfma( M ©encrat Wodzicl^i, im 1794 in ber (Sd^ladBt
»on Ssczekoczyn gefallen, ^uf bem •'pocbaltor prangt ein SÖilb
bc8 Florentiner S)?aler8 Dandyni , SO?aria SSfrfunbiflunä "ootfttU
Unh, um'g 3, 1700 in gtorcnj gemalt *).
*) SergUid)« bar&ber baö äBecf : Noticie di Illedici , Maestri Ui
MiMicft e Gantori, Piltorl, ArcbitetU» Sealtori e altri Artlatt
Ilailanl In Potonta» e Polaebl laitalia. ftaeeolta da Seb« €lani-
pl eto. Luca d. tl^F* dl 1. Baimreal 1880* 8^.
Digitized by Google
XXXVI.
(Kotfeiot Boi. MHoilerdsi« — aCttf hm yiofet.)
S)(efe fteine in ber 9Sor ftabt Smolerisk om $Huban>a«93a(^e
gelegene Äird^e ^)at auf ber SKauer bic 3nf*r»f^ ' Piorum Ele-
mosynis steli A. D. 1629, worauf errettet, ba^ fic burc^ @a«
Ben gottcSfürc^tiger SWenfc^en ift erbauet inorbcn. (5in fe^r arm»
li^ botirter ^rieftet verfielt barin ben @ottedbienfY.
XXXVIL
Jaxa von Miechow vom SBa^|)en be« ®retf?, eltt Sefaiw-
ter |)oInif*er öfittcr au^ ben ferbifc^cn ^^ürftent^ümern ftammenb,
begriinbete um8 ^^^^ ^i^K Äirc^e, al^ er au§ bem gefobtcn
Sanbe jugleic^ mit Heinrich dürften von Sandomir unb Lublin,
®o^n beg Äonigg 33o(e^tlauä Ärummauf, njo^in er mit viet ÄriegS*
votf auf ben .^'rcu^^ug 1159, ge,^ogen, ^urucfPe^rte. ftiftete
fie für bie ^lonncn be^ f). Sllorberf, bie nac^ ber jDrben^regel be#
^. ?tugufrin leben, ftattete fte mit 93eft| ber brei SDorfer Zwi«-
rsyniec, Zabierzew unb B i l ie e an%, bie i^m nac^ feiner ^utUv,
einer Socf^ter beÖ berüf>mten Peler Dunczyk von »Skrzynna a(8
@rbt^eil anheimgefallen maren. ©ebeon, ©ifc^of von Ärafau, au8
betfelben ^amilie ftammenb, vermeljrte biefe 0<^enfung, n^m
er ben bem SiStbum gebü^renben ^e^ni an bie Äirc^e abtrat
(Nakielski I. p i't.) 3)iefc (^c^enFung beftdtigte auf Jaxa's inftdm
bigf^SJitten Sote^laug ber ©ePrauöte, unb befreite fie noc^ von
meieren anberen 'Abgaben, beren i^eiflting fie t>er{)fli(^tet mar.
(Staifosz V. p. 502.)
Niesiecki II. p 462fc^rcibt: „Dorothea Kalska, ^btiffinn©»
be§ ^leflerd ouf Zwierzyniec, »etc^e fnnfjig ^a^te lang (fie
ftarb 1643) biefem Äloffer mit Umficbt vorftanb , ftettte bie bur(^
9(Uer baufdUig geworbene ^irc^e auf Zwierzyniec ^er, erhellte
Digitized by Google
ao8
fle hvx^ Senfler, fd^mücTte fu mit Wtittn, führte iiM ©Wttb
auf einen S^tm auf; unb ertoeiterte Me ÜIopergeB&ibe. S>ie oB«
eiw<$nten 9t«»ten te< ^iL SMert wol^ n^i^ iminfV ta. 3fm
9. 178t nmrbe bie ititd^e toieber tefhittrirt»
XXXVUI.
(Kotfciot ^ Salwalora* — ICnf bem ^wiecc^nitc*)
l^tefe bem Stomen be9 fSO&ini geweifte Xif^e flebt am
OtB^ange be9 Bronialava {)ädell* PrasicB in feinem fl&erfe: „SDie
JM»bi«t" (Sitetatut 9tv. 3) Bevtd^tet, hai bafelbjl e^ebem ei»
4>eiben«Stem|}eI geftanben ^ tmb naO^ einer onf einer SRonnottafel
«litebtad^fen ^nfd^nft, weld^e ftc^ in ber Alf em itir^enmaner
befinbet, ge^t oiil «ften Ui^erfiefemngen ^ervor, ba$ an biefet
9idre ein <9H<n^emi»eI ee^ianben» melden bet |. Ulbert, 9i|^o«
^.ber W9»tn, |ur Xfar^e bei (SrUferl eingeweiht
M7 Dancsewski in feinem Mcnber onf M 3. 1759 ^ att ev
bie Hott^iten ouf^a^It, benen bie atten 9!»tett opferten, fc^reilt t
i^@ie ^iten ben Gilten ber ABiinbe bei jtrafou» (litten Swist
mnmt onf bem flSecge Latotn« (^r^emienK), einel «nbetn,, Po-
■wist'* genannt, 0Mit (tonb onf bem ^ü^tl auf Zwieriynieet
{e|t bie Kamele ber Bronialiwa mib tiefer bie be§ ^.
iMit»r fle^t*" 9iigtter in feiner im ffi^orfd^auet ^a^rbu^e erfc^tene«
neu fDbfanbbtttg fc^ceibt p* 305, ba§ in ftrafon bie @^|en
KjiUli nnb Perou befonben* 9HM(!^t war bie| Perkon, ber
3u)>iter ber €Ka!»en. Stod^ Oitcki IBb. L mar DsedsiU» bie
Qtttin ber ^hrntn (SfUm).
928 3m 12. ^a^v^nnberte baute , biefe ^ird^e Peter DiAcsjk
nnb Jnxt iMn Miechow i^crbonb fte mit bem j^Iofler auf Zwie?
rmynive» (S(ema(l Befanb ballier eine Pfarre, bie fogenanntc
Äorbert'fd^e ^top^ti, je|t ift bie Pfarre bem Älofter auf Zwie-
• mywhBUs übertragen, ^ie alte ^ird^e, mit ju 'otmut^tn aud ^ol^, Jte(
infammen, bie je^ige aul ®tein erbaute; ift t>on ber ^oc^erbtenten %b«
tiffmiMII Zw^rsyniec Dorothea K^taka im 3. 1626 errichtet.
Digitized by
<
B.
oiyu.^L^o Ly Google
Digitized by Google
2a t>a ^toM:
mntitiiltt
DlaitiMU BS. Aportrtorm, Arno U. low.
D. O. M.
fala domo- CfcrWphorM .C«ldl. W.ynlcen^Cap . Gm-
„en. Andr«« 0-telU.u. VWi««. Hl«. ta« C..le 1: S,^e-
1™ /«Igo T„,orL Fr^r- C«IM- rK.«t n, n„n. ge.Kt
»ua« in »iU prawlfc-. « motUm
In soperos religioBe. In IW««« |H>rt«rw«pi« jh, Aw» R«-
dMM SklolU. 1UKI.XMVU.
■
He«, tu •dWweHo.f«. FriMV« A*«, tege «t perpend«, 981
si vir impiu. «t •«»rUegii. «lÄM -V wl«.tl«u«M lopo-
Porum Gentti ln«r«de* Kaletato.. .» ««Ig«««« "•"•o^ v««
sihi jacent. tadid« t«o »e dorml««
neue auo poaltol IWso «»arto, « le ««aeat non poenliri««.
Sapreme rero« MsUMe Wtgtt to «llilmU Di«, da« ««••
ria indieare« mli «M CondMiMre.
M. fOMlm 4e Hm Kuj^mM fÜM IBeoW. Nepoa ger^
muiw Aliwrt» Mrti«» fn^UeuMt» Cted»»i«»-
Digitized by Google
fit
sis, Capitaneus. Vir religionis aroore, meritis in Patriam,
nemini secundus , umnibus acceptus neniini molestas ; Re-
gibus Sigismiindo Augusto, Stephano et Sigismundo III. A
conailija acceptissimus , qui ofiTicio Thesanrariatus Regni
Senatorijsq. ; dignitatibus sibi ultro oblatis , dignus potius
videri, quam Ulis potiri maluit, consilio, vita moribus,
grauisaimus. Reliquit filios tres Christophoriini Castellanuin
Woynicen. Gneoen. Capit. Andream Castellanom Vislicen.
Nicolaum Castellanuin Sandecen. Capit: Oycouien. rarae con-
cordiae Fratres, in quibus suam Maiorumque vitain illustra-
nit, exeoMit Anno Domini 1615. Aetatis auae 73> Uic in
hac Capeila sepultu« r<M|aie«cit.
♦
9) J)te Äird^e M ^eiligen a t f) i a 8 , mit einem ^efuiten*
(^oHe^tum, ftanb ebenfalls auf bem ^te^^andt)(a^e , ift
abgebrannt«
3) JDte Äird^e M % ^o^anne«; el^bcni ber ^. UrfuTa,
mit einem Äloffer ber SBarm^er^igen ©rüber; flanb in
ber 3oJ)anni3ga|fe^ mürbe »erPauft, unb bcfanb fic^ bafelbj!
Bis 1842 bad ^^eater. — StarowoUki t^eilt folgenbe
;3nf($rift mit;
D. O. M.
Olarissimo et Bxcellentissiino i^iro Domino Cbristophoro
NiklasEowski, Pbiloflopho ac Medico. Qui Philoflophiam Chri-
stianis virtutibas , Medicinam consilijs gravibus , aemota
nbique vanitate, exercens; judicio solidus, sinceritate con-
spicuus, consuetudine amoenus^ rebus et factis, non Spe-
ele aut verbia, vitae oflficia colens, mentem tranquillam»
IrpAte laeta praeferens, fortunam seinper infra se coUocans,
doevlt 8110 memorabili exeniplo, cum sortis tenuitate sum-
mam animi liberalitatem habitare posse, subscribentibus
ipai hane laudem viris etiam Principibus, excessit prope
quinquagennarius , atque aliorum vitae opem ferens, itinere
frac^ff aoam insperalo fato resignauit, Aono Domini« 1641.
„ die 1. Julij.
«
»36 4) 2)ie Äirc^c ber unbeflecf ten © m f ä n 9 n f| a r i a, mit einem
IBernavbiner'Alofter. 3* 1788 Iben ©Afitiancrn abaf*
Digitized by Google
SIS
ftd^ mm bafelbfl ein «^^ttt
«
5) SDte JHrd^e ber l^eit €(i|ela|lt(a, mit etilem JMbflet bevwi
a^enebifthieriitttem 9efcl^(offett.
«
6) jDie j(ird^e bed ^. ®etf!(9 , mit einem Stlofttt ber Canonici W7
de Saxia tn ber (S^f)ital0affe. :Sm 17.:3al^r|mibert fl<mb bo«
felbfl ein »aifenM/
JutliM Wolenska, Qtmit PlomeDfaet FrofbMione moniall
a SpiritM «ximfee pieUtli «I |»adioitiae Poiellae, dictii et
fMlUi nwtroiali» coBatwltee« MatthiM a Bnesie Woleo-
M, in lliMkfa Iimtm, fleeretarias Regiiw, 0orori dwid«-
ratiMima« moealaa IVat«r PP, Obyt die t. ApriL Ami«
DomlDi , 16^. Sacramdiillfl rnualta- omnibiit pHsdme.
H Domino Adamo Sleski, Praeposito Vianicien. DflCanoOiM
Kielcen. J. V« D. viro pio, eradito et constanliasimo , qui
lUüia, caeterlaque orbis Chriatiani partiboa emensis, hie
tandem Cracouiae in domo paterna Sacramentis Ecciesiae
monitna, moritor Anno Domini, M.DC.VI. die 2. Septem*
brif Stanislaus Slezak Pat^* Agnes Gielowska Soror»
Jeaanea Itowicki, Samuel Targowaki S. H. M. Secretariu»
Teatameiiti Bxecatorea P.
Hoapes, Tres Fratres Smolenscij, R. Simon Decanus Cure- 989
loulen. Laurentius et Adam , vt modestia fideque perdiuer-
8a8 Cancellarias laboribus parus, ita pariter umnes fatali
Süi te absumpti , suis fortunis iu^i 8udore partim ad studio-
sos egentes alendus, vnanimiter erogatis, bonorum immo-
bilium haeredilate muo sanguini resignata , hic adventum
Supremi Judicis praestolantur. O mortalis praecare mor-
tuia ad quam aspiras ipse coelestem Patriam* Executorea
teatamenti curauerunt. Anno D. 163&.
Ci^aereao Donine Hattbaeo Stanialao Wleriblekl, ParentlM
optima Gi'eferiiu Wiorsbicki, Praepoaitaa. Connentiu et
IBedeeite luiiae, ^^ratua (iliaa tnonnmentiim ^uif« Sexa^e-
L.iy,.,^uo Ly Google
MTiM moritar. AnM Domini 1A13. GuiiM iniiiia Mfdeseftt
In Donte«.
^^Andreae Friesowaki, moribus ingenuo aetate immaturo,
phtysia ioimica Titae nobia ia illo apaa omnes praecidtt, mo-
ritnr Anno Domini 1615. viUe sua« atque in hoc mo-
numento a Michaeie et Gaaparo fratribus posito, diem au-
premum expectat. Mortalig ora pro mortuo.
7) 5Die Stitä)t M ffio^ni, mH einem <^pM, ebenfaO« in
ber (S^^itatgaffe. SSnrbe in ein imidebaitt. Surowol»
ak\ t^tiit fofgenbe 3nf<ä^rift mit :
H. P. D. Antonius Franczkowicz , J. V. D. Proiriaor Iraivt
Jteodocm Craeouiea. koe D. Eodia FatnNM Ivtalari Sdia-
lanmi panpemni infinttorm» ob honorem et «pMi naiaHa
pnnftidy «e t«tela«» nemor infirmluiis hminaa mmmm,
P. AiM D. li.Da JMiiJ.
Iloclia, deeaa coeli, morbi eoratar aeerbi«
Diffalgena artia eandor Apollineae.
Haec 4|ni€imqae coluot iofirmi rect« scMaraa, .
Hia patroeinio Diuae faueto t«o.
«
«^13 8) SDie Ätrd^e oller »Seifigen. 2Öar eftebem ^fatxtixä)t, unb warb«
im 1838 gan^ au8einanber genommen, bie Pfarre aber
^t. ^petru^ imb ^ulud iibettragen* 8tarowolski fu^tt
folgenbe 2)enf mdler auf :
9'i4Martino Fierley, et Calharinae cuniugi, Ciuib: Crac:
Catholica fide. religione in Deuiii , inlegritate, pietateqae
erga proximos conspicuis, caeterisqiie virtutibus ornatiss:
Joannes Fierlewicz fiiius, qua viuo.s ob.seruantia, eadem et
demortuüs pietate proseq: parenlibus chariss: monumentum
hoc cum lachrymis FF. Excessil e vita Martinus Fierley III.
ld||8 Ofouembri«* Coaiunx vero sua. V. Idua Octobria» Anno
M.DXXXXX1X.
D. O. M. A.
:;9MiL JaeobtiB Goraki I, D. rMtomilirilM AftHUU-^
eaa» tlanonicoa Oraeoulenaia, M. Omniiiiii Csatoa, Allna«
Aoftdemlte BacCor. Magnat et dan» in Ttro^ Jura
oyio^uu Ly Google
815
ProfMsor, lialhemale MMtianim periUMtamt » quid^nid
p«ciiiy ex operoflii AcftdealAft Itborlbvt coniip«ra«iC, id
tun ad pia opera 4)9iif«rri ivMit, quidquid ralem «ortatt«
tatis, dexteritalia» reaMtatU» cftüdariiy Imgeai^ lukm, fe-
nea Altare Maiua deponi volnit Obijt Aimo IM. INa 4.
Mart^j. AUtIa suae 67.
Eidem
Jacoboa Goradua CracovieBaia» ^
1« V. Doctor, et exinina Interprea^
Eccleaiae CathedraUa Canonicoa»
Atqve Collegiatae Sanetonim Oamiam Coatoa,
Diom mortis
Bt Vaiaersalia Resurreclionis cogitana
Ad AUare Corporis Domini
Qnod sumptibus ania marmore exornanit^
Locum hone Ylaena aibi atatiiitf
Pro eadauere ano reponendo,
Qaando Diainaa clamentiaa vianai fnerit,
Ipamn ab hoc aaeeulo ne^uam eripar«.
Anno itaque Domini 165t. Reetorali dignitate in Alna Vni*
veraitata Crae. Infanato omina anaeapta» ObQt Kaiendia
aeptenbria, Peate in vnineraa Polonia graaaania* W..
D. 0. M. A.
M. StanialauaRozycki, JarU Vtriusque Ductor ei
Professor, Canonicos Oracouiensis, Ecelesiae haias suae
fundationis Caoonicas Oeleberrimus. Qnidquid a praematura '
morte faluruni iiiuidiae subtraxit, iotum hoc vna cnm Prae*
ceptore suo condi voluit , in sepolchro hains viri imitare
Uospes virtüluni, titerarum culturam. raramqne inja^eriij fe-
licitatem, exirafuin candoreni, quem vbiqiie cum sui noroi-
nis gloria, Academiae tanquara bonus Oiuis et Hector fide-
Iis declarauit : moriens verd Annu 1652. i>iouemb. 2. hic
«xpaotat «xlramuiD judicij primam ab anno aetatia anae
4äL «eternllatia diem.
Eidem.
Slanislaus Hozycki , Jaris Vtriusque Doctor , Et praecla- 9^
raa in^AcadeiBä <2'aöouieii«i Pi-aCaaaar. ^orlia |tandei||
oyio^uu Ly Google
sie
fMiniit Juri, Anno 1<>59. Hic eius Cinerea et Ossa, Tumu*
Iddi ▼irtös nescit. In Rectorali ofiFicio, et dignitate Canoni-
cali, 8D0 Mteculo praedicatns, deaiderandaa alteno. Vt eral
facie decora, et statara alta» Sic decord g^ravia, alte pro*
fonda, Cuncta probe» ritö, et lectö Tractaait. Abi MO
aliud quaere. Tabula«, qnibus Eccleaiae Omnium 88. omae
•uam pecnUum Legaait, Cancellarium eiuadem loquuatnr.
Blai noB loquantur. fik 8.
D. 0. M.
MEt Memoriae Ludovici Gastavi Kakayuaki Sueci.
Qui A pueritia inilitaribtis tyrocinijs exercitatua, A Vladialao
adhnc Principe» Propiori obsequio admotus. Ab eodem po-
atea Rege , Ob atrenuam in Pruthenicia el Moachouiticia, Ei-
padiflonibna operam Leopolienaia Armamentary Praafaetnra
boBorataa. Vbi industria et conatantia in vrbe contra Cosa-
coa et Tartaros dePendenda eminuit: Indeque ad Praefecta«
rafli ArmanoBtary Cracoa. A JoauDO Caaimiro Re^e Traua-
latua. Ibidem peatilentiae piiblicae coBtagione obrnlaa» Ca- *
tholicd pieque obyt Die 8. Septombria Abbo Cliriati, ILDCJUL
^ Abbb Hagnaaaia Vidoa» liberiquo moeatiaalaii P. F.
MOChriato Redempiori 8. Joannea EaehtamÖYiua Cy-
Boraki Sacrae Tbeologiae Profeaaor, Canoaicaa Craeoalea-
«ia» Fraapoaitaaqao Collaglatao Boeleaiao BaaolorlMtt OiBttlafli.
Ret literariae decua et Charitom ocoHaa» Hia aia^rea aaoa
4opOBl iaaak. Qai Mallaa Orationea edMil » MMtaaque MM«
caa laoabratloBoa« Qaia praeelari qua iajgaaij praoataafMani'
illoatrioroai faelaat Maiaa ia diem proMtatia auao dataraa
apadiieB» Niai imaMtara morto praareplaa» In' modlo vitao
eavan dafaciaael« Atotto CkrIatI» 1661» Ol« 8. 'April* Boiie
Valoaa» Qai BaUgloaa legte. 4SL 8.
MlRaliOia BtaoiaUi Hilaacki» Ib ipao ortn iaael^aratiia
oceaaaa aolatQ, apem .Parealibaa» j^ratrlkaa» et aogaatia ada-
aiit» iBBoeaam apiritam eoelo reddidit» toBorrlmi eorporla
eaaaiaaaab lioe depoanit moBüiaBto» qaod aibi patrinonQ
loao moeati Paraatoa paaalre. Abbo Domial » ISII. Aa IS.'
(Siiflaai^. vlaare eaapitf iHfi«D(i vartf April SS» iplaara daa|jl.
oyio^uu Ly Google
ai7
Virtate *e ta Bmm reli|^oiie NuMH M yriMUnti viro» Do- wt
mlDO Praneloeo de Radleib«« Nftoartenel, Otni
Crae, SereniMimi ae Petentiflaiaii Regia PoloDtae Sigiamondi
Primi Pharmaeepelae, qoi anno aalnüa per Clirlalam partae,
IfiSt» die 11. Oclob. in Domino ol>donniait. Amoria et pietatia
eifo Haeredea ingenti enm Inetn monnmentum lioe poni cn-
raranu
Andrea e Cromero, AdoleaeentI lioneallaalmo* et aopratis
aetatem erudito, fratri et alamno avo chariaaimo, Marti-
noa Cromeraa, Bpiacopoa Varmien, Anno D« 1LD.LXXXI1,
ai>gt Anno Dominik ]|J>jmLVin. Die iQ MartQ, vix dam
ingreaana annnm 10.
Orate eorda Terrena Denm, preeemini Bfnmina* anmmnmm
dignetnr al» infanda populnm leroare peate.
Quid anmna« o roiaerit cur tanta anperbia nobia
Iii nibilnm rapimnr , pnlnia et ymbra cito :
Anna fnl qnondam Coninnx dilecta Marita»
Corpore pnlchra, aatia vlafda membra tnli:
Infeeil teneroa anbitd mibi peatifer artna
ASr: et oeenbni falmine vt leta Jonia.
Annae Fabrownae» Conju^i soae ebariae. Stanialana K. o«
tlielii moeatna P. quae obijt die xxQ. Joiy, Anno Do-
mini» ld9t.
Spectabilia D. Ben iamin Lanier, Anrifes S. R. M. Ci-W5
nia Crac. memor anae mortalitati«, monnmentnm in boc ve»
atibnlo templi, sibi, uxori, liberis, et alijs poaterla ania»
dam adhne in Tiuia eaaet» exatrui, com conaenea Venerabi-
Ha CapitoH bi^aa Secleaiae» enraait: in quo adaehtnm Magni
Dei ezpectataraa» pij« orationibaa fidelinm ae eommendat.
AnnoD. 1617. Vlne memor letbi» fugit bora. üatione Gal-
laa de Cinitate VItri le Franenaa.
R.D. Maltbiaa Spora tina, Praebendarioa B. R.M. Oa-M6
peUae B. Cmda Beeleaiae Oatb: Crae. memer auae mortali-
talia moiMunanlam in- lioe Teaq^ alM, Parmtlbna cbarlaat'
mia, etfratribna ania, dnm adhne bi yMb eaaet» eztmicom
oyio^uu Ly Google
cosdennu Venerabilia Capilnli hiikM SccleaUe turaoU , in fuo
•iliieiitom Ma^iii Doi ex|Nsctaturu8 , pijs oralionÜMU fidelimn
M cammadit. Am» DMiini, i%(»SL
QoM tamt RaUftm, FraAeos, dorosq. Briteimos,
TentoBM, Belg», trAB«i1t|ine ferot:
fittBin noriar vietoff cofis fraetwiq. labor^
Jadieinm AlliMimi JnAeto.operieo«.
MV Martlniis Zegarmistrs» hoB««Ue Annae Coniugi suae
diarlMimae» viUe morumqoe honeAlate« ac varQa olllcija
de se bene merenli, te bonoram Bei, et OmBiniii Saasto*
rnm, momniieiitiiiii hoc poavit. A. M.D.XXXXnr« Qua«
obijt A. Chriett, M.D.kXXXIII. Aetatit ttiae XSX
Sit tibi terra levis, Coniunx charissima, qaando
Commeudat nomeii vitaq^ moraq. twun,
^'^Nobili Sophiae, filiae IVobilis Ambrosij Kosmider de
Zerkow, Matronae siiigularis exempli, moris antiqui,
coniu^ali fide, pndicitia, vitae constantia» prole etiam vnica
marito aniabili in solatium reliola, ao desiderabilis pietatis
ac reH^ionis zelosae, in pauperes ac Clerum munificae E!c-
clesiae praeceptorum curiosae ac lenaci, inpriinisque deuo-
tae, ac matronaliiirn virtiitil nierito nninihiis charae. Al>
bertus Bollcowski Coniugi suae .snaiiissimae deftiderij le-
niendi can.sa hoc moniimentum extare voluit. Obijt Anno
1600. die 12. April. Aetatis vero saae 43.
Uanc labulam vxori cum posterttate aibiq.
Pictorum erexit charus in arte Simon.
Christiadani vt Deo vouit mortis memor vltima. reffUW
(esl) And.
Linea nora» poat hanc vitam beata v«iU. Tri.
flMoBarbarae Poweiniae, foeminae lecliaaimaey Matri
Battholomaei Powainii» Abb: AndreouieA. Cleneatia Papae
Vin. GBbicfdaH»» a« Sigiam: Iii. B. P. NeapoU InteraMMt).
Q«aa virtntMi et ^enM» pl«iia ei»darniiaift fa^B—rfBO, dia
la Joltii» MiMXm Bseentorea TeaUuMBÜ IT.
Digitized by Google
ai9
a. MiekaSlI Lidiblaski, CSm: a Geor. in ArotOraeMl
viro opümo, pieUte» rdigiMM* Kkflralitatey erf» Dtmmi,
ScdMiam , jfunfWB Iwigni, ae Wae mwlu do hMS Bede»
•U« fihieetdolibmqae iUbift» quibni ommw OAiiiiiMHMiB ftw
danit , et haue Capellan In spleDdoron redaxit • eamqaa ap-
paramentifl et necesaarQa dotanit. Bieeuteres Teatamenti
poanwe. VixU A. LX. Ohii XXX. Marty» Anne ILDCV.
Stanialaaa Csapllc Klocei. JL Y. D. et Frefeaier, ftM
Michafilia in Arce Crae. et Mm BeelMiae Can: vi« iMfigni
in Deoai^ cnltu» pradentia» nionm ipranitate« innecenlia vIp
taa» priaea eandare, cneteriaqne virtntibaa enatua» Plrinci«
pibaa et ernditia, Qb ingeng» deelrinna» medeiHae, femam,
cenailienun promptitndinem , felicitatemqae eonmendatna.
IX. ApriUa. A. MJDCLXLynL aetatia. eoae LYIIL plenna ae*
rllenui dMeaeli« BineaU Teata. Aaiea et Oenfrairi dea^
deratleic P«
AdnuMlamEenerendi Alberli Kownaeki^lMtaa Bodeelaeges
Deeani , ad hoc Beatae Virginw Mariae Altäre , ad eornn
Buangeiy aepulti, Fandatoria Scholaeteriae einadem Bccle»
aiae, enina inapatronalan ad auteaaoree aangnine i a ne te a
preximlerea , vtpnte Blepotea ex frntre Jeanne Kownaakk
Trapav nunenpali» videlioei Martimm, €kegeria elBiaMH
nem« iratrea inter ae germanee« et ipaomni ancaeaaavea
pertinere, et dnaa Miaaaa qtialibet aeptlmana, alteram Re-
qniem pre anima ana, cwa Golieclia» Dana veniae, et FideMani
I>eiai; alleraai de die» taaanon Aanineraarinni die proxiaM JU*
Undaa O W e b ria eam Oflieio initgra Defnnetoraa, per Vica? ioa«
dtte ipeia mereede^ decantanda perBcbetoefticnai pretaanpare
exialenlfn» ainfalln aani% tempertbaa perpelnla oelebrari Ya-
Uk. Obtit ^.Octobria : MM. Beuerendia OregwrtaaKonniaaki,
JwV. D.Piimna Beeleaiae bnina Bebak Patroao et BenaCaotori
ano pid dafonalo, viana aapnlahnHn idem aibft De& velontate
notana^ poni cnraail; Die XXIIU. Beptembria. IBM*
Catkarinaa infanlnlae pnellnlae, polebelle BDaenla Nabi-tn
lia Gatptri Bieoiek ffitoian, eoiaa eaanln carpnacainM. in
aepni chm ta anb bac aaxnia ijniaaaHil, aniaMrin bkmdnft^ in
oyio^uu Ly Google
m
coelum migrauit; nata, vt esset mortua, et in patria man-
sisset. Discite , d adulli, nec longani exuptare vitam, nec
citani timere mortem, satis superque duo Menses ad mundi
safferendat caUmiUleM. Nata Februariu« morlua Aprili. Die
la. A. D. i6ao.
966Fainatis Balthasar! Brussik, et Magdalenae, filfabus-
qae eorum Magdalenae cum Joanne Groszyk , Ciue Crac:
Marito suo Anno 1623. et Annae Coniugi priori suae, sibi,
liberis mortuis, et superstitibus , posterisque suis Michael
Mirzwic, Ciuls Crac. A. salutis, M.DC.XXVII. posnit. Lee-
tor si pius es, ossibus in hoc subiecto sarcophago depo-
sitia qaietem, animabaa verd aalutem apprecar«.
066 Sebastiano Maczynski de Palatinatu Ptocen : et Di-
strictu Hrenefi: oriundo Ciui Crac: viro nobiii, sincero, in-
tegerrimo, Elisabeth Juannis Alantse filia, qua \iuum fide,
eadem mortuum pietate prosecuta, Vxor maestissima Con-
lugi sao charias: conspersum lachrymis pientiaaimis mona-
mentom poauit,
fi67 Optimo Viro D. Petro Kaiina, Ciui Crac: et honuralae
Sophiae vxori eius, ac liberis eorum. Sophia Strussowa
Parentibus chariss. nec non fratri sororibusque optatiss:
defuocUa« hoc moDumentam mamoria« ergo pp. A.D. 1610.
068 Virtute, ac in Deum religione Nobiii praestantiqae viro,
Domino Francisco de Badicibus Nauarieri. Ciui
Crac: Sereniss: ac Potentiss. Regis Pol: Sigismundi Primi
Pharmacopolae, vxori ac omni generi suo, qui a virginis
partu. 1550. Die 11. Octobris in Domino obdormiuit. Con-
iunx vero honestiss: illius A. Sal: hnmanae 15(>6. Die 12.
Septemb. amoris et pietatis ergo Haeredes niaesti cum lucta
el maeatitia hoc monumeolum pom curarunt.
069 Ac Clarissi. D^o M. ValentinoVidauio, Philosphiae
et S. T. D. S. Flor: Dec: huius Ecclesiae Praep: ac Almae
uniuersitatis Crac: aliquoties Reclori, viro spectatae vitae,
Frofeaa: Doctiaa; in Ecclesia Dei bene merito. Viuua enim
Digitized by Google
m
hum WndMkm slniftm wun OrftMnmi« qiiM IgM «»i-
mmfim «rul, omimili pttiMitwi i«pf«tiini «mit, ««liMlil
Msit. BxMtMTw liM monwMMiiiii pommt, viwit Deo.
Obttt A. D. 1UH3X Dt« XXU. K^uBmh. mUiU LTDIL
cMm Ma«^ 9nMpc ia Miiori Xi%*» CansScarb: «te. yfar«
pW, eandor« «Biiai« el pHads aiftribiui annUma amiUU at
TiliaffMKboBom Sfolaaiaa dataaori« al feenperatorl aear- '
rino, vlU intagerrimo» bi^ mortall ad immortalem vitam
piano diermn tranalato. Curat: taat:pp.O]»ljt die VanariaVin.
Menaia Saptembria, A. D. 1600*
Gl. D. Thomaa Swinmraki, V. J. D. Caa: Tialim: Li-fli
borie: Plab: amore IngeDionun, pietate in cHentea, aine Ii*
tuwa eandoiia Phtanix deaidaratiaa: plenna dieram, meri-
tia^ grnnia, ancti menaA Coli: DD. Jnriac: at IDnoria, eu»
nnlatia Seclaaiarnni redditibna Lnbon Vielon: 8. Annaa €?rac.
vbi etiam btc in Bodeain Canon; YIII. fundavit, terria mor^
tana« coelia ranisSt Anno Dominik» 1641« JanQ t, Biua ve-
naraadam pQ Kzacntoraa Tanarati mamoriam boe noanmaa»
tarn poaatre.
Adn. S.D. Joaaaoa Croanor»* J. Y.Dad, Ctetoa Bt-MS
eloalaeiinhiay piteaa vir «aiaiiapialalo» pradoatli» araditloBe
«t eaadoro, obQt Aano Mh 131 Pak aatalia 41. Oni pro
ao i ^ via pro lo Orard aaparatitoa.
Aiino Dominik 158fL 90. dioMenai* MaQ« Oaneroana Donii-MS
naa Bartbolomaaiia Caywtnakf» ex Ploeanal mnniei-
pld orlüridaa« Aalicaa Bagiae Mi^Jeatalia» aztraaiam diam
vitad daeait
Wt laeol Domiana La^aa Oaraieki, Procoaaal Craeo*W«
aiaMi«. Bztrtaiani diem claviit Aano 1551.
BapnltaraValf utiai BnmianlLO» Ctaia etSartoriaCrae.m
daftuieti aonto Calaad. MartQ« Aano Balntia aoatraa 1550.
n
Digitized by Google
mHoaeatas et virtatmii inore contpleinit Jacobna-Mlo-
dsiaDowski» Ciiii« et Aarifaber Crae. qni obderaiieiia hee
in tnmnlo aepelitar« enioa mortem; cdm es mnltta viefnla,
tum praedpui finh, Socer eximitta J<Nuinea Pernaa, tm
cum Sophia Txore alui graulaaimA loxit Vt aatem cognoacaa
Coningalem amorem» moeatisa; CooioDX hoDC tnmvlum per*
petai amoria et doloria erexit; enioa -pietaa non tantnm in
maritom , aed et in Patrem mariti ae extendit: pariter enfm
omnea trea Matrona lioneatla. anb hae ^rna qnieacere cnranll.
Obdormiuit in Domino« Anno Domini» 1607. Annoa ha-
bena 88^-
977 Ossibaa, aeternaeiiae memoriae moeatia. Frenscharo fratri
auo hoc monumentom poa. Paulus Karezewski, quem mors
immatnra florentem annis et \ irtutihus abstulit. Anno aetalia
anae X^LVIU. Julü 30. Anno 1624.
978 Spectabiii viro , I). Mat tliiae G w o s c , Caldeatori et Ciu.
Crac. qui antiuni L\XI. agens, ex hao vila migrauif, a Christo
Kalo, Ml) LXXII. Die vero Mensis Jnnij \X. Cui Vrsula
uxor fidelissima Marito suo defunto« et 8ibi, boc moniimen-
tum posuit.
OTQAndreae BronowalLi de Bronow« ex Diatrietn Plo-
cenai, inaigni Familie» inprimiaqne Parentiboa Robiliaaimia»
procrealo } pmdentia, aaimi ma^itudine » pietate » m joaete-
ria virtntibaa, omnibua nationiboa ehariaaimo. Haefedea be-
nefactoriauo merentiaatmopoanerant.Obyt afenaannnmliVI.
Die XJOX. April A. ILDCJUi
MODinu 8tanislao, Eccleaiae. Crac Puntifici^ Polonornro
adiulori et Protectori praescntissimo, Paulus 6)ehaatianoa
Kr^aaowakl» Praepoaitns Omniuni Sanctoruni Cracoa..exvoto
hanc Aram dicaait. Anno 1522«
Wl Clarus et virtute conspicnns Joannes Pernus, Slanni-
fusor i't Ciuis Crac. vnä cum Elisabetba Tjmlowna charis-
sima Conin<;;e, in Iiac vrna «epultus. Beali , quos vt vita, ita
et iiiürs soeianil. Vixerunt in tiniore I)ei, et sine querela: ille
obdürmiuit in Doniinu 1511. Die 17. Martij, vxor vero an-
noa babens 15.
L.iy,.,^uo Ly Google
m
9) ^aptUe be« ^. «Petru« in ber Grodzker*©offe} im^.»««
1791 eingeffeUt unb ju einem ^>aufc umgebaut,
#
10) Äird)c ber ^etl. SJ^aria lÖJa^balena in ber Grodzker 083
©offe, äe^enübet berÄirc^e be§ J^^ettu« unb ^aulu«; abge-
brannt
}bf 5im Schroffe.
11) ^v^i bed^, ^iid^ae({ abgebrannt.
1«) Äird^e be« ^. ©eorg; auf bcm (Sc^lofberge j abge^raimt, 985
^avttt (efonben ft^ f olflenbe ®rabbenMi(er.
Yirtate auila, morum simplicitate et eruditione ornato, Red.
Domino Jacobo Ptaszynski, Philosoph iaeDoctori, Ve-
nerabfllo Capituli Cracou. IVolario, Parocho Biezanouiensi,
qoi com fratre Barlholoniaeo vllimum hicexpeclat diem, Exe-
cntores posoorunt, mortuus Anno M.DC.XXXl. Die xxiij.
^prll. Valfl loelor, et mortuo apprecare luemor mortis aeter-
. nam requiem.
Venerabiii Andreae GwUidoviJ/Zywiee: Viear. e086
Poenftent: Cathedr: Ecci: Crac cnfas hie «copas hoc vitae
institutum fuil: Deo, Ecciesiae et commonlt: fideliter aeruire.
Patriae ornamento/ Amleis aolatio eeae, Beminem laetlere»
de oninibae bene tnereri. ObQt eheu ex peatilentia, atqae
hac de canaabic situs est Anno Christi cfalocxav. Mensia
Octobris. <AtaUa enae xxxvi.
Jostna si morte praeoccupalus fuerit , in refrig-erio erit, Spa. .
Andreaa Harzkowski, Artium Magister, Consobrino
carissimo aiuuris ergu posuit*
Venerabilis D. Joannnea Sokolowaici de ZakroelniM?
Vicarius et Poenltent Bcclealae Gathed: CracAnnaeBelcan-
Ica relictae, oliin famati SUnialai Sokoiowald, Ciuie Zalm>-
eim. ^enitrici suae chariflaimae , monnmentnm boe moeatua
pooolt, qaaefere ultra octogenarla obQt, Anno Dni.M.l>C.XI.
Die ULviy« Oeteb. Drelnr pro ea.
tl *
oiyio^cd by Google
m
Voaeribai» Aiilr«!» 4 ftUamiki BarantUtn» AbhU
50. in offido 0mrd«UU pM ae hontat^ In Mcr. AtatU aaBUi
•g«u 80. Diniiu vito fanetoa kic qnlea^t» IfiOSw
980 Venerabilis Matthias Skrzyssew: Vicarius et AlUrista
in Ecclesia Cathed: Crac. Nieolao fratri suo germano hic
Anno Döi 1603* Die Mäij 8. sepulto, moestas nt rtfaiem ae-
ternam precatua poauit.
MO Nicola US jaeet liic doctom, quem facta ▼irorain
Posna tulU> merait funere Crocca fero:
Omnibus hone natura aoaiiia ornarat abnnd^«
Moribus ingenio, corpore, mente, sano.
Obijt Anna Domini liU. t6w Deoemb.
m Ante portan irda
Lndll in kaaMpotoatiania dioina rehaa,
Kt certam praaiana ¥11 kakal bora Men.
weOmne raalnm etiam mediocre man^um «at» forUina mnlti-
dat aatia nolla.
993Mi8su8 est ä Reg^ina Jascus, akie Joannes KmfVi, Praefe-
Clus Crac. ad sedandam tamuHam, sagita Hungarica in
turba in coUum ictus, ex equo defluxit et exspiravit; ibi nc*
cessarij et familiäres eius furentes, facto vndifue concurso
in Uung-aros, cohorti magnam caedem fecere, non eorum tan«
tum, qui sc in tumuUu illo obtulerant, sed eorum quoque,
qui in hospitijs ac diuersorijs inuenti sunt, centum sexa-
ginta Hungari eo die trucidati feruntur, atqui ij modo saloi
fuerunt, qui in Arcem effugere potuerunt: triduo deindeArx
clauaa, et ab armatia obsessa fueraL Anno D. 1376«
3tt (rii Ihtmtm.
a) Xttfbeai Jtajtmir,
OM 13) Mivdft bec ^. @Pp$ie| abgebrannt.
*
«
907 16) itnt^e M ^ ftean^af a^rtraant.
Digitized by Google
b) Xuf bem ©tcobom.
17) ^ve^t ber 1^ ^ebwig mit brat Stloftet ber vcgultttcn M
iS^or^erreit »on ^it^ow, nunmehr ba93^1't<^^ Staro-
woUki, f%t felgenbc SDenCm&Ur <mf:
ReuerendiMimo in Chricto Patri, Domino D. Simoni Jbugowski,
ob «ing^olareni fidem , et «xcelleni stodtani , io trantigendit
Degoty« Thesauri RegQ primnm Notario, deindo oraditioDio
■doDtiae ot Dobilitalia orgo , aulhoritate Bpiscoporom Bccle«
•iaram Crae. et Posnanleii Canonko, tanden DiufSigitmondl
Aagastl Regia Poloniae fauore« etVratrtini consenau Prae-
poaito Generali Miechouien. poatreino Sereniasimi 8tephani
integri et acerrimi inclyti Regia Polonlae Epiacopo Nominato
et Bleeto Premislien. aetatia auae Anno 5S. Anno autem Do-
ninilSSil* die tft. Mensis JanuarQ viam unineraae carnia in-
greaio» enra ae pietatia atndio moeatiaaimonim Coratoram
potUom* Bzpecto, donec veniat immatatio mea» Bt ia carne
mea videbo Denm Salaatorem meuDi.
D. 0. M.
loaida »ora rapait te nobia Cilare iMigoai 999
Dum tibi Roma parat Pontifleale Pedant.
Quid tnmt ai aammo praeaena operare Tonanti,
Atqne tanm dagit yera TUara capnt.
Parte tai melioro eolia coeleatia templa,
Bt terrae temnia, temiria et ionidiam.
Venerabiiis ac Religioaua, D. Stanislaus a Batuiuw^ Prae- 1000
positus S. Heduigisy hoc lapide tegitur. Qui 26. Februarij
ob^t Aono Domini 1LD.XXIX. Oretur pro eo Omnipotena
Deua.
18) Stirbt ber ^. Qlgne«^ mit einem ^bfter bei: Vernarb ine« 1001
rinnen; geft^loffen. ^
19) Sticht M 01 Baflian; obacbnumt. loot
«
SO) j^itc^e ber ^. ®ertcub hinter bem ^eut^or gelegen) 1003
ab0ebrannt.
c) 2Cuf bem XU^ati unb 9>tafet
1006 22) ^it^t ha ^. ^(ili))^ unb ^aCob; abgebtaiuit
*
1006 S3) ^icd^e bed ^. Valentin; abgebrannt.
*
1007 M) ittrc^ be0 itr e H $ e 9, aud^ bie ftavifd^e ^ird^e gemniiit |
(fte(}e 6) abdebrdmit
1006 Sft) Stit^t ht9 ^, ((einen f)etev| abfteBcannt*
d) ^uf bem dioieripniec.
1009 26) ^ird^e ber ^. M(kt^attt^(i, eine (ö(|erne j(a]^ette;
gefd^loffen.
c.
yu,^L,o Ly Google
*) Son tiefen Sßa^rjdd^en po(n{f4irn 8(u^me< ift in becJldt^etcaU lOlO
Mne ^oc me^c )u fe^en. fc^dnt/ baf bd bcr U^Un .^erfMliind bec
JHt<^c nntcr bem eif(^of Sottyk Mtf^ Srop^toi« bic im eanfc bnrddl
fi^on f(^c f^ab^aft gewocbcn/ bcf Cforgloftdfdt |um Opfer fietca^ *
Ohm »fc 9>dell(v fltutolMMStetoMnkl to bct l^cMat, bif wlfr
Im «M: «ILoMi Mjr i^nvy dA.** I« Ca^rttchM i« 3« IW
9fMit%m J^^^« km M|. 0i«MCi bcffci füll Mi fUtblNi« te«
ncf/ wel^e bfl ««f bcn heutigen Sag an fefneni ®ra6e ^ingfii. IDif
G^confften geben beten 3a^t auf 51 an. Paprocki in feinem fßeric :
„Ogröd Krolewski"*, gebrnctt in 9)cag 1590/ 6. 168/ ^i^vtibt i „Zai
^eev bec Jtreu|ritter i^t)ltt ViO SSaufenb Stann. JDie ^olen nd^men
i^nen 51 ^a^n^n ab, mld^t mit fett tiefet 3eit in Jtrafau auf bcm
SM^offe in bec Sütd^t bec ^eil. SQSen^edlau« unt €itani<(ou< ccbUdcn. 1011
Vlle Jtommanbeur« unt tec (Brofmeiftec würben erf(^lagen. Xul beffiiN
metfem Orbensttdbe Ite^ man ein Ornat anfertigen / bo$ bü auf bcn
iMtigcn iSag in ber ^ä)a^lammn ber Jtirdb^ anfbcwal^ret »irb."
iMc mWot^ ber Jtralauer JCat^etralc beft|t nicU fc^r \äM'
bocc 4>anbf(l^r{ften auf |)erganfat vnb fii Solio, M» Jotem Blvfo«
(ttCtt «ttfertigCQ (affdu Oofclbffc M(liibcti VbMlbmmni Mefi» 9a(*
wm «nb brnn 0cHMO«ag ««tcv Ic« aftilt BxilfclMl kMderia
^^^^f^^^^^^^^^^B^^^^^I^ ^JÄ^^W ^Kitt ^Ul^^^^ ^J^Ä^t UMklt ^ ^^^J^P JiftJ^ÄI^Ä^J ^pl^B^^B^Ift ^B^^JI^ÄÄ^^^^
#
>) Tbaddaeoa Konics, an^ iMrik genannt/ ift «nf kiMJKcpifi 101t
geboren. 3n frü^r 3ugenb bientc er ott dtäc^eniunge am ^o^ bc«
JtrttCattcr Stfd^oft Andrea« Zalnski, |eigte aber ba fd^on feiten« Xu»
(agctt fur dci(^en(unft. Stanm erhielt Zaluaki JCunbe baeon unb
Abfrjeugte ftd^ perfdnttc^ oon bem Talente be« JCnaben/ fo lief et ü)vl
in bie &d)üU ge^en/ fic^ in ber fStiUtlun^ au«bi(ben / wocanf er i^n
^r ^^^ern Skroottfommnnng auf feine ^ofttn nac^ 3talien reifen lte|.
M btM fMbc ber Jtanü ^mgelc^ct gab Koaics alibolb lOU
«Mife iene< f^dOM UMIf bü b«c4 .bli «MtilUI (Unll l»Acb%w
ttkni 1U friliBA tniMMflut haktL. Sa btc •^^^AiiioMk jMlIiHi bit
Ml0M ^b. 8» fonribtf bir gwagWamy M4» i« ÜmAi» bc»
oiyio^uu Ly Google
830
ftnbct jidfj oon feinem 9)tnfel baö JBitbnif be§ 93ifd()of Andreas Zaluski.
1014 biefer^^ird^cnfürfl im 3- 1758 ftarb , begab TicJ^ Konicz, bcr ftd^
mit ben übrigen Jtr4!auer SÄalern m6)t »ertragen tonnte, nad^ 9tom,
oon bort rourbe er an ben fpanifd^en ^of berufen/ wo er im f)o()en
2((ter Harb. (2Cug m'inb(id[|cn 9^ad|rid^ten beS Michael Slachowicz,
GazeU kort Warsz. r. 1823. Nr. 120.)
lDo(^ ift obige axitt^eüung üo t feinet Ueberjteblung nac^ diom
}n>etfel^aft uob H i^etgt ftd(|/ baß ec f^ion früher ba^tn abgmi^ fei/ ba
* a«f bcm Mi&Ibe be< ^efi. Xbafbirt in ber JtMluitr Jlftt^cbcalt bie
ttnCevf^i^ftt Tadeus Kantie i^lox« R«ni* tVM fU^ (cfltbct JDa ft
1015 M K-ante« ttiitrrf4Mrb/ flk^t f mmU f« fciMm ICttd* Atojltef «
MCon Sopplem. Bd« unter bfef^m Stomeii avf/ gibt fif dniR
)Deutf(^en aud unb fe$t ^tn^u, boß baS \)on i^m gematte l^iflorifc^e Sitb
ffc^ in SRom in bev .^irc^e bcft (leiU ^tantttaue bffiibc, weU^ J(iM|e
boct au^ bie polnifc^e ^eift.
aSaS übrigens feinen 9?imcn anbelangt/ fo nannte manü^naiic^
Koiicz, unb er felb|^ frf^rieb ftd), rote oben bcmerft, Kuntze, immcrt)tn
ober bleibt er polnifcfier 2lb|1ammung/ benn feine gamilie lebte feit lan«
gec 3«it fc^on in ÄcaEau. ©icfer ifl nirfjtju öcnocd^feln mit bem @tabt <
tätigt Stanislaus Kunc, btr umö 3af)c Vin lebte, unb bann mit
Johann Kuntz, 2(rc^iteEten ber polnifd()en Könige, ber im 3> 15t^8
dejlorben/ unb bejfen ®rabf(^rift Starowolaki in feinen Monum* 8ar-
mat* p. m* tnt^ACt 2>^r Slame Kms mt im Mictt im
M. 3a^r^. fe^r ^luftg.
#
1016 Jaeobna MontaDua (Jak. Q^akl) tm tlütt .ber evficit
p^tüqm feiner 3ett* teurer ber sttäfti nnb Serebfimleit %u JMait
fieberte er fe(r unter ber flubierenben Sugenb M tftubinm ber Bafp«
fd^en Stteratur. 2Cd^tmal beüeibete er bie 9?eftor3iDÜrbe ju JCra!au,
fpdtei; teerte tt bie Sl^ieologie ju Pieck. ^SRit Benedict Herbest
f&^rte er öber ben Sau ber 9>fr«oben eine !angc ^oltmit unb mf)m
fpäter an ber '^c^^i ber Ära!auer ?(Eabemte mit ben 3efuiten 5lf)dl,
xvotan fic^ alle {)erDorragenben ©eiftei- jener o^eit bettjeiligten. Görski
f^rieb mefirereS öber Ül^ttovit unb ^(}eo(og{e. ®eine 9Ber!e in latei»
IQ|.y nifd^er ©prad^e ftnb : l) De periodis atque nuiueris oratoriis lih.
II. Crac. 1558. 2) De generibus dicendi. 3) De figuris libri 5.
4) Dispntationia de periodia contra se a Herbeato editae reiu*
tatio. 5) Commeotarionini artla dialeetleae llbrl X« 9) Prae*
lectioouiB Pioeenalam Uber I,— V* 7) Apologla pro Aoad* Crac
8) Oratloaea Crratalatorlae «d Steph.Bfeai. Sn polnlfi^ C^praö^
f%{eb er: Eada padaka to leatt iakich oadb paii kai^j wybierad
aoble ma do rady awolejr pnes Priderika Pariassa Oelloli po
Digilized by Google
3ai
Unfaitokii iiapiMM m prses X. Pakten Möba Görskiego Ka*
nonika Krakowskiego % wtotUtfO na polski przelozooa, w Kra-
kowie w Drukarni Lazarzo\v«y r* 1697. ;D. t. : Statt) fuc Herren/
obet »eld^e ^ctfonen f)at jcber ^crr ju feinem 9fatf)c furjutt>(!if)len, oon *
Fr. Furiii« Cerioli tnfpanif^ct: Bptadji gcfc^ricben, unb burc^ D. Jak.
Görfiki» Sttaf. iDomf).aud bem 3ta(itntf(^fn ins ^polntfc^e übertrafen*
— XU Göraki in 92eape( ftc^ befanb/ äbertrug er auf ben Siati} beS
polnif(^ea (äiefanbUn in SRom, Peter Barza, obigem Söuä) ini ^olnifc^e.
*
*) Miechowski Matbiaa , 9etp6t)nUc^ Qenannt Miecliovila, iol8
Malbiaa oon MieekoWt einer oorjüglid^ercii G^roniftcn 9)oUn<
ttik funbig in btt VttneiCtttill/ «Ktcrbttdeegiecung StbniQ Sigiuuodal.
|tt Weebow I» 3» itM ^eboum Sto^cm cc Me nielcmi fiM|uleii
$mMgit, ^tU ff bif |>(ttaf0|»|ir4en IBfjftefd^af^« ^ 4Matter
VMemU / 100 er <» 3* im Me OeCtoctwAcbf (v^fdt Ocn 9Mwe*
tQiffciif4faflfii H^Hti liiget^an, »ttmele n fid^ ber aR(b(|{ii^ bi«
fM^tc |ttt TCutbiCbung bartn bie betttfi^fQ unb ttalienifil^eii Unioerf!« .
tAtCQ/ »obutc^ er etf int 3((IgemefneB }« einer fiSebeutong in biefer
Xtxnft ht<xä}tt unb feiner 3ett faum feine« @(e{(!^en im Saterlanbe
^aben mod|te. ©ein ^uf oerfc^affte i^m balb bie SÖörbe eine«
arjtei be§ JtdnigS Sigmund. ^eS J^oflebend mube/ md()Ue er bann ben
gfiftlic^en @tanb/ unb n^tbmete fic^ ganj ben a!abemif(^en äBtffenfd^af«
tea. )Durd) bie ©nabe be§ ^^niqi mit ben ge^^rieett ^StitUln mt^^in,
arbeitete er/ nat^bem er ;Doml)err an ber itr. Aatf^ebrale geworben/
an ber flkfd^id^te feine« SSaterlanbe«* Zweimal betleibete er bie föiirbe
«bicS ftfItÖM an btr Jdalaner Vlabemie / ^fletc eine Cfttmaie .9«ii
600 Oolbfitttben f&r eine |h;ofeffttP ber Vrineilunß/ bomit hU Bn» ioi9
l^^^tuna »etbinbenb/ ba^ iencr# b<r fie t^tt alEw^^tiKlUft (intm
iDAtfHgcn mit frionn. fltotbe b«illtH> IBevordfevU and^ fine-Ctfftung
ber VHcolo^/ bie er befonbirl liebte €ftiftete an k MM^tn 4 9fm*
fäfakn, belgleii|en eine in feiner 9aterflabt Mieekaw nnb verfaß fU
mit ben n6t^igen itapttalien i erricbtete bei ben |)autanern auf Skal^ka
anf feine Jtoflen eine S3ib(tot^eC/ bie er mit Siic^ern bereicherte, ^aä) »
bem baS grofc ^Jrofejforen-.ÄöUeflium ber Ärafauer Äfabemie ein Staub
ber flammen geworben/ legirte er im Sieflamcnte 1522 eine anfe^nli^e
<3umme jum fSiü eine« i8tb(iot^e!faaleg/ erbaute baö juribifc^e .^ol:'
legium unb mef)rere anbere afabemifc^e (Sebiube. ^o(^oerbteat um«
«aterlanb/ fiarb er im 3. 1513 im 67, Ceben^ja^re.
• Cheine Sßer!c , bu it)m unter ben &tUi)cUn feine« Sanbeö eine
bifilenbe C»eUe ft(^ern , ftnb :
t) Gbronica Foloaoruoi a prima propagatione, ab prlo Polano« tOSO
rnn «iqne «i tmmwn GhiM- ISOt. Oraaoviat a|^ BieroB*
Digitized by Google
Vietorem 1MI fol. mit ICbbÜbungeti htt polnffd^en 3t6ni^t in
MerUef/ auf feine Jtoflen Jodocus Decio«, bet e^b«m am pipft»
liiSftn ttitb faiferU(^n ^ofe fi'c^ auffielt/ \phtn aber Ckoretai«
bcf Jt6ntd« Sigmund I. toac/ (n bev IDcudtccei Vieler« ^can«.
Bentkowaki in feinet ®efd>{4}te bec polntfd^en Ütmtut f&ktt
bk\ti fßitrl aU ami bev IDntdetet Maller« im n&mU<|e« 3a^re
an. 3n feinem ^»tittn 9Betft: /^bfC Me JlNffka pote<f^
2>nitf»c«lc"(0 BaJdawDieyszj«h luiaikaeh dnikowiB. wPol«
MM), «Otto «r au^ f&— «f^^c •aide BiltaM mM»« fft^
•f M Ml Clma XiMlMNrlto iii4e auf, wt^ akc nalif tei
4Mit hm PtKOit VMm i^of iigtMgcnm ttarta. Mfrt Bn I
« IM Miiiiir^ OOQ AMibal Biiiffgl, Hno» «tfdotca »mfti
lOtr wHiMt« Mcif^l ««ilb# »Cc Huppiua in feCnem Achediaamat«
intatario de Script. HIst. Pol. melbet, in «tncMd 1602 rcf^*
ttfiL MaDo Piatoriua «i^tt bicfe C^it in ben {»eiten Sanb
fthMC QOtet bem Sitel: Polonicae historiae corp««. Basileae
p«r Sebaal. Henricpet. 15S2 foU ecfi^icnenen @amml«ng pol«
mf(^er ^tflocifev ein. Miechowski benu^e }Q feinec S^ronif
ben mugoszy förjte \i)n, obgleich et bte Begeben^jeiten bi« jam
3a^ce t504 fü()rt; bebeutenb ab , lief »iele« barau« »eg , dnbertc
mai^ed. Braun in feinem tBecfe: de acriptorum Poloa. viftnlik*
et viliia fdUt äber Mieebowaki ein fyntM, bo^ ttnfjese^ci Mi*
tfieil. iDo« Secbienft/ Sei^affcr bec etfien poM|U|cR <i(carti# Ml
gebrucet awfbcn, {it ff In, bUilt l^m, ka }o JiaeM MttTM«»
wUriK Mleüiowafcl lciifl|lt/ «Ml ir ««4 «i^t «iiC^N>^
1022 Meriptfo VaroMiiftran AtiaiAe «t «vroplMte, «I «acm»
^Me ineiteaiittaeiitiicw CraMfiMap. Joti^HaUer Utl In H<b
•Ii Mlb «Mgate Wefe« SedK erfi^tcn f<^on bei Haller in ^va*
Im fm 3. litf / evft^etnt aud^ in bet oberw&^nten Sammlung
kt PitlerHM mb ifl befonber« gebru(!t wtebec in Skfet 1582
|erou«ge?ommen; |uU|t enbltti^ im I. «anbe bcr Colleciio raaffDi
Hialoriarura Potonlae, welc^^ bei Micler crfc^ien, wobei fi^j Än«
mecfungen befinben. 3ni polni^i^i öbcrfe^t erf<^)ten ba< «e«f
1«83 bei Florian Unfler in Jtcafau/ unb i5'i5 bei Markua Ssar-
fenberg . Svo unter bem «itet: Wypisanie dwoj^j SarmaUkiey
Krainj jedn^j klöra leiy w Azyiey, scl^jfajac »i^ k« W«d»-
dQ stonca. Draii^j kthöra w Europie ka pöln^oy t t k«
sachodowi ale sciagaj^c. 3nl •intf^e AbcsTett «if^tai MifM
|u Vagtburg IMt/ MMTMif «i kiiMMf »Mir «l«!*
If««tirarbt. 3» «ffiü fMfi ■ mfiiig ii H iii »cflt iigt il> feto
Wii*t tafNK MI» talAcMi «hrlMPimlMtoi, mäi^ui^m
9aHN^ flMtet Aber »di^» UK^utUh m t $k m , «wHIct —Hw
S) BsedlmtiMini viri MathiM 4e Mlteb^w Artfon el M edi- lOtS
einM BoelorUi contra Meran pestem refineD aecurati««!-
mniu. Crae. 1608. )Dtefe< nur etliche Slättcr umfaffenbe 9üiiUin
f^cint auf bcn iBitof^ Hailer«, Ut U dcbnitft« gif^bm mt»
%m |u fiein*
%) Bdltio V«aerabilis Dom. Matliiae de Mlccb^w Art. et Med. IM*
Becloria eximii, Canoniei Cracov. pro eoDaerranda homimiBi
aaoitate, fiiniUiarfaiahno eollecta atylo. Cracov. per Math.
Scharfenberf 1S35. Ungeo^tet bec ^i^t , auf »dd^er ^eut |tt
Sage bif 2(r}n(tn?tfT(nf(^aft Htt)t, ent^dlt boc^ biered SQSerf §a^U
rti^ S(oba(||tun(^en; bie blctbcnben SBertb ^aben, namentlich über
9>flan§eii unb JCcdutec, bie ^ie unb ba )t«ficeHt oocgeftinbfn »ff*
bnu (eif^e tihtt Miecliowaki : VoMtae de hlelor« Utliu h 9.
i. ^ M«rov«lekt de aertfUt. Pole«, f. MI m M«r —
VkipadopoH Uet gjai. Palet*— Mi^k«w. • üarte AlMde«.
Kfakmrak. ifkUt bm MMb bor Üieliocf ViibMif)i -* Oa-
l^lafi«. »daiilapiaw palek. <»»ii bc« «fff^tMiiA^yel.) Jtea-
«U OM MC yofo. — Bentkowakf bialor. Liier« polak.)
•
^) eein 9{amct Bartbolo Florentino. OpiGce, ift inwenbid ber IM
^tWffftl, »eldbc bie SodfcOonifdlic itapeUe bebtcft/ aufgcfc^rieben*
CSteinorbeit bieftr JtapeUe ftammt t>on einem Italiener/ 9tamen< ff^ant
^6!u<. (Secglet(^e baräber ben Pamielnik viarsz. z. r. 1819 toni.
XIV. p. 557.) iBon biefem ^ran^tlfut fd^ceibt aud^ L. Deciua:
,,A. 1516 Franciscus Italua arcbitectua inaignia motte extinat^ia
eal. Hic quidquid llalici operia in Cracoviensi arce in eum
dies perfeclum fuerat, per totum latus quod urbem reapicit,
et haa faod divi Veaeealal lemplum ambit, auo lagenoo ad
laleiviiB pariMif (Da Siflaaiu laaip. p. 118.)
Ibcf aii^ bcf eMMoaalc BankaleaieoFlareBliaa ocbcttcti Iii lOM
mtm, bcitf bb fe UrtettatocffKlllMINol^cft DD. XVIII. 19. bi»
fbib«^ 9miUmtll^ftt% ^nbfi^ft cni^Att falainlf hm KnjFvkl
!■ oplficaai aaaelU Jaf. B«i<lkalo«M«« &«prl0ld»aif
Ot aoBclanrai baailBaBi Siaeraadoni Aaia ia^aUir
Virtute et meritia praestitit ipae auia.
Illlua nl laiidea nemarnioramutaailere^C«
Effecit tua nunc jDartholaaiaee laaaaa.
oyio^uu Ly Google
irii4 fa imtlclKiitrii fWnir jttie ^ m BmIIioImumm Rahwl,«.
plelda Reg. Mas. (5c Hcf fN^ in Jtrafan n{ebcVf fMraf^ tafeKfl
«Kb IcfiB^ ciii ridf m« ^ttf «of ton Kasimien* 0r ffttrt MW.
1087 Sritff Ut Jtdnigin Anna Jagietio, OtotHn Stephan Bathory'a,
an hm ptopit Ut fM^li^ JCa|»eVe fa tevJtrofauer Aat^etettlC/ SU*
ntalanä Zai^.
I.
Anna Dei gratia Regina Poloniae etc. Honorabiüa devote
nobla dilecle! ^an gibt nn6 funb/ ha$ fi1)v bort tn unferer itapclle
na^li^fiQ unb ntc^t immer/ wie S^t fc^uibtg feib / baö ^eilige SJtef»
opfet »ercidbtct. SGBenn bief |t<b fo Dcrfialtcn [oUtC/ »ürbe rt eu^) flc«
»ff ni(bt unferer ^ulb tljefl^aftfg mad^en, ja eS würbe SucJi aucfi jene
Onaben, btc mit Quä) ju crroeifen gefonnen finb, entjieben. ©efljalb
gemahnen rviv Qüd) aH S>or|teb''r |)err 9)rop{l, unb bann bfe übrigen
Äapldne @uter SBrüberfdjaft / baß bem ntd^t fo oerbleibe / fonbem baf
»felmr^v ouf ®cunb bcr Stiftung ber (üotte^btenfl gefungen unb in
Mn Crbnung üolliogen wrrbt/ n>inn unfecec ®nabe gttvdctig fein
wolr. Vuf Ucff« 0^i>en 3^t »nl gn oatMortni/ bamft loir
ibtt Wffe 4kM^ tScivif |fit liaben Unncn. fliit Ucfcm mpf^tn mit
'UH 9mn •elften« •tflcben gu ttocf^an am 24. SAnncr im 3. b.
^. 1585« 0{i)cn|Anbiii nnterf^Frlcbcnt Vnna Jt^niginn «an Idolen.
1088 Anna D» G. R« Pol. etc. Ütan gibt uni auf Jtcafau gu iniffcn/
' "Ulf hott in nnfcirn: ffflnfgtid^cn JtavcKe but^ 9lad^TAfftgfdt filucr
»iktbm bfr SDienjl gum 8obe OottH ni^t fo CftAtt |Kibe^ tHi H fiäf
gr^ftrt. 0urt ^od^wurbcn bulben ndmlft^ unftrer 6rrtd|^tung unb Yn;
ocbnung {uwibcr bafrlbfl fo(^e JCoplAne, n>cl^( anbere ^flt^ten auf
fl6) ^aUn, unb baf)rr tie Capelle oerna^Idffigen/ obo; brn Ootte^bienjl
'ni^t fo/ wie e« ftd) gcfjirt, oerrfdjten.
J)a roir aber bic @in!ünfte bcpircgcn iHrmcfjrt l)aben , bamit
ni(bt onbere ÄaplAnc bafiin fommen/ fonbem folc^c, »rcld^e mit biefem
cinjigen ©incficium jufricbcn bofclbll beftdnbfg ocrblcihcn würben j
befbolb gemafincn wir @. ba9 in "HlUm unftrer Stiftung unb3fni
orbnung genug gcfd)«^«/ anbere ^'apldne in unferer Capelle Don @ud^
nicbt gebulbet werben / fonbern nur fot^ie^ »eld^ mit biefim cingigcn
'ttentficium/ b. i mit bff Sifolbung felbfl aufrieben »Am.: IBai mir
aulbfAfUi^ bei nnfercK Onabe »on Q- audgcfä^vt miffen woOra«
9c0ilfn gtt flteff^oti am Snni I68ft*
• m.
im Anna D. G. R. P. etc.* tBir ^abcn «n^anbcn; »ai 9*
vm$ gcf(|fl<bfn* fbaf bot 0ilb, mctt^ »br gcfmbei« anfiiifbll^ fit ni tt
336
Hill }tt »mie^iiKti« 9>af SebMtlan Moattlopt M U^ol^, M <l*
tef ^icfei 8üb / toie wir unfcrrn SBiUen ba< erfle !0?a( aui^cfproi^cn,
an bec von un« befHmmten QttUi aufgcfleat werbe* jDomtt man ftd)
oor t^m nfd&l oerneige , foU c§ fmmer gut »erfüllt bleiben , unb fofl
ti nie ent()öUt irerbcn, oufcr wenn Semanb fcbr barauf onftilnbe/ ei
fefjen. JJie Sriefe oon JB., oon benen 3^c ©rnxil^nung nia(f)t;
babcn wir ni<tt erf^altcn. Uber jc^t jum ©($u^ G. 9B. [(Riefen wix
einen Srkf an Jperrn Biecki, unb beiciff ber 3<if)iung au6 ben @aljs
werfen an bie S3ergtt»crfgrafcn Lnbomirski unb Mtodzieouski. löa^
tonnen wir nidj^t begreifen / wad <£. SB* und betreff beö (Seifilic^en
Bernhard Bbcieowikt f^rcibt*
CN foU aar ^icrbtr oU IDrIan Ummtn, »fr »oKm- t^m fe^r
OCIM0C1I fein , bimi bitfe itfn|e anb bfefer Ort bei6t(igcn fe^c eine«
foU^ 2>efan<* nnbauR cmpfc^IeB »fr On^^i^tt/itt bcm 3^r fftr an«
beten/ aab brn 9ottf*bicafl/ nk ei ffil^ 9cbft^rt# «alftbea migct.
D«t. V«r0oviae die 19« Jbdü A« D. im
I v; •)
Abb« D. G. R. P. etc. ^ctr Pt^i fOn anawscfl^cnc fit« loao
bftrfnilfie bie Jhroae betroftB/ fo UflH^tra nit, b«f aa^ bfe JNr^ea«
f<|ä|e angegriffen wetben. 2>a^ werbet S^r (cfaili^ aab o$ae 3t«
manbeS ÜRttwiffrn/ auggenommen hti (Srjbiafon von Jtrafaa aab SBar»
fc^au/ an trgenb einem fi^crn Crtc bai &olt> unb €$flber nnferer Ün* ,
.ffapcUc eerbergen. Unb follte ju GtroaS fommen , (tt»a8 ©oft »er«
^ütcn m6gc), gebt 3bc niditg berouei/ unb fogt/ bie vRdnigin l)abc olle*
genommen unb bei fidi aufben?a{irt. mu^ qUcö |liU, unb mit gro*
fem SBcbacfjt geheim gebaltcn »rerbcn. "Kbct mit fe^en juuerUHl'Bf
4)offnung auf (Sott ben |)errn/ ba^ e6 fo weit nidjt fommen »rccbe,
ba bad 4>cibenooIf abjicbt. ®ef()alb cmpfc()lcn wir uns Gucrem ©e^
bet$e anb wünfd^en dud^ @efunb(^eit unb aUe* (Sute* eeg.iu ä&arfc^au
bca 11. etpt, 1689.
V.
Anaa D. 6. R* P* fIBir fcnben @u(^ ||icr b<n Srief &, ®. t>H 1031
X6n{g< aa bea ^crni etatt^aUti StroXM, betreff be« ^otsei «um
tDa^ ber Stüpttk , M »fr vorn 9leitea/ fobalb ber $rd$iing »eriber/
tDean c<'0ott wtd, ^crflelleR woUm, »fe ^^ bü^ ber 4hr. ICnl^«
biafon Kraainakl fagen »irb. 2Hefea 8tHef geH Sfyt ab anb
*) iT^it '•i'rieft I. — III. fint V)lmi ciiicr frfriitcn , aber iiiitiifr von ciufr unb
ttrfclbtn «j^anb gefc^rte^en unb alle i^on trr Jtönigin eit)rii^ant>ij gefertigt.
S>icf(r 9rief <dBev,>fr ein •c^iittnip bec titfUa «Urteil, 8«>) von i^r
fifbd g(f4ri«ca.
<86
eerlaitdt 3^« , baf »an M| e< ^erauigebe unb auf bot CU^f bnr^i
e^Iofpftvbc in Xermtnen an irgcnb eine ru^i^e GteUe fä^re/ »fe »ir
biet TOM bem etatt^alter frlbft fi^dben. UntecbefTen befovgt 3^r baS
tba^ \9, baf el im Sßintet nid|t burc^cinne unb bie JtopeSe befc^dbtge.
Xuf biefen 9rief gebt 3^ir nnl Ynt»ort unb laffet un< wfffen/ waS ber
Gtatf^alter get^an. Unb nun empfehlen xovc üb* ttmctn ^b«t$(. Qk*
gibftt |u a^Kfi^it an 10. ClUbci; tftOO*
VI.
103S Anna D. G. R. P. !3nbem mir bie TCuff^eQung eines neuen
f)<t4e< in unferer f. JtapeUe {u Jtra!au angcorbnet unb bie Clelber §a
biefem Se^ufe bem Unterfdmmerec ber Jtrone Hyazinlh Altodzieiow-
•ki gegeben ^aben, ^abcn wir i^m aud) unfere 3(b(t^t gu erfennen gc«
gebt«/ mb Ml Do^giegeln bef^iaffen fein mAffcn. ttfr
iKAtR 1^ bf^Att avf^tnigcii/ b«f ff Mi fii Mcf» tU|t «tt Cb4
Mb »ft WauMM «fciliiMgc» llib ft gcaaliiiB iirfr M|# tef d|r
mit «■# «CMbwIct^ 9|leg«f «Bb Itaflb^ bieftt Awci ftib/
bonril Ii f^MS mb isttlM^ gur OKi •dtK/ |t mfiKf dilUebcR«
^ Mb bau« t> itnfevem Ynbcnic« ergebe unb na^ VcwAlc mb
ftfl erbaut werbe. lfiviit% wirb ttn< oon QM^ tat ^vwärben no^
bem 2)ien^e unb bem Sobe (¥otte< »tUfornmener fein, ^iemit Icgta
Wir in %^VM 4^b« Okf. |« Sarf((Kut b. gibs. UM«
VII.
Ntl Annt D. O. II. F. fldir oecnf^wen / baf ber (Botteibimi wib
ber CMang in unferer Jtapelle auf bem Jtrafauer 6(l()Iolfe fe^c na^«
Idfftg flattfinben / unb ivoax bcf megen ^ weil <S. ^. nid^t bie ooUe ^n«
ga^l J(apline $d(t/ wie fte in ber Stiftung angef((ft i^/ obglei(^
ttng gngeflc^ert/ baf 3^t bereit« folc^e Derfammelt ^abet. 9Bei( wir
nun unfererfeitt genug get^an, i^re (Sintünfte bebeutenb oermeb^t ^a«
beU/ unb fo(^e na^ gu vermehren gebenlen/ um nur ben ©efang unb
ben ff«ttt<bienfl in bec Jtapelle in oecop&ftmmnen / jebo«^ ni(^t bttfi|
antge borgte ^Sagld^net/ wel^e flHr ni^t gern feigen, (oflbeni bnc^
ligcne üttpfllcnlgpüint verdatet ft^cn tvolbn r fb nt^ttn min 0; ^«
^k^^k^^^kl^ ^^Efit^t^^jlt H^H^^ tMt^^ (^kflfe^^Cl^ H&l^l^^ ^l^^^^lßtCtt ^^{it^^tdttdK^ 4 Sl^^t^K
«pir 0n4 ccBfKttl «tenmi/ bn 3^ fte Mc Inptfae gut botfil fclbi
9|e frtd bif^Acn nwr gut bMiiM(igctt# bntn CHf» mb CmigiffI
•nAitnNbi« i* AM rc4t fMfig bfffMmncCn unb bic Jtofcile in Otcb«
Mmg eckten» 3m üebcigcn im p ft tlm Oa^ bem ^4«M^ 1^
VarMTlan 4i« S7« JnlU UM»
VUI.
igN Am i>« Cb ^4 Mb w^km t« fi|f gmi Mai# iram C
^ eine Jlnyeltamnia Mb gntc ÜapMae mit gnlni Mmmm ^ttenr
L^iy -i^uu Ly Google
337
ml^ 0. (n gnttr MfljvIfR ^Ittn unb bie offscmdm JKaffc fttr
unoor^ergefe^ene Sf^Itr fronen tooUe; laffct 0ttc|| bur<!^ fefne ^oUi^U
tation htt Sräber irre fähren, fie Ri6gen nun aui btefer itaffe au^
fär auferorbcntlidie JCuggabcn etwas »errangen. ScnQdEjdrfjtigct mi<j^/
»fe ber ®ottc«b(enft in bcr ^^apctte ücrric^tet roirb/ unb woran eßboct
Uebcrfluf unb woran SDIangel ift. SBtr tragen tjfcr ©orge um bfe
i^nen üom .^rn. ©taroften Sochacxeuski fd^ulbigen jweiidf)r(gen Sit*
tentcn einjutreiben. @r oerfpri(^t e« ju t()un/ entfdjulbiget ft(J^ ober
immer mit einem »ef(^lu|fe, benagt mit i^m wd^renb feinet Jfnwcfen«
(cfr fii Sttniiau gemad|t ()a6t. Sfr W0ffeil ^IcMB Jtomtnip ^aben.
impfe^Ie ni^i bem Mete ^^*/{nbem wirOn^ fAif bicfes 3a^, tinb ^
luu^ biefem {Üb »feie anUtt fdm l^clliflc Oliuibe unh aScf 911(1 »An«
*
7> Sieben bem Ärafoutt Ä6nf0«f(^roffe f!onb fin »on Sigmund L 1085
gebautes J^aui, worin bie ©efanbten benachbarter Staaten unb 9or«
ne^ime ®dfte untergebracht würben. Jtinig Stephan rdumte bajyclbe
bem Zainoyski jur SBcnii^ung ein i ba aber biefer feiten in Ärafau
wohnte, trat er bie i^m oom Äi3ntge oerliefjene ©tlaubnip on Zebrzy-
doMski ob, Stach bem Äobe beö Äanjier« J. Zamoyski — ats ^önig
Sigmund III. bie SBol^nung für ©efanbte unb auf Sefuch jur «^o^jeit
mit Constantia , Sr^herjogin oon Ceflerretd) / im 3* 1605 gefommene
QUifU ttnitf)iQU, na^m ev bdi finigli^ie @igent(iutii in Vnrpra^ 8«*
brvdowaki fa^ Mcfcn QM^tt bd JUnigö föir «ine Sctle^ung fditff
ifenator«iD6rfec an» m^cfte er lange bem SKKen bei 4td*
nifli 01^ }n fftoen. 301 i^m enbli^ Sif nrand entfd^feben |tt »ffTen
gab/ er mj^te bem (^irigK^en IBiOen Sfol^e leiflett uab ba$4>att< thu*
mtü, cnpibcrte et mit bcr ben ©rofen beö Sanbe< ju jener 3eit oft
eigenen JBerwegen^ett : „^d) rdume ba< 4>aud/ aber erKdre^ ber
Ädnig wirb auch baS Jt6n{grei(^ rdumen.'' Sigmund mit 9?cd^t über 1036
biefe Siebe entrüflet/ befahl ihm ju fagen, baf er ftdh nicht wieber bei
^ofc einfinben möge. (IViemcewicz Dzipje Zygm. tora. 2. p. 8,
Niemcewicz QJef^ichte Sigmunds SBb. 2. ©♦ 8.) jDiefeg ^)au8 würbe
in ben Sagen bei $ärflenthumi SBarfchau {erßirt. milbernber
ttmftanb ber obectod^nten 6eci9egen|eit Mtnjrdowaki's [ei hier be«
merft/ baf / att CNih^t^iog Mazimfllan im SS* 1587 dtrala« belagerte/
er Zebmydowaki bnr^ IBftfen }u bercbeo/bardi Oef^nfe t« «erlocEen
»ergeMi^ 9ernt<(te/ ü^m bat Jtralimer 46nfg<fd^f in ftbergebcn. (M.
Dombröwaki Bfligles donraa Zebridovianae A. 1606. 4.)« %ti
einem /^Sanbdloron'' 27* Oftober 1605 gefd^ebenen an ben J(dnfg ge«
ri^teten SSrtefc biefee SJtagnaten erh^ITct , bap er fi^ auf biefen Um«
fhmb nic^t wenig t« 9uU t^, nnb ben Xnftrag/ bag .^aitg gn rdn»
838
«cn^ Ott dn «ni ha$ MMiß^9§ f» fi^ MfUmlff WtaaM, all cd»
{Amt* Sfirlbfgitiii ARfalft.
«
1087 Hieronymai Powodowski. Oebonn gtt 9ntUn 15%7, gcfl.
1617. $rü())eftig jum geiftli^icn Stanbe befttmmt/ berettete ec ftc^ gu
bcmf^lben but(!^ Stubicn in 3ta(ien unb inSbefonbere in 9?om t>oc. (Sc
würbe nad^ bcr d)ei()e ;Doniberr gu ©nefen^ itrafau ; ^ofen/ enbli^
{6niglic^er @efrctatr unb glänzte ali au6gegeid^nettc Jtanjelrebner feiner
3e(t. SSieloerroenbete it auf ben Untcrrt^tber 3ugenb^ unb lag felbft mit
Si'erben SßijTenf(^aftenob. Siarczyii«ki Franz in feinem Sßerle : Obraa
wlekii ranowMte Ji^f mnoU IIL Lwow 1828 f^^vcOt »on i^m i WtU
Spct unb €(i^rifk octfoigte nhit Xcugldubieeni ,i^ainmtr tct Stt^ae"
genannt» oerfolaten biifc (fin gcecnfcit^ auf boi 8eb^afl9|li* 9t lebte 90
3a(ct. 2><e 9)rrbi0t bt<m SeevA^nff Stephan Bathor/« \ft ein WtUß
ftttftüd b«v Aefii^t fefnel etfii unb fefncc epva^t. Xn bem fd^neOen
Sobe be< Jtdnig« trugen bie Vergte ®4iulb# Powodowaki t)erf(^n)teg
biefen Umflanb burc^auö ni4|t in feiner 9)rebigt/ fonbern fpra^ ibn üiel»
me^r freimüt^)tg au6. 3u bcbouern ifl eS , baf er bei feiner Siebner*
gabe^ bie mdjle ^dt im A'atnpfe mit bcn ÄnfjÄngcrn ber neuen 8c^>re
oerbrac^te, inbemerfietn Iatitnif(;^en@(()rtften angriff, n>et(^e intgefammt
ber j8ergeUent)e{t oecfallen finb.
SBir laffen ^ier feine in. poInif(l()er «If ra^ie gefcliriebenen SBcrfe
folgen :
1038 1) W^dsidto na aproa'n« bt^dy 1 bluiuleratwa Aryandw 156& r,
bttttf^t •eMf fftv bie f4&tibU^ii3cvt^fttiitr unb Oottelld^ntngeii
ber Vrpatier*
8) PoehodDia Koielot Boijr poluis^l^ea, im» b. £He# bie SMi^
•ottei »eifenbe faätU
8) Dyaputacya z Smigielaklml röznobozany. 1594.
4) Litorfia albo opisanie mszy swietöj i obrzedöw J^j wybrane
z postylli lacinskiej 159%. b. Eiturgie ober IBefd^reibttiig ber ^fäU
ajiefTe unb if)rcr ßerftnonien qu« ber lot. ^oftiHe.
5) Skarbnica biblit awi^Uji w Poznaniu 1677« b* .^Dol C^C^a^
Wflletn ber I)cil. Sibef.
1998 ^) Propoyzc^a z wyroköw pistna swietego zebrana na Sejm
walny, w Krakou ie 1595. b: SSorfd^lag ouö ben 2Cusfprä(!()en ber
^eiU ©c^rtft genommen für ben allgemeinen Sanbtag.
7) 'i-ywoi poboznych y awiatobliwych CDÖt, cstowlek« «slacbeU
neg 0 TomMM ZldiiUUeffO sebranj 1 wydany w Powuln
tesi; b* Beben bC9 fmnnwn unb gottfel^en Sugtnbcn bei cbttn
Itamici Tbomaa ZicliitoU, gefornmcll ttnb ^citiHgcgcbfn In
Men 1888.
339
8) Kasanle o •scser^m slowie BoAem» Pomit 1S78» f^itbigt
t)om tdtdü Sorte ®otUi,
9) Na po^rzebie Stephana Wielkiefo Kröla Polakiego etc» Ka-
zanie X. Hier. Pom odowskiego. W Krakowie z Drukarnie
£azarzo\vey. U. P. 1588. S. k3. b. fBei bcr 18e(laUun0
') Andrea« Wargocki in ^vim^H geboren/ ein gewanbttr^^
S^eolog unb ICfabcniler J(vafau6/ SHiä^ttt beim Srtbunal |tt LuMin,
Wttvbc f^dtev Jdqvlan, »ar ffn (eftfgec Ocgncc bcc JDifilboiteii ttnb efn
bcgefftcvtit Screicfbfgee bev latboltf^cii Aic^e. »at efn fcbv mfi^w
anb gcntttirr tteberfe|cr^ bev namcatKdft bei fcinni ttebcrtvagungni auf
Wi^tiQUit unb 9[>raectfton bei 2(udb(U(te< f^antt, wobutil^ ei n^t fei»
tcn gefdjte^t/ baß fein ©tpl rau^ unb l^olprfg erfd^eint. Ueberau aber
geigt fic^ — »ie Popliriski fogt — ba« Streben tief in bie ©at^e
einjU9eI)cn/ ^üf)n{)cit in fficmdltigung bcr (Sc^wterigfcttcn unb ba§ fRini
gen nad^ bcr Sfgent^ümlidjftit ber SÄutterfprac^c. jDie beftc Ucberfc^jung
W.'s ifit büö sub 8 angefiUjrtc SBerf. JCnfanglic^ I)at Radziwi« felbfl
feine SJcifc in poln. Sprache bcfdjrieben. Treter übecfe^te i^n ine Caiei«
n\\Ö)t, unb Wargocki übertrug Treter'n in$ 9)olnif(!^e. IDie Original«
f4)rift B.'«. ift in SSeduft gerat^en*
0e{ne fBecfe fEnb :
1) Apologia prseeiwko Lateranoo» ZwinfliaDom» Kalwtnlatom»
Nowokraencoin y w Krakowie r. 160&, beutfi^: 3(poIogie ge«
genftber ben Cut^econeni/ dwittgtionem^ itatoitiiM unb Siliebec»
tdnfmi.
2) Kai^ dwoje o Krajau; w Zanoa'da r. 1611. b: 3tt>ei Bii^ti
bom J^reuge ; Zamosö. 1614*
3) Gaiusa JuHujsza Cezara o Hojnle francuzki^y ksiag aie-
dmioro, ösma Aulusa Hirciusza Panze sekret. jego, w ktö-
rych helmanow rozmaitych forlele, rycerskicli ludzi 1 mezöw
dzielnych sprawy, woyny , zwyciezlwa cudnie sa opisane,
przektadania X* And* Wargockiego , w Krakowie u wdowy
Jak* Siebenejchera 1608 r. k*«. str. 243, b. be« (Saj. 3ul. (Sil,
fav vom gaUifd^en «Kriege 7 Sudler/ bag 8. beg Aal. Hirtina Pavaa
feittcg 9iM&si, »otEffi bfeMegglifleii oerfd^iebener S^ibl^enen bie
Späten/ Mege ttnb tottnberbonn 6iege dtterlfd^cv Settte unb ge«
wattigcc SRAnncc bef^tiebcn flnbi ftbetfcbt 90tt V. Sß« Sttafau bei
betF iBit»e Siebeneyeher'a.
4) Walerego Maxyma o datcjach i powiesciach pamieci god- IMS
njcb Ksi^ daiewiec, ktore dla Rzymian tesklivvych z hi-
atoryköw roamait/ch greckich i taciiUkich kröiko sebrat*
3^
pneUadanla X. Ani* Wargoeklega W Krakow!« n Sym.
Kcmpioiefo r* 16üO. 4<^ str. 345 1 b: be« Sßat, Maximo« mr
bev (Srtnnerting wArbfgen S^atm unb @cf(^{(^ten 9 Sftd^ct/ wcU^
erffit btc bcfi(>mnicncn S?6met au« Derfddiebenen ^rfet^if^en unb (a»
tdnifc^cn &(\d)iii)t\d)ttihtvntwi^tianmtlt, Abecfc(tbonA*W. Jtcor
lau bei Sim. Kempin.
6) Quintusa Kurcyiisza o Dziejach Alexandra W. W Krakowie
r. 1607» b: Q. Curtius, oon ben Zfjattn "KlmnUvi bei @r. —
(Sine iwtiu lCu<gabe bes Curtius n^ö)itn unter bei» Zitü :
' Kurcjusza Rufa o iyeiu i dslejach Aleziodra W. tacidskim
i poteklm j^zjkiem. W meawieio w dnikarnl Xlaz^ceJ CoIL
S* J.roknl963. Slomj. b:JDelQ.Rufti««oiii tthm wib ben 8^
Un ZUu b. in UU nab pol* CKpta^. Nietwiei 2)ntAcn{ bef
Jom* Collej. 8 0bf*
6) JiwIjD« Htetorjrka kal^ 44. W Krikowie r. I0O9| bi CcMr»
((^{(j^tf^refbecs Jusiinus 44 fBüdjtt*
7) Dwoje Kaiaf Plutarchowych. 3n>e{ IBä(^er Plutarchs.
1048 8) Peregrynaoya do Zieml s'wlet^j Mik. Krzysztofa Radziwitta
przez X. Tomasza Tretera Kustoaza Warmiriskif^go Jezykiem
toclriskim napisana i wydana a przez X. Andr. Wargockiego
na polski przeZozona« WKrakuwie 1026. 'i»o- str. 336, 2. 2(uf)U
SttafaM bei Schedel 1683 4to.@. 556 j b: iZ)ie ^Ügerfa^it in« ge$
lobte £anb U6 Nik* Christ. Radziwilt bur(^ Thom. Treter, Üu-
«tos t>on (Scmelanb/ in tat Bpva6)i nicbergefc^cieben unb ^rautg*
«Hb hutäi A. W, In« f^obiif^ ftbfctnvtn.
♦
lOM lO) Veit 8toM (8loM, Stnos) iii^t (fof Mf^^^fV/
fottbcm avbdtcCe aa^ fn etün, wh blcf bo8 SHamtmnt Kasimir Ja-
f ieUo'a (ftc^i ittaUun ^at^taU Stta^tUt 9{r» I lum ^et(. Jtrett))
Uftitti^tt Son feinen Xtbeiten, bieer In SDtutfd^ranb angefcrtigct, gibt
Jlunbc J. K. Na<rier im SBecfe : 9?eue« ang. ^ünftlecleyifon }c- SXän«
d^en 1843 im 3. S3anbe. C^in im Tlt^h ber SJtarienKc^e attfbckDa^rtd
2)oIttment/ baö abec nur eine J^opte ifl/ lautet :
//3m 3. 1477 bcr ^leifd^roerbung unfer* jQtvtn 3cfu« Gftriilu«
um bcn ^efltog be§ f). Urban Jjcrum »urbe bfcfe« 58i(b ^u orbeitcn be«
gönnen. Um bfcfe 3eitfafen im i>iat^8()erren5,RolIc9ium Waller Kezin-
gw, Johann Karnowski, Johann Theszner, Stanislaus Przedbor,
SUinialaus Sigmuntowie, Johana Clelhner, Jobann Gawron» Jo-
hann Thnray; Im alten fllaf^e aber *) Marllo Heise , Johaoii Wtr^
*) iDcr »Ott unb alt« tftaX^ bei tHat^^wtvMÜtglMmi Beflaab ml 8b flDHi»
^iffbeta. 3m ^rtitUegiaat JTbaig Slgauind L tm. 3. Mb, Mofla icbaa
m
clnfk, Paul IVewbnrfier » Nikolau« Kreidler, Jakob Swefdnlzen»
Johann Gerstman , Jakob Wilkpwski, Markaa Thew, Nikolaus
Wolfram, Peter Lang, Stanislaus Kunz Zarogowski, Johann
Zigil, Paul Bersefrid Belhmann , Johann Borgk, mit bereu S3e« 10%6
witligung ju arbeiten begonnen irorben. Unb jcberjctt füfjrten barubec
bie 2(ufft(!^t bic 9latf)g!)erren iXik. Kroidler, Peter Lang- unb bcr ©fabt*
fc^retbcr Chrisloph Rebeinz au6 üRarienburg. Uüe bicfe brei ftarben aber
nid^t lange na^ begonnener Ärbeit/, an beren ©teUc nunmct^r gc;
roa^lt n^urben; Johann Clethner, \>n mit eigenen TltbtiUn fiö) befc^df«
ttgenb, nid^t »fei Mti6)UU , Johtno Tburay , ber Otabtfd^cciter Jo.
bano Heidek, beiunman no^ 9bm, ben Sürger Jakob Glaaer bei«
0efeSte« SbUU nahmen imn bie Wmofen von ben Ceutcn {■ Qmplsin^
tinb f&fytttn nft bie begonnene Vrbeit iffveni Cnbc }u« Obwohl biefe oiel
Qklb/ b« f078 ®ulben/ foftttt, gaben fie bodd aui bem Stat^^ufennb
bem ^entlidden 6(^a$e nid^ti baju. 9tuv im ^Eeflamenfe oerfc^rteb ifn
gcroijfct Franz Glejwic 20 OulbCH/ bec Sle|l würbe ftcintrcfö bei ben
8euten eingefommelt unb fam ju ^tanbe. n>urbe beenbigt biefeg
SBilb im 3. ri89 um ben STag bc6 fj. 3afob ^ur 3eit bc6 polnifien ^d*
nfgö Äaftmtr, unb |'eine6 Bot)mi be6 S3t[rf)Dfg oon Ärafau griebrit^.
Um bicfe 3ett fafen im 3iatt)t: Johann Wirsins:k, Johann Tlieszner,
Johann Gawron , Johann Thursy , S» lried Belhmann, Peler Sa-
lomon , Johann VViewiörka unb Leonhard Ungestüme j im alten
Statut aber Paul Newburgier, Staoialaa« Przedbor, Stanislaus
Sifmiintowie, Jobano Ctetbner» Jobaoa Zlgill, Jobaon Borg,
*Jorek Horataln, Vlricb Jecinberf ar» Jorek Lang, Jobaon SchnU
ta, Jobann Resnla, Ooetot ber Vvsneitenbe, SUnlalana Swarcs,
Johann Bek unb Adam Swarcs, jintev bereu nnb ber frA|er 9t*
nannten Serweabund nnb inAbefonbere be6 Jobann Tburay, Johann
Heldek unb Jakob Glaser oorji^gHd^ier Kufftd^t ed beenbigt morben
}ur (S^tt ®otteg nnb ber ^, aungfran SRaria/ ml^ in ade Owigleit
gefegnet fei*
Um biefe ^tit mt ^facrei; ber tugenb^fte beutful^e fOlann Jorek
Swarc beg feligen 9;at()^0crrn Jorek Swarc &of}n, )Detttfil^er 9>rebi«
ger mt ber !(uge Wtann Johann Galar au0 (Sropgtogau/ SJ^agiflev
unb crflec ^cebigcr/ bec mit feinen (ärinncrungen baju nid^t wenig
beigetragen. ®a!cijlan war ber fromme 3D?ann Hieronymus oon Wag- lOW
stat, SJ^agifter in ben SQSijfenfd^aften unb Baccalaureus in ber i)(H,
e^dft* Unb bei; SReifter ober @d()nt$er biefer 2Crbeit war äJieijter
btt iR>it^3^«treii alle iBicrtelja^ce ciaS ben Ärafauer ©atjWerl«« eine SKaf
gefottcncn ober getrdcfetten Siliti au^gcfct^t wirb, ^t'i^t ti : „Onl omaes
bot! «t antiqnt Cansalea sunt annoro Tigintl f natnor.
Digitized by Google
m
WJT.... ctftdtiiiHi^ fliiiC, tiefte rntb mlfimUwh, beffcn IBtrHan»
unb TMtit In ber galten <S^{fl(n$e{t opS 8lu(m firal^U n / nnb bcn
Heft Vtbeit in btc 3a|(^aftb(rte prcttt» IDa< ^abt fd^ , Johann Hei-
dek an< OaRgiB / CJtabtf<|re{ber/ stm cwlfioi Vnbtnfeh baran ^ nfe»
bcvsefd^ben.
jDet Itntertvtt^fcf/ wel<|er ben (Keinen) G^or tsti^Ut, ftütb am
CSonntdd am Za^z Ui 9« ^^amittuS im X 1360 nnb fein IBappen
mit 3nf<||i;{ft ift auf eine« tnnben Safrl in bec Staun auf bet redeten
Geite angebrad^t. benommen Don einer ^ergamentfdddft , roeldje in
htt SSüd^fe tiintcr bcm ^oä)aUat ftc^ bepnbct, alö man bie Jtird^c [du*
berte Anno aalutis 1585 die Vi. Aprilis, f(^cUb bicp ab oon bem
©aJcijlan Safob."
1048 3n ber SQfauei" bc§ ^duSrfjcng auf bcm Jtirc^ljof bec Javiern
ftrdie bcfinbct fid) eine (Sc^niierei , bie iijccm 2(u§fc{)en nad; ju uctl)eis
Icn audb eine 2(rbcit oon Veit Stoss fein biirfte. 3)aritbcr bei^t in
einet au6 b:m 5. 160'* flammenben Jg>anbfc^cift : /,Z(ud^ öirlotjnt eg ftd^
wiffen, bap bie ©teinc ju bcibcn (Seiten be« Silbeö 3cfuä am OeU
berge/ baS auf bem ^icd^^of ftd) befinbet (in ber ^auer beg Malowan-
cowcki'f^en^ftttfc^liK't bielem Jtojlettanf^be ei laeo ^ecbcigcf&^rt
fM, wo Sefitl CMittt« gebettet." iDiefe« SaSrelief, ein SBrcf fettenev
Jtunfifieftieleit ift «V, Cmen < OUen bveit JDie fS^vt 6(riftt
felbft betragt 1 <lae ^4(e. 2)ie eei^tigfcit bec IDüaperie, mie bie Wik*
ne bef Clrl^fert becvatlen ben fllef^er. iDie O^ni^beit f^nt c|Cf
bem gemault gen>efen )u fein/ bod^ ben fd^äblic^en (Sinflöffen ber diu
mente auggefegt/ i|l oon ben färben nic^tg mcf)r |u ft^en. :^em sub
2'^. in ber Citcratur angefüljrten SBerEe : //2Cltert^ümer unb iOenfmdler
Ärataug" entnehmen voiv golgenbeS : J)ag ©tetnbagrelief ein Söerf
1049 23ei(g am ^rafciu , noc^ je^t auf bem gnebI;ofe ber 9)iai:ienEirc^c in
ÄraEau befinblic^/ toav eljebem burd) jwci gute alte ÜJialereien gebectt,
öon benen ba6 eine, ba§ (Su§cre/ btc ^irdjenüdtec/ baS onbece, baö ins
nere, 4>iinniel unb ^öUe ooctlcUte. SJoc biefen SBilbern brannte eine
Sampe auf Soften ber ^ird^e. Einige ®(^ritte ooriodrts flanb ein an:"
bere< retigidfed IDcnfmal« eine borifd^e Ginle mit bem SUnttereotteS»
biibe/ unter wel^iem fü^ eine grofe (Bruft Ufanh, morin bie Md^namt
ber im SBinter Setflorbenen einfhoeilen beigefe^t »urbeu/ hU man ftc
im ffrA^a^re in bie betreffehben einjelnen OrAfte brad^te.
2)iefer9tarienfrieb^or if^ auf SorfteSung bei f^rofcfTon ber 9)^9»
lilKK. Trseiiiakllalfirtunb aufer^albber^tabtbtrlegt/ bie fOtauem/
bie i^n umgaben in Xfd^ gelegt, bie (Srabinfdjirifiten in ber Jtird&e
Sarbara unb in ber a)2artenf{rd^e untergebrat^t werben« IDie gmei t)or»
erw&^nten Oem&lbe p»ib ^erfd^ipunben/ ba< Saecciief G^riflug am
Digilized by Google
Ot^lkrge kM< wif, McMeat oNr cini Hffm alt Mi
»0 IBiRb/ tNaubi tUgm Ott bcr Btroi^tang bes JdmfltDerlc« at»
bftten*
ii) Thomas Dolabella, J^ofmaUv bei: polntfd^en Jt6ntge Sig- iqsq
mund III., Ladislaus IV. unb Johann Kaaimirs nat aug S3cUuno
im Jßenetianifc^en gebürtig unb ein ©d)ülec Antuoios Vasaitochi's.
Ott lief fi(^ in .^cafau ntebec unb na^m bie A^nes Piotrkowczyk
}ttr grau, ^aö) ii)vm Zohi machte bie B^mt^n >&ebn>ig 2C&tifftnn bec
IDomiirilaitfciikiun ^uc ^. iDreifalttgNtt (fittft JCtrc^e ÜXacta ©ddnee
Itc IX.) attf •fimblage bei üiitcafatt ^Hti^tn aKaBbcbuc^'f^en Sted^»
m 3(0^«^ auf bai Seemen # ba< (ft bc» •aften tnc SJHt^fft 01«
twfH^t, M ffm Cteniiiic iMii 10000 i^olii* Mben aufmalte # unb
fft^ m •ttti^ bttfAbcv 9K0ce0*
Dolabella oppeKirte Mm Mfprud^e beö .Rrafauer Qitvi(S)M,
bot 9U feinem Slacbt^eil outgefaUen/ an baS fdnigltd^e (Bericht/ ba« t^n
mit Xu§na(;me einer Cuote oon 600 potn* ®u(bcn/ bie er be^afilen
foUtC/ im Seft^e bec SCßitgift beließ. (S^Afjere« bariiber in Grabowski
A. Krakow i je^o Okolice ^i. Äufl. 619). Dolabella befaf ju lebeng;
Idnglic^em 9?ief brauch baö ben ©iflerjtenfecn in TOogila gehörige Sorwer!
t*egt n)o()nte aber na^e an 40 3a^re im ^cnoent bcr |)$. hominis
{anec lüt ^» 2)retfaltigleit , füc bie er aud) oteU ©emdlbe seatrbeitet.
tfr ftttrb, balb 80 3a(rt alt/ am S7« Sinnet lOSO tiiib ifl in ber
Dondnitamt Jtif^c in bec Capelle bei gefreu^igten (S^rffbi« beBvaben«
Xiif bfR fWfi BUhttn, toeltHc fi^ in ber ffniMiMlaiiefiJKt^ beftnben,
^tft cv in bcv «nttrn M feto y«fttatt onoebtailti tmb aif bei»
ItoNftf^enbeii ift m4 bie XuffiMis Pinxit Thomas DolaMla Ve-
netus, pictor S. R. M. A. D. 1613. S3on feinen Malereien unb fei*
nem Seben entb&it 92d()ereg A. Grabowski in feinem 3Ber!e: Starozyt--
nosci histor. polak. tom I. p. 4114, b* u |>o(m srf(^* HiUxtlfyümw
1 Sb. ®.
©ein ©emdlbe in ber DreifaUigfeitß^Äicdie in ber JtapeUe b<«
^* 3oJ)ann beö SoangcUften, baö ben tj. ©taniölauö »orfleUtC/ n)ie er
ben tobten Piotruwio cor bag ®eric(|t Bolealaus beS 2!oU!ä^nen/ ber
auf bem Zt)vont (t^t/ fu^rt/ ifl in bem fBranbe b. 3* 1850 ©runbe
gegangen , unb eine TObe beifelbc» beflnbet ^ iaHt ^mmdrag bei
«iienn4bfCeii# m bieOeji^^te feinevBaterftobt dtvolon fo ^od^oesbtoi«
tcn Anb. C^abowaki. Mnbltc|<ii ttebcrUefteimien tu Soloe bifbibet
fM| aii^ im oberen «C^le bei^oMted <n ber Jtaft^artoen«Jtir<9i ite
•fni4(be Mtt Dolabellaa ^nb. JDiefe Xnftt^t $at man^ci fftr fb^/
benn aus bem 9tt%ifttt ber ®tabt Arafju er^eUet: ba0 S9 poto. ®üU
ben in 3. im ben XngnfUnertonen oli Stenocinapro eriffeado al« ^
Digitized by Google
tari magno in Beel* 0lae Cntlmrinat 0C0Cfefii iMTbcti. Um Mifit dät
öfter man Ven ^o^av Mffcvitir^e ftaute^ lebte DoUbelln vM*
in Jtrofan; benn im 3. I6%0 f^on ftcmh Dolabella eingefc^rieben
in bie 3unft bcc Ärafauer SRalet / ba eine« bec ^unftglieber bei einet
®i^un9 bor 3unft im benannten 3d^re au«br&(tlid^ fagte: //Unb ^ccr
Thomas Dolabella jet^t ft(^ ni(I^t tn ber Bunft nnb eibt <biF auc^
nid^ti, unb bod^ fagt man \f)m U^aXh nickte."
Obtt)of}( bie ©omtnifancr Äirc^e im 3. 1850 ein 9?aub bec
gtommcn gcmotben/ fo würben bo^ mcf}re 2(rbctten btefeö ^ünftlec«
gerettet j unb jmac jene, bie ftd^ im 3iefeftocium be6Jtlo(ler§ befanben/
wo^in bie stammen ntc^t gcbcungen* (Si ftnb bied gcofe fiStlbec/ unb
wertl^oK, ebenfo bucc^ i^u JNmp»^fon ttU Uft Moidu Sernt vkt
tUinttt, C^n Ott« bem (eben Scfn wrlleOettb/ mtf beven einem/
»ovauf mada fliaabalena / nwl^e bfe 9A|e bei ^vem wAf<bt# gemalt
{fl/ untevbalb fein 9tame gani beutiii| }tt lefiw ift IDiefe fSfXUt,
«»(^e bttv^ 3a^te trief gelitten/ relianricte mit gefi^fCtev ^nb ^ef
totaler Joseph Choiewicz in eine« tteife/ bo^ benOfi^alcn bnr^ani
fein Xbbruc^ gefd^ie^en Ift,
Dolabella f)at m'ele ffiitbetr gemalt, unb Jtrafau felbfl befo^ not
ber ^euergbrunfl bcren eine gro^e 2fnjaf)I. 2Cud^ für ^riüatc mochte er
gearbeitet haben , ba ftd^ in einjelnen Slec^nungen oon Ärafauer S5ürs
gern «Summen porfinben, bie bem Äünjllec — unb wie %\x mmut^en
für ®em(ü(be — audbe^^It rrorben*
unb i<) Cecliowies unb Stnchowics unb aü im Sunbe
bct britte Smuflewies* ttebec Mefs btpei JUInfIfer »erfifte ein >oInif
f^r PMadonjm Hameni Qnerelnaa jUgenbel Citpigramm :
Ol Dea Pictoruni — patalaii nmia ezera laaroa,
Smu^lewicz , Cechowicz, quas meruere sui.
Diviaiiu aut siioul exoroaDdo tempora sertis
Tarlina bla Slachowies adnomarandna arlt«
Sbatf&^I{(| erbeben fl^ aud^ bie 8ei|hingen biefier bvei Jtdnftiev
Aber ba6 9ftaf be< ©ewflbnli^en. Sa fie aber meift imSanbe gearbeitet
unb t^re 9ßcr!e nf(i)t äbec bie Trensen ber ^eimat gefommeU/ ({nb
i^re Flamen ni(bt fo betannt geworben , wie fle ei »ermige i^rer Sei«
fhtngen oerbienen.
1^) Siarczyriski in feinem ®emÄIbe be§ ^eitaltccß Sigmund
III. (Obraz wieku Zy»:m. III.) fdjreibt; Hieron>m. Canaveai aud
illailanb/ von wo t^n Sigmuad Iii. ald gefd^icftcn ^tibbauer ^atte
fommen faffim, würbe iuecfl oerwenbet |ttr Xuoarbeituna ber CTIntuen
aui etein/ wei^ eine dierbe ber JKr^ bei b* ^trui in Jtmfwi
fdi fbOtra. fto4 009 SIf mund DI* ^atte biefe ffamirie in ürt«
lau nübcrgelaffen/ benn SUrowolski in feinen Monum. Sarmatoriim
t^d'U folgenbe ©rabfd^nft/ bie in bcr bortigcn gcanjidfanecs^iccOc ftd^
bcfinbüt/ mit: „Uieron. Canaveaio Mediolanensi Sculptori peri-
tisaimo etc. die XI. Aov. 1582 ex humaiiia erepto , Julia Bu-
selia coDjugi suo etc. inonumentuai boc ponendum cvravlt."
IDann HnnU Hs Gaoavesi, welcher Mf ettttiwii flemcfpcU/ fein Co^o
^ Qtm\tn fein. Denn dn HieroBjrni. wüd^ 9Xaurtt unb ÄonfiMMn IM
»«T/ ^(iinb ft^ Mm 1^78 in ^nlan* Xn« bc« Met 1610 flammt
fM^enbc 9la<l^cti^: „VufBnUm^im bH Andre«« Cannvenl cfHftcten Uc
|UK <N|ebnng ber Kaij^d^ten tmb Vblnnfl (Okncal^gic) feinev 9>n:fon
berufitttett 3«i9fn ifentCid^ m Oer{(||t : „Si^ Andreas Cellori , M*
auf Birkow unb Pradnik unb SüatU^m oon Stvafan, gebe un«
^mtiftl^aftu 3eudniß/ n>te mir btcf am btfttn befannt ift, baß einmal
Hieronym. Canavcsi , ein ^Dlaildnbet/ no^ jur 3ctt Sigmunds
August nac^ ^oUn gekommen/ unb unter bie ^oflrute gejdtjlt roocben
ift, unb f)at ficf) bort in feinem iDicnfte fo benommen, baf er burd) fein
föo^loect^alten unb feine @mftg!eit ftc^ juerfl ben J?6nig unb bann ben
ganzen :^of juget^an gemalt unb baräbec nid^t einen IBemeiö allein
b(V SSecäctft^tigung unb «&ulb empfangen $at tc."
|ldbttf(^en Htm au« btm 3. 1117 erf((((ttr b«r((tlbe HttMCi lOM
Uaron. CaMveei «(( ^au^etgent^umec in bct Sfodtnergap,
♦
i>) Peter Sknrga Paw^nki au« Masovlen« «cb. 15W/ 0fit 1057
as* Ckpt Itl» im 70* 3«^» f. 8.
iDie 3a^i frfoer »crli bel&ttft fi^ «nf St in i^ltflfi^.nnb In*
teinifii^ei; &pta^t, <Hlb|c^n baoon ftnb melflen« polnifd^en Sn^alt«
gCBin bie @^lauben<nenevec unb ^aben nur no(!^ ^tf}odf(^e< 3ntcretfe.
Skarga ^eißt }U beutf^l ,,XlaQt", iDer @roßt>atec unftr« Pe-
ter Pawezki, ba et mand^eclet Unbitben erfahren, rporuber er jtC^ bei
Janusz bcm (e^ten ber ^urflcn MaMoviens befd^tDecte/ tv\)\tlt dnft
folgenben SSefc^etb: //lieber lilli6 beflagft Du ^iÖj , lieber Pawqzki^
SDu Wnntefl Oicd fuglit^ Älagemann tSlvarga) nennen.'' 2Cuf bicfe
ffieife fam Pawezki }um ^rdbifat Skarga , unb Peter, ber nad^«
moi^e berft^mtc |>i;ebiger/ ooa bem wir fpcec^en, ließ feinen gamiUen' *
namen ivc« unb naantc (tc^ fc^Uc^tioeg Skarir«. a>cii erUm Untccsi^t
laq>fItto Peter |tt Qrodek im Jfanewfi^* VtU bem 17* U*
onb er fi4 naät Jtcalon auf bie Vfabemie# wa ec in Mibe bc» 4hnb
etec« Mtoc« ber W^P^ «^It. 6eine QkUk^amltH unb ftebaee»
fciaftocc^alfnii^m ollbAib {um Ma^me. Andrea» 1^evMi>tt«i»«b€ lOM
von Jttafau/ ocrttaute i^m bie Sriie^una feine« einiigen 0«(ne« Jo-
hann an, be« nämU^tn, beffen UnglAct unb eiebe Gaectlien, Jtinl*
Oinn oon edtmUn, ba« l^iat Vebi^t Joliann Kocbanowaki'a nnb
IM
bic tcffflid^fle Srjdfjlung be« J. U, Niemcewlcz tn« 8eben vkftn, SSon
einer SttiU naöj 2B{cn J)e{mgc!cfjrt, trat Peter im 3« 1563 in ben getf!s
litten ©tanb unb it^Ult bie ^copflei Robai^n unb hit iOom^errnßeae
iü 8emb(cg.
Sbn Crben bft im 3. 1534 jur $(fltgung beg ®(aubenö unb
luv Xtoe^c fetner ^»inberniffe oon Igrnts Loyola ^tftiftiUn Sefuitcn
bffdHfi^e Mma» aOfe iDeiileiibeii. 9taä^ efaiem Sclhiiibe 9oii brcffia
- Sa^cM senMiiii Hcfi« Ocbm bie tA^tljiflni 2>tiilc( unb bie flcCc^ttcjleii
Wimer« AocbtMt Hosimi braute i^n ikh!^ f>olRi unb fMftetc ba< crfU
J(o8c9{ttin )tt drauiiibero. 2)ev 81«^«/ bcii bcr Ocboi mtt icbem Sagt
9ewann/ n>ac6 i^m auc^ bie jungen Ceittf. Skarga lief feine 9)ropflel
fahren / begab ftd^ nadd SÜom unb fi^rtc 1571 a(g 3cfuit in fein 6ater«
1059 lanb jurört. Unter Sigmund HI. oerfaf) er bie ©tiUe eine6 J^ofprebiger«
burd^ 16 Sahire, JDann ocrIit§ er ben ^of, ftblof fid) m einer Älofter»
jelle ab / mo er nac^ brei STOonjtcn ftarb. ©er benlbmtc Äanjetrebner
Fabius Birkowski, fein S3cte()cer, öt*rf)errlic^te fein 2Cnbcn!en. ©eine
®rab|titte befi'nbet fid^^ wie bicf becetti erwähnt/ in bec SCitd)t bec (i.
^eter unb ^PauU
3n feinem Ceben ff^ Skarga all dnen täfUn SDieoft bei
^Cfrii. an feinem dimmec ftanb ein dmiHd^e« Btti, SAnfe / Sif^ic n*
b8l.# ttttb »cnii l^m Semanb faste : Sttt^t fMi|e ttofmwii fiemt bcm
MnfaU^en fHPCbigev/ fo enoiberte ev: #/abe¥ fie }<emt bem wmn
0cine |»ceb(gteii lei^neii fic^ burd^ i^n gteimitt^ auf , bM
CN|Ie4)te betltatioii/ i^re fStlfXtt, Oebreci^en tabelte er offen, nie enf*
meiste feinen Stunb nttbfige ®(!^mei(!^etei ober SBo^lbicnerei.
HU et einfl in einer ^cebtgt Die SBerfdjmenbung unb ben 8uru8
ber Jtire^jenbienet tabelte, oerma^ ftrf) bcr ®o^n beöienigen, ben bicfec
aabel junddifl traf, fo weit, ba§ er bie ^eimfet)r beS ^crbigerß obs
wartete unb i^m eine SÄaulfd^elle gob. Äuf biefe Seletbigung entgegnete
Skarga nid)ti ali bte SBorte bcg Qtli^ni: SQ3enn id) fd)U6)t gerebet/
fo gib 3eugnif oon biefem ®(^re(^ten* KIS ber Jtönig oon ber feinem
^ofprebiger loiberfa^renen SBeUi^iguns i(unbe er^icU/ oevurt^etttt er
* ben fce^ben 3ungen jum Sobe* Skarga , bev Mclbigmig oergcffenb^
er bat i^m bog Sebcn«
1000 Damall (feit man el fft« r&^mli^/ lottlnili^ in M«el^ 101
nuw Skmrgti einfl tiet^ er mld^e bo4 »f^t ^Mfiftt, fiMbern in
Utffttifid^er epsaäft f^reiben t mtutöt er ^ enrop&ifc^en SUn^m et»
werben »ärbe , erwiberte Skarga : „^it latetnifcl^c &pta^t ift bereits
alt, unb fett otelen 3a()rf)unberten im 9ebrau4ei unfete 0pta<|)e ift
abet no(^ jung unb bebarf ber 2(u$bi(bung t Aberbief bin i(( ein 9^(e/
unb lebe, benie unb fc^eibe für bie ))olen.''
347
BirkuwMkt fddreibt oon t^m: //Wd^t Ui^t ftel)t mein Saterranb
einen fold^en Äanjclrcbner tokUt, ber baö .|»erj be« S5o(fc6 in feinen
^dnbcn f){ett, unb eg um^alUU, wenn er rooUte, burd^ bie »unberbare
unb nur it)m eigene ScrcbfamEeit. ©olbcne SQBorte flojTen auö feinem
SÄunbe unb wie ©riedljenlanb nennt feinen Johannes, Italien feinen
Petrus, fo fann auÖ) ^olen burd^ lange 3ftf feinen Peter mit bem
golbenen SJtunbe nennen/ ob fetner lUbU^in, füpen/ walir^äft golbenen 1061
Smbfamlett/'
ddne in polnifdder ®pcad(|e gefc^cicbeiictt fBtcfe fEnb:
1» KsMote oa niedsiele i cwl^te catego roku, w Rrakowi^ n
Piolrkowcsyka tAM. fol. b: |>nbigtco auf ble damt« iwb
gdcvtagc bf« ^oiiifii 3a|(cl.
V> Kauuiia n atedmlu Saluranieiitaeh * do ktdrydi aa priydaae»
Kasanla pnjgodM, w Krakowie 1000. r. b: fhrebioteii bon
ben 7 ^äframetticn« benen beigegeben |tnb ®e(egen^ettöptebigttii*
3) Kazania Sejmowe, \v Wilnie 1738. ful. Canbtagiptebigten*
4) Roczne dzi»*je koscielne od narodzenia Chrystusa wybrane
z BaroDiusza, 1603. Sabreggefc^ic^tcn bec ^tcd^e f(it G^rijÜ ®e<
burt/ gefammelt aug bem Baronius.
6) Zywoty Swietych atarego i nowefl^o zakonu oa kazcly dzieri
roku. geben ber ^eiligen beg alten unb neuen SeflamenU/ auf
aUe ZaQt beg ^a^ui. Oft wieber gebrückt«
2>tefe feine ®(^riften ftiib nod^ ^ettt %ü Sage t^rev rctncn patni»
r^en &pta6ft unb bc< fc()dnen ©t^M tvegen/ ber ffe aui^etd^net/ üi
♦
ifl) jTohaDB Paul Woronlcs, gebogen 1757 in Valbf nieot gcfL 1069
am De|. 1829 in fBien«
a3efu4|te in feiner i^fugenb ba< 3efuiten«6o(ledium ju Ostro;
unb trat fpdter in if)vtn Crben. !Rad) 2Cuf$ebung beS Orbenl begab
et ft^ inö ©eminarium ber ÜÄifffondre ju S03arf(^QU. 93on StaniNlaua
August erhielt er bie >propjlei Llwsk. 2(uf bem Dterjdbrigen Sanbtage
arbeitete er unter bem JBicefan^Ier unb SSifc^of öon Chejfm, Gariiyax
bann unter ben iBifd(|6fen Cieszkuwski von Kiew, Oieciszowski »cn
£uck, unb Starzewski oon Lublin , bie 2Cnge(egen^eiten / meldte bie
gefammte ©eifilic^feit |>o(en< betiMfen* mt eine« bec erflen SRit»
0lteber ber in SBorfd^au bon ciniaen Vufgelldrten , bencn bic 9{(biino
bec Station am Beesen U^, in* S(b«n gecsfencn //OkfcBf^aft bcv
Scennbe ber t&iffenfd^aft"/ (towarsjatwo prsyiaclot aank). 1995
wnvbe n Stopft anf bem lUsiBiers anb bann in Powain , 1808
IDefan be< JtapiceM |u f&acfi^an vnb ftat^ bei ben GtAnben / 1818
fitfc^f von Jtrafan« 1827 0r|b{fd^of oon Oflvfddatt/ flletropolit nnb
348
^timai m XiniQtti^ poUn, (St ifl birA^mt aH 9)oet, feine TCvUit
«Mi* Sßon tl)m rcfc^ten:
Wieraz na pokoje nowe vv zamku krölewskim. b. m. 1786.
@cbi4)t an bfe neuen ©cmdd^cc im f^nfglicfien (3rf)lo(f«. ö, 3. 1786.
Piesn Aäsartiioia patriarchy narodow sjirinackich. Der ÖJefang
Assarmols, fccß ^atriordben ber farmattfd)en «6lfer, im 3. 1806 bc«
SIBarf(^auec Paiui^tnik (iCenfbud))/ bec tortt^en 3eitf(^nft ecfc^tenen.
— Sjrbilla» Okbi^t in 4 Cefdneen. femtcvd tSIA. unb fpdftrc Jtca«
lau 18S1. — Leeb, OeM^t Ui 8 eefdngen, unb no^^ me^serc ttebic^te^
fm t. 0avbc fdnev gefamnicUcn tBerfe mt^ten.
106« VCi JHr^rebnet trefft et ben fttt^m mtt Skarft, ia bi<
iicmttii 8ltffMt>r|i|lrtfffv 9oIeiii fb Scn Aber Mefm. XfU fdne
threbigten unb Sieben ftnb mit feinen öbr^m fl&evffn ^al^coebfii
unter bem ®efammtttter: Pisma Woronicza. tom. 6. Kraköw I8SS»
@(^riften beö 233. (©ein geben au«fuf)ir{cb befc^rirbcn fte^e; Dykcyo-
Mffc aczonjrcli Polaköw--* Ifo. Chod^nicki (ego) tom 3. p.83&»).
1085 Sebaslian Petrycy, geb. im ©tdbtc^en Pilzno , ftubirte in
Jtrafau unter Martin oon Pilzno bie ^Jfjpftf , würbe 1ä83 iDoFtor ber*
^^flofop^tf/ »ibmete fid) bann ber praftifc^en «Ofebijin unb trug hüt^
etliche 3Q()re an ber Arafauec Äfabemte, 5)^ilofopi)ie cor. 1689 reifte
tt md) Stalten/ wo n na4 0<evj&^ngem %ufent^alt hai iDoCtorat ber
Ülebisin erhielt, befugte ftttbann bfe SKcbevlanbe/ $ranfrct(i(>, 2>eutfd^«
lanb unb 1408 ^eimocli^, tni« er hU 1008 JrrafM Vv^ndivffcii«
fi^fl MC an blefcm 3a|ce »nrbe tt ^pfucst be< Siffd^ofl Mtde-
Jowakii im 3« tOOO er^if cK biefelbe etiVe bd bee darfain Ifarin«
Mniaseeh unb rel^ mit (|r na^ OloOlau« Karben am 87* Qtoi
lOOft Car Dimiter war evmorbet worben / würbe Pelrycy ly, 3a^t
lang gefangen gegolten unb öberfe$te in ber ^aft ben Horaiius in« poU
nifc^e , ber 1609 in Ärafau erf(^ten. 2)ur(^ Szujaki feiner ^aft ent«
lajfen, lebte er erft in Cemberg , bann in Ärafau, inbem er mit feinet
Arjtl{(^en Äunft ben armen Ceutcn ^{(fe leiiletc. Sr fliftetc ein Äa«
pitat jum Unter^jalt jioeicr ©djiiler unb eine« ^ijtoriograp^en an ber
Ärafauer Xfabemic. (St ftarb im 3. 1626 ju Ärafau, wo in ber
franj{«faner*Äirrf|e fein fdjwarjmarmorne« ©enfmal mit ber bereit«
mitget^eirten 3nf(^rift befinbet
1000 6diic IBcffC/ Mc fiäf burd^ bfe Blifn^ett feiner SRutterfprad;e
fMbefoiibere tttil|cfd|iieii/ ffob t
1) Btjrki ar/atoleleaoiiir^J, to Jeat Jako al^ kaidj ma aa Mecie
rsfdsli s doktadem kai^f daleal^clorga- lama Cs^tfd w kU*
r^f pl^eioro kat^« Knk. 1010* bvf. 2)er Clt^ bei Arlatotetoa»
Digitized by Google
SM
b* <• mHc fl4 3(ber auf ber jßelt gtt ttm^mm mit Qrl&tt«
terung 10 Söd^cr. 1. S^cU. »ortn 5 IBäci^er* 1618*
5) Politjrki Aryatqlelesow^j to jest rzadn Rzeezjpoapoliiey s
doki:adem ksiaf osmioro { w Krakowie w drukarni Szymona
Kempinip^u 1605. fol. X)k ^oUttf Ui Artatolelea, hat ift tic
Crbnung im ©taaU/ 8 58üd)cr mit erldutcrung,
SBet jebem bet oorgenannten §tt>ci jlBerfe ffnb eigene
3(nmer!utigen unb am@nbe dneS jebenSu^eS feine Girldutecungen,
n?eld^e bag SBect weit üUv eine biofe Ueberfe^ung gellen.
8) Oekoi^mlki AryctotelMow^ to ie«t rk^da donowefo s de« um
ktadem ksief 1 dwoje, w Krakowie w DrokarDl lUeleJa J^-
drsejeweiyka, fol. (r|te Vnf 0* 1008. tH* Memmk U$ Ari* -
•lotele«. ober Hc Oibniwa ^Mfe# fvrt Mdcr mft <felAiitfniii8»
^> Horsliv« Fteecaa w trndack wi^aMa m otnleole ialöw, w
Krakowie w drukarni Bazylcfiro Skalakiego 1609. 4. Hör.
Flaccus in ten 2>coii9falctt bei dcfAnsnilfci/ im; flkf4»iil^f<0Bii8
ber ©d^metien.
6) Instrukcya abo nauka jak sie sprawowac czasu moru. W
Krakowie w drukarni Mikol^aja Loba. R. P. 1613. i. 3ns
ftruftion ober ünUvti6)t tr>k fid) ju bcncf)men jur 3eit ber ^tft,
iDiefc« JBudj 1)at nur in fo mit SntereiTe , als cg einen. IBegdf
0ibt oon bem Gtanbe ber 2(i:inei!un(l in jener ^eit.
♦
Peter Kochanowski, geb. 1566 in Sycyn, war bet jÄngfle 1068
IBruber Johanns, eineS ber oorjöglic^llen Dici^ter ^oUni, f6m'gltd(|er
Cfeicftdr unb a)la(t$efer«9;itter / machte mehrere eecfrfege mit, unb
lebte tne^me Sabce in Statteni fiotb 1680 in Mtaftm, xoo fic^ Mben
Sfrongiffanevii au(| fein jDenlmal be|!nbet» 8v(intevCief }wac feine Ovi«
ginalmeffe, bo^ffil^ern i^m feine IteberrebnitseiiflEember CBevfe eine e^m«
»oKe eteOe In ber Eitecotttteef^i^te feine< Bolfct. 9c über febte ben Zaffp t
Goffred abo Jerusalem wjzwolona, etffeVudgabe }u Jtvafan
1618 (4>o. f|^&teceYuflo0en erfd^ienen 1651, 1687, »tHUu iS»,
fBUim 1826.
Orland szalony: poema Aryoata. |)erauö9cgcben fn Jl'rafau 1060
burd^ Hiazinth Przybylski. Jlrafou 1799. (Sß ftnb bartn nur 26 (Btf
fdnge enthalten, ohwoi)l ft(^ in ben Sßihliot^tUn ber ©tabt Slefd^en in
G^Ieften unb bei Kwiatkouski in SBarfd;au &oUfldnbt9C Sl^anuffdfte
befinben. iDie Ueberfe^ung be§ 3(rioflo ift bei weitem nid^t fe DoQenbet/
toie jene bei Saffo unb ^dtte iebenfaUs nodd bec fhengen ^eile bee^id^«
terO bcbiicft, Inuner^jin aber ge^dcen biefeUebertcagungen ben fc^dn«
#en feiner Seit nnb gewtp aud^ su ben frd^eftcn biefer itod gcopen
•enien 3talleni.
Digitized by Google
350
t9) Guebriant, ©rdfinn. ete ift bfe ®emaKnn be< Orafra
Guebriant de Biidec, bfr 1632 all Marechal de Camp bie $ran«
jofen ani bem S3dt(tn nac^ bcr Fr an che Comt^ führte/ unb bafelbfi
mit bem ^erji'g üon LoniBrneville bie Operationen leitete, 3n2)eutf(j^5
lanb unter «^er^og Bernhard oon SBeimar naf)m er an beffen (Stegen
a^eil. 9tad) Bernhards Äobe fommanbirtc er unter Baner bie mU
mav\6)in Struppen. 2)ie ©efangennebmung bcr faiferU ©enerale Lannoi
an» Mercj t>e¥f(^affte i^m bie frans6fi[(^( a}tarf(l[|aUgn>iirbe. 3m «Bin^
in IMS |O0 n iiä) &äimaUn, ewitctti flMtoeÜ/ mtb aUt
•
99n Franz Dzielowakl (Kalwarya albo nowe JeroMle»« pr. X.
Franc. Dzielowskie^o ord* min. de Obaeru.) ©ebr. 1669* 8t«. ent^^
Wt p. 135: ;;iDte @emdlbe auf bem Jtalrcarfenberge in b(r JfapeUe
be« flefreujfgten G^riflug malte ber Kaplan unferg Otben« de Obser-
vantia S5ater Franz Lexixki, fel)r getoanbt in ber SKalerlunft, ber
fftne« ©lei^ien ni^t nur nid^t in ^olen, fonbern aud) in ben entlege*
ncren 9)roo{njen nid^t t)atU. ®r flelltc auc^j in ber ^rafauer 6ujlobtc
Ui ber iBecnarbinerürc^e auf bem Ctrabom bret grofe TiltavbUbw auf »
ttMiäf ftath ec im oerfloffenen 3a^re 1668 @robno*
o(fr 3rft ittib ttnrcnntiiii ^bcn alle tinnid^tct
0r «N»^ wie ci f^clnt/ oui Jtrafou gcbftvH^^ b«^ {fl batAbcv
iiN^a Vcwiffcl |tt cc0fAiibeii« 8la4 tteberUiftetutdcn feine« Oebent
tpaf er frfl^ec oecmdlt/ ba et aber leine Jtinber ^attei ttat er in ben
Orbcn beS ^etl. ^ranjtöfug, unb feine ®(malinn trat ini ^lofler bei
^U. dofci^^ in JUafan (Senuubinedniien* ©te^eJiiitd^ XVlL)
«
liV71 *0 I^'^ufO'sz Joli^nn* ®£^oren lilSju Cozczyn oberBrzeznik
fdiwang ffd^ au« ben bunfelften ßebenfiocr^Altnilfen jum 3)oml)errn
empor unb i|i überbief aU ^olenS dltefler @efc^i(^tfd^rEtber berühmt,
©einen erflen Unternd)t erhielt er auf ber ©d^ule ju Jtrafau. Äbec
bie bamald in Schulen i)err[c!^enbe ^ebanterie fagte i^m nidft |u. @r
entjog ft(^ ber ®(!^ule eine« eng^^er^igenSRagifier« unb fe^te feine @tu«
bien — bie SSocbeceitungiwiffenfd^aften {uc Sl^eotogie — unabhängig/
•bwo^i in qxt$tn eiktftigfeit fott. 3m Sa^re »ttcbe er «ntet
bie ^Igeiwfeii bei btnoll^eM Sif^ofl Sbifoew de Olemiea anfsc
mmmtu, btts^ » So^tt ^bitcd^ fein Oa^tt^&ter nnb 9immb
blieb mb i^ |u unb fBftrben i>et(alf # mürbem er i(n im 25*
8cben«ia$ce ittnt Ptkfün gcttei^t hatte. 2((« Seftament«t}oIIfh«fei;
biefe« Sif^ofti fmb et fodoc «clesenheit bem bif^^d^e» Biv^H
Digilized by Google
851
i» leiern unb fonft an ®ottel$Aiifcr, ffB0||ft(&tlglHtl«i#aUen k.
mon^en 9>fenntg abzugeben. :£ro^bcm baf C¥ von 9ßöcbe gu üBAcbff
befdtbect worb, lebte er ^6(^fl einfad^ unb oerwenbete fein Stnfommcn
meifl }um Saue »on ®otte«^ufern unb ju reltgidfcn (Stiftungen. "Khn
»te jebcr bebeutcnbe SRann entging auc^ er nic^t ben Angriffen t>on
geinben» er würbe ber ©imonie unb ©(^nftoerfÄlft^ung angeflagt.
gteiltc^ entwaffnete er feinen erbittcrtfttngeinb unb Änftdger/ ben JBiw»
langler bei^^tic^eö/ Peter oon Sczekocin burc^ eine überjeugenbe vü^f
mbe Sttt^eibigungCvcbe / ato boc^ fanb fi(b fpdtcv Gelegenheit , felbfl
bin Mni^ nHbct l^ii wf^Mn^ta, hn i^n tinfccftni Uff. Ocft na^
bctQ&^iKf OtefMigeaf^aft In bcv Steg M elttjrn lam et «{fbir i«
Cibcf tt nnb Ui bei Jtte^l 9iiiit/ ber IIa «en im» an gv «»Mutigen
tffttbungen »cmenbtte. nM^tc fo in bec lebten fefnei tebmf
weite unb bcbeutenbe ftrifcn naäi Sßttn , TRcm, ^al&ftina, tootton bie
leitete i^n bem Sobe nä^e bva<!(|te. dt ftaxh am 10« Slaf 1480/ nad)«
bem er im 3:eftanicnte feine treibe 0A4l«^animlung fftv bie Gtubievenben
Jtralaug bef^immt trotte.
er fc^rieb: Hifloria Polon. osque ad an. 1480. lib. XIII. —
Vitae Episcopor. Plocens., Kpiscop. Mogrzoviens. et plczineofl*
bist, et acta. — Vita S. StaniaUi. — Vita B. Kunigundi«. —
Cboro^raphia re^ni Polooiae* LIbri inventjirii proventiiiim
•€6lM« Gnwof* Vanlllae. nrnn «t eUnodi« Babllit. Poloo. —
VItee faorondun Maetoniin Polonoinin Hmif arumqiie.
#
»*) Slanialaus Sokotowski, au§gc}eid^neter2!f;eoIog unbitangel« io7t
febnet lebte )ur3eit Stephan Bathory's/ ber i^nan feinen S^ron berief
unb JU feinem JBeidjtoater ernannte- Sefrcunbet mit oielen Sifc^öfen unb
GTopen befiSlei^eS !nüpftcn \t)n überbief SSanbe inniger greunbfc^oft an
Johann Kochanowski, Peter Skar^a, Simon Szymonouicz, unb no^
anbere ®cle^rte. Sr fd^ricb tin f(^6n£ö 8atei'n unb war in ber flajjifc^en 8ite«
vatur fe^r bewanbert. @r flarb 1592 im 56. ßebenejal(|re. ©eine gefammelten
SBecfc erf4|tencn untev bemlSUel: SUnisl. Socolovii Canonici Cracov*
apttd Staphaniiiii I. Pol. Reg* ConeloBatoria, Opera. Cracov. In Arehi-
tjpo regia et ecelea. Laurl edita tfiOl in fol. Cheine SBetfe — dniein
11 «n be« 9^ — f^nb mefjietti boguKitfft^ea 3n^tel« defanbcrt
imb abcc feine Xln^enctben.
33) Krzemlonki i|l ber 9?ame einer ^ügelret^c , meiffen« ÄoH» 1073
fJeingebilbc, unter bercn gelfen ba« SBolf noc^ beut ju Sage bie foge*
nannte J^anjer „Twardowski'a", b. f. jene ©teile, wo ber®aton mit
biefem gaufl ?)o(en6 eine Unterrebung gehabt, jcigt. ©ie^ie me^ir bar*
&ber meine ©prid^wictci; bec |}olen u. SBien 1852* @. 185 unb folg.
bcr Bollli6fsi<tfmiii§ lal bH Mnbcii i»oi Jtrolut nif^e»
Mfes itrafttt^flsel ^tift aue^ Re^kawk« von hm i^eliHfü^ flUorte :
reka, b. l ^axib, wtÜ et mit ben ^dnben brr ja^Ird^m S^ftterf^äft/
iveU^e fic^ ^uv SBeftottung {^rrl %üt)ttx6 ctngefunben/ oufgcfc^fittet
»orben. 25fc ©ttllf , wo bicfer ^ü^tl fltf)t, ift mit jol^ft Umfiäft
Qtwä^lt, baf er tveit ini 6anb ^tnetn fic^tbar ift, unb man oon frinec
Kn^^^e einen wunberbaren Änbllct ber ganjen ®egcnb gcntcft.
2)a« Xnbtnfen an Ärafu« |iat ftd^i biß auf ben ^eutiQtn SEag et«
galtet!/ unb feiern eg bic Sen^ofjner Jtrafauö aUe 3a^re. (Stnem altm
• ibraudje folgenb, begeben bie Jerafauer am 8. Cftertage tin Solföftfl
IMI4« ou(^ Re^awka ^eift, »ttk «aOfs^rtni fH CM^arrn |u bem
Ut In fftnct Cfnfa^^eit genMlHger {u ^(cn fpric^t/ oM
M ^mmUHIti JDenfmal <n Cttcin uuh Cffen.
l<n4 ^"f reti^ten SBeid^fclufer liegt Podgörze , nunmcfjr ein
C^tdbtd^en für fic^ unb bur^ eine fteincrne S3ru(te mit .^rafau oecbun«
bell/ bad boc^ efiebem Jlrafau ge^irte unb eine SSorfIdbt besfelben
bilbctf* tt< Ikgt am ^ufe bec unter bem 9iamen Krzemionki (fic^e
Xnnu 23) befanntcn .^ägelrei^e*
*
2*) aSetrcffö biefc« fflbernen Itltati ergeben fiäf aud m«
f^iebenen Sl^itt^etlungen einige Zweifel, bie ft(^ nid)t Idfen loffen. (Si
(rift fn einem 2(!te beg Hxä)\vi ber Jtat^ebrate : ,,Sabb. Translatio-
nis Stae Uedvigis die 25. Augusti .... consecrata est imago
magna argentea in honorem Sti Stanialai et Sigiamundi confea-
•oria, per Rer. D. Joannem Konarakl Epiacopom Crac» In atnba
auperiori, qnae reapicit elVitatem ante palatia Reginalic llaj.
praeaente Majeatata Re^ia : qnae retulit imaf inaa eontinere milia
nareaa arf enti • • . • Badem die loeatae annt diclae imagfoea in
aacro tnmulo*" Mo^bcm nun Slf^of Konarakl fd^on (m 3. 152S
reftgntrte unb um 1525 gefforben toav, ber TfUar aber naä) ber auf
. bem §)oflamente befinbli<^en 3nf(^rift tm 3. 1538 gejleUt icorben, fo tdf t
fi(^ annehmen/ entweberbaf i()n SSifdjof Konarski eingefegnet^ algernod^
nid^t biefenfue 93e)limmung ^atte unb fi^ imfinigli^en ©(i^loffe bcfanb/
ober a&er Dap no(^ cintioeiUc Vltar oon Silber gemeint i^, auf ben obige
Uc!unbe paft,
1076 Nagler fn feinem Äunfllerüon I. IBanb fdfjrcibt : Baier Mel-
chior (Bayer)/ (Solbarbeiter aud 9?örnberg mar berühmt burcb feine
Setzungen in getriebener HtUiU ^üt ben JCdnig oon |)oIcn orbcttttc
CK einen Ufor gan} an« CKlbec/ er ftorb 1597* #/flBcmi biefc tlai^ci^t
(cgtinbct ift, fo ift btef dn anbim nnb oieacfd^t fte jt6n% Bigmond
Aofiiai gMEbcttctec TOU», ba ißm/Un it^nig.Slgminid I* bcf Alf
Digitized by Google
m
K. VI. Wojcicki tm ©etfe: Blblioleka slaroiytnaPisarzöw
polskich, tom 6»y p. 3. (2(ltertf)ömlic^e JBibliof^icf jjolntf^cr ©d^rifts
^ (IcUer. 6. SBb. p. 3,) htviä}Ui vouttvi „2m 5. 1612 befleUte Ädnfg
Sigmund I. am ®vaU bc« ^leUfgen ©taniöIauS ein Ut)t iofthatti ®tt
f(^enf^ b. f. aui reinem ©tlbec gegoffene SSilber im ®eip{(^te oon 300
SOtac!. gäc beren Arbeit beja^Ite er bcm ®0lbac6dtNP Martte UOpoL
•ttlben unb fftt bie ecteolbund 800 poln*
#
CKiiMcf bd «Mb* LadialaiiflV. an hUBwMtlminTr im
Blee in Bttnlf liefe« iTopf Or, »cN^e He flltt^fUtte lev A^iri^e au« ICM
Cftomme Wi«a tf(/ tontet l Yenerabllea, devotae vobi« dilecti....
Snbem wft bie Stiftung unferer erlaud^ten Sorfa^ten aufrecht galten
wUm, unb €ftöd(ft(^t nehmen auf bie färgl{d)cn StnlAnftc ber Jtapläne
itnfetec finiglid^en ÄapeUe/ »o bie Cdd^name unferer crlaudjtcn 2(f}ncn
unb JBAtec feiig im ^ertrn cutjen . . ♦ . ^>aben wiv Uv genannten ^a--
pctte bie Czernicliouer ^^farce incorporirt/ ba ober in ber (Singabe
bes Tyniecer 2(bte6 eine Ältcrnatioe oorfommt, wo^u aad) ^. 4>. ges
fti)ttn, fo öerlangen wir, 6. |>. mögen fobalb qI« miglid) für unfere
obgenannten «Rapidne einen f4)riftlic^en JtonfenS ju biefer Sncorporation
aBÜhlCeii mad tviv 9on ®. t>. eben fo banAor unb »oHwoOeiib
mnel^men, »fr attd^ in ^tnfunft bef Oe(egeni^ctt un€ ^iefär banf«
bat leigen mUt», inbem »ir 8itd^ eine gute Olefimb^ftt 9ott bcm
4>mii tvftnf^en. •eseben in fBavir^att 3« b* ^. IMO
Im 8. 3a^e nnfi»c« |»oIttifd!ieii nnib f^ivebtT«^ ^legfernRg.
Vladitltn« Hex.
#
Jobann Maria Bernardonufl , wit ein 3(itgenoffe berid^tet, lon
war aus Somo/ arte murarius, unb (am im CO^ai im 3> l^^^
Nieswiez nac^ i^rafau , wo er brn IBau übernahm/ ben oor i^^m com
®runb aus Joseph Buccius gefü^irt. JDiefer , ba er babei ^d) me()*
terc aSerftife Fjatte ju ©d^ulben fcmmen laffen, bte alle Johann Maria
ausgleichen mupU/ entfernte fic^ nad) X)eutfd^(anb. Sigmund III. Der«
0Vbnetc im 3^ 1<MM) eine |d^rli^e ®umme oon 400O fl. bon ber eta*
fofd SandoBtr tta« bltffr Jtic(^e/ »el^e bis {u feinem Sob»
mbesa^U »ntbiii* 3m 3. l«oe tm» ber Boa f^on fo weit gebie^eR^
bof am 9e(ltagf Ut 4>» Petras onb Pmi)im bcv ecfN feiecli^ 9^tM»
* blenH bovin al^e^itttn mevben fonntt * 2)en folgenbcn Sog bifi^Mten
bev A6ni0 mit fefnev OkmolUnn unb bem ihN»q»vin|(n Wladi«!«» blc
Ülnl« nnb bas @ebiube* ^fe Sintoet^ung biefev ftoiglid^en Jticd^e
fMib erfl am 8. 3nli uns barifbcn Oif^ Mn Laodicen nnb itmk
Digitizcci by Coüglt:
^uffragan Thomas Obomki ftatt. Job. Maria BeroardonuM, mU
d}n aud^ bte Sefuttrn^^oUrgten Kalisz unb Nieswiez bauU, ftavb
1605 ju ,Ä'cafau unb ifl in bftfer Jtirc^e/ beren IBau n geleitet, hi»
graben* (Hui ^tt «&anb[(^cift bee ^vit^tU Job. Wielewicki.)
«
1078 1") Sinen IBegrtff ron bem Sliiä)t^ümt tec itcafauer Jttc(^eii
»icb ba« Sole^nbe gebeii* Clft (fl iiAiiil{<( Ut fltcngc bei Mbc< unb
CXIbctf ^ »eU^ei au< bcn JKc^ii Jtrolaiil |«r Afttung bM 8atcc*
tanbel im Sftonat Xpsil anb illai b. 3* 170% bon bcv banMÜtcn 9c«
gimiiig i|l in (ImpfitttO ocnomaiM »ocbcn.
J(if4ic unfetec Ctcbcn Scnnm * • •
^ralauec itot^iebrale in btei TCblUfmingfn • * •
Stitäit unferer ?ttben grauen
jDomintfanec^^icd^e iut f), iDccifalttgtctt . . • •
Stkift b, ^* 9ran}mn< • , «
b. b> ^nna « * * .
// b« b* 2(balbert '
// b. Barbara
ÄUer Adligen
Son ber Kongregation beim (Sollegium 7(Uetr •^eiligen
J^irc^e b. b- 9)^arfug
f, b* b> 2(nbrca<.
,f b. b> 9^i(^ae( •••*••««•.•
// b. b* Bern^arb
tf b. ^. 9>ouItt# « . • » •
^/ b. b* ©taniSIauS
„ b. b« ßeicbnamö ßbrifti
b. b« :Oreifattig{eit (lilctnttactci:) ....
„ b. b* SJerKänbigung Stattt
,/ b. b« 2fuguflin
„ b. ^yflec^tenfer auf bcm «^ügel : clara tunba
Bon ber Jtrafaucv Xfabemfe
1070 2)ol(> nwr es nic^t baö erfle aXal^ bap in ben Sagen ber 9tot$
bei Sttterlanbel bfe 6(^d^e ber Jtratatter Jtir^ in Xnrpruc^ genon«
nen nmiben« Sm Snoentnr ber SootcOonifd^cn Jta)>eae/ bol unter
bem Siteit Apparata« BccIeaiaaU GapeUae S. It lltia in Be«l««ia
Cath. Crac A.I600 canacriptua ete* bbc^nbcn K% ftc^t om Cl^lttffii
9b(flenbcl: Poat revUlonem aupellectlUa Capellae Reflae cito«
tius Eccleaiae Calhedr. Crac» de maadato lUuatr. et Bediaa, Dni
Petri Gembicki Episcopi et totiua ▼enerabilis Capituli, na(|fbem
bc« fttrc(^tbarc f^^webtfi^ Jtrieo begonnen^ na^m idj^ aul ben 6<^|c
SHorf
1a
1965
0
1646
660
13
%
738
6
las
6
IIS
52
5
113
13
%%
t%4
2
6
3
136
\
S4
7
87
8
96
14
26
348
12
189
11
140
6
10
Digilized by Google
355
on eithtv fäc bie SKünje 1319 üT^at! unb aui ben oerfd)t'ebenen Jta*
peUcn 116 Sllarf. Darunter nat)m ic^ au« ber finfglic^cn itapelle:
fftnen gotbenen Jtcl(^ fammt 5>*3tene — jtoei irti^c otercctfgc nfebcre io80
8cu(^ter mit bem fdniglid^en SÖappen — cfn ^aar grofc golbenc OKcf;
gefdlfe — ein Keine« jrciftö gl6fc^(^en, etrcaö ücrgolbtt — eine grifete
wtift SRefflafc^e - ein weipe« 9tau(i(|fäp* 2(Uc< ^ufammeo im ®ctp{(^tc
99 fliaff e 8ol^.
Abdo Domlni Stdiat Vuguß.
Simon StarowolflJü €• 0» Cantor
Taraoolen. nipp.
San ben IKknicn/ (An irfcrt^A^unbcit fRarf f^wmn Ctecg«
ber etamUuiUftfU <n brr Jtat^bcole ifU^ bofclbflJtaptSc t8)/ bcn
Mf ec^mbifl genommen/ ifl fi^n Dcmrlbft »ottcn.
«9) Paprocki in feinem Sßappenbud^e : Herb> R>c. 395 hi* 1081
ticktet betriff bitfeö @rabc« , baf im 5. 1683 unter ber Regierung
Stepbans unb Anna 's Seester Sigmunds, feiner QJattinn, auf iBer:
orbnung Severins, ?)rebiger8, eine« 9)?anne6 t»on grofcr Oeleljrfamteit,
»on befonberem ©ebdc^tnif unb gleidjer S?erebtfamfett , ben ©cbeinen
btefe« ^cfUgen blof au< 2Cimofen ba« 2((aba|lergrab mit großen Unfo«
fttn fei errichtet iMibf»* 8)cv tci^ao» bH heilig en te Hefen Ckwg
in Oleaenimt bcefer 9{f<l^6fr unb ber J(6i{0fjin Anna/ weii|e ben pn*
bf0ft In feinem nneemeimen wefentlfi^ geftebett^ geleat »«eben. HuM
^nbft^rVlett ec^eVet ftmn, bof invOtrÜ^tnne bei Vltaif anfe^nU^
tMfhingen von Katharina WapowalLl» Jlalltllaninn oonPraernyalnnb
«on bem Jtraf. 93if4|ofe Bernhard Maciejowaki feien gemacht worben»
JTiefer Stiftung gebenfen bie rateinift^en bafclbfl ^ef^nblid?en Snfe^rif*
ten, trelc^e Grodzicki Ant. in feinem SBerf c : //SJon bem 8eben / ben
XBunbern xt." be« H. Hyacinth, 4 iBöd|er. 8^°. JtcafanbciW. Kobj-
lliiaki 1606. in p pintf^er Ueberfe^ung anfährt.
**) Tomicki Peter, Sif^of oon Jlrafau unb Jtanjter ber x^rone, 1088
Webner unb C^taattmann oon feitener (Sielet^rfamteit, ein ber
fBiffenf4|aften unb gdebeKcr ber SKbttng in ^oUn, lebte jur 3eit be«
JMMgi Mgmnnd I. 2kn erfNn ttntefrif^t genof w in •ncfen/ aU«
bann f^icfte ibn fein O^elm Andrea« Ssamoiolakl, flMwobe ton 99*
ftn nae^ €e^|f0r bamit es bafelbH bie bentf^e frpr(4e erlecne« wmuf
er inr BoKenbnno ber l^^eren etnbien an ber JtiofauerXfabentie nae^
Arafou iurucfPef)rte unb ba< iDoftorat ber 9^Uofopf)ic erlangte. 0Hn
Svieb no(^ SSNffim|idi|aft bewog i^n, bie italicnifdjen Unioerfit&ten ju
befue^en, unb swoc jene Storni unb 93oIogna'«/ wo er folc^e gortfe^ritte
malzte/ bap er bie 2)ottodi9äcbe bei dtec^tl unb berai^coiogie er^iett.
8S>*
Digitized by Google
m
SwMntü Friedrtcb , fiifd^of dob ^tBCihm , fein SBiffcn toüirbldenb , U«
tief i^n in feiofii ftat^ «Hb M«<(te i^n ^um Hxi^itMmu Stad^ be»
Sobe bf* Jtaibltiail loibnctc et cftiigc dtit ^t»^ ftfoc IHnifN btn
IBif^ofr OOA Itofm, Jvbaan LobraUi. 0cia tt^«lttr tt«b frio»
Scrcbifonldt (vtvatben i^m al^balb foU^n Vuf / bof i^n 4t foig Slf-
mvnd L an fefnes 4>of berief unb |am defvetolf ber Jtvone ernannte*
3m 3. 1509 trat er bie Oefanbtfd^aft nod^ 9Iom unb tnö b(utf<l^e ftei4^
fn @ren}anßclcgenf)etten on$ im folgenben nadl; 9)obolien/ um
grieben mit bcn SßaUad^en {U Sö^lUfm, ber auf fdn3ut^un ou(^ gluctf
1063 Kamieniec Podoleski %\x ©tanbc tarn. Brceimal entfenbett t^n
bann ber Äöntg ju Ladislaus, Jtönig t>on Ungarn / üerlfei) i^)m mit
JBeibe^alt fdneß 2(mte6 ba« SSiet^um Przemysl unb bie ^ropflei ©t.
SOlid^ael in Jlrafau. SSon Ungarn jucüctgef eljrt , gab er bem Jtinige
baö ©eleit nac^ SBten, wo tx bu((!() feine S3erebtfam£ett unb Umftd^jt bie
Vttfteietlfamfeft «Oer fKonanlien auf fid^ ^og iinb ikbcraU gQ bcn fie»
Mtl^ungen beides«9en koiirbe. TOM S^iM^u Bona bol er#f 9Ral iia#
4Ualati ftd& begab/ mpfijn% unb bcgi^te ci; fle fan Qtomen be« S^ftl.
»a^ LubraiStkr« Sobe im 3. lAM (tjiielt «r b«i,«»f|mn
t>ofen/ Johann Kooarakl, ftif^H i^on Jtrafatt/ »Ab^e lHß |imi ClteO«
Vertreter unb 9{a(^foIger, unb nad^ beffcn ;i^obe iü&crna^m et l&2l>o*
Siöt^um in JCrafau. 3meimal / bai erfle 9)2al nac^ Laaki's, baä an«
bere a)2al nad) Drzpwirki's Slobe trug man i|)m baö Sr^bi^tbum ©ne«
fcn an; aber fern ton jebcm ©igennu^, U\)XiH er bie SBürbe baß erfle
SRal Drxewicki'H, bag anbete S)2al }U Krzyckra ©unflen ab/ krad
i^m bie 2l(^tung unb Siebe 2CUer noc^ me()r erwarb. 3ngbefonbere gc*
tvann er baburd) beg Jlcnigg Sigmund SBertrauen / ber ftetg auf feinen
Siaii) \)i>tU unb bie itronn7Ürben unter feiner <^anilerfG()aft nur an
tä(^tige unb oerbiente SRdnner »erlief«
iDcm ttAmfid^ SLinint, aU biefer gugleid) bie gelb^uge gegen
bie Sftflen nnb Sartaren/ wM^ bie AuPunfanbe plAnberCeii/ im JS.
t5S6 unternahm/ fUVXz Tomicki tAi^t ni» 100 Steifet/ fonbetn
IM jcben Hinten SOtonn »on feinen Unttrt|anen« ^Wm Sminb ber flUfTen«
ffy^fitn, war er aud^ ein |>fleger berfelben/ er bewitfte bie Cbrt^timo
einer Se^tCanjcI fijr bie gricc^ifdie @pra4lf an ber JPrafauer Untoerfttät,
berief an bt^en |>often ben Georg Libonus aud Stegni^ unb ben Jo-
hann Kampens auö .^oUonb/ unb f6rberte ben j^ruc! t()rcr @d^[tften.
(Sr forgte audi fiir bie bürftigen ©tubierenben , ^ielt ©6t)ne üon @bel*
leuten an feinem ^>ofe, um fic unterrid)(en gu laffen unb f(bidte fte^ur
ISSerooUfommnung \i)xti SBiOenS an auöldnbife^e Unioerfttdten. @eine
3dgttnge waren: Kizycki, Hosius, Dantyszek unb no(^ anbere 0e'
Ief)rte. 9;ebflbem war er aud^ ein S3ater ber Hxmtn unb oerwenbete
[(lue Sintünfte auc^ jur Unterftäbung berfelben in feiner «Didcefe. IBii
Digilized by Google
bft Skrlcf^ung geiftlic^ei; Sßuiben fddaute et: auf iBerbtenft unb gd^tg«
Uit, im, bte minberfd^tg »aren^ ünUtüdfi^tiQt laffenb. IS Sa^ce
bctttibctc e( tum Gcdcn fdm S){6)cfe bfe bif(^6flid^t^ ttftm |tt telatt
onb fittft 168A» CkIM ddt iMiiiitt l^n len /«IBaler nnb M Wtufttt
«Vcf JNii|Ur ^ Paler •! norma CaDeellarloniB* Smi fdnen €N|r{f« t065
teil crwA^nt StarowoUkl foliiieBbet Oratio ad Angnatom Refem.—
Liier LcfaUoniiB, qnaa pro Repobllea obierat. — Eptotola ad
AviPMUim Raf . pro Informatione principls, quam edidit Stepha«
nus Micanua, Medleiia PoaDaaianaUi bo<^ ift bav&bcr nUfiU^tv*
lAfllge« belonnt.
IDic biplomattfc^en ZfUn unter Sij^iuund August, beren Scr,
faffcr Stanislaus Gorski , ^eftetatr Tomickrs geroefcri/ tragen nodd
feinen 9tamen, obg(elcf) er lange juyor geflorben war. I>h crflen 16
SBdnbe umfalfen bie Äanjlecfd^aft Touiickrs. Zatuski, ISifd^of »on
Kiew, er»d(>nt nod^ einer ©ammlung feiner Sriefe, burcE) Gt>r«ki
oeranilaitet. iDtefetbeii/ bie von {tr(^tt(!^en Sev^dltnijfcn unb 3ntcreffeii
lottbclii/ tntUknU im SU im Zaluaki in feine SibUee^i« Janoekl
fab fi< f&r eine <Srgdnsun9 ber abermd^nten biplomatif<|tii Xttea am
(Heber TonieU bcvf^tcn: Alarowolaki— lileaieekl ^ Rsepnicki
— Bogoalawakl — trabCbodyaleki Ifa. in feinem Djrkcjronars aeao-
B jeb Polaköw. 8. 0b* p. W.)«
#
a*) Lipski (Lipsius) Andreas üon Lipa oom kippen Grabie, tiMt
war Sifd^of |u JScaCaU/ (Sefd^tc^tgfddrciber/ dtcd^td « unb ©taatdmann/
unb lebte ^ur 3e{t Sigmund III. ^(g \*ut^eraner geboren unb erlogen
befnddte er bad 2Cuö(anb unb na^m ben Eat^oIif4ien ®(auben an. 3nbcm
er auf ben berü^mteflen Uniüerfitdten unb in SRom fid^ auöbilbete^ ges
wann er fold^e Äenntniffe, bap er balb für ben erjlen JKcc^tggeleljrten
in yolen galt. @r roibmete fi(^ aber bcm geifllirfjen ©tanbe, roarb jus
erjl ^Dom^err/ bann ©d^olafticuö in .K:rafau unb Ptock, fpdter Zuflog
iii®nefen/{dn.®ecretaic unbSlat^bereitdnbe/ benen erburc^fein Riffen
nnb feine Mcbli^iett meTentti^e jDienUe leiflete* 3n Setöctfid^tigung
biefer feinet Wsenf^ften entfenbete i^n aml^ JKinia Stgarand an ben
Hei^teag no^ Megentbac«^ rnnuf i^n ber Jeinis fAr bie bafelbft §e«
Mieten 2)fett^e mit bem IKit^ume Lack belohnte # fphtn aber fei«
nem mit bem Uftm na^ ikoifau siebenben Go^ne Ladialana ai$
Aat^ mitgab. I>ott äberroarf er fid) \)uvö) feinen ®tols mit bem ^tU
monn Chodkiewicz, ja fetbfl mit bem Ädnige, er()ielt aber bennodjf
batb bag fleinere/ bann ba« grdferc @iegel (Äanjlerwürbe), fpdter trug
man ifjm baS @rjbiltf)um ®nefen an, baö er auSfc^Iug/ bann ober 1631
bag oacante Jßiit^um Jtrafau annahmt wo er 6®onate barnac^ ftarb. 1087
Fiaaecki f(j^i(bert Lipski'a dbatatUv ni^t oort{|ei(^aft/ ec nennt i\fn
r
358
tDo^r fe^r fttiiHg (m 9tti)tt, raf4/ aNv M^n iiiib itiiedMm In b<r
9cbe^ in feinen Oewo^n|ctten »nandene^m mib fftr feine ttmoe^nas
lAfH0 / batei feinet gamilic unb feinen Vn0e|6rt8en fo «cnig in^et^n^
bnf et oon bem unge^enten Sermflgen, ba< et bnt^ eine Mettdebtne.
(Sparfamfcit |ttfaninien0ef<^irct ^atte — bm nnfet bcn foftbrnein fei«
d^en <3ttätf)tn unb ben ooUen ©peid^ern in 900.000 X)ufaten beflanb —
bcnfelben t^atfdd)ltd| ni(^(i ^intevltef . 9{ad) Nie«iecki in fetner Koroo«
polska unb Rzepnicki in feinem Vit. Praraul. Pol. I()tnterlief er
einem ^Bruber 17.000/ bem anbcrn 7000 poln. (Sulbcn, hingegen unge*
^eure ©ummen bem Äönfge Sigmund Iii unb einigen greunben. 2fu(^|
bie Stivä)tn bcbadBte er/ bie er, ba er nod^ Q3if(^of eon Kujawien nav,
auf feine SCo^t(n gcfliftet. Snbem er iO.OOO/ nac^ 2(nbfrn 20.000 poln.
@ulben jum 2(ui(auf( gefangener (S^rtflen biftimmU, erci^tete er au6)
eine Stiftung f&c 12 (SUlUuU, bamit |te in bet SRuft! unb in
ben SBtffenfd^aften anigebilbee wAtben. deine im JDtti«! erfc^ienewn
Üftetfe finb:
ira t) PraetieaniiiiolMervntionani exjore d^iliet Mzonleo colleela«
rom, et «4 «171001 OiOOiqQe jadleloran enrine ref «Hn aeeonod«-
taram Ccfotoria Ima. Hlffoe Uvonoin exe. Nlo. Holliniia IMi,
»iebet 0ebftt<lt in Jltofan bei Franz Cezar bann in
f>ofen bei Jvon Wollrab 1626 unb enblid^ in ^anjig snmtn Baltha-
sar Andr. 1627 4*», obmo^^i auf bem Sitei fie^t : Lutetiae Pari-
(tiorum in typogra. Andr. de. Villanova, ^ie f(^6n{!e 2Cuggabe
ift ju Danjig unter bem SJitel : Practicae observallonea etc. etc.
mit 2CuSlajfung ber SÖorte Cenliiria prima bei Georg Förster 16W
in4*°erfrf){enen. 2)ie2. ßenturie btefeg SBerf e«/ bod^ nur jur 4>Älfte/
erfd^ien unter bem Sitet: Practicar. Observation, ex jure clvlll
et saxonico etc. Centurlae II. semis, Cracoviae ; franc. Ceaar
1619. V°, unb bann in S>aniiq mit ber 1. ttentucie im ndmli^^en
Zat)vt, unb enbli^ nntet bem Sitel: PraettBar« ObaerTaMononi
ex Jore ete. Centoriae IL aemii, novlter* al aeeoraüoa re-
cona, noToi|iie rcram el yerborum Indteie aoeta. Daatiael
0nmpt.Oeor.'Fftrater 16b8» V,
IMO ^) I>cea« qnaeaUonnoi publicarom reynl In pnlbne eeelealastica
Jura et immnoitaa eeclealastlci status, elucidatur. Cracov. in
offic franc. Caesar 1616.4*°. 3u @nbe btefe« SBer!eS bcfinbet ftdb-
einc 2fnrebe an bie ®tÄnbe bei S?ei(^f« im S^amen ber gefammten
®ei(llicljfeit» Die 2. Xuögabe erf(^icn in ^^ofen bei Ivon Wollrab
1626 4. i bie britte in Jlcafau bei Andr. Plotrkowczyk 1632 in
4.; bie t)ierte in 25anjif? bei Hünefeld 16W 4. unb bie fünfte
ebenba bei Förater I6'i7. 4* TLüdi in bie unter bem Sitel: Upua-
Digilized by Google
359
eola , tum «eclealMlIei qiitin equealrla ordlnU , aoMlImn vi-
rorom, eompoflitlotola imnr statoa ii«fotl« «ervientla Craco-
^iae Andr. Ptotrkowes. I«32. %, oon Melchior Slefanldea
^ewttlflföebenen 6ammUtnd »«rfd^lfbtne« jariWf^t e^tift^tkt,
ift Ucfc eWMft oufgenommen.
D« rebus «eatl« »Iflsmnndl III. Pol. » l S ioc H. ari« brevls lOOl
narrallo. Roma« ap. Aloys. Zaneltiim 1605. f|. maj. J)tcfc«
t}td)\l ftttene iBuif» tjl in 9)olcn fafl gar ntd&t gcfannt. Braun, ber
berufjmte eitcratur^iftodfer, fud)te e« ocr^ebcnß unb nur bie Za-
liiski'fc^e Siöliot^jet b^faf c« aud ber SBüdSjerfammlung beö Aar*
btna(i Mazarin.
4) Synodiis DIaeceaana Lnceorit naia, anno Dom. Idtt celebratA,
aub III. et Rev. Dno Andrea ItIpaU Bpiacopo Laeeor. Cracov.
lo offie. Franc. Caesar 1921. 4.
5) Synodua Olaeeeaana Yladlatavietiala Anno Don. 1688 eele- 1092
brala praeaideate III. üev. Dno Andr. LI|Mki Epiae. Via-
dtalav. Craeov. In ofBc« Fr« Caeaar. t9W, 4.
Janoeki ^cbenft au<^ no^ dnir ^nbf^vfft Lipskr» unter bem
SaUU Andr. Lipaki a Lipe Epiac. Liiceorlena. Relaliones Pt De-
crela In canala jurlpoloniri (arravisslnois , anni 1620, welche« fid)
im Sc(I$e be« b^rö^jmten beutfdjen 9?et^t«9efef)rtfn Joh. Pei. von Lii-
dewlg befanbj wooon auö) btefer im 3. Sonbe fetneß Sßerfeö: Reli-
qiifae omnis aevi maniiacriptorum eine aufiföfjrHtJjf 9Za(^ri(f)t gibt.
(®ie^ öber LIpski Andr. Niesieckl kor. polsk. — Rzepnicki Vi-
tae praeaul. pol. — .Siarcxyriski Obrax wiokii Zygm. — Janoeki
Vol. II. — Chodynicki Ign. Dykcyonarz ucaonych Polaköw*
2. S3b. p. 22.
#
^) Lipaki Jobann , oom IBappcn ada, Svsbffc^of oon «Hefen, lOOS
eiitev ber bebcntenbften «ebner unter fllfiiinnd III. Mne 3ti0enb
braute er |ttr VutUIbnng in ben »iffenf^often auf andwartigen Itni«
nerUt&ten }u / unb rMgefe^ bi bie 4>eimat^ wibmete er ft^ unter
bem AronCan|Ier KrsyakI bem GtaatSbtenfte. Jturj oor Sigmund III.
3abe würbe er Stopft unb ^anjler Tralau / 2Cbt von Wachock
unb »eferent ber Jtrone unb übte unter ber Äöriiginn G^onflantia btc
SPt'irbe eine« ®tcget6en>afire« ber Ärone aug. Jt6nig Ladislaus IV.
gab ii)m baö JBigtfjum (Sljietm, fanbte tf^n nad) 2Bicn, um bie Sers
mÄ^tung be6 ^i>niq$ mit Caecilla Renata , ©c^roefler Jtaifer Ferdi-
nands III. in Orbnunc^ ju bringen, bie er bann oud^ nadf) ^oten gcs
leitete. Älg er bie^ 2CUc6 in JDrbnung gcbrarfjt, er()ielt er baS Qtvp
biit^um- ©nefen , too er nad^ ixvd 3a^ren eine ^pnobe jufammeorieff
bie «ffinl^tt befld^tigte unb bie JCe^er belehrte. SnGac^en bt$ 0(«ibcni
d60
hmk9 it dnti ^o|fii mfn. Co ^ffM tei b«l IHIb M gehen»
, tf^ttii 4>(fttttibc< Ufü^ft wmU, ttik «ottfofe S^dtn; «iu^tifl
in Vmt unb ^urbe unb mit ben erften garnUieii be< 8anbc# Mraonbt
tft^mte ft(| bec Sitcafloftgfeit feinet Unt^at. Lipaki bod^ Ut$
ntc^t auf ftc^ beruhten. Zütä) feine Serebfamfett bro^te er ben ft6nig
unb bte oerfammelten @tdnbe beS SanbeS i)at)xn, baf bie @^u(bi0CR
beflcaft werben foUtcn. >Dtefe richten ftdj bafür an Lipskl, inbem fte
feinen Ceiborjt beflac^en, ber bem (5rjbt[d)of @ift btibt^^u , wotiibcc
biefec 16^1 flarb. S8or bem a:obe betann(e fidj ber 2Cr^t gut Z^at,
Lipaki oeriie^) t^m nid^t nur baö Jßecbre^ien, fonbern lief tf)m nod^
100 2>ulaten aui^a^Ien. ©einet feltenen Äenntnijfe wegen nannte i^n
Clradlns Memailai, bcrOcfanbte fftanfttiäi^ unb ^apft Urban VIII,
bem UfAV» 0i|fdpten 0rofeO fdo^Idefaaen emetften/ ben Lipsius
ber 8«rmat«B, Xnbete wiebev ben Cicero bfe G^ti^en^eit. ftnb
MB <$m ttorfe fefaier onio^eid^neteR Serebftoilett Abrfe:
1) Orallo fimebri« DD. SlficmuDdo 10. Pol. et Soee. Begi, et
CoDsUDtlae reg inae. Cracor, in off Aodr. Petrioov» 1083 41*.
2Cuf Setlangrn Ladislaus IV. 1)itit et biefe aiebe (Htt Seov&b«
niffe Sigmunds unb Constantia'a. ®fe ©prad^e barin ift blä^ettb
reirf) unb ge^altooU. SSeibe ftnb »iebergebtueti 8tom Ui Lud.
Grijfnoni 1635 4to unter bem 3;{tel; „Juncus regiua, philyrina
cinctus fascia, seu Oratio funebria Sigis mundo etc. in ber
öon Andr. Trzeblcki herausgegebenen ©ammlung: „Manlpulua
orationum ab erudili« viris polonicae nationia acriptarum.
Z) Elogium funebre Serenlaaimo D. Alexandro Carole Pol. et
Saoc Priocipi acriplum. Cracov. in offic. And. Pelrlcov,
1085 in lü. VlS^ fR ber »orerw&Inten Sammlung Trzebicki'a
eiti^UeR.
8) Oratioaeo duae habitae in Aala Caeaarla, coram Saa €aea.
Ibllealate ae Serenlaf . Beglna Caeeilla Beaata« Vteimaa
Anatriae tjp. Math. Fornlcae 1087 In ^ Ofae }ivette fd^^nere
Xtt<eabe biefet Dieben erf<^ fnJtralatt bei Andr. Piotrkowenyk
im ndmtid^en 3a^te 4to. ; au^ ffnb f!e im XBerle bei Johann
Ostrowski Daocykowicz unter bem Xitel: Swada polska i ta-
ciriska ju Kalisz im 3. l68'*, ju Lublin 1745 in gotio unb
eine Don ii)nen , bie erfle an ben Jtaifet g(ri(|^UU in ber ober«
wdt^nten (Sammlung Trzebicki's erfd^ienen.
4) Panegyricus Gustavianus , Eliae de Nukrois cribro pliyl-
trino cribellatua. Sirenatae 1628 In Unter £liaa de Nu-
kroia ijl Daniel Cruaiua gemeint.
8) 9pl«tola in negotlo Prinelpia Joannla Caaimiri fratria Pol.
Reffia a Bega Oalliarnm militari cuntodla deteati, ad Exeell.
nvm Clmdinn Henmlmi Serea* OallfaniBi Küffis icgüh
tum aorIpU Kalcndi« Janrnnril tWi ofHW V. b« C)r. M»
ffv Mef Iff iw^ im »rsfi Bberii«ri Wimcitef'«» tai mm
bm SitW: «Otreer irftllleM** In Oonifg (»fi f^ffNt im
in ¥»• nfdfUn )ti8tcl4 mit bei fran}6f{f^en ®(faitbt(n Memmlun
Kntwott entfiaUen^ anä) Daneykowicz in ftfncr n9«v*4ft pol-
•ka" 3. »b. 2, Zi)t\l ^)at fie »{ebet abgebrurtt.
3n ^anbfc^rtft, weld^e in bec 3atu«Kf4>cn Sibliot()cf fi(b befanb,
blieben bte Briefe Lipski, in lat. unb poln. Sprache/ gef(^rieben an
ben Jtöntg, bie Sifc^dfc, Senatoren, on bcn Jtoffft/ ?)apft unb bic (5at*
btndle / ju @nbe berfelben befinbct ftc^ ein öoUfldnbigec JBetici^t über
ben 3uf!anb bed Qt^biit^umi ®nefen / ben tt niäft lange ooc feinem
2:obe an ben pdpftlid^en Gtu^l gefenbet (NiiMiMki Konw. pobki —
Rsepnicki Vita« pneiOI. — Janoekt vol. IL Jnnoekl Ka^. Mn
cttv. poIn.9A4(cn — SinreijiiU Obr. wieknSlfn.— Cbodbrntaekl
IfD. DjkcfOBan veBonyeii Polaköw lU p. M).
♦
3))iDie®t&becbetrpoinifd^en Jt^nige In Jtf afanioH
® reiben bei Thad e II s C zack i an Adam NaruaseTrlcs
iBif<^of »on Luck im 3, 1791 .... „^u greunbf(^aft bei Jtapitel« be«
»irfte e«, baf tie burc^ jwei SabtTbui^^f^^« oerft^tojfen gebliebenen
©drge ciedffnet »ucben. Sigmund August liegt unbebe(ft in einem
jinnernen ©arge mit S8a«reiief6i er ifl mit ^opfen beflreut unb fo
gut erhalten , baf er nad^ 218 Sauren feiner ®cQb£öruf)e fic^ gar nid^t
gednbert bat. 2!)er Jtdrper ift ganj, bie deit f)at iebod^ bie Qtwö^ttl\ä)i,
in eine [d^rcarje $arbe Dern?anbelt. ^al Jtletb i|l oon foftbarem Stoffe/
febod^ fdbon d^^n} octmobertj auf bem Raupte ^at er eine Jtrone» bei
ber redeten 4>anb ben 8le{<!(|iaprtl/ bei ber Unten einen oecdolbeten
CfeepNrr anf Hc Bn$ einCHtierbfe^ mit einer 3tt1#fl|t (CXe tfl
46 biefel fiBrrIc« anb maiflne 127 mitget^eilf r)
„Xm ^cXfi bei ftfrmnBd Aof * ^be 1^ eine golbtne elnM tß* *M
arbeitete JCette gefiinben / an weld^er ein Jtretig ^fm^t* Vuf ber einen
®eite ift biefel mit Slubtncn unb ©moragben befe$t/ auf ber anberen
©eite beftnbet ftd^ bal SRuttergottelbÜb mit bem (SbcifluKinbr. 3u ben $äf<
fen btefe« großen JtinfgS liegt in einem dbnlidien ©arge Anna, Sloc^ter
Sigmunds I., ©c^wejler Augusrs. 2){e .^rone, ber ©ccpter unb ber
iÄei^gapfel ftnb ben obigen dfjnlic^. 7(m J^alU f)at fie %wn Jtetten j an
ber einen f)iinQt ein Jtreuj mit ad)t Slubinen oerjiert, an ben Seiten
filigran gearbeitet» an ber irocttcn «^ette fjdngt eine SJlebaiUc, auf be»
rett einer ©eite fiÖ) ber Soad^tm/ bie ^ 2(nna unb in ber SRitte
Me b* 3ungfratt befinben tnH ber Umfd^rift: „Soeielaa B, Aifftaa
lasi'M auf ^r anberen 6ef(e ift in eltecm 9itMt eine Cegenbe oxt^u
Digitized by Google
36»
6co4^ ni^t nac^fte^enben Sor.tm: »,Pruetn« eharitas, aalii«". Untct
bem Äopfc finb auf einem no(f| gut erhaltenen ©tlbetblcd^i me^irere
Serfe }u lefen'' (bicfelben ftnb p. 47 biefrt fSUttU «ab niarf ine 128
«>IUa Jagt^lonidum etc.** mttgetbetit.)
1006 „Jiai Qftvah Sigmunds f., wtläjti mit einem @tetne bebectt unb
mit einer (Sifenflange bcfefügt ift , war nid)t fo leidet lugdnglidj. J)ie
gceunbfitaft beS ©apitelö unb bic SJcrmenbung beS JCufloä, ©eiftlid^en
Trsiibiriski ^aben jebotb bte ^tnbernip befeitiget. 9ta^ einer beinahe
iwd^änbigen Arbeit würbe enb(t(^ bie ^Mftt U$ Gteineö gehoben
nntif kcnfcl^ ^fftn^en fic^ nod) gut ermattet» Bnttn, ml^c
bfou«ii ekmnct nrit oot^ncm Jtmiif Mttn, nnh out ttn^fkmpHtt
eanb/ mldbcv bnvdi Bcv^Artiing bie etefn^onn «niant^iiicii bcoinnt.
ttater bcv • doK bltfen e«nh\Wft* tdotc fU^ SlfnniMi I. ttnter
Um Xopft UftaM f[4 «tif einer fflbenten fHttttt in patüfMü^som*
form mit einem golbenen 9t((f bie Snf^rfft: Sicrismundii« I. Rex Po*
loniae •npremiM Dai Llthiianiae, RiMtina» JlfMoviae etc. dominus
et haeres, reg^um specimen, virtutnm norroa, pielatn , refigione,
sanctimonia, nemini seciindus, mullis victoriis clanis , 8ed fidei
in Christum constantia clartor; in illitis passione et saniruine
fuso pro Omnibus, «pp et ßdiiria siia reposita, moritiir, ut mori
oportebat non solo nomine sed re ipsa chrtslianfssimum regem
ipsa die resiirrectionis Dominicae. Firma spe se qnoque resur*
recturum in floriam aetornam, quod pio reg i pro aua Deua mi-
ai»rf€or4ia praeatare dignetiir* Visit annia oetoglnta et uno, onen-
•Ibnä dnobna^ tfiebaa.aapteni, nortnua eat anno a Cbriato nato
IftM. m QMtat Ui M6nli^ mif t 8 Hillen 8 doli. M itrone auf
bc« Stopft ift gani «evfl^ben Mn itnm, mO^ man in ben MkTtin
tn loffcn pflegte. OaS 9t^t Ut nii^t me^ fn fmnen/ bie ^ut bei
Jt5rperd trdgt epuren o^Kiger VttStvoihittno. Ym Sott nnb am Jtopfk
|inb no^ 4>oare oorbonben/'
1001 #/SDre{ ^(eiber bebecfen bie Uebcrrefte biefe« ÄfinigSi bas erfte ift
vcn vollem Damaft, bog jmeite oon einem f oftbaten ©toffe, oon bem
britten/ wel^e« oermoberf ift, finb nur fleine <StüdCe cor^anben. iDiefe
Jtleiber »erben bur(^ eine feibene Sinbe jufammenge^alten ; ftatt ber
gufbefleibung ftnb bie §uie in geinroanb eingewirfclt, unb mit golbenen
Quaften jufammengebunben i an ben güfen finb grope oergolbete @pQrs
nen angebrad^t mit ber 3nfd^rift : „S. Rex P*" Xuf ber teil^tttt Mt«
Ufgt ein gem6^n{i^er ®crpter nnb ein ocroolbcter Oleic^eapfed anf ber
linien Ceitt ein aboebro^end <lletaO<Mtf nnb H ifl nngemif ob ei
»an einem CM^erte ober non einem ^Im ^tttM^, bcnn weber bat
CKfHi 00^ an^ boi Oebtr/ mit toOätm eemd^nti^ bev ^e(m bebctlt
wisbf fnnb fUlt Xnf be« einen Mtc beifelbcn ift ber ^ CtnnÜlnnO
Digilized by Google
an^thvaäit, mit ber einen |)anb ben fXotranin (^oltcnb; in ber ^writen
ben ^trtcnfJabj unb ber ^. glorfan in ber einen Jg>onb eine ftRilitAr*
flanbarte unb in brt {tfcttcn einen äfiaffereimec ^altenb/ borunter bal
Sa^r 1521. Den Wefl bcß 18led)8 nimmt bie 3nf(^rift : „Bo-S-na" ein.
3Cuf ber jtreiten (Seite biefei Srud)ftücte8 ifl ein filberne« oecgolbete«
SBUd) f,ü \it)tn, worauf ein bärtiger Jtrieger im |>c(m mit Siügeln.
toit man bcn fUtvftir mat^U, im griec^ift^cn (Softtm mib fm Vtitffn«
(Iiilc# MttUnZtMVth gcdcn^iDfa^ni f^^t aH^UOctlt* X>ar»
anter fd ein 0V9fcl S. onflcteo^^. Vm ^Ifc (inot cfi» fl% («t^
f^nwrc gofbtm Jtittt/ «nb an bcffelbcn ein Mnui M Mt^m SoMl
mft wtoitoi^d^fn 9>etfen bcfc^t M ticfM fbib fo {ebcr <Me brd wib
b«|io{fd^en ein 9?ubin an^tUaäit, aufcrbem in ben IBIiiftln je eine
9}erle wie dud^ an ber <&anb^abe , meldte mit einer granrn (SmaiQe
Äbenogen ift, 3m ©angen ftnb ba 16 9>erlen , bie ${gur ifl oon ®oIb
unb bo8 gonje fteinerne Jtreuj in golbene STaljmen eingefaßt. 3Cm
Singer ber linfen ^anb ftcrft ein golbener/ cinfad^ gearbeiteter Sting,
in ber SÄitte mit einem öieredtig geft^nittenen J3icfflein, b. t. ein nur
ouf ber o6ern {>älfte briUanttrter SDiamant , bejfen Gelten betna||C
y, 3oU lang finb. iOiefer Äing wiegt 8ot^ "
/3u ben ^äfen Sigmunda beffnbet fidd ein ficiner jinnernerioM
Cterg: auf bemfelben beflnbet ftd^ «tuf einer Safrl bfe Snfd^rift, oafXI*
berl» 6o(n Sifnumdnl. unb Bona*« QClmn nm SO. September 15%9
ingld^ nrit beni Sater begraben »M^en l|t (Albertnn Siflannndi 1.
Regia Polonlaa cnoi Bona Rtglna tnliinUilu« IM9 «na ennpa*
rento ano hunatoap nalna nm A. D. 15)9 4ie tO. 8afieHibrla.y'
Digitized by GüOgl
D.
titexatuv.
Digitized by Google
■) OrabowakU Antoosy. Knkdw I j€f o okoliee opiMt U* im
•toryesBle Wjdanle eswarte* W Krakowle w drakaral
«BiwersjteeliMjf naUade'm Jöiefa Gjpccra S. 970 8»
{. GnbowakI Ambro«, Jtralitt ttttb feine ItMgtgnib/ ffiftt»
df^ U^ijxkUn oon ßievte Vuflage. Jtcalaii iii bcc ttnfiHffilfltt«
bnttfnrei. SBerlag beö Jo«. Cypser. 18%).
Wydanie dru^^ie ibid. 1830. Bwtiti Xoflage. 2Cuf Um Xitel t
Orzef liaplicy Jagiel. ^tv TCtltv Ut 3agi(Uontfd;en AapeUc. 432 8.
7 2(bbtlb. 12 2af. Xrac^ten. Sttelbilb: Krakow od zachodu : Jttafau
Oon SBeflen 4 S. 15. Zaiecie Odwacbu gJ:uv\ nego i zawieszeDie
Orüa : S3efi^nat)me ber ^aupttoac^e unb SBefefligung bcd 2(blerg. S. 6'«^
Wewn^trzne oswieccnie gmactiu SukieDoic oa przyi^cie Woy«k
polftkich. 31111m Scleu^itung bcv Stt^Umbin bei Vitfna^me ber polnU
fäitn Sviippcn. 8. 126. KodeioZ Paoiij MsfyU JDic fDlaficiiffar<!^ei
8. 210» Widok Biilie, ble Vnflt^t oosBaliee; 8. SSI. Wldok rMwa-
lio T^esjma, bic Vnji^t ber Stufncn oonT^c^yo. 8.SS7*Wtdok tnp
Wielickieb w 8 pi^traek PodsieaiDjeh* SMe Xnfiil^t be6 €kil|bec0*
xotttt oon Wieliczka mit feinen 3 9to(fi9erfen* :Dann auf ixoUf Sü*
fein bte mdnnH^en unb »eibli^ien Zroc^ten bei: Jtcafomaren/ 9)coli0«
wiofen/ etalmks^Un, Xijofeii/ 6!an>{Qia(eii wah OoMleii* 8. Sil.
GrabowslLi, Anibrozy. Staroz^tnicze wiadomoäci o Kra- 1100
liowie. Zbiör pism i pamietniköw tyczacycii sie opiaow^j i dzie-
jow^j przeszJosci, oraz zwyczajöw tij dawn^j stolicy kraju, zdo-
dalkitiu ruznych fizczegütöw polaliöw zajac niogacycli. Zdawnych
r^koplsmtenoych zröd«! zebrat. — — Krakow, Naiitadein i dru-
klem Jöiefa Csecha 1852. gr. 8* SOI 8.
S). i Grabowaki Anbroa, TOtntlfimXUn 9ta(i)vi(i)tm boii
Jtralait* Chmtmlttno boti CU^dfleii anb S)enfm&leni^ bit fU^ onf bfe
Heroonoenleft In CM^fl unb Z^t, ttnb auf Me Oetvo^nflffteii Üefcr
attcn ^itptftabC IcO SoiibcO Nfi^n , mit einem Vn^oiio oevfij^ebeaef
CKn^etn^eiten , weld^ bie 9aUn intcreffivea f dnnten* YuS alten ^onb«
fc^riftii^ien ClueUen genammen von JtrafaU/ JDva(t unb Bcrloo
«oa Joa. Caccb. 18A&
^) Pruazcza, Piolr Hiac. Klejnoty stoleczoego miaata Kra- 1101
kowa,abo Koaciotyi co wuiclijeal widzeuia goduegoiaDaesaagOji
868
fcrötko opUane przes — — W>d. 2gle 4* w Krakawle w dndu
PraBC Cestref o r. 1010 arkiitsj IS.
PraeOnikownie m snaenidai ponuMvioilein w Krtkowle w
dmkaral akademieki^ r. 4» wtkuny nVa.
2). {. Prufizcz, Peter Hiacinth, Jtlcinobien ber 4>auf tftabt Am«
lau, ober bie Jticd^en, unb mi in Of^nn bifiMbarc« mb merlmörbigcO
fu fe^en tfl / in Jtärjc befdicteben t)on 2. Ausgabe 4. .ftrafau,
Drucfcret bc8 Franz Cesar 1650. 13 Sogen. — 9feu gcbcurtt unb be«
bitttenb \>nmtt)vt in ^talau, a!abemif(^e :&rucferet lTt5. 4. 27Vt ^00*
SOU itfU Vuflaae biefe« föccee« erfdl^Un im 3* 16%7*
1 10t äoltjrk» IDefiael. Serlea Uaaaineiitoniin Icdiaiae Catbedr.
Craoof» A. im §1/,«^. in 8»
1103 Przewodnik , abo Kosciolöw Krak. y rzeczy w nich
wiedzenia godn>ch krölkie opiaanie. Naprzöd tych klöre sa w
miescie Krakowie , potym tych co sa na Kazimierzu y na Slra-
domiu; a nakoniec tych co sa w Kleparzu y po przedmies'ciach
Krak. etc. W Krak. w druk, Jak. Siebeneychera r. 1603; b. i.
SBegtoet'fci; , ober {ur^e SScfdiretbung bec ^tcd^en JtiafauS unb bec in
ifinui fe^en<wf(t^efi Z)inge. 3uerf! jener / bie in ber Gtabt Jtvafa«
ftdd befinben / ban;) jener / bie auf bem .Ra^tmiec} unb beut dtrobom
ft^t unb (abU^ jener/ Ue otif bem Jliepars unb in bm SorftAb«
tcn ihrafeU/ IDvutIcvd beS Jakob Slekeneycher 1008.
2>ie dttf4^ift bicfro SuiIkO ifl an Bernard Maelcifowaki, 8i«
fit^of von iCrafou oon Siebeneycher geriii^tet.
iDiefeS SOSecfd^en tn 12»*. sy, «ogen ftart ijl fel)r feiten unb
biente bcm SMe oon Pruaacsa: Kleynotjr (|t(^( 9iu 8} aM er^e
CXuelte*
1104 0) Kleynotdw dnelrawnyeh atoleesBego miaata Kfakowa
ankeya anakomlUu 4to. gocU dmk arknasy dwa bea raka i
nti^aca drnka.
S>* i Ynfelnli^e Bmncl^o ber oellNi^ett Xldnoblen ber
4>ottptll4bt ibmltttt. 4i*. oot^ffi^er Bnä, 8 Sogen o(ne 3a^v nnb
JDturfort. 2)iere0 IBAil^Iein, hai SEBecf oon Prnszcza ergdnjenb, er»
fc^ien bereit« 1711/ unb umfaft bie SHo^vi^Un Aber 8 SM^m, tneU^
im 17. f^x^wibntt neu f^inittfornmem
Monutuenta Sarmatarum, Viam universae carnis Infrea-
Horum. Simone Starovolscio Priniario Tarnovienai Collectore.
Cracoviae. In officina Viduae et Haeredum Franciaci Caesarii
S. R. M. Typogt A. D. 1665. ^ol 78t. 818 6. unb 10 S&U 3nbeic
m
*) Poeiie dl.Ant. Oarpaeei. In Variiavi« preMo dl P. Du- 1106
fonr A. in» In 8. 2)arin bffinbct fi^ dn €l«t{^t! le IkmU delln
Caledrnle dl Craeovln.
9) Sacrntissimariini Reliquiarum , h. a. humanae aalutia a 1107
Chriatu liberatore in.staiiratore 1613 die 12. Maii in Bcciesia Ca*
thedrali Crac. deiuonsirandaruui aucclncta deacriptio, authora
Andrea LIaafwakL Crncoflae In olT. Kicoi. LoMI. 16t8. 1 tBtit*
«
1^) Oroby Kröluw poJakich, opiti przes Tad. Gxackie(;o 1106
Adamowi Naruszewiczowi posl^any r. 1791, umieazGzony w 2f iem
wydaniu daiela: lüraköw i jego okolice prnea Ambr Orabow-
akiego.
2)eutfd) ; 2)te ©cdber bei- polntfdjen Ä6nigc , ©c^Ubccung bcö
Tliad. t'zacki , im 3. 1791 an Adam I^aruszewicz gcfcnbet. 3n bei"
2. 2tuflag£ be^ äBerteg Don A. Grabowaki: Jtca£au unb \dnt Umge-
bungen (fte^e 9h. 1) 6* 3M (Aeibfudt»
*
Ii) Wiadonioa'ö hiatoryczna o koaciele akademickiem St^J 1106
Anny w Krakvwie prses Ludwika Kusickieg^o* Hoku 1833 in 4,
ark« 5. przy proframie popiaöw szkolnycti iiceuni Stej Anny.
iOcutfd^ : ®ef^id^tltdbe 9?ad^ri(i^t oon bec olabemifc^en Ätrd^e gur
i)nU "Knna in Arafau, oon Ludwig: Kosickl. ^at)x 1833 'l. 6 JOog.l
beim ^(^utpcogcamm beS Syceumg Don Sanct Anna.
>•) Groby Kröl^ polakleh w Krakowle w koaelfle kate- mo
drainym na namku. Poprnedsa kronika X. Kriyntofk 2alnera
inanayonarsa kodciota pannjr llarjri oras inne ponnlki hiato-
ryczne s dawnyck r^koplaindw wydal Ambrosy Orabowaki. W
Krakowie druk i nakl^ad Jözefa Czecha. 1835. 4. min. S. 96.
2Deutf(^: »Die ®r(ibcc bcr polnffd^en Miniqt in Xvatau in bcr
ÄQtftcbratc neben bcm ©djloffe. 93oran gebt bte (§t)vomf Chrislo|»li
Zeln»'r's, 93?anfionai: bet Äird)c ju Unf. Cieben grauen, ncbft anberen
gEfd)iditli^cn iDenfmälcrn auß alten ^anbfd)riften , Jicrau^gegebcn oon
Aiiihrus Grabowaki. ^rafäu 1835. iOtüd unb Vertag bed Jo-
seph Czech.
#
^) Bpitaphia In Bceleaia 8. S. TrinitatUi P. P. Prnedlea- im
torum CracoTiae» a P« tanrentlo Teleiynakl einad. Ord. €Olleeta.
CracoTlae Typia Dsiednlcka et Sneeeaa. A. MDCCXC* In 6. Wf Oo0*
Swiatnica Pariaka. . . X. Michaia Siejkuwaki (ego). Wy- 1112
dane w Krakowie druk. Akad. r. 1743. 'i. 65 S3ogen.
Digitized by Google
8sro
Zufd^t Zai ^eili^t^iim bei ^miu*. B^n Michael Siejkow-
ttnb geUlivtni SRdnncc M 2)oiiitntfaii((«£>(bcii<.
1118 18) Gloria dotnini «iipor teiiipliim S. siiuiii ad soIen. Kn-
cenioriitn priniilias EccI. CollPif. S. Annac opc Div. Piovidonlia»«
recenler a fundanientis erecla<*, relncens |). Andr. Itiirhowski elc.
Crac. t>p. Acad. A. 1703 in 4. 13 SSoq. unt> i ^oli\öj,
#
1114 if) agr^d IUoHowj karmelltaiSflki elc praes X. Mikot.
Grodaiitekiego, w Erakowle 1692. fol. efne ttebnfrlung mh fStt*
me^nins M SBcrfed: Diva Virgo Crac, CarmelltaDa in Arenis aeu
Vlöleto elc Crac. im, fol.
#
1115 Kazanie pvzy uroczysl* obcliodzie Kakoriczonego wieku
Igo zafuntlowaDia w Krakowie X. X. Kapur^nöw pr. \. Agnela
Kannelitq etc. w Krakow, u Ant. Gröbla 1796, a 2% SBogen.
2>eutf(^: 9)cebigt iuv gcter ocfhn GAfttlatfefle« ber etiftung ber
Sransi^fditcv in Jtcotatt »on bctn Jtarmelitrn Xgnel*
1116 Seholae piae aea de ori^ine, progressu etc. Scbola-
ruB Piarum. Crac. ap« Chr. Schede!. A. 1646. 19 SSog* 4.
«
II 19 ^) Sammarlum Juriitni, prlTilegiomiii, fundationum Erecllo-
tmm, Deeretorum, Docuroentoruin, Deeanataa Collegiatae el Pa-
roeUalhi Becleciae 00* SS. Cracoviae conaiateB. etc. äd Sortenn
VlUae Praegoml^ prlnelpalia Pimdl dlcti Deeanataa competea-
UoBy 91 000* 4. eine 1. typ. et a. Ind.
*
1118 ^) Memoryal do szlacli« Magistralu y wszyslkicli prze-
fiüawnych atol. miasta Krakowa stanöw, przez Braci nayciw.
Panny Maryi z gory Karmelu dow. zak. obserw. kowentu krö-
lewskiego na Piasku za Garbarzami lezacego, wr. p. 1769 podany.
14 SßU in quarto« s. a. 1. t. ind.
SDeutfd): SKemorial an ben l6b(id^tn 93?agiflvat unb aUc doc^;
berühmten ®tdnbe Ut Steftben^fiabt Pratau bucc^ bte SBräber bcr ^.
Shitter 9otM vom Oerge Sttacmtt tu tc. im % 1909 ftberrd^t
1119 *0 ,Wywöd prawa do d&ieal^cin wjrtycanycb kosciotowi
farnemn s. Mikolaja na Weaotej nalei^cjch etc* 6 JBldttcr o^nt
Ängabe bct^ I^ructorteg. 1782.
2)eut[d} : iöcttjet^fiHvuiui über ben bei* ^farrEird^e jum ^, 9tU
Eotoud auf VVeaola gebü^cenben ®atbmii^enU 6 IB(.
371
Kronika al»oro ewiingielickiego krakouskiefi^o, w kfd* 1 IM
rej erekeya zbora lefo, przywileje> z röznych ksiag hisloryci«
nycli 8ynodo\vycli etc zebrana przez X. Andrz. Wegierskiefo
z. p. MDCLI. (Wydnikowana staraniein J. S« Bandlke» w
WrocJawiii roku 1817. 4. 17i4 SSog.
©eutfd): Äi-üiü! bcr vR^iaEauev coangelifd^en ©cmeinbe, ioortn bie
ßrvidjtung bicfer Weiminbc/ bic ^priotlegicn, .iu6 ücrfd^iebenen ©efd^fc^tös,
©ynobalwerfen jc. gefammcU finb »on Andr. VVegieraki. 3. 1661.
Bieber abgebcuctt auf 2(nlap J. 8. Bandtke's. SBrHlau 1817* in 4«
#
JDmt tBnf : Nmda ktörej wlarjr trayma«^ §1^ mamy pnes litl
Leon« LeaayiMM ttov. pr. Ii* lüren«ra. 4* w Krakowie roku
l«l«, bctttfi^: 9kit^, an weti^cn tiUatibm wit un< ^ctttm foKUn, »ph
Leon* Leaaiaa, Aborfictt Dan L. KrenMr, 4* Jtrofau 1616^ ent^&tt in
ber SSorcebc eine ^uf^A^Innd aHcf gci^Ulien bcn unbMbcvfi^aflten^
*
**) Starozytnosci i pomniki Krakowa, Wydawca J. 2.ep- 1122
kowski. Zeszyl 1—7. w Krakowie \v Ksiegarni J. Wildt. 1847.
35eutfc^: 'KUmf)ümn unb ©enfmdler Ärataud. '^)crauö(iegeben oon
J. tepkowskl, 7 J^ftc. aDic SSoUenbung biefeS tntcnfyanten 3Bcrfe*
ipucbe burd^ ben iSranb im 3. l85o oerettelt/ nxU baS SOianufcript/
nri( mmi^e« anbm Jtoftbare / ein Staub bcf 9l<tnimen enrovbfn. ik
7 blü^ mit guten Stt^ograpliien erft^iwfnoi ^cftf cnt^aKm 1) ttcbor
bi( JNt^ ber $* Katharina auf bem Kaslmlen to ihrafan* 8Bit bir
Vbbiibttng bK bafelbfk beftnbii^en fOtonumenM bK Jordanuaapytek*
t) ;Da< eteinboMitf: (i|v{|itt« am Oclbfcs^ non Veit StoM» ba<
fiifymfhm linfliaen ghrifbi^fe bct imferar 9. fnuien^ mmmei^t
tn bec äJ^auer bf§ llalowmeowskl'fc^en ^aufeS beftnbet, mit ber 3Cbf
btlbung biefeö SBadretiefd. 3) 9?a(^n(^ten äber bie @(^ä$engtlbe in
Ärafau, mit ber Äbbilbung eine6 «oSrelief« qu« bem 3^. im 5)2Crter.
tfiümer, ju ocrfd^icbenen 3e{ten in Ärafau ausgegraben/ mit beren Zb--
bilbungcn. 0) SBon bcn geueröbrünflen in Ärafau. 7) lieber 8cben
unb ®cf)riftcn bcg Stanislaus Grochowski. 2Cbbtlbung einer «^olj-
fc^niigerei in ber glorianeri,Rirdie, ocrmiittjlid) üon V eitsioss, 8) 93on
ben ®emä(ben \>U ^SStaUt^ Hueas au^ SKurnbecg/ mit ber 2(bbUbung
b(S (Sinm bevfelben*
♦
u) Compendium albo krölkie nebranla Ghronolofü Mhwta 112S
J. K. M * atotecsnefo Krakowa s opiaaniem niektöryeb f odnotfci»
praw i prerofatyw, pnet M. Andr, LipitwIeM F. D,1I,P*'0*P.
in «. ben r. i n. drnka kart. 7. XII 8eiUi§( bfi Mn Lipiewien
t4*
^erauöocgebenen -falcnbcrö auf ba« 5. 11^9. ©nt^idU unter )(nberem
eine d^tonoiodtfdjt Iufjdt)iun0 attei; ^tiuHMnfU, oon vhU^ Jtta*
«
1194 Memoryai: najjasn. Stanistawowi Aug. kröloui polskie-
mu od miaata Krakoua w czaaie Jegu w löui iniecicie b>tuo«ci
W r. t987 podany. 6 karl* in folio«
VtmtM, bcm attefgn&bfsfffn Mnige 9)o(cii< SUnUlanc Au-
fnflt m .bcr 6tabt Acaiiiu gitv d(U f(<iu< ICufrnt^alH bofelbfl fm3<
t987 bovecbta^t* 6 tH. in fol.
•
im ^) Kr^tkle zebranie praw, przywilejöw, wolnosci, swobM»
pri^rogatyw od oajjasn. i niezwyciez. ka^zat, kr6l6w, tnonar-
chöw polskicli i cat^j Dajjasn. Rzplit(^j tniastu J. K. Mci sto-
lecznemn Krakowu faskawie wiecznemi czasy iiadanych, kon-
fllylucvatni koronnemi i rlfkretaml sejnioweml stwierdzonych,
czeacia ex Vol. Legutn czescia ex Codice privilegiorum Urbis
wyjetych do dniku r. P. 1754 podane. In *. ark.
Jturje Sammlung bcr Sted^tC/ ydoUcgtcn, gcet^eiten, ®m^U
fame unb SSonec^te oon ben aUecburd^U unb affecgn&b. Surften ,
nigen unb Wttmc^m 9)olfii< unb U€ Qan^n Sld^eS brr f dn* Steftbenj«
Habt Jtcotw In ünabcn unb auf ewfflc dcften mlie^en ^ hutä) !6nig«
Iti^ JBirfiffuntcn nnb fteU^tosSbef^l^tiifff be|IAtf0t^ tl^ci» att< bem
Volum. Iiefum, tl^ftt6 an* bem Godiee priyitof loram urkic gcnpm«
mf n/ nnb inm lDnt(N tat 3* im bef5rb<rt.
*
1126 ^) Djraryusz przyjazdu najjaan. StanicJtawa Augusta kröla
polski«|2:o, szczesliwie nain teraz paaujacego, do miaata ato]:e'*
cznego krakowa, po widzeniu sie zJözefenill. ceaarzem rzyiu-
«ko-niemicckim , i katarzyna II. iinperatorovva rossyjska na gra-
nlcy padstwa awojego. W Krakowie 1787 kosztein i drukiein
Ignacego Grebia Typografa J. K. M. 8* at. 106, 2(utoi;: b(C ^väf
fibent Ut ®tabt .H^iatau/ Philipp Lichocki.
ZaQtbud) bec Xnfunft U9 allccbuv^l. unb uM ie^t g[ü(t(i(^ fe«
eictenbctt Jt^nige Stantolana Ani^n^t In bfC dteftbengflabt ^ttofau/
n«^ bifett 3nf(nnniratunft mit Joaepli II*« v^mif^^ntfdiitm MUtt,
nnb Katharina IL/ Jtaffednn «an.Wnflanb/ auf ben 9räi|en
Seilte* itmftitt im. iDrntf nnb Serlod bon Ign. Grabt , fpm.
Stt^bratfei?*
*
1127 «•) Um bte 35ru(tfff)ler be« ootfle^ienben J8u*eg ju bericf)tt<?en,
crf<^i<n: Uwiadoioienie publicsooaci. W krakowie wyszJta z
drnfca k«ii|ika |iod tft* Djr«ria«s prs^as^a €te. W Krakowlc
w drukarni Ifn. OrSbIa r« 1987. Kartek 7. 8*°»
»TlUtfteilung für bo« f)ubfifum: 3n .ffrafau fam in ©rurf ^er*
ouö ttn S^tic^Ietn unter bem 2ttel: Slagebuc^ be( ;llnittnft lu f* W.
JtMlati^ iDvuct bei Iflfii. Gröbl. 17ft7« 7 01. 8^».
«
^) Wiadmoinoäci o handlu mlasta Krakowa. W War- 1|28
szawie bez r. i m* druku. 8. N*' lazy arkiisK 1. N*' 2gi ark.
2, kartek 6.
^MfycUkttn ton Um ^anbel hit C^tebt Jtrofau. SBorfdj&au.
O^iM Viio* b. 9» ttnb 2)(tMftc«* ' 8» Str. i 'cin fSo^ 9tv« 2, 6 81.
#
SonmarjaM praw, prsywllejöw', wolnoiiei od ni^aAi. 1199
krdlAw noiiareliW etc. miaalu Krakowl nadaDycb. Kart 8
bes r. i m. druku; In folio.
Sammlung (<Slummadum) ber Bitä^U, ^tMU^Un, ^^rcffictten
»on ben altcrburdbl .tfJnfgen, fWonardien u. f. rv. ber ©tabt Jtrafau
oeKlief»cn. 3 o^ne Xng. b. 3. iDrude unb Ißerlaa«. folio.
^'^) Coin[)f'ndiiim juriiim Caes. Reg:, urbis nietropolis Cra- tl30
coviae, quormn in «eqnelam .liidaei iiiercalurae ac opificioruin
exercitio, caeterisque facultatibua civicia hoc in iirbe cjuaqne Is
elreamlbraiitiia g andere problbenlur» 8 8(« In fol. o^lie Xnqßht '
bf« ZfvMt ami Sa^v 1997.
#
^) Sprawa miaata Rrakowa a Synaf of^ iyddw kasiinier- usi
aUch. Kart 5 in fol.
dled^tdftreit ber @tabt Jtfttfoii mit bcveyno^odc ber 3ttbeii bc<
Kaaioiiers. 6 8(. in foL
*
Gforgii Tyc2>'neniiis Ruthen!, de Inciitiss. Polouiae 1132
urbe Cracovia* CarmeD Elegiacum. Crac* Victor 1538.
#
Sapbo iatatfna krakowaka , po pofnt^eble 80JW0 Inda! 1188
tak ftodem jako powletrsem morowdoi pomarljeb» pr. Jana
Sraenesjreklefo. 4. w Rrakowle u Marc« Phillpowcsjka 1883»
kart. 1.
2>te (rauernbc Sappho Jtrafaud/ am @(rabi i^on 20.000 9Rcit«
fdien, btc t^etiö bed ^ungec«/ t^ciU an bc( S^efl geßocbtn finb/ oon
Johano Zraencsycki. 4.
#
Plttfa Mloä'oa o powodai krakowaki^, klora przypadta U3'i
d. 8. Cxerwca roku 1838 pr. Tpm. lUliilaKiego. %• Kart. 8*
m
Srauetifeb von Ut Utbtx^^wmmvmq tttataM , Mc (laMef|oM
«m 8* 3uni M 3a^rrt 1616. Bon Tli«HBas Kallrfckl.
1135 -^7^ Taxa krakow6ka lovvarow cudzozieinskich, ktöre przez
Slasko i z Wqgier do Krakowa, a poUiu po wazj'tkiej koronie
id^. PoaUnowiona od JPP. CommlfMrsöw % aejina kor. «tc*
r* 1683 6o Krakow« nauiMsoiijck. ^ W Krok. w iriik« Andr.
Piotrkoweijrka tjrp. J. K.. V* Fol. ark. 4.
ffon «Hb Ittigiini na(^ Jtvafau unb bomi tnf eefamwH Jttofgtci^
ge^ciu 'VttHitfleUt oon ben Aommifftren b^ t6n* 8anbrag< ic.
Im 3* 1688/ b<e na^ Jtcolati (ntfcnbctworben. Jtrafoii/ bei . . . 48o8*rol.
1136 -Salyrus rudis de elib»*raliüne Cracoviae el hello Sve-
tieo. Cracoviae ap. Vid. i't Haer. Chr* Schede!, Aodo 165H. Ark.
14 IB fol. 9ta<i^ Juazynaki II. p. 452 foU SUoialaua LubomtrMki
fierfaffet: bteftö fBftlfl fehl.
«
1187 ^) Braetwa niitoalerdzia w Krakowie u s. Barbary r. 1584
saczete^o ordynacye. — W ILrakowie r. 1810 w druk. Akade>
miekiej. Arknsz) in 4.
Crbinationen ber im 3- 1584 in ^'rafau bei bcc Barbara
begonnenen IBväberfc^aft. ^(aCau^Slo. 24 ISog.
1188 Bjra bractwa mttoalordaia i Baaku poboinofo w Kra-
kowie n 1A8I. praea X« Plotra Skarg^^ satoioDego. Dot|CBOtte
jeat iyele X. Plolra Skarfl, aabrat I wjrdat Pr. PlekarakI* W
Krakowie o Jaoa Maja 1814. Arkuszy 2. 8.
Wrif ber borm^ccjic^in «rubcrfd^aft unb Ätmcnbanf/ mel<b«
bur^ Skarga im 3- 1584 in Jtrofau geftiffft trorbcn. Seigegeben
ift bas l'iben Skar^a's. ®efammeU unb ^ecautgefleben oon Fr. Pie-
karaki. JCratau. 8 ^ogen.
♦
1188 41) Banmllilakl Marl* Xa^* Metropolia Regal Polonlanim
Craeovta tnter erebra Marlis falmlna codi dürae auecuBiberel
peatUeMiae ?! fMorum jaetata ete. Graeovlae typ. Aead. A. 1708.
Sil laMnffd^cn Serfm beltnat ber Vutor ble 9tfeb(rla8en ber
|)eft »nb fd^tt auf« bof Innerhalb 2 3a^cen In ber 6tabt unb im 8a:
yxxtx\) 7228^ unb in ber Umgcdcnb lufammen mit bcn Subeii 18047
iUciiKIlfn g* ftorbcn ftnb. ^
1140 4») HonumeDta Cracoviensia Regum Polooiae. M. Slacho-
▼ica dpllaeavit. F. Dietrich «culpait. VaraavIae 1888 — 1887.
6 ^e fn foUo mit 88 XblÜbttiioen.
Digitized by Google
OgtontnU prawideti mm4 wolnego tiaadlu mitBla Kra- IUI
kowa r. 1811 S**-
etabt JNafau* 1811*
#
Dwaüziescia cztery widoki iiiiasta Krakowa i jp^o oko- 11'42
lic ziliele poiUiig iiatiiry [»rzez J. K. tiiowackicgo, z opisem w
j^zyku poKskiiu, rtaii. i nitMii. Konst. Maj«>:raDOW0kiego. W Kra-
kowie nakludeiu ü. K, Fried leina r. 1832.
S3icr unb §Jüanjig 2fnfid)tcn bcv ©tabr .Äfafau unb tfjrer Um-
Qtbutigfn nach btr dlatnv aufginomnun üon J. IM. Gl'ov\acki mit bir
S3£fd}i'ctbun9 in polnifd^ct:/ franjüft[(i;a- unb bcutfd^tx ^prad^e oon
KonalaiiUo Majeranowaki. Jtcalatt 1888.
♦
**) Hiatorya Drokarii Krak« ete* pr. J« S* Bandtke. W
Krakowie u Job. Matackiego r« 1816. Ark. 83. 8^
®efd^{4|t€ berSud^brudereicn in J^alau u. f* w* oon J. 8. Bandt-
ke. SttaUu bei Mateeki 1818. 38 fB9^,
«
llocznik To\varz,v8tAva Dubrocs&^DDOaci wjl. m* Kra- it44
kowa. (äil'c^dnt jcbcö 3vi()r ein Jpift.
3a^i:bu4i bed seBo||(t()<^tidlettg?^emn(« bec freien @tabt ^tafau.
« -
4^ Wapomnienia blatoryosne Urakowa na kaidy daieii w
roka. W Krakowie n Josefa Cseeha r. 1634» Ark* 8» in 8v>« 4>{«
|loiKT4* Svitiiittiingcn bon SttcXau auf jeben Sag {tu Sa^e* Jtvofait
bei j.CBech* 8 Oog. Vuf erbem f!nb bct0(. Sp^meciben^ dheaf ftit bftref «
fenb/ bem qMiifyalxä^m Sttafaun StüUnUt^t 1886 beidegebeit*
*
0^) Rys statystyczno topograficzny RzpUöj Krakow sk. pr.
Kon«l. MajpranowMkie^o, w Kalendarzu kieszonkouyin Krakov\-
skiiii na lok 183^. W Krakowie w drukarui St. Gieszkow«kiego^
6tat{ft{f(b«topodrap^t[(i)ec %bdp bev Stepublif Jtcalatt «oft Con-
aUDtin Majeranowskl, im Jtral* ISaf^ffenlalenbct fSt ba< 3. i88t*
^) PrzewodDik Krakowaki na r. 1835 pt*. Majeraaow- 1147
akiego. ^cr Äcafauet SBegweifcr auf tag 3. 1835 oon ...fi 3.
(56 t|l btc« ein po!ittfrf)eir Äolenber, wobei ftd^ ein ftatiiti\di>tOi
poQTcapt)i\(tiit 2Cbiri| ber ^epublif ^vaUu, unb iBciefe übet S^alau
befinben.
*
^) Zdanie aprawy o «laute wol. m. Krakowa, idawaDe n^g
na ZfronadMBiMli narodowych Bspltdj Krak.
m
ouf brn BttiElMtfitmmliiiigcn ber 8?e)>uM{{ Arolaii.
09 erflien etltt^e Sanbtogc ^inbnc^; in
1149 Dyaryusz Sejmu woln. nieporil. i «cisle iipiilralncisro
m. Krakow a i jego okregu r. 1833. Ark. 24. 'iio ZaQ(büä) bcd
Sanbtagö ber t^ütn, unab^&ndtgen unb fttewQ neutralen @tabt Jtratau
unb ilm 9ebfet^et. 1833. 24. Sog.
1150 Kiprapntyny Tariskiej Opis podrözy do Krakowa , Se«
fcbceibung ber Steife na^ Jiratau t>on Clt^inentine Tanaka. {m8.0bc.
»»Rosrjfwek dla.Dsieci.*' 3. 1827.
#
1151 •')i;nk4w I jego okoliM. Stralau unb feine Umgebungen. Unter
blefcm Zita etfd^ien in ben Rosnaitorfei Lwowakie fm 3* 1817 ein
ans bem ^^eutfi^cn ftbevfe^tev; mit C mtiifyfitttt tttM,
♦
1152 Wiadonoa'cl o Krakowle prsei Tadenaia Csaeklego
w roku 1701. ^a^vi^ttn Aber itrafau oon Thadeus Czacki, mit*
get^etlt in ber 2* Vu^age von Amb. Grobowaki'a XBerfe: Jtralatt
unb feine Umgebungen.
#
11&3 '^^) Kraköw. Wn Xttifel in Franz Jesierski's S3u(be: Nie-
klöre wyrazy porzad. Abecadlft etc.
#
1154 ^) Opia aarozenia moglty Koacioazki r. 1820 pr. Konat.
Majeraiiow8ki(>ii:o 8to. IBeffbrefbung ber Clrricbtung bei Koacinamko-
^ögett OOQ Conat. Mi^eranowaki.
1155 Podröz do Krakowa i je^o okoMc pr. Franc. Karpin
skiegO' W Warsz. ii Xzy. Pijaröw r. 1788 iu 8v».
Steife na4 itrafau unb feinen Umgebungen oon Fra. Karpinaki.
1156 Podröz do Krakowa i Jego okolic w lia'cie do J. S.prses
O. J. Ch. b. t. 9?e{fe natb Jtra!au in feine unb Umgebungen in einem
SBriefe an J. 8. oon O. J. Ch. @in Xrtürl in ber unter bem ;2;itel:
Monitor röznych ciekawosci (Än^eit^m oirf^icbener ?n?crfrDÜrbtc|fet*
ten) 92r. 20 in .Pratau bei Jobaoii illay im 3* 1795 erf^bienenen pe?
riobifcl^en ecbrift.
#
1167 ^) Procea cywilny Krakowakl. Proeeaaua Jurla clvlIiaCri^-
eovienala a ConauUbna ciTltatla Anno Donlnl MDXLiV» con-
•erlpiaa. B eodio« manoanr« edidil Dr. i« H. B. Bnaaliiaki. Cr«-
«oviae tjrp. Joa. Usecb 1810 11^ p€t Cioil4H»cef in
Digilized by Google
^) Zbitir prawa a7.ko\nego dla 4kadeiuii Krakow Nki(>j. 115g
ictuwnej Krolestwa szkoty. Czesc I. — Sammlung ber ^c^ulge'
fe^e ber Jtra!auev 2ftabem{e / bec etilen @d^u(e bed Jtdnigceiddö. jDU>
fr< fftr bie e^cfc^id^te M UnUmäiti wid^ti^t WMl ^ah Hofo KoU^-
ißi ^eraui* CH nff^Httm 6Iof M 809« im 2Hni<t unb ifl b<e Itrfad^e
mfiatb M 8tt<l^ ni(||t »otttnbet mtbtn, nl^t UlünnU Da bie Vttf»
laflc |tt Oranbe gfaifl , unb H tii^t fe^v mbcdtet ifl/ ift baf 8ti4
fe|r feiten dtwofben.
Zahiskie^o Biblioteka Historjköw p. 169. Zaluaki'a ißi» |1S9
bttot^et be( 4>i|ioi^i^c(*
^) Stau wewn^trsny i sewn^tnny Stodll fenerall« Uni* lieo
verslUils Cr«covf«B«w r. 1774. Snnever nnb Auffter C^tonb fimmt*
Ud^cv etitbicn bcv ttnioctfltAt Jtr. 1774 ol^ne Yngalbe bc« 3Dnt<lort6
Historya Biblioteki Univers>tetu Jafrielloiiskiego w Kra- ||61
kowie pr. J. 8. Bandtkieg^o etc. — W Krakowie nakl;adem
Ambr. Grabowakiego Ksiqgarza r. 1821« 131/1 Sog. ®t\ä}iä)ti bec
aoflicOonifd^en UaiHtflUMBMot^ in MttXem bon J. 8» BaaaiUe
Xvafoti/ btclegt oon Ambr* Gnibowakt.
♦
Simon Starowolski, Laudalio Almae Acadeniiae Cra* lldS
eovienaia Crac. ap. ChriaU Schedel« A« 1630. 11 I609. gol.
^) OaUmle Akadenli Krak. Wyklad hialoryczny prses Jös. 1163
SoUykvwieM. W Krakowie v drukarn. Grdblowaki^j roku ISIO
40 eofl. in 8«**
8on bem duftanbt bec Jlcolattcv Wabemie. 4^o({f(d^ Wf^n
ron Joa. Soltykowlcs. Sttoihu, Ortel 1840»
^) Dyaryusz uizyty Akaderuii Krak. pr. JO. Xcia Kajelana 1164
Rotlyka w r. 1766. 6 ©l. o()nc Änfl. b. in gor. Äagebudj bcr
aStfttation bec Sttat Htat>mii burc^ KaJeUn Sottyk im 3. 1766*
«
^ iDforiMcya krM(t o AkudamU Krak«, a^Uain. SUnl* 1166
alawowi Aucvatowi w r. 1786 podana pr* JOX« Ki^. Mlyktu
^ 9U in 4to. o^ne Vng* b* JDr* J(uc}er 9la^mii äbcir bie Jtrofancc
* Vtabemtc/ bem attccgn. ^« 0taniilatt< Vtt0ufl im 9*1706 nn^reltet
IUI. Aotlyk*
U66 •) Memoryaly i noiv Akademii Krak. r. 1774. 7 fBl. in
SoU ofiW Vng. b. iOtudoKm, b. i* 2)2moci<ilun unb 'Jiotisen übec
«
1167 ^) WiadoinoBÖ o Bursach w Krakowie pr. Kajetana Ko-
walskiego 8 S8U beigegeben bem „Proj^rnm poplsöw roczojrch
obu Liceüu Krak. Da r. 1823. b* i« 9iac||ri(^t »Ott S&ux^i» tttJUa«
fau oon KiMetao Kowalski.
«
1168 70) Mieaskanle 1 poat^wanie ucznidw Krak. w wiekach
dawniejflzych, napiaat Jöb. Muczkowakl etc« w Krak. u Jös.
Oseeha. 18tt 6v««aBo|>nttna unb Sßve^lttn ^eä^MttSttaUM In ben
ftüfym» So^c^unbcrtttt^ mitsct^C von Jos. Hocskowaki.
1169 2(u^er btcfen (Sd^riftcn ulnr bic .S^rafaiur Untoci-fttat cr^
fc^lenen nod^ ofele anbcre im 3nnlanbc ane im 2fu6lanbc, au6 2(nla^
hti Streites bcr Untocrfttdt mit bcn Scfuitcn/ rvüd^i untei' SigiuuDd
111. neben ber oUen Unioecfitdt i^u eigene eccii^ten woUten.
#
1170 ^) Okolioe Krakowa. Poema prses Franchwka W^ijrka*
iDie Itmg^tiiten dtraCauS. Oln QkU^t oon Fr* W^ijrk« JDaoon er»
f^ttcnbtt^tedVttftosciiin bni3»im/ imki8».ttnbl880{nl2>i».
^eu$^e, wä^rent teö ^rttdr öBer ^raf au ctWenen SGBerf e.
^'*) Historya zaktadöw dobroczynnos'ci w Krakowie dzta' 1
przed wiekamt latiiiejacycli, napisal .lozef Teodor Glebocki. Kra-
kow 1852 arknszy 23 in S>o. b: ®efd)ic^tc ber in Ära!au ](ht unb
öor Satjrfiunbcrten bcflef)enben SBo^UtjÄttgfcitöanfialten/ 0(f4^(i(ben oon
Jos. Theodor Gt^bocki* Sitatau 1852. 23 IBog. in 8.
^4) Wlzcrunkl xiazal i kroiövv polskicli od VI. du Will,
uieku» w drzeworyiach wydal: D. E. Friedlein. Krakow 1852.
b; Tfbbitbungen ber gurften unb «Einige '»poleng oom 6. bi6 18. Safjr*
t>unbcrte. 3n v^ioljfdjnitten ()ecou*gegeben »on D. E. Friedleln. Ära»
tau 1852. ((Sine fd^leddt au^aefä^cte wertl^lofe eammlung »on K(UI<
buneen o^ne Vn^a^ kitOmU*»
#
7») Dadatek do Paml^toika Mowy poMilka Tadeuama
R0tfdiiaski. Rraköw w drukarol „OBaan** 18St. Vnl^ne |«r)Dmf»
rdiHft äbet ben Sau bc^^geU bf< Thadeus KoflcluMko. .fttpalati« IDm«
399
'») Katalog Biskupow, Pralalüw I kanonikow Krakowakich.
Krakow 1852. — przez L. Lelowskiego. (SatoloQ ber SBtfd^dfe, )>rd»
iaUn unb iDom()tmn ^cafau'd t)on L L^towaki. JlcaKau 1862*
") Wladomoa'd o satoientn üniver^ylelu i Kollegium VMa-
djatowako-Nowodwonkiefo w Krakowie. Prses Jözefa Mucz-
kowakieyo s dodatkiem wapomlnki o Matenasn s Krakowa.
Kraköw w drukarni uoiverajt« ISftl. 9la(l^({(|ten ihn
bie 8e0rfinbu»9 bcv ttnimffedt iinb M Ladialaua Nowodworakl*
fd^en ffolb8toai<(ii Tralau Mn Joaeph MaeskowakI mtt efnem Xn^tig
@nnnerttiideii on ffitat^cu« M Stvafau^ SttaUn, lliito(rfttJI>rti(Kmi
1861, ^
^) Monumenla Reguiii Poloniae Gracovienai a PelropoUEdi^
Iure Mauritiu Wolf IHSi Form. piacaU
«
^) DyarjmasobajrdjrejrBamkuliiiiaata Krakawa ptzezSzwe-
ddw 1866, apiaany prses SsjroMNia SUn»iirolaki«Ko. hi Za^i^
64n»bcn 1666 8cf4riebcii oon Simon torowolaki.
380
J tt 1) tt l
(Die 3a()len bejic^en fi(^| ouf ble Worginölien.)
Adalbert, Bischof 739
AdalbertUMkirche 739
Aegidius , Bischof 13. 879
Aegidiuskirche 784
Agnel 1115
Agneskirche 1001
Akademie 1158
Alamannus Dominik 680
Alamannus Stanislaus 680
Alamannus Thomas 680
Alantse Elisabeth 966
Alantse Joannes 546. 966
Albert, Prinz, Cardinal 481
Albert Johann 68^ ül
Albertrandi 32
Albrecht Johann Grabmal
135, 130
Albrecht, Kaiser 30^ 788
Alcaz Hieronymus 3M
Alexander I. 21^
Alexander episc. 3ä
Alexander IV. Papst 764
Alexander der Weisse 10, 312
Alexander Carl , Sigmund
III. Sohn T2t 93
Aller Heiligenkirche 943
Altäre der Marienkirche 32h
Altar der Sigmundskapelle 112
151
32
30, 33
135. U2
775
125
92
Amendowna Susanna
Amurath Sultan
Andreas Kasimir
Andreaskapelle
Andreaskirche
Anna Constantia
Anna Jagiello, (siehe Anna
Stephan Bathory's Gema-
linn)»
Anna Maria, Sigmund III.
Tochter
Anna, Stephan Bathory's
Gemahlinn 102^ 106, Uli 11^
U9, 128, 1027.
Anna von Oesterreich 6fl
Anna, Sigmund Iii, Gemah-
linn 85
Annakirche Ö99
Antoniuskapelle der Ma-
rienkirche 336
Aquilinus Luca 542
Arktisiiiski Anton 706
Arnulf 466, 469. 471
August Ii.
Augustiner
Augustinerinnen
Augustinuskirche
99
844
812
924
Baier Melchior 1075
Bäk Magdalena 3^
Baicerowic Balthasar 619, 772
Balic Bonar Severin .^36
Balic, Hiebe auch Bonar,
Balicka Katharina 759
Balicz 675
Bandtke 326, 1120, LIM
Baraiiow Andreas 446
Baranöw 790
Baranovius Albert 546
Baranowski Albertus 892
Baranouski Jastrzebiec de
Baranow ad Gopto An-
dreas 799
Barbara Fulstin 2M
Barbara Radzlwitt 200
Barbara von Zapolich 106
Barbarakirche 742
Barer CoufederaliuD 2i&
381
Barraherztce Brfider 861, 934
BarniherziKP Frauen 875
Bariuherziifkeit GoUes-KIr-
che ösa
Barski Joannes 291
BartholouieusFiorentinus 31.107
Bartosz Anna a5&
Bartsch Mathias SM
Rarvcka 810
Bar^czka Marlin glL 818
Barza Peter 1017
Barzius Stanislaus 251
Basa Ursula 3äü
Basenius de Maloniezicz«
Venceslaufl 738
Basilianer Ö36
Basäaetis ScebiesinensUiAi«
bert. 748
Basti Georf 637
Balhory Stephan 1^ , 156 ,
162. n2, 879, 1035. 1039.
Batkovius Stanislaus 2^
Batutow Stanislaus 1000
Bavvol Stk
Bebeino ^ fM
Bebnowski de Trzciany Ni-
colaus 766
Bedienski Mcol. 28S
Bek Johann 1046
Bekehrun/^ des h.Paul-Kir-
che 808
Bekesius Caspar 685
Bela , König von Ungarn T2ü
Belcanka Anna 9ii2
Belza Martin 232j 790, lOW
Belzianka Anna 496
Benediktiner 774, 863
Benedictowitz Petrus Calo-
roon 332
Benedictuskirche 862
Ber Joannes ^ 400
Berk Johann 608
Bernardskirche 2M&
Bernardiner 289
Bernardinerkloster 935
Bernardonus Johann Maria
436, mi
Bernhard der Senenaer 789
Berlholt Valentin 429
Belhmann Bersefried Paul 1044
Bethmann, Sefried lüM
Belhmann Severin 34^
Biala, Szypowski AiL de mi
Bialaczew 748
Bialobrzeaius Marlin 611
Biatobrzeski Nicolaua 648
Riatobrzeski Joannes 662
Biuluszyna de Melsztyn Ca-
tharina 684
Bibliothek 1019
Biecz 714
Bieczka, Kastellan von 836
Biezdziedza 604
Bielany bei Warschau 159
Bielany 219
Bielski. 20^ 32^ 3L 158,211,
326, 333, 433, 589.
Bienczyce 902
Biernackl 593, 597, 699, 740
Bilic«^ 924
Bilinski Joannes 517
Birkowski Fabian 434,1059,1060
de Biskupie Bernardus
Rittner Bernard
Biuctiuwicz Gerzon
Bleiabgabe
nieihof
Blonie Mathias de
Blozius Mathias
Bobolicze Stan.
Bobrzankow Joannes
BüChuia Salz\Nerke
Boczalska Sophia
Bodzienta Leonhard
Bogucki Franciscus
Bogufal
Bogustawaki
Bogusz Johann, Kastellan
von Zawychost
Bogusz Nicolaus
B()|>nisz von Ziemblice Eli-
sabeth
Buhemus Joannes
Bajanowski Stanislaus
BoleslHUs der Gelockte (Ke-
dzierzawy)
Boleslaus Krummaul (Krzy-
wously) 15i 17i
Boleslaus der Schamhafte
689, 764, 776, 776, 832
Boleslaus der Tollkühne 210.837
Bnlkowskt Albert 968
Bona, Königinn 113, 116,
169. 230, 471.
Bonacursius Phil. 468
Bonar Familie ^36^ 332
Bunarlsaias 816,816,818,819,830
Bonar Severin 220, 222, 676
Bonde Lindormius de Gel-
lerfyd 1141
885
Uli
35 1
350
350
30 'I
371. 735
42:.
710
loa
618
213
886
13
1086
839
681
839
2ia
620
19
785
a89
Boner, siVhp Ronar.
Boiiifaziiis IX. 320
Bonifratres 861
Boratyiiski Peler 200, 256
BoratjriAki Petrua ZM
Borek de Szydiow Mathias 918
Borek Christoph ISÜL
Borek Joan. 285
Borek Stanislaus 20^
207, 646.
Borgk Johann 1044, 1016
Borkouna Christina 820
Boroviiis Albertus 883
Bolyn 815
Bozencinius Anselm 719
Bronicki Anna 746
Branicki-Poiocka Sophie ^
Branicki Jos« Klemens 4^0
Branickl de Ruszca Petrus
767, 771.
Branicki de Ruszca Stanis-
laus 664
Braun 1091
Brodowski 438
Brodzinski Albert 632
Bronowski de Bronow An-
dreas 979
Broniowski de Blezdziedza
Stanisl. 604, 802
Bronislawa-Hngel 926
Bronowski Albert 540
Broscius Joannes 712, 713, 740
Brudzinski Stanisl. 26
Bnissik Balthasar 965
Brzellcha de Wrzaca Petrus 653
Brzeski Alex. 141, ^
Brzezia 813
Brzezie 937
Brzezie Russocki Hieron. 51
Brzezinski Sebast. 2d4
Brzeznik 1070, 1071
Bufcius Joseph 1077
Buchovvski Andr. 701, 1113
Buzeiiska Constantia 782
Buzetia Julia 686
Bydgost 783
Caecilia Renata Ladislaus
IV. Gemahlinn 66^89^90, 1093
Caesaria 929
Caesariten 754
Caesarius Francisens 729, 730
Calliniaclius Philipp 532
Campiüs VadoviusMartinus 900
Canavesi Hieronym. 438,
686; 1054.
Canonici de Saxia 937
Caput Johann Donat 593
Capistran, siehe JvhannCa-
pistran.
Carl Ferdinand , Bischof
von Krakau 63, 20
Carnicia Calharina 566
Caron Anna 413
Caron Bartholom. 413
Casimir, siehe Kasimir*
Casimiritanus Stanislaus 850
Catharina, Sigismund III.
Tochter 123^ m
Catharina Jagiettonia 62
Cechowicz 1053
Celari Paulus 390
Celesta Jakob 35^
Cellarius Andreas 407
Celner Anna 488
Cerdonia 710
Ceypier Joh. 112
Checin 701
Chelniski Martianus 422
Chiapowo Elisabeth 530
Chlewicki Odrowaz Joannes 566
Chmielnik * 776
Choczym Schlacht von 440
Coczyszewski Albert 970
Chodkiewicz Carl 566
Chodorowicz Albert 710
Chodorowski Margarelli 399
Chodynicki 1085, 1099
Choieriski Joann. 252
Choinski Joh. Kr. Bischof
136. 140, 599, 620.
Cholewicz Joseph 1052
Choniska Catharina 131
Chorherren (regulirle) Klo-
ster 998
ChronowskI Christ. 194
Chrzanowska Kegina 513
Chrzanowski Stanislaus 513
Chrzastov^ski Martin us 872
Chnd'/lcz Stanisl. 402
Ciborium-Kapelie 23. ISiL lü»
Ciekiiriski Andr. 2Ü3
Cielecki Theodorus 544
Cielerki de Wielawies €»<»or-
gius 797
383
Cielencz 622
Cieoietniki 479
Cinus Hieronymus - 476
Ciolek Andreas d32
Cisowski Casimir 4fi8
Ciaria Aurora 636
Cleccnsis Gaspar 486
Clemens VI. Papsl 810, 817
Clemens X. Papsl 604
Clethner Johann 343^ 344,
t044, 1046.
Collegiattiaus der Jesuiten 439
CoMpsriiim Artistarum UM
Coiiui-»ki Joannes 201
Constantia oesterr. Erzli.
Sigismund III. Gemahlinn
68, TOj 71, 83x
Coritovius Mathias 721
Cosroinensis Benedictus 492
Cozczyn 1070, lÖll
de Cracovia Andreas 906
Craker Johann 369
Cremer Liidovicus 372
Crokische Fraw 838
Cromerus Andrea« 963
Cromerus Martinus 963
Crosner Joannes 972
Crucinius Andreas Piisnen-
s!s 623
Crupius Visliclus Clemens 871
Cwikiiriska Catharina 8Q7
Cynerski Rachtamovius Jo-
annes 960
Cyrus Anna 421
Cyrus Joannes 430
Cyrus Sebastian 016
Czacki 219, 1094, 1108, 1162
Czaplic Stanislaus 902
Czarnecki Andr. äl2
Czarneckl a Czarna Hiero-
nym. 684
Czarowska Barbara 682
Czaryski de Czai vsz Mar-
tinus 914
Czechowicz 328
Czeki Job. Bapt. 416
Czepiel Kicol. i ft
Czepielowski Jac. 412
Czermienski Johann 617
Czerna IM.
Czerska Sophie 602
Czerski Felix 602
Czieniowski Stanislaus 861
Czipser 2äl
Czorslyn Anm. 21
Czypser Stanisl. 411
Czyszow Joannes de 213
Czywinski Barlbol. 973
de Czyzew Joannes 838
de Czyzew Katharina 838
Czyzowski 813
Dabrowka 122 1^
Dabski Lukas 762
Dabski «tanisi. 699
Dalewice 810
Dambrowianka Elizabeth 420
Damhrowski Stanislaus 42
Damian (Kapelle des heil.) ilÄ
Dandyni , Maler 922
Daniel Fridericus 410
Danigiel Erasmus 33Ö
Dankwart Carl 702
Daninger Job. Vat. nnd Sohn 4$
Danus Petrus
Danzig
von Debiany Hedwig
Debica"
Debienski Valentinus
Debinski Adalbert
Debinski Valentin.
Debnik
262
209
876
768
238
922
161
70t
Debno Marmor von — tl4
Delchiaro Raphael 381
Deila Porta Uierun. Pomp. 488
Delpace Barbara 382
Dembiiiski aDemblany Sigi8.692
Dentbinskia Dembiany Sta-
nislaus 698
Denibno 686
Dembska Catharina de Schi-
diowo 686
Dembski Paul |^ 685
Dendorski Stephan 532
Denhof Georg 699
Deutsche Predigten 347^ 318
Dietrich F. 11 lO
Dinus Franciscus 688
Dtugosz 10, 12, 14^ 16, 17,
19, 21, 32, 137, 157, 210,
324, 443, 589, 699, 739,
839, 841, IMl
384
Dlu8z#vi 699
DlusKPWTika de DluazewAg-
ne« 579
Dobczyce 521
DobrissowskI Mart.
Dobrocie^ki Nicolaus 53
Dobrostaua 12
Dolabella Thomas 25^ 3382
148, 168, 595, 811. t050.
Doliniiis Gezek Andreas 842
Dominikaner In Krakau 119
et seq.
Dontyszek 1081
Dreifalti^keiU-Kapelle 901—207
DreifaltigkeitMkirche 118, 861
Drosdo\v8ki Cristin. 224
de Druszkovi Zuzanna 813
Dttfour 1106
Dnnczewski 922
Duiicz>k, Graf auf Skrz^'n-
HR Peler 752, 771, 281»
912, 921, 928.
Dun in 752
Dzial:oszyce 550
Dziedzicka im
Dzierzazna 556
E.
Eleonore, Korybuts Geniah-
Unn 159
Eleuterus Georf 703
Elgoth Joann. 283
Elisabeth, siehe Elsbeth. .
Elisabeth, Schwester Kasi-
mir's des Grossen
Elisabeth, Tochter Kaiser
Albrechts 288
Elsbeth , Erzh. v. Oester-
reich 135, 116, L42
Elsbeth , Gem. Kaisim. Ja>
glettoB 30i 31^ 35
EmpfangnissMariä-Kirche 87.'>
Erdbeben 815, lülli
Erzbisthum Krakau 12
Este, Hippolitus, Card. 230
Evang^elische Kirche 782
F.
Falecki Adamus 899
Falkner Octavian 323
Famulius Jacob 761
Faiirbachouna Elisabeth 716
Febrowna Anna 951
Felix 929
F»»rdina!id III. Kaiser 1093
Feuersbrunsl 8i9
Feuersbrunst im J. 1155 133
Fezolano Tlioinas 580
Fierlewicz Joannes 911
Fierley Martin 911
Filippi Paul 215
Findelhaus 875
Firlej Heinrich 181
Fladrowic Anna 633
Florentino Bartholo 1025
Florenus Sebastian 503
Flui <Miz - Kirche zum heil.
Kreutz. 55
Floriankircbe 879
Florian'« Leichnam 879
Fogeldcr 330
Fog^elder Margaretha 195
Fogelder Stanisl. 125
Fog^elder Wladisl. 126
Fontana Balthasar 702
Fontana Florian 711
Fontana Sophia 211
Funtana Valentin 740, 711
Fox Job.
Foxia Catharina 178
Foxius Catharina 852
Foxius Joannes 852
Franciscus Italus äJ
Franconius 109
Franczkowicz Antonius 912
Franczkowski D. 411
Franz von Sales-Kirche 911
Franziskanerinnen 911
Franziskaner-Kirche 589
Franziskanernonnen 773
Fralres de poenitentia BB.
Martyrum oder iL Mariae
de Metro 751
Fredro de Preszowire Do-
rothea 799
Fremiot Franziscus 911
Frenschanifl 922
Friczowski Andreas 911
L ,, ^ ^ , y Google
385
Friedrich JajfieWo Cardi-
nal 212. 'III
FrohnI<*ichnam-KapeIlp —
Frydrychoviski Job. 21)3
Fryznekier Dorothea
Fiiirffer 326
Fulko 7^
Fulstin Barbara
(iiahri<>l a Tarnow 160
(■Hiisericb die Glocke
Gaetano Heinrich
Gaier Jacob 422
Gajevvski a Gajewo Stanis-
laus 66H
Galar Johann 1046
Galaratiis Anna 518
Galezowski 468
Galk'a Johann 341^
Gallus Alexander 431
Gallus Alexander Vei^ri-
nius 523
GamratPet., Bisch, v. Kr.
100, 160, 5!K). «13.
Gantkuwski Barlhol. 311
Garltce Joannes, Erbherr
von 32i
Garlinski Paul IM
Garnisz 527
Garnisz Augustinus 562
Garwaski Stanisl. '2ßk
Garwolin Martin (>82
Gawtowicki Sebastian 709
Gawron Johann lo44, 1046
Gavvronow 680
Gdow ftll
Gebicki Peter 71
Gedeon , Bis ch of von Kra-
kau 879, 924
Gefangniss Jesu 7M
Gt'lnow Ladislaus 78!»
GembickiPet., Bisch, v. Kr.
•42. 25. 209. 211. 213. 599, 013
Gemma Aurora 636
Geinma Joan. Bap. 636
Georgius Archipresbyter iM
Georgskirche 984
Gerassius 774
Gerstmann Johann 1044
Gertrudkirche 1003
Gervasius (Altar des heil.) 10
Gezek Dolivius Andreas 842
Giebullouslti Alb^'rtd«' Ko-
ziegtowy 583
Gielowska Agnes 938
1045,
Gierlachowski Simon 37d
Gieszkowski St. 1146
Gilewski Albert 621
Gilewski Martin 621^ 715,
731, 904, 906, 919.
Gislenus Joh. Bapt.
Gizeviski Martinus
Glaser Jacob 34.3,
Glaubicius Thomas
Glcjwic Anna
Glewicz Brigida
Glt'vvicz .Joannes
Glewicz Margaretha
Glewicz Petrus
Olicius Martin
Glim Alb.
Gliwicz Stanisl.
Glowacki J. N.
Glounia Paulus de
Gnaluwski Jacobus
Gniewosz
Gobil Johann
Golinius Basilius
Golinski Georgius
GolinskI Hieronym.'
(aolinski Joannes
Goluchovia Sophia
Goluchow
Gonovi'ski Andreas
Gonzagia
Goplo
Gurcinius Petr.
Gorcz}'cki Gregor
Gurczynski Johann
Gorecki Hieronym.
Gorki
de Gorki Anna
Gorlecki de Gorki ,
vvice Hieronym. 624
Gornicki 200
<»orra Andreas 312
Gorski Adam 552
Gorski .Fnkohns vel Monta-
nus. 4Vj 192, 328. 360.
945, 946. um.
Gorski Sigmund 552
865
1046
792
MH
418 a
874
874
874
622
1075
349
1142
275
869
813
34 '1
906
721
489
489
796
607
640
555
799
278
138—143
750
737
674
668
Wito-
810,
544,
3^
Gui Nki 8laiH0laiiH 208, 2^
552, 1085.
(worynski Uarxow Dorotiiea 243
Gorzkiew 708
Groslawski de Bebeino Chri-
stoph
Goslicki Paulus 2&Ü
Gostinski Felix 522
Gostiriski Stanislaus 522
Grabie 108«
Grabidski Johann 753
GraboMski Ambro« HO» 117,
600, 100», 1100, MIO
Graiowski Andreas 308
Granowski Vincenz
Griechische Kirche 761
Gruchowska Chrislina Uil
Grochowski Georg. IGO: 122
Grochowski Stanisl.Mis 53, 1122
Grochowskische Kapelle liiü
Grodecki de Ja8o^^ Seba-
stian 076, 677,
Grodecki Joannes 676
Grodek 32
Grodrio 33j 1^
Grodzicka Barbara 52fi
Grodzicki Joannes 576
Grodzicki Math. . 277
Grodzinski Nik. 913, lllä
Grodzisfco 591i
Groszyk Joannes
Grolbo IWi 150, ITSj 237^
282, 546.
Haberkost SlanistauA 856
Hadal 685
Halicius Simon 726
Haler 874
Haler Agnes . 2fi2
Haller 1020
Haller Hedwig 362
Harlapicides Catliarina 909
Harlapicides Stanislaus 909
Hasselquisl Luih\ ig: MD
Haszkowfiki Andreas 986
Hedwig, Königinn von Po-
len L ^ 211, 810
Hedwigkirche 998
Heidek 3M
Heidek Johann 1045. 1046
Heideke Job. 35fi
Heil. Geist Kirche 937
Grotkowski Stanislaus 787
Grolkowski Stanisl. 208
GroloMski Adam 070
Grotowski a Groluwice
Joan. 670
Grotowski Wenceslaus 670
GrOnwald , Schlacht bei
(1410) II
Gruft unter »ler Psalteri-
sten-Kapelle in d^r Ka-
thedrale äa - m
Grufl unter der Sifrnmnds-
Kapelle 120—122
Grusciriski Barlholoniaeus 823
Grzymislaxi a •'»89
Guci Santi 156
Gucbrianl ^
Guebrianl, Grafinn 1069
Guercino
Guiciardinus Galeacius 476
Gumowski Jacob 4fi2
Guniowski Joannes 52^
Gurnicki Lucas 024
Gustav Karl, Kön. v. Schwe-
den L20
Gutowska Kegina 786
Gutuwski Stanislaus .'>69, 786
Gutowski Valerian 5011
Gütleter Sophie 349, 824
Gwiazdovius Andreas 986
Gwosc Mathias 978
Heinrich der Bärtige 775
Heinrich, Fürst v. Breslau .WO
Heinrieb Erzherzog von Oe-
sterreich 323
Heinrich, Fürst von San-
domir »24
Helena.Alex.JagieWo's Gem. 32
Henc Jacob 34d
Henikia Anna 322
Herbest Benedikt 1013.
Herbultowa Sophia 539
Hercius Curelouiensis Pau-
lus ^8
Herrmann, Ladislaus 12
Hertz Christoph 319
Uieronynuis von Wagslat 11141
Hochaltar der Marienkirchp 334
Hodowin ®^
. ^ ^ y Google
887
HoflTmann .loh. Frz.
Hürnig Acliaciiis
HoNiuft
1084
HospitaliterordeD
Hiieberuwna Airnes
Hiinefeld
1090
Jacob Organiäl 631
Jacobeiis Curzelovi«*n6is Sta-
nislaus 889
Jacobiitikirche 995
Jadnitow 468
.ladouniki 682
.|a}jit'Un Friedrich, Kardinal 217
Jagietto Kasimir 30, 33, 21Ü
Jagicflo Ladislaus siehe
Ii a d I s I a II fi .lajsrieno
Jagi<'li:onische Kapelle liHl
Jalbrzykowski Stanislaus 867
.lanina Jaroslaus 28fi
Jankuwski Bodziant, Bisch.
von Krakau 130.
.lankowski Andreas 536
.Innorki 1085, 1092,
Januschowicz Bartlu 295
Janiisz, Fürst V. Masovien 1057
Januszowicz Andreas 330
.lanuszouicz Georg 351. 3fifl
Jarochuwski de Waigawa 682
Jaroslaus Archid. Crac. 28ß
Jasens slve Kmita Joannes 992
Jaslrzebiec de Baranow mi
Jaclrzebiec de Baranow ad
Goplo Baranou'ski An-
dreas 799
Jaxa 7M
Jaxa von Miechow 924, 928
Jesinberger Ulrich 1040
Jelitowski Johann 516
Jendrzeiowicz Joannes 864
Jesuiten 434—447, 1068
JezierskI Franz 1153
Jezowo
605
Jezowski de Jezowo Joan. 606
Jezowski Stanislaus
Jgnatius Divus Soc* Jesu
Jgnaz Loyola
IIkus Valentinus
Innocenz IV. Papst
Joannes Abbas de Caluo
Monte
Joannes Bohemus Nurem-
bergensis
Joannes Canlius
Joaunes Leopoiiensis
606
930
'AM
3fi2
H31
831
219
703, 722
383
Joannes, siehe auch Jo-
hann und Johannes.
Joannicius Gabriel 320
Jodfowski Alexander 695
Johann lii.Sobieski Gn, 76^
159. 2H, 913, 922.
.lohann Alberl 68i Ol
Johann Albrecht, Grabmal
135. 139.
.lohann Albrecht, Konig 3M
Johann, Bischof von Botjn 815
Johann des Evangelisten
Kirche 752
Johann Kapistran 740, 788
.lohann Kasimir 62, 65x
TT, 122^ IJO, 808.
Johann Nepomuk-Kapalle 33fi
.Tohann Sigmund 32
.lohann (heil.) des Täufers-
Kapelle in der Kathedrale
133—135
Johann (heil.) des Täufers
Kapelle In der Marien-
kirche 33ß
Johannesgasse 934
.lohanniskirche 984
Jordan 811, 814
Jordan Lorenz Spytek 818, 824
.fordan deZakliczyn Anliaz fiä2
Adam 791
Lauren-
tius 824
Miohael 820
Nicolau8820
Petrus
814, 825
Stanis*
laus 791
Jordanowa de Lugi Barbara 820
J(>se])b von Kalasanz 749
Joäopli II., Kaiser 1126
Josephskirche 773
Isaias Boner 815
Istuan Faelix 902
.luden 1131
Judith, böhmische Prin-
zessinn 784
25*
n
«
r*
»
»>
tt
»»
»»
»»
♦»
**
»
>»
»»
»»
»»
3d6
Jiidilli, 0«>m. LaiUaL Herr-
Iiianns 22^
Juguvirij Sophia läl
Jiigovvinz Benedict 660
Jugowicz Christoph 650
JuiTowicK Eva
Jiistimonli Lorenz
Izbienaki Benedikt
Izdbinski Marlin
060
875
64H
«3
K.
Kacicki Albert 867
Kacka Dorothea 761
Kaczlino 626
Kadlubek Vincenz 879
K.ak8>'n8ki Gustav Liidov.
Kaiina Petrus 967
Kalinska Barbara 487
Kaliiiski Augustinus 'iSl
Kalinski Thomas 1134
Kainelski 23
Katuenecz Martin de 2ü2
Kamieniuc Podolski 1083
Kanünski Thomas 513
Kantz Georg Ml
Kapelle des heil. Andreas(8)
in derKathedr. 135—147
„ Ciborium [11^ 155—168
d. h. Damian nh=lii2.
d. h. Dreifaltid^keit
204—207
uns. Frauen 41— 'i9
Himmelfahrt Mariae 1I)Q
d^ ka Johann Evang.
148—162
d.h.Johannes d. Täu-
fers (7) 133
d.h. Katharina 160—177
d. h. Kreuzes (l) 30—^0
d. unsch. Kinder (9)
, ns— 152
d,h.Kosmas( 13j 17H-I82
d.lk Leonhard 3613
d.h. Lorenz (14) Ifi 187
d. Ii. Maria (0) 130—132
d. Marienkirche 33Ö
d. Maria Schnee 20Q
d. h. Mathias (15)
188—199
d. iL Peter und Paul 61
d. Psalteristen 01—82
russische 32
Sigmunds 100—119
d. h. Stanislaus 208
„ d. Szafrancer 51 — 60
„ d.h.Tiiomas (10) 163— 16^
*t
»»
tf
t»
>•
n
t»
n
ft
9»
t»
f»
*f
ft
ff
tf
*f
t*
Kapistran, siehe Johann Ka-
pistran.
Kapuziner-Klostir 922
Karczewski Paulus Uli
Kerczowka 629
Karl Gustav, Könige von
Schweden llü
Karl» Erzherzog von Oester-
reich 636
Karmeliter 912
Karmeliter barflissige 762, 875
Karmeliterinnen barfOsige 878
Karnkuwski Joan. 316
Kariikuwski Johann , 601
Karnkowski Martin 236
Karnowski Johann 1044
Karpinski Ermiit 1166
Kasimir (Altar des h^ aS
Kasimir 8S
Kasimir II. der Gerechte lO^ 879
Kasimir der Grosse 20^ 21,
101 , 102, 136. 32 * . 601,
810, 811 , 812, SlTj 838, 144
Kasimir JagieÜto 30^ 35> 212^
218, 590, 788
Kasimir Johann, König 62,
66t 71^ 120
Kasimirkirche 757
Kathedralkirche (I.) , . ,. fk
Katharina IL ,j , 1126
Katharinakirche 810
Katharinakapelle (12} L69— 177
Katska Dorothea 925, 928
Kezinger Walter
Keycher Bartholom.
Keyper Joh,
Kielczewski Dominik
Kielczewtfki Leonh.
Kielczewski Stanislaus
Kielkow - ; ,
Kijeuski Albert ,
Klarisserinnen
Klobuck Katharina
Kloczynski Martin
Kiubuikuwice
io;i4
195
360
1010
611
2ä2
774
ftlS, 860
til3
•Ort
. ^ ^ y Google
389
Kly» Frans HA
Kmita Joannes (Jaacua) 992
Kmita Peter 20^2 3llS
Kmita de Wola Joannes 7Ü5
Knvszyn in Podlachlen 110
Kobylinski 1061
Kochanovius siehe Kocha-
nowski
Kochanowski Johann 262,
1068, 1072
Kochanowski Peter 596,
662, 1068
Kochowski 332^ 758
Koeler AiUlD älSl
Königre (h. drei) Kapelle L53
Koppen M
Koioinius 931
Kokoszka Stanislaus 541
Kolacino 480
Kolakou-ski Andreas 628
KoUalay Hugo 876, 1158
Komecki Joh. IM
Komecki Sebast. 1^7
Komeska de Kounaty Agnes 770
de Komorow Catharina 573. 574
KoniorouRki *dani 305
Koniorov\ski Johann Adam Uil
Konarski Joan. 2fil
Konarski Johann 347, 509,
1074,
10W3
im
Konarskische Gflter
Konarskiache Kapelle IM
Konlecpole Micolans 502
Koniecpnlska Catharina 558
KoniecpolskI 773
KoniecpolskI (de Preclavia
Andreas 586
KoniecpolskI Stanislaus 586,
587, 588
Konics, auch Konik Thadd.
26, 809, H39, lül^
Koniczonka Zophia 823
Koninsz 701
Koniiiszowski Er. 466, HÖH
Konrad, FArat von M asovien
10, 775
Roriska Wola 524
KonskI iwo " 748
Kopernik Nicolaus 704
Kopowiczonna Regina 702
Korahiewski Gotard 522
Korbel Johann 345
Korczacovins Zi(ilkoA\ ^ki 213
Korczbarh Joann 2h(»
Korctbok Joannes JM
Kor>biit 'Vlirhael 36, L5&
Korvririski i>iicolaii» deKo-
rylno !|84. 57fi
Koryrienski de PilcaNicol. 932
Korycyiiski Sieph. 21. Anm.
Korylo Ifß
Korytowski Mathias 724
Korzeniowski Snsanna 607
Kosrielecki Andrea« 133
Kos'cielerkische Kapelle 133
Kosciuszko Thadd. 215. 1154
Kosicki 700
Kosickl Ludwig 1109
Kosmas (Kapelle des h.) UA
Kosmider de Zerkow Am-
bro« 958
Kosten (Polak Pelms de) 399
Kostorkowna a Bienczyce
Hedvig 902
Koszycki Jerzy. 3M
Koszycki Nicolaus 834
KoszVcki Tihiirtiii« 834
Kotlicki Stanislaus 954
Kowalski Joannes Wiernsz 405
Kowalski Kajetan 1167
Kownacki Martiniis (»63
Kownacki Simeon 963
Kownacki Albertus 963
Kownacki Gregorius 963
Kownacki Joannes 963
Kownaty 770
Koziegtow-y 583
Kozl'owski Mathäus 46H
Kozmin Benedikt 467
Krakau Erzbisthuin 12.
Krakus 39
KrasinskI Archidiakon i031
Krasinski Franz 540, 599, 621
Krasinski Joannes 215
Krasinski Stanislaus ' 244
Krasne 624
Krassowski Paulus Sebast. 980
KratiH Andreas 3M
Kreidl^r Nicolans 1044
Kremer L. 1121
Kretkowski Erasmus 196
Kreuz (das heilige^ 21
Kreuz.Kapelle (1) 30—40
Kreutz (Kirche zum h.) Q
748, 10Q7
Kreutzritler U, 34
Kristoph, Sladtachrelber 343
Krolirius Zacharia ^ 7no
Rromer ' 589
Krupecki Andreas 709
. ^ ^ y Google
800
Knipftcki Petrus.
KriJpek Johann
Krupka Susanna
Kruslowa
Krnszlowa
Ki'KPcki BogUälauä
Krzecki Joannes
Krzecki Laurentius
Krzeczeski Marliu
Krzeczow
'103
ai3
Wi
Ö72
53U
530
530
550
534
Krzemionki 862, 927, 1071, 1073
krzucka Anna äüä
Krzucki Alhert SOt
Krzycki 1026, 1083, 108)
Krzykowski Ladisl. 229
Krzyzakowski Frz. 225^ 222
Krzyzanowska May«ialt'iia 683
Kuczborski Valentin 46
kuczkow 563
Kaczkowski a Kuczkow Mi-
colaus 503
Knczkoviski a Kuczkow
Slaiiitil. 563
Kuln Valerius 512
Kuiikowskade Odonou Ag>
nes S02
Kulikoutika <ie Odonow An-
na ^o2
Kulikowski deOdonou Joan-
nes 802
Kunc Slanisl. 1015
Kuntee Thaddäus loi'l
Kuntz Honoralus Ualtlia-
sar HU'i
Kuntz Honoratns Joannen 80'4
Kuntz Joliann 1015
Knrozwanki Slan. de 2£lä
Kurozwek, Bisch, v. Krakau H
Kur<»zue('ki Zawlsza 22
Kuialkievvicz 65^ 108^ 217, ^435
LadiHlanw IV. , 66. Q. 0,
88, 7^'*, 808
Ladisinnw Klleiilioch 170.
213. 589
Ladislaus Herruiann t3.7W'i, ,912
Liidisiauft JagieWo II, 31 ,
157, 20^ , 326 . 813, 879, 912
Ladislaus Kas. JagieJ^lo's
Sohn -il
La<lislaiis Loktelek, siehe
La<tislaus Ellenhoch.
Ladislaus von Varna ,i2
Lambert, Krakauer Bisrhor 78'i
Laurl Franz ÜJ»
Lanckoroiiskl 811, 818
Lanckororiski von Brzezia
Zbigniew 813
Lanekoroiiski Johann 813
Lanckororiski Nicoiau.«« 813
Lancucki Vinc. Jos. 360
Lanczki Mathias Sl
Landjüfman 'i21, 'i30
Lang Georg Ü3
Lang Jorek lo'io
Lang Peter lo^ii
Langie Barbara 7 Vi
Lanier Benjanun 9.55
Lasicki ChristophoruA 756
a Lasko Hieronyui. 618
Lasko Joannes 226
Las(»tna 927
L atosz>n
Latoszyiiska Dorolliea
Laloszyriski JoAcpli
Laurenziuskirohe
Laulerbach
LazM'us Kap. d. !Vlar iL.
Lazarus . Kürschner
Laziska 573
de Laziska Stanislaus
Lazonius Valentinus
Leichnam Christi-Kirche
Leuiherg 'i
Lenipicki Jacobus
Lcttclrl 'is Joannes
Leonhard Bodzienia
Leonliaiii-Kapeile des heil
Leonhardkirche
Leopolierisis Joanoi's
Lepkowski iL
Lesniowolski
Lessyusz Leon.
Leszcz} liska Kva
Lexycki EriLLi^ 790,
Leypinger
Liberius Hiacinlh
Libonus Georg
iJrliocki Philipp
Lidzhiriski Michai'l
Ligcza
Ligeza de Borek
iiigcziiia Anna
506
792
506
996
lAd
336
345
57 '4
222
HV4
L 32
2^
608
213
. 213
997
.{83
1122
336
1121
878
1070
340
844
1084
1126
»61
510
^1
469
y Google
391
Lipiewicz Andr.
Lipnica
de f>i{iTiica Simon
Lipnicki Lrsula
Lip^iiis Justus
1123
521
S03
553
Maciejowski Bernard 599,
627, 777, 1081
Maciejowski Mauuiel Risrb^
V. Kr. 163. 2(10, 201, 609. lila
Mariejou'ski .Sophia 753
MaciAjowski'ärhV Kapt*lle 200
Mac'/.yriska Katharina 645
MacKyriäki Hebastian 066
Miihren 6
Mn^futissia Anna 949
Maj Johann 1 156
MajeranoM^ki Kuiint. I l 'iiJ.
1149, 1147, UM
Lubficx>k Peter
Lu hiczawic
l^uhit'iiski. Biachot
Lubieiiäki Kasimir
78, 351.
368,
213
753
699
Lipsins, siehe aueh Lipaki
Lipska ZuKanna **42
Lipski Andreas 1H8 . ISO,
599, «30, «iSO, 1080
Lipski liada Johann 1093
Ljpskj Johnnn \lex. 188^ IM
Lipski Joseph 599
Lipski a Lipie Petrus 681
Lipski^srhe Kapelle 188
LIsieki .Töännes 859
Lissewski Andreas 1 1<>7
LiäzkieH-icK Johann 703
Literarische Bruderschaft
Maria-Trost 815
Lilliauer getauft äit
Lohy.öw t02, 473
Lochniann Dominik 330
Lochmann Frz Dom. 300
Lorliiiiarin Karl 3fiü
Lokietek Lnriislans , siehe
Ladislau.s Klienhoch.
Lombard us Sebastian 503
Loreng-k.M>e||e 183— lüJ
Lorenz-Kapelle der Marien-
Kirche 336
L(>reit<i-Ka[)f Me in d. M. K.
336. 922
Lopacki Hyazinth 122
l^opacki Hyacinlh 329i 330.
335, 360
Loter Geor^ius 381
Lowick! Joannes 9.38
Loyola Ignaz 436
LiLlüLiitii Stanislaus 679. 901
Lubieiiski Kasimir, Bischol
23^ 211, 703
Lubomirski Anna
Luluuiiii wka Martha 2i
Liihoiiiii-Nki
Lu bomirski Joachim de W is-
nicz 521
Lubomirski Julie 50
Lubomirski Sebastian 746
Liilmiiiit ski Stanislaus .528,
667, 700, 1136
Lubowiecki Wladimir
Lubrariski Johann
Lucas
Lucas , Kr. Domherr
Lucius III. Papst
Lnczkiewicz Joh.
861
1082
ma
879
808
Lndovvica Maria
Ludovica Maria Gonzafi^a
Ladislaus des IV. , dann
Johi^m Casimirs Gem. 86, ttl
Liigie^ 798
LujSTiiuska Sophia 796
Lugowska de Zakliczyn So-
phia 820
Lu/^oH'ski a tnyowa Ale-
xander 798, 806
l^ugowski Siuion 998, 999
£u^ouski Stanislaus J 796, 798
Lukowski a Lukona Ale-
xander 801
Lutomirski Nicolaus 6M
Lyssik Martin Dobrissovvski 314
Lyszkowice 68O2 911
Malachowski Dominik 663
Malachowski Johann 211,
599, 700, 808, 911
Maleszowski Stanislaus 494
Maloniczicze 738
Malowancowski 104h
Maniowski Bernard 1029
Mansyonare 337, IM
Marcliocki de Marchocice
Paulus 783
Marek, päpsl. Legat 473
Maien II ius Stanislaus 887
Mar^arelhakirche 1009
392
Marl , Montelupi de 385i 387
Maria Empfän^'niss Kin he 935
Maria l«ab«lla,Ladi8lau8 IV .
Tochter
Maria, KasimiriaJohann des
III. Geoialinn
Maria Magdalena-Kirche 983
Maricz Schnee- Kapelle 2ÜÜ
Maria Schnee-Kirche 7'45
Maria Verköndijping-Klrche Ö2ä
Marien-Kapelle 41—50, 130
1 A ■
m
754
2M
21ä
ai
781
m
1143
838
223
Marienkirche
Markaner
Markuskirchi
Marmor von Debno
Marmor , schwedischer
Martinuskirche f ■ '
Martinns Kr. Domh.
Masovien FArstenlhiim
Matecki Joseph
MathSu.s, deutscher Predi-
ger
Mathiaa-Glocke ^
Mathias-Kapelle 188— IM
Mathiaskirche 933
Maximilian , Erzherzog 1036
May de Silmizka Faelix 827
May Stanislaus h77
Medyka - .\ 3L2
M^karzow 102
Melstynski Bialusz
Melsztyn
Melsztyn
Melsztyn
Memmios Claudius
Meng») Bernard
Mentuaio Cainillus
Merecs )>.<>.: <
Metellus Adam
Mezynski Joannes
Miacinska .4nna
Mi^czyn Margaretha
MIanczynski Andr.
Micanus Stephanus
Michael
Michael L Korybul
Michael , Paler
Michaelskirche : //m jii762,
Mlchal:öw Nicol. ^aah*
Michatow Stanisl. de
Michai^owic Joannes
Miecbow Mathlas
Miechowit
Miechowski (Miechovita)
Mathlas
i- f.-
r.U.
1 1 Um I
461
5H4
815
824
1093
612
687
m.
634
503
392
/O l» < 423b
' 1085
466
36, 159
756
984
3üD
299
kl
5Ö
79C>
1U18
Mieczyslaus L 5^ 11. 13, 15
Mi(*leckn de Goünchow So-
phia 697
Mielecki de Mielce Kicolaiis 692
Mijal(^\vski 746
Miklatfzeuski Thoiitah 35jt
Mikolajovvice Andr. äl2
Miley Rokitnenis Albert 718
Milotyce 663
Milzecki Stanislaus 951
Minorow aAnna de Sl'adkow 515
Mirovia 555
Mirzyn Jacob de 213
Missionarier 808
Mlodzianov^ski Jacobus 976
Mfodziejowski Hiacynth
4N6, 534, 642, 1032
MJodziejowski Joannes fiü2
MtodziejoMski Kicolaus 657
Mniszek 818
Mniszech Georg ifig
Mniszek IVicol. 320
Mniszek Simon H14
ModUcki LiLca ß89
Mönches. Spiritus de Saxia 747
Mogielany
Mogilnica
Mogilnicki Korczak de Mo-
gilnica Joannes
Montanns Jacobus , siehe
G^rski Jacobus.
Monleliipi Sebastian
Montelnpi Valerius
Montelupl Valentin
Moravus Henricus
Morawski Vincenz
Morecki Anna
Morenda Gabriel
Morgan Ladi
Mornstcin Job.
MorskI de Morsko Chri-
stoph
Morski Florian
Morski Georg
Morsko
Morstein Jorek
Morstin Jacob
Morsztyn Jacob Vladimir
Morstynovva Anna
MosknrzoM Clemens
Mrowinski Joannes Plo*
cywlos
a Mstow Barbara
M«lo>^ Sophia
M«towski Raphael
824
637
637
385
387
861
556
789
38H
181
a&
1^
578
H15
2&
.'V78
'm
750
fll2
261
822
795
522
248
^ ^ oJ by Google
393
Miichaiflki Petrus 708
Miiscenius Cureloviensis
Joanne« hiO
Miiczkowfiki Joseph 116«
Miitiu« Simon 616
>lydiniki 336
Myszkowski ^ 782
Myszkowtfki Alexander a
Przeczyczow 562
MyszkoWNki Gfoi'd:. 223
Mys7-kovin« Peiev 5'l6, 599, 562
MyszkoMski a Mimw
Irus 535i 625
Myszkowaki Sii^niund 555,
618, 839
Mjatawczyce Dorr 02
Myslenice 2Q1
Kai^orzany
Nagorzany Marlin
IVajifoth Adam
582
589
331i dm
iVaklelski 781
Nankerus, Bisch« v. Kr. 15^ 18
Narbonne 784
IViaropiiiski Joann. 2fid
Naruszt'uirz fi, IST^ 1094
IVaiio^riiis Comes de Mnra-
uicza TjUi
IVavariensis Franciscus 952, 968
Mayman Calharina 368
IVayman Hedwig 3fiS
IVayraan Luc. Joanu. äfiä
Nayman Theodor 368
Ne.tpolitanische Gelder 61
INVjnianowicz Jacob. 51
KfiTvitiiis Clodavien. Marti-
nus 898
Neulinius Ronenberg ' 366
]\e\vbur«:»*r Paul 1044, Ui'Mi
IVeymann Jakob M
Nicoiaiis Archipri'sbyler 360
IHiiconitius Franciscus kl2
IViderlaud Jacob 846
IViechowice 509
Kledzielisko 841
Niedzwiedz Joh. 443
1\iepoloiHic(* 11
Niesecki 22^ 209, 739, 1085,
1087, 1092
62fi
507,
Alexander
Gaspnr
Stanirtlaus
Nieswiesz
Niewiarow
IViewiarowski
Niewiarovvski
Niewiarowski
ISigricia Oorulhfa
863»
509
507
266
509
474
IMklaszewski Chrislophorus 934
3M
104
1119
749
844
65
761
928
467
505
48»
467
96S
208
219
Nikolaus , Pfarrer
IVikulaus von Posen
IMkolaiiskirche
Nikolsburg
de IVissü Johann
JVlvernois
Nobile Peter
IVorbertkirche
IVorbert'sche Propstel
INovicampianus
Novlcampianus Alberl
Noviciat der Jesuiten
KoHopolski Adalbert
Nucerinus Sebaslianus
Nflrnberg
Nurembergensis Joannes
o.
Oboniiki Vedelicius Jac. 284
Oborski Nicolaus 120
Ohnrskl Thom. 166, 1077
Ocianka Sophia 669
Ocieski Joannes 490, 491
Ocleski Rapft. Math. 491
Ocieski Stanislaus 490
Odonow 802
OdrowazChlewIckiJoitnnes L6fj
Odrow;i7. Hiazynth 449, 556
O d r o Avnz Im o 822, 448, 533, r,^ii
OdrzykonioMa Barbara 856
Ogonowski 814
Ogonowski de OgonowAdam 821
Ogronowski 818
Ojczow, Starost von — 336
Olechowski , Sutfragan 849
Olesiiiski Barbara ^
Olesnirki Johann W»
Olf'snicki Zbign. Bisch, von
Krakau 16, 22, 213, 789
Olos'nirki Zbignieu 789
Otica 620
Olszcvi s kl Frans Christoph QMt
Olfizowski Andreas ri4
Opaliriski 773
Opatoviiid AdaiuuM 732
Opoczno Andreas 678
Opoczno Cuii8lanlia 078
Orgeln der Marien-Kirche 3311
Orlik R;«rli;.i .i 554
Orlik Staniüiaijtf 554
Orlik de Laziska Slani«!.
573. 511
Ortowfiki Liikafi SM
Osaoliiiski ä22
OsNoltiiKki Georjf Tlü
Ostrof^Mki 47t
Ostro|i:äki Dominik 442
OslroWMka A^nes lliQ
Ostroutiki [)an«*jku\«'iez Ju-
hanii 1093
Ostrowski .lacuhiit» 231
Oslri>u«ki Johann "ifm
Oslrowüki Slanistauii 711
Otten Michael 34U
Otto von Pilce 15ä
Ozarowäki Silveater 148
Pabianice Zniac Stanisl. 247
Pabianickiacher Zehenl 1Ü2
Pacanovv 750
Paczoski Martin 331^ 3^
Padniewo 623
Padnieuski Adalbert 875
Padniewski Philipp Kpisc.
4lj 42^ 30Oj 599, 623
Pagani Panl 704
Papenconius V^tienMis Ja*
cobuä 903
Paprocki 1081
Paleläki 703
Paul, Apotheker 344
Paulaner 828^ 839, 1018
Paulinus Thomas 870
Paulkircbe 433
Paulus Rector 3ä<i
Pausuang Johann
Pawezki Skar^a Peter 1057
Pe^ouski Andreas IHl
PcVouski Petrus 521
Pelka Tliü
Perkowski Gregor 35'i
Perkun Q21
Pernus Jonnes 976, 981
Pernusouna Theresia 500
Perola ü22
Peter, Meister 325
Peter et üaiil- Kapelle öl
Peter von 8zczekocin 1071
Peterskirche 433, 982, 1008
Petricius Sebastianus 64S
Petricovins Andreas 496. 50n
Petricovius Stanisl. 490
Petrus, episcopus Lacaede-
mon. 393
Petrus Poananiensis $16
Petrus , Prior der Aui^u&li-
ner H29
Pelrycius S>-h.i.>.tian 596, 1065
Pfarrkirchen Kiakau's 321
Pfeil Valenlin 758
Philipp uud Jacobskirche 1005
Piannastor Nicolaus 326^ aüÜ
Piarislen ZM
Piasecki 1562 IOH7
Piejftowska Harham 819
Pie^lowski Slaiii.flaus 819
Piekarski Fr. 1138
Pieknorzerki Jos. IIO
Pieniazek deKruslouaGeor^ 672
Pieniazek Pelms küi
Pieniny 31 Anm.
Pienkouski Andreas 182
Piersonius Georgius 884
Pieszkowicowa Sophia til3
Pilca 932
PlIceHedwig ktiö
Pilce Otto von IM
Pilecka Elisabeth 157, Lü*
Pilka Korycinscius 930
Pinczow 701
Piorkowna Barbara 621
Piotrkowczyk Andreas kfil
Piotrkowice 680
Piotrowicki Jacob 214
Pipan Joann. älH
Pipana Anna 322
Pipanus Georg 417
PIskorski Sebastian JM
Placidi Franz 750
Plaszow 813
Plaza de Mstyczow Mcol. 671
Plocensis Martins 881
Plocywtos 822
. ^ ^ y Google
3d5
Podfförze 8«2j I07H
PodoMki 546
Podoaki Lukaik IM
Poenitentiarier-Ka|)elle 130—132
Polak Johann r>(U
poink Petru8 aiili
Polonua Coslans 556
Poniatowski Jos. 21
Poiiiatov%ski MalliiaM LH
Popiolka Michael 590
Poraj 507
Poreuiba Magna 5()Ü
poremhius Melchiur 734
Furenibiu&owa Sophia 760
Porom bski Pelms 2^
Porenbiiis Lucas 760
Posnaniensis Pelrus äM
Posiianiensis Rochus 779, 919
Poäuisl 927
Potkariski Franz 218
Potocka , Gräßnn Sophie 41i
potocki Arthur Gf.
Potocki Johann 696
Polocki Wladimir 50, L32
PoweskiSkarga, siehe Skar«
ga Povveski.
Powodovius oder
Powodowski Hieronymus
328, 360, 794, "326, 1037
Powsinia Barbara 960
Powsinius Barlholomaeus 960
Pradiiik 2M
Prat'claides Joannes 868
Praemonslralenserinnen 924
Prandota%loh., Bisch. v.Kra-
kau GL 73a ''<8, 832
Pravvdzicz 585
Prauskouice Andr. Dunin. 2fiQ
Preclavia 586
Predigten, deutsche 347. 348
Presinius Arnulf 44H
Preszowict' 799
Prezenlkl 753
Pre^zjna Arnulf '^'tf^
Prezynoua Hedwig 496
a Proboszczowice Petrus 884
Procopius Ruthenus Episc.
Cr. 253
Professhaus der Jesuiten 439
Protasius (Altar des hJ 10
Provana Prosper 676
Prozession am Frohnieich- 411
nam 847. 848, 849
Prozession vor der Krö-
nung der Könige 839
Pruski Lukas I42j 235
Priisy.rz 4, 328, 819, HCl
Przeczycow, Myszkowski 373
Przecz>'czow 662
Przedbor I¥icolaus 602
Przedbor Stanislaus 1044, 1046
Przegorzaly 1 1 17
Przerab Beate 656
Przerab Petrus de 2*|6
Przerembski Petrus 296
Przewodzice 622
Przeyrzalovicius Adam 793
Przybyslawice 516
Przybysiavvski Hier. Const. 615
PrzyJccki a PrzyJek Ale-
xander ' ' 666
PrzyJecki a Przylck Her-
molaus Alev;iii'dfr 666
PrzyYecki aPrzytck Marian 664
" ' 814
814
fil
210
Przypkow ice
Przypkowski
Psalteristen
Psalteristen-Kapelle (4) 61-
Psonka oder
Pssonka Thom.
Ptaszyril^i Jacobus
Puczek Catliarina
Puczek Gregorius
Puczek Stanislaus
Pudi:ou'ski
Pudl:o\vski Stanislaus
Pugal Andren«
Pukar7,owski de Armis Sze
niava Steph.
Pyotryco magnus
360, 325
985
896
895
895, 907
lfm
864
860
667
752
Rachtamovius Cynerski Jo-
annen 950
Raczkowicc 627
Raczkowski de Raczkowi-
ce Valentin 571
Raczkowski ValeiiUiiGarnisz 527
Raczkowfll^i Valentin Gär-
nitz 622
Radlica Joannes 226
Radolin n44
Radomyski Slanisl. de Ra-
domysl 636
L ^ „ . , y Google
396
Badomysl
RadosiriiiA Stanislaus 538
Rado8ze\\.ski Georg 720
Radoszowski Boya de Sie»
mikowice Andreas de Ar
mis Oksza 639
Radwaiiski Andreas 500, 750
Radziwitt Barbara 200
Radziuill Georg, Cardinal
435 , 444 , 699 , 620 , 639, 777
Radziwin Michael 442
Radziwitt-Sobieski Kathari-
na 442
Rakoczy 411
RakovFski Andrea« 800
RakoAvski de WJochy Maxi-
milian Franciscu« 799
Rangonus Claudius l 612
Ralhsherrenkollegium Kra-
kau's 327
Rawiecki Mathaeus
Rebemz Christoph • l O'iS
Reczayski Hieron. 265
Redemptoristen ■ ' 861
Reformatenorden 252
Regula Johann ( w ' t046
Regiilice 2Ü1
Rej von Kagtowice. ■ >■ IR
Reich Barlosz i / däü
Rpicliel Johann ' • . i 602
Reichel Valentin a '-^t ÖQ3
Rejneker Jacob i '<<■ ' ' 352
Rekawka 1071, lSß3
Remer Wierzbica ^28
Renata Caeciiia Ladislaus
des IV. Gattinn 66
Reychel Joannes 365. 418 b
Ribkowicz Seraphin 866
Ricci Stephan - ,4 55
Robczycki Joh. Chrys. 466
Roctiuskirche 042
Rogalski Jos. ^ 123
Rogoszynski Stanisl. 281
3'i1
590
10
499
366
088
183,
947,
Rokes Johann
Rokoszow'icz Anton
Roman, Fürst von Holicz
Romatowski Laiirentiii«
Ronenberg Ahraham
Rorantista a Stomniki An
dreas
Roratisten 100 et seq.
Roratislen-Kapeile 100—119
Korantisten , siehe Rorati-
sten.
Rosellius Hannihal
Rosenkranz-Kapelle
RosnoHski Christoph
Roszkowic Jacob
Roth Kaspar
Rottermundt Andr.
Roznowski Thom.
Rozycka Sophia
Rozycki Stanislaus
Rozycki Valentinus
Rudawa
Riidaufiki
Rudolph Ii.
RudawasBach
Rudze
Rudzki Stanisl.
Rumienko Valentinus
Russische Kapelle
Russocki a Brzezfe Hieron.
Ruszca Anna
Ruszcza Sigmund
Riiszocki Bernardlnus
Rybkovius Joannes
Rychiowski Alexander
Rychlowski Stanislaus
Rydiowna Anna
Rygalski Joh.
Rzecki de Klubukowice
Rzepnicki 1085, 1087,
Rzeszowski Joh. 22^ 38
Rzuchow'ska Zofia
794
41 -50
526
63d
2^
3ft9
1811
908
948
908
473
21fi
696
928
841
258
075
32
52
432
771
828
860
669
669
400
702
843
IM?
8.38
017
Ait\
Sabini Bartholom.
255
SangiiszkoThekla.FArstinn t.132
Sabinus Thcmias ex Familia
Sanok
870
Glaubiciorum
792
Sapeoki Cypr.
468
Sa'cranus Joannes
307
Sapellius Christoph,!
Krak.
.Saint Germain
65
Domherr
4il
Salomea Regina 504, 603,
778
Sapieha
Salomon Peter
1046
Sapieha Andrea.H
5*9
Salvalorkirche
026
Sarnicki
33^ SU
. ^ ^ y Google
d»7
Sarnowki Jacob 58
8arnow8ki Simon 4&
Sarfiki Martin 'Üü
Sartor Jacobua 823, 858
Satalski Johann 599
Satalsky Joann. 211
Mbiegrneus Epiac. 300^ öül
Sbi^niew de Oleanica 1071
Siabini 342
ScabinuN Paulus Conatan. 607
Schadek Andreaa 482
Scbadek Gabriel ^
Scbaütfk Jac. de ^
8chanipach Zdenkonus 603
Scheptez Peler äM
Schidluwiec Christoph WS
Scbidüowu 586
Schilder Vincent 380
Schilling: Mareraretha 409
Schirchowski Felix 3M
Scbolaatikakirche 936
Schoneus Glogovienaia An-
dreas dOk
Schulte Johann lüM
Schweden 209^ 845, 913
Schwedischer Marmor 31
Schworen Jurga ääd
Seibor Chelmski ^
Scultetus Pyeca Stanisl. 658
Sebaslianskirche 1002
Sebastians-Wiese aiO
Secius Petrus QJL8
Sedziwoj Michael 251
Seling Joannes lüi
Sembek Stanisl.
Semiriska Sophia 551
Sepni Petrus
Serebryski Adalbert 155
Serebryski Albert 161, 319
Sforza Bona Königinn, siehe
Bona
Siarczynskl 1054
Sidtowius Chriatoph > 'ififi
Siebeneycher Math. 748
Siecha Pyzdrensis Adaui 597
Sieciech 774
Sieciechow 774
SIejkowski 466
Siejkowski Mich. 468. 473, 1112
Sieniek Caspar 869
Sieniek Caspar 964
Sieniawska Elisabeth 750
Sierakowski Sebastian 705
Sterpscius Albertus 736
Sigismundus Stezicen. D. 2Ü
Sigmund L 24. 31,100, 105
106, IlH, 114, 117^ I2ü
135, 208. 210, 212. 219.
220, 327.
Sigmund Iii. «T, «3^64, 67,
84. 434. 4.35. 437, 471 ,
526, 527,
Sigmund August 102^ 110,
115. 118, 126, 200,
634,
Sigmund Casimir, Ladis-
laus IV. Sohn
529
879
108
22
Sigmund JagieUo
Sigoiundsglocke 219,
Sigmunds Kapelle (51 100— II9
Sigmuntowic Stanislaus,
1044, 1046
Sigonius Daniel fifi
Siliiiski Calliarina 626
Siliiij^ki Zuzanna 626
Silmizka 822
Simon pictor 829
Simonius Petrus Simon 683
Simohskirche 1014
Sirisa
Skafka 13^ 6äl
Ska^ka (Kirche auf) 2111
Skaiy 701
Skarbimierz Nicol. 436
Skarga Peter 111^ WV, 441, 15
743, 1D52
Skarga Poweski 322
Skarga Stanisl. 33S
Skai'zewski Slanisl. 183. IM
Skarzewskische Kapelle IM
Skaszewki Adrian
Skibicius de Magno-Llnc»
Felix Stephan 666
Skidzinski Petrus 252
Skoroszewski Martin 915
Skoryn Peter 1072
Skotnicki Michael 55
Skrzynna 76C
Skrzyszew Mathias 969
Skrzyszew JNicolaus 060
Skui 638
Skiilwki de Skul Nicolaus 638
Slakowski Albert 806
Slakowski de Faniilia Ro-
galorum Mathias 806
Slawkowa 748
SIedziowic Nikolaus 821
Sleski Adamus < 26
Sle^zak Stanislaus fiHfi
. ^ ^ y Google
9
498
33ü
dßl
36<>
416
726
939
939
930
923
1053
3ß3
30«
564
564
440
471
442
1034
Slovaclus PPirns Sdacovien-
HIB.
atow\ko\\tik\ Just,
Süowikowski Jii«l. 380,
Stouikowski Nik.
Sliipcza Joannes de
Suial^ Fridericus
Smieszkouir Lam ontiiis
Sm«»lenw<;iiis AdaiiiUN
Smol<M)SCiUS LaiiiM'nliiiK
Smolenscins Simon
8niulenskei' Vorsladl
Sniolik Petrus de Arrois
kutwic
Sinugfleuicz
Sneeberger Anton
Sobek Melchior
Sobiesie
Sobiesiiis Stanislaus
Sobieski
Sobieski Jacob
Sobieski Johann, siehe Jo-
hann III.
Sobieski RadziwiU Katha-
rina
Socbaczenski
SochaczevvfikischeStarostei liü
Sokofowski Stanislaus 879, 1072
Sokofowski de Zakrocin
Joannes 9W1
Solari Franz 7ui
Solothurn Zlh
Sottyk 599
Soltyk Hieronym. 2ä
Soltyk Kajetan, Bischof v.
Kr. 35^ 913, 1164, 1165
Sottyk Michael 1102
Soltykowicz Joseph 1163
Sonevius Josephus 819
Sophie, Fiirslinn von Kiew 2Q4
Sophie, Gem. LüiL JagieUo's 'il
Sophienkirche 994
Sosnowice 814
Souiiiski Christoph 703
Spital 876
Sporetius Mathias 956
Sroczyriski Johann 2
Stachovvicz 1063, 1140
SUchowicz Mich. SSO^ 758
Stachowski Fianz Xav. 360
Sladnicki Andreas Petrus
de Zinigrod 651
Stadnicki Peter 3x9
Stanislaus h. 208^ 2102 ^
Stanislaus August 211
Stanislaus Divus 980
Stanislaus Episcopus 840
Stanislaus Fraenirex 493
Stanislaus (Grab des hj 1Q9
Stanislaus-Kapelle
SlaniMlaubkirche 837
Stano Johann 342
Starczowski Stanislaus 8.32
Starowolski 31^ 169^ 170,
216, 1080, 1085, 1162
Starski a Stara Martin 691
StawüWicz Slephanus 910
Stelanides Melchior 1090
Stekinu magna 770
Stephan Bathory, siehe Ba-
thory Stephan
Stefanski Joannes 916
Stephanskirche
Stephanus L
Stolarz Mathias
Stosfl Veit 34_t
929
634
626
334 , 880,
1044, 1048, 1122
Stoos Veit, siehe Sloss Veit.
Stra 788
Stracza 792
Stradom 773, 788, 808
Strepa 917
Strussowa Sophia Öfi2
Stryzkou Benedikt von lO'i
Strzalka a Rudze Aadus 841
Studziriski Peler 202
Styrkowski Adam 702
Sula Lauibertus 656
Sulima 577
Sumieiiski de Magna Ste-
kino Joannes 770
Suscius Albertus 833
Swach Anton 698
Sweidnizen Jakob 10'i4
Svvid Valentin 3M
Suiderski Valentin 846
Swie.tknwicz Samuel 836
Swinarski Tlioniaa 071
Sxvist fl22
Swüszowlce 102
Symun Anna 346
Szablowski Mathias 021
Szadek (Vicolaus 728
Szafrancer-Ka pelle {3} 51—60
Szauiotulski Andreas 1082
Szaniavvski Felix Konstant.
131, 590 , 750 , 808
SzaniaMskische Kapelle I3iü
Szczekoczyn 922
Szczepanowski Slanisl. 590,837
L ^ ^ , y Google
399
Szczepkowski Barliul. iOi
Sy.ry.orhic. Paul ^^7. 553
Szezesna Catiiariiia H93
Szcznr.zyna Kiisabelli 430
SxtMiihpk Fr. 520*
i>7,«Mnb»'k Franz. 758
Sx.-inlH'k Frl«'drlcli '132
Nzenibek .luhann ü78
Szeinhfk (Ka|»o||c der) 33«
Sz.Mi.hek Micliael HO«, 875
HzlacliHka Marlin (HMi
Szlossor 8lanislaiis 9i0
SzolM'r Chrislopli 201
Sziimlinftki Marl. 1139
Szwarcz Adam 1046
S/.w arcz Slanislaii« 1046
Szwa^'czer Jacob 565
Mzu'vkowfiki Sam. Kaj. llü
Szytitovv , siehe B o re k.
SzydIoMit'c Paulus de ^
Hzydlinvski Albertus ^
S'/ydhiwski Joannes 763
Sz>dh>uski Stanislaus^ 763
Szymonowicz Simon 1072
Szypowski A<lam 309
Szyszkowski Marlin, Bisch.
201), 211, 252. 592, 599, 029
Talduccius Philipp
Talduccius Tluimas
Tale Jacob
Taniherkow Anna
Tatiska Clein«'ntine
Tari^owski Jacob
Targowski Samuel de Kacz
lino
Tarlo Sii^isuiund
Tarnow , Graf Gabriel
Tornow Joann. comes
Tni tmwska Elisabeth
Tarnowski
Tarnowski Stanislaus
611
61 a
ak3
3H0
1150
526
526, 938
767
160,
478,
Tataren
Teczyiiski
Tcczynski
Andreas
Teczyiiski Johann
Telecyriski Laurentius
746
2HR
470
745
4211
221i
471
591, 1058
10S8
Thenigel Petrus 408^ 400
Thealer 934
Theresiakirche 878
Theszner Johann 1044, 1046
Thew Markus 1044
Thocari Lulkun de 3M
Thomas, Bischofvon Chielm 816
Thomas«Kapelie d. tu K.a-
thedr. L&3
Thor>valdsen öOj 132^ 334^ 336
Thursy Johann 1044, 1046
Tomicius Petrus Episc. sie-
he Toraicki Pel.
Tomicki Pet. Bisch, v. Kr.
22t >53. IM
Touiicki Petrus 599. 659, 10R2
Toroickische Kapelle
Tonie
Trpter
Trizna Gedeon Michael
Trizna Paulus Petier
Troianouska Viktoria
701
1040
649
549
814
882
766
1049
804
Troperus Andreas
Trzciany
Trzcinski
Trzciriski Alexander
TrzciiiskiChrisloph 3302 360t 322
Trzciriski Georgius 804
Trzebicki Bisch, v. Krakau
22, 65, &iy 170, m
Trzebicki Andreas 439, 699
Trzebickischer Thurm 2ü
Turobinus Jeannes 611. 617
Turzo Johann MS
Tiirzo Johann 344. 3M
Turzon 336
Twardowski 1073
Tyczynensis Georgiiis Ru-
thenus 11^
Tylicki Peter, Bisch, v. Kr.
22. 204, 20«, 348, 438,
699. 628
Tylickische Kapelle
Tyluiann
Tynibark
Tymiuwna Elisabelh
Tyniec
Tyszkiewicz Maria
v.
Ungarn
Ungerus Stanislaus
l/ngesiume Leonhard
992
1046
Unser lieben Frauen
Ursinus Kardinal
L/rsiilakirche
20^
700
521
081
214
321
218
034
L ^ ^ , y Google
400
V.
Vadiaolis Paul 364
Vaifloli Aslolf HM
Valentin Kapelle 33ü
Valentiniia de, Joan. And.
Vale.ntiniiakIrGhe 100«
Valsolrio 70*
Vdorz 'iSi
VedeliciiiN Jacobus 284
Ve^rinius Gallus Alex. 523
Veit 8tos« , siehe Stoss Veit.
Verf inius Alex. 4^
Verklärnnfir Chrlslikirche 749
Vertema Juannes Bap. 605
Victor Hieronym. 1020
Vidaviiis ValentiDus 069
Vislicensis Michael 896
Viteilius Jacob 7.33
Viadislaus IV. 527
Vlailislaus IV. 529
Volumina Legum {{2
w.
Waclaw Stanisl. 147
Wacztawowicz Joannes Oc-
tavian 717
Walgavva 582
W^iisenhaus 937
Walasca Anna 401
W'alezyno 821
Walczjfriski de Walezyno
Albert 821
Walkanowski Joann. 3fiÖ
Walkier Sebastianus 853
Wallachischer Krieg: ans
Walthko Nikolaus 360
Wapowski Bernard 'ilß.
Wapowski Katharina 1081
Wapowski Peter 272
Wargocki Andreas 328, 1040
Wargowski Rapliael i&
Warmultovius Laurentius 787
Warszyce Gatherina de Ifiö
Warszycki Stanislaus 757
Wasa (Geschlecht der) 66,
599, llßfi
Wasa Joh. Albr. 599
Wassenberg Eberhard 1093
Wawel-Berg ö
Wawrzyriczyce 556
Waxmann 1032
Wegierski Andr. 1120
Wegrzynowicz 3fiü
Wegrzynuwicz Martin 330
Weinhoidt Michael 66^ 332
Wenzeslaus (Kirche des \u) Ö
Wenzeslaus 13, lA
Werzynek Nikolaus 324
Wesofa 282
Wesseliny Pranciscus Baro in
Hadat 685
Wez>k Frana 1170
Wezyk Johann 4ÖÖ
Wielawies 1Ü2
Wielewicki Joh. 1077
Wieliclus Joannes 882, 891
Wieiicka Agnes 642
Wiellzka, Bergwerk 62i Lffil
Wieliczka 30
WielopolskideGdoM Stan. 647
Wielopolski Johann 758
Wielowiejskade Dcbica Ju>
»iitha Zuzanna 768
VVit'lovviejski de Wielowies
Petrus 768
Wien 913
VVieruski in Wieruszyce
Joannes Stephanus 660
Wieruski a Wieruszyce Sta-
nislaus 661
yVieruszyce 660
Wierzbica Joannes 428
Wierzbicki Gregorius 940
W ierzbickiMatliaPiisStanisl. 940
Wierzbow 570
Wierzhowska Anna 670
Wierzchaczewo 526
Wierzchaczevwski Katharine 526
Wierzchaczewski Tlioma.s 526
Wiesba Jacob 620
Wievviorka Johann 10'i6
Wilhelm, Erzherzog 810
Wilkowski Jacob 1044
VVillanow IM
Wirsingk Johann 1044, iOM
Wirziak DapiTer 3^
Wisnicz 521, 528, 501
Wisnicze Pelms Kmita de 3li3
Wiszniewski 110
Wisniowieckl Korybut 36, 15Ö
Wisiiiov\ski Paul 'ihl
. ^ ^ y Google
401
Wlsnlowskl a Wisnlow Ale-
xander 696
Wilkow Korczbach de 280
a Witow Catharina 801
a Witow Stanislaus 80t
Wilowice 668, 674
Witowski Stanislaus 129^ 758
Wlzemberg Joannes 7W
Wladislaus, siehe Ladialaus.
\\7ochy 799
Wlodarius Peter 608
Wl:odek Stanislaus &58
Wlodkowna de Roscielecde
Armis Zabawa Dorothea 917
Wlostides Peter 762
Wodzicki General 922
Wodzicki Johann 23Q
Wodzicki Lfi£, J. ML 35?*
353, 354
Wojcin Melchior 615
Wola 2Ö5
WolaBartholomaeus 890
Wolbramus Joannes 865
Wolcner Oktavian 323
Woleffa Srnidbarg Georgias 852
Wolenska Juslina 937
Wolenski a Brzezie Mathias 932
Wolfanovvice 025
Wolifowicz Andreas 8&2
Wolfram Wicolaus 1044
Wolski Thomas 631
Wonsa iOß
Woronicz Job. Paul 1492 1062
Woytken 838
Wratislaw, König von Böh-
men 784
Wröblowice 813
Wronow Stanisl. de 317
Wrzesieriska Magdalena 669
Wrzesnia 632
Wybranowski Sigmund 651
Wvbranowski aWybranöw
Martin 661, 673^ 821
Wygnanow 670
Wyleziiiski Adalbert 819
Wysz von Radolin Peter
740, 844 jOl
Wyszkowaki Vinz. 6a
970
Zabierzo%v 924
Zaborowski Joannes 534
Zacherl p Joh. Goiidentius 351
Zadzik Jak., Bisch, v. Krak.
134, 599, 631, 762, 773
Zadzik Therese 773
Zadzik'schc Kapelle 133
Zagorowski Kunz Stanisl. 104!*
Zaiac Stanislaus 80,10^>115,1027
Zakliczyn Ö*»?, 820, 824, 825
von Zakliczyn Barbara 819
Zakluczyn 352
Zakrocim 982
Zaloga Martin 568
Zatuski 37i 839
Zatnski 1085/ 1091, 1159
ZatuskiAndr. 148, 152,699, 1012
Zarkandi Anna 685
Zamoscius Joannes 676
Zamojski JL 1035
Zaaiojski Georg 481
Zaiuojäki Nicolaus 24Q
Zapolich Barbara von 106
Zarczyce 670
Zarski Andreas 572
Zarzecki Franz 606
Zatorski Joannes 3&2
Zatorski Margaretha 396
Zawacki Barlhol. 260
Zavvacki Stanislaus Plcus 614
Zawadzki Stanislaus 474
Zawichost (Schlacht bei
1205) 10
Zawissius Episc. 3QQ
Zawlsza Episc. 30Q
Zawisza von Kurozw^k 41
Zbaraski 471
Zbaraski Christoph 524, 659, 560
Zbigniew Episc. äOQ
Zbigniewski Gaspar 807
Zbigniewska Susanna 802
Zborovius Andreas 646
Zborowski 252
Zbylitowski Nie. 424
L ,, ^ ^ , y Google
k02
ZdroiovvskI Lnc. t23
Zebrzydovvski 1035
Zebrzydowski Andreas 17ft,
179« 219. 310, 699, 632
Zebraydowskl Kaspar 180
Zebrzydowaka KaUiarina IS&
Zebrzydowski Nikol. 178.782,
819, 821
Zebrzydowski Peter IM
Zebrzydowski Slanisl. ISQ
Zebrzydowskische Fehde LLfi
Zebrzydowskische Kapelle
Zedzianowski Andreas 020
Zegarmlstrz Martinus 957
Zehenl Pabianicki's ISa
Zelner Krzysztof 1110
Zerkow 958
Zeuschner, Prof. H Anm.
Zieliriski Thomas 1039
Zleloiforski Sfik. 723
Ziemiecin Alb. de 298
Ziemiecki Alb. 29S
Zig^il Johann 1044, 1046
Zimmerleute (Zunft der) 222
Zimorouicz Simon 467, 561
Ziolkovius Zbi^niew 24&
Ziolkowski Zhi^neus 610
Ztowodzki Adalbert fiO
Zmac StanisK 242
Zmi((rod 551
Zrzenczycki Johann 1133
Zula Lambert 12, 21U
ZurkoH'ic Joannes 478
Zwierzyniec 761^ 924, 925,
926, 928
Zyzlili 927
Zydowskl Martin ISft
. ^ ^ y Google
I)
® i e
ejn|li(jen Königreichs Pornt.
0 n
Dr. Constantin Wurzbach.
V
/
Google